STADSNIEUWS.
Culturele avonden
Harry van Os voorde V. A.
Handlanger van Gestapo en S.D,
.INDRA'
Georganiseerd
door de V A.
„De Vrije Alkmaarder" begint met de
uitvoering van de plannen tot het organi
seren van culturele avonden voor de
lezers.
Wij waren zo gelukkig om de bekende
volksliederen-zanger en declamator Harry
van Os bereid te vinden om op Woens
dag 14 November en bij voldoende be
langstelling ook op Donderdag 15 Novem
ber, voor ons op te treden.
Voor de kaartverkoop troffen wij de
volgende regeling:
Wij drukken volgende week in het ad
vertentiegedeelte een biljet af dat u uit
kunt knippen en op een stukje karton
kunt plakken.
Per gezin zijn daarop 2 kaarten te ver
krijgen voor de uitzonderlijk lage prijs
van f 0,50. Dit wordt op Uw kaart aan
getekend. Bij een volgende avond komen
dan eerst diegenen in aanmerking, die
deze keer niet aan de beurt kwamen.
Over de kaartverkoop worden in de
Volgende week nog bijzonderheden ge
publiceerd.
Tien jaar geleden zag en hoorde ik hem
Voor het eerst. Hij stond in een colbertje
vooraan op een groot toneel, glunder en
gezet. Opzij, achter de vleugel, zat Felix
de Nobel, de kleine donkere kunstenaar,
die glimlacht alsof hij, zo juist uit een
andere wereld teruggekomen, deze aarde
nogal vermakelijk vindt.
Harry praat. Hij ©is een eenvoudig en
gezellig verteller. Hij vertelt over zijn
liedjes, over de inhoud, over de achter
grond en over al de kleine dingen die zo
belangrijk zijn voor het juiste verstaan.
En dan zingt hij en voltrekt zich het
wonder, waarvan de herscheppende kun
stenaar het geheim kent. De gezette man
ln zijn colbertje, met zijn achter brille-
glazen glinsterende ogen en het merk
waardig kuiltje in zijn kin, ziet u ach
tereenvolgens veranderen in een Iersen
edelman, een Deens boerenmeisje, een
Jiddisch jongetje of een Amerikaansen
neger.
Hij kent volksliederen van vele vol
keren en hij moet vele volkeren kennen
om zo te kunnen zingen.dat men een
reeks gestalten voor zich ziet waarin
men geloven kan, met wier blijdschap
en verdriet men ontroerd meeleeft.
In de oorlogsjaren ontmoette ik hem
Weer. Het was hem toen al onmogelijk
orn in het openbaar op te treden.
In besloten gezelschappen kreeg hij de
gelegenheid tot zingen, die hem door de
Kuituurbrengers onthouden werd.
In een houten kampeergebouw, bij
kaarslicht, zong hij en het was de stem
van Europa die klonk, de stem van een
bedreigde, maar onvernietigbare bescha
ving. Kort daarop verloren wij hem uit
l et oog
Nu is hij Weer terug en hij komt naar
Alkmaar met zijn luit.
Wij begroeten hem met vreugde en
dankbaarheid.
C. B. T.
Beruchte „surrogaalagent" Groen
gearresteerd!
De beruchte, door alle Alkm&arders
gehate, politieagent A. C. Groen, is
gisteren door de Alfcmaarse politie in
een kamp te Laren gearresteerd, waar
T»J als eenvoudig N. S. B.-ertje ver-
f >efde. Groen is zwaar geboeid naar
Alkmaar overgebracht en in het poli-
t ebureau gedetineerd.
Groen, die 35 jaar oud is, kwam ,ia
'942 als N. S. B.-hulpagent bij de Alk-
riaarse politie. Na een proeftijd van
.-.nderhalf jaar, in welke tijd hij zich
rpec'aliseerde in het jacht maken
ndsrduikers, kwam hij, wegens zijn
rot° verdiensten, in vasten dienst én
werd wachtmeester.
W: ~ns wangedrag (dronkenschap iu.
r*»eT"'> werd hij in Augustus 1944 ont-
'.agen. CV. die uit den Helder kwam,
aar hij bij de Kon. Marine had ge
diend en d?-ir eveneens om dezelfde re
den was o-tslagen, werd na de capitu
latie iive gezocht door politie en
O. D. -njn ontslag te Alkmaar is
hii N. S. V K-man geweest en werkte
sr»nen rr~? S. D. en Gestapo.
»rre~4*tie werd verricht in over
leg Militaire Commissie voor
Noo-d "-'^nd.
NATROMEN PREDIKBEURT.
Rem. gem. (Fnidsen 43): 10.30 uur vm
F. van Royen van Amsterdam.
Hollaar zegt
interneringskamp vaarwel
NU VOORGOED?
Het leven binnen de omheining van
het interneringskamp heeft voor den
heer L. A. J. C. Hollaar andermaal
slechts kort geduurd. Naar wij enige
dagen geleden vernamen heeft de vrij
latingscommissie geadviseerd hem weer
naar huis te laten gaan en dit advies
verkreeg heden, zoals trouwens de
verwachting was, het fiat.
Zou men niet jaloers worden van zo
veel veine? Weliswaar is den arrestant
bewegingsvrijheid buiten zijn huis ont
zegd, maar „my home is my
castle" geldt nu toch zeker ook voor
hem, al blijft het dan een belegerde
burcht.
Wij kunnen ons tenminste niet in
denken, dat de P. O. D., nu de zaak
van den heer Hollaar zoveel tijd heeft
gehad om rijpelijk overwogen te wor
den, tot de arrestatie overgegaan zou
zijn op zulke losse gronden, dat het nu
nog slechts een kwestie zou zijn van
vergeten en vergeven.
De heer Hollaar is gearresteerd om
dat er sterke aanwijzingen zijn dat hij
zonder noodzaak inlichtingen heeft ver
schaft aan den vijand, uit hoofde van
zijn functie aan de A. B. D. Moge de
ze verdenking een verdachtmaking
blijken en niets meer, dat er dan 6nel
recht geschiede. Zó ook in het omge
keerde geval.
Want dit spelletje van kat en muis
kan onmogelijk een sympathieke indruk
maken. Men werkt er slechts de rech
teloosheid wij denken hierbij aan een
kogel die onlangs bijna een eind maak
te aan het leven van een onschuldige
mede in de hand. En dat is een rich
ting welke wij niet moeten inslaan!
Een bijzondere kennisjnaking
Velen, die tijdens de bezetting regel
matig naar Radio Oranja luisterden,
zullen wel eens gewenst hebben het con
tact met den sympathieken omroeper uit
te breiden tot een persoonlijke kennis
making.
Die gelegenheid hebt U a.s. Dinsdag
avond in het Wapen van Heemskerk.
Daar zal voor „Vrij Nederland" spre
ken Drs. L. de Jong over het onder
werp „Nederland temidden der mogend
heden".
Drs. de Jong gaf tijdens de bezet
tingsjaren en ook nu nog iedere Vrij
dagavond om 8.15 voor de zender „Her
rijzend Nederland", een politiek week
overzicht..
Deze deskundige zal met zijn lezing
voor ons het venster open zetten op jde
vrije wereld. Het zal ongetwijfeld zeer
interessant zijn van hem, die in de
jaren, dat wij geïsoleerd waren, van
alles kennis kon nemen, te horen hoe hij
Nederland's positie temidden der mo
gendheden ziet.
Kaarten voor deze avond zijn te ver
krijgen in de boekhandel van Jung
Van der Hoek. Zwaan Zn. en K. ter
Burg en 's avonds vanaf half acht aan
de zaal. Kosten 0.75.
Collecte voor bet
Sint Nicolaasfeest
Maandag a.s. zal een collecte gehou
den worden door de commissie voor
het Sint Nicolaasfeest. De opbrengsten
zijn bestemd voor het Sint Nicolaas
feest voor alle leerlingen van openba
re lagere scholen, bijzonder onderwijs
en de kleuterscholen.
Wij wekken alle stadgenoten nog
maals op om deze collecte te doen sla
gen, opdat de eerste 5de Decmber na
de bevrijding voor alle kinderen een
waar feest zal worden.
Besluiten B. en W.
In het gemeenteblad van Alkmaar
nrs. 1877, 1878 en 1879 zijn opgenomen
de besluiten van burgemeester en wet
houders, waarnemende de taak van
de gementraad, van 11 en 16 October
1945 tot vaststelling van':
a. een Verordening tot wijziging van
de Verordening tot regeling van het
gewoon, het voortgezet gewoon en het
uitgebreid lager onderwijs.
c. een Verordening tot wijziging van
de Verordening tot vaststelling van het
getal der gemeentelijke scholen, waar
in gewoon, voortgezet gwoon en uitge
breid lager onderwijs wordt gegeven.
Teiepaath-hypnotiseur in
't Wapen van Heemskerk.
In Het Wapen van Heemskerk trad
Vrijdagavond de telepaath Indra op.
Ingeleid door „mysterieuze" Oos
terse muziek maakte het „psycholo
gisch wonder" zoals de affiches
vermeldden zijn entree en begon
als eerste proeven van zijn kunnen,
van enkele personen karakterbe
schrijvingen te geven. Hierna kwa
men de telepathie en het hypnotisme
aan de beurt, waarvan Indra enige
werkelijk verbluffende staaltjes
leverde.
Het wonderlijke is, dat bij derge
lijke gelegenheden er altijd een be
paalde groep onder het publiek aan
wezig is, waaraan het moeilijk
schijnt te vallen het fatsoen te be
waren. Wanneer men het optreden
van deze artisten (laten wij ze onder
deze groep scharen) voor humbug
verslijt, en dit staat een ieder vrij
dan is dat nog geen reden om
door luid spreken en lachen de rust
in de zaal te verstoren.
Deze telepaath maakte een be
schaafde indruk en zijn werk was,
in zijn genre, goed Zo iemand op
een dusdanige wijze te hinderen, dat
zijn werk eronder zou kunnen lij
den, is in hoge mate onsportief.
Bij het gelukkig overgrote
deel van het publiek dat wel een
goede houding toonde, oogstte Indra
een verdiend succes en, na afloop,
een hartelijk applaus.
Th. K.
De Zilvervloot
Harmonie-theater.
Een film over de illegaliteit in Neder
land, gespeeld door Engelse artisten in
Engeland, gedurende de oorlog: het was
niet te verwonderen, dat ondanks de
spanning de werkelijkheid in „The Silvef
fleet" op geen» enkel punt werd bereikt.
Het gegeven is al oud: een Nederlands in
genieur - directeur van een scheepswerf -
treedt op als Piet Hein, een geheimzin
nig persoon, die allerlei sabotagedaden op
touw zet. Verguisd door zijn vrouw en
zijn personeel brengt hij twee duikbo
ten tot zinken, waarbij hij tenslotte zelf
mee ten onder gaat.
Ralph Riehardson, als Ingenieur van
Leyden en Googie Withers als zijn vrouw,
spelen in deze film de hoofdrol. Vooral
de eerste heeft men tot een typisch Ne
derlandse figuur gemaakt, die echter het
peil van Leslie Howard in „Pimpernel
Smith" zelden weet te bereiken.
In het voornieuws o.a. een interessante
film over de olieleiding dwars door Ame
rika van Texas naar New York.
H. N. A.
't Schuim der Zee
Vic-toria-theater.
,/t Schuim der zee'' is een véél bé
tere naam dan „Moontide". Want schui
men doet deze film, krachtiger dan 'n
glas champagne, 't Ligt aan het recept
dat de vervaardigers gebruikten en dat
een vondst is voor een filmcoktail:
men nam 50 pet. sensatie, 50 pet. la
waai en verkreeg 100 pet liefde.
Want liefde op het eerste gezicht en
liefde tot in de dood (ook al ging de
film niet zo ver, zou er één toeschou
wer geweest zijn die er nog aan twij
felde of deze finish kon glansrijk wor
den gehaald? is 'n liefde van 100 pet.,
die van het; begin af aan zó overtui
gend moet werken, dat niemand zich
maar een ogenblik laat bedotten, ook
al lopen aanvankelijk de twee minnen-
den nog zo vaak van elkander weg.
't Was trouwens maar goed, dat
Bobo en Anna niets van het laaiend
enthousiasme der filmlievende jeugd in
de bioscoopzaal konden horen tijdens
hun hartstochtelijk en lang-aangehou-
den kuspartijen, hun schone idylle zou
ogenblikkelijk en wredelijk verstoord
zijn. Niets is dodelijker dan de spot
Toch, deze film wordt knap gespeeld,
door Jean Gabin, Ida Lupino en voral
door Thomas Mitchell, die zich. de rol
van aartsschurk zó waardig toonde, dat
men zou wensen, dat hij op eep ietwat
minder lugubere wijze ware vermoord.
En filmtechnisch is dze rolprent voor
treffelijk.
Wat wij op haar tegen hebben is het
teveel aan alles in Moontide: het teveel
aan sensatie, het teveel aan tempo, aan
lawaai, aan idylle, zij schuimt teveel.
Laten wij hopen, dat binnen niet al
te lange tijd wij een film mogen zien
waaraan evenveel energie voor een
beter doel is besteed. Dan zal ook de
jeugd beter op haar plaats zijn in de
■"vd voor het witte doek.
A. H. H
Dromen ie koop
Een moordfilm, zei het jochie ru
mi), terwijl hij zijn derde sjekl
draaide.
E
levi
her
mei
•ve
nal
vai
ren
me
de
jes
vo>
en
I
an
m<
zw
lei
va
la
ni
Als de Amerikaanse filmmagnat
Nederlands verstonden en deze opm
king hadden gehoord, zij zouden
verbaasd zijn geweest. Het is hun
mers door langdurige zakenervaring
komen duidelijk geworden, wat de
middelde bioscoopbezoeker in Kan
City, Alkmaar en Marseille, een mooi
film noemen, of hoe dat woord in
dere talen luiden mag.
De coctail van sentimentaliteit
bravour, van romantiek en prac
lievendheid is met meesterhand
mengd. De psychologische uitwerkl
van streepsnorretjes en blote benen
ongetwijfeld statistisch vastgelegd
elke filmproducent weet tot op een
hoever hij gaan kan, om nog net
het kantje af" te zijn.
Weet u het verschil tussen een win]
en een bioscoop? Ik ook niet.
Het gaat bij allebei om zaken do
De klant is koning, maar (als zoveel
ningen enLeiders) met enkel de
lusie dat hij regeert.
In werkelijkheid zit U daar in
«riapfauteuiltje en u ondergaat, u wo:
geregeerd.
Misschien bent u kritisch van j
Misschien zoekt u alleen maar
ontspanning. Misschien weet u
goed hoe deze dromen-in-celluloid
fabriceerd worden. Maar dan heeft
ongetwijfeld ook de zelfbeheersing
op de spannendste momenten opzij
kijken naar het mevrouwtje naast u
schuin achter u naar die jongeman,
beiden zo overgegeven zitten te stat
naar de wonderen dezer eeuw en das
op hinnekend, gierend, blozend of hu
lend reageren.
Twijfelt u er nog aan dat dit voor h
net Leven is, waarin zij zelf held
heldin zijn, dat al hun verdrongen we
sen en dromen, al hun opgegeven ili
s^es, al hun ongebruikte mogelijkhed
hier voor anderhalf uur herleefd zijn
Dat een filmheld in werkelijkheid m
schien een lafaard of een schurk is
een doodgewoon mens met eksterogen
winterhanden, dat de paleizen van ka
ton zijn, dat de filmvijanden met
kruit schieten, dat alles weten zij mi
schien met hun verstand, maar het ha
is jaloers op het weeldeleven van vlot
mannen en schone vrouwen op het wit
doek en tijdens de wandelng naar hu
door de nachtelijke stad, overvalt he
de huivering voor de alledaagse taa
die hun morgen wacht.
Dit is geen pleidooi tegen de filn
Het is een beroep op het gezonde vei
stand en het natuurlijke gevoel
eigenwaarde. Het is leuk om beduvel
te worden, alleen als je zelf bepalei
mag tot hoever je beduveld wilt wol
den U koopt voor een gulden pleziö
maar u verkoopt u zelf niet voor
gulden!
Dit is wel een pleidooi voor de goeó
film. Maar de goede film.... is
droombeeld, zolang het maken van film
een „zaakje" is, waaraan schandali
veel verdiend moet worden. Een critist
publiek is echter de eerste voorwaard
tot verbetering. C. B
Burgerlijke Stand
Geboren: Dirk, z. van Carel J. d
Waard en J. W. Poeze. Wilhelmus A,
A., z. van W. J. G. van den Eerenbeemtc
M. J, A. Teklenburg.
Ondertrouwd: Dirk Schrieken t
Anthonia J. Verschoor. Jacob Hulswi
en Johanna A. de Haas. Cornelis Stuiji
bergen en Margrieta Jager. Wilhelm»
A. Dijk en Pietertje Bart. Thijs Prto
en IJda Olie. Bernhard J. Ides en Jo
han'na E. Dekker. Wilhelmus C. A
Buers en Wilhelmina Karskens. Alber-
tus A. Vermaat en Anna M. Smit. Jacot
Wit en Lummigje H. E. de Jong. Fred®
rik J. van Eikeren en Elizabeth M. Hul}®
mans.
Getrouwd: Willem R. Gol er. Aalt)
Haitsma. Fokke Jonker en Jannetjf
Peereboom. Hendrik van Geelen ei
Maartje N. van der Werf. Jozef A
Hanssen en Hester E. Bom. Martinus K
de Jong en Sijbrechtje de Vries.
Overleden: Catharina P. Kroest
wed. van J. Bakker, 7f jaar. MacWl
van Zwanenburg, 1 jaar. Roelof velt-
huys, wédr. van J. W. Brouwer, 72 jaar.
„Alleen de meest energieke con
tróle-maatregejen zullen een syphilis-
epidemie in Europa kunnen voorko
men", vermeldt het rapport van de ?e'
alliëerde controlecommissie over vene
rische ziekten in Duitsland.
