ItleeUlad
ff
ff
47.
4°/o
417
NMS
4
KLOKKEN
DRIE GULDEN CADEAU!
Stoptrein naar de
Afrikaanse oerwouden
GERRITSEN
ILit ISaig^an s aeil.adan
Nationale
reclasseringsdag
Kijk!
Onderstaand agentschap
van de Nederlandsche
Middenstands Spaarbank
doktersdiensten
DONDERDAG 16 SEPTEMBER 1965
40e JAARGANG No. 37
Verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Petten en de Egmonden
SCHOORL
BERGEN
Burgerlijke stand
geeft u:
als eerste inleg. n
Verder:
Ga daarom óók met uw spaargeld naar:
Agentschap
Bergen: S.M. de Lange
Beukenlaan 2
(achter Hotel "Hertenkamp")
telefoon 2577.
Nederlandsche
Middenstands Spaarbank
SCH00RLSE GEMEENSCHAP
ZONDAGSDIENST ARTSEN
VOOR BERGEN
H. W. J. M. POOT
NIET EEN BRIL, MAAR DE JUISTE BRIL
Mr. Opticiën D. W. PASTOOR, Bergen
<~Pro^e<5«.'»or 0réghe(
2de deel
100
Dit nummer bestaat uit 6 pagina's
DE DUINSTREEK
Aedaktie en adminirtrcae
drukkerij Valkera «n Leegwater
(v.h. C. Oldenburg)
La an weg 30 - Schoorl
Telefoon (02209) 203 - 223
Giro 55 28 67
Bankrelatie
Alg. Bank Nederland n.v. Bergen
Coöp. Raiffeisenbank, Schoorl
Abonnementsprijs
6,85 per jaar, f 1,75 per kwart.
Advertentieprijs
15 ct. per mm.
contracten speciale tarieven.
Elke avond om ongeveer zes uur
verzamelt zich een groep mensen
op het spoorwegstation van de Ara
bische stad Mombasa aan de kust
van Kenia, Afrikanen en Indianen
lopen in kleurige verwarring door
elkaar heen, terwijl hier en daar
een Engelsman pogingen doet om
niet helemaal in de menigte verlo
ren te gaan. Er klinkt een bel en
iedereen schuifelt de wachtende
trein binnen. Dan, precies om half
zeven, aldus een artikel van 'Het
Beste uit Reader's Digest', begint
één van de meest verbazingwekken
de treinreizen ter wereld. Bestem
ming: de oerwouden van Arfika en
de Maanbergen.
De Britse directie van de spoor
wegmaatschappij noemt de trein
schertsend 'de trein naar boven'.
Weinig reizen per spoor zijn echter
zo spectaculair als deze, die twee en
een halve dag in beslag neemt.
De reis voert langs welhaast on
bekende streken van Oost-Afrika.
Nadat de 'gari la moshi', het rook-
voertuig, Mombasa heeft verlaten
en de palmbomen uit het gezicht
zijn verdwenen, omsluit de wilder
nis de eenzame spoorbaan.
Hoewel de Portugezen de stad
Mombasa gedurende twee eeuwen
bezet hebben gehouden en Ameri
kaanse en Britse zakenlui in het na
bije Zanzibar reeds in het begin
van de 19e eeuw naar hartelust
handel dreven, had toen geen blan
ke de moed om 'n voet in de im
mense oerwouden te zetten, waar de
Nijl haar oorsprong vindt. Volgens
de Griekse aardrijkskundige Ptole-
maeus, die in de tweede eeuw na
Christus leefde, moesten zich daar
de Lunae Montes, of de bergen van
de maan bevinden. Geen Europe
aan kon dat echter bevestigen. Ge
durende eeuwen bleef dit gebied,
door oerwouden en moerassen om
geven, onontsloten.
IJzeren slang
Toen de trein voor het eerst in
de Afrikaanse geschiedenis ver
scheen, was, zoals overal elders, ie
dereen bang voor de ijzeren slang.
Niettemin heeft geen vervoermiddel
Oost-Afrika zo snel voor de wereld
ontsloten en tot de ontwikkeling
van dit gebied bijgedragen, als juist
de trein. Ambtenaren van het kolo
niaal bestuur, missionarissen, artsen
en technici werden naar het vroe
ger geïsoleerde gebied vervoerd. Te
genwoordig opereert de spoorweg
maatschappij onder supervisie van
de regeringen der 3 Oostafrikaan-
se staten en bereikt een gebied, dat
bijna even uitgestrekt is als geheel
West-Europa. De treinen naar het
binnenland vervoeren materialen en
gereedschappen die nodig zijn voor
de stedenbouw, terwijl de trein
naar de kust koffie, thee, hout, hui
den en bevroren vlees transporteert,
bestemd voor de wereldmarkten.
Vrijwel iedere dag beklimt een
zeer gemêleerd publiek de coupé's
van de trein. Goed geklede Afri
kaanse regeringsambtenaren, Engel
se ingenieurs, die betrokken zijn bij
de bouw van een krachtstation,
drukpratende inheemse handelslie
den en zo af en toe een Amerikaan
se missionaris.
De derde klas coupé's puilen uit
van de Afrikanen, die enorme hoe
veelheden bagage meevoeren. Sinds
jaar en dag trachten de spoorweg
beambten de reizigers er toe te be
wegen hun bagage met de bagage
wagen te laten vevoeren. Zonder
sukses evenwel, want niemand ver
trouwt het vervoer van zijn spullen
aan derden toe. De maatschappij
laat iedereen een bedrag van onge
veer vijftien cent betalen voor ie
dere kip, die hij mee in zijn coupé
neemt. Geiten zijn taboe, een rege
ling waarover veel ontstemming
heerst.
Trein tegen olifant
Wie met deze trein meerijdt, merkt
dat de verwantschap met snelver-
voer, zoals in andere landen, ver
te zoeken is. Daar is in de eerste
plaats de spoorbreedte schuldig aan.
Deze is namelijk niet breder dan
een meter. Vanwege de ongelooflijk
scherpe bochten, wordt er boven
dien niet sneller dan ongeveer 65
kilometer per uur gereden.
De dieren van de oerwouden leve
ren de spoorwegmensen in dit land
grote zorgen op. Soms vinden er
botsingen met olifanten plaats of
raken giraffes met hun lange halzen
verstrikt in de telegraafdraden van
de spoorweg. Bovendien hebben de
in het binnenland wonende stam
men 'n voorliefde voor koperdraad.
Soms verdwijnen grote delen van
de telegraafverbindingen, die men
later in de vorm van kettingen en
armbanden om de halzen of polsen
van gelukkig lachende stamleden
terug kan zien.
Kilimanjaro
In de vroege ochtend bereikt de
trein de beroemde berg Kilimanjar
de hoogste van Afrika, die majes
tueus op 'n groot bergplateau staat.
Nadat Nairobi is gepasseerd, rijdt
men langs de prachtige zestig
kilometer brede Rift Vallei, die zich
op wonderbaarlijke wijze uitstrekt
van Turkije, dwars door de Rode
Zee loopt en via de hooglanden van
Oost-Arika tenslotte in Malawi, het
vroegere Nyasaland, uitkomt. Het
volgende station is Nakuru, dat om
streeks half drie in de middag
wordt bereikt. Het landschap heeft
een opmerkelijke verandering on
dergaan, want de bomen zijn ver
dwenen en hebben plaatsgemaakt
voor acasia's en open grasland.
Voort gaat het weer in de richting
van de equator, waar de tempera
tuur 's nachts bijzonder laag is en
negen uur de volgende ochtend
wordt Kampala, de hoofdstad van
Oeganda bereikt. Deze stad met zijn
47.000 inwoners, is bovendien de
hoofdstad van Buganda, 'n van de
vier oorspronkelijke koninkrijkjes,
waarvan de inwoners, lang voordat
de Europese ontdekkingsreizigers ar
riveerden, een opmerkelijke bescha
ving hadden weten op te bouwen.
De trein, die ons van de kust af
heeft vervoerd, rijdt niet verder dan
deze stad. De weinigen, die nog ver
der het binnenland in reizen, moe
ten wachten op trein 53, die des
avonds vertrekt. Het zijn meestal
mensen met een ware pioniersgeest
die zo diep in het binnenland wer
ken. Zij zijn typerend voor de hoop
en de ambitie van het moderne
Afrika.
De Maanbergen
De volgende ochtend rijdt de trein
op de rand van de driehonderd me
ter diepe Rift Vallei. Het George-
en Edwardmeer glinsteren in de
ochtendzon. Dan verschijnen in de
verte enorme met sneeuw bedekte
bergketens, 't Zijn de legendarische
'bergen van de maan' ofwel de Ru-
wenzori, onder welke naam zij offi
ciéél be'jend zijn. De sneeuw van
deze bergtoppen verdwijnt eerst in
de beide genoemde meren, waarvan
het water zich uiteindelijk bij dat
van de Victoria Nijl voegt om daar
na als Witte Nijl de geweldige af
stand naar Egypte af te leggen. De
Maanbergen zijn zelden zichtbaar,
aangezien zij meesal in een ondoor
zichtige mist of wolkenmassa zijn
gehuld.
De ontdekkingsreiziger-j ournalist
Stanley kampeerde in 1888 weken
lang in de nabijheid van deze ber
gen, alvorens hij een glimp van do
top kon opvangen. En ook thans zijn
er maar weinig mensen, die ooit de
spookachtige bergtoppen, waar vaak
oogverblindende sneeuwstormen
woeden, hebben gezien.
Het einde van de bijna 1500 km
lange rei? is in zicht. Het is de stad
Kasese, die bereikt wordt, nadat de
trein zich door een uitgestrekt moe
ras heeft heen geworsteld. Hoog in
de bergen huilt een gierende wind,
maar in Kasese staat een fel bran
dende zon aan een strak blauwe
hemel.
De locomotief slaakt een laatste
stoomzucht. De 1650 kilometer van
Mombasa naar Kasese, dwars door
de Afrikaanse oerwouden, zijn af
gelegd.
KANKERBESTRIJDING
De collecte ten bate van de kan
kerbestrijding heeft in de gemeen
te Schoorl opgebracht 1127,19.
Het comité verzoekt ons op deze
plaats bevolking en collectanten
hartelijk dank te zeggen voor dit
prachtige resultaat.
Een niet onaardige anecdote; een simpel verhaaltje uit de ge
schiedenis van Bergen, waarvan menig oud-Bergenaar en naar
ik veronderstel ook menig nieuw-Bergenaar met genoegen ken
nis zal nemen.
Toen de familie Van Reenen nog haar weldadige invloed op
ons dorp en zijn inwoners had, was het vooral mevrouw Van
Reenen-Völter, die zich naar buiten bewoog op velerlei gebied.
Zo was haar belangstelling voor de schilderkunst een van haar
bedrijvige kanten; zijzelf beoefende deze kunst op bescheiden
wijze.
De familie Van Reenen bezat een oud kastje, waarvan de pane
len waren beschilderd met bijbelse tafrelen. In haar jeugdig en
overmoedig enthousiasme kwam zij op de onzalige gedachte de
oude paneeltjes te overschilderen met in die tijd gangbare voor
stellingen van het leven uit haar omgeving; een landweggetje
met paard en wagen, waarin een vrolijk paartje en andere der
gelijke voorstellingen. Tot haar spijt moest zij later, op bezon-
nener leeftijd ervaren, dat de vroegere bijbelse voorstellingen
meer passen bij het kastje.
Zo kwam zij dan bij de jonge schilder Matthieu Wiegman met
het verzoek haar schilderingen te verwijderen en de vroegere
weer naar voren te brengen. Met het gevolg, dat de onderlaag
zodanig werd aangetast, dat er zo goed als niets van overbleef.
Teleurgesteld vroeg ze de jonge schilder om van zijn hand we
derom bijbelse voorstellingen aan te brengen. Hetgeen hij gaarne
op zich nam, voor de prijs van tien gulden per stuk. Het kastje
kwam weer in zijn oude glorie en mevrouw Van Reenen was
zo verheugd, dat ze de schilder twee geslachte konijntjes kwam
brengen uit dankbaarheid. Het kastje werd als document in
het Bergense museum geplaatst, waar het nu nog steeds aan
wezig is, als vertegenwoordiging van het Bergense verleden.
Jaren later kwam de Franse schilder Le Fauconnier, die tijdens
de oorlog 1914-1918 hier vertoefde, in gezelschap van de schil
der Otto van Rees ons dorp een bezoek brengen. Bij die ge
legenheid bezochten zij o.a. het museum en waren zeer ver
wonderd het kastje te zien met de beschilderde paneeltjes.
Overtuigd als zij waren dat een oude meester ze had vervaar
digd, maakte Le Fauconnier de opmerking „dat het cubistisch
element reeds toen aanwezig was."
Otto van Rees vertelde mij later van dit bezoek aan het museum
en hij was niet weinig verbaasd te vernemen, dat de. bijbelse
voorstellingen door mij waren geschilderd.
Met de ervaring die ik had door het copiëren van oude mees
ters, had ik hiermee zelfs de béide kunstenaars verschalkt.
MATTHIEU WIEGMAN
van 30 augustus tct
6 september 1965
GEBOREN
Erik Jan Christiaan, zoon van W.
C. Mantel en J. L. G. Dekkers,
Schagen.
Sven Christiaan, zoon van W. H.
G. Faust en F. J. Hopman, Dr. van
Peltlaan 9s.
ONDERTROUWD
Johannes Bakker, 26 jaar, elektro-
monteur, Hoorn, Hoofd 7 en Cor
nelia Jacoba Bloebaum, 21 jaar ver
pleegster, Prinsesselaan 5.
Rudolphus Petrus Antonius Mars,
boekhouder, Alkmaar, Lindenlaan
119 en Catharina Maria Kops, 24
jaar; kantoorbediende; Jan Apel-
doornweg 5.
Johannes Gerardus van der Heijden
26 jaar, chauffeur, Alkmaar, Lyce
umstraat 64 en Elsje Janke van der
Heide, 20 jaar, dameskapster, Oude
Bergerweg 37.
GEHUWD
Cornelis Muller en Willy Pieter-
nella Hendrika Prins, Leidsevaart
456 rood II.
Arie Vet en Annie Moeijes, Eere-
prijsweg 3.
OVERLEDEN
Jacobus Petrus Maria van der Erve
56 jaar.
Maartje Pronk, 92 jaar, w/v P. van
der Vliet, Breelaan 53.
Cornelis Willem Loots, 48 jaar, e/v
P. J. Dolfing, Schapenlaan 7.
De Reclasseringsraad te Amster
dam heeft een folder uitgegeven,
bestemd om te worden uitgereikt
aan hen, die wegens een strafbaar
feit zijn gearresteerd, en waarin de
taak van de reclassering beknopt
wordt uiteengezet. Wij ontlenen
hieraan het volgende (wat dus ge
richt is tot gearresteerden)
,De reclassering stelt zich, door
middel van haar speciaal hiervoor
opgeleide maatschappelijke werk
sters, tot taak om samen met u een
antwoord op de op u afkomende
vragen te vinden. Haar doel valt
eenvoudig te omschrijven als: U zo
danig te helpen, dat u zichzelf weer
kunt helpen. Hoe verricht de reclas
sering deze helpende taak? Zonder
uw medewerking bereikt de reclas
sering niets. Of de reclassering dus
werkelijk kan helpen hangt in ho
ge mate af van het antwoord op
de vraag: Wil ik nu geholpen wor
den en ben ik bereid hierbij mee
te werken? Wat doet de reclasse
ring? Uw eerste contact met de re
classering vindt plaats met de
maatschappelijk werker. Deze
funktionaris kan de gang van zaken
met de justitie duidelijk maken luis
tert naar uw problemen en probeert
u te begrijpen om u daarna, als u
dat wenst, verder te kunnen helpen
zoekt samen met u naar de oorza
ken en de mogelijke oplossingen
van uw moeilijkheden; wijst u de
weg naar instellingen als hij zelf
niet in staat is hulp te verlenen
biedt u de mogelijkheid geregeld
kontakt te houden met iemand, te
gen wie u zich kunt uitspreken
vraagt in de vorm van een rapport
de aandacht van de rechterlijke
macht voor uw persoon en levens
omstandigheden.'
Ziehier wat de reclassering be
oogt bij haar eerste ontmoeting met
de delinquent. Blijft deze, korter of
langer, gedetineerde dan ontvangt
rente over geld, dat u dage
lijks kunt opvragen.
rente over geld, dat voort
vloeit uit officiële en niet-
officiële spaarregelingen.
rente over geld, dat u voor
minstens zes maanden vast
Q plaatst. (De eerste storting
moet dan ten minste f. 1.000,-
bedragen.)
"4
hij geregeld bezoek van een vrij
willige medewerker en wanneer de
rechter aan de reclassering opdraagt
hetzij zonder voorafgaande detine
ring hetzij daarna, hulp en bijstand
te verlenen, dan staat diezelfde vrij
williger of een andere klaar om de
delinquent te begeleiden op zijn
weg door de maatschappij, met de
bedoeing dat hij tot resocaliatie zal
komen en niet opnieuw een misdrijf
zal plegen.
Vindt u niet dat dit werk uw
steun ten volle waard is? Zo ja, dan
kunt u deze gedachte omzetten in
een daad door een bijdrage in de
Nationale Reclasseringscollecte, die
in Bergen huis aan huis gehouden
za worden in de week van 20 sept.
tot 2 oktober a.s. De opbrengst komt
ten goede aan de reclasseringsin-
stellingen van alle gezindten.
Het plaatselijk comité van uitvoe
ring
Mr. F. G. Boerrigter, voorz.
A. G. v. d. Hilst, secr.
Mr. F. Zeiler, penningm.
J. B. M. Diesfeldt-Pieters
Mr. J. N. Alblas
A. L. Bakker
Th. Sluiter
Bibliotheek van de vereniging
'Algemeen Welzijn'
Met ingang van 17 september olke
vrijdagmiddag 15.30-16.30 uur.
Uitlening van boeken.
WOENSDAG 22 SEPTEMBER
Bijeenkomst van de afd. Schoorl
en Groet van de Ned. Bond van
Plattelandsvrouwen in café Swart
te Groet. Voor de pauze: Mevr.
Blaauw-Kostelijk met de hand-
werkkoffer. Na de pauze: De hr.
O. Hoekstra, met een lezing over
Esperanto.
Aanvang: 19.45 uur.
Dorpsstraat 30 - Telefoon 2423
VOOR SCHOORL
F. H. RISSELADA
Dr. Heringalaan 18, tel. 360
aangemeten door
HOFLAAN 2, TELEF. 2202 Leverancier van alle ziekenfondsen
UITSLUITEND SPECIALISTISCHE BEHANDELING
Brillen op ziekenfondsrecept van uw oogarts, worden in de
snelste tijd geleverd.
IN DE VAL
Minister Brusselslofski en de se
cretaris holden vol boze bedoelin
gen op professor Crèghel af. Doch
de geleerde man wachtte niet te
lang en verdween door het gat van
de deur.
,Hola Stop schreeuwde
de minister; wacht nou even; we
hebben je wat te vertellen!'
De professor was echter te ver
standig om dit alles voor zoete koek
aan te nemen en rende verder.
Koning Krelis had zich inmiddels
bij de kandelaar opgesteld. Voor al
le zekerheid had de wijze vorst zich
de buks van Snufski toegeëigend.
Ondanks het feit dat het apparaat
ongeladen was, gaf het toch een ge
ruststellend gevoel.
Met enkele seconden achterstand
op de professor passeerden Sluyper
en de minster de drempel van de
voordeur. Op hetzelfde ognblik gaf
koning Krelis de Kale een ferme
ruk aan de kandelaar, die onmidel-
lijk meegaf. Professor Créghel hoor
de vlak achter zich een akelig ge-
kners, gevolgd door verschrikte uit
roepen van Sluyper en Brussels
lofski. Toen hij zich omdraaide, zag
hij nog juist hoe de beide snood
aards door een valluik om laag vie
len. ,Het was niet zo maar een
doodgewone kandelaar daar aan de
muur, nee, het was een hefboom,
die het valluik in werking stelde.'
Vol leedvermaak gaf Chréghel het
verdwijnende schurkenstel nog een
vrolijke knipoog, die, te oordelen
naar de uitdrukking op het gezicht
van Sluyper, niet in goede aarde,
viel.
