Utekiioi
Fa. 1 Nienwland
En nu de laafsfe slag
Bfonctiiletten
l fc/cfafl^'^dpuistjes
iïï
VRIJDAG 31 JANUARI 1964
39e JAARGANG No. 4
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Egmond aan Zee, Egmond-Binnen en Egmond a. d. Hoef
150 jaar in een Noord-Hollands dorp
(Slot)
NOG ENKELE
DAGEN
PLATTELANDSVROUWEN
EN GILDE BIJEEN
HALVE PRIJZEN
Slechts één dag koopjes
tegen belachelijke prijzen
BOORSMA-TEXTIEL
in Bergen's Ruïnekerk
SCHOCRLSE GEMEENSCHAP
Agenda
ZONDAGSDIENST
ARTSEN
Tro} eóóor (^réqkel
22
DUINSTRE
Redaktie en administratief
drij. Volkers en Leegwater
Laanweg 35, v.h. Oldenburg
Schoorl, tel. (02209) 268 en
b.g.g. 223. Giro 55 28 61
Bank: Hoornsche Bank n.v
Bergen.
Agentschap Bergen De Haan's
boekhandel. Telef. 24 52.
Abonnementsprijs: f6,85 p. jr.
fl,75 per kwartaal.
Advertentieprijs 12 ct. p. mm
Vraag en Aanbod 15 ct. mm.
met een minimum van fl,50.
Woning- en vakantieruil 15 ct
per mm. Familieadvertenties
15 cent per mm.
door R. P. Goettsch
Nu we toch over de grensveran-
dering bezig zijn, verdient nog
even een poging onze aandacht om
de dwaze grensscheiding met de
gem. Warmenhuizen in Schoorl
dam ongedaan te maken. Het lukte
niet in die dagen en nog steeds is
er geen verandering in gekomen.
Dit is wel het geval met de ver
houding van Schoorl en Groet. Tot
1817 was er één gemeente Schoorl.
Op 1 mei van dat jaar kregen
Schoorl en Groet ieder hun eigen
bestuur. Onderwijs en armenzaken
werden vaak gemeenschappelijk ge
regeld en zo lezen we nogal eens
van vergaderingen van B. en W.
van Schoorl en Groet tezamen.
Waar deden ze dat? In Schoorl
in het oude Raadhuis, dat in 1901
vervangen werd door het tegen
woordige, of in het Raadhuisje te
Groet, dat na de vereniging op 1
januari 1834 lange tijd als bewaar
plaats van lijken van lijders aan be
smettelijke ziekten werd gebruikt.
En zulke ziekten kwamen vaak
voor. Telkens lezen we over een
dreigende cholera of pokkenepide
mie. Een tijdsbeeld, dat is waar.
Maar het lijkt me gezelliger, eens
in de plaatselijke politieverorde
ningen te gaan kijken. We doen
maar een greep uit de voor ons cu
rieuze: door schoorstenen mogen
geen balkeni lopen de schoorsteen
moet vier maal per jaar worden ge
veegd op boete van 60 cent)er zul
len twee draagbare brandspuiten
komen, een in de Gereformeerde
kerk te Schoorl en een idem te
Groet. Iedereen is verplicht met een
halsjuk en twee emmers naar de
brand te snellen; niet ingeënte kin
deren mogen niet in de school wor
den toegelaten (1823) bij begra
ving op het Algemeen kerkhof „aan
het Nollenspoor en het Molenvoet
pad" moet men 4 palmen onder de
aarde blijven (1 palm is 1 dm.).
Het kerkhof werd aangelegd in
1829. De ingezetenen werden ver
plicht om bij het aansteken en
branden van enig licht binnenshuis
tussen zonsonder- en -opgang de
luiken voor ramen en glazen deu
ren af te sluiten wegens gevaar
voor het verkeer met paard en
rijtuigen (1876).
Moeizaam is vaak onderhandeld
over het wegenvraagstuk en de
verbindingen met de omgeving. Te
kenend is voor het eerstgenoemde
de rede van burgemeester A. J.
Peeck in de raadszitting van de 28e
februari 1917, sprekend over de op
positie tegen de door zijn vader ge
wilde straatweg.
(Men had het steeds zonder straat
gedaan en de neringdoenden zou
den schade ondervinden van de
venters die met de wagen uit de
stad zouden komen). Toch kwam
de weg er, en sinds 1925 rijdt er
zelfs een busdienst langs (de Jong
en Glas), sedert 1940 geëxploiteerd
door de NHADO. Het is nu niet
meer nodig dat een onderwijzer die
in Groet moet „proefstomen" met
een rijtuig uit Alkmaar wordt ge
haald zoals in 1904 (kosten f3,75
heen en terug). We bezaten ook
nog enige jaren lang een tramver
binding met Alkmaar, na allerlei
fantastische plannen. In 1857 wil
een zekere Revius te Den Haag
„een ijzeren spoorweg daarstellen"
van Haarlem tot Nieuwediep en lo
pend door de duinen. Hoewel B
en W. al droomden van haltes in
Schoorl en Groet kwam, er niets
van. In 1881 verzocht Jan Holland
te Amsterdam concessie voor een
stoomtram Camperduin-Bergen. De
Raad wees het verzoek af omdat
men de weg te smal en te bochtig
vond. In 1896 verleende men toe
stemming voor een stoomtram langs
de oostzijde van het Noordhollands
Kanaal van Alkmaar naar Schagen.
De lijn zou worden onderhouden
door de Noorder Stoomtrammaat
schappij. Later werd de route ver
legd naar de Westzijde van het Ka
naal en slaagde het gemeentebe
stuur er in, een aftakking naar
Schoorl te verkrijgen met een sta
tion aan de EVendijk. Op 29 augus
tus 1913 werd dit baanvak feeste
lijk geopend. Helaas moeten we te
genwoordig deze verbinding mis
sen; onze Bello rijdt alleen nog
voor kolenvervoer.
In de buurt van het station vol
trokken; zich meer veranderingen.
De sloot aan de huizenkant van
de Damweg werd gedempt en door
een fietspad vervangen; voor het
drukke verkeer een belangrijke
verbetering. Men zou er zelfs nu op
de verbrede weg geen harddrave
rij kunnen houden zoals een zekere
Akkerman dit nog in 1892 mocht
organiseren.
Verdwenen is ook het z.g. water
huisje, nu opslagplaats van kolen
handelaar Selhorst. Hier werd het
zoete water uit de duinen verza
meld en verkocht aan Alkmaarse
bierbrouwers. Verdwenen is - reeds
in 1820 - de kazerne, een oude ver
vallen boerenhoeve, staande aan de
zeewering te Camperduin. Verdwe
nen zijn ook de kappen en de hul
let] es. Maar ook de armoede, waar
over in de vorige eeuw steeds, en
terecht, werd geklaagd. Een bevol
king van kleine boeren en landar
beiders, wonende in plaggenhutten
- de z.g. keten - en levend van de
armensteun. In 1835 werd alleen
aan armenzorg een bedrag uitge
geven, dat éénvierde gedeelte van
de totale uitgaven der gemeente
bedroeg. Heden is dat ongeveer
5 procent. En waar komt dat door?
Schoorl kent' nu de vreemdelin
genindustrie. In 1917 dorsten twee
raadsleden nog te beweren dat we
van de vreemdelingen „meer last
dan baat hebben". Nu overnachtten
in 1962 meer dan 45000 gasten in
ons dorp en passeerden ruim 2000
motorrijtuigen en fietsen het kruis
punt bij „De Roode Leeuw" per
uur. Toen er honderd jaar verstre
ken was, stelde de toenmalige bur
gemeester de raad voor, geld be
schikbaar te stellen voor feestvie
ring. Het werd geweigerd. In 1918
zei de raadsvoorzitter, dat de spon
taniteit, nadat het kanon zweeg,
ontbrak. Thans is er alle reden met
dankbaarheid op het afgelopen tijd
perk terug te zien.
(Ingezonden mededeling)
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
Oecumene vormde onderwerp
van gesprek.
Verleden week hielden de Platte
landsvrouwen en het Vrouwengil
de onder grote belangstelling een
geslaagde bijeenkorrtst in de voor
zaal van ,De Rustente Jager', waar
pastoor Vis en ds. Hellendoorn uit
WIJ VERZORGEN Pt
GEHELE STOFFERING
VAN UW WONING,
KEURIG EN BILLIJK.
LEVEREN P£ NIEUW
STE WONINGTEXTIEL
EN OOK ALLE /MO
DELLEN HEUBELEN
Schoorldam. Telef. 384
Anna Paulowna spraken over ,De
oecumenise beweging en zijn ont
wikkeling'.
Na een openingswoord van de
presidente van de Plattelandsvrou
wen, mevr. Grootes, gaf zij het
woord aan ds. Hellendoorn, die be
gon te constateren dat het nog
niet zo lang geleden was dat de
afstand tussen rooms katholieken
en protestanten nogal scherp was.
Men, leefde in een verdeelde we
reld en verdeelde kerken. Er was
weinig gemeenschapszin, daarom
moest men ook trachten tot elkaar
te komen om ook voor de mening
van anderen respect te krijgen.
De geschiedenis die hieraan voor
afging dateert uit het jaar 1054,
toen de grote scheiding kwam met
de Oosterse christelijkheid. In 1517
ontstond de reformatie en volgde
er een periode van isolement. Men
leefde vroeger in een tijd dat de
vorsten het geloof decreteerden.
In 1897 bekroop de wereld het ver
langen - vooral bij de jongeren -
naar eenheid en in 1910 ontstond
de internationale zendingsraad
waaraan de rooms katholieken niet
meededen. Hierdoor groeide de
Wereldraad der Kerken en groeide
eveneens het besef elkaar te hel
pen. In 1959 werd 320 miljoen aan
vluchtelingenwerk uitgegeven. De
Wereldraad van Kerken groeide en
telt thans 800 miljoen gelovigen
van allerlei rang en stand. Het
doel is de onderlinge eenheid, naas
tenliefde en evangelische getuige
nis voor Christus af te leggen. Spr.
memoreerde het goede werk van
paus Joannes en John Kennedy en
sprak zijn bewondering uit over de
grote eenheid bij de rooms katho
lieken en eindigde zijn rede met
een aanmaning voor een diepere
kennis van het geloof.
Vernieuwing
Na de pauze betrad pastoor Vis
de katheder en liet de achtergron
den zien, op welke wijze deze
oecumenische wereld tot stand is
gekomen. In 1952 heeft paus Joan
nes de oecumenische wereldactie in
geluid. Spr. vroeg zich af: Wat
verstaan wij onder vernieuwing
van de kerk. De idealist slaat al
leen acht op het licht in de kerk
en de realist doet zoals paus Joan
nes.
Daarna zette spr. uiteen de strijd
om het geloof van allerlei kerk
voogden en pausen, hoe de her
vorming kwam door de Duitse bis
schoppen. De vele misstanden die
er heersten. Het mislukte concilie
(1512-1517) waarna 6 maanden la
ter de hervorming kwam door
Maarten Luther, de scheiding tus
sen katholieken en protestanten.
Na vele facetten belicht te heb
ben, eindigde spr. zijn rede met
de opmerking dat er voor kerk
vernieuwing gezamenlijk gebeden
moet worden, handelen en positief
scheppen van nieuwe vormen.
Aan het einde van zijn rede
overhandigde mevr. Grootes de
pastoor een boekenbon en kreeg de
dominee een boekenbon van de
presidente van het Gilde, mevrouw
Diesfeldt-Pieters voor het verbrei
den van de oecumenische gedachte
die bij de talrijke aanwezigen een
dankbaar gehoor kreeg.
Restanten uit de OPRUIMING voor
A.s. zaterdag 1 februari, des morgens
9 uur vangt de verkoop aan.
Voorraad zeer beperkt
Ook voor restanten, Betere-Textiel
Ruïnelaan 18
Telef. 2532
Bergen
(Ingezonden mededeling)
J PUROL-POEDER
f1.60 - F1r
Ten bate van de Quaker
actie in Algerië.
Sinds geruime tijd is „Algerië"
van de voorpagina's der kranten
verdwenen. Dat betekent echter
niet dat dit land thans een periode
van rust en welvaart meemaakt.
Integendeel, er wordt door een ont
stellend groot aantal Algerijnen de
diepste armoede geleden. Als men
verneemt in welke toestand bij
voorbeeld duizenden kinderen zich
bevinden, moet men een hart van
steen hebben om daardoor niet
ontroerd te worden.
Algerië heeft hulp nodig, veel
hulp. Deze wordt het land o.m. ge
schonken door de Quakers, die
reeds in 1959 met hun actie start
ten. Een actie, die op talrijke ge
bieden is ingezet: dekens voor de
ouderen, vitaminen voor de kin
deren, geneesmiddelen, voedsel etc.
Er is aan schier alles gebrek en
het gaat om een paar miljoen men
sen.
Quakers plegen praktische men
sen te zijn: ze verschaffen thans
concrete hulp, doch doen tegelij
kertijd een poging dat de bevol
king zich over 5 jaar zelf kan hel
pen.
In april a.s. vertrekt weer een
Quaker-team uit Holland. Dat bete
kent dat er geld nodig is. Men
tracht dat op velerlei manieren te
verkrijgen. Een van die manieren
bestaat uit een in Bergen Nh. in
de Ruïnekerk te geven concert op
8 februari a.s. Dat concert wordt
verzorgd door jonge rr>ensen, kin
deren van NoordhollandSe Quakers
die deze avond „oude" muziek,
klassiek en licht-klassiek, ten ge
hore zullen brengen, o.m. werk
van Vivaldi, Telemann en Handel.
De leiding heeft Jan van Wijk. Er
wordt opgetreden door trio's, duo's
en kwartetten.
Vanaf 25 januari zijn kaarten
voor dit bijzondere concert, waar
van de baten bruto het Quaker-
werk ten goede komen, verkrijg
baar en wel bij de boekhandels
Ter Burg in Alkmaar en De Haan
en Valeton te Bergen. Prijs: vol
wassenen f2,50, scholieren f 1,
Inlichtingen worden verstrekt
door de Bergense beeldhouwster
Maria van Everdingen, Groene-
weg 3, Bergen, tel. (02208) 3293,
's avonds na 7 uur.
Het concert begint te 8 uur. Het
aantal beschikbare plaatsen in de
kerk is beperkt. Zij die op deze
wijze dit doel willen steunen, die
nen zich dus vroegtijdig van kaar
ten te voorzien.
GESLAAGD
Aan de Rijksuniversiteit te Am
sterdam slaagde voor het candi-
daatsexamen in de rechten de heer
S. M. de Lange te Bergen Nh.
GRONDAANKOOP
„FRANKENSTATE"
Naar wij vernemen hebben de
kooponderhandelingen tussen de
vereniging „Frankenstate" en de
eigenaren van grond gelegen in het
uitbreidingsplan Noord te Bergen
geleid tot overeenstemming, zodat
„Frankenstate" tot de aankoop van
de benodigde grond overging.
Zoals bekend heeft de vereniging
tot doel de bouw van een coöpera
tief beheerd verzorgingscentrum te
Bergen Nh. ten behoeve van haar
leden.
CULTURELE AVOND K J.V.O.
Groot was de belangstelling niet,
voor de culturele avond die door
de KJVO afd. Bergen in de dan
cing van De Rustende Jager za
terdagavond j.l. werd gehouden.
De heer B. Schuil opende de
avond met een kort welkomstwoord
en gaf daarna het woord aan de
heer C. Wesseling (werkzaam bij
de Shell) die voor een aandachtig
gehoor een lezing gaf over het win
nen van aardolie en aardgas.
Op uitvoerige wijze zette spre
ker uiteen, om welke reden men
n.l. in ons land aardolie uit de
grond tracht te boren. De oorzaak
jnpet gezocht worden in de snelle
aanwas der wereldbevolking (in het
jaar» 1980 zullen er volgens bere
kening 100 miljoen meer mensen
de aarde bevolken). De boring van
deze grondstof is een dringende
noodzaak, een. zaak van vooruit
zien. Volgens de heer Wesseling
heeft de doorsneemens geen idee
van wat er allemaal voorafgaat aan
de proefboringen, explorale borin
gen en boringen op zee, die lang
niet allemaal met succes bekroond
worden. Toch moet er over enige
jaren een dubbele aardolieproduk-
tie uit de bodem komen, d.i. twee
miljard ton, om de mensen die er
dan zijn, aan brandstof en voe
ding te helpen.
Op vaak satirische wijze hekelde
hij hen, die in de veronderstelling
zijn, dat er miljoenen en miljoe
nen worden verdiend door de olie
maatschappijen. Men vergeet vaak
de grote investeringen voor uit
breiding, aanschaf van allerlei
technische installaties, vele risico's
en de 72 procent belasting voor de
Staat. Na de pauze werd nog de
prachtige suggestieve film „De La
ge Landen" vertoond.
Vrijdag 7 februari klaverjasdrive
uitg. van de v.v. Duinranders in
café Slijkerman te Catrijp, des
avonds om 8 uur.
Zaterdag 8 en zondag 9 februari
tentoonstelling van konijnen, uitg.
van de Konijnenfokveren. „De
Duinstreek" in café „De Rusten
de Jager. Zaterdag met attracties,
aanvang 8 uur. Zondag: de gehe
le dag geopend.
Bibliotheek „Algemeen Welzijn"
geopend vrijdags van 3.30 tot 4.30
uur n.m. in het oude Raadhuisje
te Schoorl.
R.K. Bibliotheek te Catrijp geopend
zondags van 10 tot 12 uur
v.m. vrijdags van 7 tot 8 uur n.m.
Bejaardensociëteit woensdags van
2.30 tot 5 uur n.m. in het Ver
enigingsgebouw te Catrijp.
BERGEN
ZONDAG 2 FEBRUARI
Dr. POOT
Dorpsstraat 30, Bergen, tel. 2423
SCHOORL
ZONDAG 2 FEBRUARI
dr. RISSELADA
Dr. Heringalaan
Tel. 360
EEN VONDST
Vol ijver begon professor Créghel
te graven, de kluiten aarde vlogen
hem om de oren en hij schoot flink
op, want de grond was natuurlijk
nog mul van de vorige nacht toen
Knots er botjes begraven had. Vlak
bij de plaats waar Créghel druk aan
het spitten was, zaten Kitsch en zijn
dikke kornuit achter een rots ver
scholen, de professor te bespieden.
Kitsch zat vals te grinniken en van
de weeromstuit kreeg ook Knots
schik in het geval, hoewel hij er
natuurlijk weer niets van snapte.
„Ha, ha, lachte hij, „de profes
sor is fijn aan het graven, ik ge
loof, dat ik ga vragen of ik hem
helpen mag."
Met een ruk draaide Kitsch zich
om. „Alle grutjes", siste hij, „wat
sta je nu weer voor stommiteiten
te verkopen, ik geloof dat je er
geen flauw benul van hebt hoe de
hele zaak in elkaar zit."
„Wat voor zaak?" vroeg Knots
dom. „Ik heb nooit geweten, dat
we een zaak hadden, enne
„Zwijg?' blafte Kitsch, „ik leg
het je voor de laatste keer nog
eens uit, probeer het in je vette
oren te knopen, let op! De pro
fessor", vervolgde hij, „heeft van
te directeur van de dierentuin op
dracht gekregen om hier op het
eiland naar de overblijfselen te
zoeken van een dier uit vroeger
tijden. Daar krijgt hij machtig veel
geld voor en daarom probeer ik
hem om de tuin te leiden en als
hij nu de botjes, die wij begraven
hebben meeneemt, gaan wij de ech
te botten zoeken en die verkopen.
De plaats heb ik gisternacht ont
dekt, nadat ik op de kaart van
Créghel geneusd had - zo - ik hoop
dat je het gesnapt heb en doe nu
maar precies wat ik zeg, dan gaat
alles goed", zei Kitsch afwezig.
Terwijl Kitsch zijn redevoering
hield was Créghel bij het spitten
op iets hards gestoten, met beven-
te handen greep hij er naar. „Een
stuk bot ha ha gevonden"
lachte onze prof. Doch zodra hij
het voorwerp nader bekeek, betrok
zijn gezicht.
