GERRITSEN
MEISJE
FLAGSTONES
Fa. H. J. V0LTEN Zn.
KELTUM PLEET
INGEZONDEN
Goed en slecht nieuws
van Provadya? Schoorl
2 jaar verzekerd tegen verlies
en diefstal
Th. Veldman
Niet een bril, maar de JUISTE bril
Mr Optiricii u. W. pastoor, Bergen
De werkende jeugd
(14-19 jaar) en het
vormingswerk.
Den Bosch twee dagen
paardenstad
MOORDENAAR
GEMUILKORFD
Burgerlijke Stand
Bergen
WASHOE KAN AL
AARDIG 'PRATEN'
VAN 'VUIL'
GESPROKEN
VIDEORECORDING Een nieuwe hobby voor moderne mensen!
Te koop gevraagd
woonhuis
Mevr. Duyvis
tegel- en
metselwerk
NEPRO
dubbele ramen
NEPRO
't VISHUIS
Elke dinsdag
goedkope vis
Bekendmaking
G. CIJS
Buiten verantwoordelijkheid
van de redactie.
Het zomerseizoen ligt voor ons. Het
moreel van de Provadya?-groep is
hoog, dus er weer fors tegenaan. Er
wordt gewerkt aan een koffiebar in
de boerderij, die te verwarmen is,
er worden avonden georganiseerd
enz. Daarbij is het werkelijk hart
verwarmend de volle steun te ge
nieten van de gemeente: een boer
derij die elk ogenblik verkocht kan
worden en die zonder een brand
verzekering zit en een financieel do-
seurtje van zeggen en schrijven
120,ondanks het voortgaan van
de ekonomische belangen de laatste
jaren, om ons bestaansrecht mee
te bewijzen. Vergeleken met andere
verenigingen is dit een lachertje; dit
betekent dat we op eigen kracht ver
der gaan. D '66 heeft in het ver
kiezingsprogram beloofd hun volle
medewerking te geven (gebouw, sub
sidie) als ze in de raad zouden ko
men. En nu zitten ze erin en wordt
er gezegd dat Provadya? zich eerst
maar eens waar moet maken.
Terwijl Provadya? de enige is die in
de zomer wat voor de jeugd heeft
georganiseerd en ook wel de enige
zal zijn die in de komende tijd wat
voor de jeugd zal doen (dank aan de
gemeenteraad!). De de gemeenteraad
heeft waarschijnlijk nog nooit het
gezegde gehoord: De jeugd is de toe
komst.
Jan Besteman
Jan Paarlberg.
r..
Jan Oldenburglaan 3
Bergen N.H.
Uw horloger/juwelier
6 SEPTEMBER
BERGEN
HERV. GEMEENTE
10.30 uur: Ds. Ter Steege in 't Witte
Kerkje.
GEREFORMEERDE KERK
9.00 uur: Ds. J. M. Bloemkolk te
Eindhoven.
19.00 uur: Ds. C. Ch. Verkuyl te
Heiloo, viering H. Avondmaal.
PAROCHIE PETRUS EN PAULUS
Zaterdag 19 uur Eucharistieviering
als op zondag.
Zondag 8.15 - 9.30 - 11.00
EUROPESE PAROCHIE VAN
ST. BENEDICTUS
Prins Hendriklaan 31
Zaterdag 19.15 uur: Eucharistie
viering als op zondag.
Zondag: 8.00 uur - 9.00 uur hoogmis,
10.15 uur Europese dienst met preek
in het Frans en Duits - 11.30 uur.
LEGER DES HEILS, Dorpshuis
10.00 uur: Samenkomst.
SCHOORL
NED. HERVORMDE GEMEENTE
VAN SCHOORL, GROET EN CAMP.
Groet, 10.00 uur: Ds. J. ten Kate,
Heerhugowaard.
R.K. PAROCHIE VAN DE
H. JOANNES DE DOOPER
Zaterdag 19 uur Eucharistieviering
als op zondag.
Zondag: 8.00 - 9.30 - 11.00 en 19.00
uur.
ALKMAAR
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
10.00 uur: Ds. A. J. v. d. Sluis.
REMONSTRANTSE GEMEENTE
10.30 uur: Ds. J. Breukink.
EVANG. LUTH. GEMEENTE
Oudegracht 187, Alkmaar.
10.15 uur: Ds. J. J. F. Herrmann,
aangemeten door
CONTACTLENZENSPECIALlSra
HOFLAAN 2 - TELEFOON 2202
Leverancier van alle ziekenfondsen
Uitsluitend specialistische behandeling
Brillen op recept van uw oogarts, worden snel geleverd.
In de maand september zullen overal
in Nederland de vormingsinstituten
voor de werkende jeugd starten met
hun cursussen. Dat houdt in dat on
geveer 45.000 jongeren dit jaar van
hun baas een hele of een halve dag
een vormingsinstituut mogen bezoe
ken, terwijl het loon doorbetaald
wordt.
Steeds meer bedrijven erkennen dit
recht op vorming dat de werkende
jeugd tussen de 16 en 19 jaar volgens
de wet heeft. Voor de werkende jon
geren van 14 en 15 jaar is deze vor
ming of vakopleiding met ingang
van 1 augustus 1970 zelfs wettelijk
verplicht.
Het vormingsprogramma wordt door
de leiding en de deelnemers geza
menlijk gemaakt. De onderwerpen
die behandeld worden sluiten dan
ook direct aan bij de problemen die
de jongere in zijn wereld tegenkomt.
Door middel van gesprekken, excur
sies, werkweken e.d. worden deze
problemen behandeld. Verder wordt
er aandacht besteed aan sport, han
denarbeid, creatief spel en koken.
Foto- en filmcamera's, bandrecor
ders, pick-ups en dit-projectoren
worden door de deelnemers zelf in
het programma gebruikt.
Op deze wijze krijgt een werkende
jongere samen met zijn of haar leef
tijdsgenoten een bredere kijk op de
dingen die rondom hen gebeuren.
In Alkmaar en Hoorn zijn vormings
instituten gevestigd. In de algemene
instituten komen zowel meisjes als
jongens, terwijl de r.k. instituten on
derverdeeld zijn in Levensschool
voor jongens en M.A. voor meisjes.
Iedereen die verdere inlichtingen
wenst, kan een briefje schrijven en
deze zonder postzegel opsturen naar
Machtiging no. 85 in Alkmaar of bel
len naar: R.K. Instituut Jongens
(02200) 10957. Algemeen instituut
Jongens en meisjes (02200) 14852.
Vrijdag 18 en zaterdag 19 september,
twee dagen lang, is de Brabantse
hoofdstad straks paardenstad. Die
dagen n.l. zijn gereserveerd voor het
Nationale Kampioenschapstentoon
stelling van de Koninklijke Vereni
ging 'Het Nederlandsche Trekpaard',
die in en rond de Bossche Brabant
hallen wordt gehouden. Een concours
- dit jaar het 36ste - dat in de loop
der jaren een heel eigen klank, een
heel eigen naam heeft gekregen, ja,
dat uitgegroeid is tot een agrarische
manifestatie van het allereerste plan.
Wat 'Den Bosch' dit jaar brengen
zal? De inschrijvingen - te beginnen
- overtreffen de stoutste verwach
tingen. Een driehonderd Trekpaar
den - machtige atleten als geen an
der - en een tweehonderd Haflingers
- het kleine sierlijke en lichtvoe
tige vospaard uit de Tiroler Alpen -
alsmede circa 100 Dartmoor-kinder-
rijponies strijden die dagen om prijs
en premie. Aantallen, die de Natio
nale zonder meer tot de grootste
paardententoonstelling van ons land
stempelen.
Het ziet er naar uit dat men de grote
moordenaar onder de vervuilende
stoffen, DDT, gaat muilkorven. DDT
is niet alleen een insectenbestrij
dingsmiddel, maar ook een moorde
naar van kleine zoogdieren, vogels
en vissen. Het is een van de vele
stoffen, die het leven op aarde be
dreigen. DDT is namelijk niet bio
logisch afbreekbaar. Het blijft zijn
giftige werking behouden.
Daar komt nu verandering in. Een
team van chemici in Californië is
naar mogelijkheden gaan zoeken om
DDT biologisch afbreekbaar te ma
ken. Zij zijn daar in geslaagd ook,
zij het dat dit afbreken wat al te
snel ging, zodat de insectendodende
werking verloren dreigde te gaan.
Zij voegden daartoe zink- en alumi-
niumhoudende preparaten aan DDT
toe. Op dit moment zoekt men naar
de juiste samenstelling en dosering
van die preparaten. Men is erg op
timistisch over de resultaten van 't
onderzoek en rekent er op, binnen
afzienbare tijd DDT als moordenaar
te kunnen muilkorven.
GEBOREN:
Dick A. z. v. J. A. Heil en J. A.
Kooijmans, Prins Bernhardlaan 10.
Alexandra E. d. v. P. A. Bos Eijssen
en J. J. Troost, Gouw 22. Michel z.
v. W. Kreek en M. M. G. C. Huisman,
Kogendijk 69.
ONDERTROUWD:
Hugo de Vries, 23 jaar, Eeuwigelaan
4 en Johanne M. E. Wiering, 27 jaar,
Eeuwigelaan 4. Nicolaas F. A. de
Graan, 24 jaar, Emmalaan 30 en As-
trid V. Krijt, 21 jaar, Schoonhoven.
GEHUWD:
Conrad P. Ingwersen en Annemieke
Bogers, Hallstein-Nes lc.
OVERLEDEN:
Antje Briefjes, echtg. v. C. J. Pijper,
Doorntjes 46. Jacoba Venbroek, echt.
v. L. M. Scheer, Nesdijk 91a.
„Hij of zij verstaat elk woord dat ik
zeg," aldus de eigenaar of eigenares
van het dierbare hondje dat al ja
renlang de zitkamer onveilig maakt.
Het is mogelijk dat mevrouw gelijk
heeft, maar het pekineesje zegt in
ieder geval niets terug.
Nu al drie jaar experimenteert men
aan de universiteit van Nevada in
de VS met een jonge vrouwelijke
chimpansee en met deze jongedame
heeft men méér opmerkelijke resul
taten bereikt op het gebied van con
versatie! Niet dat Washoe (zo heet
de chimpansee) kan spreken, maar
men heeft haar geleerd door geba
rentaal te reageren op menselijke
woorden. Men koos daarvoor de in
Amerika gebruikelijke gebarentaal
van doofstommen. (American Sign
Language). De taal waarin Washoe
zich onderhoudt is dus geen geheim
taal van eigen vinding, maar een vrij
algemeen gebruikelijke taal die vele
mensen verstaan. In de eerste zeven
maanden van haar training, die met
uiterst geduld wordt volbracht, leer
de zij vier tekens gebruiken. In de
tweede periode van dezelfde duur
waren het er negen. In de derde
21 en in de vierde 30. Zij leerde in
middels ook woordverbindingen tot
stand te brengen en een toenemende
verfijning in haar 'taalgebruik' valt
ook te constateren. Bijv.: het teken
van bloem maakte zij telkens als zij
wat rook. Het hoefde geen bloem te
zijn, het kon ook de geur van eten, of
van b.v. verf betreffen. Nu heeft zij
afzonderlijke tekens voor bloem en
geur. Ze onderscheidt feilloos het
begrip bloem, om het even of die nu
in de natuur of op een schilderij
voorkomt. De associatie met geur is
dus verdwenen. Als ze een hapje wil
maakt ze tekens voor open voedsel
drank d.w.z. maak de koelkast eens
open! En wanneer door een speciaal
signaal wordt aangekondigd dat er
gegeten zal worden maakt zij de te
kens voor luister, eten.
De mens is zonder dat hij daar zelf
erg in heeft vaak een enorme smeer
poets. De toenemende vervuiling van
water, land en lucht moet zeker niet
alleen op rekening worden geschre
ven van de industrie. Ook in het
huishouden worden veel stoffen ge
bruikt die mede oorzaak zijn van de
ernstige vervuiling waarvoor de
mens zich gesteld ziet.
In de Bondsrepubliek Duitsland zijn
geleerden dat nauwkeurig nagegaan.
De resultaten van het onderzoek wa
ren verbijsterend. Tegenwoordig
worden in het huishouden ongeveer
6000 min of meer schadelijke stoffen
gebruikt. Hiervan zijn rond 2000 bi
ologisch afbreekbaar en daardoor als
deel van het afvalwater niet schade
lijk. De overige 4000 stoffen veran
deren niet van structuur en zijn ook
reden van de sterk toenemende ver
vuiling van ons water. Indien Duits
land voldoende zuiveringsinstallaties
wli bouwen om die stoffen chemisch
onschadelijk te maken, vergt dat een
investering van 30 miljard gulden.
Voor de Rijn alleen al is een pro
gramma voor de bouw van water
zuiveringsinstallaties in uitvoering,
dat 5 miljard gulden gaat kosten.
Ons land zal, wil men er alle af
valwater zuiveren, één miljard gul
den op tafel moeten leggen. Dat mil
jard moet er komen, want het gaat
niet alleen om het leefbaar houden
van ons land, maar vooral ook om
de toekomstige voorziening van ons
drinkwater.
Misschien hebt u wel eens gehoord
over Video, de beeldband. Misschien
hebt u het gelezen in uw radio-TV-
gids, misschien hebt u de TV-om-
roepster horen aankondigen dat 'het
nu volgende programma een band
opname is va», een toneelstuk'. Wat
is die Video, hoe werai Kotv wat.
Vuur een band ment
Allemaal vragen die wij in het hier
na volgend artikel populair voor u
hopen uit te leggen.
EEN STUKJE GESCHIEDENIS
De camera en de fotografie zijn uit
vindingen die niet door een enkel
mens zijn gedaan. Het is een lange
reeks van onderzoekers geweest die
allerlei schijnbaar op zichzelf staan
de ontdekkingen deden. Een meneer
vond de lens uit. Een ander ontdekte
de lichtgevoeligheid van zilverhou
ten. Een derde construeerde het dia
fragma. Zo werkte men uiteindelijk
naar de fotografie toe. Het langs me
chanische weg vastleggen van beeld
den op lichtgevoelige platen.
De geschiedenis van de Video begint
in feite met de ontdekking van de
Cameraobscura, de voorloper van 't
foto- en filmtoestel. Ook Video heeft
n.l. een camera nodig.
Toen de gebroeders Lumiere in 1895
voor het eerst hun Cinematographe
demonstreerden, een apparaat waar
mee men beelden bewegend kon op
nemen en vertonen, was daarmee
ook de eerste stap naar de Video ge
zet. De mens immers is nooit tevre
den? Kan men beelden opnemen en
vertonen door middel van de licht
gevoelige film? Dan gaat men een
stapje verder denken.
DE RADIO
Video is afgeleid van de televisie. Is
ook een afleiding van de bandrecor
der zoals wij die momenteel in vele
huisgezinnen aantreffen. Maar laten
wij ons even bezighouden met de
uitvinding van de radio. Guglielmo
Marconi geldt als de uitvinder van
de radio. Het overbrengen van sig
nalen langs draadloze weg, door mid
del van elektromagnetische golven.
Deze golven waren al ontdekt door
Herz, Marconi echter maakte er een
praktisch gebruik van, door de con
structie van een afstembare zender
en ontvanger. Dat was in 1896.
HET PRINCIPE VAN DE
RECORDER
In dat merkwaardige jaar 1896 toen
de radio werd uitgevonden, werd op
23 november Valdemar Poulsen ge
boren. Deze Deense geleerde is niet
alleen de man die de radio uitrustte
met de booglamp, waardoor deze
een groter bereik kreeg, dan de pri
mitieve vonkzender, hij deed meer.
Hij ontdekte dat geluidsgolven opge
vangen door een microfoon, door
middel van een electromagneet op
een metaaldraad konden worden
vastgelegddat was zo rond de
eeuwwisseling.
Er was nu een camera, er was radio
waarmee men signalen over grote af
stand kon seinen en er bestond een
apparaat dat geluid langs elektro
nische weg kon opvangen, vastleg
gen enweergeven. Er was echter
nog geen televisie.
TELEVISIE
Toen Galvani kikkerpoten op een
zinken bord zag bewegen doordat zij
met een koperen voorwerp werden
aangeraakt, ontdekte hij het princi
pe van de elektrische 'stroom', iets
dat 'vloeit'. Het is een van de vele
kleine schakels die voert naar de
ontdekking van de televisie. Als vele
uitvindingen is de televisie het werk
van meerdere vorsers, op verschei
dene plaatsen van de wereld werk
zaam.
In Pommeren werd een zekere Paul
Nipkow geboren. Het was in 1860.
Paul Nipkow had een sterke belang
stelling voor de optica, lenzen, te
lescopen camera's. Hij had ook
een grote interesse in de telefoon, hij
knutselde er zelf een waarmee hij
geluiden van het ene vertrek naar
het andere kon overbrengen. Het
was in 1883 toen de gedachte aan te
levisie, het door middel van elek
trische signalen overbrengen van
beelden, bij hem opkwam.
Om het beeld voor overseinen ge
schikt te maken, zo redeneerde hij,
moet men het in kleine stukjes hak
ken. Elk stukje kan in een stroom-^
stootje worden omgezet en over ge
seind. Daarvoor construeerde hij de
'aftaster' die men later Nipkowschijf
noemde. Een metalen schijf waarin
spiraalsgewijs (volgens een vast pa
troon) kleine gaatjes waren aange
bracht. De draaiende schijf, achterin
een camera geplaatst, ontleedt het
beeld in een reeks lichtpuntjes, wis
selend in intensiteit. Deze lichtpunt
jes moeten op een fotocel vallen
welke er stroomsignalen van maakt.
Maar helaas, Paul Nipkow was zijn
tijd ver vooruit. Er bestonden op dat
tijdstip (1884) nog geen fotocellen.
De z.g. mechanische aftasters, waar
van Nipkow de eerste bouwde, wer
den in diverse varianten veelal met
spiegels of lenzen nagebouwd door
o.m. Alexanderson, Jenkins, Ives en
Baird, welke laatste ook wel de
'vader van de televisie' wordt ge
noemd. Baird was het n.l. die de
draadloos overgebrachte TV volledig
uitwerkte en niet, zoals anderen in
feite de 'draad TV' propageerde. Fe
bruari 1928 zond hij voor het eerst
TV-beelden uit van Londen die in
New York werden ontvangen. Liet
de beeldkwaliteit te wensen over,
het succes was er niet minder om.
Men moet bedenken dat voor die
beelden nog niet gebruik werd ge
maakt van de huidige eentimeter-
golven, maar van de gebruikelijke
radiogolf.
De mechanische aftaster van Nip
kow, Jenkins en Baird werd reeds
in de jaren '30 vervangen door de
elektronische TV-camera die het op
gevangen beeld op een z.g. elektro
nen rooster doet vallen, waarbij licht
direct in elektronische signalen
wordt omgezet. De ontvanger, voor
dien ook uitgerust met een mecha
nische beeldvormer, werd voorzien
van de Kathodestraalbuis, een uit
vinding van William Crookes om
streeks 1890! De Kathodestraalbuis
werd het grijze oog van de televisie.
In feite zijn we nu weer op ons uit
gangspunt terug, beelden kunnen
worden opgenomen met een camera
en weergegeven met een ontvanger.
De vinding van Valdemar Poulsen
resulterende in de bandrecorder is
gemeengoed geworden en het is lo
gisch dat men, de televisie tot een
volmaakte vorm gebracht hebbend,
dacht, 'nu ook het beeld op de band'.
In onze moderne tijd zijn er (helaas)
geen uitvinders meer op zolderka
mertjes, die potlood en passer, sol
deerbout en hamer hanterend, met
een nieuwe 3D kleurentelevisie voor
de draad komen. De gigantische in
dustrieën als Philips, Sony of Grun-
dig kennen teams van samenwer
kende technici. Deze krijgen een op
dracht. Zij werken eendrachtig sa
men om een bepaald nieuwe ontwik
keling te realiseren. Uit hun handen
komen de kleurentelevisie, de nieu
we minirecorder, de mini TV met
het grote beeld. Zij werken met de
modernste hulpmiddelen waarin de
computer bepaald een bijzondere en
centrale plaats inneemt. Aan deze
teams is het te danken dat u, voor
een lage prijs de compacte en be
trouwbare produkten in de etalages
ziet. Een handgemaakte televisie is
ondenkbaar, het zou onbetaalbaar
zijn.
DE VIDEO HEEFT DE TOEKOMST
Werkt men bij de omroepen meestal
met de z.g. ampex, een beeldband
recorder waarbij breedband wordt
gebruikt, de industrie bouwde voor
de amateur een handzaam en com
pact Video-apparaat. Een toestel, zo
als deze Sony, kan in elke huiska
mer een plaatsje vinden. Dit appa
raat heeft in principe dezelfde moge
lijkheden als de grote ampex. U kunt
er, door middel van een camera, zelf
beelden mee opnemen. U kunt pro
gramma's overnemen van uw eigen
televisietoestel, gelijktijdig beeld en
geluid. De bediening is net zo simpel
als van een gewone huis-tuin- en
keuken-geluidsrecorder. U kunt het
beeld laten stilstaan en u kunt het
zo vaak herhalen als uzelf wilt. Het
apparaat leent zich dus net zo goed
voor het opnemen van uw favoriete
cupwedstrijd, als voor onderwijs
doeleinden en instructie. In combi
natie met een cameraset is zo'n
beeldbandrecorder een uniek instru
ment voor sportclubs, onderwijsin
stituten en natuurlijk ook in handen
van de beeldbandamateur, want dat
dit de hobby van morgen is staat
vrijwel vast.
OOK BUITEN?
De filmcamera krijgt concurrentie.
De draagbare Videorecorder, com
pact en maar 5.6 kg wegend, leent
zich uitstekend voor het opnemen in
de buitenlucht. De camera, met een
formaat bijna gelijk aan de doorsnee
filmcamera, voor amateurs, weegt
maar 1.9 kg. U kunt er 20 minuten
beeld-geluid mee opnemen! Het ap
paraat werkt op batterijen. De ca
mera is, net als zijn 'filmbroertje'
voorzien van een zoomlens (16-64
mm f:2) en een handgreep.
Zelf televisie maken? Het is geen
science fiction meer!
niet al te groot
liefst vrijstaand, onverschillig
waar.
Br. onder nr. 671 bur. v. d.
blad.
Gevraagd per half september
voor 2 middagen per week.
Beukenlaan 5, Bergen, tel. 2052
Voor al uw
SPECIAAL MOZAIK
EN NATUURSTEEN
Telefoon (02208) 4095.
Alluminium jaloeziëen, zonne
schermen, markiezen.
Vraag prijsopgaaf en monsters.
Heiligland 38 - Alkmaar
Telefoon (02200) 15678
uit voorraad leverbaar
roodbruine tuintegels
NATUURSTEENHANDEL
Telefoon (02240) 2597 en 2476
Schagen.
bij voldoende aanvoer
vers gefileerde schol,
schelvis, kabeljauw
3,per heel kilo.
FA. P. VREES
Tel. (02208) 2296
J. Jacobslaan 3, Bergen.
Vanaf 1 september is
onze sigarenzaak
'DE SNUIFDOOS'
Alleen geopend op don
derdag, vrijdag en za
terdag.
Oude Prinsweg 13, Bergen.
Gevraagd
WERKSTER
voor 1 of 2 ochtenden p. week.
Mevr. Borst - lip 6 - Bergen.