Met caravan en Daf door
Hongarije en Roemenië
.Zomers' kieken in de winter
t
wDampo
de omweg
©f ©riitkljcietif
Bronchifietten
m
de spaargiro-rekening
alkmaar: centrum - overdie - hoefplan
bergen castricum - egmond - heiloo
HET ADRES
IN
SCHOORL
VOOR ^êÈÊA-
GOED ONDERRICHT
IN HET fJTO
PAARDRIJDEN
Vrij parkeren bij de
parkeermeter
Het einde
van 'Spleetoor'
Niet een bril, maar de JUISTE bril
Mr. Opticien D. W. PASTOOR, Bergen
door
Maartje Zeldenrijk
èelite gezinsbank
het gemak van dagafschriften
en cheques
het voordeel van rente
ook aanbevolen voor:
penningmeesters, administrateurs van
verenigingen, stichtingen etc.
èn zakenmensen
verenigingen, siicnungen eic.
i èn zakenmensen
nuts
spaarbank
Om half negen arriveerden we bij
de camping in het Bükkgebergte.
Deze ligt in een dal; in het midden
is een grasveld en rondom staan
houten kamphuisjes, die veel door
de Hongaren zelf worden gebruikt.
De beheerder sprak heel goed Duits
en hij bracht ons naar een plek,
waar een Nederlandse familie met
de caravan stond. De heer Nijman
uit Alkmaar herkende me: we had
den n.l. naast elkaar aan de balie
van de ANWB gestaan. Zij waren
door de D.D.R. en Polen getrokken
en waren nu op weg naar Neder -
lan. Wij verzochten enige films mee
te nemen, die vol waren en zij be
lastten zich met de verzending in
Nederland.
Ook de volgende dag was het bij
zonder warm en zo besloten we een
dagje te luieren. De vorige dag was
het in Miscolc 40° C geweest, de
hoogste temperatuur in Europa.
Op het terrein stonden enige tou
ringcars met schoolkinderen, die op
schoolreis waren. De chauffers wa
ren erg benieuwd naar de motor
van de Daf. Alles werd grondig be
keken. Ik vertelde hun, dat we vo
rige dagen steeds een raar geluid
in de motor hoorden en dat wij de
oorzaak in de slechte Tsjechische
benzine zochten. Wel een kwartier
werd gezocht en gespeurd tot op-
eens een bulderend gelach opklonk:
het defect was ontdekt! Wat was het
geval? Het deksel van de olietank
zat wat los en trilde enorm mee.
In de late middag brachten we een
bezoek aan een bergmeertje bij Lil-
lafrud. Daarbij lag een heel'luxueus
hotel, waaromheen een zeer ge
mengd publiek wandelde. We maak
ten daar kennis met een professors
vrouw, die ons alles liet zien. Zij
was blij Nederlanders te ontmoeten
want ze kende ons land van vroeger
en had er zulke prettige herinne
ringen aan behouden. Zij en haar
man die juist in het gebergte op
jacht was zouden graag nog eens
weer naar Nederland komen. Ze
brachten nu de vakantie wel door in
Italië, waarvoor ze minder deviezen
nodig hadden.
Het hotel staat nu open voor ieder,
maar vreemdelingen kunnen er niet
logeren.
De volgende morgen vertrokken we,
nagewuifd door de Hongaren. Het
Bükkgebergte, dat een duizend me
ter hoog is, is een heel mooi gebied.
Hongarije biedt verder niet zoveel
als men het te druk bezochte Bala-
tonmeer niet meerekent. Het land
schap is meest vlak met nog hier en
daar een poesta met koeien of paar
den.
In Miskolc zochten we een uur naar
de goede weg: de wegaanduidingen
zijn slecht en in geen enkele taal
kregen we contact met de bevolking
Eindelijk troffen we een Duitsspre
kende Hongaar, die ons de juiste
weg wees naar Debrecen. Door een
landbouwstreek met streekdorpen
bereikten we om 12 uur de grens
en om één uur reden we door de
Roemeense stad Cradea (Groszwar-
dein) naar de camping in Baile I Mai
een kuuroord. Het was bijzonder
warm en daardoor kregen we tegen
spoed: een keteltje heet water voor
de citroenthee was oorzaak van een
verbrande voet en verwondde het
andere been zodanig, dat een waar
bloedbad ontstond. Goede raad was
duur, maar we hadden juist kennis
gemaakt met twee lyceisten, waar
van de één Frans sprak en de ander
Duits. Mijn vrouw ging om hulp
naar de kantinehouder, de vader
van de ene jongen. Terstond was de
ze bereid me naar de dokter te bren
gen in het kuuroord. Hij diende te
vens als tolk, want de generatie
tussen de oudere mensen en de stu
derende jeugd van nu spreekt geen
moderne taal. Voorbeeldig werden
de beide wonden verbonden en de
volgende morgen gebeurde het nog
eens. Op mijn vraag, wat de kosten
waren, begonnen ze te glimlachen:
ook voor vreemdelingen is alle me
dische verzorging gratis. Een lerares
heilgymnastiek verleende hulp en
was de tolk. Zij gaf een geschenk
mee voor een Hollander in Heem
stede, met wie deze in Mamaia ken
nis had gemaakt.
Een familie in Oradea had de voor
afgaande dag zitten wachten op ons;
we hadden n.l. geschreven, dat we
ze zouden bezoeken. Ze waren al
naar de grens geweest en hadden
daar vernomen, dat er inderdaad
een Hollands echtpaar om één uur
was gepasseerd. De bereidwillige
cantinehouder, die zijn vrouw hielp
in het kamp, maar zelf een andere
betrekking had van 6-2 in Oradea,
was weer redder in de nood, want
hij bezorgde in de vroegte een brief
bij de bevriende ingenieur. Deze
kwam om tien uur het kamp binnen
en we spraken af, dat zij ons met
hun auto zouden komen halen. Zo
konden we onze vriendschap her
nieuwen. De dag daarop mocht ik
zelf weer chaufferen en zo reden we
via de noordelijke route over Arad
en Timisoara naar Lugoj, waar we
een ander bezoek brachten, nu aan
een mevrouwtje en haar dochtertje,
die we het voorafgaande jaar met
de klas hadden getroffen. We wer
den uitbundig verwelkomd en moes
ten beslist een fraai glaswerk als
geschenk meenemen.
Na een bezoek aan het natuurreser
vaat bij Hateg, waar o.a. wisents uit
Polen zijn ingevoerd, trokken we
het ons nog onbekende Tusnad bin
nen, ook al weer een kuuroord,
prachtig gelegen temidden van de
Woudkarpaten. Ons plekje bij de
bovenloop van de rivier De Olt trok
vele belangstellenden en zo hadden
we lange gesprekken met een Frans
sprekende arts en zijn gezin en even
daarna met een Duitssprekende arts,
die chef van het kuuroord was. Ook
nu weer bleek, dat de oudere gene
ratie vloeiend een moderne taal
spreekt. Uit deze gesprekken werd
duidelijk, dat de grote verschillen
in salaris zoals bij ons daar niet be
staan: de ingenieur verdiende 1800
per maand. De arts had een maand
salaris van 1500,-. Hierbij moet
men wel bedenken, dat de laatste
vele tegemoetkomingen heeft, zoals
auto, huis en dergelijke.
We trokken na twee dagen verder
via Brasov, waarbij opviel, dat daar
nu een gloednieuwe Fiatfabriek was
verrezen. Ook deze keer rustten we
enige dagen in het ons bekende
Poiana uit, om vandaar uit een ex
cursie te maken. Hier ontmoetten we
twee vriendinnen, kennissen van
mevrouw Ageeth Scherphuis, die al
enige weken de bergen doorkruisten.
De tocht voerde verder over Boe
karest naar de Boelgaarse grens,
waar we om één uur arriveerden.
B. SCHUIL
Onder de gemakken, die supermarkten
aanbieden, bevindt zich meer en meer
de gelegenheid tot vrij parkeren. Winkel
centra die hun klanten de gelegenheid
kunnen verschaffen, hun auto zonder
moeite en gratis kwijt te raken - vaak
op een terrein met bewaking erbij - heb
ben natuurlijk veel voor op hun concur
renten, die deze faciliteiten niet kunnen
geven. In grote Amerikaanse steden,
waar de nieuwe zaken bijna allemaal
een parkeergelegenheid bezitten, begon
dit de oude concurrenten nogal te prik
kelen: zij verloren een deel van de loop
naar hun verkoopruimten. De winkel
bedrijven zonder parkeergelegenheid
hebben er nu wat op gevonden. De
parkeermeters in de omgeving zijn om
gebouwd en wie nu in deze parkeerme
ters zijn geld deponeert, ontvangt uit 'n
bakje een plastic plaatje van een be
paalde kleur. Wanneer de koper in de
winkel zijn keus heeft gemaakt en het
plastic plaatje aan de man of vrouw
achter de kassa toont, krijgt hij het in
de parkeermeter gedeponeerde geld te
rug. Vrij parkeren bij de parkeermeter.
IS
Heereweg 132-Tel. 02209-976
Een klein drama heeft zich onlangs af
gespeeld in het olifantenreservaat „Ad-
do" in Zuid-Afrika. Een zeer populaire
olifant, Hapoor (Spleetoor) genaamd,
die al jaren door zijn avontuurlijke da
den een grote faam genoot, heeft zijn
einde gevonden, nadat hij uitgebroken
was uit het reservaat.
Hapoor die zijn naam dankte aan een
halvemaanvormige scheur in zijn linker
oor, heeft jarenlang de gemoederen be
ziggehouden en was een zo populaire
figuur, dat de kranten regelmatig zijn
handel en wandel publiceerden. Hij was
een soort lokale beroemdheid. Spleetoor
was de aanvoerder van een grote kudde
en bestuurde die inderdaad als 'n vorst.
Teergevoelige krantenlezers werden een
beetje boos op hem, toen hij een oude
zieke collega doodde, ofschoon in de
olifantenwereld alle dieren die niet mee
kunnen, door de leiders worden gedood.
Maar van Spleetoor had men dit blijk
baar niet verwacht. „Addo" is 'n prach
tig gebied, uitstekend geschikt voor oli
fanten. Maar Hapoor was er blijkbaar
niet meer gelukkig, want op een dag
brak hij uit. Een kogel was het einde
van deze legendarische figuur. Men was
bang dat Hapoor, wanneer hij terug ge
bracht was, opnieuw zou uitbreken en
de hele kudde mee zou nemen en dan
was het leed niet te overzien geweest.
P^.. BIJ VERKOUDHEDEN
HlfkTOj GERECHTIGD
VOOR VADER. MOEDER EN KIND
Maar goed, dat we gaandeweg een
andere, steeds vernieuwende kijk
krijgen op de fotografie en haar be-
oefeningsvormen. Nog maar even
twee decennia terug was de foto
grafie - in de amateursector - een
zaak van uitsluitend zon en zomer.
Wie toen in de winterse maanden
met een fototoestel op sjouw ging
werd óf niet voor vol aangezien, óf
maakte school als semi-proef. Dat
is voorbij.
De hedendaagse fotografie is van
alle dagen. Niet alleen die verjong
de visie is daar debet aan. Het is
ook een kwestie van techniek, van
de flitsjes, van de immer sneller
wordende films, van de lichtster
kere objectieven en van het com
fort dat de moderne apparatuur nu
biedt.
Het seizoen van de lange avonden
biedt enorme mogelijkheden voor
fotovertier, afgezien nog van het
dokawerk.
En nu moet u niet meteen denken
aan knus ge-macro bij de haard, als
hagelstenen de ruiten ranselen, of
aan „fijntjes rond de kerstboom".
Zeker, dat zijn dankbare mogelijk
heden, maar er is zovéél meer: de
sneeuw, die in ontelbare verschij
ningsvormen te kijk en te kiek ligt
(bij zon, zonder zon, bij avond en
nacht, bij sneeuwbuien en bij
sneeuwstormen); daar is het ijsver-
tier, de wandeltocht, daar zijn de
kristalletjes op de vensterbank, de
kale bomen, de ontluisterde strui
ken, daar is het kleumend vogeltje,
de rillende hond, daar is de hoed,
de wollen sjaal, de drupneus. Er is
nog veel meer. Het kan zo „gek"
niet zijn of het is „ergens" fotoge
niek.
Hoe pak je het maken van zo'n
winterfoto nu precies aan? Welaan:
welk genre U ook aanpakt (close-
up, macro, straatbeeld, landschap,
wintersport), Uw handelwijze zal
weinig van uw "zomerse" techniek
verschillen. Met een iets snellere
film bent U al heel goed voor dui
zend-en-een onderwerpen gewa
pend. Als U het uitsluitend of in
hoofdzaak heeft gemund op stati
sche thema's, kunt U natuurlijk met
lagere filmgevoeligheid volstaan,
maar dan wordt het wel oppassen
voor een te sterk contrast. De mo
dernste films hebben er nog altijd
een tikkie moeite mee de zomer-
flonkering in de sneeuw tegelijk
met het zwart van het asfalt (waar
de sneeuw reeds gesmolten is) te
vangen. Dat zwart is immers ook
rijk aan details. U kunt zich heel
wat gehaspel in de donkere kamer
besparen door een snellere film te
nemen, die nu eenmaal - dat is de
aard van het beestje - wat vlakker
werkt.
Voor het overige doet U het maar
zomers aan wat een aantal hulp
middelen betreft, het zonnekapje,
het statief, de draadontspanner en
zo meer. Wie kleurenkiekj es in de
sneeuw maakt, moet oppassen voor
een overdaad aan blauw, welke
zich vooral bij sneeuw - in de scha
duwpartijen - wil opdringen. Dat
blauw kan ook de kille sfeer ac
centueren, maar voor de man die
er niet zo wild op is, zijn er filter-
tjes in de handel, die dat blauw
gaarne omvormen tot een iets war
mere tint.
Voor de zelfafwerker nog dit: laat
U niet verleiden tot gegoochel in
de doka, daar is immers geen en
kele aanleiding toe. Geen fratsen
met extreme ontwikkeltijden en/of
kokend ontwikkelsop. Maak U een
opnametechniek eigen, die geen ge-
ëxpecrimenteer achteraf van node
heeft. Tot slot: heel verstandig om
het eerste spoelwater van de films
wat aan te lauwen tot de ontwik-
keltemperatuur. Een film die hup-
sakee uit de behaaglijke twintig-
graadse fixeer in het ijs water te
recht komt, gaat onder het motto
„reticulatie" de raarste structuren
vertonen.
Joep Iven
aangemeten door
CONTACTLENSSPECIALIST
HOFLAAN 2 - TELEFOON 2202
Leverancier van alle ziekenfondsen
Uitsluitend specialistische behandeling
Brillen op recept van uw oogarts, worden snel geleverd
Dientje had al verschillende malen gehoord: De winst moet
omhoog. En dat is alleen te bereiken door omzetvergroting.
Hoe krijg je dat? Enerzijds door reklame te maken, anderzijds
door de beste service te geven, die maar denkbaar is. En....
met publiek is alles terwille te zijn. Ze moeten het gevoel
hebben: Hier is het prettig winkelen. Daar moeten we naar
streven.
Thuis hadden ze gezegd: Om half acht uiterlijk zijn we er.
Maar u begrijpt. Jaap wil weten, hoe er na de eerste
.twee maanden voor staat. Natuurlijk begreep men het en bil
lijkte het ook. Bovendien: de oudejaarsavond was immers lang!
Maar om half acht was Jaap nog altijd niet klaar. Dientje keek
toe en wilde niet vragen: duurt het nog lang? Dit woog het
zwaarste.
Ze moest geduld hebben. En dat had ze, want ze hield veel van
de hardwerkende Jaap. Heel veel zelfs.
Eindelijk slaakte hij een diepe zucht en keek voldaan naar
zijn cijferwerk. 'We hebben 't gerooid, Dien', zei hij tevreden.
'We hadden een recordomzet, deze laatste twee maanden. Als
we zo doorgaan, zitten we binnen vijf of zes jaar helemaal
lastenvrij.'
Ze liep naar hem toe en ging op de rand van zijn stoel zitten,
een arm om hem heen. Hij keek haar jongensachtig enthousiast
aan. 'Is 't niet geweldig?'
'Machtig, Jaap.'
Hij keek nog naar de cijfers, haar hand grijpend. 'Als het zo
doorgaat liefste, kunnen we komend voorjaar trouwen.'
Ze knikte enkel, voelde de warmte van zijn hand. Hij trok
haar naar zich toe, met zijn gezicht vlak bij het hare: 'Je wilt
toch?'
'Natuurlijk, Jaap', maar onmiddellijk realiseerde ze: De
mensen! Met een sprong stond ze naast zijn stoel en wees naar
de grote ramen en de hel verlichte etalage. 'Pas nou op.'
Ze zag het verlangen in zijn blik. 'Zullen we dan even naar
boven gaan? vroeg hij zacht.
Zelf hunkerde ze naar zijn omhelzing, zijn lippen, die haar
kusten en lieve woordjes fluisterden. 'Even dan', antwoordde ze.
'Ik moet toch even naar boven; m'n mantel hangt er. En dan
gauw naar huis. Thuis zitten ze op ons te wachten.'
In mei trouwden Jaap en Dien, eenvoudig en zonder al te
veel drukte, want er was nog een groot bedrag terug te betalen.
Beiden wilden ze zo spoedig mogelijk geheel vrij zijn van alle
lasten. Tijd en gelegenheid voor een huwelijksreis was er niet.
Nog diezelfde nacht reden ze naar de zaak in de donkere stad.
Gearmd liepen ze de trap op en bij de drempel trok hij haar
omhoog naar zich toe. 'Vrouw', zei hij bewogen. 'Vrouw, nu
beginnen we definitief aan onze toekomst. Ik zal je over de
drempel dragen. Het brengt geluk, zeggen ze.'
In de slaapkamer keken ze elkander aan en begonnen gelijk
tijdig te lachen. Hij zei, terwijl hij zijn jas begon uit te trekken
'Heb je een nat washandje bij de hand?'
Ze keek verbaasd. 'Een nat washandje? Waar heb je dat
voornodig?'
Op droge toon antwoordde hij: 'Voor het geval je me per
vergissing weer een bloedneus slaat
Haar ogen begonnen te glinsteren. Ze woelde hem door de
haren en zei: 'O jij.... man.... van me.... Ditmaal hebben
we niets meer nodigalleen jij en ikdat is het aller
belangrijkst.
HOOFDSTUK 17
Jaap Witvliet liep naar de deur en liet zijn klanten uit. Ter
wijl hij de deur openhield zei hij nogmaals: 'Morgenochtend
zijn ze bij u, meneer. We zullen er voor zorgen, dat alles geheel
naar uw wensen wordt geplaatst. Hartelijk dank, mevrouw
meneer
Bart Pereboom wuifde even, maar toen Lena in de wagen
stapte, keek ze nog eens in de zaak. Boven aan de verbindings
trap tussen winkel en woonhuis zag ze nog steeds de vrouw
staan. Opnieuw ontmoetten hun blikken elkaar. Maar Bart
trok de wagen snel op.
De man liep terug de zaak in, maar toen hij zijn vrouw over
de balustrade zag kijken, aarzelde hij, de winkel rondspiedend.
Doch er was maar één klant, een dame, die een strijkijzer wilde
hebben. Evelien, de winkeljuffrouw kon het alleen wel af.
Hij liep rustig de trap op. Dientje was al in de kamer, toen
hij die betrad. 'Herkende je haar?'
'Dat was Lena Keesom, he?'
Hij knikte en ging even zitten, een sigaret opstekend. 'Ze is
getrouwd. Dat was haar man, een zekere Pereboom. De naam
zegt me iets, maar ik kan me toch niet herinneren in welk
verband.'
'Er zijn in de Beemster zoveel Perebomen.'
Hij grinnikte om de woordspeling. 'Enfin, hij was in elk geval
een goeie klant.'
'Een teevee?'
'Ja. Plus antenne. Morgen plaatsen. Een grootbeeld. Onze
dag is alweer goed.'
'Thee?'
Hij schudde zijn hoofd. 'Nee, ik moet weer naar beneden.'
'Herkende ze je niet?'
'Ja. Bijna meteen. Maar ik had geen zin om te brullen van
blijdschap: Ha, die Lena., meid, wat is dat jaren geleden, dat
je me uit je wagen duvelde
'O, Jaap.
't Was toch zo.' Hij keek haar aan en begon te lachen, Eigen
lijk moeten we haar daarvoor een beetje dankbaar zijn, niet?'
'Hoezo?'
Toen ik verkleumd en met een kapotte arm en knie thuis
kwam, bemerkte ik een van je vele goede eigenschappen. Je
verzorging was roerend. Het greep me meteen. Ik dacht. Jaap,
jongenje bent een kever om je druk te maken om die
boerendochter. Terwijl je zo'n juweel van een vrouw dagelijks
om je heen hebt.'
Ze knikte, toch wel een beetje gevleid. 'En toen dacht je ver
der: nu moet ik spijkers met koppen slaan en gauw eens pro
beren, hoe haar lippen aanvoelen, niet?'
Hij liep op haar toe en nam de vrouw in zijn armen. 'Zo
voelden ze aan.' zei hij zacht en drukte zijn lippen op de hare.
'Zo. Nu weet ik het weer precies.'
Ze wrong zich half los. Hij zag de blos op haar wagen.
Lachend zei ze: 'Weet je ook nog hoe je wang voelde na die
klap?'
Hij verborg zijn gezicht in de zwarte haren van Dientje. 'We
hadden eigenlijk het washandje moeten bewaren, liefste.'
'Hou op. De herinnering is al erg genoeg.'
'Je had er meteen spijt van.
'Ik schrok me een ongeluk, toen je opeens zo bloedde....'
'Ssst maar. Je mag het nog eens afzoenen.
Ze maakte zich helemaal los en deed een paar stappen achter
uit. 'Weg jij, naar beneden! Het is nu geen tijd om een ordinair
potje te vrijen, mannetje. Er moet gewerkt worden.'
Hij khikte blij lachend. 'Oké, we houden het wel te goed,
vrouwtje. Tot straks!'
Dientje liep snel op hem toe. 'Wacht even.... je ziet er uit
als een wildeman. Gedraag je dan ook. Wacht.eerst je haar
was bijkammen. En trek je das recht.... O.... er zitten een
paar haren op je schouders.... even de borstel halen.... doe
ook niet zo gek, midden op de dag.
Jaap schaterde. 'Meid, ik zou wel een stenen beeld moeten
zijn om niet een ogenblik van de gelegenheid te profiteren.
De volgende dag ontstond de eerste ruzie. Zo maar, eigenlijk
zonder andere aanleiding dan dat Jaap 's morgens even naar de
Noord-Beemster was gereden om te zien of het plaatsen van de
antenne verliep zoals het behoorde. Bij deze gelegenheid was
hij door de boerin uitgenodigd een kopje koffie te drinken,
hetgeen hij had gedaan.
Ze waren met z'n tweeën, want Bart was achter op het land
met een paar knechten aan het 'krozen', zodat Lena de koffie
had laten brengen.
Er hing een gedwongen, gespannen sfeer. Beiden voelden het.
Het was Lena, die op zachte toon vroeg: 'Hoe gaat het met je,
Jaap?'
Hij zat tegenover haar aan de keukentafel. 'Goed gelukkig.
Enfin je hebt m'n zaak gezien, he? Het is hard werken, maar dat
vind ik niet erg.'
'Je bent ook getrouwd, zie ik. Ken ik je vrouw. Ik zag haar
bovenaan de trap staan. Dat was ze toch, niet?'
De man knikte. 'Dientje Langeveld. Oudste dochter van m'n
vroegere hospita. We zijn een klein half jaar getrouwd. En jij?'
Ze begon te blozen. 'Ruim drie weken.'
Jaap dronk van zijn koffie. 'We hebben dus beiden onze
bestemming gevonden. Wat zul je er aan doen, he?'
Ze antwoordde: 'Ik ben je nog een excuus schuldig. Voor
mijn driftige optreden, die zondagmiddag in de auto. Ben je
heelhuids thuisgekomen? Heb je er niets van overgehouden?
Het was zo koud die middag.'
Glimlachend antwoordde hij: 'Ik heb flink doorgestapt.
Dientje was gelukkig thuis en heeft me wat opgeknapt. Ja en
van die middag af dateert eigenlijk onze omgang. Ik bedoel:
tussen Dientje en mij.'
Hoestdrank in tabletvor m. f 1 -
