Maar bouwmaierialen-indusirie
werd zwaar getroffen
Jsdertand heeft mtllioenen atenennodig
(Eigen reportage).
nuiZENDEN gezinnen in Nederland hebben geen huis meer, of wonen tussen
een paar geschonden muren, met een half dak boven hun hoofd. De omstan
digheden waarin deze mensen leven, zijn bedroevend en de winter die zijn koude
adem blaast over ons vochtig landje, vervult hen met grote zorgen. Nog meer
dan kolen en kleding hebben zij stenen nodig, om de schaarse warmte binnen te
houden: millioenen stenen en dakpannen: maar de fabrieken, die uit de klei van
onze rivieren woningen vervaardigen, zullen slechts langzaamaan weer op toeren
kunnen komen. Behalve kolen en vooral werkkrachten hebben zij zelf.
herstelmateriaal nodig in enorme hoeveelheden: hout, giet- en plaatijzer, rails,
locomotievenen millioenen stenen en dakpannen.
als steenfabrieken soms ware forten.
Het is geen wonder, dat, als deze forten
een paar maal van bezetter hadden ge
wisseld, er van de steenfabrieken niet
veel meer over was.
24 Pet. van productie
capaciteit nog gaat
Want de grootste steenfabrieken lig
gen tussen de grote rivieren, dus
daar, waar de oorlog een half jaar
lang zijn razende vernielzucht heeft
botgevierd. In de gehele bouwmate
rialen-vervaardigende industrie is de
aangerichte schade zeer groot, maar
de eigenlijke steenfabrieken zijn het
zwaarst getroffen. Een en twintig
procent van de productiecapaciteit is
zwaar, vijftig procent licht bescha
digd.
Ruwweg kan men zeggen, dat
elk van de vele steenfabrieken daar
minstens licht tot zwaar beschadigd
is; en deze „lichte'' beschadiging
houdt dan in, dat er zeer hard gewerkt
zal moeten worden om deze be
drijven voor de komende campagne
om en om April gereed te maken
voor het productieproces.
Granaten, 'bommen en brand
Onlangs heeft het departement van
Openbare Werken en Wederopbouw ons
in de gelegenheid gesteld, met eigen
ogen te zien hoe er huis gehouden is
onder de steenfabrieken in het zwaar
geteisterde land tussen de grote rivie
ren. Het beeld is# niet opwekkend. Gra
naten, bommen, brand en plundering
maakten vele fabrieken tot wrakken.
Bij de gevechten die over en weer
golfden, werden dergelijke bouwwerken
Vóór campagne '46 weer
voor 80 pet. gereed?
De 71 Straatsteenfabrieken die wij
hebben, zijn allen langs de grote
rivieren te vinden. De productie
nam in de laatste jaren voor de
oorlog gestadig toe en bedroeg in
het jaar 1939—1940 4565 millioen
stuks. Over hetzelfde jaar bedroeg
de productie van metselsteen 1132
millioen stuks» De huidige produc
tie bedraagt rond tien millioen
stensn; wanneer de materiaalposi
tie het toelaat, hoopt men ongeveer
80 pet. der productie-capaciteit
vóór de campagne 1946 gereed te
hebben.
Men bedenke daarbij echter, dat in
normale tijden de uitvoer van metsel
en straatstenen nooit veel om het lijf
gehad heeft, dat dus grotendeels in
eigen behoefte alleen werd voorzien en
dat thans de vraag onvergelijkbaar
veel groter is dan voorheen. Het
„bouwplan 1946" is nog in de maak,
maar als vaststaand kan wel worden
aangenomen dat het nog lang duren
zal voor dat onze zwaar gehavende
dorpen en steden weer een enigszin»
normaal uiterlijk zullen verkrijgen.
De andere bouwmaterialen-in
dustrieën.
De dakpannenindustrie, welke, in te
genstelling met de meeste stesnfabrie
ken, voor een aanzienlijk deel continu
bedrijf is, heeft slechts ongeveer 20 pet.
van haar totale capaciteit ingeboet
niet meer dan 7 van de 44 fabrieken
zijn door de oorlog in het ongerede ge
raakt), van de 17 kalkzandsteenfabrie
ken is er slechts één vernield, maar
momenteel werken er niet meer dan
twee als gevolg van de grote schaarste
aan kalk; de twee cement-industrieën
in ons land, de CEMY en ENCI, pro
duceren maandelijks resp. 50 en 80 pet.
van haar normaal vermogen. De ver
deling van de productie-capaciteit van
onze bouwmaterialen-vervaardigende
industrie vertoont dus nogal een on
evenwichtig beeld.
Wij bezochten steenfabrieken en een
dakpannenfabriek, waarvan het tech
nisch proces veel op dat van de steen
fabrieken gelijkt, met dit verschil
voornamelijk, dat het drogen geheel,
kunstmatig geschiedt, op de boven de
ringoven aangebrachte zolders; de auto
matisch werkende persen, de stoom
machine die ze in beweging houdt en
de droogzolders en van de droogzol
ders naar de oven brengt, geven het
bedrijf ook een veel levendiger aan
blik dan de enigszins ouderwets aan
doende steenfabrieken.
Modern bedrijf: v
sintelbetonsteen
EEN NIEUW NOODGLAS WACHT
SINDS 15 JUNI.
Ouderwets kwamen de steenfabrie
ken ons echter vooral voor, toen wij
bg Utrecht een geheel nieuw procédé
van stenenfabricage In ogenschouw
hadden genomen: dat van de sintelbe-
tonsteen. Dit bedrijf is niet afhanke
lijk van het seizoen; het heeft slechts
44 pet. nodig van de energie, benodigd
voor het maken van een bepaalde hoe
veelheid steen, welke de baksteenin
dustrie voor een gelijkwaardige hoe
veelheid gebruikt! Eén oven wordt niet
gebruikt welk een besparing aan ko
len! de manier, waarop de huizen
met deze bouwstenen In elkaar gezel
worden, doet ons denken aan het pre-
fabricated systeem, dat in het buiten
land "zoveel "opgeld doet.
Op 15 Juni van dit jaar heeft
hetzelfde bedrijf een soort nood-
glas uit oude röntgenfilms weten te
vervaardigen, waardoor reeds lang in
de meest nijpende glasnood voorzien
had kunnen worden. Maar nog geen
enkele gedupeerde Nederlander heeft
van deze prachtige vinding kunnen
profiteren allerlei beuzelachtige
bezwaren houden de productie op!
Wij kregen de indruk, dat de over
heid nog niet voldoende aandacht be
steedt aan 'de mogelijkheden, die voor
een spoedig herstel van woningen en
gebouwen door deze industrie worden
geopend.
Temeer dringt dit probleem, Waar
het een open vraag is, of de baksteen
industrie straks over voldoende werk
krachten zal kunnen beschikken om
weer spoedig op toeren te komen.
De moderne methode van stenen-
fabriceren en het sociale vraagstuk
in de oude bedrijven zullen wij in een
volgend artikel nader belichten.
Uit het radioprogramma
van morgen
HILVERSUM 1, 301 M.:
7.508.Ochtendwijding.
8.018.20 Nieuwsber. en progr.-overzicht.
9.3310.Franse kamermuziek.
10.10.45 Muziek bij de arbeid.
11.15—11.30 Kookpraatje.
11.45—12.— Berichten van krijgsgevangenen
utt het Verre Oosten.
12.3513.Orgelconcert door B. Drukker.
15.1515.30 Kwartier voor de vrouw.
15.3016.30 Beroemde orkesten London
Symph. Orchestra o. 1. v. Felix
Weingartner.
16.30—16.32 Nachtvorstverwachting.
18.15—18.30 Cabaret: „Zes en een kwart".
18.30—19.— Rijk over zee.
19.00—19.15 Nieuwsber. en progr.-overzicht.
23.0123.15 Nieuwsberichten.
23.1523.30 Avondwijding.
HILVERSUM 2, 415 M.:
18.01—18.30 Nieuwsber., pVogr.-overzicht.
18.3019.Het Sylvestr.-trio.
19.30—20.30 Kerkdienst. Ned. Herv. kerk.
Nederhorst den Berg.
20.3021.Rosa Spier. Harprecital.
21.00—21.15 Een huisvrouw vraagt den diT.
van het Centr. Distributiekan
toor.
21.45—21.45 Eddy Walis speelt.
22.1522.45 Ensemble George Frank.
et
h<
ïlei
e
'er
Ion
en
vi
va
ui
jur
:aal
;rot
hos
raa
>rui
na;
stel
■k).
yen
Met blijdschap geven wij
kennis van de geboorte van
een Zoon
GEORGE.
R. KOK
M. KOK—KLOEK.
Alkmaar, 11 November.
Kooltuin 25.
WESSEL BAKKER
en
CORRY AVIS
geven U hiermede kennis
van hun voorgenomen huwe
lijk, waarvan de voltrekking
Zal plaats vinden op Vrijdag
30 Nov. a.s. te Heiloo, des
nam. 2.30 uur.
Kerkelijke inzegening door
den Weleerw. Heer Ds. H. W
Bloemhoff in het Witte
Kerkje te Heiloo, 3 uur.
Heiloo, 13 Nov. 1945.
Thuis van 3 tot 5 uur.
Alkmaar, Dijk 8a, Zondag
18 November.
Heiloo, Willibrordusw. J 245a,
Zondag 25 Nov.
Toek. adres:
Dijk 8a, Alkmaar.
WIM PEDROLI
en
Ml EN NOORT
zijn voornemens elkaar het
H. Sacrament van het Hu
welijk toe te dienen, op
Donderdag 29 November 'des
morgens te 10 uur in de pa
rochiekerk van den H. Jozelf
te Alkmaar; daarna zal de
H. Mis tot hun Intentie wor
den opgedragen.
•Alkmaar, 11 Nov. 1945.
Mauritsweg 30a, Rotterdam.
Comanstraat 6. Alkmaar.
Gelegenheid tot gelukwen
st* op de trouwdag tussen
en 4 uur Comanstraat 6.
Toekomstig adres: Noorder-
oavenkade 136a, Rotterdam.
S. M. v. d. MEER
en
T. A. PIJNACKER
hebben de eer U, mede na
mens wederzijdse ouders,
kennis te geven van hun
voorgenomen huwelijk, waar
van de voltrekking op 26
Nov. 1945 om 12 uur *te
Leeuwarden zal plaats heb
ben.
Receptie op de trouwdag te
Leeuwarden in Hotel de
Clandery van 35.
Toekomstig adres:
Westerweg 27, Alkmaar.
De Heer en Mevr.
ROUKENS—DE VRIES
zeggen langs deze weg harte
lijk dank voor de vele blij
ken van belangstelling, bij
hun huwelijk ondervonden.
Alkmaar, 8 Nov. 1945.
De Heer en Mevrouw
DONIASIEBEN
danken U, mede namens we
derzijdse ouders, hartelijk
voor de zeer vele blijken
van belangstelling voor en bij
hun huwelijk ondervonden.
„De Kaap",
De Koog, Texel.
Den 19e Nov. hopen
de .Heer
COEN KEET
en zijn Echtgenote
hun 12)4-jarig huwe
lijksfeest 'te vieren.
Receptie 411 v.m.
De Slang.
Alkmaar, 13 Nov. 1945.
Op 26 November a.s. hopen
onze geliefde Ouders, Be
huwd. en Grootouders,
J. DEN ENGELSMAN
en
T. B. DEN ENGELSMAN-
MANNI,
hun 35-jarige echtvereniging
te herdenken.
Hun dankbare kinderen,
bhuwd- en kleinkinderen.
Alkmaar, le Kanaalstr. 6.
DANKBETUIGNG.
Tijdens de ziekte en na
het overlijden van onzen
besten Man, Vader, Behuwd-
en Grootvader, den Heer
ABRAHAM J. BRUIN,
mochten wij vele bewijzen
van medeleven ontvangen.
Allen, die op enige wijze van
hdn deelneming hebben doen
blijken, brengen wij langs
dezen weg onzen oprechten
dank.
Mede namens de kinderen,
C. BRUIN—GROOT.
Alkmaar, November 1945.
Westerweg 22.
Voor de vele blijken van
belangstelling bij mijn 25-
jarig Ambtsjubileum onder
vonden, betuig ik, mede
namens mijn vrouw en zoon,
hartelijk dank.
TH. C. UYTTENBOOGAART.
Munnikenweg 25c,
Voor Uw deelneming bij
het overlijden van onzen
besten Vader. Behuwd-,
Groot- en Overgrootvader,
de Heer
JAN VISSER,
betuigen wij U onze har
telijke dank.
Uit aller naam,
J. VISSER.
Alkmaar, Nov. 1945.
Stationsweg 4.
Met deze danken wij alle fa-
milie en kennissen voor de
grote belangstelling, betoond
bij ons 50 jarig huwelijks
feest.
K. BOL.
P. BOISLIKKER.
Steynstraat 12, Alkmaar.
Voor het schoonhouden van
het kantoor van mr. Lees
berg, Kennemerstraatw. 29,
Alkmaar, wordt een
WERKSTER
gevr. voor enkele uren per
week.
Aanmelden van 912 uur.
Gevraagd
HUISHOUDSTER
Of DIENSTMEISJE.
HOFDIJKSTRAAT 4
Er biedt zich aan:
EEN FLINK PERSOON
als arbeider voor sleperij, ex
peditieknecht, uitstekend met
paarden kunnende rijden, wil
gaarne chauffeeren leren, ook
voor sjouwerman of iets der
gelijks, kan ook ploegen en
maaien.
Adres: A. P. Leegwater.
Berkhout A 57. Indiensttre"
ding 1 Jan. '46.
WONINGRUIL:
ruime woning,' 6.50 p. w
nette stand, A'dam (Z.),
voor woning te Alkmaar. Te
bevragen v. Leeuwenhoekstr.
9a boven.
WIE RUILT mijn gezellige
moderne bovenwoning, b.v.
kamer-suite, keuken, 2 slaap
kamers, op goede stand, om
trek station Alkmaar. Huur
27.50 p. maand, voor grotere
benedenwoning, liefst met
tuintje, eveneens te Alkmaar,
huur tot 35.
Br. D 876 bur. D.V.A.
SPINWERK GEVR.
A. LIEFTING, Westerweg
C 154, hoek Schuine Honds-
bosschelaan
Gezocht
ZIT-SLAAPKAMER
door 2 dames z. pension.
Br. E 912 bur. D.V.A.
WONINGRUIL.
Aangeb. nieuw huis a. d.
Straatweg bij Alkmaar, huur
40 p. m. Gevraagd: idem
omtrek station Heiloo of
Alkmaar, huur 30 a 35
p. m.
Brieven aan H. WOLZAK,
Straatweg A 47, Alkmaar.
WONINGRUIL.
Gezocht door vertegenwoor
diger modern burgerwoon
huis Alkmaar of omgeving
(liefst Heiloo of Castricum),
ook genegen te ruilen voor
woning te Deventer. Br. aan
J. A. WETERMAN, Oude-
goedstraat 102, Deventer.
TER RUILING AANGEB..
nieuwe rolschaatsen v. kin
derspeelgoed; z. g. a. n. d.-
mantel br. mt. 42 voor baby
pop of kindereetservies cr
meisjesfiet'je.
Burg. Peecklaan C 183 a.
tel. 398 Schoorl.
Diversen:
Tc Heiloo inwoning aangeb. v
heer of dame b.h.b.h.h. Br. E
910. bur. DVA.
Aangeboden: gem. zit- en t -
kamer m. of z. pension op ge
stand, centr. stad. Br. E 909. b*
van dit blad.
Gevraagd: zomerhuis of ge'
huis, ongemeub. te Alkmaar
Bergen (NH). Adr. te bevr. D?
Haan's Boekh., Bergen <NH>-
Spinwerk gevraagd. Boom-
kampstraat 38A.
