De stem en de ooren van het gewest.
-
Hoe staat het met de Leeszaal?
Wij hadden een gesprek met de leiding van
de Openbare Leeszaal en Bibliotheek in de
Langestraat. Er werd ons verteld, dat de Leeszaal
en Boekerij vrij goed door de oorlogsjaren is
heengekomen. Vele malen moest in de uitleening
„neen" geantwoord worden als men een bepaald
boek wensr-hie—Gelukkiu is dat nu voorbii. Het
plannen in voorbereiding om de badplaals Bergen
aan Zee voor het publiek vrij te geven.
Dit beteekent echter nog niet, dat wij de eerst
volgende Zondag reeds naar zee kunnen trekken,
daar eerst het strand en de duinen van mijnen
gezuiverd moeten worden en deze arbeid nog wel
eenioe tiid in beslaö zal nemen
zitten, omdat men hoopt op bon 03 nog witte
brood te kunnen krijgen. Men loopt daardoor
echter een redelijke kans omniets te krijgen.
VERSCH VLEESCH.
Teneinde weer een krachtige veestapel te kun
nen vormen, blijven wij voorloopig aangewezen
op vleesch in blik. Door verschillende omstandig-
Pn Iromt orKtor af an tr»o r*r»lr trorcrh vloacrn
Radiofelegrafisfen vertellen van hun werk.
In een gesprek met de radiotelegrafisten van Gewest II kregen wij een
indruk van de wijze waarop contact met Engeland werd onderhouden en
de gevaren die hieraan verbonden waren.
Van de eene plaats naar de andere trekkend,
zich voortdurend blootstellend aan de greep van
de S D., hebben deze mannen steeds het contact
met het Engelsche Hoofdkwartier onderhouden.
Het publiek heeft van hun nimmer rustende activi
teit nooit iets kunnen merken. Vanuit een met
zorg gekozen schuilplaats werd het contact met
Engeland tot stand gebracht en onderhouden.
Over de zenders zijn gegevens over militaire
situatie van den vijand verstrekt, werden aan
wijzingen gegeven voor het bombardeeren van
bepaalde doelen Ook werden langs deze weg
wapens „bestelden konden instructies van het
Hoofdkwartier voor de B.S. in ontvangst worden
genomen.
Zeer gevaarlijk werk!
Hoe groot het gevaar was dat dit soort werk
met zich meebracht, in verband met de nimmer
ruslende activiteit van de Duitsche opsporings-
pogingen, moge blijken uit het feit. dat van de
tien gewestelijke zenders, die in werking zijn ge
weest er acht „gesneuveld" zijn. Tenslotte was
de radiozender van Gewest 1 1met de telegra
fisten waarvan wij een onderhoud hadden, de
eenige die nog in de lucht was. De Duitschers
beschikten over peilstations. met behulp waarvan
zij de plaats bepaalden, waar zich een geheime
zender bevond, waarna zij apart daartoe uitge
ruste peilauto's er op uit stuurden om een nader
onderzoek in te stellen.
Menig benauwd uurtje werd er beleefd, wanneer
de peilwagens in de buurt werden gesignaleerd
en het is te danken aan de handigheid van de
bezetting, die steeds van een andere golflengte
gebruik maakte, gecombineerd met een flinke
dosis geluk, dat de verbeten pogingen van de
Duitschers, ook dit station te pakken te krijgen,
op niets uitliepen. De heer J. Verhagen, die zijn
sporen als radio-telegrafist al ruimschoots ver
diend had op de zeesleepboot „Zwarte Zee",
had de leiding, de heer J. Zandberge was met
het technische gedeelte belast, terwijl de heer
P. Faber voor het codeeren en decodeeren van de
telegrammen was toegevoegd.
In een badcel van hef ziekenhuis.
De zender begon zijn avontuurlijke loopbaan
in het St. Elisabelh-Ziekenhuis hier ter plaatse,
waar de antenne in de koepel verdekt werd op
gesteld, terwijl een badcel prachtig als radiohut
dienst kon doen. Hij genoot de speciale bescher
ming van de Moeder-Overste, die we! eens in
PREDIKBEURTEN, 10 J«ni 1945.
Nederlandsch Hervormde Kerk.
Groote Kerk 10 uur Da. Klein-Wassink
Kapelkerk 10 Ds. Kleyne (H. Avondmaal)
Groote Kerk 5 Ds. Tuinstra.
Gereformeerde Kerk.
10 uur Ds. S. Idema
5 Ds. C. von Meyenfeldt
Heiloo: 8.30 uur Ds. C. von Meyenfeldt.
4 Ds S. Idema.
Doopsgezinde Gemeente.
10 uur Ds. F. -.uiper
RemomtraeUche Gemeente.
10.30 uur Ds. F. W. Rappold.
Evangelisch Luthersche Gemeente.
10.30 uur Ds. P. C. Roodenburg.
Ned. Chr. Gemeenschapsbond (in Waakt en Bidt)
Zaterdagmid. 3.30 uur: Bidstond, Oudegracht 208.
Zondagmid. 3 uur Jongeliedensamenk. Houtweg 8
Zondagsdienst apotheken. 10-17 Juni.
Apotheek Wanna, Mient 11.
De nachtdienst gaat reeds in op Zaterdag 9 Ju*i.
een moeilijk parket gereakte, wanneer zij de
aanwezigheid van de mannen moest verklaren
en daarbij om begrijpelijke redenen niet al te
uitvoerig kon zijn. Deze op hun beurt werden
ook wel eens in verlegenheid gebracht.
Een van hen vertelde, hoe hij eens op een
vraag wat hij zocht geantwoord had. dat hij het
orgel kwam repareeren. waarop de non hem er
heen geleidde. „Toen was ik wel verplicht om
met een ernstig gezicht eens een onderzoek in
te stellen en ik was blij toen ik weer alleen ge
laten werd en ik de wijk kon nemen naar onze
radiohut."
Een zwervend bestaan.
Nadat de Duitschers een inval in het zieken
huis hadden gedaan, werd de wijk genomen naar
de Zaanstreek waar eerst een plaats gevonden
werd in Koog aan de Zaan, Later moest de boel
nog weer worden overgebracht naar Wormerveer
om tenslotte te belanden in een leege fabriek te
Zaandam, waar op 40 m. hoogte „veilig" kon
worden geopereerd, mede in verband met het, feit
dat de peilstations te Dirkshorn en Heemskerk
door de R.A.F. uit de weg werden geruimd.
Nieuwe moeilijkheden staken de kop op in de
vorm van stroomdistributie en later in het geheel
wegvallen van de spanning, waarna accu's
moesten worden opgeladen met behulp van een
motorfiets, wat met het noodige lawaai gepaard
g'ng-
In stilte hebben deze mannen dag en nacht
gewerkt om tot elke prijs hel contact met Enge
land te kunnen blijven onderhouden. Menig be
langrijk doel is op deze wijze uit de weg geruimd
door de R. A. F. Zonder dit contact zouden de
mannen van de B.S. geen wapens en ander
materiaal uit Engeland hebben ontvangen. Dank
zij de slem en de ooren van het Gewest konden
de troepen paraat zijn.
MEDEDEELING M.G.
Hef uitgangsverbod fusscken 23 en 5
uur is met ingang van HEDEN voor
de geheele Provincie Noordholland
OPGEHEVEN.
U. V. V.
De U. V. V. die thans meer dan 200 afdeelingen
telt, stelt zich ten doel
1. de moreele en materiëele welvaart van het
Nederlandsche Volk te bevorderen, zoover dit
kan geschieden door de samenwerking van Ne
derlandsche vrouwen;
2. bij de Nederlandsche vrouw het bewustzijn te
versterken van haar verantwoordelijkheid voor
het welzijn der gemeenschap.
Iedere Nederlandsche vrouw, die de leeftijd
van 18 jaar heeft bereikt, kan lid zijn.
De leden der afdeelingen zijn ingedeeld in
Administratieve, Huishoudelijke, Sociale en Ver
bindingsdienst (vervoer, telefoon, koeriers).
Het bureau wordt binnenkort geopend': Oude
gracht 92, waar inlichtingen te krijgen zullen zijn.
De U. V. V. vat alleen werkzaamheden aan,
welke niet door reeds bestaande Sociale ver-
eenigingen worden ter hand genomen, doch streeft
er naar, waar dat mogelijk is, deze vereenigingen
van dienst te zijn.
De namen van de bestuursleden publiceerden
wij reeds in ons blad.
Inschakeling der Roode Kruiswinkels.
Zooals reeds eerder is medegedeeld, werden
de zoogenaamde Roode Kruiswinkels ingescha
keld. teneinde gedurende den bezettingstijd °ver
een klein en overzichtelijk apparaat te kunnen
beschikken voor distributie van internationaal
beschikbaargesfelde levensmiddelen, zoodat er
gemakkelijk tegen kon worden gewaakt, dat
deze goederen in verkeerde handen kwamen.
Infusschen bleek het noodzakelijk van deze ap
paratuur ook na de bevrijding nog gebruik te
maken.
Bij een deel van het publiek heeft de
ongewenschte meening post gevat, dat de
niet-ingeschakelde winkeliers opzettelijk bui
ten deze verstrekking zijn gehouden op
grond van een eventueel minder gunstige
reputatie. Met klem wordt er op gewezen,
dat dit geenzins het geval is en de Roode
Kruiswinkels zijn uitgekozen in verband met
hun ligging voor het publiek en enkele an
dere zakelijke factoren.
Het blijft echter de bedoeling, zoodra de
voorraadvorming dit toelaat, de oormale
handel met grossiers en winkeliers in alle
branches weder volledig in ie schakelen.
DE TUNNEL
Iedere morgen leidde men ons, dwangar
beiders, eidoor. Driehonderd meter lang en
steil omhoog liep de stikdonkere pijp, die we
aan de voet van de rots ingingen en zeventig
meter hooger, boven op de rotsmassa, ver
lieten.
En ddardoor klom je dan, elke morgen,
de hel, die arbeidsdag heette, tegemoet, 't Wrrj
daar donker; je voorman trapte je op zijn
te groote klompen en ze!) werd je door de
man achter je op je klompen getrapt.
Een vloek daar viel er een. En onder
het schelden van den gevallene, het hijgen
van je kameraden en het schreeuwen van de
bewakers klom je voort
Plotseling een luid geratel. De kraanmachi
nist, een felle partijm n, liet een aantal lor
ries in volle vaart naar beneden komen. Dat
beteekende elke morgen een aanslag op ons
leven. Dan drukte je je tegen de muur, tus-
schen de andeten, vocht je. om zoo ver mo
gelijk van de rail te geraken, om niet ge
grepen te worden door de zware lorries en
beneden verbrijzeld aan te komen.
,\ooit was de stemming slechter, leek de
ellende grooter dan in de tunnel, die we haast
niet op konden komen en die vooral voor de
zieken een ver chrikking was. We haatten
hem, het was één van onze meest gevreesde
kwelgeesten.
En als je dan boven was, doodmoe, met
trillende knieen en stokkende adem, dan wist
je dat de dag. de lange werkdag met z'n
honger, z'n slaag en z'n arbeid pas begon
nen was
Schapenhouders opgelet 1
De registratie en de merking van de schapen
stapel op de bedrijven is vervallen. Het veeboekje
voor schapenhouders en het zakboekje voor
handelaren behoeven derhalve niet meer te
worden bijgehouden. De handel in lammeren, ge
boren in 1945 i* geheel vrijgegeven. De in het
loopende kalenderjaar geboren lammeren mogen
dus vrij vervoerd en al dan niet via een markt
verhandeld worden, zoodat het vervoer zonder
geleidebiljetten en de handel zonder aankoop
vergunningen weer mogelijk is.
Voor schapen, geboren voor 1945 wordt het
vervoerverbod voorloopig gehandhaafd.
Opduikende vereenigingen. 4
Alle oud-A.J.C.ers en allen, die tot de A.J.C-
willen toetreden, kunnen zich weer melden bij
Riek van Erkelens, Reekerstraat 8, Alkmaar.
S S. man ontvlucht!
Naar ons ter oore kwam, is het een S.S.-man
gelukt uit het kamp aan de Schaepmankade te
ontvluchten.
