Gevaarlijke inwoning weekblad Het moderne eigentijdse meubel o m w Ratten gaan weer onderdak zoeken De tentoonstelling ,The Great age of Fresco' Niet een bril, maar de JUISTE bril Mr. Opticien D. W. PASTOOR, Bergen door Maartje Zeldenrijk Bij het naderen van de winter maakt een deel van het knagersgilde, met name de bruine (riool-) ratten, zich gereed onderdak te zoeken bij de mens in de hoop een gedekte tafel en een gespreid bed aan te treffen. Een verwachting waarin ze, te zel den nog, worden teleurgesteld. Ten dele is dit een gevolg van onwetend heid met het vele ongerief en de gevaren, die het ongedierte verge zellen. ALLEREERST DE GEVAREN Ratten kunnen dragers van ziekte kiemen zijn, waarvoor ook mens en huisdieren vatbaar zijn: ziekte van Weil en paratyfus eisen jaarlijks hun slachtoffers. De eerste kan een ernstig, niet zel den dodelijk verloop hebben. De kiemen worden met de urine van de bruine rat uitgescheiden en kunnen terecht komen in water, modder of op andere vochtige plaatsen. Con tact daarmee kan dus levensgevaar lijk zijn: zelfs het vissen in door ratten besmet water is niet van ge vaar ontbloot. Besmetting met paratyfus kan op treden doordat ratten in aanraking komen met consumpieklaar voedsel (ham, leverworst, gerookte vis) of dranken (water, melk). Maar vanuit hun geliefkoosde mil- lieus, zoals vuilnisbelten, mestvaal ten, riolen en sloten, kunnen de rat ten ook allerlei smetstoffen over grote afstanden verslepen. Veeziek ten kunnen op die manier worden verspreid doordat de smetstof van de ene stal naar de andere wordt versleept; varkenspest, mond- en klauwzeer, ziekte van Bang (besmet telijk verwerpen). DUURBETAALDE GASTVRIJHEID De gastvrijheid die men nog te vaak aan het gespuis verleent, wordt niet alleen dankbaar geaccepteerd, maar doorgaans ook duur betaald. Be halve de genoemde ziekten, kunnen op de rekening prijken opvreten, bevuilen en wegslepen van voedselvoorraden en vee voeder; aanzienlijke knaagschade; denk ook aan lichtleidingen (kortslui ting!); opgravingen; doden van levende have: kui kens (jaarlijks vele duizenden), kippen, biggen, jonge kalveren. ONNODIG EN ONVERANTWOORDELIJK Ratten horen in onze samenleving niet thuis; het is onverantwoorde lijk ze waar dan ook te dulden. Te meer, omdat met geringe kosten en moeite aan hun aanwezigheid blij vend een einde kan worden gemaakt verdelging en ratwering. Dit laatste punt wordt nog altijd te veel ver waarloosd, hoewel het feitelijk het belangrijkste aspect van de bestrij ding is. De grondgedachte daarbij moet zijn: orde en netheid in bedrijf en huis zijn vijanden van rat en muis. M.a.w. verhinder ze binnen te dringen en ontneem ze binnenshuis alle voedsel en nestelgelegenheid. Strooi voor de vogels geen voedsel op de begane grond: dat wordt toch grotendeels door ratten verorberd. Met een vogelhuisje zijn onze ge vleugelde vrienden veel beter ge diend. En ook: overvoer de eenden in stadsparken niet. HELP MEE Zo kan ieder het zijne bijdragen ter vermindering van het kwaad, waar bij het vaak geuite standpunt: 'och, ik heb maar 'n paar ratten', volko men misplaatst is. Die paar kunnen inmers door hun enorm voortplan- tingstempo in de korste keren zor gen voor een uitgebreide familie. In december kunt u al serieus van start gaan: tal van gemeenten or ganiseren dan weer een algemene campagne tegen de bruine rat. Geef dus elke aanwezigheid van ratten aan de betrokken gemeentedienst op Het risico is, bij deskundige uitleg van het vergiftigde lokaas en bij stipt opvolgen van net gegeven ad vies, praktisch nihil. Het ongedierte blijft actief, loerend op gastvrijheid. Eén wapen is onze belagers echter te machtig: een even grote mate van tegenactiviteit. Wij hopen dat steeds meer Nederlan ders dit wapen zullen gaan hante ren. Daar bij ware aan de inwoners van Schoorl het verzoek te richten om bij signalering van ratten of ander ongedierte dit onverwijld te melden aan de dienst gemeente werken, Laanweg nr. 19 (tel. 02209 290) of aan de voorman, H. Brede- wout, Omloop nr. 33 (tel. 02209- 275). De tentoonstelling „The Great of Fresco" in het Metropolitan Museum of Art in New York is gesloten. De fresco's zijn hun reis naar Amster dam begonnen. Daar zullen ze onder de titel „Fresco's uit Florence" ten toongesteld worden in het Rijksmu seum van 19 december 1968 tot 9 maart 1969. In New York werd de tentoonstel ling bezocht door 370.000 bezoekers. Van de catalogus moesten herdruk ken worden gemaakt en er zijn 35.000 stuks van verkocht, een ongekende oplage voor een tentoonstelling-ca talogus. De tentoonstelling is in de Amerikaanse pers uitvoerig en in juichende bewoordingen besproken. Ook in de Nederlandse kranten is mededeling gedaan van de komende gebeurtenis Algemeen Handelsbladstaat Am sterdam een gebeurtenis te wach ten, welke deze herfst zelfs in ver wend New York tot de sensatie van het jaar behoorde.Het mag een grote eer heten, dat het Rijks museum deze unieke expositie binnen zijn muren mag hebben. De Waarheid.. Unieke tentoonstel ling van fresco's in Amsterdam in het Rijksmuseum. Deventer Dagblad e.ocatalogus ging als roofgoed van de hand. De fresco's waarvoor men zich tot nu toe in kerken en kloosters veelal in vele bochten moest wringen, kunnen nu van heel nabij en tot in de kleinste details worden bestu deerd. N.R.C.dat het belangrijkste win tertentoonstelling in ons land zal zijn. Uniek bovendien omdat Ita liaanse fresco's nog nimmer - dus ook niet in deze gerestaureerde staat, buiten hun geboorteland te zien waren. Trouw.een zeer bijzondere gebeur tenis, die zich niet spoedig zal her halen. Van verschillende zijden - culturele verenigingen b.v. bereikten het mu seum al vele verzoeken om inlich tingen over openingstijden en toe gangsprijzen, over catalogus en ook rondleidingen. Het ziet er dus naar uit dat ook in Nederland de tentoon stelling een grote gebeurtenis op culutureel gebied zal worden. De voorbereidingen in het Rijksmu seum zijn in volle gang. De Ere galerij wordt in gereedheid gebracht om de soms enorme grote stukken te kunnen herbergen. Ten gerieve van (toekomstige) bezoekers van de tentoonstelling „Fresco's uit Flo rence" zijn daarom enige voorzie ningen getroffen, die nieuw zijn voor het Rijksmuseum. Het Rijksmuseum zal voor deze bij zondere gebeurtenis ook 's avonds geopend zijn: op vrijdagavonden zal men de tentoonstelling „Fresco's uit Florence" kunnen bezoeken van half acht tot tien uur. Nieuw is ook dat het Restaurant geopend blijft voor diner als het mu seum vrijdagsavonds tussen vijf en half acht gesloten is. Het is voor het eerst dat het Rijks museum op Nieuwjaarsdag geopend is: op woensdag 1 januari 1969 kan men de fresco's zien van één tot vijf uur. Op uitgebreide schaal zal er infor matie worden verstrekt over het schilderen in fresco en de techniek van het afnemen van fresco's: er zal een portegids te huur zijn voor ƒ1,50. Men heeft daarvoor een doe- het-zelf rondleiding per draagbare bandrecorder van ongeveer een half uur. 30 DECEMBER 1968 DE DUINSTREEK door Trudy Pouw SMAKEN VERSCHILLEN Een meubelbeurs afspeuren is een genot. Heeft u er zich nog nooit aan gewaagd? Moet u toch eens de stoute en gemakkelijk zittende schoe nen (u bent er namelijk wel een paar uur zoet) aantrekken. En wat er zo gezellig is: iedereen is aardig. Vanzelfsprekend, zult u meesmui lend zeggen. Ach, daar hebt u mis schien wel gelijk in. Maar ze zijn het toch. U ziet de mooiste meubels die u zich maar denken en wensen kunt. Natuurlijk zijn er op een beurs ook wel dingen te ontdekken die niet di- rekt met uw smaak overeenstem men. Wellicht bent u iemand, die heel snel voorbij wandelt aan stands met eikehouten eethoeken en ko lossale wandkasten waar ook de tv een plaats in kan krijgen. En bent u niet weg te slaan bij alles wat modern is. Maar dat is nu het fijne van een beurs. Er is werkelijk alles te vinden op het terrein van de wo ninginrichting. Van klassiek via 'nee' naar modern en het aller nieuwste snufje. Het is jammer, maar wat nieuwtjes zijn kun je als leek dikwijls niet makkelijk zien. Voor de meeste mannen bijvoorbeeld is een eetkamerstoel een stoel en een fauteuil een gemakkelijke stoel. Een tafel is een tafel waar je het koffiekopje kwijt kunt en waarop ook een asbak staat. VRAGEN STAAT VRIJ En daarbij: vragen staat vrij. Op de beurs (natuurlijk ook in de winkel, bij uw woninginrichter) staan de meubelkenners er niet voor niets. Zij weten er alles van. Kunnen u vertellen dat deze eetkamerstoel 'n Een handig meubelstuk voor kleinbehuisden. Een bergmeubel waar men alle kanten mee uitkan. originele 'Oirschotse' is. Die fauteuil heel bijzondere eigenschappen be zit. Dat tafelblad van marmer zó aangemeten door CONTACTLENSSPECIALIST HOFLAAN 2 - TELEFOON 2202 Leverancier van alle ziekenfondsen Uitsluitend specialistische behandeling Brillen op recept van uw oogarts, worden snel geleverd Hij is het nog niet vergeten, begreep ze, dat ik hem indertijd op die winterzondagmiddag de wagen uitgekiept heb. Kinder achtig, om daarover na zoveel jaren nog gepikeerd te zijn. Als ik nu naar mijn natuur te werk ga, smeer ik 'm en ga naar een andere winkel. Maar ik ben getrouwd en Bert heeft ook nog wat te zeggen. Dat zei hij dan ook: 'We komen eens naar een televisietoestel kijken.' 'Dat komt goed uit', antwoordde Jaap op kalme toon. 'We kunnen u de nieuwe collectie ontvangers laten zien, die we pas enkele dagen in huis hebben. Mag ik u even voorgaan? Lena keek rond in de moderne zaak. Kennelijk nog niet zo lang geleden verbouwd, want ze herinnerde zich vaag, dat het vroeger een vrij ouderwetse winkel was. Zo, zo, dus Jaap had de zaak van z'n baas overgenomen. Indertijd, herin nerde ze zich nog, dat hij al een spaarpotje had. Ze had hem wel eens overdreven zuinig gevonden. Waarschijnlijk had hij net zo lang gespaard, tot hij de zaak kon overnemen. Misschien had hij 'm ook laten verbouwen. En natuurlijk eveneens getrouwd Op haar beurt keek Lena naar zijn rechterhand. Ja, daar glansde een goud bandje om zijn ringvinger. Bart was met Jaap Witvliet in gesprek geraakt. Af en toe wendde hij zich tot Lena en vroeg: 'Hoe vind je deze?' Ze knikte een paar malen en gaf éénlettergrepige antwoorden. Terwijl ze verstolen naar Jaap keek. Zou moeder nu nog bezwaren gehad hebben, nu hij een eigen zaak bezit in de stad? En wat voor een zaak? Van deze man had ze gehouden. Het was nog maar enkele jaren geleden, maar het leek of het tien, vijftien jaar achter haar lag. Ze keek naar zijn donkere, keurig geknipte haar. En glad ge schoren gezicht, Jaap had een zware baard. Soms schoor hij zich twee keer op een dag en nog maakte ze hem toen wel eens verwijten, dat z'n baard prikte. Hoe vaak hadden ze niet met hun hoofden tegen elkander in haar Fiatje gezeten, alleen maar kijkend, elkander liefkozend. Gek, het is helemaal voorbij. Ik voel niets meer voor 'm. Nou ja.niets.Dat is ook weer overdreven. Ik was verrast hem te zien. Maar Jaap is nu meneer Witvliet geworden, eigen baas. Ja, ja.... als niet komt tot iet.... Lena Keesom staat niet meer in zijn boekje. Maar dat is Lena's eigen schuld. Ik heb het zelf uitgemaakt, en nog wel op een ruwe manier. Wat had je eigenlijk gedacht, mevrouw Pereboom, dat hij van blijdschap je om de hals zou vliegen? 'Jaap.er is telefoon.meneer Springer zelf.' Lena keek op naar de stem en zag een lange, slanke vrouw boven aan de trap staan. Hun blikken ontmoetten elkander. Waar heb ik haar meer gezien? dacht Lena. Ze komt me bekend voor. Witvliet verontschuldigde zich. 'Eén ogenblik, mevrouw, meneer.ik ben zo terug.' Lena zag hem in een kantoortje verdwijnen en daar telefo neren. Even keek hij naar zijn klanten. Hun blikken boorden zich in elkander, maar Lena sloeg haar ogen niet neer. Doch de man boog zich en schreef iets op. Na een klein half uurtje had Bart zijn beslissing genomen. Met een breed gebaar, de Pereboom's eigen, haalde hij zijn portefeuille te voorschijn en telde enkele briefjes van honderd neer. Jaap boog als een knipmes. Kontante betaling kwam zeker niet zo vaak voor, dacht Lena. 'Ik maak even een kwitantie, meneer Pereboom.' Kijk, kijk, Bart had zeker zijn naam en adres al opgegeven ze'keek Jaap na, toen hij opnieuw in het kantoortje verdween. 'Deze is toch naar je zin, he?' vroeg Bart. Ze knikte. 'Heel mooi.' 'Je zegt zo weinig', verweet hij haar. 'Ik weet ineens niet, wat ik aan je heb Jaap was weer terug, wapperend met de kwitantie. 'Mor genochtend brengen we het toestel en plaatsen we gelijk de antenne. Kunt u morgenavond al kijken', voegde hij er lachend aan toe. 'In orde', antwoordde Bart tevreden. Hij keek naar zijn vrouw 'Heb je nog wat anders nodig?' 'He? O nee, nee.ik zou niet weten wat. Ik heb alles, wat ik nodig heb.' 'Dan gaan we maar. In de auto zei ze: 'Koop in godsnaam eens een nieuwe wagen. We rijden gewoon voor schut met die ouwe Ford.' Bart keek stom verbaasd naar zijn vrouw. 'Van jou krijg ik ook nooit hoogte. Een week of wat geleden verzekerde je me nog, dat je het zo'n fijne wagen vond en nou. 'Hij zit lekker', gaf ze toe, 'maar hij oogt niet meer. Dit is toch geen wagen voor een gezeten boer om boodschappen mee te doen.' 'Zo, zo, nu ben je weer echt de dochter van Griet Keesom. Heeft die Witvliet soms een Mercedes?' 'Hoe weet ik dat? Ik heb 'm in jaren niet gezien.' 'Hij leek anders niet erg enthousiast over het weerzien', merkte hij droog op. Ze dacht terug aan die zondagmiddag. Meteen schoot ze in de lach. Lena pakte zijn arm en zei: 'Moet je horen.ik zal het je vertellen.We hebben een jaar omgang met elkaar gehad, maar moeder was er vanzelfsprekend tegen. Ik maakte het uit, maar kon hem niet vergeten. Ik zocht hem ophij had een kosthuis aan de Zuiderwegverdorienu weet ik ineens, wie z'n vrouw is. Eén van de dochters van z'n hospitadie lange die zulke uitdagende ogen had. Ik heb haar er altijd van verdacht, dat ze jaloers was....' HOOFDSTUK 15 We gaan nog even een paar jaar terug. Lena heeft die win terse zondagmiddag weer in de herinnering teruggebracht. Hoe verging het Jaap Witvliet, toen hij drie kilometer van zijn kosthuis verwijderd na een woordenwisseling met zijn meisje door haar min of meer hardhandig uit haar Fiat werd ge werkt Het vroor weliswaar niet op dit uur van de dag. Integen deel, de zon scheen vrij fel, zodat de thermometer enkele gra den boven nul wees. Maar het was toch te koud om in een colbertjasje langs de weg te gaan. De eerste gedachte van Jaap Witvliet was: Ze komt wel weer terug. Natuurlijk komt ze straks terug. Ik ken haar. Binnen vijf minuten heeft ze spijt van haar driftbui en weeet me hier zonder overjas. Desondanks zette hij er stevig de pas in, toen het Fiatje uit het gezicht was verdwenen. Mooie toestand. Dat hij hier liep was nog niet zo erg. Hier stonden nauwelijks huizen, maar dichter bij de stad stonden ze aan beide kanten van de weg. Wat moesten de mensen wel denken, als hij zo langs kwam Af en toe keek hij om, of hij haar wagentje nog niet zag naderen. En na twintig minuten gelopen te hebben, begreep hijZe meent het, ze laat me rustig dit hele stuk teruglopen naar huis. Wat een duvel Morgen heeft ze van alles spijt. Ik ken haar. Wedden, dat ze morgen of overmorgen met han gende pootjes terugkomt Of dat ze me om een uur of zes bij de brug staat op te wachten Verrek., wat is het koud. Laat ik er een stapje op doen. Goed om een verkoudheid op te lopen. Idiote meid om met zo'n voorstel te komen. Dat zou immers een averechtse uit werking hebben Moeder Keesom keek hem nooit van haar leven meer aan, als-ie zoiets met haar enige dochter deed. Of Piet, haar oudste broer, wachtte hem op om z'n zuster te wreken. Hij had die snotneus een paar keer ontmoet. Onmid dellijk had hij gevoeld, dat die boerenhufter hem niet mocht. En dat werd te zijner tijd dan nog een zwager O nee, nu niet meer. Lena zal het ditmaal wel ernstig ge meend hebben. Alle mensen, ze was rood van woede. Tempe rament had dat vrouwtje wel. Jammer, dat die moeder van haar er zo tussen zat te stoken. Wat kon hem die boerderij schelen Hij kon zelf z'n brood wel verdienen, zowel voor zichzelf als voor Lena. Hij had immers een pracht loon Af en toe een paar overuren, een fooitje en een snabbbeltje in de schaarse vrije uren. Lena zou vast niet te klagen hebben als ze met hem getrouwd was. Kijk die mensen nu eens voor de ramen naar hem kijken. Ik loop hier gewoon voor gek in m'n colbertje. Niet eens een das om. Ze was ook zo haastig geweest. Niet eens tijd om een overjas aan te trekken. Ik heb steenkouwe handen. Een dik half uur, nadat Lena Keesom hem uit haar wagen tje had gegooid, liep hij het bruggetje over. Waarschijnlijk had Dientje hem al gezien, want nog voor hij gelegenheid had om rond het huisje te lopen, opende ze de voordeur. „Kom er gauw in", riep ze. „Hoe kun je nu zo op de weg lopen, zonder das en jas. Moet je longontsteking krijgen?" Hij betrad de gang, handenwrijvend, waarna ze de deur achter zich sloot. „Waar is Lena gebleven?" Wat moest ze zo onverwachts van je? Ik dacht, dat het uit was?" Ze voelde zijn handen en schrok. „Kom gauw mee naar de keuken, daar is het warmer dan in de kamer. Ik stook het fornuis was op. Mal jong, om zo op de weg te lopen.." In de keuken voelde hij de behaaglijke warmte. Hij pro beerde een sigaret op te steken, maar zijn handen beefden zo, dat Dientje de aansteker uit zijn hand nam en aanknipte. Mopperend zei zei: „om een ziekte op je hals te halen, mal jong. Waar is Lena gebleven?" Hij zuchtte en trok aan zijn sigaret. „Dat is een heel ver haal. Ze wil er vandoor. Met mij. Ik wilde niet. Dat is niet de weg. Haar moeder heeft dat tegen me, omdat ik geen boer ben. Kan ik het helpen Lena is rijk, maar dat kan me wat schelen. Ik verdien zelf voldoende. Nu ja., ik kan niet alles vertellen. Ze had een plan, dat ik afwees. Zoiets kan ik niet doen.. Ze werd nijdig, begon te schelden en op het lest stopte ze, deed het portier open en voor ik er op ver dacht was, smeet ze me uit haar wagen. Meteen reed ze weg." werd geprepareerd dat het vlek- en brandvrij is. Kan ik dan zomaar dat beursge bouw binnenstappen, vraagt u zich af. Op de meubelbeurs in Utrecht bijvoorbeeld en ook op andere beur zen zijn er speciale oriëntatie-dagen voor het publiek. En deze worden van tevoren bekend gemaakt. Men is dan van harte welkom bij de standhouders waar men tevens bro chures en foldermateriaal kan krij gen. Bovendien kunnen deze heren en dames u vertellen waar men de betrokken meubels in uw eigen plaats, bij welke detailzaak dus, kunt kopen. En dat is nog niet alles. Heeft u nog niet opgeloste problemen, kunt u altijd terecht bij speciaal daartoe opgerichte stands van voorlichting op het gebied van de woninginrich ting. Op een beurs ziet u niet alleen heel veel. U hoort ook eens wat. Zo wist mij een standhouder in Utrechts Jaarbeurshallen een interessant re laas te doen over de verandering in smaak wat het inrichten van de woning betreft. 'De jeugd, mevrouw', zei-ie, desge vraagd, 't is toch steeds de jeugd die iets anders wil. Jonge mensen brengen de veranderingen. Vóór de oorlog wilde de jeugd veel chroom. Er waren toen zeker vijftig fabrie ken. die meubelen maakten met het nodige chroom eraan. De ouderen hielden meer van 'stijl', stoelen en tafels met 'flespoten' en veel snij werk. Van die vijftig fabrieken zijn er na de oorlog nog geen tien over gebleven. Er is verandering in de vraag naar het 'moderne' meubel. Zo'n jaar of acht geleden was er om eens een voorbeeld te noemen veel vraag naar teakhout. Op het ogenblik is palissander helemaal in. Ook zijn tegenwoordige tweezitsbanken in trek. De jeugd brengt ontwerpers tot nieuwe ideeën. Zelf nemen de jon geren niet alleen nieuwe moderne meubelen in huis. Zij maken er vaak een ratje-toe van. Veel jongelui houden van dingen-van-vroeger. Zo is er toch ook ook nu weer belang stelling voor de Queen Anne stoel. HET MODERNE EIGENTIJDSE MEUBEL Van grote invloed op de woningin richting is de woningbouw. De hui dige één-gezinswoning en de flat. Als reactie op het 'koude' van het beton zoekt men warmte in de ro mantiek; de jeugd vooral zoekt con tact met het 'oude'. Anderzijds be staat er niet alleen bij jonge men sen belangstelling voor het moderne eigentijdse meubel. Ook ouderen en met name de 'midden klasse' kopen graag een in strakke lijn uitgevoerd en qua vorm bij de woning-van-nu aangepast meubel. Het moderne meubelstuk biedt immers niet enkel comfort, maar is tevens praktisch, gemakkelijk te onderhouden. Een grote invloed op de koopge woonten heeft ook de televisie. De stoel of kruk waar Mies op zit, ziet heel tv-kijkend Nederland. En dat zijn nogal wat mensen. Vergeet niet het meubilair in een toneeldecor. Mensen zien het. Denken, hee wat leuk, of vinden er niks aan. Maar er blijft altijd wel iets hangen. En vaak praten ze er na afloop van zo'n stuk over. U merkt het: het was een onder houdend man, deze woningspecialist Iemand die iets weet te vertellen. Volgende keer wanneer óók u een kijkje gaat nemen, hebt u kans dat hij weer van de partij is. Kunt u hem ook ontmoeten. En u weet het: hij is niet de enige die voor u klaar staat. Altijd doen, dus.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Duinstreek | 1968 | | pagina 5