ia
<^^oktez K^fCezinga
^onderredactie va*
ruim 40 jaar arts te Schoorl
Lange tenen.
a
schoolkrant...
Eerst op proef
Een goed mens
Een groot coureur
Belevennissen
Twee maal een groots
jubileum
Wij lazen in de
Duinstreek van
2 oktober 1936,
Ned. Bond van Plattelandsvrouwen afd. Bergen
Bijeenkomst op 26 sept, in zaal Hovenier
Drumband Schoorl op
tweedaagse reis naar
Epe en Zundert
Weer winst voor
Duintoppers!
Ter gelegenheid van zijn veertigjarig jubileum werd dokter door de school
kinderen van Groet toegezongen.
Dokter Heringa.
't Was aan het begin van deze eeuw
dat dokter Heringa nog als jonge
assistent van dokter Mulder te War-
menhuizen zijn loopbaan begon, 't
was ook toen dat hij dikwijls naar
het dorpje Schoorl moet hebben ge
keken. Schoorl, schilderachtig gele
gen op de grens van de groene pol
ders en de zilveren duinen. Zo mooi
en zo aantrekkelijk was voor hem dit
dorpje dat hij onverwijld besloot om
daar en nergens anders zijn levens
werk te gaan volvoeren.
Ondanks dat burgemeester Peeck
het hem sterk afraadde en ondanks
de armoede van dit kleine dorp, koos
deze man voor de rust en de schoon
heid van de natuur en de eenvoud
van de mensen.
Op 11 oktober van het jaar 1882
werd Herman Heringa te Weltevre
den in N.O.I. geboren. Hier echter
zou voor hem de toekomst niet zijn,
want reeds op zijn twaalfde jaar
vertrok hij met zijn ouders van de
archipel naar Utrecht. Na aldaar de
HBS te hebben doorlopen en na zijn
studie in de medicijnen te Utrecht
te hebben voltooid was hij nog ge
durende enige tijd assistent bij zijn
leermeester prof. Zwaardemaker.
Hoewel hij zich aanvankelijk nog
aangetrokken voelde tot de psychia
trie is de wens om psychiater te wor
den toch niet in vervulling gegaan.
Dit echter mag de bewoners van ons
dorp alleen maar tot dankbaarheid
stemmen, immers de grote liefde die
dokter Heringa voor zijn beroep had,
de eenvoudige omgang met zijn pa
tiënten en zijn vaak zo bemoedi
gende morele steun, maakten van
hem een onmisbare schakel van het
alledaagse dorpsgebeuren.
Toen dokter Heringa op 1 oktober
1909, dus juist zestig jaar geleden,
zijn praktijk in Schoorl begon, was
burgemeester Peeck er nog lang niet
van overtuigd dat deze jonge dokter
het in dit armelijke dorp uit zou
houden. Het is dan ook om die reden
dat de jonge arts het eerst maar eens
in een particuliere woning moest
proberen. Deze woning, staande op
de hoek van de Voorweg en de Laan-
weg, daar waar nu de Verkeersweg
voor de rijwielzaak van de familie
Hoogvorst is, werd echter pas op 1
november betrokken. Toen namelijk
trad Schoorls eerste eigen dokter in
het huwelijk met de vrouw die vanaf
dat ogenblik voor hem, maar ook
voor zijn patiënten een geweldige
steun zou blijken te zijn.
De periode van 1 oktober tot 1 no
vember logeerde onze dokter bij de
familie Zwakman (u weet wel, ik
woon in mijn ouders huis. Wat kan
ik beter wensen. De zegen komt van
boven en de gunst van vele mensen).
Al snel zou blijken dat burgemeester
Peeck zich danig had vergist in de
jonge arts. Dokter Heringa dacht er
immers eenvoudigweg niet aan om
Schoorl nog te verlaten.
En toen hij dan ook in 1913 de ge
meentewoning aan het tegenwoordig
zo geheten 'Dokter Heringa laantje'
betrok, was dit voor een periode van
bijna veertig jaar.
'U bent zo'n goed mens voor ons
soort mensen,' zei op een keer een
vrouw uit het zigeunerkamp op de
hoek van de Teugelaan, toen dokter
weer eens betaling van zijn ver
leende diensten weigerde. En zij had
gelijk, deze dokter was een goed
mens, doch niet alleen voor haar
soort mensen, ook voor de dorpsbe
volking heeft deze man ongelooflijk
veel voor ongelooflijk weinig gedaan.
Voor de zojuist genoemde vrouw had
dokter een paard behandeld tegen
paardezeer, waarvoor hij een mid
deltje had dat altijd hielp. Voor de
dorpelingen waren het alle mogelijke
ziekten en kwalen. Doch wat het ook
was altijd kreeg men één maal per
jaar een standaardrekening en al
had je de deur platgelopen en al was
de gehele familie ziek geweest, be
talen moest je altijd even weinig. In
de beginperiode van zijn praktijk
was er van een wachtkamer nog heel
geen sprake. Wachten hoefde je dan
ook bijna nooit. Dokter hield zijn
spreekuur altijd onder etenstijd met
het gevolg dat je drie keer op een
dag bij de dokter terecht kon. Als
bijvoorbeeld Maart je Reus met
klachten kwam en Maartje, na ge
holpen te zijn, nog altijd druk stond
te vertellen, zat dokter allang weer
te eten.
In vroeger tijd toen kiezen en tanden
practisch nog niet gevuld werden,
'je mag wel gek wezen, pijn lijden
en geld toegeven', deed dokter He
ringa ook nog veel aan kiezen trek
ken. Dat het daarbij wel eens heet
toeging, blijkt uit het volgende ge
val, waarbij de patiënt juist gearri
veerd zijnde in de stoel werd geduwd
en gelijk met één ruk van de betref
fende zere kies werd bevrijd. Dokter
had namelijk de tram horen fluiten
bij de spoorbrug over het kanaal en
daar hij mee moest was er geen tijd
meer te verliezen.
Het kwam overigens veel vaker voor
dat onze dokter haast had, verhalen
als zou dokter eens van de weg langs
het kanaal afgeraakt zijnde met twee
wielen boven het kanaal gereden
hebben, in het midden gelaten, is het
toch wel zo dat dokter een stevige
rijder genoemd kon worden.
Begonnen met een fiets en vervol
gens via een motorfiets 'overgestapt'
op een driewieler auto met stuur
stang, reed de dokter al vrij spoedig
met een Buick en later een Chevro
let. In die tijd waren dergelijke voer
tuigen nog uitzondering op de weg,
vandaar dat onze dokter nog alle
ruimte had. In z'n drie reed hij het
grint tegen de ramen opspattend, bij
zijn huis weg en bij de Laan weg had
hij al zo'n snelheid dat hij de krui
sing op twee wielen nam. Praat weet
zich zo nog te herinneren dat hij
eens in Camperduin liep en terwijl
hij juist zijn pijpje op wilde steken
dacht, het lijkt wel of dokter er aan
komt, en toen hij na de pijp aan
gestoken te hebben opkeek reed dok
ter al heel in Petten.
Als je ruim vijftig jaar bent kan het
der de bomen voor het doktershuis,
ze stonden daar in het licht van de
versterkte straatverlichting en
draagbare lantaarns, en bliezen een
vrolijke mars, en 'lang zal hij leven!'
De leider van het fanfarekorps voer
de het woord: 'U hebt ons bijna alle
maal op de wereld geholpen,' zei hij,
'en nu zorgen wij vandaag voor wat
muziek.' (Aldus ds. Fetter in zijn
Dagopeningen).
En ook de leider van de fanfare had
gelijk, zeer veel van de feestgangers
had deze dokter ter wereld gebracht,
waarbij 't aardig is om te vermelden
dat Grietje Duin geboren op 24 no
vember 1909 de eerste was.
Als blijk van waardering verzorgden
de dorpsbewoners tot tweemaal toe
een geweldig feest, ter gelegen
heid van het 25-jarig jubileum in
1934 en het 40-jarig jubileum in 1949.
Beide malen waren er overal versie
ringen aangebracht, speelde de fan
fare en zongen de schoolkinderen.
Beide malen ook was het bezoek op
de recepties enorm. Veel was er in
die veertig jaren veranderd, genoeg
in ieder geval om aan een opvolger
te gaan denken. Deze nu vond hij in
zijn schoonzoon dokter Risselada, die
hem vanaf 1948 zou assisteren en
waarvoor hij in 1952 de dokterswo
ning ruimde om zelf in Hargen te
gaan wonen. Ook daar echter bleef
de reeds zeventig jaar oude dokter
Heringa nog altijd actief, hoewel hij
steeds meer aan zijn schoonzoon
over deed.
En dan op 23 september 1955 over
leed deze door een ieder zo beminde
dokter Heringa.
Dokter Heringa, wiens naam altijd
aan het hem dankbare Schoorl zal
verbonden blijven.
Het oude raadhuisje met de erachterliggende woning omstreeks 1920.
De woning op de hoek van de Voorweg en Laanweg waar dokter Heringa
zijn praktijk begon.
niet anders of je maakt heel veel
mee. Vooral in een dorp waar elk
een ander kent beleef je soms de
vreemdste dingen.
Neem nu bijvoorbeeld Guurt Snip
die in het huisje onder aan de dijk
in Hargen naast bakker Kossen
woonde. Guurt Snip was vaste klant
en altijd als ze iets had dan liet zij
dit weten middels een briefje, dat ze
met de schoolkinderen meegaf. On
der deze briefjes bevonden zich de
meest zonderlinge exemplaren. Zo
ontving dokter eens een briefje,
waarop het volgende stond: 'ik niet
poep ken ik niet pies ken ik bonk
lies heb jij niet loof wil kijk maar
grijp maar'. Altijd als dokter dan bij
haar kwam kreeg hij een schapekaas
mee, welke kaas echter vrijwel niet
te eten was en daarom aan Friso de
hond werd gegeven.
Overigens ook deze Friso, die altijd
trouw met de dokter meereed, vormt
de aanleiding voor vele verhalen.
Het mooiste is echter het verhaal dat
hij eens het leven van een man red
de. Op een keer werd dokter name
lijk naar de Roode Leeuw geroepen
omdat er een man in een biefstuk
was gestikt. Alle kunstmatige adem
haling die dokter toepaste bleek te
vergeefs. En dat nu was het moment
waarop Friso binnenstormde en bo
ven op het slachtoffer sprong, om
dat hij dacht dat zijn baas met de
man aan het vechten was. Het ge
volg van deze sprong was formi
dabel, de biefstuk schoot eruit en de
patiënt was weer gezond als voor
heen.
Op een keer werd er weer eens
midden in de nacht aangebeld, dok
ter was bij dergelijke gelegenheden
altijd gewend om dan zijn hoofd uit
het badkamerraam te steken en te
vragen wie en wat er was. Dit keer
klonk vanuit het 'stikke'-donker:
'Ikke en of u effe bij buurman wil
komme', waarop dokter snel terug
riep: 'wacht effe, wie is ikke en wie
is buurman?'
Een ander fraai verhaal ontstond tij
dens de uitoefening van zijn taak als
schoolarts, waarbij hij ogen en oren
moest controleren. Zo vroeg hij heel
zacht aan Arie Ruis: Hoe heet je',
waarop Arie terugfluisterde: 'Arie
Ruis Aagtdorp Schoorl'.
De muzikanten, waaronder vele
jonge mannen, waren opgesteld on-
dat er afscheid was genomen van
rijksveldwachter P. Strooker, die
ruim 20 jaar in Schoorl had ge
staan.
dat Bergens Mannenkoor zijn 15-
jarig jubileum zou vieren op 3 ok
tober in het Oranjehotel,
dat de Coöp. zuivelfabriek 'De Goe
de Verwachting' kaas verkocht
tegen 70 cent per stuk.
Rijdende op de rijksweg langs het
kanaal en kijkende in de richting
van de duinen voel ik mij altijd
dankbaar in een zo'n geweldig mooi
landschap te mogen wonen.
Frisse groene weiden smalle glan
zende sloten en dan op de achter
grond die reusachtige duinen waar
tegen de kleine huizen zo schilder
achtig afsteken, 'n Waarlijk sprook
jesachtig geheel vergeleken bij de
vele steden en industrie-centra van
ons land.
Doch hoe anders blijkt de realiteit,
als wij vanaf de rijksweg een zij
weg nemen en naar het dorp toerij
den. Dan namelijk wordt het je dui
delijk dat het sprookje vanuit de
verte er maar smerig bijligt en dat
de inwoners van dit uit de verte zo
schone dorp het niet zo nauw mik
ken met hun afval. Je komt zelfs
plaatsen tegen waar de vervuiling
een zo dergelijke omvang aanneemt
dat je bij je zelf afvraagt wat de
mensen die zo iets versieren toch wel
bezielt.
In de Nollen nabij de Burgemeester
Peecklaan ligt zo bijvoorbeeld een
hoeveelheid rommel die iedere week
groter wordt. Achter de bushalte in
het bosje grenzende aan het Brink
laantje viert de rotzooi hoogtij.
Langs het pad bezuiden het Catrijper
zandduin ligt zelfs zoveel rommel
dat het verschillende dagen zou ver
gen om het met vrachtwagens af te
voeren.
Vele van dergelijke plaatsen zijn er
nog op te noemen, maar het gebied
achter het kampeerterrein van de
familie Kos spant toch wel de
kroon. Hier is het zelfs voorgekomen
dat men het vuil er ijskoud met een
vrachtwagen kwam brengen. On
langs werd het gehele gebied door
het Staatsbosbeheer schoongemaakt.
Nog geen week later lag het terrein
alweer bezaaid met rommel zoals:
matrassen, ijzeren ledikanten, ver
rotte planken, blikwerk, tuinvuil en
al het andere mogelijke vuil dat ver
der maar in te denken is.
Mensen begrijp dan toch, dit is
waanzinnig, als iedereen op deze ma
nier zo maar z'n gang gaat dan is
ons dorp binnen de kortst mogelijke
tijd één grote vuilnisbelt.
Tweemaal per week komt de vuilnis
wagen bij u langs, u kunt zoveel
vuilnisemmers krijgen als u wilt,
terwijl alle meerdere vuil verpakt
in dozen zonder extra kosten wordt
meegenomen. Heeft u op een gege
ven moment zoveel vuil dat emmers
en dozen ontoereikend zijn dan kunt
u uw vuil altijd zelf nog naar de
vuilnisbelt brengen op een daarvoor
vastgestelde dag.
Maar gooi het toch niet zomaar langs
de weg of in het bos, want bedenk
dan dat er op die manier binnen
korte tijd niet veel moois meer aan
de natuur zal zijn te beleven.
Bedenk dat juist de natuur ons kost
baarste erfdeel is, een erfdeel waar
van wij eerst zelf mogen genieten,
maar dat wij daarna zo ongeschon
den mogelijk aan ons nageslacht be
horen door te geven.
er was eens een klein kleutetje dat voelde zig heel
groot dat viel toen in de sloot dat ging toen ver-
schrikrikelek huilen doen ging het kopie oner en
dat stonk verschrikelk naar de sloot.
Tweede klas.
er waren eens vier neegetjes die gingen iedere dag int dad ze hielde
hun jurkjes aan wand die maakt de zon gauw genoeg weer drog toen
gingen ze weer op stap weer zoeken naar een nieuwe grap.
Eerste klas.
Op deze eerste bijeenkomst van het
nieuwe seizoen kon de voorz. mevr.
Grootes een verheugend groot aantal
dames welkom heten, onder wie
enige nieuwe leden. Na het zingen
van het bondslied, notulen en mede
delingen gaf zij het woord aan mevr.
Broekman-Vriesman, die als onder
werp had gekozen: De vrouw.
Zij bekeek de positie van de vrouw
van heel oude tijden af tot nu toe en
kwam tot de conclusie, dat hoewel
de emancipatie een heel stuk gevor
derd is er toch nog veel te wensen
overblijft. Te veel dingen de vrou
wen betreffend worden nog door
mannen geregeld, doordat er nog
steeds te weinig vrouwen in de ver
tegenwoordigende organen zitten,
vooral in de gemeenteraden.
We hebben nog een traditionele in
stelling inzake de positie van man en
vrouw, daar moeten we van af. De
vereniging man-vrouw-maatschap-
pij bekijkt dergelijke onrecht
vaardige discriminaties en dit moe
ten wij ook doen. We moeten alles
kritisch bekijken, daar heeft de
maatschappij ook belang bij. Daar
het te laat werd, moest mevr. Broek
man ophouden. Een hartelijk applaus
dankte haar voor de boeiende voor
dracht en de voorz. ondersteunde dit
nog met een mooie bos chrysanten.
Een voorstel van mevr. Niehof om
in november naar de Rembrandt-
tentoonstelling te gaan vond veel
bijval. Nadere mededelingen op de
volgende bijeenkomst. Hierna slui
ting.
Als hoogtepunt en tevens als afslui
ting van een zeer druk seizoen, waar
in de drumband bij verschillende
evenementen optrad, werd de leden
dit jaar een tweedaagse reis aange
boden.
Van de leden was het verzoek ge
komen van onze oud-burgemeester
de heer Bergh, nu burgemeester te
Epe, een bezoek te brengen. Daar
ook een uitnodiging was ontvangen
om medewerking te verlenen aan
het Zundertse kinderbloemencorso,
werd besloten Epe en Zundert te
combineren en 2 dagen op stap te
gaan. Dank zij de medewerking van
de Epense VVV, middenstand en de
gemeente, kon dit plan gerealiseerd
worden.
Zaterdag rond 11 uur vertrok de
drumband uit Schoorl om enige uren
later in Epe te worden ontvangen
door een WV-informatrice, die de
bus begeleidde naar pension Oost-
Raven waar de nacht zou worden
doorgebracht en de lunch en ontbijt
zou worden gebruikt.
Om 4 uur werd de drumband bij de
nieuwe sporthal ingehaald door het
muziekkorps van Vaassen, vervol
gens vond een rondgang door Epe
plaats, welke eindigde op de markt,
alwaar een serenade werd gebracht
aan burgemeester Bergh en echtge
note en de Raad van Epe.
Door de voorzitter van de drumband
werd dank gebracht aan de burge
meester, de VVV, de Middenstands
vereniging en de gemeente Epe vc.or
het gastvrije onthaal en de voortref
felijke huisvesting.
Vervolgens heette burgemeester
Bergh de leden van de drumband
welkom in een zeer mooie omge
ving en bedankte voor de serenade
welke ten gehore was gebracht o.l.v.
de tambour maitre "onze ouwe, trou
we Piet (Roos)" zoals de burgemees
ter hem noemde. Hij hoopte, dat deze
ontmoeting een band zou smeden
tussen de korpsen van Vaassen en
Schoorl en dat dit zou kunnen lei
den tot een tegenbezoek van het
Vaassense korps aan Schoorl het vol
gend jaar. Ook mevrouw Bergh be
dankte de Schoorlse drumband voor
hun bezoek en noemde in het bijzon
der de fraaie aankleding van de
leden.
De voorzitter nodigde hierop het
korps van Vaassen uit om in 1970
deel te nemen aan het lustrum-con
cours te Schoorl.
Na afloop van de serenade onder
hield het gezelschap zich nog enige
tijd met de leden en bestuur, waarna
de burgemeester zich persoonlijk
wilde overtuigen van de wijze waar
op de drumband in pension Oost-
Raven was ondergebracht.
's Avonds werd door het tambour-
korps nog een show ten beste gege
ven tijdens een taptoe van de plaat
selijke muziekkorpsen Vaassen, Ernst
Oene en Epe. De verdere avond werd
op genoeglijke wijze met spelletjes
etc. doorgebracht in het pension.
Na een niet al te beste nachtrust, wat
beslist niet te wijten was aan de
kwaliteit van de bedden, vertrok het
gezelschap de volgende morgen rich
ting Zundert. Naarmate de reis vor
derde verdween de moeheid en
kwam het gezang er weer in. Van
3 tot 4 uur werd te Zundert deelge
nomen aan het kinderbloemencorso,
waarin prachtige praalwagens, door
kinderen gemaakt, meereden. Rond
4.30 uur werd de thuisreis aanvaard
om tegen 9 uur in Schoorl aan te ko
men met een weliswaar moe doch
uiterst voldaan gezelschap.
De repetities op donderdagavond zijn
inmiddels weer gestart. Er moet heel
hard geoefend worden, immers 1970
staat in het teken van het lustrum
concours en de uitwisseling met het
Heeresmusikkorps uit Würzburg.
Het devies voor deze winter is dan
ook "veel oefenen om straks nog
beter voor de dag te komen."
De zaterdag gespeelde wedstrijd
Duintoppers-Celeritas 3 leverde
weer 2 winstpunten op voor Duin
toppers. De thuisclub ondervond niet
zo erg veel tegenstand van Celeri-
tas en kon zonder al te veel moeite
de stand op 4-0 brengen. Vlak voor
de rust wist Celeritas een verdedi-
gingsfout goed te benutten, waar
mee de stand op 4-1 kwam. Na de
rust miste Celeritas nog een toege
kende strafworp en speelde Duin
toppers rustig verder tot de eind
stand 9-1. De doelpunten werden ge
scoord door Jan Kraaieveld, Dik
Gerbers (4), Rob Obbes (4) en voor
Celeritas door Marion Twuyver.
De pupillen, die zaterdag eveneens
thuis speelden, hadden het met ZKV
uit Zaandam een stuk moeilijker. Zij
moesten alle zeilen bijzetten om hun
tegenstanders in bedwang te houden.
ZKV wist enige malen mooie doel
kansen te scheppen, waarmee zij de
wedstrijd dan ook verdiend wonnen.
De einduitslag was 0-2.
Ondanks het feit, dat de aspiran
ten zondag hun uitwedstrijd tegen
Zaandam Zuid-b verloren, was het
toch een heuglijke dag voor ze. In
deze wedstrijd scoorden ze n.l. hun
eerste doelpunt. Duintoppers speelde
zeker niet slecht, maar Zaandam
Zuid wist zich vaker vrij te spelen,
waardoor zij meer doelrijpe kansen
krengen. De ruststand was dan ook
2-0 in het voordeel van Z.Z. Na de
rust bleek dat de Duintoppers de
moed niet hadden verloren. Een vlot
doorgespeelde bal kwam bij Pieter
Rens terecht, die geheel vrij stond en
geen seconde weifelde: 2-1. Duintop
pers deed alles om tot een gelijke
stand te komen, maar dat lukte niet
en zo bleef de stand 2-1.
