Woonruimte is leefruimte
Luxemburg
'smIThs8
Onze puzzelhoek
INPAKASSIS TENTES
j3klpjA
SMITHS POTATO CRISPS HOLLAND N.V.
Een woning kan ruim van afmetingen zijn en ons desondanks benauwen.
Een woning kan klein zijn en Dns toch het gevoel geven dat er ruimte is.
m m
EEN LAND VAN PARADOXEN
4s*
In ons gezellig bedrijf hebben wij plaats
voor
Door: J. v. d. Linden-Nijdam
Die indruk van ruimte ontstaat ge
woonlijk door de goede verhoudin
gen, de licht-inval, de kleur en ten
slotte in belangrijke mate door de
inrichting, de keus en groepering
van meubels.
Als bewoners hebben we zelden in
vloed op verhoudingen en lichtinval,
op de kleur kunnen we meestal wel
invloed uitoefenen en de inrichting
hebben we gelukkig helemaal in
eigen hand. Het al of niet ontstaan
van ruimte hangt dus voor een deel
af van wat wij met het ons verhuur
de of verkochte aantal kubieke me
ters doen of we zoveel mogelijk
ruimte scheppen om te leven. Als
ruimte alleen maar iets was dat
men met een duimstok kan meten
zou de uitdrukking 'ruimte scheppen'
in dit verband onzin zijn. Ruimte is
echter ook nog iets anders, iets dat
we niet meten, maar ervaren als
een plaats waar het goed is om te
zijn. Het is een aanlokkelijke opga
ve te proberen die leefruimte tot
stand te brengen. Het inrichten van
een huis of kamer wordt er boeiend
door en dermate belangrijk dat het
een goede voorbereiding vraagt. Hoe
richten we een woning in waarin
elk gezinslid 'ruimte' heeft, zichzelf
kan zijn?
Het is duidelijk dat we daarbij niet
moeten uitgaan van meubels die we
zo mooi vinden maar van de woon
ruimte waarvoor onze eventuele aan
koop is bestemd. We vragen ons in
de. eerste plaats af wat we met die
woonruimte kunnen doen, hoe we die
door een goede keus van verwar
ming intensief kunnen gebruiken en
op welke manier we daar het liefst
willen leven. Pas daarna kopen we
wat voor dit doel het meest nood
zakelijk is. De rest komt wel, daar is
geen haast bij. De aanschaf van over
bodige dingen werkt alleen maar
verwarrend en staat het scheppen
van leefuimte in de weg. Wie de
moed heeft met weinig te beginnen
dat gaandeweg kan worden aange
vuld (en er zijn meubels die zich
hier voortreffelijk toe lenen) zal een
interieur aanpassen aan veranderde
behoeften, wat de bruikbaarheid van
de woning verhoogt.
Een huis is een gebruiksvoorwerp.
Het is geen doel op zichzelf maar
een middel om te leven. Nog al te
vaak wordt het leven van jong en
oud in onze woningen geremd. Deels
door omstandigheden die men zelf
niet in de hand heeft zoals gehorig
heid en ongeschikte woonomgeving
maar ook door eigen toedoen. Soms
gebeurt dat door de huisvrouw die
haar woning overdreven netjes wil
houden, soms door man en vrouw
beiden voor wie het interieur hoofd
zakelijk een symbool van welstand
is.
Ik herinner me een groot dorp dat
befaamd is om zijn 'netheid', waar
men kinderen en huisdieren bij
voorkeur de straat opstuurde en
Een hoekje van de huiskamer waar de kinderen kunnen knutselen is buiten
gewoon handig. Dit wandmeubel met aangebouwde klaptafel is heel geschikt
voor dit doel.
waar 's avonds gordijnen opzij wer
den geschoven om voorbijgangers de
mooie kamer waar geen sterveling
zat te laten zien.
'En wat dan nog!' zult u misschien
zeggen, 'als men daar nu plezier in
heeft?' Maar dat plezier is niet zo
onschuldig. Een huis waarin geen
ruimte is om te leven wordt voor
kinderen vaak een verschrikking al
zijn ze zich dat veelal pas later be
wust. Het kan een rem zijn voor hun
normale ontwikkeling. Volwassenen
die hun interieur als een pronkstuk
bewaren hebben er geen flauw idee
van hoe groot het tekort aan woon
genot ze zich vrijwillig onderwerpen
een tekort dat invloed op hun leven
heeft. Het leven van jong en oud
wordt op die manier beknot. Het zo
bruikbaar mogelijk maken van onze
woning voor alle gezinsleden vraagt
.soepelheid en aanpassingsvermogen.
Een voorbeeld van dit aanpassings
vermogen zagen we in een ouder
wets ingedeeld huis dat een jaar of
vijf geleden door nieuwe bewoners
werd betrokken. Ze richtten de wo
ning sober in en namen rustig de tijd
om te ervaren waar aanvulling no
dig of wenselijk zou zijn. In een pe
riode van ziekte ontstond behoefte
aan slaapruimte in de zitkamer. In
die behoefte kon door de aanschaf
Bij het kopen van gordijnen, vloerbedekking en meubels moeten wij uitgaan
van de woonruimte waarvoor deze aankoop bestemd is.
van een rustbank, waar voldoende
plaats voor was, gemakkelijk worden
voorzien. Door uitbreiding van het
aantal bezoekers en logees bood die
bank later zeer gewenste zitplaatsen
en extra slaapgelegenheid.
De beperkte hoeveelheid stoelen in
de kleine eetkamer werd aangevuld
met krukjes die als ze niet in gebruik
zijn onder de tafel staan. In dit huis
bleef ruimte om te leven.. Men
wordt er niet door 'dingen' getiran
niseerd. Het is een misverstand aan
te nemen dat 'dingen' een interieur
gezellig maken. Gezelligheid ont
staat door mensen die er wonen,
door kinderen die spelen, volwasse
nen die lezen, studeren, knutselen,
door een huisdier dat vredig ligt te
slapen in zijn mand.
Voor zo'n leefruimte kiezen we dus
vloerbedekking, meubels en wat er
verder nodig is.
Bij de keus van vloerbedekking spe
len doelmatigheid en deugdelijkheid
een grote rol en bovendien zullen
we rekening houden met de eisen
die het onderhoud aan onze tijd en
krachten stelt. Het materiaal van de
eventuele vloerbedekking vraagt óók
om practische overwegingen. Een
kwetsbare vloerbedekking en meu-
belkleding leiden er vaak toe dat
kinderen niet echt kunnen spelen,
de man niet in de kamer mag knut
selen, de vrouw het drukker heeft
dan nodig is, er dus leefruimte ver
loren gaat.
Bij de keus van meubels zullen we
de verhoudingen niet uit het oog
willen verliezen tussen woonruimte
en het aan te schaffen meubilair.
Een nauwkeurig op schaal getekende
plattegrond van de woning met even
nauwkeurig getekende plattegrond-
jes van de gewenste meubels helpen
ons hierbij.
Die verhoudingen zijn belangrijk. In
een licht, klein zomerhuis zag ik on
langs twee loodzware armstoelen
die de ruimte volledig verknoeiden.
Een paar eenvoudige, makkelijk ver
plaatsbare stoelen die prettig zitten
zouden de aantrekkelijke ruimte niet
hebben bedorven, de bewoners veel
gezeul hebben bespaard als de kring
van zitplaatsen moest worden uitge
breid en voor de kleuters ruimte
hebben gelaten om spelletjes te doen.
Als we wonen op een manier die
werkelijk past bij de behoeften en
verlangens van onszelf en onze ge
zinsleden scheppen we ruimte om te
leven en daar komt het bij het wo
nen naar mijn mening op aan.
Wie bij de praktische uitvoering
hiervan moeilijkheden ondervindt
kan bijvoorbeeld voorlichting vragen
aan de Stichting Goed Wonen, Leid-
sestraat 5, Amsterdam. Men ken er
terecht op maandag van 1-5 uur en
van dinsdag t.m. zaterdag van 10-5
uur.
De stichting Goed Wonen geeft voor
lichting aan het publiek over meu
belen en materialen zonder daarbij
enig commercieel belang te hebben.
De stichting wordt ondermeer ge
subsidieerd door de overheid. En
ook zijn er goede woninginrichters
waar men terecht kan, die begrijpen
wat een leefruimte is.
Het Groothertogdom Luxemburg is
slechts 2586 vierkante kilometer
groot. De architectuur is middel
eeuws en de gewoonten en tradities
staan zo ver van de hedendaagse
werkelijkheid af, dat zij uitstekend
als achtergrond voor een sprookje
zouden kunnen dienen. Paradoxaal
genoeg is het een bloeiende natie,
die als staalproducent de zevende
plaats in Europa inneemt en het
hoofdkwartier is van de Europese
Gemeenschap voor Kolen en Staal,
doch slechts 330.000 zielen telt. Het
land is lid van de EEG, de NATO
en de Verenigde Naties. Wij Neder
landers vinden Luxemburg een klein
land en wij glimlachen wanneer wij
vernemen, dat er in dat land slechts
115.000 radiotoestellen in de huiska
mers staan. Toch heeft Radio Lu
xemburg het krachtigste zendstati
on van Europa, dat in de omliggende
landen aan veertig miljoen Europe
anen nieuws en ontspanning brengt.
Het devies van het groothertogdom
luidt 'Mir wölle bleiwe wat mir
sin' (wij willen blijven wat wij zijn)
en dat is dan wellicht de reden voor
de vasthoudendheid, waarmee dit
volk zowel de legers van Julius
Ceasar als de trawanten van Hitier
het hoofd heeft weten te bieden,
ondanks de bezetting van vijf jaar
gedurende de laatste wereldoorlog.
De laatste jaren, aldus een nummer
van 18 jaar en ouder.
Wij werken in een 2-ploegendienst
van maandag tot en met vrijdag.
De ploegen wisselen wekelijks.
De werktijden zijn van 6.00 tot
15.00 uur en van 14.00 tot 23.00 uur.
Wij bieden:
hoog loon,
geen tariefwerk,
schoon en licht werk.
Speciaal vervoer brengt u in
korte tijd weer thuis.
Kom eens praten op onze afdeling
Personeelszaken of bel even
(02267) 20 12.
Stationsweg 5 Broek op Lamgedijk
van het maandblad Het Beste, heb
ben verscheidene Amerikaanse on
dernemingen zich in Luxemburg ge
vestigd, die chemicaliën, kunststof
fen, landbouwwerktuigen en rubber
produceren. De staalindustrie vormt
echter nog steeds 75 procent van het
nationale inkomen: 1,45 miljard gul
den per jaar.
Het probleem van werkloosheid kent
men er nauwelijks. In juli 1965 wa
ren er tien mensen zonder werk,
terwijl het aantal vakatures 915 be
droeg. Het staalgebied is nog geen
vijftig kilometer lang en nauwe
lijks zeventien kilometer breed, al
hoewel het ondergronds ietwat groter
is, omdat de tunnels onder Frankrijk
en België, uiteraard met toestemming
van deze landen, doorlopen. De ge
lijknamige hoofdstad ligt midden in
het land en wordt door de rivieren
de Alzette en de Petrusse in tweeën
gesplitst, alsmede door talrijke ra
vijnen en afgronden. Zesenzestig
bruggen zorgen echter voor een doel
treffende oververbinding.
Tijdens de oorlog 1914-1918, toen de
Duitsers het land onder de voet lie
pen, had het Luxemburgse leger 250
man onder de wapenen, waarvan 75
muzikanten. Drieduizend man na
men dienst in het Franse Vreemde
lingenlegioen, waarvan echter bij 't
staken van de vijandelijkheden nog
slechts 372 in leven waren. In 1940
vielen de Duitsers opnieuw Luxem
burg binnen, annexeerden het land
en verboden de Franse taal. Wrede
vergeldingsmaatregelen, zoals over
al in de door Duitsland bezette ge
bieden, werden door de bezetters toe
gepast op iedereen, die zich niet aan
de /levensstijl' van het Derde Rijk
wenste te onderwerpen. In 1942 brak
er een algemene proteststaking uit,
die meedogenloos werd onderdrukt.
Tien procent van de bevolking, 27000
Luxemburgers, werden onder dwang
gerekruteerd, in gevangenissen ge
worpen of gedeporteerd. Aan het
einde van de oorlog werd het noor
delijke deel van het land het strijd
toneel van het Ardennenoffensief.
Toen de strijd ten einde was, lagen
tienduizend Duitsers en negendui
zend Amerikanen in de aarde van
het Groothertogdom.
Frans
De Luxemburgers behoren tot de
best geschoolde en ontwikkelde Eu
ropeanen. Het Frans is de officiële
taal, doch de kranten verschijnen
meestal in het Duits. De dagelijkse
omgangstaal is het Letzeburgesch,
een Moezel-Frankisch Duits dialect,
zwaar doorspekt met Franse uitdruk
kingen, dat vrijwel nergens anders
wordt verstaan. Zelfs in Zwitserland
is de taalvermenging niet zo volko
men. Soms zetten de kranten hun
artikelen zowel in het Duits als in
het Frans. In 1963 vierde men het
duizend jarig bestaan van het land,
dat oorspronkelijk bestond uit een
door Siegfried, de stichter van het
Huis van Luxemburg, gebouwd fort.
Dit werd gebouwd op de ruïnes van
een Romeinse toren, de Lucilinburche
(Klein Fort). Het land is behalve in
deze eeuw, regelmatig aangevallen
door Spanjaarden, Oostenrijkers en
niet te vergeten de legers van Napo
leon. In 1867 verzekerde het Verdrag
van Londen de neutraliteit van het
uitgeputte geschonden doch stand
vastige land.
Een interessant detail, dat de wer
kelijkheidszin van de Luxemburger
duidelijk illustreert, is het feit, dat
de vier dagbladen alle partijbladen
zijn. Op kosten van de regering wor
den echter elke veertien dagen sa
menvattingen van de kamerdebat
ten gedrukt, die aan elk huisgezin
worden toegezonden, zo dat iedereen
een objectief oordeel over het rege
ringsbeleid kan vormen. Het drukken
van deze samenvattingen wordt elke
keer aan een andere drukker ge
gund, teneinde de beschuldiging van
vriendjespolitiek te voorkomen. Een
nuchter standpunt.
De verhouding tussen het hof en de
bevolking is even nuchter. Toen
Prins Jan, de zoon van Groother
togin Charlotte, in 1953 trouwde met
Josephine Charlotte van België, ston
den er geen drommen mensen uren
van te voren klaar om maar geen
glimp van de adelijke stoet te mis
sen. Journalisten, die in grote getale
naar de hoofdstad waren gekomen
om de bruiloft te verslaan en ge
wend aan idolate verering van an
dere vorstelijke personen, vroegen
aan een voorbijganger waarom er
vrijwel niemand langs de route stond
opgesteld.
'O', sprak de man, 'wij komen
straks wel even naar buiten, maar
we hoeven echt geen uren te gaan
staan wachten, alleen maar om de
groothertogin en haar zoon te zien.
Die zien wij bijna elke week hier of
daar.'
Horizontaal
1 brutaal wijsneuzig meisje
6 slechte waar, uitschot
11 traag van begrip
14 planeet
15 eenjarig dier
16 vlaktemaat
17de jonger
18 -hoen: grote hoender soort
(Midden-Europa)
20 mannetjeshond
21 snelle loop
22 vrouw van Adam
24 salontafel (Fr.)
26 tokkelinstrument
(16e en 17e eeuw)
28 -skin: bont van de huid van
zeerobben
30 troep, zwik (spreekt.)
32 bek. oliemaatschappij
35 het ontvangen (bij een huwelijk)
38 slede
39 dichterbij
41 vlug
43 gemeente op de Veluwe
44 ter bedrage van
45 deel van de hand
48 bras, hijstouw
50 en dergelijke, afk.
51 voor-: voorvoegsel
53 jongensnaam
55 slordige vrouw
57 deel van de maag van
herkauwers
59 afscheiding door een orgaan
62 gemeente in Drenthe
64 dondergod
65 schoollokaal
68 al de treden tezamen
70 adem (spreekt.)
72 tak van een andere boom
73 koeien
75 waagstuk
77 hoorbaar teken van verdriet
79 heden
80 Europaan
81 luyrisch gedicht
83 niets
85 woonboot
86 van leem
87 vrouw, plooi
Verticaal
1 gevangeis (Bargoens)
2 vorm na de ontwikk. uit het ei
voor de volledige ontwikkeling
3 slede
4 meisjesnaam
5 diep gedeelte van een vaarwater
6 vak
7 voorvoegsel m. ontkenn.
betekenis
8 centenaar, afk.
9 niet kapot
10 meisjesnaam
11 uitgelaten speelse
12 Zweedse munteenheid
13 de mensen
19 andere naam voor Ierland
25 -school: school door het nut
opgericht
27 in hoe signo, afk.
29 listig
31 kleur (schakering)
33 lidmaten
34 stad in Engeland
36 toestel om auto's op te vijzel»n
37 alvorens
39 handschoenenleer
40 opschrift ener enveloppe
42 opsomming, reeks
(van namen, enz.)
46 buitendijksland
47 loods
49 modder
52 niet stevig
54 schade
56 onzin
58 adviserend lichaam, afk.
60 wild woest rijden
61 eer bewijzen
63 spijker
66 meisjesnaam
67 hut
69 Grieks-orthod. priester
71 bont van hermelijnachtig dier
73 langs, over
74 alvorens
76 kopje zonder oor
78 deel van het gelaat
82 lidwoord
84 uitroep
Oplossing vorige puzzel
AMA5