bondgenoten, ter^ bevordering van
(sreedzame internationale verhoudin
gen en ter beveiliging van de positie
,van het Koninkrijk en mitsdien van
gpn samenstellende delen.
Het herstel van het internationale
handelsverkeer heeft de bijzondere
sandacht der regering. De voorlich
ting van het buitenland over Neder
land en die van ons volk ovèr het
buitenland heeft haar actieve belang
stelling. De buitenlandsche £ienst zal
worden gemoderniseerd, de plannen
Baarvoor liggen gereed. De minister
zonder portefeuille, dr. J. H. van
Etoyen, zal den minister van buiten
landsche zaken bijstaan en heri» bij
afwezigheid kunnen vervangen onder
Be primaire verantwoordelijkheid
Sran laatstgenoemden.
Meer dan ooit heeft, de buitenland-
fcche politiek onze aandacht. Deze
Ipulmiiteert in de vraag naar onze
(Verhouding tot het verslagen Duits
land. Het Nederlandse volk heeft
IBaarmee een rekening te vereffenen
jpp schier elk gebied. Wij zullen daar
bij voor onze rechten strijden en niet
Hulden, dat daaraan tekort wordt
gedaan terwille van de wederopbouw
Fan het Duitse bedrijfsleven.
De Nederlandse regering zal bij de
geallieerde mogendheden haar eisen
tot schadevergoeding indienen en in
het bijzonder krachtig aandringen op
teruggave van door de Duitsers ge
stolen goederen en vervanging daar
van door andere goederen, indien zij
Biet meer te achterhalen zijn.
In ditzelfde verband aanvaardt dit
kabinet ook de gedachte van minister
san Kleffens om de mogelijkheid tot
Schadevergoeding door middel van
annexatie van Duits gebied open te
bouden. Deze annexatie is "echter zo
zeer een zaak, die gedragen of ver
worpen moet worden door het zede
lijk besef en het zakelijk inzicht van
mis volk, dat de regering er prijs cp
stelt te bevorderen, dat door een
apenbare discussie de publieke me
ning zich hierover in bezonkenheid
tormen kan-
User en vloot.
Eeri nieuw Nederlands leger is in
Wording, waarvoor o.m. in Australië
22 000 man worden opgeleid.
Tot welke sterkte de Koninklijke
Marine kan worden opgebouwd
wordt op het ogenblik nog uitsluitend
bepaald door de mogelijkheden welke
bestaan voor de verkrijging van ma
terieel en door het beschikbare aantal
officieren en onderofficieren en man
schappen met oorlogservaring en
kennis van modern materieel. De Ko
ninklijke Marine leed gedurende de
Borlog zware verliezen en het over
gebleven personeel aangevuld met
Dfficieren, onderofficieren en man
schappen die in Nederland achterble
ven na 14 Mei 1940, en met oorlogs
vrijwilligers zullen in een verhou-
Hing van ongeveer één op drie de
nieuwe vloot bemannen die aan de
Borlog tegen Japan en de bevrijding
van Nederlands-Indië zal deelnemen.
Een modern smaldeel van kruisers,
torpedojagers en onderzeeboten met
Be nodige ondersteuning van lucht
strijdkrachten wordt hiervoor be
stemd.
f Bovendien Is in de Verenigde Sta-
fen een mariniersbrigade in opleiding
teneinde voor de oorlogvoering in
feet Oosten te worden ingezet.
Pormale gezagsverhoudingen.
Teneinde de gehele bevolking zo
mógelijk tot een regelmatig
ea terug te voeren is het nodig,
eS( weer overzichtelijke en voor
burger duidelijke bestuursap-
bestaan, opdat mede daar-
r ook weer gezonde gezagsverhou-
;en kunnen groeien. Het is ge-
enst, dat iedere burger op ge-
akkelijke wijze kan weten, weike
stautte over een bepaalde zaak
eft te beslissen en dat hem de
erheid wordt gegeven, dat er ook
iderdaad beslist wordt.
Met alle waardering voor het stre
ven en voor de bereikte resultaten
van het M.G., moet worden vastge
steld, dat het naast elkander werken
,van een burgerlijk bestuur en van het
M.G., vooral in de lagere instanties,
He gezagsverhoudingen vaak bemoei
lijkt.
Het M.G. zal uiterlijk op 1 Septem-
ztja geliquideerd, uitgezonderd in
[ie ftmcties en op die plaatsen, waar-
Hu «egi
Herstel van de democratie.
In de tweede plaats is voor het her
stel der gezagsverhoudingen noodza
kelijk, dat de democratische organen
worden hersteld.
Het herstel van de vertegenwoor
digende colleges zal zowel voor
Staten-Generaal, Provinciale Staten
als voor de gemeenteraden geschie
den.
De methode, die bij dit herstel zal
moeten worden gevolgd, zal nooit
in overeenstemming kunnen zijn met
de wettelijke voorschriften. Bij de
thans aanwezige zekerheid, dat men
zich niet aan de wet kan houdén, zal
een oplossing moeten worden ge
vonden, die de beste vruchten kan
afwerpen en de geringste politieke
spanningen tengevolge heeft.
Bij de samenstelling van de col
leges, welke het volk tot de eerstko
mende verkiezingen zullen vertegen
woordigen, zal rekening moeten wor
den gehouden zowel met hen, die
daarin vóór 1940 zitting hadden als
met hen, die tijdens de bezetting,
hetzij in of buiten de verzetsbewe
ging, verantwoordelijkheid hebben
gedragen. Ook voor eerstgenoemde
categorie gelde, dat mag worden
verlangd, dat zij het vertrouwen van
het volk gedurende de jaren der be
zetting niet heeft verloren.
Het kabinet meent, dat in dit ver
band de z.g. nationale adviescom
missie een belangrijke taak kan ver
vullen, in het bijzonder bij het
samenstellen van een noodparlement,
dat door ons noodzakelijk geacht
wordt.
Dit noodparlement zal in functie
blijven tot de eerstkomende verkie
zingen. Wij menen, dat zonder bij
zondere omstandigheden hiervoor
zeker met een jaar moet worden ge
rekend. Intussen kan de regering
eerder voor beslissingen van zodani
ge draagwijdte worden geplaatst, dat
zij daarvoor een uitspraak van het
volk nodig acht. Ook een eerder con
flict met het noodparlement zou tot
verkiezingen moeten voeren.
Ten aanzien van de samenstelling
zal niet alleen op onvaderlandslieven
de daden, maar ook op corruptie ge
let worden.
De zuivering van de pers dient snel
te geschieden. Over de mogelijkheid
tot verschijning of over definitief ver-
►bod van, op grond van het persbe
sluit, verboden bladen zal ,zo spoedig
mogelijk een beslissing wórden ge
nomen. Hierbij zuilen in ieder geval de
rechten van de bonafdie illegale pers
behoorlijk gewaarborgd worden. De
regering rekent erop, dat deze beslis
sing aan het bestaan van allerlei scha-
duw-organisaties van verboden bla
den een einde zal maken, waardoor
alle vaderlandse krachten voor de ver
schijnende pers beschikbaar komen.
Leninging van stoffelijke nood.
Als volgend punt vroeg de min.-
pres. aandacht voor de voorziening
in de directe materiële noden der
bevolking. Niet alleen de voedseb-
voorj'ening, doch ook de ontzettende
nood op het gebied van huisvesting
en huisraad, van kleeding en schoei
sel eischt dringend voorziening.
De regering zal er alles op zetten
het Nederlandse volk te doordrin
gen van het besef, dat onze ar
beidskracht vrijwel het enige is;
dat ons gelaten werd en deze
zelfs nog lang niet in de mate als
vóór de oorlog. Werkelijke wel
vaart voor iedereen kunnen wij
alleen maar opbouwen op de
grondslag van het herstel van ons
productievermogen. tLw.z. door
arbeid. Zolang wij daar ook in de
praktijk van ons leven geen ernst
mee maken, blijven wij een volk
van arme menschen.
Op de bevolking moet een beroep
worden gedaan om vooral hun, die
in de zo jammerlijk geteisterde stre
ken een nieuw leven moeten begin
nen, dit enigszins dragelijk te ma
ken. De regering vertrouwt, dat de
vrijwillige inzameling van huisraad
enz. voldoende resultaten zal op
leveren om andere maatregelen
overbodig te maken. Zij staat echter
wel op het standpunt dat het in
beginsel ongeoorloofd is, dat de ene
van gemeenteraden overweegt' de f b t oorlogsver-
regenng op grond van de ervarmg, w,+
Atn AT»
die inmiddels is opgedaan, voor de
later bevrijde provincies een wijzi
ging van het uitvoeringsbesluit.
De zuivering.
Zij is zich echter bewust dat hier
mee eveneens een tweede niet min
der belangrijk onderwerp samen
hangt, dat van de zuivering van de
ambtelijke en van de bedrijfswereld
en de berechting van landverraders
en collaborateurs. De regering kan
zich niet aan de indruk onttrekken,
hierbij met een van de ernstigste
en moeilijkste problemen uit ons
volksleven te maken te hebben.
De regering is bereid met kracht
op te treden en niet alleen tegen
leden van de N.S.B., maar ook tegen
over hen, die zich op welke laakbare
wijze dan ook tijdens de bezetting op
ergerlijke wijze hebben verrijkt. De
regering acht het noodzakelijk, dat
dezulken voorlopig in verzekerde be
waring worden gesteld, totdat de
wijze, waarop zij hun vermogen tij
dens de -bezetting vergaarden, zal
zijn opgehelderd niet alleen, maar
zij, indiende ontoelaatbaarheid daar
van vaststaat, dit ook volledig door
de staat in beslag hebben zien
nemen.
Wij achten verder een doortastende
rechtvaardige zuivering nodig voor
"het ambtelijk apparaat.
Voorts zal overwogen moeten wor
den of aan de ambtelijKe zuivering
niet een administratief-rechtelijk ka
rakter moet worden gegeven.
Voorstellen zijn te verwachten van
invoering van een algemeen gelden
de regeling, die de mogelijkheid biedt
en de voorwaarden schept dat het
bedrijfsleven door middel van tucht
rechtelijke beoordeling wordt gezui
verd, terwijl de wederopbouw van
het bedrijfsleven niet meer dan strikt
nodig is wordt gestoord.
De berechting zal met spoed ter
hand worden genomen, vooral van de
leidende personen van de N.S.B. en
van de oorlogsmisdadigers. Op een
snelle zuivering van de politie zal in
der .wordeo aangedrongen,
jftedea-
nielingen, geen stoel heeft om op te
zitten en de ander over huisraad be
schikt, dat hij slechts éénmaal In
de week of in het geheel niet ge
bruikt.
Economisch herstel.
Betreffende het verder herstel van
ons economisch leven wordt voorop
gesteld, dat organisatorische en
financiële sanering noodzakelijk is
en een hoog opgevoerd werktempo
van de regering. Haast een uitge
breide en psychologische juiste voor
lichting, wil van het herstel van het
Nederlandse bedrijfsleven binnen
redelijke termijn iets terecht komen.
Indien ergens dan blijkt op dit
terrein dat alles met alles verband
houdt en de maatregelen van een
alles overziend standpunt uit die
nen te worden beoordeeld- Herstel
en opbouw van het Nederlandse
productievermogen zal alleen doel
treffend kunnen geschieden op de
grondslag van een algemeen
sociaal-economisch-financieel plan
waarin de richtlijnen, volgens welke
het beleid moet, worden gevoerd,
zijn vastgelegd. Zulk een plan dient
te worden ontworpen na aanwij
zingen door de ministerraad, door
een in te stellen wetenschappelijk
bureau, dat de gegevens verkrijgt
van de departementen en van het
georganiseerde bedrijfsleven, deze
gegevens verwerkt en het ontwor
pen plan voorlegt aan de minister
raad. Voor de stichting van dit bu
reau zal de regering een vaste kern
van eerste rangs krachten ter be
schikking stellen en verder zal een
beroep tot medewerking worden ge
daan op alle wetenschappelijke en
practisch geschoolde krachten, waar
over ons land beschikt, zowel uit
het bedrijfsleven als uit de wereld
van het hoger onderwijs.
Noodplan-herstelplan.
Voor de eerste phase van hét re
geringsoptreden is nodig een nood-
plan-1945, daarnaast moet direct een
begin worden gemaakt met het op
stellen van 'n herstelplan'46-'48, dat
drie jaren moet omvatten en waar
van een aantal onderdelen, met na
me de bouwnijverheid, reeds direct
.moet JHorjden gezien in een swel
komt aldus reeds een Belangrijk'
deel van het economisch beleid tot
uitdrukking.
Bedrijfsorganisatie.
De regering zal een regeling ont
werpen voor de organisatie van het
bedrijfsleven in grote samenvatten
de eenheden, waarin overheid, on
dernemers en arbeiders hun plaats
verkrijgen, welke organen onder
goedkeuring van hoger gezag alge
meen bindende regelingen zowel op
sociaal als op economisch terrein voor
de bedrijfstakken kunnen vaststel
len.
Scheepvaart.
De Nederlandse koopvaardijvloot
leed gedurende de oorlog grote ver
liezen- Plannen voor aanvulling en
vernieuwing zijn in behandeling met
de scheepseigenaren en binnen zeer
korten tijd kan een aanvang ge
maakt worden met de uitvoering
van de bouw van schepen zoveel
mogelijk op Nederlandse werven.
Nieuwbouw van zeeschepen, kust
vaartschepen en vissersschepen is
nodig.
Voortgegaan zal worden met 'de
uitwerking van een pensioenregeling
voor het personeel der koopvaardij
vloot.
Problemen van de eigendom.
De regering is verder voornemens
een onderzoek in te stellen naar de
vraag, voor welke bedrijfstakken,
gedeelten van bedrijfstakken of on
dernemingen, naast die van het
mijnbedrijf en de Nederlandse Bank,
een overgang van particulier
eigendom naar de publieke of se-
mi-publieke eigendom uit een oog
punt van algemeen belang Is gebo
den. In dit verband zal ook worden
onderzocht wat dient te gebeuren
met de verbeurd verklaarde en on
der beheer gestelde bezittingen van
Duitse of Nederlandse onderdanen.
Het agrarische fundament.
Onze land- en tuinbouw verkeren
in buitengewoon moeilijke omstan
digheden en de vooruitzichten voor
de komende oogst zijn ongunstig.
Reeds met de herstelwerkzaam
heden dient de. grondslag te worden
gelegd voor een complex van maat
regelen, welke op lange te.-mijn
zullen moeten worden uitgevoerd
om de vooraanstaande positie welke
onze land- en tuinbouw steeds heb
ben ingenomen ook in de toekomst
te handhaven.
i De regering rekent hierbij op de
medewerking van alle boeren, tuin-
j ders en landarbeiders, die door
hechte organisatie ieder hun aan
deel in de uitvoering van de nodige
maatregelen op zich dienen te ne
men-
Zij zal voorts alles In het werk
stellen om te bereiken, dat de be
werkers van de bodem duurzaam
die beloning ontvangen, welke hun
toekomt.
Voedselvoorziening. 1
De voedselvoorziening van ons
volk baart nog vele zorgen. Het is
aan de thans afgetreden regering
gelukt, met de krachtige hulp van
onze bondgenoten, om reeds zeer
snel na de volledige bevrijding de
eerste honger te stillen. Doch reeds
spoedig zullen wij op eigen krach
ten deze taak moeten voortzetten.
Slechts Indien de gehele bevolking,
in alle sectoren van het bedrijfs
leven, haar plicht verstaat, zal het
mogelijk zijn om te voorkomen dat
het tegenwoordige rantsoen moet
worden verminderd.
Financiën.
Betreffende de financiële positie
van ons land werd het volgende op
gemerkt. Inzake het monetaire
vraagstuk, dat naar zijn aard een
internationaal karakter draagt, is
het verschaffen van zekerheid met
betrekking tot de buitenlandse valu
taverhoudingen van het allergroot
ste belang. Deze zekerheid mag ech
ter niet worden gekocht met het
aangaan van verbintenissen, die de
gulden duurzaam op een maat
schappelijk niet verantwoord peil
zouden blijken te fixeren, daar dit'
bijv. zou noodzaken tot het voeren
van een binnenlandse deflatie-poll-
tiek die na overwinning der
huidige schaarste tot elke prijs
moet worden voorkomen- Teven»
