Min. Schermerhorn over actuele problemen SOEKARNO BEZWEERT ONLUSTEN IN SOERABAJA Attlee en Truman binnenkort bijeen? H.M. de Koningin naar Engeland DINSDAG 30 OCTOBER 1945. Se Jaargang No. 58-377. lltmaardeï DAGBL'AD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING UITGAVE. STICHTING. .DE VRIJE ALKMAARDER" ACHTERDAM 20 TELEFOON 2271, Annexatie, schadeloosstelling en opbouw In een te Groningen gehouden petsconferentie ter gelegenheid van de opening van het districtsbureau aldaar van de Regeringsvoorlichtingsdienst, heeft de minister-president, prof. Yr. W, Schermerhorn. belatigrqke mede delingen gedaan over het annexatieprobleem, de schadeloosstelling en an dere vraagstukken de opbouw van ons land betreffende. Wat het annexatieprobleem betreft, geide minister Schermerhorn. dat dit niet- een Nederlands, maar een interna tionaal probleem is. Van groot belang is niet, welke mening ik er daaromtrent op na houd aldus spr. maar welk standpunt bijvoorbeeld Rusland zal in nemen. Zolang de internationale toe stand zo blyft, als hij is, en er vrijwel op geen enkel punt overeenstemming is .tassen de grote mogendheden, kan Ne derland moeilijk zqn houding inzake .annexatie van Duits gebied bepalen en met positieve plannen komen. Geen volksstemming over an nexatie. Na de mislukte conferentie van Lon den. behoeft men geen grote verwach tingen te koesteren. Annexatie zonder Duitsers noemde de minister practisch uitgesloten. Voor een volksstemming 'over het annexatieprobleem voelde de minister niets, omdat los van de ge- noemde bezwaren, het volk niet over 'voldoende gegevens beschikt om op dit moment tot een verantwoorde beslis sing te komen. Qe ingestelde staats commissie heeft reeds eén rapport "uit gebracht, doch zal nu ook de technische vraagstukken nader bekijken. Tevens •zal zij zich bezinnen op de vraag, of -Nederland tijdelijk een deel van Duits gebied bezet kan houden en onder be heer kan nemen. Als van annexatie op grote schaal wordt afgezien, kan zij ook nagaan, welke grenscorrecties wenselijk en noodzakelijk zijn. Pessimisme betreffende schade loosstelling. Betreffende de schadeloosstelling zei- de d© minister, dat Nederland thans een officiële uitnodiging heeft ontvangen een missie te zenden naar de Allied Control Council te Berlijn. Admiraal Doorman zal van deze missie de leiding krijgen en een soort Nederlands gezant schap te Berlijn zijn Een en ander be tekent, dat er nu wat schot in de zaak komt. Er wordt door de geallieerden nu een lijst opgesteld van Duitse bedrijven, die afgebroken zullen worden. De grote vraag is echter, of hetgeen daarvan voor de geteisterde landen beschikbaar wordt gesteld, ons te pas kan komen. Wat hebben wij aan verouderde installaties? Voor de opbouw van ons land kunnen wij beter de nieuwe outillage benutten. Ook is het een vraag, of het wel een Nederlands belang is Duitsland econo misch te vernietigen. Het is voor ons belangrijk oase eigen goederen uit Duitsland terug te krijgen. Wen moet zich van de so^deloosstclling niet al te veel voorstellen. De wederopbouw van onze industrie en landbouw. In den brede stond minister Scher merhorn daarna stil bij de grondige wij zigingen, welke er komen zullen in de economische positie van ons land door de totaal gewijzigde verhoudingen in Midden-Europa. De meeste Nederlanders beseffen nu nog niet, wat hier op het spel staat. De wederopbouw van onze industrie en landbouw kan niet aan het initiatief van individuele ondernemers of groe pen van ondernemingen worden over gelaten. De totaal nieuwe omstandig heden maken het noodzakelqk een plan van opbouw te ontwerpen op lange termijn. De overheid zal de grote lijnen moe ten trekken voor de opbouw van het economische leven en daartoe heeft Ne derland een Planbureau ingesteld, al zal dit voorlopig meer gericht zijn op het vermijden van armoede, dan op het bevorderen van welvaart. Dit plan zal moeten aangeven, hoe de ontwikkeling in de komende vijf tien jaren zal moeten zijn. Het is niet de bedoeling, het gehele bedrijfsleven in een N.V. te verenigen, maar wel om bij de distri butie van kapitaal en grondstoffen naar bepaalde richtlijnen te handelen. De minister verwachtte veel van eco nomische samenwerking met Rusland en, wat de tuinbouw betreft, van uit voer van zaai- en pootgoed naar Oost- Europa. MAAR HIJ STAAT NOG. De vuurtoren van Cocksdorp op Texel, die tijdens de gevechten tussen de Georgiërs en de Duitsers zwaar bescha digd werd. (Eigen foto). 24 uur lang werd hevig gevochten Soekarno heeft gisteren per radio een oproep gericht tot de in Soerabaja tegen de Br.-Indische troepen vechtende na tionalisten om de wapens neer te leggen. Gisteravond was alles rustig in Soe rabaja, waar gedurende 24 uur hevige gevochten is. Soekarno, Hatta en Sjari- foedin, de minister van Voorlichting, vlogen op verzoek van het Britse hoofdkwartier te Batavia naar Soera baja om persoonlijk hun invloed te doen gelden. Hierdoor zijn de bespre kingen, die naar men algemeen ver wachtte, gisteren zouden zijn begonnen, tot hun terugkeer uitgesteld. Soekarno per vergissing beschoten. De Indonesische leiders landden te midden van een hevig geweervuur, afkomstig van radicale leden van de nationalistische partij en reden toen in een vrachtauto met de witte vlag eri de rood-witteIndonesische onaf- hankelijkheidsvlag voorop naar het cenltum van de stad. De vrachtauto werd vlak daarop beschoten door een geblindeerde auto. die de Indonesiërs van de Japanners hadden afgenomen. Later kwam deze auto naast de vrachtauto van Soekarno rijden en escorteerde Soekarno en zijn gezel schap naar het Indonesische hoofd kwartier. waar zij er in slaagden de jonge radicalen over te halen een wapenstilstand te sluiten. Daarop hield de strijd bijna onmiddellijk op. TOESTAND WAS VOOR BRITTEN HOPELOOS. Ralph Morton, correspondent van Associated Press op Java. die met Soe karno is meegevlpgen seinde: Toen Soekarno c.s. in Soerabaja aankwamen, legde de Britse lt.-kol. Crookshank hen aan de hand van een kaart uit. hoe hopeloos de toestand voor zijn troepen was. Vele onder delen van zijn 49ste Britse Infanterie Brigade, welke slechts 1600 man telde. waren volkomen omsingeld door de Indonesiërs, wier aantal vermoedelijk in de tienduizenden liep. Zoals wij gisteren reeds meldden, zijn de onlusten veroorzaakt door de pam fletten die per vliegtuig waren uitge strooid en waarin het dragen van wa pens verboden werd. „Sinds het uitstrooien van die pam fletten", zei Crookshank, „is de hele stad in opstand; een massa vrouwen en kinderen in de interneringskampen zijn gedood. De strijd strekt zich uit over een ge- bid van 11 K.M. lang en 3 K.M. breed." Op een vraag van Crookshank, of hij naar het hoofdkwartier van de natio nalisten wilde gaan. antwoordde Soe karno. dat hij bereid was alles te doen, wat in zijn vermogen was om een eind aan. de strijd te maken. 25 Engelsen gedood. "Naar ^Schatting zijn 25 Engelsen ge dood. Het aantaf doden onder de Indo nesiërs. die over gevechtswagens, machinegeweren en mortiëren beschik ten. kon Crookshank niet schatten. Gistermiddag zouden eten aantal „Thunderbolts" van Batavia opstijgen om schij «aanvallen te doen op Soera baja. Deze vliegtuigen zouden bescho ten zijn door de nationalisten. Men verwacht veel van besprekingen. In Batavia zullen de voorgenaamde „voorbereidende informele besprekin gen beginnen tussen Van Mook en de nationalisten heden of morgen reeds beginnen. Men verwacht, dat de vol gende republikeinen aan de besprekin gen zullen deelnemen: Hatta. Soeboard- jo. Sjarifoedin en misschien nog Sharir. Neutrale toeschouwers in Batavia zijn hoopvol gestemd, dat de besprekingen veel vruchtbaarder zullen bdijken te zijn. dan de woorden „voorbereidende informele" zouden doen vermoeden. Van gezaghebbende zijde te Washing ton is gisteren verklaard, dat de Britse eerste minister, Attlee, besloten heeft ia de loop van de komende drie we ken een bezoek aan Washington brengen. President Traman zon al zijn voor de eerstkomende v(|f weken reeds vastgestelde reizen buiten Washington wegens „dringende werkzaamheden" hebben afgezegd. Besprekingen alleen over atoom bom? Naar Reuter's diplomatieke corres pondent te Londen verneemt, zou Attlee heden in het Lagerhuis een ver klaring afleggan over zijn aanstaand bezoek aan Truman. Welingelichte po litieke kringen te Londen verklaren, dat het duidelijk is, dat een drierao- gendheden bijeenkomst van Engeland, Canada en Amerika In voorbereiding is. Men acht het in deze kringen waar schijnlijk, dat de besprekingen slechts zullen gaan over de vraagstukken die de atoomenergie heeft opgeworpen. PALEISREVOLUTIE IN BRAZILIë. Tn Brazilië heeft een omwenteling plaats gehad. President Vargas Is gisteren afgetreden en opgevolgd door rechter Linhares van het Hooggerechtshof. Volgens officiële ver klaringen wordt Linhares bijgestaan door Bebarros. die enige tijd geleden als hoofd van de federale politie was vervangen door eén jongeren broer van president Vargas, Benjamin Vargas. Deze blijft echter aan. waaruit men op kan maken, dat de ex-president invloed blijft behouden. De beul van Amersfoort De beul van Amersfoort, zoals de bijnaam is van de vroegere kampcom mandant van het concentratiekamp in Amersfoort, is, nadat hij eenmaal was ontsnapt, thans weer door r echer- cheurs van de P-. D. achterhaald en opnieuw achter slot en grendel ge zet. In de nacht van Zaterdag op Zon dag is hij aan een uitvoerig verhoor onderworpen, waarbij zijn schuld on omstotelijk kwam vast te staan. Op grond van aan het licht gekomen feiten zal hij dan ook binnen afzien bare tijd voor een bijzonder gerechts hof terecht staan* Nagedachtenis Dr. Polak geëerd Gisteravond werd in het Concert gebouw te Amsterdam een samenkomst belegd door het bestuur van de Alge menen Nederlandsen Diamantbewerkers- bond om de nagedachtenis te eren van Dr. Henri Polak, stichter en gedurende bijna, een halve eeuw leider van deze vakbond. Wijlen dr. Polak was in so ciaal, politiek en cultureel opzicht een figuur van nationale en internationale betekenis. Dr. Henri Polak is begin 1943 op bijna 75-jarige leeftijd aan longontsteking overleden, waarmede hij het lot van vele tienduizenden deportatie naar Polen ontlopen is. H.M. de Koningin is voornemens in de loop van deze week voor enige dagen naar Engeland te vertrekken om afscheid te nemen van den Koning, de Koningin en de Kon. familie. ZU zal dan tevens enigè persoonlijke zaken afwikkelen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1945 | | pagina 1