alphöhs\Uysert.
weekblad
bafzaz
oan
Jl
outai
onder redactie w»
tenen.
schoolkrant.. .MAANDAG 4 DECEMBER
■HHHHhHhHUI
Jan Pronk heropende zijn totaal gemoderniseerde en tot 250 m2 uitgebrei
de warenhuis, dat hiermee de grootste winkel van ons dorp is geworden.
DE EIGENLIJKE OPVOLGER IN
DE BAZAR VAN Z'N VADER
WERD JOH. LOUTER
het artikel
'De Woestehoeve'
DE DOFFE PAREL
Ingezonden stuk op
dB
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1968
I «.I I I t V
DE DUINSTREEK
ilxmir J.tiijsata;-.
De oude bazar omstreekt 1910. Van links naar rechts ziet u: Zus (Catharina) Louter, Trijn Dek
ker, Piet Louter, Ans LouterMaria Louter-Ransijn (tweede vrouw van Jan Louter), Jaap Louter.
In de kinderwagen: Henk Kok vader van de horlogemaker). Met naast de wagen zijn moeder.
De laatste is onbekend.
Het is woensdagmiddag 13 novem
ber 1968. Het kwik in de thermome
ter is bedenkelijk ver gezakt en de
wind rukt met krachtige stoten aan
de fel gekleurde bladeren, die zich
met hun laatste inspanning nog aan
de takken van de bomen trachten
vast te houden. Maar vergeefs de
wind houdt vol en waarom ook niet,
ze heeft het immers altijd nog ge
wonnen.
't Zijn echter niet alleen de blade
ren, die de wind mee voert, ook de
geluiden neemt zij mee op haar vaak
zo grillige tochten. Zo klinkt vanaf
de even verder gelegen kerktoren
het linden van een klok. Drie keer
achtereen. En dan, dan komen er
plotseling van alle kanten mensen
aangelopen. Zelfs zoveel, dat er toch
wel van een zeer grote belangstel
ling gesproken mag worden. Geen
wonder overigens, want na zes we
ken, onafgebroken, koortsachtige
arbeid door een conglomeraat van
vaklieden, is het grote moment aan
gebroken waarop het volledig gemo
derniseerde en het nu eens zó grote
warenhuis van Jan Pronk officieel
geopend zal worden. Het is onze
loco-burgemeester, de heer R. Dek
ker, die de eer te beurt valt om het
lint voor de deur te knippen en
hiermee de zaak officieel te openen.
De schaar hiertoe krijgt hij aange
boden door Margareth, het driejari
ge dochtertje van de heer Pronk.
Kees de elfjarige zoon van de trotse
eigenaar, is het die de loco-burge
meester na deze kleine plechtigheid
een bos bloemen aanbiedt.
EEN KLEINE PLECHTIGHEID
EEN GROTE BELANGSTELLING
EN EEN PRACHTIGE
VOORTZETTING VAN EEN AL
ZEER OUDE TRADITIE
.,Ja, een oude traditie, want het is
lang de eerste keer niet dat deze
winkel, deze bazar, dit warenhuis
van zich doet spreken.
Toen in 1884 Jan Louter en Elisabeth
Praat trouwden, vestigden zij zich
te Catrijp in het lange woonhuis, dat
op het pleintje voor de tegenwoordi
ge winkel stond. In dit woonhuis
richtte Jan Louter een winkel in
met kruideniers- en galanteriewa
ren.
DAT HIJ HIERMEE
VOORUITSTREVEND WAS MOGE
WEL BLIJKEN UIT HET FEIT DAT
IN DE DORPEN BENOORDEN
HET IJ SLECHTS TWEE ZAKEN
VAN EEN DERGELIJKE OMVANG
VOORKWAMEN
Dit is echter niet het enige waaruit
blijkt dat deze Jan Louter toch wel
zeer ondernemend geweest moet
zijn. Hij was het namelijk, die op
z'n klompjes al twee maal in de
week naar Amsterdam ging om eie
ren te verkopen. Denkt u zich eens
in. Vóór 1900 naar Amsterdam en
dan maar liefst twee keer in de
week.
Beladen met eieren ging hij dins
dagsmorgens al heel vroeg lopend
naar Schoorldam, vanwaar hij met
het vroege bootje van Purmerend
(deze boot kwam al om 6 uur in
Purmerend aan) naar Alkmaar voer.
Hier stapte hij over op Alkmaar
Pakket, welke een dienst onderhield
met Amsterdam. In Amsterdam
aangekomen verkocht hij een deel
van z'n eieren aan de klantenkring
die hij in de loop van de tijd had
weten op te bouwen. Winkels,
bakkers en particulieren.
MET HET VERDIENDE GELD
SCHAFTE HIJ VERVOLGENS
NIEUWE GOEDEREN AAN VOOR
Z'N EIGEN WINKEL
Terwijl hij ook daar waar hij zijn
goederen vandaan kocht nog wat
eieren wist te slijten. Vervolgens
nam hij de trein naar Haarlem, al
waar hij de rest van zijn eieren aan
de man bracht. Via Amsterdam
kwam hij tenslotte bepakt en bezakt
weer met de boot naar Alkmaar en
hier waren het zijn benen die de
reis terug naar huis moesten ver
zorgen. Zo groot was zijn handels-
feeling, dat het wel gebeurde dat
hij de komplete inhoud van een
pakhuis waagde op te kopen en zo
met een schuit tot de nok toe vol
geladen naar huis voer.
DE EIEREN - TOEN NOG
3 VOOR 4 CT. - VORMDEN DUS
EEN BELANGRIJKE SCHAKEL
IN DE HANDELSACTIVITEITEN
VAN JAN LOUTER
Deze eieren kocht hij op van de
boeren uit de omtrek, tegelijkertijd
dat hij zijn kruidenierswaren bij de
mensen aan huis uitventte met z'n
paard en wagen. En alsof dit alles
nog niet genoeg was hield hij er
's zomers ook nog een koe en des
winters zelfs vier melkkoeien op
na. De omstandigheden hiertoe wa
ren dan ook wel gunstig; achter de
bazar, op de plaats waar nu het
nieuwe warenhuis staat, stond na
melijk een boerderij, terwijl al het
land vanaf de winkel tot aan het
café 'De Bonte Koe', toen nog het
café van Kaasenbrood, het eigendom
was van dezelfde Jan Louter. Maar
het nam toch allemaal maar z'n
tijd en wij kunnen dan ook rustig
aannemen dat er van luieren wel
geen sprake geweest zal zijn.
In 1898 kreeg hij een maagbloeding
en dat was het teken dat hij het
toch wat rustiger aan zou moeten
gaan doen. Zijn oudste zoon, Gert,
toen nog 13 jaar deed daarom vanaf
die tijd de eierenverkoop in Am
sterdam en Haarlem voor zijn vader.
Al gauw bleek echter dat Gert er
toch niet zo veel zin in had, hij
wilde liever schilder worden. Toen
zijn jongere broer Piet in 1910
trouwde was hij dan ook degene die
het eierenbedrijf van zijn vader
overnam en zich hiertoe in Alkmaar
vestigde. Deze eierenhandel is on
dertussen uitgebreid tot een groot
handel, die z'n activiteiten tot over
het gehele land heeft verspreid, zij
het nu onder leiding van de gebr.
Louter, twee zoons van de daar net
genoemde Piet Louter.
Gert Louter werd dus schilder, hij
kreeg zijn werkplaats vlak naast de
winkel. Zijn zoon Piet Louter heeft
vaders werk weer voortgezet en
hem kunnen wij tegenwoordig vin
den in het schildersbedrijf aan de
Heereweg, tegenover de Smeerlaan.
Deze twee zoons waren niet de
enige kinderen van Jan Louter,
want behalve Piet en Gert waren
er nog 13 kinderen, waarvan er
echter vier al heel vroeg stierven.
Toen de jongens wat ouder werden
breidde vader Jan het boerebedrijf
uit. Dit ging zo door tot dat zoon
Arie trouwde, want deze nam het
boerebedrijf toen mee naar de
Smeerlaan, alwaar nu alweer een
jongere generatie de scepter zwaait,
terwijl vader Arie ondanks zijn 79
jaren nog dagelijks komt kijken.
Jan Louter kreeg een zelfde soort
winkel als die van z'n vader in 't
Zand. Ook deze zaak is nu uitge
groeid tot een moderne zelfbedie
ningswinkel.
Jaap Louter ging als missionaris
voor dertig jaar naar Nieuw Guinea.
Twee jaar geleden kwam tij terug
naar ons land en werd pastoor te
Arkel. Ook Katharina, de oudste
dochter, ging in de missie. Zij ver
trok naar Noorwegen, terwijl zij nu
op haar 76-jarige leeftijd nog veel
werk verzet in een bejaardencen
trum te Moergestel (Br.). Marie Lou
ter heeft tot haar trouwen in de
winkel geholpen, terwijl haar zus
ters Ans en Bets tot 1963 in de win
kel gestaan hebben.
Degene die de zaak verder heeft
opgebouwd om haar tenslotte aan
het begin van dit jaar aan Jn Pronk
over te doen.
Deze Joh. Louter, die net als al zijn
broers en zusters van kinds af aan
in het bedrijf had geholpen, nam in
GEACHTE REDAKTIE,
Gaarne zou ondergetekende enige
opmerkingen willen maken naar
aanleiding van het artikel 'De Woes
tehoeve' in uw blad van 7 november
j.l. Het wordt daarin voorgesteld
of de boerderij moet verdwijnen ten
behoeve van een kapel voor St. Jan
ter Duin. Dit is echter niet hoofd
zaak. De wens van het bestuur is om
op het terrein van De Woestehoeve
een twaalftal bejaarden woningen te
doen bouwen waaraan een grote be
hoefte bestaat, Tevens denken wij
aan enige uitbreiding van ons ge
bouw voor recreatieruimte op de
begane grond. Daar kunnen ver
schillende bezigheden gebeuren als
de hobbyclub, gymnastiek, toneel,
kerkdiensten enz. Thans gebeurt dit
in de eetzaal of de recreatiezaaltjes.
Echter moeten dan iedere keer ta
fels en stoelen aan de kant en na
afloop alles weer op zijn plaats ge
bracht worden. Dit geeft regelmatig
extra werk. Boven deze ruimten wil
ons bestuur woonruimte creëren
voor de directrice. Op het ogenblik
is zij gehuisvest in de rij kamertjes
van de overige bewoners en is dus
eigenlijk niet zo vrij in haar doen en
laten als wij zouden wensen. Er
wordt van haar veel gevraagd om
dagelijks met 'n gezelschap van 78
personen, oud en jong, de zaak te
doen reilen en zeilen. Dan moet zij
in haar vrije tijd ook werkelijk vrij
zijn.
Ook komt er wat bergruimte vrij
voor de hobbyclub, toneelattributen
enz.
Persoonlijk heb ik ook veel oog
voor het mooie van ons dorp, maar
wat het zwaarst is moet ook het
zwaarst wegen. Wat zou het ons
niet kosten als wij dit gebouw in
goed bewoonbare staat zouden moe
ten brengen en houden. Alleen de
rieten daken zullen al een enorm
bedrag vragen. En waar de schrijver
het heeft over een grauw massa-
produkt, ik dacht dat 't gebouw St.
Jan ter Duin daar toch niet onder
gerangschikt behoefde te worden.
Oud-burgemeester Bergh noemde 't
bij de opening 'een juweeltje van
een gebouw'.
Maar nogmaals de bouw van 12
bejaarden woningen is van zoveel
belang dat gevoelskwesties daarvoor
moeten wijken. Als dit plan door
gaat komen er in de gemeente weer
een aantal woningen vrij en kun
nen er weer enige woningzoekenden
geholpen worden.
U dankzeggende voor de opname,
Hoogachtend,
N. KAAG
voorzitter Stichting St. Jan
ter Duin
Als onbenullige marionetten, als
kleine, slaafse massaprodukten laten
wij ons mee zeulen door de zoveel
geroemde 'beschaving'.
Ziet ons dorp eens aan, kijk eens
naar haar centrum denk aan wat
het is geweest en beziet dan hetgeen
er voor in de plaats kwam.
Steen na steen en boom na boom
schijnt te moeten verdwijnen en
waarom.
Steeds meer van die eentonige sfeer
loze nieuwbouw, steeds minder
groen en steeds minder leefbaar
heid. De eens zo trotse parel van 't
Kennemerland is al lang haar glans
verloren en de voortkruipende bar
sten zullen haar uiteen doen vallen
in het monotome gruis, kenmerk
van onze ontwikkeling en bescha
ving. Nog is de parel niet uiteenge
vallen, nog is er veel te behouden en
te herstellen in ons dorp.
Laten wij daarom toch eindelijk het
gevoel en het verstand, de eindeloos
verwoestende business-mentaliteit
beteugelen. Laten wij toch datgene
wat ons nog rest niet als een stel
verblinde bandeloze idioten vernie
len.
Er zijn van die mensen die zeggen,
we moeten het houden zoals het is.
Het klinkt mooi, maar zij die de
armelijke tijden van het begin van
deze eeuw meemaakten zullen zich
en hun nakomelingen nimmer een
herhaling bewensen.
Dit wil echter niet zeggen dat alles
wat ons dorp juist zo aantrekkelijk
maakt, vernield moet worden. Dit
wil niet zeggen dat alle bomen zo
veel mogelijk gekapt en alle oude
bewoningen geliquideerd moeten
worden.
Bijna dagelijks wordt het gemeente
huis belaagd door mensen die de
bomen voor hun huizen en winkels
willen kappen. Mensen begrijp
toch, dit is je rijnste zelfmoord.
Beziet Groet, nog is haar schoonheid
veruit superieur aan die van
Schoorl's centrum. Lange tijd wist
het haar eigen karakter nog te be
houden, Is daarom het centrum van
Schoorl geen afschrikkend voor
beeld of is men in Groet soms blind.
Laat ons niet kappen, laat ons plan-
ten; in het centrum, in plan Oost,
in Groetinke, overal.
Laat ons dorp in een zee van groen
verdwijnen opdat wij ons weer terug
in de natuur kunnen wanen in
plaats van in een stad, want wat
blijft er nog over van het verschil
tussen dorp en stad als wij op deze
manier verder gaan.
En dan al die echte Schoorlse huis
jes en boerderijen, die al verdwenen
zijn of op het punt staan te verdwij
nen. Niets dan zinloze vernieling.
Boerderijen zijn er nog wel, maar
het zal niet lang meer duren of er is
geen enkele originele Schoorlse be
woning meer over. Als u alleen al
nagaat wat er in dit afgelopen jaar
al niet gesloopt is dan is het toch
wel om wanhopig van te worden.
Waarom moest bijvoorbeeld het
huisje tegenover de Smeerlaan ver
dwijnen, waar is het huisje aan het
einde van de Koningsweg gebleven
orgineler kon het toch niet. Weg,
allemaal Weg en dat voor zo'n
stelletje moderne woonmislukkin-
gen.
HET KAN ECHTER ANDERS
HEEL ANDERS ZELFS
Voorbeelden die er mogen zijn,
voorbeelden die degenen die als
waanzinnigen vernielden of dit als
nog van plan zijn toch wel aan het
denken moeten zetten, zijn het be
houd van café-dancing 'De Bokke-
sprong' en de fotohandel 'De Groene
Lantaarn'. Want zo kan het ook, ja
zo zou het eigenijk moeten. Als wij
op deze manier ieder voor zichzelf
en allen met elkaar ons dorp stukje
voor stukje zouden bewerken, dan
is het nog niet te laat, dan zal de
parel als nog gaan stralen.
De bazar, met daarachter de boerderij gezien vanaf de Koningsweg.
Schilderij van Th. v. Baar
Wat is bijvoorbeeld de bestemming van deze boerderij. De boerderij van P.
van Assem, naast de drogisterij van A. Kruit.
1931 de zaak over. Acht jaar later,
1939, bouwde hij achter de oude ba
zar en dus op de plaats van de
boerderij een nieuw warenhuis.
DAT KAN NOOIT
Nadat men in 1929 nog van zijn
vader gezegd had, toen deze als 1ste
winkelier in Schoorl een auto kocht
dat kan nooit. Herhaalde men deze
zin toen Joh. Louter de oude winkel
sloopte, nadat de nieuwe gereed was
en men kon zien, welke een reus
achtig warenhuis er voor in de
plaats was gekomen.
Net als nu en net als toen, kon men
er de zo langzamerhand in de verre
omstreken bekend geworden, onge
kende verscheidenheid van artike
len vinden. En nog steeds was het
niet alleen de winkel, want al was
Joh. Louter dan met de eierenhan
del gestopt, wil dat nog niet zeggen
dat de eieren taboe waren gewor
den. Dagelijks haalde hij nog steeds
de eieren op, in de drukke tijd zelfs
zo'n 40.000 stuks, welke hij dan
voor de boeren op de veiling te Alk
maar verkocht. En ook toen nog
werd dit bezoek aan Alkmaar ge
combineerd met het inkopen van
goederen voor de winkel.
Nu 13 november 1968 is Joh. Louter
er ook bij, net als de nieuwe eige
naar neemt hij de felicitaties in ont
vangst. Alle mensen zijn zeer en
thousiast en dat kan ook niet an
ders, alles ziet er immers piekfijn
uit. Er is ruimte, licht en de ver
scheidenheid aan artikelen is nog
steeds overweldigend: Levensmidde
len, huishoudelijke artikelen, luxe-,
speelgoed-, en babyartikelen, klein-
meubelen en stoffeerderij artikelen,
vormen te samen de decoratie van
een groot én vooruitstrevend waren
huis.
Gaarne willen wij vanaf deze plaats
ons aansluiten bij die grote stoet
van belangstelenden en Jan Pronk
en zijn gezin van harte gelukwensen
met deze prachtige nieuwe zaak.
Maar ook Joh. Louter komt een ge
lukwens toe, want wij geloven dat
hij in Jan Pronk een opvolger ge
vonden heeft, die de oude familie
zaak zeker waardig is.
De boerderij van T. Kroon, waarvan het nu haast wel zeker is, dat ze binnen
kort zal verdwijnen (kruispunt Laanweg en Voorweg).
Als St. Nicolaas op school komt,
Is het feest.
Sint Nicolaas is niet vierkant, niet rond,
Maar een goede man.
Hij kwam met zwarte Piet,
Hij is zo zwart als roet.
Maar hij meent het goed,
En hij heeft een roe.
Hij kwam in de eerste, tweede en derde,
vierde, vijfde en zesde
En hij strooide overal
Overal waar hij komen zal.
's Middags gingen we naar het toneel
En van 't schreeuwen kregen de kleintjes een schorre keel
Eerste klas ging over een wortelplant
Doe het koren dood maakt.
