Mussert heelt vandaag nog het laatste woord
Het requisitoir
GROOTSE HERDENKING
van 422 gefusilleerden
Plechtigheid in de St. Bavo
Mr.
zicht van het leven van Mussert, waarin
»hij naar voren bracht, dat Mussert als
ingeneür blijk heeft gegeven van uitste
kende capaciteiten. Ook het werk van het
Nationaal Comité van Actie tegen het Bel
gische Verdrag brengt mr. Zaayer» ter
Proces iegen de gehele N.S.B.
De tweede dag van het proces-Mussert belooft belangrijker te worden dan de
eerste dag was. Vandaag zal het duel tussen den openbaren aanklager, Mr. Zaayer
en deu verdediger, Mr. Wyckerheld Bisdom, worden gehouden en dan zal ten
slotte Mussert zelf nog het laatste woord hebben. De gissingen voor de aanvang
van de zitting waren, dat zowel^ Mr. Zaayer als Mr. Wyckerheld Bisdom onge
veer twee uur aan het woord zouden zijn.
Overigens was de belangstelling vandaag niet groter dan gisteren, hetgeen
tegen de verwachtingen is.
In het vervolg van de eerste dag'van Mr. Zaayer gaf vervolgens een over-
he* proces Mussert werd als dqrde ge
tuige gehoord kap.\£. van Houteip hoofd
van het Bureau Documentatie van Cen-
tiale Zuivering. Reeds vóór de oorlog
had kapt. Van Houten zich ais chef van
de inlichtingendienst van „Eenheid Door
Democratie'' (EDD) bezig gehouden met t.sprake met afs „pikante" bijzonderheid
dat de verdachte en de proc.-fiscaal van
vandaag toen hebben samengewerkt.
Mussert's naïviteit en politiek
streven.
Vervolgens ging Mr. Zaayer in zijn
requisitoir na wat de geestelijke ach
tergrond der N.S.B. was, waarbij hij
als allesbeheersende factor noemt het
bondgenootschap met Duitsland, hetgeen
reeds van lang vóór de oorlog dateert.
Mussert's wens was: een groot Neder
lands rijk, met Indië, georiënteerd op
en verbonden met Duisland. Van an-
nexaie van Nederland door Duitsland
was hij een tegenstander. In zovèrre
moet men zeggen, dat de politiek, die
hij voerde, inderdaad Nederlandse poli
tiek was, maar men moet verstomd staan
over dtf "naïeve manier, waarop hij zich
in de armen van Duitsland wierp, zon
der te weten of hetgeen hij wenste ook
strookte met wat Duitsland begeerde.
Een gemeenschappelijk leger, een 'ger
meenschappelijke economie en het ge
heel onder de opperste leiding van Hit-
Ier, als Germaans Führer. was de korte
inhoud van Mussert's plan.
Op het geestelijke landverraad is het
daadwerkelijke landverraad gevolgd, dus
het strafbaar feit is gepleegd.
de gang van zaken bij de NSB, terwijl
hij in Engeland gedurende de oorlog o.a
een uitvoerig dossier contra Mussert
samenstelde.
De eed van Mussert
De eed van trouw aan Mussert per
soonlijk, welke deze het kader der NSB
heeft afgenomen, is vermoedelijk het
sterkste punt door mr. Zaayer in de ten
lastelegging genoemd. Dit punt moet het
bewijs leveren, dat Mussert getracht
heeft Nederland te brengen, onder vreem
de heerschappij.
Mtissert zelf erkende zonder aarzeling
■- juistheid der citaten en zei: „Een
de
sterke NSB .was de enige mogelijkheid
om inlijving te voorkomen."
Op een vraag van den president inzake
hulpverlening aan de vijand, antwoordde
de ex-„Leider van het Nederlandse
volk": „De steun aan de strüd tegen
Rusland werd gegeven om de strijd zo
ver mogelijk van onze grenzen te houden.'
„Hij wilde regent worden
De getuige Carp legde hierna een ver
klaring af, waaruit bleek dat Musser
in 1942 gepoogd heeft door middel van
een wijziging in de Raad van State zich
zelf ais regent «-te laten uitroepen. Di
plan is door de Duitsers echter ver
worpen."
Bovendien heeft Mussert verzocht om
het gebruik van de als „Feindvermögen
aangegeven Koninklijke bezittingen.
M. verklaarde hierop, dat hij dit bezit
slechts wenste te behouden voor het
Nederlandse volk
De zitting van heden.
Om even voor tienen werd ook weer
vandaag Mussert binnengebracht.
Omstreeks 10 min. over tienen komt het
Hof binnen. Dan is het woord aan mr.
J Zaayer, de procureur-fiscaal, voor het
houden van zijn requisitoir.
Langzaam rijst de lange figuur van den
openbaren aanklager uit zijn stoel op. Het
scherp getekend gelaat boven het zwart
Van de toga heeft een harde uitdrukking.
Toch zijn de korte zinnen, waaruit het
beioog is samengesteld, beheerst. Er
spreekt een diepe, doch beheerste afkeer
uit tegen hetgeen de verdachte gedaan
heeft.
Het is een sterk betoog, dat door zijn
logica en scherpte de daden van Mussert
zonder mededogen uiteen rafelt en daar
door op de toehoorders een diepe indruk
maakt. 1
Mr. Zaayer begint met te zeggen, dat,
even onverbrekelijk als de terugkeer van
de Koningin aan de bevrijding van ons
land verbanden is, even overbrekelijk is
de bestraffing van Mussert verbonden aan
het einde van de vijandelijke bezetting.
Dit proces is voor mij geworden, aldus
mr. Zaayer, niet uitsluitend het proces
tegen den leider der NSB, doch tegen de
gehele NSB. Dit heeft mij gedwongen
veel documentatiemateriaal te verzamelen
en mij bovendien inzage gegeven in par
ticuliere stukken, welke een interessant
beeld geven van de rol, welke de NSB
ia de afgelopen jaren heeft gespeeld.
Dan brengt mr. Zaayer nogmaals de
tenlaste legging naar voren:
le. de aanslag om Nederland onder vreem
de heerschappij te brengen;
2e. het in gereedheid brengen en onder
zich hebben van een plan voor een
aanslag om de grondwettige regerings
vorm te vernietigen;
5e. hulpverlening aan den vijand.
Een twijfelachtig voorrecht
Wat de eerste feiten betreft aldus dé
Proc.-fiscaal geniet Mussert als ik mij
niet sterk vergis, het twijfelachtige voor
recht de eerste te zijn, die sedert de ves
tiging van ons Koninkrijk daarvoor in
Nederland gedagvaard is.
MUSSERT TUSSEN DE VELDWACHTERS IN DE RECHTSZAAL.
Foto: Thuring-P.
(Zie vervolg pagina 3).
Nederland was
■3
camouflage-werkplaats
voor Duitse herbewapening
0 Naar uit het Neurenberger proces btükt,
bereidde Duitsland sinds 1920 in Nederland
het herstel der onderzeevloot voor, o.m.
door constructie-experimenten onder ca
mouflage van een civiel bureau.
Dit werd bekend gemaakt in het ma
nuscript voor het werlc Historie der
Duitse vloot 19191939" met medewerking
van het oppercommando der Duitse vloot
geschreven door kapitein ter zee Schüss-
ler. Het manuscript werd gisteren door
Alderman aan het tribunaal overhandigd
als bewijsstuk.
Duitsland wilde, naar Admiraal R5der
bij zijn verhoor verklaard heeft, zich aan
de letterlijke tekst van Versailles houden,
doch over het geheel trachten zoveel mo
gelijk voordeel te bereiken. Daar het
verdrag de bouw van onderzeeërs in
Duitsland verbood, heeft de marine-lei
ding maatschappijen in andere landen op
gericht om hen daar te doen bouwen. Niet
alleen in Holland, doch ook in Spanje
Finland, Japan, Turkije en Argentinië.
De gehele middag was gisteren gewijd aan
de Duitse verdragsschendingen op marine-
gebied en de naam van Rader is aan wel
haast al deze schendingen verbonden.
In de Grote Kerk te Haarlem werden gisteren op plechtige wijze 422 slacht
offers, die bg het binnenlandse verzet tegen den vijand zijn gevallen, herdacht.
Meer dan 5000 familieleden en vrienden waren In de grote ruimte van de St.
Bavo aanwezig om de gefusilleerden de laatste eer te bewijzen.
Vóór de preekstoel stond het stoffelijk overschot opgebaard van Hannie
Schaft, enige vrouw onder al deze slachtoffers. De baar werd gedekt door de
^Nederlandse vlag, welke in September 1944 werd gehesen op het verblijf van
H.M. de Koningin in Engeland, toen daar bericht werd, dat geheel Nederland
bevrijd zou zijn.
De plechtigheid werd bijgewoond door
H.M. de Koningin, door Prins Bernhard,
terwijl later op het eregrafhof Prinses
Juliana zich bij de talloze aanwezigen
voegde.
Verder waren tegenwoordig de minister
president Prof. Ir. W. Schermerhorn, de
minister van Binnenlandse Zaken, Dr. C.
J. M. Beel, luit.-gen. Mr. H. J. Kruis, vele
burgemeesters o.a. van Amsterdam en
Haarlem en talrijke vertegenwoordigers
der kerken, der -illegaliteit en vele andere
organisaties.
Groet van Engelse vrouwen.
Onder de talloze bloemstukken, be
stemd voor het eregrafhof bevond zich
o.a. een krans van rode papavers. Deze
krans is door een aantal eenvoudige En
gelse vrouwen uit naam van alle Britse
vrouwen, als blijk van grote bewondering
voor het verzet, naar Nederland gezonden.
De min.-president sprak.
4 De minister-president. Prof. Ir. Scher
merhorn. herdacht in een rede deze 400
Nederlanders: „Wij kennen de namen der
ongetelden niet. Slechts één ding, één
feit, één daad kennen wijal deze men
sen hebben niet alleen geleden onder het
geen de bezetter ons volk bracht, maar
de deelname aan de strijd is het stempel
geworden, dat ergens op een bladzijde
van hun aller levensboek staat. Hun cfood
zij ons de wekroep tot de bereidheid
offers te brengen, opdat „de gerechtig
heid en de naastenliefde woning kunnen
maken in ons volk."
j Namens de illegaliteit sprak Prof. H.
van Rooy, O.F.M., enige woorden, waarin
hij er op wees, dat deze offers niet ver
geefs zijn geweest, hoevele malen de ver
wanten ook zullen vragen: Waarom juist
zij?
De weg naar Bloemendaal.
Na de plechtigheden in de Sint Bavo
trok achter de door militairen gedragen
baar, een stoet van enkele kilometers lang
door Haarlems straten naar het eregrafhof
te Bloemendaal, waar H.M. de Koningin,
Prins Bernhard en Prinses Juliana aan
wezig waren.
Onder het spelen van het Wilhelmus en
het lossen van een salvo door het ere-
peleton, werd daarna de kist in de groeve
neergelaten.
Ds. Post uit Rijnsburg sprak een kort
dankwoord en bad het Onze Vader, waar
na de Koninklijke familie enkele ogen
blikken bij verschillende graven ver
toefde.
MOSKOU ACHTER
INDONESIËRS
Britse troepen onderdruk-
hen vrijheidsbeweging
D. Lavrov, commentator van radio-
Moskou, hoeft gisteren, sprekende over
Indo-China en Indonesië verklaard,
dat de onafhankelijkheidsbewegingen
der inlanders handelen volgen-, de
principes te Teheran, Jalta en San
Francisco geproclameerd.
„De Britse troepen", aldus deze
commentator, ..worden gebruikt om de
vrijheidsbewegingen te onderdrukken.
De Nederlandse autoriteiten zijn er op
uit om de vóóroorlogse overheersing
te herstellen".
Aanvallen uit de lucht.
Semarang is gisteren door Britse tor
pedojagers beschoten. Mosquito-vlieg-
tuigen hebben Djokjakarta en Ambava-
wa aangevallen met 500 ponds-bommen;
hier en in Soerabaja deden de Indone
siërs nieuwe tegenaanvallen.
Van Mook heeft in een brief hulde
gebracht aan gen. Christison voor diens
beleid t.a.v. Soerabaja. Vertegenwoor
digers van het Rode Kruis, de Zwitser
se regering en de vrouwen uit de inter-
-neringska'mpen hebben eeft dringend
beroep gedaan op de gehele wereld
-om bijstand te verlenen in de evacua
tie van de ,200.000 niet-Indonesiërs op
Java, wier levens constant gevaar lo
pen.
VERZOEK VIJANDELIFKHEDFN
TE STAKEN.
De Indonesiërs te Bandoeng hebben
verzocht de militaire acties te doen
staken
De ..gouverneur" van West-Java is
met een witte vlag naar de Britse linies
gegaan en werd van de Britse voor-*
waarden op de hoogte gesteld.
Amerikaans ambassadeur
treedt af
„De Verenigde Staten hebben een einde
gemaakt aan de oorlog in het Verre Oos
ten door het verstrekken van leen- en
pachtvoorraden en door het gebruiken
van onze gehele reputatie voor het onder
mijnen van de democratie en het steunen
van het imperialisme en van het commu
nisme" aldus gen.-maj. Datrick Hurley in
een verklaring, welke zijn ont: lag na me als
ambassadeur der V.S. in China motiveert.
„Wij laten het toe, dat wij worden op
genomen in een blok van mogendheden
aan de zijde van het koloniale imperia
lisme. Wij hebben twee wereldoorlogen
gewonnen, doch in beide gevallen faalden
wij, wat betreft het vestigen van de be
ginselen, waarvoor wij beweerden te
vechten.
In Washington wordt de verklaring iran
Hurley als het meest dramatische protest
tegen de Amerikaanse politiek in het
Verre Oosten beschouwd, dat ooit werd
geuit. Men verwacht dat het debat in bet
Amerikaanse Congres over de buiten
landse politiek stormachtig zal zijn.
Hurley zal opgevolgd worden door
Marshall.