di - W
itfsj* CUuj Vi
Operaties gestaakt
Mikado een sta-in-de-weg
De stem van hef volk
lfemaarder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING „DE VRIJE ALKMAARDER'^
Alom wordt geschreven en gespro-
t ken over de wenselijkheid van het zo
f spoedig mogelijk houden van verkie-
f zingen. Enkele symptomen daarvan
f' zijn de open brief die deze week met
een dergelijk verzoek aan den minis
ter-president werd gezonden en de in
„Het Parool" aan de gang zijnde dis
cussie tussen dr. W. Banning die tegen
het houden van spoedige verkiezingen
is en de redactie die een tegenoverge
stelde mening huldigt. Ongetwijfeld zijn
er bij dr. Banning sprekende na
mens de Nederlandse Volksbeweging
slechts edele motieven die tot zijn
mening leiden. De N. V. B-ers willen
nl. voor alles verouderde scheidslij
nen in ons volk doorbreken (tegen de
oude antithese) en daartoe pogen een
zo sterk mogelijk front te vormen van
alle Nederlanders die tot het inzicht
zijn gekomen, dat slechts door ingrij
pende, zelfs structuele wijzigingen
van ons maatschappelijk leven een
wereld van vrede en welvaart voor
allen kan worden bereikt.
Het aantal der tegenstanders van
het uitstellen der verkiezingen is zeer
vergroot door het besluit van de Ne
derlandse Adviescommissie haar advie
zen achter dichte deuren te geven. Hel
is echter niet alleen de teleurstelling
over de werkwijze der N.AC. die vele
voorstanders van snelle verkiezingen
heeft gekweekt. Ook verscheidene an
dere oorzaken zijn hiervoor aan te wij
zen. Wy noemen: het uitblijven van
een snelle berechting der landverra
ders. het stroef functionneren van vele
overheidslichamen met het ontbreken
van de mogelijkheid tot het uitoefenen
van critiek te bestemder plaatse
daar niemand weet wat de bestemde
plaats is en als heel belangrijke oor
zaak: het constateren op vele plaatsen,
dat de behoudzuchtigen. waarvan er
velen in de oude politieke partijen te
vinden zijn, van het gebrek aan klaar
heid misbruik willen maken om oude
zetels in te nemen en het heft weer in
handen te krijgen resp. te houden.
Ook bij de voorbereiding (n.b. nu nog
pas, ruim drie maanden na de bevrij
ding) van de samenstelling van de voor
lopige gemeenteraden Ingevolge K.B
van 12 April '45, doet zich het gemis
van normale verkiezingen wel zeer
sterk voelen. Het ook hier ontbreken
van openbaarheid van de voordrachten
van personen, die in dit voorlopige col
lege zitting zullen nemen, werkt een en
ander zeer in de hand. Bovendien hangt
de samenstelling van de voordracht
voor de voorlopige gemeenteraden te
zeer af van een enkeling of kleine
groep. Wel moet geadviseerd worden
door personen die het vertrouwen van
de burgerij bezitten waarbij zeker ook
aan vertegenwoordigers van de ille
galiteit als dragers van het geestelijk
verzet tijdens de bezetting een belang
rijke stem zal moeten worden gegeven,
doch de zorg „dat de voornaamste gees
telijke en maatschappelijke stromingen
in de gemeente NAAR EVENREDIG
HEID vertegenwoordigd zijn" blijft een
vrijwel onmogelijk te vervullen eis,
daar niet te peilen is, welke verschui
vingen er in de zes jaren dat geen ver
kiezingen werden gehouden (dus een
zeer verjongd kiezerscorps) hebben
plaats gevonden.
Om deze en al dergelijke overwegin
gen voegen ook wij onze stem in het
koor dat de regering aanmaant maat
regelen te nemen zo spoedig mogelijk
verkiezingen te doen houden.
E. T.-C.
„GROTE VIER" OVERLEGGEN
Na de opzienbarende mededeling
van radio-Tokio gistermiddag, dat de
Japanse regering bereid was tot ca
pituleren mits de rechten van den
Keizer als souverein heerser onaan
getast zouden blijven, kwamen er be
richten binnen dat eenzelfde verkla
ring is afgegeven door de Japanse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Togo.
aan den ambassadeur van de Sovjet-
Unie en door bemiddeling van Zwe
den en Zwitserland aan de regerin
gen van de V. S.. Engeland. China en
de Sovjet-Unie. Zowel het Britse als
het Amerikaanse Kabinet zijn in
spoedvergadering bijeen gekomen.
Een besluit zal slechts worden ge
nomen in onderling overleg van de
„grote vier."
Buiten-Mongotië in de strijd
Washington was gisteravond nog
gereserveerd, de Britse hoofdstad
echter vierde feest. Ondertussen du
ren de vijandelijkheden nog voort;
er is zelfs een nieuwe oorlogsverkla
ring bijgekomen, n.l. van Buiten-
Mongolië. welke republiek zeer nauwe
betrekkingen onderhoudt met de
Sovjet-Unie.
Koel commentaar van Moskou
„Onvoorwaardelijk is onvoorwaar
delijk" zeide hedenmorgen de com
mentator van radio-Moskou.
.Precies zoals de gealliëerde mo
gendheden Europa zuiveren van
het Hitterdom, zullen zij Azië zui
veren van de Aziatische uitgave
van de Hitleriaans Japanse agressie
en de Japanse agressoren".
Reuter's diplomatieke correspon
dent uit Londen verneemt dat in
China en in mindere mate in de Wes
terse democratieën en de Sovjet-Unie
'n sterke neiging bestaat tegen het aan
de macht laten van het Japans Kei
zershuis en ach» een eis tot abdica
tie van den huidigen keizer een mo-
geliike uitkomst uit d°ze moeilijkheid
Ook de aanvankelijke ontvangst te
Londen in officiëe'e kringen was
koel. Men sprak ze'fs van een iet of
wat weifelende stap in de richting
van capitulatie".
GODDELIJKE FIGUUR.
Dn diplomatieke correspondent van
de..Times" schrijft: „Door de prero
gatieven van den Keizer naar voren
te brengen stelt de Japanse regering
een vitaal probleem op de voorgrond
waarover d» mening in Engeland en
Amerika zelfs binnen de muren van
het Staatsdepartement. verdeeld is."
Hij wijst er op dat de Japanse kei
zer niet alleen een half Goddelijk ea-
zag bezit in de ogen van het volk.
maar ook over grote constitutionele
bevoegdheden beschikt, welke door
zijn adviseurs, die uit waren op mi
litaire verovering, gebruikt zijn zo
wel als een dekmantel als bij wijze
van grondslag voor de discipline.
De eoTesponden» te Washtngtin va_
de „Times" schrijft, dat het Jananse
voorstel aldaar beschouwd wordt al'
een duidetiike poging om te vermij
den. dat de Mikado als oorlogsmis
dadiger wordt berecht.
EN „MARIONET".
Welingelichte kringen te Washing
ton verwachten echter dat. ook al
zijn de meningen te dien aanzien zeer
verdeeld, de geallieerden toch be
reid zullen ztjn den Keizer te aan
vaarden als „marionet", dte ook geen
Op het laatste ogenblik
Wordt aanbod niet aanvaard
Brussel meldt: Radio Tokio heeft he
denmorgen aangekondigd, dat alle ope
raties zijn opgeschort.
Washington deelt mede: „Er zullen
geen operaties plaats vinden tegen de
Japanse eilanden op Zaterdag 11 Aug
Zo luidt een telegram van Goeam van
hedenmorgen, dat door de Amerikaanse
ministers van Oorlog en Marine wordt
bevestigd.
ANTWOORD SPOEDIG TE
VERWACHTEN.
Er zijn aanwijzingen, dat het Ja
panse capitulatie-aanbod misschien
zal worden afgewezen, doch de moge
lijkheid dat het zal worden aanvaard
is nog niet van de baan", aldus heeft
het Amerikaanse nieuwsbureau om
11 uur hedenmorgen in een telegram
uit Washington medegedeeld.
Het telegram voegt er aan toe. dat
volgens de berichten het antwoord
van de vier grote mogendheden niet
lang meer op zich zal laten wachten,
gen van mening, dat Japan binnen
Te Washington is men in brede krin-
enkele dagen onvoorwaardelijk zal
capituleren, als de gealliëerden daarop
blijven staan.
REISVERBOD NAAR ZEELAND
OPGEHEVEN.
Met ingang van heden zijn alle
verbodsbepalingen voor het reizen
naar Zeeland opgeheven. In verband
met de woningschaarste tengevolge
van de inundatie blijft de vestiging
in of de terugkeer naar de gemeenten
in Zeeland ten strengste verboden.
De Mikado als Mens
De Mikado is in theorie de abso
lute heerser van Japan. In de prae-
tijk oefent hij echter geen directe
macht uit en voor het grootste
gedeelte van zijn tijd is hij vrij om
zich toe te leggen op zijn hobby, de
fotografie.
Toen de keizer een-en-twintig
jaar oud was, maakte hij een reis
om de wereld, als de eerste kroon
prins die sedert 2500 jaren Japan
verliet, en bezocht Engeland, de
Vereen. Staten en o.m. Nederland.
Bij zijn terugkeer in Japan brak
hij met de traditie door te trouwen
met het meisje, dat hij lief had. in
plaats van met een vrouw uit het
geslacht, dat sinds generaties Ja
panse keizerinnen had opge'everd.
Hirohito drinkt noch rookt. Hli is
matig en wordt een model echtge
noot en vader genoemd.
rechtstreeks aandeel hadin den oor
log behalve dat hij zich onderwierp
aan de plannen van zün veldheren
Zijn aanwezigheid wordt hier over
't algemeen niet als onverenigbaar
beschouwd met de vernieuwing van
Japan als democratische staat.
De Londense ..Dailv Expres" schrijft
dat Hirohito, de Jaoanse keizer., kan
bevelen, dat door alle Japanse gewa
pende machten de waoenen worden
neergelegd, terwijl indien dit bevel
van wien anders ook zou afkomen
„hardnekkige elementen dit bevel
zouden kunnen negeren."
De Keizer kan ook de burgerlijke
orde handhaven wanneer de strijd
wordt beëdigd. Dit is een gewichtige
overweging.
Vreemdelingenverkeer
Voor het eerst na de oorlog
Rebben Amerikaanse journalisten
'ons land bezocht. In Volendam
waren de klompen al wit ge
schuurd. Maar de Amerikanen
hebben Volendam niet gezien. Er
was een nieuwe bezienswaardig
heid. de zwarte markt.
De heren bezochten de Jor-
daan en vergeleken de daar ge
vraagde prijzen met de Ameri
kaanse. Een van hen riep uit:
„Dit is het land van de onbe
grensde mogelijkheden". Een an
der nam zich voor om een boek
over ons land te schrijven, geti
teld: Van paling venter tot mil-
lionnair".
Wij vernemen verder dat V. V.
V. zal proberen dit stukje
folklore in stand te houden.
Men heeft aan de regering ver
zocht de rantsoenen enigszins te
verlagen om de exploitatie van
de zwarte markt lonend te
maken. Ceebee.
Een noodcommissariaat
Hulp aan de geteisterde gebieden»
De minister-president, prof. ir. Scher-
merhorn, heeft gisteren in het weke
lijkse radiokwartiertje „Op de brug"
bekend gemaakt, dat tot leniging der
nood in de geteisterde gebieden is op
gericht een noodcommissariaat voor de
de geteisterde gebieden.
Er is een schreeuwend gebrek aan
materiaal, aldus de min.-pres., waarin
beter voorzien kan worden door één
centraal orgaan, dat met hulp van onze
geallieerde vrienden van overzee, als
ook uit Duitsland beter en gemakkelijk
ker kan worden verkregen, dan via dé
Rijksbureaux. Het is niet de bedoeling
dat het nieuwe commissariaat de taak
overneemt van de reeds bestaande or-j
ganisaties. Het commissariaat heeft
slechts'een stimulerende en activerende
taak. Bovendien is het commissariaat
van bepaalde bevoegdheden voorzien,
die een doeltreffend werken waarbor
gen. De opdracht, die de regering heeft
gegeven is gedicteerd door de naderen
de winter en luidt: Alles moet in hei
werk worden gesteld te verhinderen dal
de mensen in de geteisterde gebieden
deie winter kreperen.
In de grote steden lopen nog duizen
den ongehuwde mannen zonder werk
rond. die een werklozenuitkering of
wachtgeld ontvangen
De regering heeft daarom beslo
ten op deze mensen niet alleen een
beroep te doen. maar verder te
gaan en hen systematisch op te roe
pen om te werken in de geteisterde
gebieden. Zij zullen het loon krijgen
dat daar ge'dt en zullen goed wor
den gevoed uit de keukens, die
daartoe door de geallieerden ter be
schikking wordén gesteld.
De regering doet een dringend be
roep op deze mensen niet te den
ken. dat zij weer worden wegge
haald om ver van huis te gaan wer
ken. maar om te beseffen dat zij
een nationale plicht hebben te ver
vullen.
Iemand die weigert aan de oproen ge
hoor te geven zal geen werklozenuitke
ring of wachtgeld meer ontvangen.
..Het is reeds laat in de tijd voor dez«
hulpactie", zo zeide minister Schermer-
horn nog. „en er zal haast moeten
worden gemaakt. Er is de laatste i-aren
veel met het woord eer gescherm^ op
een wijze, die ons niet ligt. maar Weit
wij deze actie nu eens wel als een na
tionale erezaak beschouwen. Laten wij
daarom niet kibbelen over gezagskwes
ties. maar begrijpen, dat het in dit ver
band slechts om één ding kan gaan en
dat is he* helpen en steunen van otw
lijdend volk".
