ff
Nieuwjaarsrede
burgemeester L. J. de Ruiter
Bronchi letten
balans-opruiming
Nu 30°|o 40°|o 50°|o goedkoper
Boorsma - textiel
GERRITSEN
NIET EEN BRIL, MAAR DE JUISTE BRIL
De waarde van textiel
KELTUM PLEET
Doktersdiensten
Kwaliteits-
artikelen
DONDERDAG 12 JANUARI 1967
41c JAARGANG No. 2
Verschijnt tc Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Petten en de Egmonden
Bergen aan Zee
en onze
recreatie-opdracht
De mogelijkheden
van gezag en vrijheid
in onze tijd
Mr. Opticiën D. W. PASTOOR, Bergen
A. CAKIRIAN
Het speciale huis voor
oosterse tapijten
Booorsma-Textiel heeft
dubbele waarde, juist nu tijdens
de
Kwaliteits Artikelen Merk Artikelen
Voor Betere Textiel
Handen en Li ppen
ruw?
Schoorlse Gemeenschap
BIBLIOTHEEK
ALGEMEEN WELZIJN
Zondag a.s. in de
Sporthal
tafeltenniswedstrijden
Programma K66
Koopt nu reeds
Uw kostuum!
kledingmagazijn
ALKMAAR
Voor cz
Baby 87
Weelrflod
dit nummer bestaat uit 8 pagina's
DE DUINSTREEK
Redaktie en administratie
Dry. Volkers en Leegwater
(v.h. C. Oldenburg)
Laanweg 35 - Schoorl
Telefoon (02209) 268 - 223
Giro 55 28 67
Bankrelatie
Alg. Bank Nederland n.v., Bergen
Coöp. Raiffeisenbank, Schoorl en
Bergen
Abonnementsprijs
7,50 per jaar; 2,- p. kwartaal
Advertentieprijs
15 cent per mm.
Contracten speciale tarieven
Om u niet met te veel cijfers en feiten te vermoeien wil ik uw aandacht vragen voor
twee onderwerpen, die ons in het pas aangevangen jaar zeker bezig zullen houden.
Wellicht ten overvloede, merk ik vooraf op, dat het volgende een persoonlijke visie
is, die door u niet in alle opzichten gevolgd behoeft te worden.
Het is voor een burgemeester prettig, dat hij eenmaal per jaar zijn persoonlijke
zienswijze aan de Raad en dus ook aan de ingezetenen kan doorgeven.. Ik ben nu
lang genoeg in dit vak om te beseffen, dat het ook een vrucht van gezamenlijk denken
en werken is. Wat mijn dagelijkse medewerkers betreft kan ik u verzekeren, dat van
een zeer bijzondere en hartelijke samenwerking sprake is.
Onder de bdaplaatsen langs de
Noordzee is Bergen aan Zee één van
de jongsfen, gesticht in het prille
begin der vaderlandse recreatie
voorzieningen. Het badleven had in
Scheveningen, Noordwijk en Zand-
voort een eerste aanzet gekregen,
maar het waren vooral het impo
sante schouwspel van de zee en de
zilte, onbedorven lucht, die enkelen
naar de kust lokten. Bij de welgestel
de burgerij ontstond de behoefte en
was de mogelijkheid aanwezig om
en familie met vakantie te gaan;
de oudste nummers van de Badbode
meldden naam en beroep van de
happy few. Het was mw. Van Ree-
nen-Völter, behorend tot deze be
trekkelijk kleine groep en door haar
huwelijk in staat om een particulier
bezit tot meer algemeen nut aan te
wenden, die in 1903 het initiatief nam
tot het stichten van Bergen aan
Zee.
Eén hotel, enkele pensions en wat
zomerverblijven vormden de aanzet
van de dorpsbebouwing, van meet af
aan was het de bedoeling het fa
miliale karakter te handhaven. Het
wederopbouwplan na 1945 is ook
van die gedachte uitgegaan. De gun
stige ligging van het dorp Bergen,
met zijn fraaie bebossing, die aan
sloot op het bosgebied in de gemeen
te Schoorl, was een voldoende trek
pleister om een redelijk aandeel van
de snel groeiende toeristenstroom op
te nemen.
De maatschappelijke veranderin
gen in de laatste decennia heb
ben de wijze van vakantiebeste
ding sterk beinvloed, zowel bin
nen het gezinsleven als ten aan
zien van de mobiliteit van de
vakantieganger en de eisen, die
door hem werden gesteld.
Deze dingen zij niet terug te draai
en. Een ieder, die in de sectoren van
het toerisme en de recreatie verant
woordelijkheid draagt door het ne
men van bestuurlijke beslissingen,
het investeren van belangrijke be
dragen of het ontwerpen van ste-
debouwkundige plannen en de uit
voering daarvan, zal zich op de toe
komst moeten richten.
Het recente verleden leert ons,
dat wij in vele gevallen te laat
zjjn met onze beslissingen ten
aanzien van de maatschappelijke
vormgeving en de kans voorbij
laten gaan om van een unieke
situatie in de geschiedenis van
de mens en dat is de tijd waarin
wjj leven, gebruik te maken.
In ons geval moeten wjj gebruik
maken van de ervaring, die we
de laatste 10 a 15 jaren hebben
opgedaan omtrent 't gedrag van
de toerist en de recreatie-zoeken
de. Dat I^jkt in niets meer op dat
van zjjn voorvader in 1903 en
ook niet op dat van zjjn voor
ganger uit de jaren 1930-1950.
Er is een radicale wijziging gekomen
in de wijze van vrije-tijdsbesteding
en de spreiding daarvan. In de 2de
plaats is de ruimtelijke ordening niet
meer weg te denken uit 't geheel van
onze nationale en internationale ont
wikkeling. Zelfs het bestuur van de
kleinste gemeenten wordt er mee
geconfronteerd. Ieder politiek bestel
van welke samenstelling dat ook mo
ge zijn, neemt maatregelen om ruim
te te scheppen voor een snel toe
nemende bevolking. De overdruk
van de Randstad Holland wordt in
Noord-Kennemerland reeds gevoeld
en zal binnen een kort tijdsbestek
ook in Noord-Holland Noorden
merkbaar zijn. Dat Bergen en dus
ook Bergen aan Zee daarin een func
tie moeten vervullen is duidelijk.
In de derde plaats moet men be
denken, dat stilstand in de groei
van de badplaats en het uitstellen
van een koersbepaling, i.e. het doen
van een planologische keuze, de
economische situatie in onze gemeen
te ongunstig zal beïnvloeden. Wij
mogen en moeten de gunstige wis
selwerking tussen 'binnen' en 'aan
zee' uitbuiten. Dat wij dit niet te
hooi en te gras kunnen doen en
door middel van incidentele oplos
singen en goede invallen, maar door
een zo goed mogelijk geordend beleid
is in de bestuursbeslissingen van de
laatste jaren te onderkennen.
Bij het zoeken naar de weg, die ook
in de toekomst begaanbaar zal blij
ken te zijn, moeten wij ons afvra
gen welke functie onze gemeente in
het totaal der Noordzeekustgemeen
ten moet innemen. Reeds jaren heb
ben we gepleit voor een grotere en
duidelijker diversiteit in de recrea
tiemogelijkheden langs de kust. Har
vey Cox beschrijft in zijn 'De stad
van de mens' de manier van leven
van dej mens in de technopolis. In
het westen van ons land is zulk
een stad aan het ontstaan. Er groei
en nieuwe vormen van gemeenschap
er is ook het gevaar van grotere
vereenzaming, maar zeker is, dat
door een grotere individualisering,
de mens tot meer persoonlijk ge
richte keuzen komt, die ook zijn
wijze van vrijetijdsbesteding beïn
vloeden.
Ik zie als een taak van hen, die be
slissingen hebben te nemen om op
deze uitdaging een antwoord te ge
ven, om tegenover de vraag, die er
in verhevigde mate komt, een goed
aanbod te stellen.
Het aanbod van Bergen moet zijn
een moderne badplaats, die aan
families en kleine groepen, het
genieten van strand en zee mo
gelijk maakt, maar daarenboven
een aantal voorzieningen biedt,
die by minder goed en bij slecht
weer, in staat zijn een waarde
volle aanvulling op de natuur-
recreatie te geven.
Voor het massavermaak, dat ook in
een zeer grote behoefte voorzien, bie
den Zandvoort en Scheveningen vol
doende, terwijl ook een heel aantal
andere kustplaatsen zich in die
richting kunnen ontwikkelen. De
noodzaak aan diversiteit in de re-
creatie-aanbiedingen noopt ons tot
het maken van een keuze. Waar voor
teveel vormen binnen één recreatie
ruimte wordt geopteerd loopt men
het gevaar, dat door een te fragmen
tarische opzet de overzichtelijkheid
verdwijnt en daarmede de herken
ningspunten, waarmede de recreant
zich zo graag indentificeert. Ook de
massaliteit kan een herkennings
punt zijn, doch voor Bergen zou dat
het einde van een nog onbedorven
natuur-recreatiegebied zijn en waar
schijnlijk ook van een stuk kunst
manifestatie, dat sinds 1915 de naam
en de faam van dit dorp heeft ver
breid. Het plan van een toeristisch
en recreatief centrum is één van de
meest waardevolle bijdragen tot re-
construktie van Bergen aan Zee. Het
is op de toekomst gericht, die reeds
is begonnen, het zal voor velen een
genot zijn om daar straks te vertoe
ven.
Het is een vreugdevolle arbeid aan
de voorbereiding mede te kunnen
werken.
Over de indeling van de gemeente,
de streek en het land kan gesproken
noch gehandeld worden buiten de
regels om, die in de Wet Ruimtelijke
Ordening zijn vastgelegd. Van de
nieuwe wetten, die na 1945 tot stand
zijn gekomen is deze wet wel één van
de ingrijpenste in onze nationale sa
menleving. Eén van de boeiende as
pecten vind ik de korte tijdsduur
waarbinnen de geesten gerijpt zijn
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
aangemeten door
HOFLAAN 2, TELEF. 2202 Leverancier van alle ziekenfondsen
UITSLUITEND SPECIALISTISCHE BEHANDELING
Brillen op ziekenfondsreceptvan uw oogarts, worden in de
snelste tijd geleverd.
om tot aanvaarding te komen. Ik
acht dat symptomatisch voor het
tijdsgewricht waarin wij leven. Dat
de wetgever zich aan de snelle evo
lutie kan aapassen is verblijdend en
een teken van de mogelijkheid van
het creatief zijn onzer democratie,
die een vrij zware crisis doormaakt.
Anderzijds moeten wij ons afvragen
of zulk een snelle rijping bevorde-
lijk is voor de goede communicatie
tussen bestuur(ders) en bestuurden.
Waar het aan communicatie
ontbreekt, wordt de crisi manifest,
Dorpsstraat 3, telefoon 4388
Hedendaags, oud en antiek
de tekenen daarvan doen zich in een
steeds snellere opeenvolging aan ons
voor.
Wij ordenen de ruimte om aan alle
mensen in ons overvolle land en
voor hen die het in de weekends
nog voller zullen maken een plaats
te verschaffen waar zij op men
selijke wijze kunnen wonen. Is het
dan te veel gevraagt om ook plano
logie te bedrijven op het gebied van
den menselijke verhoudingen? Le
ven betekent in onze tijd samenle
ven en dat samenleven wordt be
paald door de wijze, waarop wij met
onze geestelijke goederen omgaan.
Het is mogelijk om de zaken, die wij
in de vorige eeuw hebben verworven
en een wettelijke vorm hebben gege
ven te herstructueren, maar wij doen
dit gemakkelijker met onze grond
en onze economie dan met toepassing
van bestuur en gezag. Er is een pro-
j ces van onmythlogogisering aan de
gang, waarvan wij niet behoeven
j te schrikken en waardoor wij niet
te koop moeten lopen in georgani-
seerde conservatismen.
De uitdaging vraag om een ant
woord. Dit wordt niet gegeven door
modern te doen in ons optreden naar
buiten hoe snel vervallen wij dan
niet in modernismen maar door
de stroom en de onderstroom van
onze samenleving te onderzoeken en
door na te gaan of de bronnen die ze
voeden nog deugdelijk zijn. De 'Proe
ve van een nieuwe Grondwet' is daar
een, niet in alle opzichten ge
slaagd, voorbeeld van.
Een nieuw geschreven Gemeentewet
zou er ook een voorbeeld van moeten
zijn.
Ik weet wel, dat dit in de raden
der gemeenten niet wordt uitge
maakt, maar de drang moet van bin
nenuit komen, de raden hebben een
uitgesproken infra-bestuurstaak.
Er is in onze tijd een grote vraag
naar duidelijkheid in de politiek en
dat geldt ook op die terreinen, die
ten dele de politiek en de politieke
keuze beïnvloeden, ten dele tot de
aangrenzende gebieden behoren en
als zodanig een eigen autonomie
hebben. De directe relatie tussen ge
loof en politiek is reeds meer dan
een eeuw één van de bepalende ele
menten in onze politieke besluitvor
ming geweest. Wie iets afweet van
de stormachtige ontwikkelingen bin
nen het theologisch denken en de
uitwerking daarvan in geloofsbele-
ven en moraal, begrijpt, dat dit zijn
weerslag op het politieke denken
en zijn vormgeving moet hebben.
Het kan niet uitblijven dat dit
vaandelvlucht, hergroepering en af
scheidingsbewegingen tot gevolg zal
hebben en dus ook een verscherping
van de tegenstellingen. Op zichzelf
behoeft dit ons niet te verontrusten,
doch men moet in staat zijn tot
enige objectiviteit in zijn beoordeling
van de situatie en niet al te snel in
zijn veroordeling van andere stand
punten. Het staat voor mij vast, dat
een te traditionele uitoefening van
het gezag en een rechtlijnige exege
se van de wettelijke bepalingen tot
onduidelijkheid leiden.
Een voorbeeld.
Artikel 221 van de Gemeentewt zegt:
De politie over schouwburgen, her
bergen, tapperijen en alle voor het
publiek openstaande gebouwen en
samenkomsten, benevens over open
bare vermakelijkheden, behoort aan
de burgemeester. Hij waakt tegen
het doen van met de openbare orde
en zedelijkheid strijdige vertonigen.
Dat betekent, dat hij moet waken
over de openbare orde en zedelijk
heid, twee begrippen, die in onze tijd
Dekens - Lakens - Baddoeken
Ski-broeken - Pyama's - Vesten
Sporttruien - Lingerie - Kleuterkleding
BERGEN - RUÏNELAAN 18 - TELEFOON 2532
als gevolg van de maatschappelijke
en geestelijke veranderingen die ik
noemde, zó verschillend worden ge
ïnterpreteerd, dat ontsporingen en
botsingen niet kunnen uitblijven. Dit
is geen kwestie van rekkelijken en
preciezen, van behoudachtigen en
vernieuwers, maar van een nood
zakelijke verandering, die wij zelf
willen en waarmede wij en onze
kinderen moeten leren leven. Het
is echter onrechtvaardig, wanneer
de wetgever de uitvoerder al te lang
met een verouderde wettekst en niet
meer adaequate uitleg laat werken.
Van de uitvoerder kan worden ge
vraagd, dat hij op de hoogte is van
de veranderingen, die zich aan het
voltrekken zijn. Hij zit er middenin
en is er bij betrokken en dat maakt
een objectieve beoordeling moeilijk.
Zijn subjectief betrokken zijn kan
en behoeft hij niet buiten de deur te
zetten, doch het is niet de maatstaf
van zijn bestuurlijk handelen.
Ik word mij steeds bewust, dat in
de grotere bestuureenheden en voor
al daar waar door de samenstelling
van de bevolking een gevoelig be
leid wordt gevraagd, de burgemees
ter zijn besluitvorming aan de in
zichten van andere moet toetsen.
Niet op zijn vrijblijvende manier van
hier en daar een advies heen, maar
bij een gequalificeerde groep van
medeverantwoordelij kheid dragende
burgers.
Zij moeten in de eerste plaats in de
kring van het college van B. en W.
en in de Raad worden gevonden,
maar niet uitsluitend. Het ligt in
mijn voornemen, mede n.a.v. de
vaststelling der nieuwe Politie Ver
ordening, een adviescommissie of
is gespreksgroep wellicht een bete
re benaming? ter bestudering en
bespreking van de vraagstukken op
het terrein van de openbare orde
bijeen te brengen.
Het paternalistische beleid is een
aflopende zaak, ook daar waar het
door een college van gekozen 'va
ders' wordt gevoerd. Gezag voorzien
van een bezittelijk voornaamwoord
staat meestal op voet van oorlog met
de vrijheid van de burger. In 'De
Gids' van december schrijft Prof.
Hulsman: het is een eis dat het over
heidsbeleid in overeenstemmig is met
de materiële eisen van een demo
cratie. Dit betekent, dat het bestuur
dient uit te gaan van de gelijk
waardigheid van alle bestuurden, on
geacht de vraag of hun zedelijke en
maatschappelijke opvattingen over
eenstemmen met de opvattingen die
bij de bestuurders prevaleren.
Een standpunt waarmee ik het van
harte eens ben. Ik zou daar aan toe
willen voegen, dat dit ook geldt voor
ambtenaren, die bij het bestuurlijke
apparaat horen; de politie en de
rechterlijke macht zou ik niet ach
ter in de rij willen zetten.
De vrijheid van de burger hangt
voor een groot deel af van zijn be
trokken zijn bij de openbare zaak.
Dit is iets anders dan een volledig
begrijpen van ieder detail en het is
vergeeflijk, dat ook raadsleden daar
moeite mee hebben. Maar raadsleden
en burgers moeten in grote lijnen in
zicht hebben in datgene wat er met
hen gebeurt en zij moeten toegang
hebben tot de details. Dat hiermede
niet bedoelt wordt een inzage van
de persoonlijke omstandigheden van
zijn medeburger is in de dorpse sa
menleving geen overbodige toevoe
ging.
Hoe kunnen wjj hiervan iets
realiseren
Een paar suggesties
I.
De bestemmingsplannen grijpen bij
zonder diep in de eigendomsver
houdingen, de gebruiksmogelijkhe
den en de woonprivacy van de
burger. Het uitbreiden van bestaan
de en het stichten van nieuwe kernen
kan, b.v. door wegenaanleg, de woon
situatie van ingezetenen radicaal
veranderen. De praktijk wijst uit,
dat menigeen dit alles een bedreiging
van zijn persoonlijke belangen voelt.
Ik acht het zeer wel uitvoerbaar de
bestemmingsplannen der gemeente,
zowel in hun totale samenhang als
per deelplan in samenkomsten met
belangstellende en belanghebbende
burgers te bespreken. De directeur
van het Bedrijf Gemeentewerken en
ik hebben daartoe een plan uitge
werkt. Wij zullen in het komende
jaar per wijk door middel van per
soonlijke uitnodigingen onze ingeze
tenen in de gelegenheid stellen van
de dan vastgestelde en vast te stel
len plannen kennis te maken.
II.
De uitvoering van het kernplan Ber
gen aan Zee, waarover ik reeds sprak
brengt een groot aantal veranderin
gen teweeg. Het zal u duidelijk zijn,
dat ik de realisatie van dit plan als
een noodzaak voor de toekomstige
ontwikkeling van onze gemeente zie.
Laten we eerlijk zijn, die noodzaak
bestaat niet voor diegenen, die Ber
gen als woongemeente hebben geko
zen en hun arbeid elders verrichten
en ook niet voor hen die in rust en
vrede van hun rust willen genieten;
voor velen in deze groepen kan alles
blijven zoals het is. Maar anderen
hebben onmiddellijk belang bij deze
reconstruktie en Uitbouw: zij, die in
het vreemdeligenverkeer geheel of
gedeeltelijk hun bestaan vinden en
zij, die af en toe willen vluchten uit
de woon- en werkdelen onzer ge-
urbaniseerde samenleving naar de
recreatiegebieden. De eerste groep is
niet groot, enkele duizenden, de 2de
is aan het uitgroeien tot 'een scha
re, die niemand precies kan tellen'.
In dit bestek kunnen we niet ver
der gaan dan aanduidingen, maar
die zijn reeds voldoende om het plan
in een zo ruim mogelijk discussie
kader te stellen. Na de bespreking
in de Raad zou ik dit ook in wijder
verband willen doen en belangheb
benden en belangstellenden de ge-
gelegenheid geven er kennis van te
nemen en kritiek te uiten.
III.
Het belangrijkste communcatiemid-
del tussen het plaatselijk bestuur
en de ingezetenen is de regionale
pers. In Noord-Kennemerland kwij
ten een tweetal dagbladen zich op
voortreffelijke wijze van hun taak
en de relatie met de beide redac
ties is plezierig en gebaseerd op we
derzijds vertrouwen. (De Duinstreek
niet?)
Ik heb me wel eens afgevraagd of
we in het verspreidingsgebied van
de twee kranten niet gediend zou
den zijn met een concentratie. Ik
begrijp wel, dat er financiële, tech
nische en principiële bezwaren aan
zijn verbonden, maar het is de moei
te waard om na te gaan of de voor
delen hier niet tegen opwegen. De
Noordhollander gaat dikwijls op ra
dicale wijze in op een nieuwe situ
atie en hij is er van nature niet
bang voor.
Ik meen, dat het bij de dagbladpers
een primeur zou zijn, indien een
katholiek en een algemeen dagblad
een gemeenschappelijke vorm zou
den vinden. Juist omdat wij geloven
in de toekomst van de mens blijven
wij strijden voor het behoud van
wat goed is en het verwerven van
nieuwe waarden, ook wanneer er
twee wijzen van geloven zijn (Bu~
ber). Dat het voorgaande niet wordt
ingegeven door een onbehagen over
de bestaande verhouding tussen de
pers en de Bergense overheid zal u
duidelijk zijn.
Ik ben er steeds van uitgegaan, dat
wij elk een eigen taak hebben, die
wij echter niet zonder elkaar naar
behoren kunnen verrichten. Opbou
wende kitiek mag door beide wor
den geuit, maar de overheid moet
daar spaarzamer mee opspringen dan
de pers, niet omdat zij in hoogheid
is gezeten, maar omdat de pers een
deel verricht van wat een overheids
taak is geworden, doch die zij slechts
ten dele kan uitvoeren en zeker
Iedere vrijdagmiddag van half vier
tot half vijf uitlening van boeken
in het Oude Raadhuis.
Zondag a.s. wordt in de Sporthal
te Catrijp, aanvang 2 uur, de Tien
kamp van de tien sterkste heren van
de afdeling N.H.N.K. verspeeld.
Zie verdere bijzonderheden het ar
tikel in dit nummer.
MAANDAG 16 JANUARI
Jaarvergadering van de afd.
Schoorl-Groet van de Bond van
Plattelandsvrouwen in café 'De
Bokkesprong', Heereweg 337 te
Hargen, aanvang 19.45 uur. Spre
ker de heer De Wijs over het on
derwerp 'Spel en spelomgeving van
het jonge kind'.
Donderdag 12 januari 1967
Boudewijn de Groot en
Ronnie Potsdammer, in de zaal
van 'De Rustende Jager' Bergen,
aanvang 20.00 uur.
Prijzen der plaatsen 4,- of
3 coupons.
VOOR BERGEN
B. LUIF
Nw. Bergerweg 1, telef. 3130
VOOR SCHOORL
F. H. RISSELADE
Dr. Heringlaan 18, telefoon 360
EUROPESE KERKDIENST
BERGEN AAN ZEE
10.30 uur: Ds. M. van Rhijn
hortini
op de aangegeven artikelen
POEDER - CREME - OLIE - ZEEP
niet in een frequentie, die op mo
derne tijd vereist: de dagelijkse in
formatie van de bestuurderden. Wil
dit goed verlopen, dan moet het con
tact zich niet tot vriendelijke, vrij
blijvende verklaringen beperken,
maar in een reëel gesprek worden
omgezet. In 1966 hebben wij daarme
de een begin gemaakt en ik hoop,
dat wij daarvan in dit jaar een
voortzetting zullen beleven. Ik stel
mij voor, dat wij op vaste data, een
maal per kwartaal, naast de gewo-
vervolg pag. 2