Een kostbaar fabeltje
Deventer koek door de eeuwen heen
GERRITSEN
Het aanbouwbankstel
Dinie wordt een dame
Premie levens
verzekering
KLOKKEN
BRIL
NIET EEN BRIL, MAAR DE
Mr. Opticiën D. W. PASTOOR, Bergen
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 4 AUGUSTUS 1966
a
GEMEENTE SCHOORL
BEKENDMAKING
De Burgemeester der Gemeente SCHOORL brengt ter openbare
kennis, ter voldoening aan het bepaalde bij artikel 26 van de Wet
op de Ruimtelijke Ordening, dat met ingang van 5 AUGUSTUS
1966 gedurende één maand, ter Gemeente-Secretarie en in het
Bureau van Gemeentewerken, aan de Laanweg nr. 19 te Schoorl,
op werkdagen van 9-12.30 uur, voor een ieder TER INZAGE LIGT:
Het bij raadsbesluit van 6 juli 1966 vastgestelde bestemmingsplan
'Bregtdorp', met de bijbehorende bestemmingsvoorschriften.
Gedurende de bovengenoemde termijn van één maand kunnen zij
die zich tijdig met bezwaren tot de Gemeenteraad gewend hebben,
bij Gedeputeerde Staten bezwaren tegen meergenoemd plan indie-
Schoorl, 30 juli 1966.
De Burgemeester voornoemd,
C. KAANDORP, loco-Burgemeester.
Meneer X is een geboren coureur.
Hij droomt van snelheidsrecords op
de weg en in gedachten is hij de
eindstreep al honderden keren als
winnaar voorbij gestormd. In ge
dachtenwant meneer X heeft
een heel bescheiden kantoorbaantje,
dat hem nauwelijks het gebruik van
een heel bescheiden autootje toe
staat. Maar omdat het bloed kruipt
waar het niet gaan kan, probeert
meneer X uit zijn autootje te halen
wat er in zit. Hij onderhoudt het
goed en hij heeft het er voor over
om het op superbenzine te laten rij
den.
Zulke meneren X telt ons land bij
honderdduizenden. Hun autootje is
de verwerkelijking van hun snel
heidsdrift om bet zo maar eens te
stellen en zij maken allen dezelfde
vergissing als zij denken dat zij met
superbenzine hun trotse motorische
bezit tot hogere prestaties kunnen
bewegen.
Op de keper beschouwd is super
benzine in geen enkel opzicht supe
rieur aan gewone benzine. Beide zijn
met dezelfde nauwkeurigheid ver
vaardigd en beide beschikken over
precies dezelfde eigenschappen. Het
enige verschil is dat super een hoger
octaangetal heeft dan normale ben
zine. Alleen auto's met een zeer hoge
compressieverhouding zijn op super
benzine aangewezen Misschien ook
wel omdat deze auto's dikwijls tot
de felle sportwagens behoren, waar
op menigeen een begerige blik werpt
is zo geleidelijk aan het fabeltje ont
staan dat super kwalitatief beter is
dan normale benzine. Het is een
duur fabeltje, want het kost veel
autobezitters meer geld dan noodza
kelijk is.
Evenmin als een auto met een mo
tor, waarvan de compressieverhou
ding 1:9 of nog hoger bedraagt,
technisch op een hoger plan staat
dan een auto waarvan de motor een
lage compressieverhouding kent, bij
voorbeeld 1:5, kan men het verschil
tussen super en normale benzine in
kwaliteit uitdrukken. De kwaliteit
van de benzine wordt bepaald door
de eigenschappen als zuiverheid,
vluchtigheid en antiroestwerking en
deze zijn zowel voor super als voor
gewone benzine volkomen gelijk.
Een andere belangrijke eigenschap
van de moderne benzine is haar klop
vastheid, d.w.z. haar eigenschappen
om het gevreesde pingelen in de mo
tor te voorkomen. En hiermee raken
wij weer het terrein van het octaan
getal Omdat de automobielen, zoals
gezegd, zowel hoge als lage compres-
sieverhoudingen kennen, kan de au
tomobilist een keuze maken uit twee
soorten benzine, te weten de norma
le benzine met een octaangetal van
90 en de zg. super met een octaan
getal van 98.
Insiders weten dat deze twee oc-
taangetallen maar een zeer ruwe
aanpassing bij de uiteenlopende
compressieverhoudingen betekenen,
want in feite vraagt iedere mbtor en
iedere rijstijl een aangepaste benzi
ne. Om hieraan zoveel mogelijk te
gemoet te komen is er ook een ben
zinesoort op de markt die tussen
super en normaal in nog drie ver
schillende octaangetallen kent. Het
belangrijke voordeel hiervan is dat
niet alleen de klopvastheid door een
juiste keuze uit deze vijf mogelijk
heden is verzekerd, maar dat men
ook niet meer betaalt voor zijn ben
zine dan deze op grond van het oc
taangetal kost. Waarom superben
zine gebruiken als de motor in een
benzine van lagere octaangraad - en
dus goedkoper - zijn juiste brandstof
vindt?
Onze coureur, meneer X, geeft dus
meer geld voor zijn autootje uit
dan hij in werkelijkheid behoeft te
doen. Ook hij is een slachtoffer van
het fabeltje dat superbenzine beter
is dan normale benzine. Als hij zou
weten met welk een zorgvuldigheid
ook de gewone benzine in de moder
ne olieraffinaderijen wordt bereid en
hoe op grond van verfijnd laborato
riumonderzoek ook hier haar stoffen
worden toegevoegd, die hem het
onbezorgde autorijden onder de
meest uiteenlopende klimatologische
omstandigheden verzekeren, dan zou
hij zeker niet langer aarzelen om op
een van de mix-soorten over te
gaan voor het geval zijn autootje
toch nog een ietwat hoger octaange
tal zou prefereren.
GEMIDDELD 118,- PER HOOFD
Omvang van de
risicodekking neemt toe
De Nederlandse bevolking heeft in
1965 gemiddeld per hoofd 118,-
voor levensverzekering betaald. Het
totale bedrag, dat de levensverzeke
ringmaatschappijen ontvingen, was
volgens voorlopige gegevens ruim
ƒ1470 miljoen. Dit betekent dat aan
premies en koopsommen voor le
vensverzekering circa 2,4 pocent van
het nationale inkomen werd be
steed.
De regelmatige stijging van het
bedrag, dat voor deze vorm van ri
sicodekking beschikbaar wordt ge
steld, heeft zich in het eerste kwar
taal van 1966 voortgezet. In die
periode werd in ons land f 488.4 mil
joen voor levensverzekering onzij
gelegd, tegen 476.8 miljoen in het
eerste kwartaal 1965.
Uit een overzicht, dat het Bureau
Voorlichting Lepensverzekering in
'De Telstrook' heeft gepubliceerd,
blijkt dat het premie-inkomen van
het levensverzekeringsbedrijf in de
afgelopen vijf jaar gestegen is van
ruim 1 miljard tot omstreeks 1,5
miljard en dat het bedrag, dat ge
middeld per hoofd van de bevolking
voor levensverzekering betaald
wordt, opgelopen is van 92,- tot
118,-. Deze toeneming vloeit niet
voort uit hogere kosten, die voor het
publiek aan levensverzekering zou
den zijn verbonden, aangezien er al
sinds een groot aantal jaren geen
aanleiding geweest is tot premiever
hoging. Wel zijn in de afgelopen
jaren de premies en koopsommen
voor nieuwe verzekeringen verlaagd
Tegenover de gunstige factoren die
dit mogelijk maakten, zoals de stij
ging van de rentestand, staat ech
ter de sterkere stijging van de be
drijfskosten, die de mogelijkheid tot
premieverlaging beperkt. Via syste
men van winstdeling en korting in
verband met de rentestand kunnen
polishouders delen in de winst die
uit de stijging van de rente voort
vloeit. Op grond hiervan hebben de
levensverzekeringmaatschappijen in
1965 omstreeks ƒ80 miljoen terug
betaald.
Uit het stijgende premiebedrag bij
een dalende tendens van de nremie
per verzekering, kan een toenemen
de behoefte aan risicodekking bij
het publiek worden afgeleid. Deze
ontwikkeling wordt geïllustreerd
door de stijgende lijn die het bedrag
waarvoor de Nederlandse bevolking
gemiddeld per hoofd verzekerd is,
te zien geeft. Dit bedrag nam toe
van 3.489,- in 1961 tot 5.330,- in
1965.
Op grond van de ontwikkeling in
het eerste kwartaal 1966 mag de
voorlopige verwachting worden uit
gesproken, dat deze lijn zich dit jaar
zal voortzetten.
DE DUINSTRE
THE WALKER BROTHERS
De drie 'Walkers' zijn John, Scott en Cary. Gitarist John werd
op 12 november 1943 in New York geboren, drummer Gary op
9 maart 1944 in Californië en de veelzijdige Scott (bas, elektr
basgitaar, drums, alle gitaartypen, piano en mondorgel) op 9
januari 1944 in de staat Ohio. Zij waren de eerste jonge Ameri-
kenanen, die hun haar in beatlestijl droegen, was in Amerika
nogal eens verwarring bracht, want een 'longhair' is in de
Amerikaanse volksmiond een klassieke concertmusikus! (In te
genstelling tot de meestal heel kortharige beatniks). De drie
jongens trokken in februari 1965 naar Engeland - het leek hen
dat zij er meer sukses zouden boeken dan in Amerika en die
verwachting kwam precies uit. Daarvoor hadden zij in de Hol
ly woodse 'A Go Go' gespeeld, waar de Engelse TV-producer
Jack Good onmiddellijk enthousiast voor de Walker Brothers
was en hen de nodige kontaktadressen in Engeland verschafte.
Zij maakten er uitstekend gebruik van.
In een ordonnantie van 1417 wer
den van overheidswege bepalingen
in het leven geroepen om de belan
gen van de koekebakkers en van de
consument te dienen. Als 'zeemer';
'menger' en 'backer' moest men van
toen af beëdigd worden. Dit gebeur
de alleen als men zijn vak voldoen
de verstond. Dat kwaliteitsprodukt
van 'toen' is tot 'nu' bewaard ge
bleven.
Wie aan Deventer koek denkt, zal
zich echter zelden realiseren, dat al
in 1593 de grondslag is gelegd voor
een bedrijf dat nu niet alleen nog
bestaat, maar een grote bloei beleeft
en het begrip 'Deventer koek' alle
eer aandoet.
Dat heeft Jacob Bussink beslist
niet durven dromen toen hij in 1593
zijn kleine bakkerij opende, die de
naam droeg 'De van Oudsher Ge
kroonde Allemansgading'. Dit oor
spronkelijke huis is helaas al in het
begin van de 18e eeuw door brand
verwoest. Maar de sfeer van die da
gen van weleer kan men nog on
dergaan in de koffie- en theeschen-
kerij op de Brink, die geheel in oude
stijl is ingericht en waar men kan
proeven van de verschillende soor
ten Kruidkoek, Ellekoek en zoal
meer.
Al export in 1694
Blijkens officiële opgaven uit het
gemeente-archief kende Deventer al
in 1694 een uitvoer van 714.500 koe
ken. Iedereen in de stad deed er aan
mee de koeken populair te houden.
Als koningen in deze veste van paar
den verwisselden bood de burge
meester een 'Drieguldenskoek' aan.
Zelfs Lodewijk Napoleon kreeg er
één toen hij voorbij reed.
Het 'geheim' van de bakker
De Deventer koek wordt nog steeds
met de hand en volgens recept van
1593 gebakken. De samenstelling van
het mengsel van de gebruikte krui
den is een goed bewaard geheim
gebleven, evenals de melange van
de honing, want zoveel soorten
bloem er zijn, zoveel soorten honing
zijn er ook. Er wordt dan ook geen
zoetmiddel gebruikt, doch uitslui
tend honing. Tenslotte worden van
Italiaanse en Spaanse sinaasappelen
de snippers geconfijt, die aan de De
venter koek weer extra geurigheid
verlenen.
Nu modern
Het recept mag dan oud zijn, de
bereiding geschiedt in een moderne
fabriek, die gebruik maakt van mo
derne middelen. Door bijvoorbeeld
een aluminium verpakking blijft de
koek maandenlang mals en geurig.
Op dit moderne verpakkingsmateri
aal staat nog altijd de naam 'De van
Oudsher Gekroonde Allemansgading
met het daarbij behorende handels
merk, dat een boer en een edelman
toont die onderhandelen over een
zak graan. Links en rechts twee
grote Deventer Koeken; erboven
zweeft de kroon van de gekroonde
Allemansgading. In de fabriek vindt
een voortdurende controle van de
grondstoffen op hun zuiverheid
plaats en op het juiste afbakken bij
de oven.
keuze uit plm. 90 stuks
De koek heeft zich in Deventer
op prachtige wijze gehandhaafd. Het
oudste van de produktiebedrijven in
deze stad kan optimistische geluiden
laten horen. Zijn omzet is in de af
gelopen vier jaar meer dan verdrie
voudigd. Specialisatie spreekt hier
een woordje mee, vakmanschap en
kwaliteit, die ook buiten onze gren
zen, met name in West-Duitsland,
hogelijk worden gewaardeerd.
Het doet goed te ervaren dat er
in het Deventer bedrijfsleven, dat
de laatste maanden wat somber
werd afgetekend, ook lichtpunten
zijn.
aangemeten door
HOFLAAN 2, TELEF. 2202 Leverancier van alle ziekenfondsen
UITSLUITEND SPECIALISTISCHE BEHANDELING
Brillen op ziekenfondsrecept van uw oogarts, worden in de
snelste tijd geleverd.
DE NIEUWSTE VORM VAN
AANBOUWMEÜBELEN
Kent u het aanbouwbankstel, de
jongste telg in de familie 'aanbouw
of combinatiewandmeubel en het
aanbouwslaapkamerameublement
bestaat het uit verschillende losse
delen, waaruit de zithoek naar eigen
wensen is samen te stellen. Men kan
daarvoor een keuze doen uit vier-
zits-, driezits- of tweezitsbanken,
fauteuils, hoek- en schakelbladen.
Ruimtebesparend
Dat een aanbouw-bankstel in elke
opstelling minder ruimte inneemt
dan een bank met losse fauteuils
valt direct op. Deze prettige eigen
schap heeft het gemeen met de an
dere soorten aanbouwmeubelen. Dit
is een voordeel want in een kamer
waar de meubelen compact staan
opgesteld beweegt men zich veel
gemakkelijker dan in een kamer
waarin allerlei losse meubelen de
ruimte vullen. Bovendien is er meer
ruimte over om de kinderen te laten
spelen.
Een andere eigenschap van het
aanbouwbankstel is dat het door de
vele variatie-mogelijkheden een
grotere kans biedt tot het scheppen
van een persoonlijke interieur-in
richting dan een gewoon ameuble
ment.
In een rechthoekige zit- eektamer
kan men het bankstel bijvoorbeeld
zo plaatsen dat er een duidelijke
scheiding tussen het zit- en eetge-
deelte onstaat.
door B. TEN WESEPE
'Ga zitten, Greet en steek een sigaret op. Kwaadmaken heeft
geen zin. Vind je het werkelijk zo erg, dat ik het één en ander
over.eh. nu ja, je moeder en je zuster te weten ben ge
komen?'
Ze stak een sigaret op en knikte. 'Inderdaad. Ik vind het zelfs
ongepast. En ik zie er de noodzaak ook niet van in.'
'Het spijt me', antwoordde hij op besliste toon, 'maar dit is
ook een kwestie, die ik alleen beoordeel. Maak je geen zorgen:
het is - niet mijn gewoonte dergelijke wetenschappen rond te
bazuinen. Integendeel. Ze zitten bij mij veiliger opgesloten dan
daarHij wees naar de grote brandkast.
Ze keek hem enige tijd aan, terwijl hij ook rookte.
'U had het over een vertekend beeld, dat ik me gevormd zou
hebben van mannen. Weet u wel, dat de meeste mensen een
heel vertekend beeld vormen van een ongehuwde moeder? Ik
ben er van overtuigd, dat u alleen maar weet, dat mijn zuster
een kind heeft en geen man. Die man is er, meneer, hij bestaat.
Alleen telt hij niet meer mee in de maatschappij, omdat hij ge
declasseerd is. Maar dat wist u natuurlijk niet. Ook niet het
waarom. Die man is veroroedeld tot vijf jaar gevangenisstraf en
onvoorwaardelijke terbeschikkingstelling van de regering. Weet
u, wat dit inhoud? Dat hij die vijf jaar naar een gesloten in
richting is gebracht, waar hij nooit meer uitkomt, omdat hij
een gevaar is voor de mensheid in het algemeen en vrouwen in
het bijzonder.
Als ik u vertel, dat hem maar twee gevallen ten laste zijn
gelegd, van mijn zuster en een andere vrouw, maar dat hij
er zo'n dertig op zijn naam had staan onder de titel: aanranding
met geweldpleging, ben ik dan duidelijk genoeg geweest?'
Hier schrok hij van. Omdat het hem niet bekend was. In het
rapport was alleen maar gesproken van een ongehuwde moe
der. Dus de stakker kon er niets aan doen.
'Daar wist ik inderdaad niets van', gaf hij ruitelijk toe. 'Dan
moeten jullie ook een nare tijd gehad hebben.'
Ze knikte. 'Misschien begrijpt u nu, waarom ik nooit over
mijn persoonijke omstandigheden wil spreken. En als ik de
mannen vanuit een andere ooghoek bezie als de meeste andere
meisjes van mijn leeftijd, weet u nu de oorzaak.'
'Ja maar, wat drommel, Greet, we zijn allemaal niet zo?'
'Natuurlijk niet. Maar je wordt voorzichtiger. U zult waar
schijnlijk nu ook wel weten, wat ik heb ondervonden bij mijn
vorige werkgever. In principe was hij geen haar beter dan
diedie man, waarover ik het zoeven had. Alleen, hij pro
beerde op meer geraffineerdere, voor mijn part meer gecivili-
seerdere wijze datgene te bereiken, wat de ander met geweld
deed. Maar in feite is er geen enkel verschil. Of bent u dat net
met me eens?'
Hij dacht na en antwoordde: 'Ja, eigenlijk wel. Waarom hebt
u hem niet aangegeven?'
Ze begon langzaam even te lachen.
'Wat zijn mannen in die dingen naief. Stelt u ons eens tegen
over: hij, de in het hele land bekende zakenman, bestuurslid
van tal van verenigingen, commissaris van enkele n.v.'s, de
laatste keer candidaat voor de tweede kamer, twee jaar geleden
nog een onderscheiding gekregen voor de vele aan den lande
bewezen diensten. Daartegenover Greet Kalsman, van wie, be
halve enkele mensen, niemand ooit had gehoord. Zijn woord
tegenover het mijne. Mag u raden, meneer, wie geloofd zou
worden.'
Ja, het meisje had gelijk. Niemand zou haar beschuldiging
serieus genomen hebben. En zo men al een proces-verbaal op
gemaakt had, zouden zijn connecties en relaties er wel voor ge
zorgd hebben, dat al de hele aanklacht geseponeerd werd. Dat
kwam toch immers regelmatig voor.
Hij drukte zijn sigaret uit.
'Enfin, Greet, we hebben elkaar een beetje de waarheid ge
zegd. Dat kan verhelderend werken. Wat jullie huiseijke om
standigheden aangaat, op mijn discretie kun je vanzelfsprekend
rekenen. Als ik jou, je zuster of je moeder op de een of andere
wijze kan helpen, hoef je maar te knikken.
En nu gaan we als de wind weer aan het werk, want ik heb
een sekretaresse, die niet wil overwerken. En dus.... O .ja,
morgenochtend hoor ik je beslissing wel. Maak je geen zorg:
als het nee is, gooi ik je niet op straat.
Ja, ik zal daar gek zijn. Ik heb een volmaakte sekretaresse.
Kunnen we geen kontrakt sluiten voor een jaar of tien?'
Opnieuwe bloosde ze, ditmaal van genoegen over het com
pliment. Gelijk stond ze op.
'Ik hoef er niet meer over na te denken, meneer. U kunt
maandagmiddag op me rekenen. Ongeacht de duur van de ver
gadering.'
Hij stak over het bureau heen lachend zijn hand uit. 'Dank
je, Greet.'
Maandagsavonds bracht hij haar om elf uur tot voor de deur
van haar woning in de wagen terug. De vergadering was zo tij
dig afgelopen, dat ze toch nog naar huis konden gaan.
'Slaap morgenochend maar uit, Greet. Half twee is vroeg
genoeg.'
Doch de volgende morgen was ze als altijd prompt op tijd,
fris en zonder enig spoor van vermoeidheid. Toen hij om half
tien in zijn kantoor kwam, keek hij verbaasd.
'Ik krijg steeds meer respect voor mijn sekretaresse', zei hij,
zijn eigen vertrek betredend.
HOOFDSTUK 6
GEVONDEN EEN TWEEDE IK
Vijf dagen, nadat Bart Hoogstra het genoegen had om een lift
te krijgen van de statige Ina van Hollewaard, reed de creme
Chevrolet in de stad, met aan het stuur zijn eigenaresse en
naast haar Florrie ten Hage, die al enige jaren haar hartsvrien
din was.
Het gehele aanbouw-ameublement
hoeft men niet in één keer aan te
schaffen. Het is ontworpen om met
latere behoeftes mee te groeien.
Maar als men van plan is zijn ameu
blement in de loop van de jaren uit
te breiden moet men hier ook weer
geen jaren mee wachten. Het is im
mers mogelijk dat de elementen van
aanbouw-ameublement dan niet
meer leverbaar zijn. Er is ook een
meubelmode. Hoewel de verschillen
de modes elkaar niet zo snel opvol-
een als bijvoorbeeld in de kleding
industrie.
Verbindingsbladen van formica
Erg leuk en practisch zijn bij het
aanbouw-bankstel de bladen van
formica met een palisander rand die
de verbinding tussen de zitmeubelen
vormen. Als men in een gemakkelij
ke houding op een bank zit, hoeft
men niet helemaal omhoog te ko
men om een kopje of glas neer te
zetten op de salontafel. Op de bla
den is ook plaats voor een vaas miet
bloemen, een schemerlamp, enige
foto's e.d. Er zijn ook verbindings
bladen voor in een hoek. De afme
tingen hiervan zijn zo, dat men el
kaar bij die hoek niet in de weg
zit.
Bekleding
Als bekleding voor de zitmeube
lenen kan men een keus maken uit
velerlei meubelbekledingsstoffen of
skai. Skai is gemakkelijk te onder
houden. Vlekken erop zijn met een
natte doek te verwijderen. Bijzonder
mooi staat een bank van zwart skai
men enkele gekleurde kussens van
corduroy of een andere stevige stof
erop.
De aanbouwbankstellen bezitten
alle goede eigenschappen van de
aanbouwmeubelen. Wij zijn daarom
van mening dat deze jongste aan
winst op het terrein van de aan
bouwmeubelen een voorspoedige
toekomst tegemoet gaat, omdat zal
blijken dat ze in een behoefte voor
ziet.
EZELTJE STREK JE
Niet alleen in Nederland tracht
men het sparen zoveel mogelijk te
bevorderen. In West-Duitsland heeft
een spaarpropaganda-stunt echter
bijzonder onplezierige gevolgen ge
had. Op een landbouwtentoonstel
ling in Frankfort hadden de Duitse
spaarbanken een gezamenlijke stand
waarin zich een houten ezel bevond,
die een 'geluksmuntje' produceerde,
wanneer men aan de staart trok. U
weet wel: Ezeltje strek je.... Of
schoon deze schijfjes metaal zich
duidelijk onderscheidden van echt
geld hadden ze er één eigenschap
mee gemeen: ze hadden dezelfde
grootte als een klein Duits muntstuk
Het resultaat was, dat een aantal
slimme bezoekers zo probeerden te
gebruiken voor inworp in automa
ten en dat lukte voortreffelijk.
De Duitse spaarbanken kregen zo
veel protesten van winkeliers, dat zij
hebben moeten besluiten, bij haar in
te leveren geluksmuntjes in te wis
selen tegen echte muntstukjes. Voor
de spaarbank is het dus een onge-
luks muntstuk geworden.