De KVP, de P.v.d.A. en de zaak van de
weggelopen wethouders
weekblad
m
De heer Duijneveld
boos op de Duinstreek
Voorlichting over het
werk van Provinciale
staten
Schoorl, wat nu?
Voetbalvergadering
met veel gekrakeel
Sint Maartenfeest
Bazar in
Sf. Jan ter Duin
Tentoonstelling hobby
club St. Jan ter Duin
Het feest van
St. Maarten op 11
november
Reeds veel bestellin
gen voor boek over
Bergen
De afdeling Schoorl van de KVP
belegde vorige week vrijdag in het
café van de heer de Boorder te Groet
een ledenvergadering waarvoor van
de zijde van de partij toch wel wei
nig belangstelling bestond.
Vooral de gebeurtenissen van 'dolle
dinsdag', en de te verwachten com
mentaren van het bestuur hadden
een gang naar Groet toch zeker ge
rechtvaardigd. Wie er wel waren:
bestuursleden van D' 66 en de PvdA
die het eerste deel van de vergade
ring bijwoonden toen deze nog open
baar was. De heer Meijer, de afde
lingsvoorzitter gaf in een uitgebreid
betoog een lezing van datgene wat
aan de verkiezing van de heer Vis
als gemeentesecretaris voorafging.
Ergens vond de heer Meijer dat wel
een onplezierige zaak, want naast
afdelingsvoorzitter is hij ook frac
tievoorzitter in de raad. En dat zou
de schijn van het doordrukken van
een en dezelfde gedachte wel eens
kunnen opwekken.
Er waren, aldus de heer Meijer, 45
sollicitanten naar de functie van se
cretaris. Op 20 augustus is er voor
het eerst een bespreking geweest
tussen B en W en de fracties om de
oogst te bekijken. Door de ziekte
van burgemeester Stronkhorst is het
proces vertraagd, maar in augustus
vond men nu niet langer te kunnen
wachten. De sollicitatiebrieven,
waaronder ook die van de heer Vis,
zijn gelezen en beoordeeld en de heer
Vis is voorlopig toen afgevoerd om
dat men geen gunstige inlichtingen
had ontvangen.
De heer Meedendorp had het niet
nodig geoordeeld om de hele verga
dering te blijven en ging voortijdig
weg. Blijkbaar, aldus de heer Meijer,
had hij dringender zaken af te wik
kelen dan verkiezing van een secre
taris. Op 10 september zijn 5 gese
lecteerde sollicitanten door de 4 frac
tievoorzitters en wethouders aan een
waar kruisverhoor onderworpen en,
na nog een selectie bleven er drie
over, de heren Stevens, Jansen en
Goedbloed. Enkele raadsleden zijn
bij deze kandidaten op bezoek ge
weest en bij de stemming in de
voorlaatste raad bleek dat Jansen
3, en Stevens ook 3 stemmen had
gekregen. Uit een grafologisch rap
port was ^gebleken dat Stevens als
best gekwalificeerde naar voren
kwam. De raad was dus verdeeld
en toen de burgemeester van zijn
ziekte hersteld terugkwam trof hij
een verdeeld huis aan. De heer
Stronkhorst liet de heren ook een
psychologische en psychotechnische
test afnemen en weer kwam Stevens
als beste uit de bus.
Inmiddels had de heer Vis alle
raadsleden met een bezoek vereerd
behalve de KVP-fractie. De heer Vis
had verteld dat hij hier geen tijd
voor had gehad en de heer Meijer
vond het opvallend dat juist de KVP
was vergeten. Op de zaterdag voor
de raadsvergadering heeft, aldus de
heer Meijer, Vis mij 'op bevel' van
de heer Meedendorp opgebeld en
zich verwaardigd mij een bezoek
te brengen. Dat is bij mij niet in
goede aarde gevallen, een 'aan de
deur verkopen' is niet passend bij
een dergelijke functie.
De heer Meedendorp heeft mij, al
dus vervolgt de heer Meijer, te
lefonisch meegedeeld dat hij Vis
zou voordragen, dat had hij hem
beloofd. En verder is het een fa
beltje dat de brief van de heer Vis,
door de burgemeester verscheurd
zou zijn. Deze dingen vertroebelen
de sfeer en verder dient er voor de
post van secretaris iemand te wor
den gevonden die een voor een ieder
acceptabel figuur is.
Er moest niet op politieke kleur of
religie worden gelet, maar alleen
op kwaliteit. De keuze van de heer
Vis door de raad was 'n sprong in
het duister en dat men ondanks de
uitslag van het rapport, de wens
van 1 raadslid (in casu de heer
Meedendorp) heeft vervuld, is een
kwalijke zaak. Er is iemand gekozen
waar de raad niet achter staat en ik
betreur het, aldus de heer Meijer,
dat dit anno 1969 nog kan plaats
hebben. En wat verder? De heer
Meijer kon niet nalaten respect te
tonen voor de heer Muelink die als
eerste zijn consequentie uit het
voorval heeft getrokken en heen
ging. Overigens heeft het KVP-be-
stuur nog geen standpunt ingeno
men over het al dan niet ter be
schikking stellen der raadszetels. De
meningen zijn verdeeld.
Oud-wethouder Dekker zowel als
zijn ex-collega de heer Muelink ga
ven hun visie op het gebeuren. In
het laatste 'senioren-convent' had
mevr. de Boer gezegd de heer Vis
een pedante, vervelende man te vin
den, die zij nooit zou kiezen.
En dan breekt je wel de klomp, al
dus de heer Dekker als hij dan ge
kozen is. Onze keuze is volkomen
genegeerd, de heer Meedendorp
heeft een bijl gebruikt in de trant
van 'Als de overkant aan de tafel
Vis niet kiest, dan stem ik in een
eventuele volgende ronde op Ste
vens en die willen jullie (Schoorls
en Alg. Belang' niet'. En de heer
Leeuw had nog gezegd Vis niet de
geschiktste kandidaat te achten,
voor hem was Jansen de man.
De afdelingsvoorzitter van de PvdA
de heer Duijneveld fulmineerde
tegen het redactionele cursief in
ons blad van vorige week. De Duin
streek, aldus de voorzitter, zegt dat
er een tegenstelling is tussen PvdA
en KVP maar dat dit niet zo is, blijkt
wel uit het feit dat wij hier zitten.
Het was sympathieker geweest als
men zich van te voren op de hoogte
had gesteld voor men deze 'waan
zin' ging schrijven.
In het betoog van de heer Duijne
veld bleef overigens van de heer
Meedendorp geen spaan heel. Hij
werd afgeschilderd als een mijnheer
met een lange duim omdat hij heeft
gezegd dat hij alleen moest beslis
sen. Er is 2 uur met de heer Vis
vergaderd in aanwezigheid van de
heer Muelink.
De heer Vis was betrapt op een aan
tal pertinente leugens en verder was
hij geen figuur van importantie.
De man mist vertrouwen en hij
heeft voor ons afgedaan. Wij blij
ven, aldus de heer Duijneveld, ach
ter B en W staan, maar achter de
heer Meedendorp zal niet lang de
naam PvdA staan. De heer Duijne
veld eindigde zijn speech met op te
merken Schoorl te condoleren met
zo'n secretaris.
Door de heer Meijer werd opge
merkt dat PvdA en KVP in Schoorl
al 20 jaar met elkaar samenwerken
terwijl ook de heren Dekker en
Muelink een en ander nader toe
lichten. De kar gaat nu stilstaan,
zei oud-wethouder Dekker, maar hij
zei geen voet meer in het gemeen
tehuis te zetten. De burgemeester
kan mij thuis opzoeken of bellen
om advies. Er volgde enige discussie
over het al dan niet aanblijven in
de raad maar hiervoer zal in een
later stadium worden beslist.
De heer de Lange, vice-voorzitter
van de KVP in de Prov. Staten ver
telde tot slot iets over het werk
van het Provinciaal bestuur.
Er werd nog aangenaam gediscus
sieerd maar omdat het laatste deel
van de vergadering een besloten
karakter had achten wij het niet
onze plicht u hiervan nader op de
hoogte te stellen. Dit zou ook niet
wellevend zijn ten aanzien van de
KVP, want de pers mocht ook blij
ven toen de openbare bijeenkomst al
was gesloten.
We schrijven thans zaterdag 1 no
vember, tussen de openbare verga
deringen van de KVP en de PvdA
in. Naar wij aannemen wordt er op
dit moment driftig geconfereerd en
we zullen tijdens de openbare ver
gadering van 3 november ongetwij
feld meer horen.
De stemming onder de KVP is op
het punt van aanblijven dus ver
deeld. Er zal ongetwijfeld advies
worden gevraagd aan terzake des
kundigen en volgens de heer Meijer
zijn er dan twee mogelijkheden:
a. Als KVP en PvdA hun raadsze
tels ter beschikking stellen en ook
de reserve-kandidaten nemen hun
benoeming niet aan dan gaat de raad
als 6-tal verder.
b. Als de 2 lijsten van de PvdA en
KVP zijn uitgeput blijven er dus nog
6 raadsleden over, dan kan de raad
worden aangevuld met leden van
Schoorls Belang, Algemeen Belang
en wellicht de PSP.
Stel dat allebei de fracties weggaan
dan is het wellicht dienstig de lijst
van kandidaten voor de raadsver
kiezing van 1966 nog eens ter hand
te nemen want deze is nog steeds
van kracht. Volgend jaar juni zijn
de raadsverkiezingen pas en in die
tien maanden moet Schoorl toch ook
bestuurd worden nietwaar? Wel op
lijst 2 van de PvdA stonden de vol
gende namen:
1. H. J. Meedendorp
2. A. Jonkers
3. W. H. P. Pastoor
4. J. Muelink
5. M. C. Cornelisse
6. P. Selhorst-,
7. K. Hulshoff
8. Mevr. van Dellen
9. J. Duijneveld
10. W. Koelewaard (inmiddels over
leden)
11. J. Reitsma
12. J. Zander
Op lijst 3 van de KVP stonden:
1. R. Dekker
2. J. B. M. Meijer
3. G. Louter
4. Mevr. v. d. Linden
5. P. Stoop
6. C. S. van Egmond
7. P. J. Bijl
8. N. Roozendaal
Nu de heer Muelink is weggegaan
en stel dat de heerMeedendorp ook
vertrekt, dan wordt het rijtje achter
elkaar afgewerkt in die zin dat men
de heren Pastoor, Jonkers en zo ver
volgens vraagt of zij zitting in de
raad willen nemen. Wat dat betreft
is de PvdA qua aantal niet zo gauw
uitgewerkt als de KVP, want deze
heeft slechts 4 'reserves'. Als één
van hen geen raadszetel ambieert
dan is de KVP een zetel kwijt, want
zoals bekend zaten er inclusief de
heer Dekker 4 KVP-ers in de raad.
En dan zullen de andere partijen wel
een of meerdere zetels erbij krijgen,
wie, dat is nog niet bekend. Daar
om wachten we in spanning af wat
het resultaat zal zijn van het voor
overleg.
En men mag niet vergeten dat, als
de raad al of niet voltallig weer bij
elkaar komt, er weer 2 wethouders
moeten worden benoemd. Maar er
zal nog heel wat water langs ons al
dan niet schone strand moeten lopen
wil men op dit punt tot een eens
luidende keus komen.
Inmiddels wensen we burgemeester
Stronkhorst en de heer De Leeuw
sterkte toe. Tal van plannen moeten
nu door hen alleen worden uitge
werkt en vooral omdat men nog
niet is ingespeeld is dit geen een
voudige taak.
Op een j.l. maandag gehouden open
bare vergadering van de afdeling
Schoorl der Partij van de Arbeid is
het vertrouwen in het raadslid Mee
dendorp opgezegd. Men besloot in
een verklaring alle contacten met
hem te verbreken. Een en ander
kwam tot stand met een grote meer
derheid van stemmen, dit gebeurde
door handopsteken en het bleek dat
25 leden voor aanvaarding der ver
klaring waren, 3 tegen terwijl 1
persoon zich onthield van stemming.
Er was bijzonder veel belangstelling
voor deze vergadering, vogels van
alle politieke pluimage, waaronder
KVP, D '66 en ook Schoorls en Alge
meen Belang bevolkten de gezellige
zaal van pension de Kloeck te Groet.
De voorzitter van de afdeling, de
heer Duijneveld stelde dat de com
mentaren in de kranten de verkie
zing van een secretaris niet alle
gelijkluidend waren, soms is men
onjuist geïnformeerd en krijgt men
onjuiste berichtgeving zoals in de
Duinstreek.
Volgens de heer Duijneveld interes
seert politieke richting of religie de
PvdA geen zier als het maar de
juiste man op de juiste plaats is.
Nadat de voorzitter er op had ge
wezen dat al het gesprokenne op
de band werd vastgelegd nam ex-
wethouder Muelink het woord.
Zijn betoog kwam in grote lijnen
overeen met dat van KVP-er Meijer
op de vorige week vrijdag gehouden
KVP-bijeenkomst.
Uitvoerig schetste de heer Muelink
de voorbesprekingen, de gehouden
tests der kandidaten en aan de 'her
senspoeling' waaraan de overgeble
venen na een strenge selectie wa
ren onderworpen.
De heer Duijneveld zei door de heer
Vis te zijn gebeld en deze had als
partijgenoot een beroep op hem ge
daan medewerking te verkrijgen bij
zijn sollicitatie naar de betrekking
van gemeentesecretaris.
Na een persoonlijk onderhoud was
wel gebleken dat dit niet de man
voor de PvdA was, men bleef dus
achter het voorstel van B en W
staan waarop de heer Stevens als
le was vermeld. Nadat de verkla
ring was voorgelezen waarin de heer
Meedendorp aan de kant werd gezet
nam deze zelf het woord.
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 6 NOVEMBER
DE DUINSTREEK
De heer Meedendorp die zich het
'corpus delicti' noemde hield een
uitgebreid betoog waarin hij zijn
kandidaatstelling van de heer Vis
verdedigde. Hij bleef ook nu voor de
volle 100°/o staan achter deze man,
zijn inlichtingen waren goed geweest
en de heer Meedendorp zag zichzelf
als het zwarte schaap. Mijn recht
vaardigheidsgevoel en mijn gewe
ten geboden mij, aldus de heer Mee
dendorp, zo te handelen en ik vind
het treurig dat een sollicitant niet
eens inzage mag hebben over de
over hem uitgebrachte inlichtingen
door zijn superieuren.
Er volgde een geanimeerde discussie
van de voorzitter met de heren Duij
neveld en ex-wethouders Dekker
waarin eigenlijk een soort nietes-
welles spelletje ontstond. De raad
had het anders moeten spelen, kwam
daarbij tot uiting. Men had weer
om verdaging moeten vragen en
voorts werd gesteld dat een min
derheid de meerderheid zijn wil had
opgelegd.
Na de pauze hield de heer Dekker
de heer Meedendorp voor dat zijn
inlichtingen over de heer Vis een
grote flop waren geweest. En daar
bij had de heer Meedendorp B en
W moeten inlichten. Het zou laf ge
weest zijn, aldus de heer Dekker als
wij verder waren gegaan met men
sen die ons zo in ons hemd hebben
laten staan.
Zijn toespraak werd met een applaus
gehonoreerd.
De heer de Leeuw, wier fractie van
daag het woord krijgt op de bijeen
komst die D '66 om half negen in de
Roode Leeuw belegt, zei dat door zijn
fractie was besloten om op Vis te
stemmen want, wij voelden dat wij
in een hoek werden gedrongen. Het
publiek kreeg vervolgens gelegen
heid enkele vragen te stellen en bij
de beantwoording hiervan ging de
heer Muelink in op geruchten die
ni het dorp circuleerden over een
recherche-onderzoek.
Hij ontkende dit niet want er is de
laatste tientallen jaren op grote
schaal clandestien gebouwd. Het mi
nisterie kwam hierachter door een
krantenartikel en momenteel is het
ministerie van Volkshuisvesting
doende hiernaar een onderzoek in te
stellen. Hierin is ook de betrokken
de bouw van de manege te Aagt
dorp.
Nadat nog eens uitdrukkelijk was
gesteld dat de raad het hoogste col
lege is in de gemeente werd ge
stemd. En de uitslag weet u al, het
zwarte schaap, zoals de heer Mee
dendorp zichzelf noemde, werd uit
de rose wei der PvdA gejaagd. En
nu niet direct met zachte hand.
De heer Duijneveld sloot om half elf
de bijeenkomst hoewel men uiter
aard nog lang niet over deze zaak is
uitgepraat. Hij hoopte echter dat er
toch wat klaarheid was gebracht en
verwees zijn auditorium naar de
hearing van D '66. Want 3 maal is
scheepsrecht, eerst de KVP, toen de
PvdA en vandaag dus D'66.
Hij hoopte tevens dat de heer Vis
zijn ambt op een positievere wijze
zou uitvoeren dan op de manier
waarop hij ons is tegemoet te tre
den.
Vrijdagavond j.l. hield de voetbal
vereniging Schoorl haar jaarlijkse
ledenvergadering. Mede door meer
activiteiten in het dorp als o.a. de
KVP-vergadering en brandweertrai
ning was het aantal leden dat de
vergadering bezocht niet groot en
begon men pas tegen half negen met
de 18 punten tellende agenda. Maar
toen ging het dan ook in een vlot
tempo. De voorzitter hield een korte
openingsrede waarna men punt voor
punt doorliep op de gebruikelijke
vergaderingswijze. Als bijzonderheid
kan vermeld worden dat een voet
balvereniging als de v.v. Schoorl
zonder recette van de wedstrijd
Kernploeg - Schoorl I jaarlijks een
slechts 300 gulden groter saldo zou
krijgen.
Daarna punt 12, waarin de heer
Wildeboer zonder slag of stoot her
kozen werd, aan punt 13 en dit punt
bleek de eerste moelij kheid op te
leveren. Het secretariaat moest uit
gebreid worden en het bestuur stel
de als kandidaat de heer C. Mul
voor. Wie schetst echter de alge
hele verbazing toen bleek dat de
heer Mul d.m.v. een ingezonden
brief niet akkoord bleek te zijn met
zijn kandidaatschap. Men heeft mij
daarvoor nooit officieel benadert en
zonder dat ik weet wat ik allemaal
moet gaan doen en omdat ik ook
niet weet of ik het deshalve goed
zal kunnen volbrengen kan ik deze
functie niet aanvaarden. In prin
cipe werd de heer Mul toch geko
zen en men zal zich erover beraden.
Zoals reeds gezegd dus het eerste
punt dat niet vlot verliep en nadat
er nog 3 punten vrij vlot doorgelo
pen werden kwam men aan punt
17 'de rondvraag'. Weinigen konden
vermoeden dat deze 2 uur zou
duren. Maar toen hadden diverse
mensen dan ook alle staten van
emotie doorgemaakt. Vooral tussen
een elftalcommissie, jeugdcommissie
en een pupillencommissie bleek wei
nig begrip te zijn en werden de he
vigste verwijten over en weer ge
slingerd.
Ook de voorzitter zelf had het niet
gemakkelijk en hij bood zelfs drie
keer zijn zetel aan waaruit blijkt dat
hij wel zeer agressief antwoord gaf
op de diverse vragen.
Toen aan het eind van de rondvraag
de bestuursleden elkaar onderling
gingen betichten van naïviteit op
het materiaal bleek punt 18 de slui
ting plotseling zeer vlot aan de
beurt. Zij hier nog vermeld dat de
v.v. Schoorl geen voorzittershamer
bezit en dat die er ons inziens snel
moet komen omdat je met een ha
mer je agressiviteit beter af kan
reageren dan met een bel.
Ook dit jaar zal traditiegetrouw de
folklore van het St. Maartenfeest in
ere worden gehouden.
De jeugd van het dorp wordt daar
om opgewekt met veel fantasie en
zorg een lamp te maken van een
uitgeholde biet of iets anders.
De beoordeling van het mooiste
lichtje, lied of kleding zal weer
plaatsvinden in de O.L. School te
Groet.
Door al het gekrakeel over de ver
kiezing van een gemeentesecretaris
zouden we haast vergeten dat on
danks dat het leven doorgaat.
En ook de meer normale dingen ho
ren in de krant, vandaar dat wij u
meedelen dat in St. Jan ter Duin
afgelopen zondag een alleszins ge
slaagde bazar heeft plaatsgevonden.
De publieke belangstelling hiervoor
was zo groot, dat veel artikelen al
in de morgenuren waren uitver
kocht. De bejaarde bewoners van St.
Jan ter Duin hadden weer hun best
gedaan om prachtige staaltjes van
zelfwerkzaamheid op de verschil
lende stands te deponeren.
Men zag alle mogelijke handwerken
waaraan de dames ongetwijfeld uren
hebben zitten 'pikken' terwijl de he
ren enkele fraaie poppenhuizen had
den gemaakt.
Er was een loterij, de naam van een
pop kon worden geraden en er wer
den poffertjes, oliebollen en appel
flappen verkocht. En deze waren
heerlijk dat kunnen wij u uit eigen
ervaring vertellen.
En zo kunnen directie, leiding en
bewoners van het bejaardentehuis
terugzien op een alleszins geslaagde
dag.
De leden van de hobby-club zeggen
u hierbij hartelijk dank voor de ge
toonde belangstelling en omdat niet
iedereen aanwezig was bij de trek
king van de verloting en er dus ver
schillende prijzen nog niet zijn af
gehaald, vermelden wij hieronder de
gehele trekkingslij st.
Groene verloting:
Poppenhuis 883; poppenhuis 602;
cake 516; waardebon 5,689.
Witte verloting:
Taart 455; tulband 374.
Verjaardag pop:
De pop was jarig op 18 oktober.
Grote verloting (gele loten):
Waardebon ƒ5,— 247; rood vaasje
43; spencer rood 561; pot Reines
claudes 48; wit asbakje 548; spencer
blauw 208; blik perziken 534; bruin
vaasje 615; luierbroekje 584; vijf
gulden 303; damesondergoed 189; ca
ke 430; patesmates met vinger
doekje 261; dameshandschoenen 8;
cake 49; worst 590; fruitschaal 400;
luieremmer 641; etui 563; fles wijn
Mantala 567; plant Stevenote 545;
damessjeal grijs 64; blik Hambur
gers 21; cakeschaal 618; dameszak
doekjes 512; worst 362; kapmantel
tje 22; puzzeldoos 60; fruitschaal 649;
paar nylons 90; toiletzakje 392;
worst 37; wattenpot 530; stuk zeep
Wella 188; waardébon ƒ5,172;
theemuts 665; wagengarnituur 386;
waardebon 5,554; pop 551; 3
washandjes 58; fles bessenlimonade
56; timmergereedschap 525; waarde
bon 5,— 240; waardebon 5,295;
toverstenen 17; blik ananas 506;
worst 19; bouwdoos 151; lap stof
voor jurk 360; blik ananas 110; thee
servies 36; flesje limonade 677;
zwaantje 547; rol koekjes 419; kin
derjurkje wol 9; botervloot 161; bo-
tervloot geel 378; waardebon ƒ.5,
614; bloempot 599; doos zeep Lilas
371; kindersokjes 204; stuk zeep 553;
doos zakdoekjes 55; wantjes 664; blik
ananas 555; eau de cologne 207;
mouwslab 541; blik cocktailworst
jes 573; wattenpotje wit 515; waar
de bon 5,1473 stukken zeep
met washandje 431; cake 654; puz
zel 271; wattenpotje wit 416; doos
dadels 543; pot gemengd fruit 402;
kinderbroekje 566; tafellaken 557;
flesje inkt 622; cake 375; fles limo
nade 429.
Voor ons, hier in Holland, is St.
Maarten de bsischop van Tours, die
van 316 tot 397 leefde en die be
kend werd doordat hij zijn mantel
deelde met een bedelaar. Dit feit zou
plaats gevonden hebben voor een
der stadspoorten van Amiens. Zo
zien wij hem ook afgebeeld op het
voorplein van een der Utrechtse ker
ken.
Maar deze voorstelling van zaken
is niet algemeen. Op een zegeltje, nu
nog bewaard in het stadsarchief van
de Oost-Vlaamse plaats Ronse, komt
een ruiter voor, die zijn mantel deelt
met een aan hem geketende duivel.
Dat hier St. Maarten bedoeld wordt
en niet St. Hermes, die op gelijke
wijze voorgesteld wordt, bewijst het
randschrift. Het zegel werd gebruikt
door het leenhof van Sint Martinus,
gevestigd binnen de immuniteit (is
door geestelijken bestuurd gebied
binnen een stad) ter plaatse.
Ook in Duitsland en in Italië was
St. Maarten steeds vergezeld van
een aan hem geketende duivel. De
beroemde renaissanceschilder Rafa
el Sansio (16e eeuw) liet op een zij
ner werken eveneens de heilige Mar
tinus zijn mantel delen met een gee-
ketende duivel.
In ons Nederlandse Limburg daaren
tegen, in Venol, zit boven de ingang
van de St. Martinuskerk een beeld
houwwerk van St. Maarten en de be
delaar. Zo komt het ook voor als
meer dan levensgrote windvaan op
de Domtoren in Utrecht. Kan het
anders? Utrecht is de St. Maartens-
stad bij uitstek: De Dom of St. Maar
tenskerk draagt zijn naam en zelfs
het stadswapen is gedeeld rood en
wit en zou op de gebeurtenis in
Amiens terug moeten wijzen.
In onze streken draagt de kerkklok
van Schellinkhout zijn naam met het
opschrift:
Martinus is mijn name
Mijn gheluut si God bekwame.
Een typisch gebruik bestond in het
Middeleeuwse Utrecht. Daar sprak
men van de 11e november als
Schuddekorfsdag 'doordat de kinde
ren op 11 november 's avonds boven
de ontstoken straatvuren een mand
verbranden met appels, kastanjes,
noten en mispels, welke mand of
korf bij het verbranden steeds werd
geschud, zodat de vruchten er uit
vielen en door de kinderen-konden
worden opgegrabbeld.' Aldus Wage
naar in zijn Historische wandelin
gen door Utrecht. Wij kennen dit
niet. Bij ons worden de donkere da
gen met lichtjes weggevaagd of door
vuren verstoord. Beide gebruiken
vermoedelijk herinneringen aan hei
dense vuuroffers aan de goden, die
de wasdom in het nieuwe jaar moes
ten geven.
Oude rijmpjes uit vroeger dagen
kennen aan de 11e november grote
betekenis toe.
'Als 't in november 's morgens broeit,
wis dat het des avonds loeit'.
'Brengt Allerheiligen (2 nov.) de
winter aan, dan doet Martinus de
zomer staan' (dus zacht weer op 11
nov.).
'Een donkere St. Maarten geeft een
lichte Kerst.'
'Als op St. Meerten de gans op 't ijs
staat, dan waadt hij met Kerst door
het slijk.'
'Is 't donker op Sinte Martijn, het zal
een zachte winter zijn. Maar is die
dag het weder helder, dan dringt
de vorst in menige kelder.'
'Nevels in St. Maartensnacht bren
gen winters kort en zacht.'
'Zo 't loof niet valt voor St. Martijn,
dan zal 't een harde winter zijn.'
Spraken we hierboven over heidense
gebruiken in christelijke tijden, St.
Maarten kan men in dit verband
zien als de verchristelijkte Ulla, de
wintergod, aan wie de gans gewijd
was. Wordt daarom in een der bo
vengenoemde rijmpjes ook de gans
genoemd?
Tot slot vermelden we nog, dat St.
Maarten de patroon der brouwers
was. Zijn beeltenis staat op een be
ker van het brouwersgilde te Haar
lem, die in het Frans Hals-museum
wordt bewaard.
Schoorl, nov., 1969. R. P. Goettsch.
Ontleend aan Prof. Dr. P. Goris-
sen: Sint Hermes in Spiegel histo-
riael okt. 1969.
De Zeeweg Bergen - Bergen aan Zee,
Ongeveer zevenhonderd bestellingen
kwamen reeds bij de verschillende
boekhandels in Alkmaar, Schoorl en
Bergen binnen voor het boek 'Oude
ansichten van Bergen'. Deze uitgave
die omstreeks half november, dus
nog vóór St. Nicolaas, op de markt
komt, geeft nu honderd vijf tig an
sichten uit de uitgebreide collectie
van Piet Mooy een beeld van Bergen
en Bergen aan Zee in de jaren 1900
tot 1930.
De teksten bij de foto's verzorgd
door Piet Mooy, Henk Jellema en
Alphons Leysen, worden voorafge
gaan door een korte schets van de
ontwikkeling van Bergen vanaf 1900.
Bij deze inleiding is 'n kaart afge
drukt, die in 1909 door de kunste
naar Jaap Veldheer werd getekend.
Naar wij van de samenstellers verne
men, is het nog mogelijk bestellin
gen voor dit in beperkte oplage ver
schijnende boek te plaatsen bij.
De Bergense Boekhandel, De Haans
Boekhandel, Boekhandel Schoelink,
Boekhandel Thomas en te Schoorl bij
Boekhandel Leysen.
