Stfltegebieden: „bescherm de aanwezige rust en stilte
Medicijnkasten in regio A lkmaar relatief laag
Foto van de maand
3
Egmondredders in
boekRedden en bergen
Niet één, maar
twee Huizen Ramp!
w
O «O
fel
lIBtel
l*f 1 111
fil
8
8
8
4
f H
•40
I
DE DUINSTREEK
s
■jir
-
f
I
95
ken is blijkt uit tal van maatre-
>90.
I
ag
r)
ALKMAAR De kosten die
voor medicijnen wórden ge-
Recreatieve aspecten
Nieuw systeem
Ecologische aspecten
Planologische aspecten
Ingezonden brief
de op één na laagste van heel
Nederland. Dat blijkt uit de
cijfers van ziektekostenverze
keraar Noord-Holland-Noord.
Maar dit feit geeft geen reden
tot juichen als we de prijzen
die in Nederland voor medicij
nen wórden berekend vergelij
ken met die in andere landen in
Europa. Per j aar geven wij drie
miljard gulden Uit aan genees- blacf Koopkracht staat een voorbeeld.
gelen die tegenwoordig wor
den genomen om de kosten te
rug te dringen.
Coinplot
middelen. Als hier de Belgi
sche prijzen zouden gelden,
dan zouden we met de helft
minder toekunnen. Sommige
geneesmiddelen zijn bij ons
negen maal duurder dan in
Griekenland. „De prijs voor
medicijnen is zo hoog als een
land dat toestaat,” zegt drs. M.
Snijders, adjuncUdirecteur
van Noord-Holland-Noord.
Dat deze pil niet meer te slik-
DONDERDAG 27 DECEMBER 1990
IÉ t 10 0
^sin4
Schoorl/
Bergen en Egmond
PAGINA 19
A.M. Schoonderwóerd
ssè-
V.
0:0
4
Bergen
Overveen
Het huis Ramp. Tekening door H. Pola, omstreeks 1700.
4
merk je steeds dat het complot tussen
0? IK t’i>o
n
1
1
L
of ruiken van mensen worden veroor
zaakt.
ASA. De aandacht wordt getrokken
door het prachtige neussierraad met
kleurrijke edelsteentjes.
1
Eén van de vele foto’s in het boek,, Red
den en bergen". Hier de Egmondse
reddingbootbemanning in 1911. Op de
achterste rij, in het midden met bolhoed,
schipper Philip pus („Kalfie") Stam;
rechts naast hem burgemeester Eyma
(foto: KNZHRM).
:n
BERGEN - U kunt de foto van de
maand weer zien hangen in de foto-
printshop van Cees Noort aan de Oude
Prinsweg. Deze foto die in kleur in de
Stiltegebied in Schoorl
„Gelet op het gegeven, dat plaatse
lijk sprake is van verstoring, slijtage
en erosie van het duinmilieu door de
recreatie zullen geen maatregelen
worden getroffen die het bezoek aan
de duinen in belangrijke mate zullen
vergroten. In beginsel wordt slechts
gedacht aan die vormen van open
luchtrecreatie welke van rustige aard
zijn. Niet strikt aan de duinen gebon
den vormen van recreatie worden niet
toelaatbaar geacht”.
In de bestemmingsplannen van de
gemeenten Schoorl, Bergen en Eg-
mond is het duingebied planologisch
goed beschermd. De vigerende be
stemmingen zijn duingebied, bosge
bied en natuurgebied. Enkele terrei
nen ten zuiden van Camperduin (ge-
cl
is dat Nieuwedieper Wim Kalkman -
hebben een deel van hun honorarium
geschonken aan de twee maatschap
pijen.
Het spreekt vanzelf dat de befaam
de Helderse redder Dorus Rijkers re
gelmatig in het boek opduikt. Ook de
minderbekende Klaas Duit komen we
enkele malen tegen. Het waren roei-
redders met een ongelooflijke moed.
Het is niet voor niets dat het schitte
rende reddingsmuseum in Den Helder
naar Dorus Rijkers is vernoemd. Ga
daar ’ns naar toe!
In „Redden en bergen”, gestoken in
de fel oranje kleur van reddingsvesten
en ander materieel, vinden we o.a. de
mysterieuze stranding van de „Prince
George” bij Camperduin (1921), de
stranding van de „Fremad” bij
Schoorl (1871), die van de „Drozd” bij
Egmond (1952), van de „Petschora”
bij Egmond (1866) en van vele andere
schepen.
Dit spannende boek begint in 1824
en eindigt in 1990. Allerlei soorten
reddingen - met roei- en motorboten
en met helicopters - treffen we in dit
boek aan. „Redden en bergen” spreekt
velen aan die geïnteresseerd zijn in zee
en scheepvaart en... in KNZHRM. In
elke boekhandel.
Deze gebieden met duinen en bossen
vervullen een belangrijke funktie voor
met name wandelen en fietsen. Het re
creatief gebruik is zeer extensief van
karakter en gericht op natuur-land-
schaps- en rustbeleving. Nabij Eg
mond aan Zee zijn enkele tweede-
huisjesterreinen gelegen. In het oosten
en zuiden van het duingebied Eg-
mond-Binnen zijn een aantal kam
peerterreinen gelegen.
Snijders heeft voortdurend gezien
dat een beleid dat gericht was op de
prijs, de doelmatigheid en de kwaliteit
van de distributie aantast: „Onze re
gio, de kop van Noord-Holland, West-
Friesland en Alkmaar, is op het gebied
van geneesmiddelenvoorziening de op
een na goedkoopste in Nederland. Dat
komt onder andere doordat hier een
goed overleg is tussen apothekers en
huisartsen. Ook zijn er veel apotheek-
houdende huisartsen en de mensen in
dit gebied zijn zuinig van aard.”
REGIO - Ook in het nieuwste mari
tieme boek van Allernaarder Ger van
der Burg spelen reddingsoperaties
voor de kust van Egmond, Bergen en
Schoorl een rol. Anders dan in zijn
vorige twee boeken „Geen zee te
hoog” en „Varen” legt hij nu het ac
cent op het werk van de twee red-
dingsmaatschappijen. Uiteraard ver
geet hij daarbij de inspanningen van
de bergingsfirmas niet; zij moeten de
schepen binnenslepen als de beman
ning gered is.
„Redden en bergen, weer of geen
Het onderhavig duingebied is zowel
vanuit ecologisch als recreatief oog
punt waardevol. De recreatie in het
gebied is grotendeels gericht op de be
leving van natuur, rust en stilte. Een
aanwijzing van deze drie gebieden als
stiltegebied sluit hierbij goed aan. Het
duingebied Egmond-Binnen (gebied
48) wordt aan de zuidzijde begrensd
door de Zeeweg tussen Bakkum en Ca-
stricum aan Zee. Door een omissie is
het zuidelijk gedeelte, gelegen op het
meente Schoorl) zijn bestemd als gas-
winningslokatie, parkeerterrein en
horecavoorziening. In de beschreven
duingebieden zijn geen ruimtelijke
ontwikkelingen voorzien die een be
dreiging kunnen vormen voor de rust
en stilte.
Het duinmilieu is zeer complex en
gevarieerd. Op korte afstand zijn er
grote verschillen in klimaat, hoogte-
ugging, expositie en dergelijke. Dit
leidt tot een grote afwisseling in be
groeiing. In grote lijnen zijn er van
west naar oost de volgende typen be
groeiing aanwezig: open duingebied
(zeeréep), open duingebied met stru
welen, en vervolgens loof- en naald-
Volgens het streekplan Noord-Ken-
nemerland moeten de duinen worden
beheerd als een aaneengesloten duin
gebied. In grote delen van dat gebied is
de inrichting en het beheer tevens ge
richt op de waterwinning. Voor het re
creatief gebruik van de duinen geeft
het streekplan de volgende beleids
voornemens:
Ramp bewaard. In 1705 verliet de fa
milie Ramp Overveen en betrok in
Bergen een groot huis dat reeds aan de
familie Ramp toebehoorde en ook Huis
Ramp werd genoemd. Dit huis, waar
bij een groot bos - het Rampenbos -
behoorde, was gesitueerd aan het we-
steinde van het Wiertdijkje, begrensd
door de Buerweg. Beide Huizen Ramp
zijp gesloopt: Overveen in 1737, Ber
genomstreeks 1775. Zoals bekend zijn
van het Berger Huis Ramp onlangs
restanten teruggevonden. Bij nadere
beschouwing van de tekeningen Van
béide Huizen Ramp vallen de verschil
len duidelijk op.
Snijders was als adviseur van de Ver
eniging van Nederlandse Ziekenfond
sen betrokken bij de totstandkoming
van het nieuwe systeem: „Ik heb niet
de neiging om spastisch over de prij
zen te gaan doen. Wanneer je be
schaafd met elkaar omgaat valt er best
een oplossing te vinden. Wij hebben
als voorwaarde gesteld dat in principe
niemand genoodzaakt zal zijn om bij
te betalen. De medicijnen voor reuma-
en hartpatiënten en diabetici zijn erg
duur. Deze mensen mogen niet de du
pe worden van het geneesmiddelen
vergoedingssysteem. Daarnaast moe
ten de mensen weten dat een goedkoop
geneesmiddel net zo goed kan zijn als
een duur medicijn, want anders wordt
de relatie tussen huisarts en patiënt
verstoord. En dat mag nooit gebeu
ren.”
Complot arts en patiënt
sterker dan de overheidl!
Tijdens de lezing in de bibliotheek
op 8 november jl. over oud-Bergen was
de spreker enigszins onzeker in zijn
toelichting bij de diaprojectie van een
oude tekening van het Huis Ramp te
Bergen. Deze onzekerheid was volko
men terecht, omdat het getoonde beeld
niet het Huis Ramp tè Bergen betrof
maar wel het Huis Ramp te Overveen
bij Haarlem. Als nadere toelichting
het volgende: de uit Haarlem afkom
stige familie Ramp bewoonde van
1636 tot 1705 een groot huis met bijge
bouwen in Overveen. Dit huis werd
Huis Ramp genoemd.
In het gemeente-archief van Haar
lem wordt nog een door A. Rademaker
in 1712 gemaakte gravUrë van dit Huis
0-..T.
Maar ook in de kop van Noord-Hol-
land zal men worden geconfronteerd
met het nieuwe overheidsbeleid. Op 1
april 1991 wordt het nieuwe genees-
middelen-vergoedingssysteem van
kracht. Groepen medicijnen zijn van
af dat moment aan een bepaalde prijs
gebonden. Wie een duurder middel
wenst te gebruiken zal moeten bijbe
talen. Daarnaast willen alle betrokke
nen afspraken maken over de voor te
schrijven en af te leveren hoeveelheid
geneesmiddelen. Bijvoorbeeld nooit
meer dan veertien dagen en bij chroni
sche aandoeningen drie maanden.
leerbaar, er moest voortdurend onder
zoek worden gedaan en vaak ontston
den ruzies. We hebben met zijn allen
kwartjes geïnvesteerd om dubbeltjes
te vangen en hebben dus gefaald.”
-JT T -.4 '«44- A 1 m **4'^*. 4 0/1 -11- -
gram wórdt uit Griekenland inge- pillen die thuis in de medicijnkastjes
voerd voor 950,- per duizend stuks, blijven staan. Bij iedere verandering
merk je steeds dat het complot tussen
ipronkelijke produ- hulpverlener en patiënt sterker is dan
cent, 2738,- per duizend. De tablet- de maatregelen die de overheid treft,
ten worden dus goedkoop naar het
buitenland geëxporteerd, door een
importeur weer terug naar ons land
gehaald en blijven ondanks de scha
kels van de tussenhandel goedkoper
dan de middelen die rechtstreeks wor
den verstrekt. Snijders: „Het is dus
onzin dat duur altijd beter is, maar
maak dat de mensen maar eens wijs.”
bossen. Nabij Schoorl bestaat de be
groeiing voor een groot deel uit na
tuurlijke heidevelden en in de jaren
’30 aangeplante dennenbossen.
De gevarieerde begroeiing brengt
een gevarieerde fauna met zich mee.
De broedvogelbevolking is rijk, zowel
naar aantal soorten als naar indivi-
duen-tal. Buiten het broedseizoen is
het duingebied van belang voor grote
aantallen doortrekkende vogels, o.a.
vele soorten zang- en roofvogels. Ook
de zoogdierfauna is goed ontwikkeld
met o.a. diverse soorten marterachti-
gen en vele soorten knaagdieren.
Het duingebied is voor broedende
en dóórtrekkende avifauna en voor de
zoogdierfauna van groot ecologisch
belang. Verstoring, waaronder akoes
tische, kan zeer hinderlijk zijn voor de
vele vogels en zoogdieren die hier per
manent of tijdelijk aanwezig zijn.
weer”, een uitgave van Pirola, is weer
een machtig boek van de zee, de zeelui
en de kustbewoners ggeworden. Ruim
100 foto’s en tekeningen illustreren de
40 verhalen over reddingsoperaties
langs de Nederlandse kust.
Het was in 1824, na de ramp met het
schip „De Vreede” onder Den Helder,
dat zowel de NZHRM als de ZHRM
(beide kregen later de K van Koninlij
ke ervóór) werd opgericht. Het be
langrijke werk van deze sympathieke
maatschappijen is genoegzaam be
kend. Zeker in Egmond aan Zee, waar
het reddinggebeuren zo’n centrale
plaats in de gemeenschap inneemt.
Het mooie (nieuwe) materieel in het
nieuwe beterhuis oogst alom bewon
dering.
Achterin „Redden en bergen” wordt
het werk van de reddingmaatschap-
pijen (die geheel op vrijwillige bijdra
gen draaien) nog eens extra belicht.
De beide auteurs - naast Van der Burg
etalage staat is gemaakt door Gerard
Roosenboom van de Dirk Klompweg
in India. Hij gebruikte een Nikon Ca
mera 801 AF en een Fuji-film van 100
grondgebied van de gemeente Castri-
cum, niet in het streekplan Amster-
dam-Noordzeekanaal-Gebied als stil
tegebied aangewezen. Aanwijzing als
stiltegebied is gewenst en zal moeten
worden gerealiseerd bij eerstvolgende
(partiële) herziening van dit streek
plan.
Aan de randen van de duingebieden
zijn enkele meer intensief gebruikte
recreatieterreinen aanwezig. Gedoeld
wordt op de strook met bestemming
parkeerterrein en horeca te Schoorl,
de skibaan in Bergen en het recreatie-
woningenbeleid ten noorden van Eg
mond aan Zee.
Deze drie terreinen zullen buiten
het stiltegebied en dientengevolge
buiten de werkingssfeer van de veror
dening gelaten moeten worden.
De meeste medicijngebruikers mer
ken weinig van deze enorme prijsver-
De prijzen Zan de geneesmiddelen schillen, omdat zij via het ziekenfonds
verschillen enorm. Daar is een aantal verzekerd zijn. Maar de ziektekosten
verklaringen voor te geven. Nieuwe verzekeraars worden dagelijks met
geneesmiddelen worden door farma- deze bedragen geconfronteerd. In on-
ceutische multinationals op de markt ze regio is dat Noord-Holland-Nóord.
gebracht. Op deze merkgeneesmidde
len rust octrooi. Dat wil zeggen dat
geen andere geneesmiddelcnprodu-
cent het medicijn mag hamaken; Tij
dens die tfctrooipcriod^ Wil. de pgódu-
cent zoveel mogelijk whist maken.
Snijders: „Met veel bombarie wordt
het middel op de markt gebracht, liet
Jou nog beter zijn dan andere midde
len eii nog minder bijwerking hebben.
Het percentage nieuwe medicijnen dat
Werkelijk beter is, is schrikbarend
laag. In de meeste gevallen voegt het
nieuwe produkt niets tóe aan de be
staande middelen. Maar de huisarts
hoopt dat het produkt werkelijk beter
mate. In een luidruchting en jachtig kan verstoring door alleen al het zien
leven moet de mens zich daarin kun
nen terugtrekken. Daarnaast kunnen
stiltegebieden van essentieel belang
zijn voor het voortbestaan van bepaal
de ecosystemen, die weinig verstoring
verdragen. Daarbij gaat het vooral om
bepaalde diersoorten en met name vo
gelsoorten, die in dit opzicht hoge ei
sen stellen aan hun biotoop. Of bij de
bescherming van stiltegebieden het
accent wordt gelegd op het weren van
't Huis te. Kami ijjo
Maar ook de apothekers en de indus
trie zijn slim genoeg om de nadelige
gevolgen van het overheidsbeleid te
ontduiken. Een apotheker is een koop
man. Hij moet een gedeelte van zijn
winst halen uit de verkoop van medi
cijnen en daarom heeft hij er absoluut
geen baat bij om minder af te leveren.
Tot voor enkele jaren geleden kreeg de
apotheker een abonnement-honora-
num, een vergoeding voor iedere pa
tiënt die bij de apotheker stond inge
schreven. Wanneer hij daarnaast me
dicijnen goedkoper kon inkopen,
mocht hij de winst in eigen zak steken.
Deze regeling verdween en nu krijgen
de apothekers een honorarium van
10,35 per receptregel. Zij willen de
patiënten dus wel zo vaak mogelijk
terugzien. Als je een apotheker vraagt 1
om doelmatig af te leveren en tegelij
kertijd de winst tussen in- en verkoop
tot nul te reduceren, dan vraag je hem
feitelijk mee te werken aan de daling
van zijn eigen inkomen. Zo’n systeem
moet dus wel falen. De apothekers
44 10 14
Provinciale Staten hébben bij het
vaststellen van hun mtentieprogram-
ma „Stiltegebieden” hét voornemen
om in een komende streekplanbeslis-
sing rekening te houden met het be
schermen van de aanwezige rust en
stilte in de in dat programma genoem
de gebieden. En na afweging van de
verschillende belangen, die gebieden
als „Stiltegebied” aan te wijzen. De
provincie brengt in een tweetal fraaie
i en overzichtelijke ontwerpprogram-
j ma’s met kaartbijlagen een overzicht
van de in onze provincie in aanmer
king komende stiltegebieden.
Onder stiltegebied wordt verstaan
een gebied in de orde van grootte van
enige vierkante kilometers of meer
waarin de natuurlijke geluiden niet of
nauwelijks worden verstoord door
I i menselijke aktiviteiten. Stiltegebie
den moeten, aldus een memorie van
toelichting van het intentieprogram-
ma, als oorden van rusf van belang
I worden geacht. Zulks in toenemende
i ""■'lil 1’1
Van deze 3 gebieden is alleen het
duingebied Bergen-Egmond onder-
zocht. Akoestische onderzoeken in
'eluid in het "belang van de rustzoe- duingebieden nabij Castricum en
ZZandvoort hebben aangetoond dat
creatie, dan wel het instandhouden door de grote gelijkheid en het be-
schermende karakter dat op genoem-
afhangen van de aard van het gebied. de gebieden rust, de onderhavige ge-
het beheer ven een stiltegebied bieden gelijk zijn. De gebieden kun-
- De gebieden worden behoudens inci
denteel vlieg- en recreatieverkeer niet
verstoord.
- In gebied 47 (duingebied Bergen-Eg-
ïnond) is geconstateerd dat bij oosten
wind verstoring door wegverkeer
plaatsvindt; aannemelijk is dat dit
ook in gebied 48 (duingebied Egmond-
Binnen) voorkomt.
•- Het heersende geluidsniveau va
rieert afhankelijk van de windrichting
van ca. 25 dB(A) bij aflandige wind tot
45 dB(A) ten gevolge van de branding
bij wind van zee.
Op grond van het bovenstaande mag
worden geconcludeerd dat het gebied
als stiltegebied de kwalificatie „goed”
verdient.
ze regio is--
Deze coöperatie van ziekenfondsen en
particuliere ziektekostenverzekeraar
heeft te maken met ruim vierhonderd
duizend verzekerden, dertienhonderd
hulpverleners en honderddertig in- “.,ueL uus wel lalen- ue apotnexers
stellingen. Snijders noemt zickzelf pngennaar compensatie zoeken, als
gekscherend de zorginkoper: „Wij/ net opdelen van een recept in meerde-
moeten zorgen dat de verzekerden de re1_cePt®n meer te kunnen decla-
hulp krijgen waar ze premie voor be- tereh. Ook werden er door de apothe-
talen. De fout in dit land is dat we kers groothandels in het leven geroe-
alleen kijken naar de prijzen van de ^eze zogenoemde rugzak-
produkten terwijl de kosten per inwo- p-oothandels konden zij goedkoop in
ner erg laag zijn. Dat komt omdat Ne- koPe,n en du4ulrde1 verkopen. De winst
derland een uitstekend distributiesys- othandel k°mt dan uitein-
teem heeft via huisartsen en apothe- toT£h weH ,n de zakvan de aPo’
kers. In België zijn veel medicijnen theker. Deze afspraken zijn oncontro-
is cn'schrijft het nieuwe, duurdere, gc- vrij bij de drogist te verkrijgen. De
neesmiddel voor. Wanneer het octrooi Nederlandse overheid heeft jaren ge-
leden geprobeerd de consumptie nog
maakt zijn in de regio Alkmaar ten hét geneesmiddel maken. Dan verder terug te dringen door het in-
j_ i-.4124.^^ ii spi-eékt men van loco’s. Deze loco’s voeren van de medicijnenknaak. Maar
zijn aanzienlijk goedkoper dan het daardoor werd een goed werkend sys-
--:jj_i l_u teem verstoord. De artsen hebben er
nauwelijks belang bij om patiënten
vaak terug te zien en de medicijnge
bruikers voelen er weinig voor om
o voor iéder herhalingsrecept een knaak
prijsregulering is. Dat wil zeggen dat te betalen. De artsen willen wel zo
een producent van geneesmiddelen doelmatig mogelijk voorschrijven,
kan vragen wat hij wil. In overige lan- maar door het invoeren van de medi-
den heeft de overheid een grote in- cijnenknaak gingen ze grotere hoe-
vloed op de prijsontwikkeling. Snij- veelheden verstrekken. Het gevolg
daarvan is dat iedere apotheker per
jaar gemiddeld voor honderdduizend
gulden aan medicijnen terugkrijgt. En
dan denk ik maar even niet aan al die
4//^-
verloopt mogen ook andere producen
ten hét geneesmiddel maken. Dan
spréékt men van loco’s. Deze loco’s
oorspronkelijke geneesmiddel en heb
ben veelal dezelfde werking.”
De tweede reden voor het verschil in
prijzen is een politieke. Nederland is
het enige land in Europa waar geen
een' producent van geneesmiddelen
den heeft de overheid een grote in-
dérs: „De prijs voor medicijnen is zo
hoog als een land dat toestaat.” In het
41_.a Koopkracht staat een voorbeeld.
Hét plastablet Alpactone 100 milli-,
per dui:IM
In Nederland kost hét middel, afgele
verd door de oors;
gelegd op het weren van
belang van de rustzoe-
:ende mens, in het algemeen de re-
van ecosystemen, de natuur, zal mede
Aan hét beheer van
met als primair doel natuurbehoud nen als volgt worden beschreven:
zullen veel strengere eisen en beper
kingen moeten worden gesteld dan
aan een gebied dat meer hoge recrea
tieve kwaliteiten kent. Zo is bijvoor
beeld bij verstoring van de fauna ge
luid hiet de belangrijkste factor. Ook
Samenstelling Jouke Minkema