Gemeenteraad Schoorl
Dinie wordt een dame
Opening nieuwe
sportveld
Agent voor Groet en omgeving
Keuromnibus
Krijgt u geen
VAN DRUKKERIJ VOLKERS EN LEEGWATER IS
H. C. BOEKEL - MEEUWENLAAN 11 - GROET
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1966
Burgerlijke stand
van Hans Werner Richter
De Schoorlse gemeenteraad komt
vanavond (donderdag) voor het
laatst in de huidige samenstelling
bijeen. Zoals U weet krijgt de raad
zoals U die op 1 juni j.l. hebt ge
kozen, vanaf 6 september de gele
genheid te tonen wat zij waard is.
Enkele vertrouwde gezichten moe
ten we met ingang van die datum
missen, zoals wethouder Kaandorp,
mevr. Jansen, de heer Koelewaard,
de heer Kaag en de heer Pastoor:
Maar hoe dan ook, de huidige raad
houdt het tot 6 september voor het
zeggen en ook vanavond heeft zij
weer een tiental punten tellende
agenda af te werken.
Ingekomen stukken.
Naast enkele goedkeuringen van
Gedeputeerde Staten op eerder ge
nomen raadsbesluiten zijn er ook
enkele mededelingen gekomen van
de voorzitter van het centraal stem
bureau. Deze deelde mede dat de
heer Mr. C. P. Eecen is benoemd
verklaard tot lid van de gemeente
raad ter voorziening in de vaka-
ture ontstaan door het overlijden
van de heer P. Beeldman.
De heer Eecen heeft inmiddels
medegedeeld dat hij de benoeming
aanneemt. Minder vlot ging het
blijkbaar bij de fraktie van de P. v.
d. A. Bij zijn brief van 12 augustus
heeft de heer Jonkers namelijk me
degedeeld dat hij ontslag neemt als
lid van de raad. Op 17 augustus
richtte de voorzitter van het cen
traal stembureau zich andermaal
tot het gemeentebestuur met de me
dedeling dat de heer W. H. P. Pas
toor in de plaats van de heer Jon
kers is benoemd verklaard. Maar
reeds de volgende dag heeft de heer
Pastoor medegedeeld de benoeming
als raadslid niet te zullen aanne
men. De heer J. Muelink is op 18
augustus in plaats van de heer Jon
kers nu benoemd tot lid van de raad.
Aandelen B.N.G.
Ten gevolge van de groei van de
N.V. Bouwfonds Nederlandse Ge
meenten wil men over een groter
eigen vermogen beschikken. Er
werd besloten om de inschrijving
open te stellen op een bedrag van
zes miljoen gulden nieuwe aandelen
B. Schoorl kan in het aandelenka
pitaal deelnemen met 17 aandelen
van f 250,— en op deze aandelen
zal slechts 10 pet. behoeven te wor
den gestort. Het Bouwfonds levert,
aldus B. en W. een wezenlijke bij
drage in de woningvoorziening en
daarom wordt de raad voorgesteld
het verzoek van de N.V. in te wil
ligen.
Kasgeldleningen.
Op 16 mei 1966 werd besloten kas
geldleningen te sluiten toL een be
drag van f 750.000,Inmiddels is
de vlottende schuld gestegen tot dit
bedrag en om de uitgaven voor dit
jaar voortgang te doen vinden is
het noodzakelijk het bedrag tot 1
miljoen te verhogen. De raad wordt
verzocht hieraan zijn fiat te geven.
Aangaan vaste kasgeldlening
t.b.v. Groeter kleuterschool.
Zoals wij eerder berichtten is
enige tijd geleden de urgentiever-
klaring voor de Groeter kleuter
school afgekomen. De vraag was,
hoe een en ander te financieren en
daarom deed het B. en W. een ge
noegen de raad te kunnen berichten
dat zij hierin geslaagd zijn. De Noord
hollandse Brandwaarborgmaatschap
pij van 1816 te Oudkarspel is n.l. be
reid gevonden een vaste geldlening
voor dit doel te verstrekken van
f 200.000,met een looptijd van
20 jaar en een rente van 7 pet. 's
jaars. Er dient door de Minister van
Binnenlandse zaken nog toestem
ming te worden verleend maar toch
verzoeken B. en W. de raad de aan
bieding van de Brandwaarborgmij.
te accepteren.
Stichting regionaal woonwagen
kamp.
De commissie tot voorbereiding
van de stichting van een regionaal
woonwagenkamp te Alkmaar heeft
zch tot het gemeentebestuur ge
wend om te komen tot een gemeen
schappelijke regeling voor de tot
standkoming van een regionaal woon
wagenkamp. In de gemeente Oudorp
kan een dergelijk kamp worden
gebouwd waarvan de kosten onge
veer ruim twee miljoen gulden zul
len bedragen. De omslag over de ge
meenten die tot het rayon beho
ren zullen f 1,64 per inwoner bedra
gen maar de minister heeft aan
leiding gevonden een crediet be
schikbaar te stellen' waardoor deze
kosten tot een bedrag van dertig
cent per inwoner kunnen worden te
ruggebracht. B. en W. stellen de ge
meenteraad voor een gemeenschap
pelijke regeling aan te gaan.
Wijziging gemeenschappelijke
regeling.
In 1962 besloot de raad toe te tre
den tot de gemeenschappelijke re
geling 'Beschutte werkplaats Alk
maar en omgeving".
In verband met wijzigingen van
wetten en regelingen in deze gemeen
schappelijke regeling is het noodza
kelijk gebleken enkele veranderin
gen aan te brengen. De raad wordt
voorgesteld hiermee accoord te gaan.
Bestemmingsplannen Aagdorp,
Catrijp en Groet-Hargen.
De raad wordt voorgesteld de par
tiële bestemmingsplannen voor de in
de aanhef van dit punt genoemde
buurtschappen vast te stellen. Op dit
moment hebben de bij dit punt be
horende stukken ons nog niet be
reikt. Zo mogelijk zullen we in deze
editie of anders in die van de vol
gende week nader hierop terugko
men.
Voorstel toelating raadsleden.
De raad zal worden voorgesteld de
nieuwe leden in haar midden toe te
laten nadat de geloofsbrieven zijn
onderzocht.
Rondvraag.
Graag zullen wij der traditie ge
trouw in onze volgende editie te
rugkomen op dit agendapunt en de
gevoerde discussies.
Voor de voetbalvereniging .Schoorl'
was het jl. zaterdag een vreugdevol
le dag. Want toen werd door burge
meester Bergh officieel het nieuwe
sportveld aan de vereniging overge
dragen.
De drumband en het fanfarecorps
„De Vriendschap" marcheerden rond
vier uur op deze warme nazomer
middag het sportpark op en dit gaf
het geheel een feestelijk tintje.
De belangstelling voor dit gebeu
ren was niet bijster groot maar dit
was te wijten aan het feit dat ve
len ongetwijfeld het strand boven
het voetbalveld hadden verkozen om
de middag door te brengen.
Nadat de aanwezigen door de
heer Broersma waren begroet, kreeg
de burgemeester het woord. „Ik ben
blij, dat we deze dag met elkaar
kunnen beleven" zei de heer Bergh
onder meer" en ik breng graag dank
aan de gemeenteraad voor haar me
dewerking en ook aan Gedeputeerde
Staten die de toestemming tot cre-
dietverlening hebben gegeven.
Ook dankte de heer Bergh de eige
naar van het land, de heer Riet
veld, en zei verder blij te zijn met
de goede verstandhouding die er tus
sen beide plaatselijke voetbalver
enigingen bestaat.
Nadat hij de vereniging had gefe
liciteerd met het nieuwe terrein,
waarvan de Schoorlse en de club-
vlag vrolijk wapperden, verklaarde
de heer Bergh onder applaus van
de aanwezigen het terrein voor ge
opend.
De heer Glorie van de v.v. Duin-
randers" bood namens zijn vereni
ging met enkele welgekozen woor
den een bal aan terwijl als laatste
spreker de heer Rondel namens de
KNVB het woord voerde.
Namens het afdelingsbestuur zei
hij te hopen dat de kleuren blauw
en wit van de beide plaatselijke ver
enigingen nog eens één zullen wor
den en ook zij hij te hopen dat men
de sport zal bedrijven zoals deze
bedreven moet worden.
De eerste elftallen van beide ver
enigingen stonden al gereed om in
9 Opgave voor uw familiedrukwerk
9 en opgave voor al uw andere drukwerk
9 Uw abonnement voor De Duinstreek
9 Het afhalen van evt. niet bezorgde
kranten
DE DUINSTREEK
een voor het voetbalseizoen onge
kende hoge temperatuur een par
tijtje te spelen. Burgemeester Bergh
verrichtte de aftrap en op de manier
waarop hij dit deed was te mer
ken dat hij niet voor het eerst het
leder voor de voeten had.
Hierna begon de wedstrijd onder
leiding van scheidsrechter Beems ter-
boer uit Bergen. Er werd van bei
de kanten geen duimbreed toege
geven en vooral tijdens de tweede
helft moesten beide keepers meer
malen in actie komen. De eerste
helft eindigde met een 1-0 voor
sprong voor Schoorl door een goal
door Butter. In de pauze gaf de
drumband een show weg en verfris
ten de spelers zich.
In de tweede helft slaagde Bes
teman erin voor Duinranders gelijk
te maken maar in de allerlaatste
minuut was het weer Butter die
er met een listig balletje in slaagde
de Duinranders-keeper te passeren
Schoorl won hiermee met 2-1, of
het al of niet verdiend was laat ik
graag in het midden, uiteindelijk
was het een vriendschappelijke
wedstrijd.
En zo heeft „Schoorl" een veld
waar zij mee voor de dag kan ko
men. De zustervereniging mag zo
lang van het tweede veld gebruik
maken totdat ook zij kan beschik
ken over een nieuw terrein dat wel
licht in oktober reeds in gebruik
zal worden genomen.
De beide plaatselijke voetbalclubs
hebben dan nieuwe velden terwijl
vele andere sporten in de toeris
tenkerk kunnen worden bedreven.
De burgemeester zei mij in een na
praatje dat er nu al veel voor de
plaatselijke sport is gedaan maar dat
er nog een wens overblijft, n.l. een
zwembad. Het is te hopen dat door
overheidsbemoeienis of op particu
lier initiatief zoiets nog eens van
de grond komt. Of liever gezegd,
in de grond.
GEBOREN
Marcel, zoon van Jan van der Oort
en Geertje Krap, Heereweg 224.
Wilhelmina Christina, dochter van
Gerrit Liefers en Maart je O verduin
Staatsduinen lz.
Yvonne Cornelia Catharina Marian
ne, dochter van Joannes Meijer en
Catharina Blokdijk, Voorweg 36a.
Inge Christa, dochter van Frans
Lekkerkerk en Anna van der
Wind, Meeuwenlaan 10.
Rob, zoon van Albertus Mulder en
Anna Christina Lazones, Laanweg 6.
Margaretha Johanna Hendrika Ma
ria, dochter van Johannes de Vries
en Margaretha Veldt, Plevierweg
48. Jolanda, dochter van Jan Vriend
jes en Japke Lep, Scholeksterstraat
16. Petrus Maria, zoon van Adrianns
Zwagerman en Lydwiena Hin,
Heereweg 272a.
GEHUWD
Gerardus Franciscus Tromp, Heiloo
en Alida Maria Hopman, Duinweg
39. Toekomstig adres: Heiloo.
Gerardus Antonius Cornells Pompe
Berkel-Nb. en Petronella Maria Beu
kers, Heereweg 73. Toekomstig adr.
Berkel-Nb.
OVERLEDEN
Pieter Beeldman, oud 55 jaar, echt-
gen. van C. Jonker, Slotlaan 17.
Maarten van der Groot, w/v F.
Hoeksma, oud 89 jaar, Duinweg 30.
Johanna Bartha Sieba, oud 69 jaar,
e/v W. Andringa, Oorsprongweg 12a
Brigitta Margaretha Stoop, oud 56
jaar. e/v J. Kager, Heereweg 80.
Christiana Catharina Wilhelmina
Krug, oud 73 jaar, w/v J. P. Ris-
seeuw, Bickerslaan 3.
Adriana Timmer, oud 78 jaar, w/v
A. Glas, Heereweg 169.
DE LOOP DER BEVOLKING
Klaas Kapitein en echtgen. van Den
Helder naar Hargerweg 3. Ruggero
Rapparini van Bergen naar Reiger-
weg 32. Johannes van Ooijen en
echtg. en kinderen van Alkmaar
naar W. van Brederodeweg 1.
Janny Sijbrandi van Ontario naar
Binnenweg 6. Florentius Johannes
Gerardus Rietveld van Bergen-L.
naar Heereweg 95. Hendrikus Jozef
Knol van Mill Hill naar Heereweg
163. Gerrit Jan Mulder en echtg.
en kinderen van Alkmaar naar Hee
reweg 123. Hertha Emilie Peck van
Ommen naar Duinweg 17.
Nicolaas Pool en echtg. en zoon van
Alkmaar naar Munnikenweg 11.
Geertje Kroes, w/v H. Michelson,
van Alkmaar naar Tolbanstraat 7.
Jan Jakob Eecen en echtg. van Lan-
gedijk naar Huismansweg 10
Theodorus van der Zee en echtg.
en kinderen van Gouda naar Rei-
gerweg 28.
VERTROKKEN
Adrianus Wilhelmus Selhorst van
Achterweg 15 naar Bergen-Nh.
Alida Hopman e/v G. F. Tromp van
Duinweg 39 naar Heiloo.
Petronella Beukers, e/v G. Pompe
van Heereweg 73 naar Berkel-Nb.
Johannes Ebels en echtg. en kind
van Omloop 9 naar Castricum.
Elisabeth Peijzel van Oorsprongweg
30 naar Amsterdam.
Maria Cedee van Heereweg 84 naar
Heiloo.
Sporen in het zand, roman
Zij vielen uit Gods hand,
roman
Het gevecht aan de beek,
zes satires
De nieuwe keuromminubus biedt
een drieluik van ruim een halve
eeuw geschiedenis. In 'Sporen in het
zand' beschrijft Richter zijn jeugd in
door B. J. TEN WESEPE
'Ach ja, Bart, dat is waar ook. Wel, Bart waar moet ik je
in Wageningen afzetten?'
'O, in het centrum zo'n beetje. Moet u nog verder?'
Misschien, misschien niet,' antwoordde ze raadselachtig.
Terwijl hij uitstapte en haar hand drukte, vroeg hij nog eens:
'Geen schijn van kans zeker voor een avondje uit, samen?'
'Nee Bart, dat gaat niet door. Het beste met je koppen en
schotels.'
Hij wuifde haar na, tot ze om de hoek verdwenen was.
Toen hij een half uur later zijn missie volbracht had en
wat rondslenterde door Wageningen, zag hij haar wagen staan
bij de landbouwhogeschool. Tja, datk on kloppen: pa was im
mers prof? Dat wist Dirk te vertellen. Hij zwierf een klein
uurtje in de buurt, de creme wagen in het oog houdend, maar
toen Ina zich nog immer niet liet zien, stapte hij zuchtend in
de bus, om geen moeilijkheden met zijn broer te krijgen. Ik
kan hier moeilijk blijven wachten tot ze eens een keer komt
opdagen. Dat kan wel vanavond worden.
HOOFDSTUK 8
DINIE WORDT EEN DAME
Op 'De Wijde Blik', de villa van de familie Van Hollewaard
ging alles volgens de normale gang van zaken. Zo tegen half
negen kwam dochter des huizes beneden, vriendelijk begroet
door de huisknecht en ontbeet dan in haar eentje, de ochtend
krant lezend. Om ruim negen uur liep ze naar buiten, groette
de tuinman en opende de garagedeuren, om later in de creme
Chevrolet weg te rijden. Buiten het hek was Ina van Holle-
waard plotseling weer Dinie Stengs, die hard moest rijden om
op tijd voor de colleges in Wageningen. En tegen elven liep
ze gehaast uit om snel naar Velp terug te rijden, onderweg
Florrie ten Hage oppikkend, omdat ze zich altijd nog een
beetje onzeker voelde, als de professor beid.
Die eerste keer - dinsdagmiddags - had het hart haar in de
keel geklopt. Dinie geheel gehuld in Ina's kleren, haar bijge
verfd en zelfs het kleine moedervlekje op de wang niet ont
brekend, had met onvaste hand de hoorn van de haak geno
men, toen de bel ging. Bij haar, zat Ina, gekleed in Dinie's
bloes en rok, het haar heel anders gekapt en met een vervaar
lijke zonnebril op, om te voorkomen dat het personeel haar als
nog zou herkennen, maar om in geval van nood te kunnen in
grijpen.
Gedurende ongeveer vier en twintig uur was Dinie een re
giment instrukties ingehamerd.
Alles, wat maar van enig belang kon zijn uit Ina's leven
was op de proppen gekomen.
Ik ben 23, geboren op 31 maart. Papa's troetelnaam is Ineke
of mijn dochter. Jij zegt: papa. En als je geprikkeld bent: va
der. Dat weet hij, moeder is een poosje naar familie in Frank
rijk; het botert niet erg tussen vader en moeder. De huis
knecht heet Bertus, de tuinman Jan, het kamermeisje Frida en
de keukenmeid Hannie. Iedereen groet je beleefd, meer niet
Denk er om met niemand van het personeel ben je ooit in
tiem. Florrie is al drie jaar je vriendin. En nog duizend-en-een
andere mededelingen, raadgevingen, tips, kleine bijzonderheden
en 'daar moet je vooral aan denken.' om mee in zo'n complot
te zitten. Gewoon een reuzemop. En het gaf behoorlijk geld,
dat was ook de moeite waard
Last but not least: vier keer vijf dagen voor dame spelen.
En rijden in een slee. Wat zeg ik? Een moordslee.
De eerste proefneming slaagde onmiddellijk. Terwijl Florrie
de gemetamorfoseerde Ina via een zijdeur binnen looste, ste
vende deze, zich zoveel mogelijk beheersend langs tuinman
Jan. die zijn pet afnam en vriendelijk groette:
'Goedenmiddag, juffrouw Ina.'
Even later werd eenzelfde versie afgedraaid met de huis
knecht Bertus en een half uur later met keukenmeid Hannie,
die orders kwam vragen over het eten voor de volgende dag.
Dinie ving haar taak heel voortreffelijk aan, gadegeslagen door
de inwendig lachende Ina en rustig toeziende Florrie.
De zwaarste test was het eerste gesprek met professor Van
Hollewaard. Half één ging de telefoon. En op de manier, mis
schien vijfhonderd maal gerepeteerd met het origineel meldde
ze zich, haar stem geheel beheersend
'Met Ina van Hollewaard.'
Het gesprek duurde drie minuten. En verliep volgens plan,
feilloos, zonder een enkel probleem. Ditmaal zat de echte Ina
nog vlakbij om in te kunnen grijpen als het nodig was. Even
wel, Dinie was plotseling in de huid gekropen van de zelfbe
wuste Ina en hield een noramal gesprek met pa v. Hollewaard
Doch toen ze met een 'Tot ziens, papa', de hoorn op de haak
had gelegd, slaakte ze een diepe zucht en keek naar de beide
meisjes
'Is er misschien iemand bij de hand, die me wil uitwringen?'
Ze proesten het uit alle drie doch Florrie was de eerste, die
verzekerde, dat het zeldzaam goed gegaan was.
'En voor de komende dagen maak je maar geen zorgen; ik
blijf in je onmiddellijke omgeving tegen telefoontijd als je mo
rele ruggesteun.'
Voor alle zekerheid had Ina nog één dag gewacht. Dinsdag
avonds was er twee keer een telefoontje uit Groningen geko
men, om half vijf en om half tien. Beide keren was het weer
Dinie, die het gesprek voerde, zonder dat de echte Ina behoef
de in te grijpen.
Die avond ging pseudo-Ina naar haar kamer en dook in het
heerlijke bed. Hoewel ze nog een poosje las, werd ze al gauw
slaperig en sliep in met een glimlach over haar gezicht. Terwijl
de echte Ina, vermomd in Dinie's kleding, met Florrie meeging
om bij haar de nacht door te brengen.
'Dat versier ik wel, laat dat maar aan mij over.'
De volgende morgen heel vroeg wegrijdend in de gehuurde
wagen, die ze de avond te voren al had laten komen. Naar
haar vriend in Turnhout. Er op vetrouwende dat Dinie Stengs
gedurende haar afwezigheid de honneurs als dochter des huizes
zou waarnemen.
Woensdagavonds was Dinie tijdig weer op De Wijde Blik, in
gezelschap van Florrie die bij de hand wilde zijn als er iets mis
ging. Wanneer de professor een vraag zou stellen, waarop ze
geen antwoord wist, had men besloten heel gewoon de ver
binding te verbreken. De professor zou natuurlijk opnieuw
draaien. Tja, een storing in de lijn waarschijnlijk, dat kwam
wel vaker voor. Intussen was misschien met behulp van Florrie
het te geven antwoord opgesteld.
Het ging goed. Tegen zessen belde professor Van Hollewaard.
Ditmaal duurde het gesprek kort omdat hij nog moest eten. Er
waren geen problemen, desondanks zuchtte Dinie hartgrondig,
toen ze de hoorn had opgelegd.
'Alweer voor zijn ruige. O, sorry zoiets zeg ik natuurlijk niet',
verbeterde Dinie zich, terwijl Florrie lachte.
Woensdagmiddags was Bart meegereden in de creme Che
vrolet; donderdagavonds stond hij om kwart voor vijf even met
een kennis te praten op het Willemsplein, toen hij de grote
wagen zag voorbijrijden; Ina achter het stuur. Rijdende in de
richting Velp.
Hij keek op zijn horloge. Morgenavond eens opeletten, je kunt
nooit weten. Of zou hij eens naar Wageningen gaan? Kwart
voor vijf hier, dat is dus kwart over vier daar weg. Proberen,
of ik er tussen uit kan knijpen, dacht hij.
Maar vrijdagsmiddags kreeg hij geen schijn van kans, om
dat hij moest meehelpen een grote partij exportgoed te factu
reren, waarmee hij zoet was tot over half zes. Maar daarom
niet getreurd, er komen nog meer dagen.
Vrijdagmiddags half drie was Ina van Hollewaard met haar
zwarte Ford weer terug bij Florrie, verkleedde zich en ging
zitten wachten tot haar remplacante zou verschijnen.
Ze liet de zwarte auto ophalen, zodat deze weer gereed ge
maakt kon worden voor de zondagavond.
Mocht papa eerder thuiskomen, dan zou hij zeker wel naar
Florries huis bellen en was ze er.
Van Florrie wist ze, dat hij om half één gebeld had en tegen
etenstijd thuis zou zijn.
Kwart voor vijf draaide Dinie de creme wagen de oprijlaan
in, sprong er uit, voor alle zekerheid met haar zonnebril op en
werd door Florrie opgevangen, die haar meelootste naar haar
kamer, waar Ina lachend en in spannig zat te wachten.
'Hoe is het gegaan?' vroeg ze, na de begroeting.
'Ik dacht: boven verwachting', was het antwoord. 'Zo te ho
ren is je vader een schat, Ina.'
'Heeft hij het nog over Emiel gehad?'
'Ja, gistermiddag. O nee, gisteravond. Of ik hem van de
week nog gezien had. Ik antwoordde: Nee papa, natuurlijk niet.
Vertelt u me eens, hoe ik dat moet organiseren? Nou, dat
klopt toch? Ik heb de grote onbekende immers nog nooit ge
zien?'
Ina glimlachte. 'En wat zei papa?'
'O, hij grinnikte een beetje. Ik zei: als u er nu om gaat
lachen, word ik kwaad, vader.'
het Wilhelminische Duitsland en dat
van de Weimar-republiek.
In 'Zij vielen uit Gods hand' vor
men het Duitsland en het Europa
uit de donkere jaren van de nazi-
terreur het voornaamste decor en in
'Het gevecht aan de beek' geeft
Richter zijn sarcastische visie op het
hedendaagse, het nieuwe maar in
vele opzichten nog stokoude Duits
land van de Bondsrepubliek
Hans Werner Richter, die behoort
tot de bekendste schrijvers van het
naoorlogse Duitsland, schreef ech
ter veel meer Europese dan louter
Duitse romans, want zijn thematiek
reikt ver over de Duitse grenzen.
Richter is de oprichter en leidende
figuur van de befaamde 'Gruppe 47'
en staat bekend als een groot voor
vechter van het 'enkagement' in de
literatuur, van een maatschappelijk
georiënteerde, sociaal strijdbare li
teratuur. Hij wordt beschouwd als
de representant bij uitstek van 'de
generatie der geslagenen', als 'De
Duitse Hemingway' die in krachtig
kernachtig proza de werkelijkheid
beschrijft, niets meer en ni,ets min
der en met een duidelijk, sociale
stellingname.
In 'Sporen in het zand' wekt Rich
ter het dorp tot leven, waarin hij
opgroeide, het dorp aan de Oostzee
tussen de steile kust en de beuken
wouden de vissers en de badgasten,
met het lichtzinnige meisje Kathie,
broer Max en zijn collega-schilder
Hubeck.
Twee mensen beheersen de wereld
van de jongen: de geliefde Meta, en
de moeder met da grijze, spottende
ogen. Het is een sfeervol, humoris
tisch verslag van eerste verwachtin
gen en eerste desillusies.
Deze roman van een jeugd vertelt
echter voor alles van vrienden en
spelen, van liefde en dwaasheden,
met een tikje heimwee, met spot, hu
mor, ernst en veel liefde, met vita
liteit en vreugde.
Als de jongen tenslotte het ouder
lijk huis verlaat en naar Berlijn
trekt, is zijn jeugd voorbij en wordt
deur opensloten naar het tumultu
euze leven van de dertiger jaren en
de lange nacht van de nazidemonie.
Met 'Zij vielen uit Gods hand'
schreef Richter zijn magistrale 'oor
log en vrede' epos dat in 1952 werd
bekroond met de René Schickele-
prijs door een jury, waarin onder
meer Thomas Mann en Hermann
Kesten zitting hadden.
Het boek werd in tientallen lan
den vertaald en bezorgde Richter
wereldroem. Richter paste een ver
rassend procédé toe: hij weefde een
aantal romans door elkaar heen in
een kolossale raamvertelling, waar
door de lotgevallen van zeer ver
schillende Europeanen gestalte krij
gen. In de nacht van 1 september
1939 ontmoeten we achtereenvolgens
een kapitein in het Estlandse le
ger, een joodse schoenmakersleerling
uit Warschau, een studente in de
chemie uit Krakau, een koksleer
lingen een SS-man uit Luxemburg,
de vrouw van een Duitse arbeider
in Pilsen, een kapitein uit de
Spaanse republikeinse leger een
'grijze muis' bij de Wehrmacht, de
leider van een brigade van jonge
communisten en Russisch jachtvlie-
ger, een vaderlandsloze, een zwart
handelaar uit Cairo, een barjuf
frouw uit Riga, een Oekranisch lui
tenant uit het Rode Leger, een
Zuidslavische partisaan, een leidek
ker uit Neurenberg.
Wij) volgen de lotgevallen van
deze Europeanen, van 1939 tot 1950,
door alle landen van ons werelddeel.
Al deze mensen eindigen in een
Duits kamp, dat alle omwentelingen
overleed.
Het is Richter gelukt de veelheid
van gebeurtenissen bijeen te bren
gen in een grootse, filmische con
ceptie. Hij verhaalt de gebeurtenis
sen in de taal van de documentaire
maar schreef met dit schrijnend
tijdsdocument tegelijk een fascine
rende avonturen- en liefdesroman.
Tenslotte is het boek een radicale
aanval op de terreurmethoden van
een totalitaire staat, een striemende
afrekening met het nazisme.
Hans Werner Richter Keuromni
bus, 584 blz, gebonden 7,90, na 15
december 10,90. Band: Helmut Sal-
den.
BEL 3981
en u krijgt hem direkt
of u haalt hem bij
G. SCHEKKERMAN
OOSTERWEG 6
