Nederland heefi verpleegsters nodig
Dringende oproep van minister Drees
NSB .-ers naar Indië
Monetaire overeenkomst
met Engeland
BUITENLAND
Sociale gerechtigheid
aardei*
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE, STICHTING. .DE VRIJE ALKMAARDER"'
ZATERDAG 8 SE PT. 1945,
3de Jaargang No. 45-235.
ACHTERDAM 2®
TELEFOON 2274.
De heer W. Drees, heeft in het praatje „Op de brug", dat htf Vrijdagavond voor
de radio- heeft gehouden, op zeer ernstige toon het nijpend tekort aan verpleeg-
stère besproken, dat een groot gevaar voor de volksgezondheid vormt.
Wel blyken er telkens meisjes te zgn, die uit huis weg kunnen en willen.
De marine, die 150® meisjes wil plaatsen als Marva's, ontving, naar den bewinds-
- man werd verteld, niet minder dan 70.000 aanmeldingen. Kan men niet zo iets
l|| bijzonders krggen, dan blijft men liever thuis dan aan gewoon werk in eigen
land te gaan. Voor een groot deel zal dit straks wel weer overdrijven. Maar
voor de verpleging kan daarop niet worden gewacht. Gediplomeerde verpleeg-
sters verdwijnen van haar post. Te weinig leerling-verpleegsters melden zich aan.
Tengevolge van de bezetting, ver
volgde de minister, zijn de t.b.c. en
de zuigelingensterfte sterk toegenomen.
Onder de uit Duitsland teruggekeer
den bevinden zich vele lijders aan
open t.b.c., die thuis een groot besmet
tingsgevaar opleveren. In de sanatoria
komen 6000 nieuwe bedden beschik
baar. die gemakkelijk en snel in ge
bruik zouden kunnen worden geno
men als er verpleegsters waren
Dat Nederland, riep zijne Excellentie
uit, slachtoffers van deze oorlog on-
verpleegd en ongeholpen zou laten,
terwijl er ruimte is en de bedden klaar
staan, dat mag niet.
Maar voor het buitenland is er wel
belangstelling. Toen voor een militair
hospitaal voor Nederlanders te Brus
sel Nederlandse verpleegsters nodig
waren, werd verklaard, dat degene, die
over de sollicitaties had te oordelen
de sollicitanten bij wijze van spreken
van de stoep moest duwen.
Terwijl salarissen, waar nodig, spoe
dig kunnen worden verbeterd, kan de
arbeidstijd in liet algemeen slechts
worden verkort, als meer verpleegster?
beschikbaar komen.
De minister deed een beroep op de
verpleegsters, die zich uit de zieken
huizen hebben teruggetrokken, om dat
werk daar te hervatten.
Ook aanmelding van nieuwe leerling
verpleegsters is dringend nodig. Tot
nu toe moest men 23 jaar zijn om' het
verpleegsters-diploma te behalen, zo
dat men pas op 20-jarige leeftijd kon
beginnen. Dit is nu op 21 en 18 jaar
E gebracht. In bepaalde gevallen zal
naar de bewindsman vertrouwde, een
j uitzondering kunnen worden toegelaten
op de eis. dat men middelbaar onder
wijs of Mulo moet hebben gevolgd.
Interview met
prof. Schermerhorn
..Het Nederlandse kabinet heeft be
sloten, een commissie te benoemen om
de mogelijkheid te onderzoeken van ge
dwongen emigratie voor de „middsn-
afdeling" van de naar schatting 80.000
Nederlandse Nazis en collaborateurs,
die zich thans in gevangenschap be
vinden." Dit deelde minister-presidént
prof. ir. W. Schermerhorn mede in een
interview met Associated Press. Het
plan is niet een strafkolonie te stich
ten, voegde prof. Schermerhorn hier-(
aan toe, maar ergens op Nederlands
overzees gebied een op zich zelf staan
de kolonie te vestigen van mensen
„wier blijvende aanwezigheid in ons
midden slechts spanningen teweeg zou
brengen. Het merkwaardige hierbij is,
aldus de premier, „dat de meerderheid
dezer lieden zelf veel voor zo'n verhui
zing voelt".
noodparlement in october?
Zelfbestuur voor Indië.
Het werk van den premier zou be
langrijk verlicht kunnen worden, als
bij een parlement had. maar eerder
•dan in October zal dat noodparlement
niet bijeengeroepen kunnen worden.
April is waarschijnlijk het vroegste
tijdstip, dat men voor het houden van
algemene verkiezingen verwachten
kan.
Gisteren is te Londen inderdaad
een EngelsNederlandse monetaire
overeenkomst ondertekend. Hierbij
worden op financieel gebied de
maatregelen getroffen voor 'n her
vatting van de handel tussen het
Sterlinggebied en Nederland met
het Nederlandse rijk overzee.
In deze overeenkomst wordt de wis
selkoers vastgesteld op 10.691 Ned. gul
dens 1 Pond Sterling voor Neder
land (hetgeen de voortzetting betekent
van de tot dusverre voorlopig vastge
stelde verhouding), terwijl voor Ned.
Oost-Indië zowel als voor Ned. West-
Indië de koers gehandhaafd blijft op
7.60 gulden in het pond sterling.
Nederland en het Nederlandse rijk
overzee zullen voortaan één Neder
lands monetair gebied vormen. Inwo
ners vaa dit gebied zullen hun ster-
lingbezit vrijelijk overal in het ster
linggebied kunnen uitgeven, terwijl in
woners van het sterlinggebied vrijelijk
hun guldens overal in het Nederlandse
monetaire gebied zullen kunnen uit
geven.
Voorts is bepaald op grond van de
besprekingen te Londen, dat eventuele
voorraden rubber, tin. oliezaden, sui
ker enz., welke zich in Ned. Oost-Indië
bevinden, naar d^ wereldmarkten ver
scheept zullen kunnen worden, met
gebruikmaking van Singapore als
entrépöt.
De Nederlandse Bank zal een bedrag
in sterling aanhouden van maximum
5 millioïn pond sterling, terwijl de
Bank of England dien overeenkomstig
een bedrag in Ned. guldens zal aan
houden van maximum ƒ53.450.000.
Dan zal de premier vermoedelijk zelf
als candidaat opgesteld staan voor de
Nederlandse Volksbeweging, welke,
daar zij nog geen partij is, naar ver
wacht wordt e?n tijdelijke organisatie
zal vormen, speciaal voor deze verkie
zingen.
Grondwetsherziening.
Ik persoonlijk ben sterk voorstander
van een herziening van de bestuurs
structuur van het gehele Rijk. waarbij
speciaal aandacht aan de overzeese ge
bieden geschonken moet worden. Het
eindresultaat zou dan kunnen zijn:
zelfbestuur voor al die gebieden. Zulk
esn hervorming zou bijna onvermijde
lijk veranderingen in het Nederlandse
binnenlandse bestuur met zich bren
gen.
Het buitenland.
De betrekkingen met de Ver. Statsn.
aldus de premier, zijn uitstekend. De
beëindiging van de leen- en pachtwet
kwam wel enigszins als een slag. maar
de premier gaf uitdrukking aan zijn
vertrouwen, dat regelingen getroffen
zouden worden om ongehinderd plan
nen te kunnen blijven uitvoeren, zo
als bijv. de opleiding in de Ver. Staten
van Nederlands marinepersoneel.
Handelsbetrekkingen met de Sovjet-
Unie nemen „zeer definitief* een be
langrijke plaats in op het program van
de regering.
Heden zegeparade
in Tokio
Vandaag zal een 41/» kilometer lan
ge parade van Amerikaanse militai
ren door het hartje van Tokio gene
raal Mac Arthurs zegevierende*aan-
komst in de hoofdstad aankondigen.
Twee regimenten van de bereden le
cavaleriedivisie zullen in volle oor
logsuitrusting in het gezicht van het
keizerlijke paleis de parade door de
hoofdstad beginnen. Dit zal in de Ja
panse geschiedenis de eerste mars
van een vreemden overwinnaar op
Japans gebied zijn. Een erewacht
zal generaal Mac Arthur escorteren
van Tokio's hoofdstation naar het
'Amerikaanse ambassade-gebouw, on
geveer 4*/i km naar het Zuidwesten.
Volgens Domei zullen de eerste
troepen de stad Zaterdagmorgen 6
uur binnentrekken.
GEEN MILITAIR BESTUUR
IN JAPAN?
Het Japanse nieuwsbureau heeft
bericht, dat Manocoe Sjigemitsoe, de-
Japanse minister van Buitenlandse
Zaken, tegenover persvertegenwoordi
gers te Tokio heeft verklaard, dat de
geallieerden geen militair bestuur in
Japan zouden instellen, doch dat zij
„verzoeken" zouden richten tot de
Japanse regering, aan welke verzoeken
dan ten volle gehoor zou worden ge
geven.
DE RAAD VAN VIJF BIJEEN.
Het begin van de conferentie der
ministers* van Buitenlandse Zaken te
Londen, dat oorspronkelijk was gesteld
op aanstaande Maandag, is uitgesteld
tot Dinsdag, teneinde de aankomst van
Byrnes per ..Queen Elisabeth" uit de
Ver. Staten af te wachten.
Het met Italië te sluiten vredesvei-
drag zal als een van de belangrijke
punten op de agenda staan. Het wordt
als waarschijnlijke beschouwd, dat de
Russische minister van buitenlandse
zaken, Molotof, zijn Britse en Ameri
kaanse collega's zal verzoeken het
geheim van de atooïhbom met Rusland
China en Frankrijk te doen delen.
HOE ARM WIJ ZIJN
Min. de Vos deelde op een S.D.A.P-
vergadering in Rotterdam mede, dat 20
a 30% van de landbouw, 40% vao dg
industrie en 10% woningen, waarbij
komen 80% handelsvoorraden werden
vernield of gestolen. Dit is een derde
van het nationale vermogen van 1939.
Bovendien is onze productie belangrijk
gedaald. Wij leven op crediet. Neder
land verliest nog dagelijks. Dit verlies
zal in totaal zestien milliard bedragen,
doch de minister gelooft niet. dat dit
bedrag gehonoreerd zal worden. De
staatsschuld ligt thans ergens tussen
de 13 en 17 milliard. Het geld zal gro
tendeels gevonden moeten worden daar
waar het zwart verdiend en verstopt
is.
Er zullen in de loop van het volgen
de jaar twaalf millioen schoenen wor
den gemaakt, terwijl er vóór Januari
nog een millioen aan de markt ge
bracht zullen wordsn.
- II.
De mens onderscheidt zich van al
het gescha^ie, doordat hij met rede
begiftigd is. Een gift die veelal ver
loren gaat doorhet ontbreken van
sociale gerechtigheid.
Of gelooft U nog aan de mogelijk
heid van den krantenjongen die mil-
lionnair kan worden? Of bent U een
aanhanger van de theorie van „The
survival of the fittest"? Zegt U „Als
er iets in je zit, dan komt dat toch
wel tot zijn recht" óf: „door het vrije
spel der maatschappelijke krachten zal
er steeds vooruitgang zijn, want ieder
doet zijn best voor zichzelf en zo ont
staat de grootst mogelijke mate van
welvaart"?
Dan antwoorden wij U. Zeker, er
waren krantenjongens die millionnair
werden, maar hebt U zich wel eens
gerealiseerd welk een uit^mderingen
dat zijn. Ook is het waar, dat zich m
de natuur een teeltkeuze manifesteert,
waardoor de zwakken ondergaan en de
sterkere creaturen zich voortplanten.
Maar hebt U nu toch misschien in
deze jaren óók ontdekt, dat die „evo
lutie van de maatschappij", wanneer
daarbij niet ingegrepen wordt, tot een
teruggang kan leiden' waarvan zelfs
de ergste pessimist vroeger niet ge
droomd had en zéker niet de evolutie-
optimist! En bovendien behoren we
niet zoveel eerbied te hebben voor al
het geschapene, dat het onze diepe
overtuiging moet zijn, dat, al zijn niet
alle mensen gelijk, er wel een gelijk
waardigheid bestaat en ook en zéker
de zwakkeren, de ouden, de hulpbe
hoevenden recht op onze steun hebben?
In de structuur van de maatschappij,
zoals die tot voor deze oorlog ook m
Nederland was, kreeg het kind uit het
arbeidersgezin een veel slechtere kans
dan dat uit het beter gesitueerde gèzin.
Behalve zijn lichamelijke achterstand
door slechtere huisvesting en voeding,,
kreeg het ook voor zijn geestelijke
ontwikkeling niet voldoende mogelijk
heden. In het Nederland van voor de
oorlog had de arbeider geen enkeL
RECHT op arbeid. Als in zijn vak de
conjunctuur ongunstig was of als er
weer 'een „crisis" uitbrak, stond hij
op straat en moest gaan stempelen.
Welk een schande voor een maat-
schappij, dat hij zijn arbeidsbekwame
elementen op deze wijze tot werk
loosheid doemt! Of hij mocht in de
werkverschaffing waarover veel
slechts te schrijven zou zijn de
steun„centen" verdienen, echter am
per voldoende voor het meest directe
levensonderhoud van zijn gezin. Werd
der arbeider te oud hetgeen dikwijls
betekende ,.te duur" dan moest hij
maar zien van welke bedeling hij kon
leven.
Onder deze en nog meer niet ge
noemde fouten in het sociale leven,
ging de massa van ons volk gebukt.
Deze fouten moeten in het nieuwe
Nederland waarnaar wij streven, her
steld worden. Oók omdat met het beeld
van zulk een beter Nederland voor
ogen, de besten van ons volk in de
bezettingsjaren hun leven offerden.
Pas als deze fouten hersteld zijn, zal
er sociale gerechtigheid wezen. Sociale
gerechtigheid. welke een absoluut
noodzakelijk te verwerkelijken eis en
recht is. E. T.—C.
Bijzondere slaat van beleg verlengd.
Teneinde het M. G. dat zgn bevoegdheden ontleent aan het besluit op de^
bijzondere Staat van Beleg van 11 September 1943 in de gelegenheid te stellen
zgn bestuurstaak ook na 1 September 1945 op beperkte schaal te blijven uit
oefenen, heeft de regering besloten de bijzondere Staat van Beleg te verlengen.
Deze maatregel is noodzakelijk gebleken, omdat de situatie in ons land nog
niet geheel normaal is en vele burgerlijke overheidsorganen de assistentie van
het M. G. nog niet kunnen missen.
