Landverraders vieren feest
De zvivering der Siaten-Generaal
Een beroep op het staatsnoodrecht
Toesiand krijgsgevangenen vrij goed
Hel weerbericht
STADSNIEUWS.
HEVIGE EXPLOSIES
IN DE DUINEN.
rderheidl
rol Ie*
Lst niet/
ïrdiendé
vel ook
genpun-i
cH—
dik-iDINSDAG 18 SEPT. 1945,
waarèe Jaargang No. 53-242.
Ikmaardef
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE» STICHTING. «DE VRIJE ALKMAARDER'^
ACHTERDAM 2#
TELEFOON 2274.
ijk aan)—
.Icmari
te vei
[en sp€
:h ge«
twee<
beb
Van
na
ïe dfc
de i
m
:e dl
8
H
2.
2.
A
)ra
en
roe
lu
-F
W
da
er
ïie
Verschenen is het rapport der Com
missie, welke bij het Kon. Besluit van
2 Augustus jJ. belast is met de zuive
ring der Staten-GeneraaL
De Commissie geeft in haar rapport
de samenstelling der oude Kamers en
daarnevens de namen van hen, die
zijn overleden of bedankt hebben. Zij
publiceert vervolgens de namen der
personen, die in de gezuiverde Kamers
zitting zullen.
Een vreemde zuivering.
In de toelichting op dit rapport deelt
de commissie mede, dat zij omtrent de
door haar genoemde personen, die
thans in de Staten-Generaal zitting
zullen nemen „geen positieve verkla
ring heeft gegeven, over de juistheid
van hun houding en gedrag tijdens de
bezetting. Bij het onderzoek daarnaar,
aldus de toelichting, had de commissie
in een diepergaande waardering van
houding en gedrag van de leden der
Staten-Generaal moeten treden dan
haai- blijkens tekst en strekking van
het desbetreffende K. B. was opge
dragen.
Slechts onvermijdelijke afwijkingen
van de Grondwet.
Bij de thans gezuiverde Tweede Kamer
is aanhangig gemaakt het aangekondigde
Avetsontwerp houdende regelen omtrent
de voorlopige Stalen-Generaal.
In de toelichting hieromtrent wordt
opgemerkt, dat de methode, welke bij het
herstel van de Staten-Generaal op dit
ogenblik gevolgd zal moeten worden,
nimmer volledig in overeenstemming
kan zijn met de grondwettelijke en wet
telijke voorschriften.
De regering is er van uitgegaan, dat
niet verder van de grondwet dient te
■worden afgeweken, dan 6trikt noodzake
lijk is. Alleen die afwijkingen, die in
het licht van de huidige omstandigheden
als strikt onvermijdelijk kunnen
worden beschouwd, kunnen met een
teroep op staatsnoodrecht gerechtvaar
digd worden.
Volgens de in het ontwerp neerge
legde structuur zullen de nieuw te vor
men Staten-Generaal in de eerste plaats
bestaan uit de ledeu der tijdelijke
Staten-Generaal, in de overblijvende
piaatsen wordt voorzien door benoe
ming van leden door een commissie,
waarin zowel de tijdelijke Staten-
Generaal als de nationale adviescommis
sie zijn vertegenwoordigd.
De nationale adviescommissie wordt
in de gelegenheid gesteld een aanbeve
ling voor elke te vervullen plaats In te
j dienen.
Tijdstip verkiezingen
jaar 1946.
bljjft voor-
C
P
De regering streeft er met volle kracht
naar de verkiezingen zo spoedig moge
lijk te doen houden. Zij vertrouwt, dat
in het voorjaar van 1946 de technische
en politieke voorwaarden daartoe ver
vuld zullen zijn.
Tot het tijdstip, waarop normale ver
kiezingen gehouden kunnen worden en
de volksvertegenwoordiging wederom de
getrouwe weergave kan bieden van de
onder de bevolking heersende staatkun
dige inzichten, zullen deze voorlopige
Staten-Generaal haar plaats innemen.
Rode Kruis-teams
naar Indonesië
Het Engelse ministerie van luchtvaart
heeft zijn medewerking toegezegd dat
160 leden van de Nederlandse Rode Kruis
teams Voor Indonesië per vliegtuig kun
nen reizen. Te beginnen met 26 Sept.
tullen per week 40 personen door de
■Ihcht naar Indonesië worden vervoerd.
Het gaat er gezellig naar toe in
het kamp te Harderwijk
Een revue ,ter opvrolijking van ge
vangenen, onder wie politieke misda
digers van formaat. Ongeveer 1000
mensen waren in de grote zaal bijeen,
alwaar een groots podium, opgebouwd
van grote hoeveelheden pakken geperst
stroo was opgericht. Er was een rijke
verlichting van talrijke grote electri-
sche schijnwerpers, de ramen waren
geblindeerd, opdat de bewoners in dit
alles geen erg zouden hebben.
Zó begint „Trouw" een verslag van 'n
feestavond van j.1. Zaterdag in het in
terneringskamp te Harderwijk! Mannen
en vrouwen^ van de S.S., landwacht, W.
A^ NSB-ers en allerhand tuig woonde
de avond bij, vermaakten zich uitbundig
en voerden een bont programma op. Uit
het stuitend feestprogramma noemen wij
arrestatie en fouillering van een bewa
ker door de landwacht, een schunnig
stukje: de geboorte van de Canadese
vijfling, een occulte seance, waarbij het
orakel voorspelt dat Indië niet meer aan
Nederland zal komen; sportdemonstra-
ties van den beruchten politieluitenant
Onstek en den vroegeren NSB-burge-
meester van jutten, Westeling, men
leze over dezen moordenaar ons nummer
van morgen, Woensdag! enz., enz.
Gemeenschappelijke zang van „Wij
willen Holland houden", „Ik hou van
Holland" hield de stemming op peil!
Maar het allerergste misschien is, dat de
kampcommandant, G. vari Dijk, niet al
leen van deze dingen wist, maar ^zelfs
op 't podium klom om de, ,heren" siga
retten en de „dames" chocolade te belo
ven. Het benieuwt ons, hoe hij straks
voor de krijgsraad zijn beleid zal verde
digen!
Uitbetaling van salarissen
Voor het welslagen van de maatre
gelen tot zuivering van het geldwezen
is het noodzakelijk, dat zo spoedig mo
gelijk na 2 October de weeklonen voor
de twee-weekse periode van '24 Sep
tember t/m 6 October, alsmede de
maandsalarissen over September, in
nieuw geld worden uitbetaald. Maat
regelen worden getroffen om deze be
malingen mogelijk te maken.
In de gevallen, waarin de maand
salarissen over September reeds vóór
het bekend worden van de plannen tot
geldzuivering zijn overgeschreven op
een bank- of postgirorekening van den
werknemer, moet deze zijn werkgever
een cheque overhandigen tot het bedrag
van het hem tegoed geschreven salaris.
Zo spoedig mogelijk na 2 October zal de
werkgever dan in nieuw geld uitbetalen.
Heropening Leidse Academie.
Gisteren was het de hoogtijdag van de
feestelijkheden rond het 370-jarig be-
.siaan der Leidse universiteit, dat culmi
neerde ih de heropening der academie,
aan welke plechtigheid grote luister
werd bijgezet door de aanwezigheid van
H. M. de Koningin en HK.H. Prinses
Juliana.
Tijdens de indrukwekkende samen
komst in de St. Pieterskerk sprak prof.
v. d. Woude de openingsrede uit en droeg
daarna het rectoraat over aan prof.
Escher.
Vrijz.-Democratische Bond
Door een dezer dagen te 's Graven-
hage gehouden vergadering onder leiding
van den heer J. Schilthuis, voorzitter
van het voorlopig centraal comité van de
V. D. B. bleek opnieuw de wil tot sa
menwerking met andere partijen en
groepen. Een aparte onderhandelings
commissie werd benoemd.
In een speciaal manifst zal het Ne
derlandse volk van de zienswijze der
Vrijzinnig-democraten op de hoogte wor
den gesteld.
Na mishandelingen moedig en opgewekt!
Volgens een rapport van Amerikaan
se medici is de gezondheidstoestand
der bevrijde Nederlandse krijgsgevan
genen beter dan verwacht werd
De Jongere mannen, zo tassen de 25
en 35 jaar, het merendeel der gevan
genen, herstellen zich wel; de onderen
trager; zij vertonen ook vaker symp
tomen van hongeroedeem. Gevallen
van vergevorderd stadium van Beri-
Beri ontbreken gelukkig.
Verwaarloosde infectie, zweren,
slecht behandelde schotwonden en
fractures, komen echter vaak voor
geen wonder, waar de Japanse medici
bij gebrek aan behoorlijke instrumen
ten dikwijls scheermesjes gebruikten.
Het moreel is goed; zij zijn moedig
en klagen niet. Ze zijn enthousiast bij
het vooruitzicht weer nuttig werk te
kunnen verrichten. Door overspanning
is concentratie voor hen uiterst inspan
nend. .Hun geestelijke vermoeidheid zal
échter 6nel verdwijnen, indien zij weer
tot normale condities teruggekeerd zijnf
aldus het rapport.
Japanse beschavingstaak in
de practijk
217 Nederlandse krijgsgevangenen
werkten bijna drie jaar lang in de
lood- en zinkmljnen in de Japanse ber
gen. 69 zijn er gestorven. De tempera
tuur in de mijnen was nooit hoger dan
acht graden onder nul. De Jappen
dachten de gemeenste straffen uit.
Soms werden de slachtoffers vier da
gen lang in de koude naakt opgesloten.
Brandmerken, slagen met bamboe
stokken, een gevangene in de sneeuw
werpen en daarna water over hem
heen gooien, waarna de bewusteloze
met vlammen en kolen op maag of hals
weer bijgebracht werd, waren zoal de
geliefde „straffen".
N Als hun bondgenoten
Van kampen van Java vertellen ex-
gevangenen, hoe voor het minste of
geringste geschopt en geslagen werd.
In één kamp stierven 46 van de 358
Nederlanders.
Gedurende de laatste maanden ech
ter trachtten de Japanse bewakers
vriendschappelijke betrekkingen met
de gevangenen aan te knopen. Zij ga
ven hun sigaretten en deden kame
raadschappelijk.
Cadet, Vaandrig en, Pilgram van de
Nederlandse luchtmacht vertelden, dat
75 Nederlanders en Indonesiërs en 75
Nederlandse overlevenden van de slag
in de Java-zee slechter dan.vee wer
den behandeld in het kamp Kragan bij
Rembang.
Dit kamp bestond uit een klein plein
en een vervallen stal zonder dak. Het
drinkwater kwam uit regenbakken «en
de voedselkommen werden altijd on
der een boom gezet, zodat er vogel-
vuil in viel.
De NeBerlapdse overlevenden van de
slag in de Java-zee hadden tussen 48
en 60 uur in het water gelegen, voor
dat zij opgepikt werden. Er was niet*
de minste geneeskundige hulp.
Matige tijdelijke krachtige wind tus
sen Zuid en West, zwaar bewolkt met
tijdelijke opklaringen, plaatselijk nog
met kans op onweer, koeler.
Nieuws in het kort
De leden van de raad voor eco
nomische samenwerking waaraan Bel
gië, Luxemburg, Frankrijk en Neder
land deelnemen, komen heden te
Luxemburg bijeen.
De 72-jarige Koezoeöe, een der
leidere van de Japanse „Zwarte
Draak", zegt niets te weten van poli
tieke moorden, door het genootschap
gepleegd. Als er al moorden gebeurd
zijn, dan was dit op particulier initia
tief!
Dr. Ellenbogen, die in het concen
tratiekamp Buchenwalde „proeven"
heeft genomen, die duizenden mensen
het leven kostten, is gisteren te Mar
burg gearresteerd.
De beulen van Bergen—Belsen en
Auswitz, die thans te Lüneberg terecht
staan, verklaarden, dat zij onschuldig
waren. Het vrouwelijke SS-lid Hertha
Ehlert viel flauw, toen zij gefotogra
feerd werd!
In Japan zal 't geallieerde garni
zoen over 6 maanden niet meer dan
200.000 man bedragen. De gewaagde
politiek, het zonder een militair ge
zag te doen waarvoor enige mil-
lioenen manschappen benodigd geweest
zouden zijn en de Japanse -regering
in te schakelen heeft, naar Mc Arthur
verklaarde, succes gehad.
Oorlogstuig op grote schaal vernietigd,
Hedenmorgen, om ongeveer kwart
over tien, werd de stad opgegschrikt
Mijnen of munitie? Een tweede Be
verwijk-geval? zo vroegen de mensen
door een serie hevigeg explosies,
zich af, terwijl zij naar de ramen
snelden of het „hoger op" zochten,
om van de daken af rond te speuren.
Daarginds in de duinen, tussen Egmond
en Bergen stegen zware, blauw-zwarte
rookkolommen op tot een hoogte van
twee-, driehonderd meter. Copy voor de
krant! Een sprint naar de wagen, ben-
zine-tanken wij suizen reeds in volle
vaart de weg naar Egmond op. Er is nu
niets meer te zien vissen wij achter
het net?
Dan, ineens, wij zien het tegelijker
tijd: een pluim van rook schiet omhoog
boven de top van een duin daar voor
ons zo gezien is het alsof een vul
kaan plotseling in actie komt.
Dit was in de richting van Bergei*
aan Zee. Mensen daar vertellen ons,
dat vandaag de bunkers worden opge
blazen; zij hebben nog niet uitgespro
ken, of opnieuw spuiten zwarte rook
wolken omhoog, vrij vervaarlijk dicht
bij ons, opnieuw daveren de knallen,
vermengd met ,'n luid sissend, gierend
gefluit.
Maar het zijn geen bunkers, die hief
in de lucht vliegen. Een man van do
Royal Engineers vertelt het ons: da
Duitsers, die onder hen werken, heb
ben honderden granaten, mijnen, bom
men en andere explosief oorlogstuig
in de duinpaden bijeengesleept en van
daag is het grote schoonmaak. De ge
hele dag door zullen de explosies te
horen zijn. De bunkers echter laat men
ongemoeid zij blijvan, als beziens
waardigheid, waar zij zijn!
Uitreiking nieuw geld fjtiJleo
Dë wnd. leider van de Distributiedienst
verzoekt ons mede te delen, dat in de
uitreikingsdata een kleine wijziging is
gekomen. Uitgereikt zal worden op
Woensdag, Donderdag en Vrijdag van
94 uur en Zaterdag van 91 uur. De
bonnen voor bijzondere arbeid zullen
worden verstrekt in het Distributiekan
toor loket 3) .terwijl de uitreiking vait
nieuw geld in het hulpschoolgebouw a*
d. Rechte Hondsbosselaan plaats yindt*