Broodbakkers in Schoorl en omgeving
GERRITSEN
weekblad
mm
Het litteken
mè
J.U
KLOKKEN
üi
1
door
Maartje Zeldenrijk
CAMERA
INRUILAKTIE
FOTO
DICK VAN BERGE
Competitie
midgetgolfbaan
'De Duinrand'
Wij lazen
in de Duinstreek
van 28 mei 1937
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 30 MEI 1968
-ftt «*?s I <Hn - t
Schoorl begint zo langzamerhand
wel gewend te raken aan al die
verbouwingen en vernieuwingen
van haar winkels, maar woensdag
15 mei vond er toch wel iets bij
zonders plaats. Want nadat de fa
milie Bakker reeds beschikte over
een uiterst moderne broodbakkerij
en twee winkels, één te Catrijp en
één te Schoorldam, is daar nog een
derde filiaal te Groet bijgekomen.
Het was in 1872 dat de bakkerij
in Catrijp door Innik gebouwd werd.
In die tijd stond de bakkerij dus
tegenover de katholieke schuilkerk,
daar de huidige kerk in 1873 ge
bouwd werd. Lang zou deze Innik
echter zijn bakkersbedrijf te Catrijp
niet exploiteren, want al in 1890 nam
Cornells Bakker, de grootvader van
de driebroers; Siemen, Piet en Jan,
de zaak over.
Deze Cornells Bakker kwam van
Bergen alwaar hij een bakkerij aan
de hoek Loudelsweg-Dorpsstraat
had. Dat het bakkersberoep in die
tijd maar een armzalige bezigheid
was, blijkt wel uit het feit dat er
maar weinig bakkers waren, tenmin
ste op het platteland, die alleen
van het broodbakken rond konden
komen. De meeste bakkers hielden
er dan ook wel het een of andere
bijbaantje op na. Zo ook Cees de
bakker (zoals men hem noemde),
die het broodbakken met de funktie
van barbier wist te combineren,
In Catrijp moest er eveneens een
baantje bijgezocht worden, vandaar
dat Bakker er in het begin ook nog
vee en bouwgrond op na hield.
Maar ja wat wilt u ook, omstreeks
1900 waren er liefst elf bakkers in
ons dorp, terwijl het totale aantal
bewoners 1200 bedroeg.
De elf bakkers waren als volgt over
ons dorp verspreid, dit met de res
trictie dat onderstaande bakkers niet
allen juist in 1900 bakker waren,
de bedrijven bestonden echter wel.
Aagtdorp
1. Bakker Rit, later bakker Zwa
german; in het tegewoordige huis
van de familie Zwagerman. De
oude oven met daarnaast een
prachtige schouw kunt u hier
nog achter een houten schot
terugvinden.
Schoorl
2. Bakker v. d. Wal, Simon de Jong
en tegenwoordig Dik de Jong in
het centrum van het dorp.
3. Bakker Kooyman, koekbakker in
het huis van het tegenwoordige
transportbedrijf van de fam. De
Boer aan de Laanweg.
4. Gert Jol, tegenwoordig bakker
Goedhart.
5. Gert Hoogvorst, bakker De Graaf
tegenwoordig de viswinkel van
Lammers.
Schoorldam
6. Cees Nieuwland, Jan Bakker en
Jan Nottelman, de laatste ver
plaatste deze bakkerij van de hk.
Damweg-Rijksweg naar de plaats
waar we tegenwoordig de bak
kerij van Piet Bakker vinden.
7. Floor Wezel, tegenwoordig een
woonhuis.
Catrijp:
8. Cornelis Bakker, tegenwoordig
Siemen Bakker.
Groet:
9. Manus en Tinus de Zeeuw, te
genwoordig nog het woonhuis
van Tinus de Zeeuw. Dit huis is
gemakkelijk te herkennen aan
de afbeelding van een bakkerij
op een glasplaat boven de deur.
Ook hier kunt u de oude bak
kersoven nog steeds bewonderen.
Aanvankelijk (tot 1869) stond de
ze bakkerij precies aan de over
kant van de weg, dus voor de
boerderij van de familie Van de
Oord, in die tijd de Daalenbergen.
Hargen:
10. Bakker Kosse, tegenwoordig het
woonhuis van de familie Mulder,
vlak achter de dijk.
11. Jan Luddik, Klaas Oud en Piet
Nottelman aan de Hargervaart.
Deze bakkerij werd opgeheven
en daarvoor kwam de bakkerij
van Cor Hoogvorst te Groet in
de plaats en het is juist deze
bakkerij, die door Jan Bakker
werd overgenomen.
Dit nu, was de tijd waarin de ka
detjes twee centen kostten, een stoet
15 cent, een wittebrood 18 cent en
een krentenbrood 20 cent. Verder
kreeg je zes pond roggebrood (blank)
voor 30 cent, terwijl je 13 zelfgebak-
DE DUINSTREEK
ken beschuiten kocht voor 10 cent.
In het begin had bakker Bakker 'n
hondekar, terwijl dit later de kette-
wagen werd, dezelfde kettewagen
die u op de foto hierbij kunt zien.
Deze kettewagen werd op zijn beurt
weer vervangen door de bakfiets
enu nu, nu rijdt het zelfde bedrijf
met drie bestelauto's en twee elek
trische trucs.
Lang niet alle mensen echter koch
ten hun brood bij de bakker, sommi
gen maakten zelf hun grote stoeten
die ze dan bij de bakker voor 3 ct
lieten bakken. Een andere gewoonte
die hier veel voorkwam, was het
kopen op de lat. Daartoe brachten
de boeren in de herfst hun rogge
naar de bakker, een jaar lang be
zorgde die bakker dat zijn brood
bij de boer, voor ieder geleverd
brood werd er een kerf in de lat
gemaakt en aan het einde van het
jaar, dus de volgende herfst, vond
de verrekening van de rogge en het
brood met behulp van de lat plaats.
Dit was ook de tijd dat nog door
het gehele land de turfschepen voe
ren, welke hun lading bij de bak
kers afleverden. De ovens werden
immers nog met takkenbossen en
turf gestookt en zo ook de oven
van Bakker, eerst moest een vuur
aangelegd worden. Was dit vuur
opgebrand, dan werd de as en de
andere resten uit de oven geveegd,
de oven werd schoongedweild en
daarna kon men de platen met bro
den in de oven schuiven. De bro
den werden dus in dezelfde ruimte
gebakken als waar eerst een vuur
de oven verwarmd had.
De tijd bleef echter niet stil staan,
steeds werden nieuwe uitvindingen
gedaan, steeds weer werd het be
drijf gemoderniseerd. En ook de ge
neraties wisselden elkaar af, want
vanaf 1924 kwamen Piet en Klaas,
eerst nog geholpen door hun vader,
in de bakkerij. In 1954 kreeg Piet
een bakkerij in Castricum en zo
bleef Klaas Bakker dus alleen ach
ter. In 1966 was het Siemen Bakker
die het bedrijf van zijn vader voort
zette, zijn broer Piet Bakker nam
in 1965 de bakkerij van Nottelman
te Schoorldam over, terwijl nu al
weer twee weken geleden hun broer
Jan Bakker, de bakkerij van v.h.
Cor Hoogvorst overnam.
Deze drie broers zijn het, die de al
zeer oude familietraditie gezamen
lijk voort zullen zetten. Samen
want 's morgens vier uur kunt u ze
alle drie vinden in de centrale bak
kerij te Catrijp, een bakkerij ove
rigens waar ze met recht trots op
kunnen zijn. Daar immers zult u
een zo ver doorgevoerde automati
sering van het broodbakkersbedrijf
aantreffen dat u uw ogen uit zult
kijken.
En dan op die woensdag is het
Klaas de bakker geassisteerd door
zijn U/2 jarige kleinzoon Rik (zie
de foto), die de nieuwe winkel of
ficieel opent. Een groot moment
voor de gehele familie Bakker,
maar toch vooral voor de 77-jarige
Klaas Bakker, die zijn bedrijf tot
een dergelijke omvang zag groeien.
Wij feliciteren de familie Bakker
van harte en wij hopen dat zij in
hun zaak met veel succes, maar
vooral ook met veel plezier verder
zullen mogen samenwerken.
AFJ.L
"SU
'Die heeft het maar over geduld. Ze komt er wel weer boven
op.' Hij zuchtte.
'Zijn er geen andere moeilijkheden?'
Hij schudde zijn hoofd. 'Juffrouw De Ruiter rooit het wel. De
baby is niet lastig. Weet je, Trui is zo lusteloos. Zelfs de baby
interesseert haar maar matig. Ze ligt alleen maar te kijken.
Als ze nu maar ergens weer belangstelling voor kreeg.'
'Als ze eens een poosje naar Ilpendam ging?' legde ze voor.
'Dat heb ik haar ook al aangeraden, maar ze wil niet. Ze
zegt alleen maar: 'Och, laat me hier toch liggen. Je hebt toch
geen last van me?' Nou, wat moet je dan zeggen?'
Map stuurde de kinderen naar de woonkeuken en zocht zelf
het ziekenvertrek op.
'Hallo, daar ben ik weer eens. Wat een weertje, hé? Ik heb
wat druiven voor je meegebracht. Je moest eigenlijk buiten
liggen, De zon zou je goed doen.'
Trui keek de bezoekster even aan. 'Och, waarom? Ik lig
hier toch best.'
Map schoof haar stoel dichterbij. 'Weet je wat jou mankeert,
Trui? Je bent te apatisch, je moet weer zin in je leven krijgen.
Kind, je hebt twee schatten van kinderen, je bent rijk. Je hebt
een mooi spulletje hier en een man, die zijn handen uit de
mouwen kan steken. Wat wil je nog meer? Je kunt elke dag
gelukkig zijn, als je wilt.'
Trui schudde haar hoofd.
'D'r is niks van waar. Ik heb de laatste tijd genoeg geledenheid
gehad om na te denken. Bram houdt helemaal niet van me. Hij
heeft me getrouwd, omdat hij me niet wilde laten zitten. Zoiets
voel je. Jij bent ook een vrouw, je snapt best, wat ik bedoel.
Hij beschouwt zijn huwelijk met mij als de grootste stommiteit,
die hij ooit in zijn leven uitgehaald heeft. Dacht je, dat ik dat
niet gemerkt hebt? Af en toe keek hij me aan met een blik,
alsof hij daarmee zeggen wilde: Aan jou zit ik vast, loeder: Ik
heb meer jongens gehad als Bram alleen. Wat dacht je?
Ik was vijfentwintig, toen ik trouwde. Maar ik liep een half
jaar met een jongen uit Watergang, een jongen.... zó! En zo
safe als het maar kan. Die hield echt van me en ik mocht hem
ook wel. Als hij me zoende en aanhaalde en lieve woordjes in
m'n oren fluisterde, dan werd ik warm van binnen en voelde
ik me blij en gelukkig. Hij wilde met me trouwen, maar het
mocht niet van thuis. O, daar was geen sprake van. Omdat hij
wegwerker was bij de Waterstaat. En ik een boerendochter.
Ik heb gehuild en gegild van woede, maar ze bleven thuis
onvermurwbaar. Nu ja, ik had het hhuis uit kunnen gaan,
maar waar moest ik heen? Adrie wilde wel, maar hoe kom je
aan een huis? Op 't lest heb ik de knoop maar doorgehakte
wat had het voor zin het nog langer aan te houden?
En nu heb ik Bram. Maar als Bram me in zijn armen heeft,
is het geen liefde. Als hij me zoent, is het hartstocht of plicht.
Daartussen ligt er niets bij hem. Ik weet het immers? Ik had
toch ondervinding?'
Map had met stijgende ontzetting geluisterd. Ze wist het ook.
Bram had zelf op haar vraag geantwoord: Nee, ik houd niet
van haar. Maar ik wil niet zo'n schoft worden als mijn broer.
Daarom zal ik haar trouwen. Dat is mijn plicht. Trui had het
misschien al heel gauw door, dat bij hem het goedmaken van
zijn gemaakte fout had voorgezeten. Meer niet. En dat hij, als
gezonde man, op bepaalde tijden verlangde-naar haar lichaam.
Waarop hij recht had, omdat hij de vrouw had getrouwd.
Natuurlijk was hij goed voor haar. Hij zou niet anders kunnen.
Geloof maar, dat hij zich nu zorgen maakte over zijn vrouw
en moeder van zijn beide dochters.
Ze zei het haar.
'Je maakt jezelf ziek door een waandenkbeeld. Ik ken Bram
langer dan jij. Ik ben in mijn jonge jaren ook wel eens met hem
uitgeweest. Wat dacht je, dat ik vroeger soms een stenen
beeld was? Misschien heb je gelijk, wat het tot stand komen
van je huwelijk betreft. Bram is erg plichtsgetrouw. Hij is een
heer. Maar dat hoef ik je niet te vertellen, dat weet je zelf
ook. En laat het in het begin niet zo geweest als het behoorde
te zijn, op het ogenblik houdt hij wel van je. Heb je te klagen
gehad in de twee jaar, dat je nu getrouwd bent? Is hij niet
goed voor je? Ben je wat tekort gekomen? Ik ken Bram. Je
hoeft maar te kikken en je krijgt van hem, wat je wilt hebben.
Wat wil je nog meer? Dat hij anders is als die jongen uit
Watergang? Alle mannen zijn niet hetzelfde. Kind, je hebt
zoveel op voor bij anderen. Neem mijtoen ik nog getrouwd
was. Bij elkaar had ik mijn man anderhalve maand thuis in het
jaar. Soms was hij er drie, vier maanden niet. Denk je, dat dat
leuk is? Wees dankbaar, dat je twee schatten van dochters hebt.
Je beseft je geluk niet. Probeer het van die kant te zien. Mis
schien kun je dan wat meer waardering opbrengen.'
Haar maidenspeech maakte niet de minste indruk op de vrouw
die zich omdraaide met haar gezicht naar de muur.
'Allemaal gezwam in de ruimte. Je praat het me toch niet uit
het hoofd. Ik had nooit met hem moeten trouwen, want hij
houdt niet van me. Weet je wat ik ben? Z'n huishoudster, en
nog zonder loon. En op zijn tijd in bed zijn speelpopje. Met
m'n natj en m'n droogje op zijn tijd. Want aan mijn handen
mankeert niets en dat komt hem uitermate goed van pas, als
het druk is. Al ben ik maar een slome boerendochter, die er met
een half zatte kop ingetrapt is, neem van mij maar aan, dat ik
verder kijk dan m'n neus lang is. En daarom kan het me geen
duvel meer schelen. Zo, nu weet je het.'
Map kwam langzaam overeind en keek naar de vrouw, die
nog altijd met de rug naar haar toe lag. 'Het is dat je er te
ziek voor bent, mevrouw Lakeman, maar anders zou ik als de
beste medicijn adviseren jou eens een flink pak slaag te geven.
Een ouderwets pak op je donder. En nu weet je meteen, hoe
ik over je denk. Ga je maar eens een poosje liggen schamen.'
Met een ruk draaide de vrouw zich om en richtte zich half
op. 'Jij hebt altijd een hekel aan me gehad, omdat ik met
Bram trouwde. Ik had je de eerste keer al door, toen ik hier
met Bram zat. Je was nieuwsgierig he? Om te weten te komen,
door welke uitgerekende griet Bram zich aan de haak had laten
slaan. Nou, je weet het nu.'
Map schudde haar hoofd. 'Je stapelt de ene onzin op de
ander. Daar is geen sprake van geweest. Ik zal jou eerlijk
vertellen, wat ik die eerste avond van je dacht. Zet je oren
goed open. Ik dacht: ze valt me voor honderd procent mee.
Als u nu een nieuwe foto- of
filmcamera koopt is elke oude
camera 7,50 - 20,- waard
Breelaan 13, Bergen, tel. 2001
Dat is een flink wijf, die voor Bram straks een enorme steun
zal zijn. En toen ik vernam, dat je een boerendochter was, wist
ik helemaal, dat het goed zat. Bij boerendochters zitten de
handen doorgaans op de goede plaats. En al gauw, toen jullie
pas getrouwd waren, zag ik, dat het hier veel beter ging. Een
jonge vrouw in huis, op een bedrijf als dit, dat is je ware. Meid,
je bent hier precies op je plaats. Vraag het maar eens bij me
thuis, hoe ik over je geoordeeld heb. Tegen mijn moeder zei ik:
Bram had het slechter kunnen treffen. Trui is een stevige boe
rendochter, die van aanpakken weet.
Zo, en bedenk nu maar weer wat anders. Je hebt tijd genoeg
gehad om na te denken. Je moet willen. Je moet zeggen: ik wil
beter worden
'Ik wil het juist niet.'
'Zo? Staat je netjes. Je man achterlaten met twee hummels
van kinderen? Moeten die dan al zo vroeg een moeder missen?
Houd den tenminste van je kinderen, ze zijn je eigen vlees en
bloed.'
'Het kan me allemaal niets meer schelen.'
Map slaakte een diepe zucht. Ik geef het op, dacht ze. Van
daag is niet met haar te praten. Ze is helemaal down en zit
vast aan dat idee-fixe, dat Bram niet van haar houdt. Dat
praat ik haar vandaag toch niet uit het hoofd.
Ze deed nog een laatste poging en boog zich over de vrou\v,
die nu op haar rug lag.
'Liefde is niet alleen nemen, ontvangen. Maar ook en voorna
melijk geven. Vraag jezelf maar eens af of je daarin niet te
kort bent geschoten. Als jij het kunt opbrengen om de volle,
onbaatzuchtige liefde in je hart beschikbaar te stellen voor je
man, blijft die niet onbeantwoord. Maar ontvang je hem dubbel
terug. Neem zelf eens het initiatief, dat is helemaal niet gek.
Jullie zijn samen man en vrouw, gelijkrechtigde partners in
deze moderne tijd. Maak gerust van dat feit gebruik, dat je
evenveel rechten hebt als de ander. Bram zal het waarderen
en daardoor zul je hem helemaal voor je kunnen winnen. Het
zou een sport voor je moeten zijn hem te dwingen je lief te
hebben. Of is dat soms niet het levensdoel van iedere vrouw
in het huwelijk? Denk hierover maar eens na. Zonder jezelf
wijs te maken, dat ik een hekel aan je heb. Je moet eens weten
hoe ik dag en nacht over je tob. Zo'n idioot ben ik nu eenmaal
Ze keek nog eens in het nietszeggende gezicht van de andere
vrouw en verliet toen het ziekenvertrek. In de kamer keek
Bram haar vragend aan. Ze lachte geruststellend.
'De dokter heeft gelijk, het is een kwestie van geduld. Maar jij
bent ook wel een beetje schuldig, beste jongen. Toon haar
haar eens wat meer en duidelijker jouw liefde. Met kleinig
heidjes. Neem haar eens flink in je armen. Probeer weer iets
in haar wakker te maken. Dat zal misschien meer helpen als alle
medicijnen ter wereld.'
HOOFDSTUK 13
Tot Map's grote verwondering en blijdschap knapte Trui
sinds die gedenkwaardige middag langzaam op. Ze kreeg weer
belangstelling voor het bedrijf en voor haar kinderen. Zo
vaak het werk 't hem toeliet, was Bram enkele minuten in de
ziekenkamer en liefkoosde zijn vrouw, gedachtig de waarschu
wing van Map. Op zijn manier was hij van Trui gaan houden
en nu het er op aankwam realiseerde hij zich, dat hij zijn
vrouw slecht zou kunnen missen.
WANDELING VOLGENS PIJLEN
TE AAGTDORP
Begin- en eindpunt: Waterleiding-
weg.
Blauwe pijl: duur 1 uur;
bruine pijl: duur 2V2 uur
rode pijl: duur 4 uur.
WANDELINGEN VOLGENS
PIJLEN TE SCHOORL
Begin- en eindpunt: Klimweg (alleen
de rode pijl eindigt in Schoorl aan
Zee)
Gele pijl: duur 1 uur door Staringbos
witte pijl: duur 2V2 uur langs
Duivelsbos
blauwe pijl' duur 3Va uur langs
Ganzenveld;
bruine pijl: duur V2 uur rondwan
deling
rode pijl: duur 2 uur naar Schoorl
aan Zee
WANDELING VOLGENS PIJLEN
TE GROET
Begin- en eindpunt: Kerkbrink
Rode pijl: duur IV2 uur
WANDELING VOLGENS PIJLEN
TE CATRIJP
Beginpunt: Vier trappen, eindpunt
Bobbeleweg.
Witte pijl: duur 1 uur.
Zaterdag j.l. werd op de midget
golfbaan een geslaagde competitie
gehouden tussen teams uit Appel
scha, Sneek, Medemblik, Heerhugo-
waard en Schoorl. Mede dankzij het
mooie weer is er heel prettig ge
speeld, iedereen heeft zijn steentje
bijgedragen tot het welslagen van
het tournooi.
Alle deelnemers kregen een vaantje
uitgereikt ter herinnering.
Het dagrecord werd behaald door
de heer De Haan uit Medemblik
met 29 punten en de eerste prijs
werd behaald door het team uit
Appelscha met een totaal van 483
punten.
De volgende plaatsen werden inge
nomen door Appelscha 2 met 485
punten, Sneek met 488 punten, Me
demblik I met 498 punten, Schoorl
met 541 punten, Heerhugowaard met
557 punten en tenslotte Medem
blik II met 565 punten. Het is jam
mer dat de midgetgolfclub toch wel
weinig belangstelling ondervindt
bij de Schoorlaars zelf. Het is zo dat
het bestuur voornamelijk wordt ge-
vomd door mensen die alleen de
weekends hier doorbrengen. Men
heeft als Schoorlaar blijkbaar de in
druk dat midgetgolf alleen geschikt
is voor jongeren maar dit is niet
waar. Het is een gezonde ontspan
ning ook voor ouderen en overigens
is het niet zo'n simpel spelletje
als het op het eerste oog lijkt.
Het huidige bestuur wordt gevormd
door de heer Kox uit Wormerveer
die als voorzitter optreedt, de heer
Kip is secretaris en mej. Westerdaal
overigens de enige Schoorlaar in
het gezelschap is penningmeesteres-
se. Wil men als lid toetreden dan
kan men zich bij mej. Westerdaal
vervoegen of tijdens de weekends
bij de heren Kox en Kip die dan
verblijven op de camping 'Het Lange
Veld' te Aagtdorp.
de Tweede Kamer in de gemeente
Schoorl als volgt was
R.K. Staatspartij
365
S.D.A.P.
430
Anti. Rev.
98
Chr. Histor.
11
Lib.
57
Vrije Dem.
253
Communisten
36
St. Ger. Partij
1
R.S.A.P.
3
Nat. Boeren en
Tuinders Bond
4
Chr. Dem. beweging
5
N.S.B.
37
Chr. Nat. Unie
2
dat de heer Knijnsberg zijn ijzer
handel drastisch had uitgebreid;
dat bij de heer B^ukn— pnrj zak
puike aardappelen 1,40 kostte.