"blad. 2 rede Jhurchill 28/9'44
De fouten van Hitier. Wij zijn heel wat verschuldigd aan de geweldige
stommiteiten waaraan de Duitschers zich hebben schuldig gemaakt. Ik heb een
vergelijking tusschen Hitier en apoleon steeds verafschuwd, dèfcexx zou een
beleediging zijn voor de nagedachtenis van de groote Framsche Keizer en diens
militair genie tegenover de verachtelijke D.bendeleider en slachter. Maar in
één opzicht kan men ze wel vergelijken. Het karakter van beiden maakt het voor
hun onmogelijk ook maar één voetbreed gronds op te geven van wat eens gewonnen
was. Hitier heeft de D.legers over geheel Europa verspreid en door koppig tot
op dit oogenblik - en dat ondanks Stalingrad en Tunis - stand te houden, heeft
hij het zichzelf onmogelijk gemaakt zijn hoofdmacht voor de eindstrijd te con-
centreeren. Hitier heeft een groot leger in de alkan verkwist, in N.Italië
staan 27 divisies tegenover Alexander, een aantal daarvan zal nooit meer de Al
pen overkomen om bij te dragen tot de verdediging van het vaderland. Toen Kit-
ler op 20 Juli aan zijn bom ontsnapte, schreef hij zijn redding toe aan de be
scherming van de voorzienigheid. Vanuit zuiver mil.gezichtspunt zijn wij het
met hem eens. Het zou voor de geall. werkelijk een gevoelige tegenslag zijn,
als zij in^de laatste stadia van de strijd het veldheergenie van Korporaal
Schickelgruber moesten missen, die op zoo'n merkwaardige wijze tot onze over
winning heeft bijgedragen.
Vermoedelijke duur van den oorlog. Militair gesproken is er nog veel te doen.
Ik zal zeker niet een gissing wagen omtrent de datum van het einde, want meer
dan dat zou het niet zijn. Vele personen van groot technisch kunnen en groot
verantwoordelijkheidsgevoel koesteren de hoop, dat deze oorlog vóór het einde
van 1944 Is afgeloopen. Anderzijds kan nieman - en ik zeker niet - de waarborg
geven, dat de oorlog ook niet nog verschillende maanden van 1945 in beslag zal
nemen. Ook bestaat de mogelijkheid, dat als de georganiseerde tegenstand eenmaal
is gebroken, de geall.op een bepaalde datum zullen verklaren, dat de oorlog te
gen de Duitsche staat is geëindigd en een zuiveringsactie is begonnen tegen ban
dieten en oorlogsmisdadigere in de wouden en bergen van Dlnd. Niemand weet wan
neer het einde zal zijn, niemand kan het voorspellen, niet nadat de laatste na
zi-desperado onschadelijk is gemaakt.
De politieke situatie. De vazalstaten. De ééne vazal na de andere heeft zich van
de nazi-tirannie losgemaakt en is niet slechts tot neutraliteit overgegaan maar
heeft zich tegen zijn oude bondgenoot gekeerd, zoo Roemenië en Bulgarije en nu
ook Finland. Hongarije is nog steeds in de greep der nazi's, als het zich los
maakt dan zal het de wapens keeren tegen diegene die het meegesleept heeft in
de ondergang. Ch. wees op de matiging in de Russ.voorwaarden tegenover Figland.
Bulgarije is één der ergste oorlogsmisdadigers en wil, nu het ook de wapens te
gen Dlnd.richt, beschouwd worden als één der ereen.volken. Maar wat Gr.Brit.
betreft zal Bulgarije zijn overgang moeten bewijzen vóór wij bereid zijn het
een plaats in te ruimen. In de landen der Vereen.volken willen wij zeker geen
Bulgaar zien.
Polen. Gevoelens van vriendschap met Polen vonden s teeds een sterke weerklank
in het Br.volk. Rusl.heeft zeker rechten op een veilige Westgrens en een be
vriende buur aan zijn Westzijde. Ik vertrouw en ben vast overtuigd, dat Polen
en Rusl.er in zullen slagen tot overeenstemming te komen en dat er een Poolsche
regeering gevormd zal kunnen worden, die het vertrouwen van alle partijen geniet
Frankrijk. Herhaaldelijk heb ik verklaard, dat het ons doel en ons belang is
Frankrijk weer sterk te zien en onafhankelijk en met ons in een geest van vriend
schap verbonden. Wij hebben goede hoop dat dit spoedig bereikt zal zijn. De ver-
vertegenwoordigers van Fr. moeten worden gekend in alle kwesties die met de gTtr»
grens van Dlnd.langs de Rijn samenhangen en ook in de finale afrekening met dit
land. Het schijnt nu mogelijk het besluit van lgiers van kracht te verklaren,
waarbij als overgangsmaatregel de Wetgev.vergadering als gekozen lichaam kan
v/orden samengesteld, waaraan het Comité verantwoordelijk zal zijn. Zulk een
stap zal het mogelijk maken de voorl.regeering van Fr. te arrkennen, iets wat wij
allen zoo spoedig mogelijk hopen te zien gebeuren.
Toekomstige wereldorganisatie. Op de conferentie te Dumbarton Oaks zijn vele
zwarigheden ter tafel gebracht en v/eer weggelegd, maar ook vele opgelost. De
toekomstige v/ereldvrede hangt af van de hartelijke en alles omvattende samen-
v/erking en van onderling vertrouwen tusschen de Ver.St. Ruslen Gr.Brit. Niets
mag ons teveel zijn om dit te bereiken.Cm tot volledige overeenstemming te komen
is een bijeenkomst van de Staatschefs van deze mogendheden noodig.Ik heb goede
hoop, dat deze nog voor het einde van het jaar zal plaats vinden.
Nederland. De havens van Brest, le HavreBoulogneDieppe en Antwerpen zijn al
in onze handen. Aanstonds zullen alle havens van de Spaansche grens tot Hoek v«
Holland in ons bezit zijn./ Ik vertrouw, dat de dag niet veraf is, dat onze
strijdkrachten er in zullen slagen het gansche grondgebied te bevrijden van on
ze standvastige en zwaar getroffen vriend Nederland. Ch. herinnerde er aan, dat
Nederl.aan Eng.zijde voor het vestigen en v/aarborgen van de vrede in Europa
strijd. Nederland ligt ons na aan het Ixart. Zijn belangen in Europa en el
ders verdienen onze steun en zijn trouwens nauw vervlochten met de onze.