Alkmaarse Huishoud- en Industrieschool
bestaat 75 jaar
V
MARIS
M4RISSA
GERRITSEN
Lezing over
Sicilië
^/ubiHeum ivotèt o.a. peoiatt) niet tjlote tentennsteMinp
Kristal met zilver
Donderdag
20 maart
Theater Terzijde'
met
'Leonce en Lena'
te Bergen
verschijnt te Bergen, Bergen aan Zee, Schoorl, Schoorldam, Groet, Camperduin, Petten en Egmond
Grote tentoonstelling
Sinds 1958
aan de Bergerweg
Voortdurende groei
De eerste in Nederland
DOKTERSDIENSTEN
VOOR BERGEN
J. M. P. LUGTEN en
F. HOUDé
Directrice
en leerkrachten
RUILBEURS
TE WARMENHUIZEN
ALGEMEEN WELZIJN
SCHOORL
WIT GELE KRUIS
BERGEN
Heilige huichelaar Johnny the Selfkicker
zorgt voor hoogtepunt op Bergens Boekenfeest
Drie Van der Salmen
traden in bij de zusters
Ursulinen in Bergen
Jaarveradering UW
Bergen
D'66 TE SCHOORL
door journaliste
Bianca Dony
DONDERDAG 13 MAART 1969 43e JAARGANG nr. 10
weekblad
DE DUINSTREEK
REDAKTIE EN ADMINISTRATIE
DRY. VOLKERS EN LEEGWATER
(v.h. C. Oldenburg)
Laanweg 35 - Schoorl
Telefoon (02209) 268 en 223
Giro 55 28 67
Bankrelatie
Alg. Bank Nederland n.v., Bergen
Coöp. Raiffeisenbank, Schoorl
en Bergen
Ned. Middenstandsbank, Alkmaar
Contracten speciale tarieven
Abonnementsprijs:
8,50 per jaar; 2,25 per kwartaal
Post: per jaar 13,50
per kwartaal 3,50
Advertentieprijs: 15 cent per mm.
Niet alleen voor Alkmaar is de Huishoud- en Industrieschool gedurende de
laatste driekwart eeuw van grote betekenis geweest; ook voor de omliggende
plaatsen was de school een belangrijke onderwijsinrichting. Dat dit laatste nog
steeds het geval is, blijkt duidelijk uit het feit, dat er van de ruim 400 leerlingen
die de school momenteelt telt, ongeveer 240 uit plaatsen buiten Alkmaar komen!
Ook voor de dorpen van onze 'duinstreek' is de school van belang: vele meisjes
uit Schoorl, Bergen, Egmond, Petten, Groet en Camperduin hebben er in de loop
van de tijd lessen en cursussen gevolgd.
Tussen Bergen en de jubilerende school bestaat er nog een andere binding.
Het was namelijk de echtgenote van de vroegere burgemeester, mevrouw M. A. D.
van Reenen - Völter, die in 1894 de vereniging 'De Alkmaarse Huishoud- en
Industrieschool' mede oprichtte. Vanaf het begin was mevrouw Van Reenen-
Völter presidente van de schoolvereniging en later was zij, gedurende een zestal
jaren tevens directrice van de school. In 1902 trad zij uit het bestuur; vier jaar
later stichtte zij een nieuwe badplaats bij Bergen: het dorp Bergen aan Zee
De Alkmaarse Huishoud- en Indu
strieschool maakt zich nu op om het
75-jarig bestaan te vieren. Daartoe
wordt er op 18 maart een receptie
gehouden; de dagen daarna kan het
publiek op een grote tentoonstelling,
die in het schoolgebouw aan de Ber-
gerweg is ingericht, kennismaken
van de veranderingen in het nijver
heidsonderwijs sinds 1894. Er zullen
foto's, documenten en werkstukken
uit vroeger tijd worden geëxposeerd
en er worden modeshows gehouden.
Er is een poffertjeskraam en een
tentoonstelling van de badmode in
de laatste 75 jaar. Men zal werk
kunnen zien van alle opleidingen,
die de school momenteel telt. In
enkele lokalen krijgen de theoreti
sche vakken een plaats en om ook de
laatste ontwikkelingen te tonen zal
er een afdeling zijn, die de titel
draagt: 'De Mammoet in de Huis
houdschool'.
Naast deze evenementen zijn er
feestavonden voor de leerlingen en
leerkrachten georganiseerd.
Het is nog maar sinds kort, dat de
Alkmaarse Huishoud- en Industrie
school in het bekende gebouw met
de kantelen aan de Bergerweg is
gevestigd. Daarvoor was men ge
huisvest in de Emmastraat.
In 1900 werd daar de school, die
momenteel onderdak biedt aan de
Streekschool voor de Detailhandel,
in gebruik gekomen. En wederom
moeten we wijzen op een zekere
binding van de school met de Heer
lijkheid. Het was de latere bouwer
van 'Bio' oftewel 'Russenduin' te
Bergen aan Zee, de heer Janssen,
die het schoolbestuur 22.000,aan
bood als aanvulling op de bouwsom
van de nieuwe school. Uit dank
baarheid werd de heer Janssen de
titel van beschermheer aangeboden.
(Later kreeg de school 'n bescherm
vrouw in de figuur van Koningin-
Moeder Emma). We moeten zo'n
particuliere gift niet onderschatten;
voor een groot deel hing het bestaan
van de school af van zulke giften.
Pas in 1921 zou er een wettelijke
subsidieregeling komen
Het eerste gebouw, waarin les werd
gegeven, was niet als school ge
bouwd. Het was een pand aan de
Oudegracht (nu huis nummer 205)
waar in 1896 de eerste leerlingen
binnenstapten; dat waren er 37.
Binnen korte tijd groeide dit aantal
echter zo snel, dat een nieuwe school
een dringende noodzaak werd. In
1900 kwam de oplossing en later, in
1958 kon het ruimtetekort wederom
verholpen worden (de school aan de
Bergerweg kostte 1,4 miljoen gul
den!). Aangezien het aantal leerlin
gen nog steeds blijft groeien, is de
huidige school ook al weer te klein!
Het zal de lezer opgevallen zijn, dat
we steeds spreken van Huishoud
en Industrieschool. Het lijkt of er
sprake is van twee scholen. We
zouden het zo kunnen stellen: er
was bij de oprichting van de school
en ook gedurende een aantal jaren
Hoflaan 6, tel. 2700 en 3895
VOOR KOEDIJK, SCHOORL EN
W ARMENHUIZEN
Dr. v. OOSTEN
Telefoon (02201) 202
daarna, sprake van twee vormen van
onderwijs. In de ene afdeling werd
opgeleid voor de huishouding; in de
andere voor de industrie (men dacht
aan meubelfabrieken, aardewerkfa
brieken en ateliers). Tegenwoordig
is deze scheiding weggevallen. Het
is wellicht interessant te weten, dat
de Alkmaarse school de eerste in
Nederland was, waar het huishoud
en het industrie onderwijs binnen
één school werden gegeven. De Alk
maarse Huishoud- en Industrie
school was in 1894 de zevende nij
verheidsschool voor meisjes in het
land. In totaal telden de zeven
scholen nog geen 1000 leerlingen.
Op dit moment zijn er ongeveer 600
van deze scholen met in totaal bijna
240.000 leerlingen.
De jubilerende school met haar rijke
geschiedenis staat vanaf 1954 onder
leiding van de achtste directrice
sinds 1894: mej. A. E. Prakken.
Naast een adjunct-directrice telt de
school 22 leraressen en 11 leraren.
De laatsten geven het onderwijs in
de theoretische vakken. Deze vak
ken gaan (vooral na invoering van
De tentoonstelling in de
Alkmaarse Huishoud
en Industrieschool wordt
gehouden op
woensdag 19
en donderdag 20 maart
Toegang gratis.
De openingstijden zijn
's middags van 2 tot half 5
's avonds van kwart over 7
half 10
tot
de 'Mammoetwet') een steeds be
langrijker deel van het programma
uitmaken. Vanzelfsprekend is het
onderwijs in de huishoudelijke vak
ken, kinderverzorging- en opvoeding
ziekenverzorging e.d. in handen van
leraressen.
Eigenlijk is een artikel in 'De Duin
streek' te kort om alle facetten van
een school als de Alkmaarse Huis
houd- en Industrieschool te belich
ten. Ieder, die volledig op de hoogte
wil zijn van het onderwijs, dat op
die school wordt gegeven, zal de
tentoonstelling op 19 en 20 maart
bezoeken. En de talloze oud-leerlin
gen zullen daar het verleden weer
terugvinden maar daarnaast.... het
boeiende heden en zelfs de toekomst
van dit onderwijs.
Onze medewerker, de heer H.
Jellema, schrijver o.a. van het
werkje 'Bergen in Kennemerland'
schreef over de jubilerende
school een kort historisch over
zicht. Aan alle leerlingen en aan
de bezoekers van de receptie op
18 maart zal een exemplaar van
dit overzicht, dat als boekje is
uitgegeven worden overhandigd.
collectie Alkm. Huish.- en Ind. school
We kozen deze foto's bij ons artikel omdat ze zo treffend de twee verschillende
situaties weergeven. De bovenste fotogemaakt in 1898 in het oude gebouw
aan de Oudegracht, stelt de leerlingen tijdens de naailes voor. We zien de
meisjes in de lange schorten bezig met de trapnaaimachines. Op de onderste
foto (van 1969) zien we de tegenwoordige leerlingen in één van de ruime en
lichte lokalen van de school aan de Bergerweg. Nu werken ze aan moderne
machines maar de 'centimeter' dragen ze, net als hun voorgangsters om
de nek. Natuurlijk is het beeld van 1969 eenzijdig, want het leerprogramma
omvat heel wat meer dan naailessen
foto: G. Stoekenbroek
MODEHUIS
HEILOO
Kennemerstraatweg 127
Tel. (02200) 31815
Zondag 16 maart a.s. organiseert de
Jeugdraad een grote Ruilbeurs in 't
Dorpshuis van Warmenhuizen, van
13 - 17.30 uur.
Van alles kan er weer geruild wor
den, o.a.: sigarenbandjes, lucifermer-
ken, postzegels, sleutelhangers etc.
De belangstelling voor de ruilbeurs
neemt steeds meer toe: van heinde
en ver (o.a. Amsterdam) komen de
verzamelaars om er te ruilen.
Voor deze middag heeft de Jeugd
raad de heer H. Quant uitgenodigd.
Hij exposeert een aantal boeken op
sportgebied. Ook de heer C. Mijlhof
uit Warmenhuizen heeft onze uit
nodiging aanvaard. Hij laat ons een
aantal schilderijen zien, o.a. van
Mathijs van de Velde, Van Meegeren
de Schoorlse Lien Straver, Opayer
etc. Behalve deze schilderijen kun
nen er ook nog een aantal oude aan
nemingskaartjes en oude felicitatie-
kaarten bekeken worden.
Zondag 16 maart belooft weer eens
een aantrekkelijke middag te wor
den.
Op vrijdag 21 maart a.s. geeft de
vereniging weer een avond waarop
de bezoekers een muzikale reis zul
len maken onder leiding van de heer
Wouter Swets uit Den Haag door de
Balkanlanden. De heer Swets is in
ons land één van de grootste kenners
van de volksmuziek van de Balkan.
Naast het gesproken woord wordt
de voordracht gegeven met accorde
on en bandopnamen.
We weten dat het Balkan schierei
land een smeltkroes is van volkeren
en culturen. Hoewel de dorps- en
streekgemeenschappen elkaar beïn
vloeden, bewaren ze toch veel van
het eigene dat ze verder ontwikke
len. Zelfs daar, waar het gevoel tot
een afzonderlijke stam of natie te
behoren, niet meer aanwezig is en
de eigen taal is uitgestorven, leven
vaak de muziek en dans voort, die
kenmerkend zijn voor wat eens een
aparte gemeenschap was.
Levende volksmuziek en dans ver
anderen voortdurend, ze groeien mee
met de mensen in hun bestaan en
omgeving.
De afdeling Bergen van het Wit-
Gele Kruis houdt dinsdag 18 maart
om 8 uur een algemene ledenverga
dering in Huize 'Zomerlust', Dorps
straat 13, Bergen.
Naast de gebruikelijke jaarstukken
treden krachtens het huishoudelijk
reglement periodiek als bestuursle
den af. Mevr. M. Wouda-Oldenburg
en mevr. A. H. M. Tromp-Janssen.
Zij stellen zich herkiesbaar.
Tegencandidaten kunnen tot 17
maart aan de secretaresse, Berger
weg 37, worden opgegeven.
Voor het Bergens Boekenfeest wa
ren door K66 drie literaire meesters
uitgenodigd, die in de Rustende Ja
ger gedeeltes uit hun werk voorlazen
te weten Jef Geeraerts, Ward Ruyse-
linck en Jos Vandeloo die allen uit
Vlaams België afkomstig zijn.
De twee jonge schrijver-dichters
Hans Verhagen en Johnny the Self
kicker kwamen als vertegenwoordi
gers van de 'underground generatie'
uit ons eigen landje.
Jef Geeraerts beet de literaire spits
af. Tedere inwijding verwijdert ons
van de kinderlijke onbezorgdheid,
maar ook door diezelfde inwijdingen
verdiepen- of verruimen we ons be
wustzijn,' aldus Jef Geeraerds,
waarna hij het beklemmende ietwat
sadistische, maar toch knap geschre
ven gedeelte 'de ingewijdene zonder
lippen' uit eigen werk voorlas.
Hierna kwam zijn collega Ward
Ruyselinck aan bod met een onver
bloemde vertelling van 'de gazant
van de heidenen', uit het werk van
Galaks Nikson. Het extreem-humo
ristisch verhaal, waarbij de erotiek
primair staat, behandelt o.a. de
kunstmatige inseminatie bij de
vrouw.
Jos Vandeloo stak van wal met een
reeks van lichtverteerbare kant en
klaar uitspraken over België en hij
deed een en ander uit de doeken
over het karakter der bewoners, met
hun dagelijkse beslommeringen. Zo
kan men op de deur van de slaap
vertrekken van de Belgische solda
ten de volgende spreuk vinden
'Hier slapen zij die waken.'
Na de pauze kon iedereen dan ken-
DRIE VAN DE NEGEN WERDEN
ZUSTER
In het gezin Van der Salm te Zoe-
terwoude aan de Zuidbuurt werden
achtereenvolgens geboren 3 meisjes,
3 jongens en nog eens 3 meisjes, die
alle 3 intraden bij de zusters Ursu
linen!
Zuster Borromea werkte 26 jaren
in Kenya Oeganda als verpleegster
in een ziekenhuis, tijdens verlof
stierf zij op 1-4-1964 in Bergen.
Zuster Genoveva is werkzaam in
Nieuwveen in het internaat met 240
debiele- en imbecile kinderen.
De 3e zuster Hermana van der Salm
vierde haar 40-jarig professiefeest
met een overweldige belangstelling
als organiste van het jongenskoortje
in de Petrus en Paulus kerk met di
rigent H. de Wit; van het kinder
koortje in de Benedictus parochie
met dirigent M. L. J. Scholtens en
nog van de noodkerk in Koedijk van
Pater J. Elgershuisen CSSR, zodat
het gebeuren kan, dat zij op zondag
in drie hoogmissen het orgel be
speelt. Een volle dagtaak heeft zij en
zij is druk bezet met het geven van
pianolessen aan wie maar wil.
Bloemen, cadeaubonnen, 82 handte
keningen (waaronder van Prof.
Stuiveling) en nog veel kinderen ga
ven getuigenis van warme waarde
ring voor zuster Hermana van der
Salm uit Zoetermeer.
Nog vele jaren.
Op 20 maart a.s. zal des-middags om
2 uur in de zoorzaal van de Rusten
de Jager de jaarvergadering worden
gehouden.
Na het huishoudelijk gedeelte zal
onder een gezellig samenzijn af
scheid worden genomen van mer.
A. Huygens-Bruynzeel, wegens haar
vertrek naar het buitenland.
nismaken met Hans Verhagen die de
toehoorders bespeelde met zijn zorg
vuldig afgewogen zinspelingen.
Hypocriet Johnny the Selfkicker
goot vol overgave zijn felrealisti
sche lyriek uit over de zaal, waarbij
hij met zijn 'act' zorgde voor de
climax van deze avond.
Overtuigend was Johnny met 'de
magistrale zon', iets waarmee hij
reeds eerder gefilmd is door Johan
van der Keuken voor een uitzending
van de VPRO begin januari j.l.
De afdeling Schoorl van D66 houdt
donderdagavond in hotel De Roode
Leeuw een ontmoetingsavond met
sympathisanten en geïnteresseerden.
De voorzitter van de provinciale
werkgroep van D66 mr. H. M. W.
Stokvis uit Den Helder en de heer
J. Bakker uit Bergen zullen dan
korte uiteenzettingen geven over de
plaats van D66 in de huidige poli
tieke situatie.
Ondermeer moet besproken worden
wat D66 denkt te gaan doen met de
komende verkiezingen voor Provin
ciale Staten en die voor nieuwe ge
meenteraden.
Aanvang acht uur en iedereen is
welkom.
In de serie culturele avonden van
het KJVO en ANDO hield vorige
week zateragavond de free-lance-
journaliste Bianca Dony een lezing
over het eiland Sicilië dat aan de
voet van Italië ligt. Zij studeert niet-
westerse sociologie aan de universi
teit te Leiden en brengt iedere zo
mer een paar maanden door in de
ontwikkelingslanden om met eigen
ogen te zien hoe het dagelijks leven
van de mensen verloopt, en ze on
dervond hoe zeer de werkelijkheid
verschilt van de stereotype beelden,
die ons voor de geest komen als wij
denken aan de 'arme landen'.
Sicilië heeft slechts enkele bronnen
van inkomsten waarvan de land
bouw, de visserij en de schaarse in
dustrie de belangrijkste zijn. Toeris
tisch is Sicilië een uniek land, maar
het is ook het domein van de Maffia
en het meest achtergebleven gebied
van Italië.
Extensieve landbouw, analfabetisme,
ziekte en corruptie maken het eiland
tot het stiefkind van de EEG. De
herkomst van al deze ellende moet
volgens mevrouw Dony gezocht wor
den in de geschiedenis van dit eiland
de reeks elkaar opvolgende culturen.
De ontwikkeling gaat van Griekse
tempels en Romeinse mozaieken
naar Arabische moskeeën en Spaan
se steden. Het grootste gedeelte van
de arbeidskrachten vertrekt naar het
buitenland om daar als gastarbeider
te gaan werken, zodat het econo
misch met Sicilië bergafwaarts gaat.
Incidenteel probeert men nog wel
iets d.m.v. ontwikkelingswerk, me
vrouw Dony raakte hierbij nauw be
trokken door contacten met Danilo
Dolci en Tullio Vinay.
Mevrouw Dony verbleef in het bin
nenland van Sicilië en zij leefde tus
sen vissers en boeren en zij was op
audiëntie bij Kardinaal Ruffini.
De volgende en laatste avond is in
samenwerking met de afdeling Ber
gen van het Instituut voor natuur
beschermingseducatie. Datum en
plaats worden nader bekend ge
maakt.
Kaarten zijn in de week van de
lezing verkrijgbaar in de boekhandel
van W. de Haan, waar u ook alle
inlichtingen kunt verkrijgen.
AGENDA
kunst en kuituur in bergen
Donderdag 20 maart THEATER TERZIJDE met LEONCE en LENA'
Aanvang 's avonds 8.15 uur in de Rustende Jager. Kaarten a ƒ5,- (ƒ3,-) in de Kunstzaal,
telefoon 4195
Tot en met 20 maart NOORDHOLLANDS KUNSTCENTRUM: ED DEKKER
Het Kunstcentrum is dagelijks geopend van 10.30- 12 30 en van 14-17 uur;
op zondag alleen van 14-17 uur.
