Universiteit en Maatschappij
Accoord te Rangoon ondertekend
WOENSBAG 29 AUGUSTUS 1945
3de Jaargang No. 38223.
lltmaarder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. ST1CHTWG V*Ht AW»lAA»»EMi
ACHTEXDAM 2»
TELEFOON 2274.
Het universitaire leven in ons land
begint weer op gang te komen.
De landbouwhogeschool te Wagenin-
gen opende als eerste in de rij haar
poorten. Aan onze andere instellingen
van hoger onderwijs worden de voor
bereidingen voor het weer aanvangen
van het nieuwe semester onafgebroken
voortgezet.
De Leidse universiteit, die we om
haar onmiddellijke principiële houding
in de strgd tegen de nazificering van
de universiteiten en hogescholen gerust
als de leidster van het student en verzet
mogen erkennen, maakt zich op om
met de bescheiden viering van haar....
lustrum Minerva haar plaats in de
oude universiteitsstad weer te doen in
nemen.
Het nieuwe begin zal echter in genen
dele mogen bestaan uit het opnemen
van de draad daar, waar zij voor twee
jaren bruusk werd afgebroken. De ge
hele sfeer van ons hoger onderwijs, dat
altijd min of meer een wereldje op zich
zelf vormde, stond daarvoor te ver van
ons maatschappelijk leven. In dit we
reldje werd tè veel de wetenschap om
haarzelfs wille bedreven, zonder besef,
dat deze wetensohap slechts één oog
merk heeft, de mens bij de strijd om
het bestaan behulpzaam te zijn.
De tweedracht in het kamp van de
studenten, die aan het massale verzet is
voorafgegaan, heeft dit wel zeer duide
lijk bewezen.
Helaas was de bewering van Rauter,
dat de studentenwereld een brandpunt
van het verzet zou zijn, niet in overeen
stemming met de waarheid. Het ls een
beschamende gedachte, dat in den be
ginne zich nog een discussie kón ont
wikkelen over het al of niet tekenen
van de loyaliteitsverklaringen.
Allerbedroevendst is tenslotte, dat een
aantal studenten, die er overigens niet
over dachten met den vijand samen te
werken, ondanks het uitdrukkelijk te
genbevel van onze regering te Londen,
voor de bedreiging van den mof zijn ge
zwicht.
Gelukkig heeft de grote meerderheid
van het studentendom, tegen het be
schamende advies van sommige hoog
leraren in, nog tijdig begrepen dat het
beter was een lege en leeggeplunderde
universiteit te bezitten, dan deze onder
het juk van den bezetter door te laten
gaan.
De strijd van de studenten tegen de
Duitsers heeft zich van dit moment af
verstevigd en verbreed. Zo kon dit
later andere groepen tot een lichtend
.voorbeeld worden gesteld.
Doer de verzetsdaad kwam de uni
versiteit plotseling midden in de strijd
van ons volk om het zijn of niet zijn.
Van deze winst, onder de drang van
de tijden geboren, moet bij het herstel
van ons universitaire leven een zo
ruim mogelijk gebruik worden gemaakt.
Getracht nc\>et werden een innig contoot
te blijven onderkenden met de felle
harleklop varl onze samenleving. Bit
dist van de studenten een warme be
langstelling voor alles wat er ia de we
reld om hen heen gebeurt, inzicht in de
maatschappelijke verhoudingen en voor
al begrip voor de maatsohappeüjke no
den.
Indien de opbouw van onze instellin
gen van hoger onderwijs in deze geest
plaats vindt, kunnen zij een «rol van on
schatbare beteekenis vervullen in het
'streven naar een rechtvaardiger wereld.
Jan G. R.
CANADHEN NAAR HUS.
ANC-Aneta verneemt, dat na een af
wezigheid van huis van bijna zen jaren
Canadafc beraamde eerst© divisie gis
teren de terugreis heeft aanvaard.
De eeaste divisie landde in Juli 194»
op Sidiië en zij baande ziuh al strij
dend een weg naar de Po-vlakte. Ver
der nam zij o.m. deel aan de eind-
operaties in Nederland en Duitsland-
Rode Leger houdt
schoonmaak
Te Rangoon is namens graaf Te-
rautsji, den Japansen opperbevelheb
ber in Zuid-Oost-Azië en admiraal
Mountbatten, den geallieerden opper
bevelhebber aldaar, de eapitulatie-
overeenkomst getekend.
De overeenkomst werd getekend
door generaal Noemata, stafchef van
Terautsji, en door luit.-gen. Browning,
stafchef van admiraal Mountbatten.
Tevens waren aanwezig vertegenwoor
digers van Nederland, China,
Frankrijk, de Ver. Staten en Australië.
Ook de bevelhebber van de Ja
panse troepen op Halmaheira heeft de
capitulatie-voorwaarden getekend.
De ketenen worden verbroken.
Duizenden Japanse soldaten blijven
zich nog steeds in Mandsjoerije, in het
Noorden van Korea en Zuidelijk Sacha-
lin aan het Rode Leger overgeven. De
fanatieke tegenstand van kleine „zelf-
moordgroepen" neemt geleidelijk af.
Chinese partisanen helpen het Rode
Leger bij het opruimen van de Japan
ners in Mandsjoerije &u. nemen de be
waking op zich van versterkingen,
vliegvelden, enz. Onverwijld zijn stap
pen genomen om in het gehele bevrijde
gebied tot normale toestanden terug te
keren. De scholen gaan weer open en
de Chinezen en Kareanen kunnen weer
hun eigen taal spreken.
In vele streken hadden de Japanners
nl. bepaald, dat het een strafbare mis
daad was, om een andere taal te spre
ken dan het Japans.
De Sovjet-commandanten stellen po
gingen in het werk om de levensomstan
digheden, die onder het Japans bewind
tot een erbarmelijk laag peil zijn ge
daald, te verbeteren. Zo hadden de Ja
panners b.v. verordend, dat het eten
van blanke rijst door de Chinezen en
Koreanen met de dood gestraft kon
worden.
Bloeddorst.
Vaak komt het voor, dat de Japan
ners, alvorens zioh uit de steden terug
te trekken, de Chinese politieke gevan
genen vermoorden en de gebouwen
waarin openbare diensten of militaire
installaties gevestigd waren, in brand
stoken.
-en hoffelijkheid.
De geallieerden, die voet hebben ge
zet op Japanse bodem, verbazen zioh
over de hoffelijk!'.8;.d en bijna slaefse
bereidwiligheid die zij vao de zijde dor
overwonnenen ontmoeten. De Japanse
officieren verstrekken volledige inlich-
Olympische spelen in 1948
De eerstvolgende Olympische spelen
zullen in 1948 worden gehouden. Het
is echter nog niet bepaald in welk land
de spelen zullen worden georganiseerd.
Hierover zal schriftelijk worden ge
stemd.
Deze beslissingen werden in de af
gelopen week door hét uitvoerend co
mité van het Internationaal Olympisch
3omité te Londen genomen-
Een congres van het Internationaal
Olympisch Comité zai In September
1948 te Lausanne in Zwitserland wor
den gehouden.
DRINK GEEN CLANDESTIENE
DRANK.
Op een bruiloft ia een Belgisoh gr^ns-
pleatsje zijn ee* aantal slachtoffefs ge
vallen tengevolge van het drinken van
clandestiene drank.
Onder de acht personen, die de dood
vonden, bevond zich ook de bruide
gom. Èr zijn zelfc nog meen- «tophtof-
fers te verwachten- Enige van de feest
vierenden verloren het gezichtsver
mogen.
tingen over de vloofebasis von Yokosoe-
ka; zij bieden aan, alle bureaux welke
den Amerikanen van dienst kunnen
zijn, in functie te doen blijven. Een der
Japanse officieren putte zich uit in
verontschuldigingen, dat hij vaor huis
vestingsbarakken sïedbts keekkachels
van oud model beschikbaar had! Maar
»hee verbaasd waren de Amerikanen,
toen deze zelfde officier hun twee club
fauteuils aanbood compleet met Ja
panse bediening!
Mc. Arthur op Okinawa.
Mc, Arthur is op zijn reis naar Japan
hedenmorgen op het eiland Okinawa
aangekomen.
Onder de schepen, die gisteren de
Baai van Sagami binnenstoomden, be
vinden zich drie hospitaalschepen om
ca. 36.000 krijgsgevangenen te evacue
ren-
Admiraal William Halsey is aan
boord van het Amerikaanse slagschip
„Missouri" gisteren de Baai van Tokio
binnengevaren.
De haven en het fort van Penang op
Malakka ligt onder het bereik der ka
nonnen van het slagschip Nelson. An
dere Britse oorlogbodems liggen ter
hoogte van de strategische haven Sa-
bang. Daarmede is de toegang tot de
Straat van Malakka weer in Britse
handen en ligt de weg open naar Sin
gapore. Twee vlooteenheden, die snel
opstomen naar Malakka en Sumatra,
hebben gisteren voor het eerst plaatse
lijke Japanse vlootautoriteiten aan
boord genomen.
„Oorlogen in handen
der geleerden"
Oorlogen van de toekomst lig
gen in handen van de geleerden,
zo zeide Harris, air-chief van de
bommenwerpers der R.A.F.. die
het grote offensief tegen Duits
land hebben ondernomen, spre
kend over de atoombom en de
toekomst van de wereld. Het
atoomwapen is echter zo ver
schrikkelijk, voegde Harnis daar,
aan toe, dat de landen daardoor
te dicht bij hun vijanden zitten
om te durven vechten-
Mogen alle volken verstandig
zijn en inzien, dat wij thans een
zo grote macht in hander^ hebben
dat wij elkaar moeten vinden om
de wereld vrede en welvaart te
brengen.
Vluchten naar indië
K.L.M, hervat haar teek
De K.L.M. is van plan naar
„Trouw" mededeelt, een dagelijkse
luchtverbinding met het bevrijde
Indië tot stand te brengen. Voerlopig
is als aanvangsdatum 1 Januari '46
vastgesteld, doch indien de omstan
digheden dit toelaten, zal deze datum
worden vervroegd. Het ligt in de be
doeling, dagelijks 4 passagiers te ver
voeren. Er wordt zelfs overwogen om
een tweemaal dagelijkse dienst te
onderhouden.
BINNENLAND
De jongeren en de
N.V.B.
•pgeuinht is een Jongeren Wenk Ge
meenschap binnen de Nederlandse
Valksbeweging. Op 8 en 9 September
zal deze Jongeren Werk Gemeenschap
te Hilversum een conferentie houden,
waar jongeren uit geheel Nederland
worden verwacht. Opgave tot deelna
me kan geschieden bij het secretariaat
van de J.W.G-, Keizersgeracht 452, Am
sterdam en Hazelaarlaan 21, Hilversum.
R&diorede
Mi nis t erpresident
Op Vrijdag 31 Aug. zal de Minister
president, Prof- Ir. W. Schermerkorn,
om 9.80 uur een toespraak tot het Ne
derlandse volk richten ter herdenking
van de slachtoffers van het verzet en^
tot opwekking om bij te- dm|ten aan
de colteete's die de „Stichting 1940-'46
van 26-81 Aug. aan de huizen, en die
Nederlands Volksherstel op 31 Aug. op
4e straat organiseert.
Liberty-schepen voor Nederland
Captain R. H. Evans, afgevaardigde
in ons land van de U.S. War-Shipping
Administration Office heeft gisteroch
tend in een persconferentie medege
deeld, dat ongeveer half September
opnieuw Diberty-schepen, nu geladen
met kalen uit Amerika, in de Amster
dams haven verwacht kunnen worden.
Een moeilijkheid daarbij is evenwel,
dat de haven van IJmuiden nog niet
geooeg is uitgediept om deze betrek
kelijk zware schepen binnen te laten.
Men is hier al mee bezig geweest, maar
men heeft een betrekkelijk lange pe
riode van windstil weer nodig om de
werkzaamheden tot een goed einde te
brengen. Het eerste Libertyschip, dat
enige weken geleden te Amsterdam i&
aangekomen, de „James B. Weaver"
was geladen met wol en tabak, dus een
betrekkelijk lichte lading, waardoor
het s«iup kon binnen lopen. Be kolen-
sohepen zullen natuurlijk veel meer
diepgang hebben.
Geregelde vrachtdiere! Rotter
damNew Tork.
Het ligt in de bedoeling een ^geregel
de vrachtdienst tussen Rotterdam en
New York te openen en wel tegen het
einde van deze maand. Omtrent de
aard der lading kon capt. Evans wei-»
nig mededelen, want dat was zijn a£«-
deling niet. Wel kon hij mededelen,
dat er grote hoeveelheden kolen uit
Amerika voor Roterdam en Amsterdam
zullen worden aangevoerd. Voorts zul
len door de -Amerikaanse regering Li-
berty-schepen aan andere landen wor
den overgedragen. Dit is reeds gebeurd
ten aanzien van Engeland eri China.
Ook Nederland zal enige Liberty.-sche-
pen krijgen.
Liberty-schepen werkpaarden.
Capt. Evans heeft enige bijeondsr-
heden over .deze schepen meegedeeld.
Hij noemt ze „werkpaarden", ze zijn
ijzersterk, kunnen zeer veel laden
(40.600 br. r. tj en zijn vrij zuinig in
het gebruik. Ze zijn echter niet snel,
lopen ongeveer 10 knopen. De fabri
cage geschiedt min of meer aan. de
lopende bakd en duurt gemiddeld een
manad. Het rëcopd was 44 uur voor
één schip.
Grote order voor schepen
De Nedoriands-Jndische autoritei
ten hebben met de Odenbach
Scheepsbouw Maatschappij een con
tract afgesloten voor de levering van
1802 hotea en pramen bestemd voor
de wederopbouw van de transport-
uitrust«*g van den Archipel. De
besten aullen worden gebruikt voor
het transport van voedsel, genees
middelen en bouwmaterialen.
De Biii voorspelt:
I Woensdagavond tot Donjfc rdngft V and
2&fiar bewolkt, plaatselmc r^gen en
onweer, vrij warm, zwak&e wind.
