KOLEN
Herfst in het Noordhollands
Duinreservaat
Sp
ecul
er 10
10 gr.
Bestrijding der bandeloosheid
Onze puzzelhoek
Bronchiletten
GEBR. v. d. BOSCH N.V. - BERGEN - Kogendijk 2 Tel. (02208)3622 2155 2660
33S - J'dootmees-jSoecket - 70 Ct. P
Houtblokken
Huisbrandolie
voor c.v.
Petroleum
voor haarden
V R IJ E
BENZINE
DIESEL
OLIE
De vogeltrek
Paddestoelen
Tentoonstelling
Herfsttooi 1967
NUTSSPAARBANK
Herfsttooi niet alleen in
Bakkum, maar overal
In totaal 28 fraaie
wandelroutes
Onze praktische
wandelkaart
ZUIVERE HUID
PUROL en PUROL-poeder
Boeiend duel
Berdos-Schoorl 1-1
Burgerlijke Stand
St. Joseph-
kweekschool, Bergen
Hoestdrcmk in tabletvorm.95ct
VOOR OPEN HAARD
DOORSMEREN
OLIE VERVERSEN
AUTO WASSEN
Door de meesten van ons geheel on
opgemerkt, zijn in de loop van juli
en augustus al vele duizenden zang
vogeltjes door ons land getrokken.
Elke nacht een eindje verder. Alleen
echte vogelkenners kunnen dat
waarnemen door het dagelijks tellen
van de vogels in een bepaalde bosje.
Maar in de maanden september en
oktober begint de trek pas goed.
Wonderlijk is het dan hoe elke soort
op zijn eigen tijd en op zijn eigen
wijze aan de trekdrang voldoet om
naar andere en klimatologisch betere
gebieden te verhuizen. Over een
breed front uit noordelijke en oo
stelijke richtingen passeren de trek
kers ons land. Alleen als ze voor
hen ongewoon terrein ontmoeten,
zal dit ze van die trekrichting af
brengen. Zo zullen voor de zeevogels
de landoppervlakten een belemme
ring zijn, met uiteraard daarbij voor
al een voedselprobleem, terwijl voor
de landvogels de zee weer een
vreemd element zal betekenen.
Een brede zeearm kan bepaalde trek
kende landvogels al van hun vlieg
richting afbrengen. We zien dit o.m.
bij de Zeeuwse wateren. Vele vogels
volgen dus de kust en daardoor ont
staat juist daar een sterke stuwing
in één richting en een grote concen
tratie van de vogeltrek. En daardoor
is er vooral aan die zeekant zoveel
van die interessante en geheimzinni
ge vogeltrek te zien. Als u ook maar
enigszins geïnteresseerd bent in dit
wonderlijk natuurgebeuren, waagt u
er dan eens enkele vroege ochtend
uren aan. Het is zeer leerzaam, maar
U zult er evenals de vogels
vroeg uit de veren voor moeten ko
men. In de 1ste weken van okt. zult
u vnl. de piepers, in het midden
van de maand vinkachtigen en
spreeuwen en daarna de kraaiachti-
gen als zwarte kraai, bonte kraai, de
kauw en de roek zien.
De tijd is gelukkig voorbij, dat men
de paddestoel zag als duivels- of
heksenwerk of als teken van bederf
en dodelijk gevaar. Dat is veranderd
dank zij de meerdere kennis en de
voorlichting over de betekenis en
funktie van het zwammenrijk.
We zijn er mee vertrouwd geraakt.
We kijken het mandje met champig
nons bij de groenteman niet meer zo
argwanend aan en we weten zelfs,
dat de zo dikwijls heilbrengende pe
nicilline een produkt van een zwam
is. Maar in de herfst gaat het ons
om de vruchtenlichamen van de
zwam; de paddestoel in bos, veld en
duin die met dikwijls fraaie tinten en
bijzondere vormen het terrein verle
vendigt. Het blijft elk jaar weer een
verrassing of er veel of weinig zul
len zijn. Dit jaar zal de droge zomer
de zwammenwereld stellig wel par
ten hebben gespeeld. Het normale
opruim- en afbraakwerk van alles
wat de bosbodem bedekt, zoals blad,
naalden en takken moet wel geremd
zijn geweest. Toch zal de mate van
neerslag in nazomer en vroege herfst
bepalend zijn voor hetgeen er op
paddestoelengebied te zien zal zijn.
In de regel zijn er na extreem war
me, droge of vochtige tijden vaak
bijzondere en zeldzame soorten te
verwachten. Laat u zich eens voor
lichten over de verscheidenheid vorm
en kleurenrijkdom van vele soorten
op de unieke in oktober te houden
tentoonstelling 'Herfsttooi 1967' die
in Bakkum zal plaatsvinden. Wij ho
pen dat u voorzover dat thans nog
niet zo is, na een bezoek met ons het
begrip zult opbrengen voor de leuze
'laat ons staan'.
Het PWN heeft zo gedacht: laat niet
duizenden elk voor zich een paar
paddestoelen proberen te bemachti
gen, maar kom wel met duizenden
kijken naar onze éénmalige pluk, die
voor u op vakkundige wijze en met
een goede tenamestelling geconcen
treerd zal worden opgesteld.
Deze traditioneel geworden tentoon
stelling zal ijs en weder, in dit geval
vooral neerslag en weder dienende
worden gehouden in een grote tent
van rond 600 m2 oppervlak nabij het
theehuis Johanna's Hof aan de Zee
weg naar Bakkum aan Zee en wel
van vrijdagmiddag 6 oktober (ope
ning om 16.00 uur) tot en met maan
dag 9 oktober a.s. De openingsuren
zijn zaterdag, zondag en maandag
van 9.00 tot 18.00 uur en de toe
gangsprijs bedraagt voor volwasse
nen 0,50, voor kinderen van 6 tot
en met 14 0,25 en is voor kinderen
onder geleide jonger dan 6 jaar gra
tis.
Deze expositie kan zich elk jaar weer
in een zeer grote belangstelling ver
heugen, zelfs soms gedurende enkele
spitsuren, op een zeer grote. We ra
den u dus nu al aan, kom niet alle
maal op de zondagmiddag. De tent
is om 9.00 uur al open. Doorlopend
zal er bij diverse onderdelen des
kundige voorlichting worden gege
ven. Voor uw toegangsprijs kunt u
niet alleen nog een bezoek brengen
aan een in een andere tent gemaakt
duindiorama met flora en fauna,
bovendien nog aan het wegwijsmuse-
um, iets verder in het bos. En mocht
het ondanks deze spreiding voor u
op een gegeven moment toch nog te
druk lijken, koop dan een duinkaart
en maak de speciale uitgezette wan
deling van ongeveer 1 uur, die bij
Johanna's Hof aanvangt en weer ein
digt. Een gratis routebeschrijving
ontvangt u die dag op verzoek bij
aankoop van uw toegangskaart in
de voorlichtingsstand van de ten
toonstelling.
De nazomer en de herfst zijn bij uit
stek geschikt voor het maken van
een zwerf-, wandel-, fiets- of studie-
tocht in het Noordhollands Duinre
servaat, dat met een oppervlak van
rond 4800 ha voor een slechts kleine
vergoeding voor u openstaat. U dient
echter op wegen en paden te blijven
en helaas is uw hond ook aan
gelijnd niet welkom. Overal kunt
u paddestoelen en herfstvruchten in
hun natuurlijk domein aantreffen en
zelfs kunt u nog veel late kruidachti
ge planten zien bloeien. Mogelijk
zelfs in het gebied Bergen nog de
nabloei van de struikheide.
Op vele andere plaatsen vindt u de
gratis parkeerterreinen voor de au
tomobilisten, die we graag met auto
naar de duinen doch alleen maar
zonder auto in de duinen zien ko
men. U weet nl. dat onze duinen
'motorloos' zijn. Stelt u zich eens
voor een dubbele rij auto's en daar
tussen in nog de nodige brommers,
langs onze fraaie begroeide wegen
in de duinen. Wat zou er overblijven
voor onze vogels, voor onze planten
en dieren en van de werkelijke
'herfsttooi'.
In de beboste gebieden zult U in de
herfst 'de bijl' horen klinken. Er
wordt dan naast de recreatieve- ook
aan de bosbouwkundige zijde ge
werkt, waardoor u getuige kunt zijn
van het uitdunnen der bosssen.
Trouwe wandelaars raden wij aan:
overweeg eens om direct per 1 jan.
a.s. een 'gezinskaart te kopen. U
heeft er het gehele jaar door ple
zier van en hoe vaker u komt, hoe
goedkoper de toegang wordt.
De wandelingen 1 en 2 in Bergen
aanvangende bij 'Duinvermaak', die
o.m. langs enkele duinmeertjes voe
ren, brengen u ook in deze binnen-
duinen langs de Amerikaanse eik. U
kent hem wel, met dat prachtige
bruinrode blad, dat zo dikwijls zelfs
een chrysantenboeket nog meer luis
ter kan geven.
Deze kaart, waarvan de kosten
slechts 1,25 bedragen, geeft u een
duidelijk overzicht van wegen, pa
den, speelvelden en alles wat zich
in het duin bevindt. Hoe nieuw
deze kaart ook is, drie geheel
nieuwe zgn. uitzichtduinen vindt u
er nog niet op aangegeven. Die vindt
u later wel in de volgende druk.
We raden u daarom aan: maak bin
nenkort eens één der volgende wan
delingen, t.w. route 18, 20 of 21. U
kunt dan onderweg vanaf deze
opengestelde uitzichtduinen, die zich
respectievelijk bevinden op de 'Jan
Klaasberg' aan de oostzijde van het
meertje van Vogelenzang (karper
vijver), de 'Papenberg' of de 'Goud-
bergen' van de prachtige vergezich
ten van deze toppen genieten.
Als u naar het Noordhollands
Duinreservaat komt, neemt u dan
fototoestel en/of verrekijker mee?
U zult er plezier van hebben.
Alle inlichtingen over het Noord
hollands Duinreservaat verschaft
gaarne onze afdeling Terreinen,
van Oldenbarneveldweg 40 te
Bakkum, tel. (02518) 2243.
Berdos dat 1.1. zondagmiddag in eigen
huis Schoorl op bezoek kreeg, heeft
in een boeiend partijtje voetbal, de
volle 90 minuten het beste van het
spel gehad, doch keerde met een ge
lijk spel 1-1 dat de verhouding
niet weergaf, en waarvoor de uit
stekende doelverdediger de Maree
van Schoorl zorgde naar de kleed
kamer.
Direct ontspon zich een aantrekke
lijke wedstrijd tussen beide ploegen
waarin al spoedig bleek, dat Berdos
technisch de meerdere was van zijn
gasten. Steeds dreigde er gevaar
voor het heiligdom van de Maree
Hij kon echter na tien minuten spe
len niet verhinderen, dat uit een
vrije trap, linksbuiten C. Houtenbos
onhoudbaar langs hem schoot 1-0.
Met deze stand ging de rust in.
Na de hervatting weer hetzelfde
spelbeeld, een sterk aanvallend Ber
dos, die zijn aanvallen zag doodlo
pen door de hechte verdediging en
het brillante werk van de Maree
10 minuten voor het einde maakte
de verdediging van Berdos een fout,
die onmiddellijk werd afgestraft door
midvoor Van Twuyver. De pogingen
van Berdos het verloren terrein te
rug te winnen, waren echter vruch
teloos.
der gemeente Bergen
van 11 september tot
18 september 1967
GEBOREN: Hubertus Jacob, zoon
van C. W. van Vleuten en T. Scher-
merhorn, Kogendijk 67.
ONDERTROUWD: Fr. Feeke, verte
genwoordiger, Kerkedijk 66 en C. M.
M, Th. Meijer, serveerster Jac. Kalff-
weg 4. Nic. J. M. Leijen, timmerman
Loudelsweg 10 en E. Wiersma, tele
foniste, Alkmaar. Joh. H. M. Mulder
apoth. ass., Amsterdam en A. W. C.
de Waard, Voert 9. P. J. G. M. de
Rooij, inkoper, Boslaan 3 en Joke
Mars, verkoopster, Boslaan 3. R. Fr.
Christophersen, chef-kok, Alkmaar,
en Fr. Poort, kleuterleidster, Mid
denpad Is. B. H. Schasfoort, onder
wijzer, Oudorp en P. G. Kleijn, lera
res NO, Breelaan 8.
GEHUWD: F. Zomerdijk, winkelchef
Alkmaar en G. Ruiter, verkoopster
St. Antoniusstraat. Nieuw adres
Alkmaar. P. C. Bouman, kruidenier
Zuurvensweg 22 en M. Hollander,
kruidenierster, Raadhuisstraat 6.
Nieuw adres: Zuidlaan 32. Joh. H.
Göbel, ambtenaar, Santpoort en Chr.
G. M. van de Kamer, Filarskiweg 3.
Nieuw adres: Akersloot. W. Koeman
chauffeur, Amsterdam en G. van
Roekei, facturiste, Oude Bergerweg
16. Nieuw adres: Krommeine. H. G.
Vrijburg, jurist, Amsterdam en Fr.
J. Sikkema, diëste, Emmalaan 43.
Nieuw adres: Alkmaar. P. F. A. J.
Lases, meet- en regeltechnicus, Am
sterdam en Th. M. van Dam, dames
kapster, Ruïnelaan 6a. Nieuw adres:
Ruïnelaan 8a.
OVERLEDENTrijntje Blokker, oud
76 jaar, w.v. J. Wolf, Bergerweg 110.
Neeltje Schermer, oud 90 jaar, w.v.
P. de Vet, Breelaan 53. Jac. J. van
Tongeren, oud 63 jaar, Reigerslaan
14. Jantje A. Zijp, oud 78 jaar, w.v.
G. J. Lovink, Hoflaan 7.
VOOR DE AKTE 41b
SLAAGDEN DE DAMES EN
HEREN
Gerard van Dam, Jan Huiberts, Leo
Kaandorp, Ruud Komen, Jos van
Langen, Jaap Schipper, allen te
Alkmaar; Arthie Mul, Zr. Angela
Put, Bergen; Edith Commissaris,
Beverwijk; Ria Obdam, Blokker;
Map van Amersfoort, Bert van Bo
ven, Paula van Dongen, Den Helder;
Hetty van der Zee, Harlingen; Dick
Beemster, Hem; Irene Schaper,
Hoogkarspel; Harry Stoop, Hoog
woud; Ton Burtner, Hoorn; Bep v.
Velzen, Medemblik; Marga Visser,
Nibbixwoud; Joop van Diepen Span
broek; Gury Dekker, Tuitjenhorn,
Anton Bakker en Jan Hoffer, Ven
huizen; Tiny Commandeur en Jaap
Stroomer, Westwoud; Theo Neefjes,
Wognum; Rem Kappelhof, Zwaag-
dijk-Oost.
'Een horlogeband is eigenlijk net een
schoenveter: je kunt niet zonder.
Maar laat ik u vertellen, dat ik lie
ver die bandjes dan schoenveters
maak.' Dat zegt de heer E. Gerson,
die samen met de heer G. Samson,
direkteur is van een der grootste
horlogebandenfabrieken van Europa
Horba N.V. te Amsterdam.
Zij begonnen in 1939, samen op een
zolderkamer, na korte tijd met hulp
van twee meisjes. In april 1940 lie
ten zij zich officieel als 'fabrikant
van niet-metalen horlogebanden' in
schrijven bij de Kamer van Koop
handel: Horba, Herengracht 114.
Toen zij het jaar daarop verhuis
den naar de Singel, hadden zij in
middels al 22 medewerkers. Jammer-
genoeg moest dit toen al groeiende
bedrijf door de oorlogsomstandighe
den worden stilgelegd, maar de fir
manten lieten zich niet zo gauw uit
het veld slaan: na de bevrijding na
men zij de 'band' weer op. In 1948
werd het bedrijf een N.V. Van een
begin-produktie van ca. 1500 stuks
per week groeide de kapaciteit van
het bedrijf gestadig en nu is de dag-
produktie ruim 8000 banden. Het is
wel duidelijk, dat slechts een ratio
nele ondernemingsgeest en saamho
righeid tussen direktie en personeel
tot zulk een resultaat kan leidenVe
le apparten en hulpwerktuigen wer
den dan ook in de loop der jaren
zelf ontworpen en ontwikkeld door
de medewerkers.
Horba maakt niet-metalen horloge
banden. Dat betekent een produktie
in leer en perion. En, alsof wij er nog
aan mochten twijfelen, dat er voor
horlogebanden een markt bestaat,
vertelt de heer Gerson ons: 'In elk
westers land bedraagt het aantal
gedragen horloges ca. 65 procent van
de bevolking. Dat betekent dus, dat
er in Nederland, met zijn 12 mil
joen inwoners, ca. 8 miljoen horlo
ges worden gedragen. Als u dan nog
in aanmerking neemt, dat de ge
middelde levensduur van een bandje
bij ^intensief gebruik ca. 1 tot 1,5
jaar is, dan begrijpt u pas, hoeveel
horlogebandjes er gemaakt moeten
worden om aan de vraag te voldoen.'
We begrijpen het; vooral als wij naar
het verkoopprogramma van deze dy
namische fabriek kijken: ruim 40.000
Het recht-toe-recht-aan horlogebandje is voor de hippe
jeugd niet 'in' genoeg. Kleurige, brede banden moeten het
zijn, in lak of suède, effen of met bloemetjes. Nu kan bij
de kousen-miniroktruitje-kombinatie ook het horloge worden
ingeschakeld.
bandjes per week, waarvan meer
dan de helft wordt geëxporteerd.
Horlogebanden zijn in de jongste tijd
een echte moderage geworden en de
jeugd houdt steeds meer van brede,
fleurige en speelse nieuwe modellen
die een interressant onderdeel van
hun kleding zijn. Daardoor besteden
ook de minder jongen veel meer aan
dacht aan het vroeger zo vaak ver
waarloosde horlogebandje.
Er wordt hard gewerkt bij Horba.
Efficiënt ook, vooral nu ze in een
nieuw gebouw zitten. Het staat aan
de Ingelandenweg in het nieuwe in
dustriegebied in Amsterdam-Osdorp
een modern bouwwerk, ontworpen
door de architekt R. D. Schiere, uit
gevoerd door de aannemer G. Groet.
De fabriekshal is verdeeld in drie
afdelingen, waarin gesneden, geplakt,
gestansd, omgeboekt en gestikt wordt
en waarin nog veel meer bewerkin
gen worden verricht, die het band
je zijn kwaliteit geven; Horba heeft
op enkele bewerkingsmethoden ok-
trooi.
Het 'huisorkest' (bandrecorder) en de
ruim kantine geven de ontspanning,
die regelmatig nodig is in een bedrijf
dat voortdurernd op volle toeren
werkt. Zo zijn er bijvoorbeeld de
Nederlandse importeurs, die de hor
loges zonder band in het buitenland
kopen en ze dan bij Horba van ban
den laten voorzien. En dan zitten er
in heel Europa mensen om de Am
sterdamse bandjes te springen: die
gaan naar Duitsland, naar de Skan-
dinavische landen, naar België, naar
Engeland en Frankrijk, terwijl men
de laatste tijd ook op grote schaal
aan de Verenigde Staten en Canada
levert.
Ach, je moet het maar om even
in vaktermen te spreken om de
polsjes hebben!
VERTIKAAL
1 doen sterven
2 erwtensoepgroente
3 metaal
4 riviertje bij Dokkum (Fr.)
5 kleintje
6 draaibare kap van een
schoorsteen
7 houten emballage
8 Amer. sierheester
10 koe
12 delen van een metaal
13 zilverpopulier
15 motorpech
17 scheuren (in stukken)
19 elasticiteit
20 rivier in het Spaans
21 Gem. Geneesk. Dienst, afk.
23 toestel om vaart te verminderen
26 vaste massa van gestremde melk
27 individu, eenzaam mens
30 langwerpig rond
32 schermwapen
34 zangstem
35 moerasvogel
37 gelofte
38 maak tam
41 lap om vuil weg te nemen
43 vat om water in te stoppen
45 zuurtjes
47 klein staafje om iets vast te
zetten
49 getemd
50 - de Cologne: reukwater
51 niet snugger
53 voorkant van de hals
54 vlinderbl. plant
55 schepsel
56 behaagziek
58 Ierland
61 verstand, ankerplaat*
63 snijwerktuig
64 springerig insect
66 voorzetsel
67 gewichtsmaat van aen diamant
handel, afk.
HORIZONTAAL
1 ontheemde, Eng. afk.
3 weer naar het punt van uitgang
7 Kroon, afk.
9 wagentje op smalspoor
11 smaakvol, verzorgd
14 straatwijsje
16 schaaldier
18 verstand, hersens
20 spinweefsel
22 etenswaar, feestmaaltje
24 lidwoord
25 met kracht aandringen
28 stel bij elkaar beh. zaken
29 maandstand, afk.
31 cirkel, kring
33 mij
34 Ned. Omroepver. afk.
36 ei van de luis
39 slagen gevend
40 de gewoonte hebben
42 huidsmeer
44 hetzelfde
46 wintepeil, afk.
48 gem. in Drente
51 titel, afk.
52 vordering
54 schande, oneer
56 verkoudheid
57 onder-, tussen- (voorvoeg*el)
59 varken
60 olifantsslurf
62 lange smalle strook van leer
64 gierigaard
65 maatstaven
67 van kleren voorzien
68 in
69 sprong
70 elektrotechnisch, afk.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
