DE GAULLE LEIDER VAN FRANSE VOLK
Verkiezingen brachten versterking
van de democratie
TOESTAND OP JAVA IETS RUSTIGER
Toch kans op
Chinese burgeroorlog
Tabak en Snoep!
DINSDAG 21 OCTOBER IM5
3b Jaargaas No. 52-371.
Ikmaarcler
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE. STICHTING. .DE VRIJE ALKMAARDER"
ACHTERDAM 24 TELEFOON 2274.
De Franse verkiezingen hebben drie partgen het overwicht gegeven: de
Communistische Partij, de Mouvement Républicain Populaire en de S.F.I.O. (so
cialisten). Zij behaalden resp. 142, 140 en 133 zetels.
De verschuiving naar links heeft zich voornamelijk gedemonstreerd in
het enorme stemmenaantal, dat de M.R.P. verwierf. Deze links-georiënteerde
katholiek democratische volkspartij trok vele voormalige conservatieven aan,
hetgeen wel het duidelijkst blijkt uit de verpletterende nederlaag, die de radi
caal-socialisten (de behoudende partij van Daladiër) hebben geleden. Maar het
belangrijkste is wel de overwinning, die De Gaulle behaald heeft, doordat het
Franse volk zijn referendum met ,.ja" beantwoordde.
De M.R.P. kan men „de partij van De
Gaulle" noemen, aangezien zijn minister
van Buitenlandse Zaken, Bidault, er de
leider van is.
De uitslag van het referendum, waar
voor 19 miilioen stemmen zijn uitge
bracht, luidt als volgt:
le vraag (..nieuwe constitutie?): 18.901.808
stemmen voor, 840.884 stemmen tegen.
2e vraag („volmachten voor de rege
ring?"): 13,224.753 stemmen voor, 6.613.653
stemmen tegen.
Referendum zette De Gaulle
stevig in het nadeel
De eerste vraag was als volgt gefor
muleerd: „Wenst ge, dat de Assemblée,
die heden gekozen zal worden, een con
stituerende vergadering zal zijn?" Door
deze vraag met „ja" te beantwoorden
heeft het Franse volk uitgesproken, dat
de oude grondwet van 1875 vervallen is
en dat geen Senaat meer gekozen zal
worden.
De tweede vraag stelde den kiezer,
die de eerste met „ja" beantwoord had,
voer de keus: de volksvertegenwoordi
ging krijgt wetgevende bevoegdheden
voer den tijd van zeven maanden, doch
haar betrekkingen met de uitvoerende
macht (de regering) worden van te vo
ren geregeld om een stabiliteit van het
ministerie te verzekeren, of de volks
vertegenwoordiging bezit alle haar door
de volkswil toevertrouwde volmachten
en haar bevoegdheid kent geen andere
beperkingen dan die, welke zij zichzelve
oplegt.
Het Franse volk heeft gewild, dat de
regering-De Gaulle over uitgebreide
volmachten zou beschikken.
De andere partijen
De overige partijen zagen zich het vol
gende aantal zetels toebedacht:
Union Républicain Démocratique 26;
Radicaal-Socialisten 19; Entente Répu-
blicaine 12; Union Démocratique Socia-
liste de Résistance 10; Alliance Démo
cratique 10; Mouvement Unifé de Re
naissance Francaise 6; Onafhankelijke
Republikeinse Candidaten 24 zetels.
Engelse pers blij verrast
De Londense avondbladen van giste
ren noemen de verkiezingsuitslagen een
overwinning voor generaal De Gaulle.
De „Evening News" schrijft: Het eerste
en meest welkome feit van deze verkie
zingen is de krachtige steun, die het
kiezerscorps gegeven heeft aan De
Gaulle. Zijn gezag wordt hierdoor aan
merkelijk versterkt. Frankrijk heeft se
dert 1948 veel geleden, maar de resul
taten van vandaag tonen aan, dat het
niet tevergeefs heeft geleden, en dat het
zijn vastberadenheid en doelbewustheid
heeft herkregen.
De New York Times juicht de „over
winning van de democratie" in Frank
rijk toe.
De „Star" schrijft: De Gaulle heeft
een klinkende overwinning behaald.
Waarschijnlijk heeft meer zijn persoon
lijkheid dan zijn politiek de stemmen op
hem doen verenigen.
ENGELSE STAKERS WAARSCHUWEN
VOOR „NATIONALE RAMP".
Engelands grootste havenstaking sinds
20 jaar heeft thaips ongekende vormen
aangenomen. De stakingsleiders hebben
gewaarschuwd voor een „nationale
ramp" en de mogelijkheid van een al
gemene staking over geheel Engeland,
meldde gisteren A. P. uit Londen. Zij
zeiden eventueel hun zaak rechtstreeks
aan het Lagerhuis te zullen voorleggen.
Het radio-station van Scheveningen, dat
voor de Nederlandse kustvaart van zeer
groto belang is, en door de Duitsers was
opgeblazen, wordt thans weer hersteld.
De werkzaamheden aan de nieuwe zend
mast.
FotaANEFO-v. d. HAM-P.
Twintig Nederlanders
werden vermoord
Naar Reuter gisteren uit Batavia
meldde, is de toestand op Java merk
baar verbeterd. Batavia is rustig. Op
een conferentie tussen nationalistische
leiders en de geallieerden is overeen
gekomen dat de nationalisten te Se-
marang heden zouden worden ontwa
pend.
Tweehonderd gevangen genomen Ja
panners zullen door de Indonesiërs van
Ambarawa naar Semarang worden ge
zonden. Men verwacht, dat de toestand
voor de 10 000 vrouwen en kinderen in
de kampen te Ambarawa nu snel zal
verbeteren.
Dertien plunderaars zijn gisteren in
Batavia neergeschoten door leden van
het Fatalia-régiment. waarvan er twee
gewond werden. Andere ernstige inci
denten werden heden niet gemeld.
Moordpartij in gevangenis van
Tiandjoer.
Het staat thans vast. dat de elf Neder
landse officieren, die op weg van Ba
tavia naar Bandoeng door de Indone
siërs te Patjet werden gevangengeno
men en opgesloten in de gevangenis van
Tiandjoer, zijn vermoord. Hun namen
zijn bekend en zullen binnenkort wor
den doorgegeven. Tevens is vast komen
te staan, dat de Indonesiërs als gijze
laars naar Buitenzorg waren gevoerd,
eveneens zijn vermoord. Bevestigd
wordt, dat de toestanden in Buitenzorg
verschrikkelijk waren. In de gevange
nis aldaar zijn enige Amerikanen, een
Engelsman, een Tsjech en een Zwitser
mishandeld.
IS STALIN ZIEK?
Allerlei geruchten doen de ronde.
In Washington doen de meest fantas
tische geruchten de ronde over Maar
schalk stalin. Sommigen menen, dat hij
stervende is. Bovendien zou er on
enigheid zijn tussen de leidende figuren
ln de Sovjet-Unie.
Al deze geruchten vinden hun oor
sprong in gebeurtenissen op politiek ge
bied. Het haastige bezoek dat Gromyko
aan Washington gebracht heeft, het feit,
dat de naam van stalin de laatste tijd
zelden genoemd wordt in telegrammen;
het uitstel van het toetreden van Mos
kou in de Commissie voor het Verre
Oosten, enz. enz. geven voedsel aan de
geruchten. Men neemt in Washington aan,
dat Maarschalk Zjoekof Stalin's opvol
ger zou worden, Indien deze kwam te
overlijden.
Communisten en regerings
troepen zouden reeds slaags
zijn
De gouverneur van de Chinese pro
vincie Sjantoeng heeft zich naar
Tsjoengking begeven, om, zoals h(j
zeide, te voorkomen, dat een burger
oorlog zou uitbreken.
De communisten doen namelijk aan
vallen op de troepen yan de centrale
regering, doch de gouverneur hoopte,
dat door overleg te Tsjoengking een
oorlogsverklaring van de regering
aan de communisten zou kunnen wor
den voorkomen. De communisten zou
den tweederde gedeelte van de provin
cie in hun macht hebben.
Volgens schatting van den gouverneur,
generaal Ho, zouden de communistische
troepen in Sjantoeng ongeveer honderd
duizend man sterk zijn en de regerings
troepen 140 duizend man.
Generaal Ho zeide, dat zowel de com
munistische als de regeringstroepen re
gelmatig munitie hadden gekocht van
de Japanners, die met ongeveer 80.000
man nog in de provincie vertegenwoor
digd zijn. Er wordt uit andere bronnen
gemeld dat „bandieten" de dijk van cïe
Gele Rivier hebben opgeblazen bij Tai-
kan in Oost-Honan, waardoor grote ver
liezen aan mensenlevens en vee zouden
zijn veroorzaakt.
Zo ziet Churchill het
socialisme I
Scherpe aanval op Labour-regering.
Winston Churchill, leider van „Zijne
Majesteits oppositie", heeft gisteren In
het Lagerhuis verklaard, dat het demo
bilisatieprogramma van de regering vol
gens zijn mening veel te traag verliep.
De regering wilde de sterkte van het
leger tegen einde Juni 1948 verminderen
tot 1.156.000 man, doch Churchill wenste
dit cijfer drie maanden vroeger bereikt
te zien. Het slot van zijn rede was vol
van sarcasme toen hij opmerkte: „De
ondeugd eigen aan het kapitalisme ls de
ongelijke verdeling van de zegeningen
en de deugd eigen aan het socialisme is
de gelijke verdeling van de ellende".
De minister van Arbeid, Isaacs, noem
de de rede van Churchill „zeer onver
antwoordelijk en boosaardig" en wees
erop, dat de eritiek gebaseerd moet zijn
op het kennen der feiten en niet op
vermoedens. De demobilisatie Ls een
kwestie van transport.
GAAT DE U.N.R.R.A. FAILLIET?
De vice-directeur van de U.N.R.R.A.,
Jackson, heeft gisteren op een pers
conferentie te Rome verklaard: „De
U.N.R.R.A. is voor een meest ernstige
crisis gesteld en staat practisch op de
rand van een bankroet". Jackson voegde
er aan toe, dat de beschikbare middelen
slechts toereikend zouden zijn tot onge
veer de eerste week van Januari 1946.
DON JUAN ZAL FRANCO GEEN
DIENST BEWIJZEN.
De Ereraad voor de letterkunde heeft
Uog Pablo Casals, die thans op tour
neer is in Engeland, heeft aan een
journalist medegedeeld, dat hij onlangs
een langdurig onderhoud met de*
troonpretendent, Don Juan, heeft ge
had in Zwitserland.
Don Juan denkt er niet aan naar
Spanje terug te keren als het instru
ment van een rechtse dictatuur of van
een oligarchie.
Hij streeft naar een régime, dat in
overeenstemming is met de wens van
het volk. Franco is een ijdel, waan
wijs en wreed man, die Spanje niets
dan schande en ellende heeft gebracht.
Hij weet, dat hij moet verdwijnen, en
ik geloof, dat het niet lang meer sul
duren of e?n groep van onze beste fu-
neraals zal hem van de troon stoten
en een voorlopige regering vormen, die
voorbereidingen zal treffen voor vrije
vekiezingen.
Casals voegde hieraan toe, dat de
troonpretendent zijn mening deelde,
dat Engeland het Spaanse volk goed
zou kunnen helpen bij het verdrijven
van den dictator door de erkenning
van Franco in te trekken. Zolang hij
formeel wordt erkend, aldus besloot
Casals, is het Spaanse volk er niet ze
ker van, dat de Engelse het werkelijk
menen wanneer zij zeggen, in Spanju
ean democratisch régime te willen
zien".
Oud-Indië vlieger
verongelukt
De bekende Oud-Indië-vlieger Van
Weerden Poelman, die in 1924 met w
Thomassen^nrThuessink van der Hoop
de eerste vlucht naar Nederlands-Indië
maakte, is Vrijdagmiddag j.1. op de
Bergemsche weg te Laren (Gld.bij het
oversteken van den weg door een auto
gegrepen en gedood.
LETTERKUNDIGEN UITGESLOTEN.
De Ereraad voor de lterkunde heeft
zich beziggehouden met een aantal let
terkundigen, die zich niet hebben laten
weerhouden om al of niet als lid
van de N. S. B. direct of indirect
belangrijke propaganda te voeren of te
bevorderen ten behoeve van den vij
and of zijn „Nederlandse" aanhang.
Op grond van de verderfelijke in
vloed, die van h?n is uitgegaan, is de
Ereraad van oordeel, dat de letterkun
digen Jan H. Eekhout, Chris de Graaft,
Mr. J. Huyts, D. Kalma, J. C. Nache-
nius, Jan van Rheenen, Dr. Joh.
Theunisz, A. J. H. Wensink (ps. Geor-
ge de Sevooy) dienen te worden uitge
sloten van publicatie, het mededingen
naar prijsvragen, het aan de markt
brengen van herdrukken en ieder an
der opBnbaar optreden op het gebied
der kunst, tot 1 April 1953.
Het „Vrije Volk" meldt, dat Vrij
dag 30 November een aanvang ge
maakt zal worden met de distributie
van versnaperingen. In afwachting
van de officiële berichten over de
grootte der rantsoenen, deelt het blad
mede, dat mannelijke personen, ge
boren in 1927 of eerder, een keuze
kunnen maken tussen een tabaks-
kaart en een gecombineerde tabaks
en versnaperingenkaart. Vrouwen,
geboren in 1927 of eerder, kunnen
kiezen tussen een gecombineerde ta
baks- en versnaperingenkaart en een
volledige versnaperingenkaart, ter
wijl diegenen, geboren na 1927. al
leen voor de laatste in aanmerking
komen.