Hei gaai om bescherming van
blank en bruin"
Seheel Azië naar nieuw
tijdperk
NIEUWE BONNEN
Wetsontwerp voorlopige
Staten Generaal aangenomen
Nederlaag voor de A.R.
lkmaardei
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE, STICHTING. „DE VRIJE ALKMAARDER"
ACHTERDAM 2* TELEFOON SÏJL
„Wanneer Ik denk aan hetgeen er
het ogenblik in het Verre Oosten
gebeurt tengevolge van de onverwacht
snelle capitulatie van Japan en het
gezagsvacuüm op Java, dan wordt het
mij bang om het hart", zo zeide de mi
nister-president prof. ir. W. Schermer-
horn gisteravond in een vergadering
van de N. V, B. |e Eindhoven.
„We staan helaas niet m?er alleen
voor dit eerste vacuüm, doch een twee
de vacuum is bezig te ontstaan. Als
alle tekenen niet bedriegen, dan ont
wikkelt zich hier géén politieke bewe
ging, maar een wanstaltige anarchie
met alle gevaren van dien voor het
leven van tienduizenden mensen, blank
en bruin.
De Nederlandse regering heeft slechts
bescheiden mogelijkheden en steun van
andere zijde wordt met angst in het
hart verbeid. Ik vertrouw, dat in dit
opzicht een wending ten goede zal op
treden. want het gaat thans niet meer
om een politieke strijd doch om de be
scherming van het leven van blank en
bruin.
Afgezien van de huidige gebeurtenis
sen, die ik zie als een incident, blijft
het feit bestaan, dat zich in Indië, in
Indo-China, in Ned.-Indië en ook in
China bezig is een ontwikkeling te
voltrekken, die een enorme invloed
voor de gehele wereld zal hebben".
Welke weg moet Nederland
inslaan?
Sprekende over de grote verschui
vingen op internationaal gebied zeide
prof. Sehermerhorn, dat West-Europa
thans ligt ingeklemd tussen de twee
werkelijke grootmachten van deze
tijd, Amerika enerzijds en de Sovjet-
Unie anderzijds. Amerika zag hij met
een sneltreinvaart terug gaan naar zijn
oude liberaal-kapitalistische politiek.
Misschien is deze tendenz door de dood
van Roosevelt nog versneld. Rusland
zag spreker als de drager van het col
lectivisme met minstens voorlopig een
overwaardering van de gemeenschap,
zij het dan dat ook daarvan het eind
doel heet den mens tot gelding te
brengen.
„Moeten wij nu kiezen tussen deze
twee?" zo vroeg spr. zich af. „De NVB
meent van niet. doch is van oordeel,
dat wij in West-Europa een eigen
waarde en een eigen roeping hebben.
In Nederland gaat het slechts om de
keuze tussen twee vormen van socia
lisme: een van het type van het Rus
sische collectivisme of een socialis
me, waar in laatste instantie de waar
de van de menselijke persoonlijkheid
de laatste richtlijn is".
Arbeid géén koopwaar.
Sprekende over het sociale terrein
zeide prof. Sehermerhorn, dat de NVB
een rechtsorde in het arbeidsleven eist.
De arbeidsbemiddelaars moesten eigen
lijk arbeidsrechters zijn. „Ik heb de
overtuiging, dat dit proces bezig is
zich te voltrekken ondanks het rumoer
van stakingen e.d. Wat dit laatste be
tref moet ik u zeggen, het valt mij nog
zeer mee, dat het op het gebied van
onze sociale verhoudingen in deze
tijd van overgang nog zoo betrekkelijk
rustig is. In het gevoel van het volk
leeft thans de overtuiging, dat arbeid
géén koopwaar is doch iets, dat aan
onze menselijke persoonlijkheid vast
zit en waarop de begrippen recht en
gerechtigheid van toepassing zijn"..
De katholieken en de N.V.B.
Over de politieke doelstelling van de
beweging zeide spreker, dat de N.V.B.
een zo groot mogelijk stuk van onze
samenleving wil omvatten, waarin de
ideënwereld heerst, die in het pro
gram der beweging tot uiting komt. In
dit verband ging prof. Schermerhom
in op de heroprichting van de R. K.
Staatspartij. „Wat er op het ogenblik
in de R. K. Staatspartij gebeurt vind
ik goed, zo zeide hij, „maar als er niet
méér gebeurt dan dit dan is er in we
zen niets veranderd. Het gaat er niet
om, dat de R. K. Staatspartij enkele
mensen van de NVB in haar bestuur
zet. Dit is géén garantie dat we wéér
niet tot de vooroorlogse politieke toe
standen zullen terugkeren.
Wanneer het op stemmen aan komt,
dan meen ik dat de katholieke wereld
haar taak pas goed verstaat als diege
nen, die personalistische socialisten
zijn hun stem ook op het personalisti
sche socialisme uitbrengen. Dan kan
men over specifiek katholieke vraag
stukken nog eenzelfde gedachte hou
den".
Spreker constateerde nog, dat er ge
vaar bestaat voor een machtsstrijd in
ons land tussen katholiek en protes
tant en hij was van mening, dat de
N.V.B. de weg wijst om deze machts
strijd te ontgaan.
Prof. Sehermerhorn eindigde zijn be
toog met de overtuiging uit te spreken,
dat ons volk de krachten zal opbren
gen om te dosn wat er op het ogenblik
gedaan moet worden, want in de moei
lijke kwesties van het ogenblik kan de
overheid niet alles redden en moet het
volk het doen.
Amerikanen trekken uit
Palectina
Onrust neemt toe.
Volgens een onverwachts bevel, gis
ter an van het Amerikaanse hoofd
kwartier te Cairo ontvangen, zou he
denochtend een begin worden gemaakt
met de evacuatie van alle Amerikaan
se troepen uit Palestina. Dit land
wordt hiermede verboden gebied voor
alle Amerikaanse soldaten met verlof,
terwijl de volledige evacuatie van de
overgebleven soldaten vóór Maandag
zal worden uitgevoerd.
Er zijn aanwijzingen ontvangen, dat
de veiligheidsmaatregelen zijn ver
scherpt. In Jeruzalem zijn de militaire
bevelhebbers en de politiecommandan-
ten bijeen geweest en hebben de te ne
men stappen besproken.* voor het ge
val de toestand zou verergeren.
Melding werd gemaakt van een over
val, gepleegd door een groot aantal
gewapende Joden op een legerdepot te
Rehoboth bij Tel-Aviv, waar Joden
worden opgeleid voor dienstneming in
de Joodse brigade. De overvallers
maakten zich meester van tweehon
derd geweren, vijftien machinegeweren,
tweehonderd bajonetten en 'n aanzien
lijke hoeveelheid andere uitrustings
stukken. Een Brits politie-agent en een
Joods meisje werden gedood bij een
uitbraakpoging uit een Joods kamp te
Haïfa.
Te Londen zal het Palestijnse pro
bleem onmiddellijk in studie worden
genomen door het Comité voor kolo
niale zaken.
Tot opvolger van prof. dr. B. J. O.
Schrieke is benoemd tot buitenge w.
hoogleraar aan de gem. universiteit te
Amsterdam in de geschiedenis en socio
logie van Indonesië: dr. Ph. T. Galestin.
Veel kinderen uit de Betuwe zul
len voor de winter naar Brabant en
elders geëvacueerd worden omdat tal
loze huizen in de Betuwe niet op tijd
bewoonbaar gemaakt kunnen worden.
Voor het tijdvak van 14 t/m. 17 Oct.
Alle bonkaarten 511:
737 200 gram bloem,
of 200 gr. paneermeel*
738 210 gram ontbijtkoek.
739 200 gram kaas.
Bonkaarten 511 A, B, C:
716 t.m. 722 800 gram brood.
723 400 gram suiker.
724 125 gram boter.
725 250 gram margarine.
726 125 gram margarine.
B 755, 756 400 gram brood.
B 780. C 780 1 ei.
Bonkaarten 511 D:
D 762, 763 800 gram brood.
D 764 250 gram rijst of
kindermeel*
500 gram suiker.
250 gram boter.
125 gram margarine.
1 ei.
D 765
D 766
D 767
D 780
Inlegvellen:
D 18. 19
E 20
i
Bij de behandeling in de Tweede Kamer
van het wetsontwerp Voorlopige Staten-
Generaal sprak gisteren minister Beel.
Hij ontkende dat de grondwet verkracht
zou zijn. leder geeft toe dat de letter
der grondwet niet gevolgd kan worden.
Het gaat hier om een noodoplossing van
tijdelijke aard, eerf^ompromls en een syn
these, die in het rechtsbewustzijn van het
volk leeft.
Het amendement-De Wilde dient dan
ook verworpen te worden.
Urgentie voor verkiezingspapier.
Spreker zet nog eens de technische
moeilijkheden voor de verkiezingen uit
een. Wijzigingen van de Kieswet worden
uitgewerkt. Er is een urgentieprogram
vastgesteld voor papiervoorziening in
verkiezingstijd.
Een motie.
De heer Schouten (A.R.) probeert hier
na aan te tonen, dat bij vervroegde ver
kiezing aan de jongeren en de illegaliteit
niet te kort zal worden gedaan. Hij is
van mening, dat de Kamer haar be
voegdheden niet mag laten beknotten en
dient daarom een motie in, waarin de
Kamer als haar oordeel uitspreekt, dat
aan de tijdelijke Staten-Gerieraal dezelfde
bevoegdheden dienen te worden toege
kend als aan de voorlopige Staten
Generaal.
Voor de gemeenteraden en provinciale
staten was een oplossing als deee niet
mogelijk. Wie zou de zuivering moeten
toepassen, wie de aanvullingen moeten
doen?
Minister Sehermerhorn dupliceert.
De min. verzekert, dat de regering de
anti-parlementaire machten op geen en
kele wijze ruimte of voedsel zal geven.
De regering is er rostvast van overtuigd,
dat de weg, die zij volgt, de beste is
om te komen tot normale democratische
toestanden.
Wat de motie-Schouten betreft merkt
spreker op, dat de regering niet op een
star standpunt staat. Zij vertrouwt, dat
over 4 5 weken het noodparlement tot
stand kan komen. Dan kan de normale
arbeid der Sta ten-Generaal aanvangen.
In die tussenperiode zullen geen zaken
bij koninklijk besluit worden afgedaan,
welke kunnen wachten tot de Staten-
Generaal bijeen zijn. Zolang zal de rege
ring uitmaken, welke onderwerpen in de
tijdelijke Staten-Generaal zullen worden
behandeld. Zij zal zich daarbij niet be
perken tot het uiterste minimum.
Motie verworpen.
De motie-Schouten wordt hierna ver
worpen met 51 tegen 17 stemmen.
Voor stemden de anti-revolutionairen
en de katholieken Bajetto en Ruys de
Beerenbrouck.
De heer De Wilde (A.R.) licht zijn
amendement toe met de strekking de
aanvulling van de beide Kamers te doen
geschieden overeenkomstig de Kieswet.
Minister Beel bestrijdt het amendement,
dat wordt verworpen met 53 tegen 13
stemmen.
Wetsontwerp aangenomen.
De heer De Wilde stelt voor, een nieuw
artikel 5a in te voegen, luidende: „Voor
1 April 1946 worden verkiezingen gehou
400 gram brood.
250 gram rijst of
Tabakskaart: kindermeel.
01 2 rantsoenen tabaksarti-
kelen (geen importsiga*
retten).
Voor de week van 14 t.m. 20 Oct. '45.
A 770 2 liter melk.
B 770 31/* liter melk.
C 770 3Vi liter melk.
D 770 6 liter melk.
A, B, C, D 771 100 gram vlees.
A, B. C, D 772 1 kg. aardappelen.
A. B. C 773 2 kg aardappelen.
B 757 1 kg aardappelen.
Op bon 739 zal 100 gram volvette of 40 4-
kaas en 100 gram magere of 204- kaal
worden geleverd.
De eieren op bon B, C en D 780 zijn
verkrijgbaar bij een handelaar, die eieren
op rantsoenbonnen voor zieken pleegt t«
verkopen.
Voor de week van 21 t m. 2" October
zullen nog bonnen worden aangewezen
voor gort, vermicelli, zout, cacaopoeder,
Jam, gedroogde zuidvruchten en peul-?
vruchten.
Schiphol wereldluchthaven
Schiphol wordt luchthaven voor hot
trans-. Oceanische-, transcontinentale-
cn internationale burgerluchtverkeor.
Dit heeft de ministerraad na advie»
van de Rijkscommissie voor de lucht
vaartterreinen. gisteren besloten.
RADIO-TELEGRAMMEN VOOR
INDIë.
De directeur-generaal der P.T.T.
maakt bekend, dat zodra er weder
radiogemeenschap met Ned.-Indië mo
gelijk wordt, aan ex-geïnterneerden en
ex-krijgsgevangenen aldaar de gelegen
heid zal worden geboden, voorlopig voor
één keer, naar familie in Nederland een
nationaal(nat)-telegram van ten hoogste
!5 woorden te zenden, dat uitsluitend
uit familieberichten bestaat en met de
achternaam van den afzender is onder
tekend.
De geadresseerde mag op vertoon van
een dergelijk nat-telegram een ant
woord als nationaal telegram verzen
den, eveneens van ten hoogste 15 woor
den.
Het adres van het antwoordtelegran»
moet bestaan uit de achternaam van den
afzender, alsmede het telegramnummer
en de datum van afzending (in breuk-
vorm) zoals deze gegevens in het ont
vangen nat-telegram voorkomen.
Rondom de deblokkering
Levensverzekeringen*
De Nederlandse Bank heeft een alge
mene vergunning verleend om ten be
hoeve van leden der bedrijfsgroep „Le
vensverzekering" geblokkeerd tegoed t«
loblokkeren, voor de betaling van uit-
den voor de beide Kamers der Staten-
Generaal op de bU en krachtens de Grond- keringen bij overlijden, tot een maximum
van 500 per geval.
wet voorgeschreven wijze.'
Minister Beel maakt bezwaar. De
regering wil zich niet aan een duiura
binden. D~t kan niet gevraagd worden.
Het amendement wordt verworpen met
52 tegen 16 stemmen.
De heer De Wilde trekt in zün amen
dement op art. 6 in verband met de uit
slag van de stemming met de motie. Het
wetsontwerp wordt hierua aangenomen
niet r»i tegen 14 stemmen. Tegen stemmeji
alleen de anti-revolutionairen.
Groothandel in afval e.d.
Ook de leden van de vakgroep „Groot
handel in oude materialen en afvalstof
fen" zullen de beschikking kunnen krij
gen over een vrije rekening. Het te
deblokkeren bedrag mag echter niet
groter zijn dan een derde gedeelte van
het tegoed per 2 October.