DE VRIJE ALKM De sanering van ons geldwezen Mr. In 't Veld voor de S.D.A.P. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING BUITENLAND Stadsnieuws Uitg.i Stichting „De Vrije Alkmaarder" i.o. Dir.: M. J. Roggeveen: Hooidred.: E. TasCallo Wnd. hooidred.: Jan C. Reuvers Redactie: Achter dam 20; Tel. 2274 DINSDAG 1( JULI 1945 2e Jaargang No. 686 Administratie: Westerweg 27, Telefoon 3250 Advert.pr. 15 ct p. m.m. m. een min. v. f 1.50 Abonnem.pr.: 25 ct. per week (voorloopig) Losse nummers 10 cent Helpt Hen die in moeilijkheden zitten I Mede om de gistermorgen afge kondigde financiële maatregel toe te lichten, sprak gisteravond de mi nister van financiën, prof. mr. P. Lieftinck over de maatregelen, die de regering zou nemen om ons geld wezen te saneren. Prof. Lieftinck noemde drie beweegredenen. Ie. De regering wenst op drastische wijze de hand te leggen op alle geld. dat tijdens de bezetting op laakbare wijze is verdiend. Ook al brengt dat enig ongerief voor de gezonden toch moet de kanker van het be smette geld rigoureus worden uit gesneden. 2e. Is het dringend noodzakelijk, dat de geldhoeveelheid in ons land wordt ingekrompen. Het bedrag van de bankbiljetten in circulatie, dat in 1939 goed één milliard gulden be droeg, is in de bezettingstijd tot méér dan vijf milliard gestegen- Daarnaast zijn er nog de zilverbons, de saldi van de rekeninghouders bij de postcheque- en girodienst en bij de particuliere banken, die eveneens sterk zijn gestegen. Het regelmatige werk moet hervat- Min. Lieftink vervolgde: Als hier niet krachtdadig wordt ingegrepen, dreigt niet alleen een rampspoedige inflatie, maar is er niet de minste garantie, dat de toch ai zo schaarse goe deren en de beschikbare arbeids krachten op die plaatsen terecht zullen komen, waar daaraan de meest nijpende behoefte bestaat. Ook de lust om het normale en regelmatige werk te hervatten en hierbij gaat het, landgenoten, om het „er op of er onder" wordt op bedenkelijke wijze ge remd door de mogelijkheden, die 'er nog altijd bestaan om op de zwarte markt ongerechtvaardigde winsten en verdiensten te ma ken. Zwarte handelflren en colla borateurs getroffen. 3e. Wil de regering de maatrege len op het gebied der geldzuivering dienstbaar maken aan een zeer be langrijk fiscaal doel. De verdiensten van collaborateurs en zwarte han delaren voor zover zij in geld ver stoken zijn, zullen wij opvangen en registreren. Wij zullen niet aarze len de bewijslast van de rechtmatige verkrijging en van de goede trouw op hen te leggen, bij wie het be smette geld jvordt aangetroffen, .".zullen blijken te bezitten. L'^OL Bij de fatsoenlijke lieden, die er K nog in overgrote getale zijn, behoeft dit geen bijzondere onrust te ver wekken. Zij zullen er gemakkelijk in slagen het onderzoek, indien dit hen treft, zonder bezwaar te door staan. Hierna legde de minister er de bij zondere nadruk op, dat de genomen maatregel slechts een onderdeel is van de voorgenomen totale geldzui vering- Zij vindt al dadelijk een zeer belangrijk compliment in een voor ziening, die vandaag in het buiten land is getroffen. De centrale banken en andere financiële instellingen in het bui tenland is verzocht om aankopen van al het Nederlands bank- en muntpapier terstond te staken. De uitvoer van Nederlands geld is reeds lang verboden, zodat de aanwezig heid van grote bedragen daarvan buiten onze grenzen in vele geval len een onwettige handeling tot StomWag moet hebben. Bovendien treft men Nederlands geld in het buitenland in hoofdzaak als oppot- tingsmiddel aan. Aangezien een belangrijk deel van de bank- en muntbiljetten in het binnenlands betalingsverkeer een onmisbare rol vervullen en de mo netaire sanering in totale zin nog een nauwkeurige en lange voorbe reiding vereiste, was men genood zaakt deze trapsgewijze te doen plaatsvinden. De minister legde er echter de nadruk op, dat enig onder scheid ten aanzien van de verschil lende geldcoupures niet zou worden gemaakt. Wat gebeurt met de geblok keerde rekeningen? De minister beantwoordde vervol gens de vraag wat er met de ge blokkeerde rekeningen, welke de bank openen, in ruil voor de inge leverde f 100 biljetten zal gebeu ren. Aanstonds zult u daarmede be lasting kunnen betalen en zekerheid kunnen stellen voor belastingen, die u in de toekomst zult moeten beta len. Vooral voor den eenvoudigen man zal het een weinig bevredigende regeling zijn, le. zal de door hem ingeleverde som niet voor 100 pet een blijvende fiscale bestemming krijgen en 2e. zullen er gevallen zijn, waarin iemand in de ietwat on aangename positie komt te verkeren, dat de vrije beschikking over het door hem overgespaarde geld ineens wordt geblokkeerd. Deze nadelen zjjn tot mijn spijt bij een regeling, waarbij het om milliarden gaat, niet te voorkomen, maar ik geef u de verzekering, dat niets, wat goed uit voerbaar ts, zal worden verzuimd om aan deze bezwaren tegemoet te komen. Tenslotte deed de minister een beroep op allen om ten opzichte van deze aangelegenheid elkaar zoveel mogelijk bij te staan, opdat landge noten, die door deze maatregelen in moeilijkheden zouden geraken, ge durende de eerste dagen of weken aan wat kleinere coupures te hei- peil. Beperkt echter de onderlinge hulp tot betrouwbare personen. ■•""Vij zijn van mening dat bij de op lossing van het geweldige probleem van 1-t>e sanering van onze totaal ontwrichte geldwezen inderdaad niet voorkomen kan worden dat de goe den met de kwaden moeten lijden. Wij spreken echter wel de hoop uit, dat de aangekondigde maatre gelen tot leniging van de hardheid van de blokkade in bepaalde geval len, inderdaad de nodige soepelheid trumXn reeds vertrokken naar europa. Gisteravond werd te Washington bevestigd, dat president Truman Zaterdag per schip uit Newport News in Virginia naar Europa is ver- trokkeri. Hij was vergezeld van James Byrnes, zijn nieuwen minis ter van buitenlandse zaken. Uit ge zaghebbende bron kan verzekerd worden, dat de ontmoeting van de ,big three" gehouden zal worden te Potsdam. LEDEN VAN DE DUITSE GENERALE STAF GEDEPORTEERD. In Frankfort am Main zijn op het ogenblik besprekingen gaande tussen geallieerde autoriteiten, over het lot van de leden van de Duitse generale staf. Het schijnt in de bedoeling te lig gen ze met hun gezinnen naar Britse kroonkoloniën te verbannen, nJ. naar het Falkland-eiland of naar Brito- DE OORLOG TEGEN JAPAN. Nederlands Indische troepen afdelingen geland bij Balik Papan. 1000 toestellen, die opstegen van vliegdekschepen, voerden een aanval op Tokio uit. Aan de operatie namen deel 4 vliegtuig-moederschepen. 4 slagsche pen. 4 kruisers en enige torpedojagers. Ook de stad Sendai, de grootste stad in het noordelijk gedeelte van Japan, werd door 300 toestellen gebombar deerd. Nederlands Indische troepenafdelin gen zijn geland aan de noordzijde van de baai van Balik Papan- Deze opera ties hebben de controle van de gealli eerden om de baai weer vergroot. De troepen in de omgeving van Ba lik Papan en van Samarinda maakten goede vorderingen. NIEUWE FRANSE GRONDWET. In de Franse ministerraad is gisteren overeenstemming bereikt wat betreft het samenstellen van een nieuwe grondwet. Een wetgevende vergadering zal de nieuwe grondwet moeten ont werpen. Ean volksstemming zal uit maken of het Franse volk hiermee in stemt. terwijl tevens regelingen zullen getroffen worden voor het verkiezen van deze wetgevende vergadering. MUNITIEDEPOT IN DE LUCHT GEVLOGEN. Te Duinkerken is een groot munitie depot in de lucht gevlogen. De ont ploffingen waren zo hevig, dat de be volking in paniek de stad verliet. Er wordt gevreesd, dat het aantal slacht offers groot zal zijn BINNENLAND NEDERLANÜ ERKENT POOLSE REGERING TE WARSCHAU. Wij vernemen van officiële zijde, dat de Nederlandse regering de Poolse re gering te Warschau heeft erkend. VOEDSELPOSITIE IN UNIVERSITEITSSTEDEN. Sectie XIV (Onderwijs en Culturele zaken) maakt bekend, dat de voedsel positie in de verschillende Universi teitssteden zodanig is, dat zonder be zwaar een aanzienlijk aantal studenten naar deze plaatsen kan terugkeren. UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM. Dg rector magnificus der universiteit van Amsterdam opent de gelegenheid zich voorlopig aan te melden ter in schrijving en/of tot het afleggen van examens. Aanmeldingsformulieren wor- 5 '«den op schriftelijke en mondelinge aan vrage door den pedel der universiteit (Oudemanhuispoort 4, kamer 6b) ver strekt. Zij, die de z.g. loyaliteitsverklaring getekend hebben, kunnen zich voor lopig niet aanmelden. Over de aan melding van hen, die niet getekend hebben, beslist de rector na ingewon nen advies van de contact-commissie der studenten. Gegadigden moeten zich derhalve eveneens tot deze commissie wenden (Oudemanhuispoort 4, .kamer 12). OOSTENRIJKERS MOETEN ZICH MELDEN. Alle zich in Nederland bevinden de Oostenrijkers wordt verzocht, onder uitvoerige opgave hunner per sonalia, hun toekomstplannen, waaronder de wens tot repatriëring naar Oostenrijk, kenbaar te maken aan het secretariaat van de Oosten rijkse kolonie PI. Muidergracht 21, Amsterdam- WANNEER WEER ZOUT? - De beide fabrieken van de Kon. Ned. Zoutindustrie te Boekelo en Hengelo (O.) zijn nog steeds buiten werking, voornamelijk door gebrek aan kolen. Dezer dagen za.1 echter de productie te Hengelo op beperkte schaal worden hervat, er zal dan 600 ton zout per week gewonnen worden, tegen 600 ton per dag voorheen. De fabriek te Boekelo ls zo zwaar beschadigd, dat er voorlopig van herstel geen sprake kan zijn. Na opening van de vergadering dooi den voorzitter van de afd. Alkmaai der S.D.A.P., de heer K. de Wilde* sprak de spreker van de avond, mr, In 't Veldt, burgemeester van Zaan dam, de hoop uit, dat een sterke golf van energie, noodzakelijk voor de te rugkeer van onze welvaart en voor ófi vorming van een basis voor een nieuw« maat*happij. door het Ned. volk mocht heerwaren- Op eenvoudige doch duidelijke wijze schetste spr. de oorzaken en gevolgen van de wereldcrisis van '29, die o.m. tot deze oorlog hebben geleid. Niet hef oude kapitalistische systeem, dat we derom snel tot een chaos zou leiden, doch een systeem van geleide econo mie, waarbij evenwicht zou moeten heersen tussen winsten, lonen ei* prijzen, kon volgens spr. een terugval len in de oude fouten voorkomen. Economische welvaart zou echter tc duur gekocht zijn, indien wij onze geestelijke vrijheid daaraan zouden moeten opofferen. Socialisatie van de sleutelbedrijven zou volgens spr. de enige methode zijn om de tegenstand van het kapita listische bedrijfsleven te kunnen bre ken. Algehele socialisatie van het be drijfsleven achtte spr. in verband met' het gevaar van een ver-bureaucrati- sering, niet gewenst- West-Europa heeft de historische taak. een brug te vormen tussen Ame rika. met zijn geestelijke vrijheid en economische ongebondenheid en Rus land, met zijn geestelijke gebondenheid en economische ordening. Een demo- era tisch-socialistisch West-Europa zou door zijn bemiddelende werking tussen deze beide uitersten een belangrijke bijdrage tot de wereldvrede kunnen brengen. Na de pauze beantwoordde spr. een groot aantal vragen. ZOMBRBAD VAN DE ALKMAARSE n OVERDEKTE OPEN! Het zomerbad is weer geopend! DS* rectie en personeel slaakten een zucht van verlichting en terecht, want er is dag en nacht gewerkt om het wee* zover te krijgen. De grote toeloop reed* de eerste dag bewijst wel hoe intens de behoefte aan deze nuttige instelling wel is. Nu nog de Overdekte. De moeilijkheden daar zijn nog veel groter, maar ook die hoopt de Directie onder de knie te krijgen, vooral omdat alle voortekenen er op wijzen, dat op 4e medewerking der autoriteiten ten volle mag worden gerekend- Laten we du» hopen, dat de omstandigheden tevens wat zullen medewerken, zodat binnen® korten tijd de onvolprezen zwemkunst weer onafhankelijk van het weer door jong en öud zal kunnen worden be oefend. PAARD CONTRA WINKELRUIT, Gisteravond om 6 uur reed een met twee paarden bespannen wa gen. geladen met hooi, op de Laaft ter hoogte van het Groot Nieuw- land. Toen een streng van het bijde handse paard plotseling brak, ste»-i gerde dit geschrokken en mende de koetsier naar recht», om enige spe lende kinderen te ontwijken. Hier door kwam een der dieren in aan raking met een winkelruit van het pand Laat no. 187, die geheel werd vernield. Het paard werd licht ge wond. „SPELENDE** KINDEREN. Gisteravond waien enige jongfcOS bij het bekende KrvHbutsje op de bolwerken bezig W experimenteren met glazeo buisjes die gevuld ware* met een vloeistof' De politie houH een dooe mei een groot aantal deua» buisje» waarschijnlijk gevuld maft traangas, tn beslag genomen. Ör knapen hadden de doos in een bun ker 1» Bergen se vonden en meege nomen om hem voor «i garotten te verruilen. Na ernstig door die pdütte onderhouden te zijn, zijn de beid» jongens aan hun ouder» geven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1945 | | pagina 1