iï~"
r
rm<
Europeanen door Javaanse
guerillabenden aangevallen
Toestanden in de kampen waren verschrikkelijk
Het praatje „Op de brug"
Maakf froni iegen prijsopdrijving
Het weerbericht
NIEUWE BONNEN
Uitzending naarde
getroffen gebieden
Jtre<
fr,
ir
terdi
ersi
!e| I
_°r
1
ron
klai
estj
ma
erd
VRIJDJAG 21 SEPT. 194S.
Se Jaargang No. 56—245.
Ikmaarder
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING .DE VRIJE A LKM A A R D ER*<
ACHTERDAM 3» TELEFOON 3374.
ichi
197
vc
Enige groepen van Indonesiërs op Java maken plannen een guerilla zowel
iegen de Japanners als iegen de gealliëerden ie voeren, zo meldt Reuter uit
Londen, 's Nachts worden Japanse legerofficieren uit hun auto's getrokken en
vermoord. Guerilla-groepen hebben Europeanen aangevallen en vooraanstaande
Indonesiërs, die gedurende de ganse oorlog loyaal zijn gebleven jegens Nederland,
bedreigd.
De leden dezer guerilla-benden stonden onder sterke Japanse invloed en
werden gewapend om de gealliëerden te bestreden. Teleurgesteld over de onver
wachte ineenstorting van Japan hebben zij zich thans ook tegen hun voormalige
vrienden gekeerd. Er bestaat geen aanwijzing, dat zü de hulpgroepen, uitgezonden
om de krijgsgevangenen en geïnterneerden steun te bieden, hebben aangevallen.
Men vreest echter, dat, indien de aankomst van gealliëerde troepen lang wordt
uitgesteld, zfj wellicht agressiever zullen worden en zullen trachten de
krijgsgevangenen en geïnterneerde burgers te molesteren.
Vrouwen en meisjes
afgebeuld
De toestanden in sommige interne-
ringskampen zijn ten hemel schreiend,
zo bericht ANP-Aneta. De gedraging
der Japanners ten opzichte van de
Europese vrouwen was wreedaardig.
Verreweg het slechtste kamp schijnt het
vrouwen- en kinderen-kamp te Amba-
wara (in Kedoe) op Java te zijn. Hier
werden meisjes en vrouwen van 16 jaar
en ouder gedwongen wegen aan te leg
gen, bomen te kappen en andere zware
handenarbeid te verrichten op honger-
rantsoenen.
In zeven andere kampen in en om
Batavia zijn de toestanden uiterst slecht.
In het vróuwenkamp t« Tjideng leefden
10.000 Nederlandse vrouwen in 300
huizen. Het beste kamp te Batavia is
Kramat, waar een aantal families te
zamen leeft.
De voedseltoestand in al deze kampen
Was, tot de laatste paar weken ontstel
lend. Toen echter stelden de Japanners
beter voedsel beschikbaar en kregen de
geïnterneerden voor het eerst vlees.
De toestanden onder de civiele ge-
interneerde mannen schijnen uiterst
slecht te zijn. Verscheidene zijn gestor
ven door ondervoeding en uitputting.
Evenals in Nederland gedurende de
bezetting, hebben de vrouwen groter
physiek weerstandsvermogen getoond
dan de mannen. Ook begon de inter
nering van vrouwen op grote schaal pas
in begin 1943.
Binnenkort berichten voor
familieleden.
Het is onvermijdelijk, dat deze eerste
Indrukken van de situatie op Java wel
licht ongerustheid zullen veroorzaken
onder de verwanten in Nederland, doch
personeel'van de R. A. P. W. I. (Relief
action prisoners of war in India) stelt in
allerijl alphabetische lijsten op van alle
geïnterneerde personen, die zo spoedig
mogelijk gepubliceerd en over de radio
omgeroepen zullen worden.
De ontvangst door de Indonesiërs van
'de kleine geallieerde groepen, die zich
per auto naar Batavia begaven, was
over het algemeen vriendelijk.
Tjideng de vrouwenhel
Driehonderd huizen waren er in Tji-
ding, het vrouwen- en kinderkamp. Elk
huis bood aan niet meer dan vier per
sonen plaats met 10.000 waren zü er
echter door de Jappen opgesloten
zodat elk huis van 33 tot 3100 personen
moest bevatten!
Alle jongens boven de olf jaar wer
den van hun moeders gescheiden en
overgebracht naar een jongenskamp
buiten Batavia. Daar genoten zij ten
minste onderwijs; in Tjideng was elk
onderwijs streng verboden, op straffe
van slaag. Slaag kregen de vrouwen
ook, als zij niet bogen voor eiken Jap,
die langs kwam.
Eens protesteerden de vrouwen te
gen de schandelijke voedselpositie,.
Twee dagen lang kregen zij niets te
eten de Jappen begroeven voor hun
ogen het brood en overgoten enorme
hoeveelheden rijst met petroleum.
Misdadige practijken.
Vreselijk waren de on-hygiënsche
toestanden. Toiletten en watervoorzie
ning werden door de Jappen onbruik
baar gemaakt de vrouwen moesten
het rioolvuil in mandjes naar de riool
gaten in de straten dragen. Daarbq
werden zü gedwongen tot boven hun
middel door het vuil te waden!
Het is een wonder, hoe de vrouwen
onder deze omstandigheden zó voor
haar kinderen wisten te zorgen, dat de
ze niet ernstig geleden hebben. Kinde
ren van vier en vijf jaar moesten
voedsel sjouwen en allerlei werkjes in
dè kampen opknappen.
Nog sterven er 5 tot 7 per dag.
Opzettelijke, voortdurende ondervoe
ding veroorzaakte uiteraard zoveel
ziekten, dat het aantal lijders aan dy
senterie, beri-beri en hongeoedeem da
gelijks steeg. Zelfs nu de ernstigste gé
vallen naar de hospitalen zijn gebracht,
moet een sterftecijfer van 5 tot 7 per
dag als „redelijk" worden beschouwd!
Toestand verbetert na snel
Van gezaghebbende zijde te Den
Haag vernemen wij betreffende de
boven geschetste toestanden op Java,
dat door de reeds verleende hulp
van de veldgroepen van de R.A.P.
W.I. en de aanvoer van voedsel en
medicamenten de toestand in de
kampen nu snel verbetert.
Motorvoertuigen worden
geregistreerd
Het Regeringsdirectoraat Motorvoer
tuigen, kortweg genoemd R.D.M., zal
uiterlijk op 1 Ocfcober as. met de nieu
we registratie van de motorvoertuigen
beginnen.
In verschillende gemeenten van ons
land zullen aanoieidlngsplaatsen wor
den gevestigd en fa de grote steden
zelfs verscheidene.
Men zal voor d» regtetratle op een
bepaalde dag en een bepaald uur wor
den opgeroepen en men kan er van
►erzek^rd zijn, dat men binnen een
kwartier geholpen wordt. De registra
tie van vrachtwagens zal zoveel mo
gelijk aan de garages plaats hebben.
Aan hen, die op het uur van oproeping
verhinderd mochten zijn of die geen
oproeping mochten ontvangen, wordt
nog enige dagen na de registratie gele
genheid gegeven zich zonder oproeping
te melden.
Voor ieder motorvoertuig zal een
registratiebewijs worden verstrekt,
dat men bij aanhouding op de weg
zal moeten tonen. Wie dat in de
toekomst niet kan laten zien .stelt
7«ch bloot aan vordering of inbeslag
neming van het voertuig.
Men schat de gehele duur van de
registratie op twee drie weken.
Naast de technische registratie komt
nog een administratieve enquête, welke
echter buiten het publiek omgaat. De
bedoeling daarvan is, motorvoertuigen
te onteigenen, \yanneer deze niet di
rect voor economische belangen nodig
zijn. Er zijn b.v. doktoren genoeg, wier
grote buitenpraktijk het bezit van zo'n
voertuig dringend nodig maakt.
De R.D.M, hoopt te bereiken, dat 't
wagenpark m Nederland binnen drie
jaar weer op behoorlijk peil zal staan.
Ook de voorziening met onderdelen
ligt de R.D.M. na aan het hart. Voor
voldoende aanvoer en import daarvan
is reeds een schema opgesteld.
In dc wekelijkse rubriek „öp de brug"
zal vanavond om 9 uur de Minister van
Binnenlandse zaken, dr. L. J. M. Beet,
over den zender HerrQzend Nederland
spreken over „De zuivering van het
overheidspersoneel".
Opbouw mag niet worden
getorpedeerd
Het is ons aller belang, dat een krach
tige prqzencontrole wordt uitgeoefend
en het Is ons aller vaderlandse plicht
aan de uitvoering van de prqsvoor-
schriften onze volle medewerking te
geven", aldus de heer J. P. Vrolqk,
hoofd van de afdeling „Prgsbeheerslng",
gisteravond in een causerie voor de
microfoon gehouden. Het overtreden
van de prijsvoorschriften is een aanslag
op de bestaansmogelükheid van ieder
van ons. Elke prqsovertreding moet be
schouwd worden als een poging om ons
nationale welvaartspeil naar beneden te
halen.
Slechts één houding mogelijk.
Qeen enkel gegrond argument kan
thans nog worden aangevoerd om prijs-
overtredingen goed te praten, zoals dit
De voornaamste punten van de
voorstellen over de te volgen Britse
politiek in Palestina luiden als volgt:
De immigratie zal worden voortgezet
met een maximum van 1500 personen,
per maand. Er zal land vrij gegeven
worden, dat door Joden gekocht zal
kunnen worden. Vrije immigratie ijs
niet toegestaan, maar als compensatie
hiervoor zou den Joden een groot aan
deel der zetels in de te vormen legisla
tieve raad aangeboden worden.
tijdens de Duitse bezetting al of niet
terecht zo vaak geschiedde. Ieder
rechtgeaard Nederlander zal er nu van
overtuigd moeten zijn, dat de zwarte
handel een gevaar is voor ons volksbe
staan, een zweer, weike meedogenloos
moet worden uitgesneden. En daarom
behoort ieder rechtgeaard Nederlander
dan ook zijn medewerking bij de bestrij
ding van de zwarte handel te geven,
door met de opsporingsdiensten mede te
werken om het prijsopdrijyen onmoge
lijk te maken.
Koop niet tegen ongeoorloofde prijzen,
stel de politie of de prijsopsporingsdienst
direct op de hoogte van geconstateerde
wandaden!
FRANSE VLIEGDIENST OP
AMSTERDAM
Met Ingang van Maandag 24 Septem
ber a.s. wordt er door de Air France
weer een geregelde luchtlijn onderhou
den tussen Paijs en Amsterdam. Gevlo
gen wordt op Maandag. Woensdag en
Vrijdag.
Tot Zaterdagavond: weinig verande
ring, meest zwaar bewolkt, plaatselijk
enige regen, zelfde temperatuur, zwak
ke, later matige wind tussen West en
Zuid.
Voor de week van 23 tot en met 29
September zijn de volgende bonnen
aangewezen:
626. D 611, D 678 2 liter melk
B 692, 692 iVt titer melk.
627 189 gram vlees.
628, A 696, B 696, C 696,
B 693 1 kg. aardappelen.
Op den vleesbon kan vanaf Vrijdag 21
September des middags 12 uur worden
gekocht. De bonnen voor melk en aard
appelen zijn eerst geldig van Maandag
24 September af.
De sigarettenbon
De nieuwe sigarettenbon is bon 51
der tabakskaart, die recht geeft op het
kopen van 40 uitsluitend Engelse of
Amerikaanse sigaretten, van de merken
Graven A, draven Plain, Gold Flake,
Player, State Express, Press 333, Shirley
en Marvels.
Men zal over het algemeen genoegen
moeten nemen met de merken, die de
winkelier in voorraad heeft. Rhodosia-
sigaretten, sigaren of tabak mogen niet
op deze bon worden verkocht.
POT GEEN ZINKGELD
Er is thans een beschikking van
Minister van Financiën afgekondigd,
waarbü uitdrukkelijk wordt verboden
zinken pasmunt op te potten of op
gepot te houden tot hogere bedragen
dan tien gulden in vijf en twintig
centstukken en tien-centstukken. 1
gulden in stuivers, vqf en twintig
cent "in twee-en-een-halve centstuk
ken en een-cent itukken.
De nood maakt maat
regelen nodig
De Staatscourant van 17 Septem
ber j.1, bevat een beschikking van
het College van Rüksbemiddelaarg,
inzake de voorziening in het grote
tekort aan werknemers in de getein-
terde gebieden.
De wanverhouding, die er heerot tus
sen het tekort aan werknemers, vooral
in het Zuiden, terwijl er elders velen
werkloos rond lopen, heeft de regering
genoopt tot het nemen van deze ingrij
pende maatregel.
Met ingang van 1 October.
De uitgezondene ontvangt het ter
plaatse van tewerkstelling geldende
loon. Bovendien ontvangen de gezinnen
der gehuwden en der ongehuwde kost
winners, die in een hoger geklasseerde
gemeente wonen, een bedrag gelijk aan
het verschil tussen het in de woon
plaats geldende loon en het eerstge
noemde. met ƒ3.— per week extra.
Door den werkgever zal in over
leg met en waar nodig met behulp van
het Commissariaat Noodvoorziening
voor behoorlijk onderdak worden ge
zorgd. Voorts krijgen de werknemers
goed voedsel, geregeld verlof, terwijl
voor vervoer zal worden zorggedragen.
Deze regeling treedt in werking op 1
October a.s., na dien mogen werkge
vers niet meer zelf personeel uitzen
den, doch loopt alles over de arbeids-
burèaux.
Werknemers, die niet voldoen aan 'n
aanwijzing tot uitzending, verliezen
wachtgeld of overbruggingssteun.
Werkgevers, die zich niet aan de voor
schriften houden zullen eveneens door
strenge maatregelen worden getroffen.