r
f Binnen hët prikkeldraad
Bewaringskamp of heropvoedingsinstituut?
V.
Inderdaad wapensmokkel
in Schoorl?
DIENSTBODE
- fVan onzen specialen verslaggever).
„WIJ ZIJN VERLIEZERS, maar bet gaat
er om, GOEDE verliezers te ztfn. Het
beeft geen zin, ons te verzetten tegen de
feiten, wy zullen te eniger Ujd weer
terugkeren in de maatschappU en bet Is
goed, ons bierop tbans voor te bereiden."
Sinds de bevrijding van ons land, welke
de onvrijheid betekende voor duizenden
minder goede vaderlanders, is er reeds
zoveel rumoer en verwarring geweest
rond de kampen, dat deze nu algemeen
gevoeld worden als zere plekken in het
volkslichaam. Valse verwachtingen zijn
gewekt door onverstandige woorden, ver
warring werd gesticht door het ontbre
ken van duidelijke richtlijnen of door
minder fraaie practijken van de zijde
van de kampleiding;
sommige kranten schilderden de kampen
als lustoorden, andere als min of meer
geslaagde copieén van het duivelse natio-
naal-socialistische maaksel.
Maar voor zover wij ons herinneren
vonden wij het probleem nooit zo zuiver
en kernachtig gesteld als in bovenstaand
citaat uit een artikel in de Kampcourant
van het Bewaringskamp „Duin en Bosch
te Castricum. Zo schrijft een vrouwelijke
gedetineerde en het citaat geeft tegelij
kertijd aan, hoe de kampleiding denkt
over de internering en hoe het deze
aanpakt.
Wij hebben rondgekeken in „Duin en
Bosch", wij hebben gesproken met de
leiders, maar ook met de NSB-ers en de
vrouwelijke gedetineerden en wij hebben
de indruk gekregen, dat met de ziens
wijze en de werkmethode, die hier gel
den, het belang van ons volk op de juiste
Wijze wordt gediend.
Discipline en werklost.
Voor alles, er wordt hier gewerkt, hard
gewerkt onder een strenge discipline,
maar ook, gewerkt met lust en ijver. Er
zijn de interne diensten: de keuken, de
kleermakerij en de schoenenwerkplaats,
de auto-herstelinrichting; verschillende
soorten speelgoed worden hier vervaar
digd, de vrouwen maken tassen van
vlechtwerk of zitten aan lange tafels
scheerzeep te verpakken.
„Wij zijn verkeerd geweest, maar het
is een goed ding, dat wij nu al aan de
opbouw van ons land mee kunnen
helpen", verklaarde mij een kamer-oud
ste NSB-er. Ik kon niet in 's mans ziel
kijken en zal dus wel nooit te weten
komen, of hij het oprecht bedoelde.
Maar wél kreeg ik hier de overtuiging
mee, dat de kampleiding een doelbewuste
politiek voert, welke gunstig afsteekt btj
het negativisme van hen, die de poorten
van deze kampen liefst voor eeuwig geslo
ten én van hen, die deze liefst zo gauw
en zo wijd mogelijk geopend zouden wil
len zien. Voornamelijk door de Kamp
courant, de culturele middagen en de
ontwikkelingscursussen, „Van en voor de
gedetineerden" maar onder stevig toe
zicht wordt getracht rélief te geven
aan de stelling, die door moet dringen
tot de gedetineerden en de buitenwereld:
te eniger tijd moeten zij weer terugkeren
in de maatschappij en het is goed, hen
hierop voor te bereiden.
Wat vindt JJ van dit kamp, van de
bewaking en de behandeling? vraag ik
aan een der vele vrouwen, die van
Hoorn hier heenzijn overgebracht na
de z.g. „opstand" omstreeks de 25e Nov.
Zij laat het handwerkje, waaraan zei
bezig is, liggen en antwoordt ons rus
tig, zonder overdrijving en, opmerkelijk
genoeg, zonder een zweem van bitter
heid.
De behandeling Is hier heel goed.
Een groot verschil met de Levantkade»
en Schoorl. Hier worden wij tenminste
als mensen behandeld.
Was het dan daarginds zo erg?
Gesprek met een
„kameraadske"
Wij hebben blijkbaar een gevoelige snaar
getroffen. De vrouw krijgt een kleur van
verontwaardiging als zij vertelt over de
brute beledigyigen die zij en haar lot
genoten, speciaal van een der comman
danten, dien zij met name noemt, te slik
ken kregen. Zij neemt geen blad voor
haar mond, ook al staat er hier een offi
cier bij, maar ik kan mij moeilijk partii
stellen ln deze kwestie en gooi het ge
sprek over een andere boeg.
Wat waren de bezwaren tegen
HoornT
De behandeling was daar wel goed
en wij kregen zelfs meer te eten dan
hier, maar het was het gevangenisge
bouw zelf, en wat wij tevoren ondervon
den, wat ons overstuur maakte.
Mussert een huichelaar?
V leest de kranten; wat denkt u
over het proces tegen Mussert?
Als ik eerlijk moet zijn, wij hebben
hier al tegen elkaar gezegd dat hij een
huichelaar is, zegt zij en de hilariteit on
der de andere vrouwen bevestigt haar
woorden. Want waarom zegt hij nou, dat
hij goed kan begrijpen dat de Koningin
naar Engeland Is gevlucht? In 1940 dacht
hij daar toch heel anders overl
Ik vind dit antwoord van grote waarde
Zoals deze vrouwen, dachten duizenden
van zijn volgelingen (en nog zeer vele
van zijn niet-volgelingen bovendien) tot
het einde toe, dat Mussert toch de man
was die het goed en eerlijk bedoelde.
Als deze Leider", de verpersoonlijking
van het nationaal-socialisme voor hen,
eenmaal van zijn voetstuk is gevallen,
dan is de „leer" zelve al aardig aan het
afbrokkelen en om dit te testen stel ik
de volgende vraag:
Kunt u zich, na alles wat u nu ge
hoord en gelezen hebt over het nationaal-
socialisme, indenken, dat de anderen,
buiten het kamp, het noodzakelijk vinden
dat u hier zit?
De vrouw denkt na en zegt, dat ze dit
goed begrijpen kan, want er is veel ver
keerds gebeurd en er moest veel haat
oplaaien. Maar zij laat erop volgen, dat
zij één ding niet begrijpt. Dat is, dat
sommige vrouwen, die jaren lang lid van
de N.S.B. zijn geweest, worden vrijge
laten, en andere, die het een blauwe
Maandag waren, nog steeds vast zitten.
Of ik soms weet, wat dan toch wel „lichte
gevallen" zijn?
Ra, ra..
Ik maak mij haastig uit de voeten.
Wét zijn lichte gevallenAangezien
de 1340 vrouwen <f e hier zijn en het
zelfde geldt wel voor de 400 mannen
zich nagenoeg allemaal als een „licht
geval" beschouwen, en tijdens de voor
vallen in Hoorn min of meer officiéél be
loofd is, dat de lichte gevallen voor Jan.
a.s. vrij zullen zijn, leven de meesten ln
de stellige verwachting, dat zij binnen
kort weer gewone burgers zullen zijn.
Wie moet straks het vuurtje blussen,
wanneer zij merken, dat zij bedrogen
uitkomen?
Daar komt dan bij, dat er met de vrij
lating op een dergelijke manier wordt
omgesprongen, dat men zich afvraagt of
de P.O.D.-instanties bij het vaststellen
van het „al dan niet licht" misschien
met de kruis of munt-methode te werk
gaan.
Het zou een opluchting zijn, als de
regering nog vóór Januari 1946 de tijd
kon vinden om uit te maken, welke ge
vallen licht genoeg zijn om een vrijla
ting in de ogen van het volk te recht
vaardigen. Dat zou van overheidswege
de eerste verstandige daad zijn ten aan
zien van het moeilijke interneringspro
bleem en deze zou begrip vinden zowel
bij de „verdwaalde kudde" als bi) de
samenleving daarbuiten, die de zwarte
schapen wel weer op wil nemen, maar
niet voordat zij het houzee-blaten voor
goed afgeleerd hebben.
Uit het radioprogramma
van morgen
HILVERSUM I, 315 M.: 8.45 Ochtend-
muziek. 7.01 en 0.01 Nieuws. 12.01 Orgel
concert door Joop Walvis. 12.30 Neder
land gaat weer aan de slag. 12.35 En
semble Nina Dolce. 13.01 Nieuws. 13.20
Dansorkest Jack Louis. 15 Voor de
vrouw. 15.15 Gr.pl. 16— Godsd. halfuur
tje. 16.30 Gr.pl. 1645 Kort verhaal. 17.—
Gr.pl. 18.01 Pianospel. 18.30 Gr pL 19.
Nieuws. 19.30 Orkest van Ted Powder.
20.01 Buitenlands weekoverzicht. 20.15
Eddy Walis speelt 21.— Op de brug. 21.15
Orgelconcert. 21.45 Gr.pl. 22.15 Mens en
maatschappij. 22.30 Op de drempel van
de nacht 23.01 Nieuws. 23.15 Avondwij
ding. 23.30 Sluiting en Wilhelmus.
HILVERSUM 2, 415 M.: 18.01 Nieuws
18.30 Gr.pl. 18.50 Vóór je slapen gaat
19.— Liederen voor bariton 19.30 Voor de
Nederl. strijdkrachten. 20.01 Omroep
orkest. 21.— Op de brug. 21.15 Zigeuner
orkest. 21.45 Avondwijding. 22.01 Nieuws
22.15 Dansmuziek. 22.57 Sluiting en Wil
helmus.
Er zou één karabijn gevonden
zijn.
De politiemacht, bestaande uit 200
man van de Gezagstroepen en 200 man
van de marechaussee, die gisteren een
invasie heeft gepleegd op het interne
ringskamp te Schoorl, is reeds heden af
gezwaaid.
Tegen de avond, omstreeks vijf uur,
kon men een colonne van het soort
grote overvalwagens, dat de Grüne Po
lizei pleegde te gebruiken, voor het
overbrengen van de politieke gevange
nen naar de concentratiekampen, maar
deze keer volgeladen met manschappen
in het bekende, blauwe marechaussee-
uniform, door de stad zien trekken.
Ook de gedetineerden uit Schoorl, be
halve de zieken, zijn afgezwaaid. Twaalf
honderd man zijn thans gehuisvest in de
„Krententuin" te Hoorn, waarheen zij
overgebracht zijn onder bewaking van
leden der Gezagstroepen en marechaus
see.
Naar ons uit informaties bleek, is er
inderdaad van wapensmokkel sprake: er
is reeds één karabijn gevonden. Men weeft
blikbaar echter niet of deze ontdekking
binnen of buiten bet kamp Is gedaan.
Het gehele personeel is gisteren in ver
hoor genomen; na afloop zijn zij echter
allen vrijgelaten. Aangaande het onder
zoek zijn zij „en masse" gestaakt.
Na hef verhoor zouden de autoriteiten,
hiermede belast, verklaard hebben, dat
de eerste, ongunstige indruk in hoofd
zaak weggenomen is Wij hopen voor
personeel en leiding, dat dit laatste juist
blijkt te zijn. Dat er gesmokkeld werd,
bieek o m. verleden week. toen de com
mandant, de heer Spandau. twee leden
van het personeel op staande voet heeft
entslagen, omdat zij clandestien pakjes
het kamp in hadden gebracht Ook zijn
indertijd twintig van de vijfenveertig
werkmensen, die in bet kamp werkzaam
heden verrichtten, de laan uitgestuurd,
omdat zij ook de verdenking op zich
hadden geladen, dergelijke handelingen
fe hebben gepleegd.
Daar de prijzen, die de boersn voor
hun akkerbouwproducten ontvangen,
gebaseerd zijn op de verwachtingen
van de oogst 1945 en deze oogstop
brengst nog geringer is dan berekend
was, is regerings-ingrijpen ten opzich
te van de agrarische bedrijven nood
zakelijk. Vooral op zandgronden en in
veenkoloniale gebieden is een belang
rijke terugslag in de oogstopbrengst
geconstateerd.
De minster van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening heeft dan ook
bepaald, dat voor de bedrijven op de
lichte grond3n, die van natura zeer
arm zijn, een toeslag per hectare zal
worden verstrekt.
Met grote blijdschap geven
wij kennis van de geboorte
van onze Dochter
WïLLY.
A. NUYENS.
M. NUYENS—BERKHOUT.
Alkmaar, 4 Dec. 1945.
Kennemerstraatweg 1.
Tijdelijk adres:
Elisabeth Ziekenhius.
Op 9 December verloven zich
RIE KLOPPER
en
PIET DE JAGER.
Heiloo, post Alkmaar^
Curtiuslaan E 47-
Heiloo, Rijksstraatweg A 317.
Thuis: Zondag 9 Dec- 35 u.
Curtiuslaan E 47.
8 December 1945 verloven
tich
AAGTJE DE WAAL
en
FRANS STENNEBERG.
Alkmaar, 8 Dec. 1945.
Munnikenweg E 3.
Langs deze weg betuigen
onze hartelijke dank aan
familie, Vrienden, Buren en
.Kennissen voor de belang-
A «telling en medeleven bij onze
"jarige echtvereniging op
1 Nov. ondervonden.
JAC- VET.
G. VET—VISSER,
ursem C 21.
HARRT HUTCHINSON
en
MARIA CHRISTINA
LEMMERS
hebben de eer U kennis te ge
ven van hun voorgenomen
huwelijk, waarvan de vol
trekking zal plaats hebben
op Donderdag 20 December
a.s., des voorm. 10.30 uur te
Alkmaar.
Kerkelijke inzegening om
II uur door ds. W. J. Fayne,
veldpredikant bij de Royal
ArtilleTy, in de Grote Kerk
te Alkmaar.
Potton. Beds. Engeland.
Oake Crescent 35.
29 Nov. '45.
Alkmaar,
Nïeuwpootslaan 16 II.
Thuis: 20 Dec. van 3.305 u„
Nieuwpoortslaan 16 II.
Voor het medeleven en de
innige deelneming ondervon
den bij het overlijden van
onzen dierbaren Echtgenoot.
Vader, Behuwd- en Groot
vader
CORNELIS BIJL,
betuigen wij hierbij onzen
oprechten dank.
Namens de Familie,
A M BIJL—
STUYFBERGEN.
-Alkmaar, December 1945.
Heden ontvingen wij
de droeve mededeling
dat in het ziekenhuis te
Singapore op 15 Sept.
1945 is overleden, onze
beste Zoon, Broer en
Zwager
CORNELIS HARREVELD,
Echtgenoot van
G- J. VISSER,
2de werktuigkundige
K. P. M.,
op de leeftijd van ruim
39 jaar.
Heiloo.
CHR. HARREVELD.
E. HARREVELD—
KLERK.
Amersfoort.
E. BERKELOO
HARREVELD.
L- BERKELOO.
Heiloo.
B. HARREVELD.
C- HARREVELD—
ALTMAN.
Bergen.
M BLOKKER—
HARREVELD
B. BLOKKER.
Heiloo. 4 Dec- 1945.
Enige en algemene
kennisgeving.
Gevraagd een
FLINK MEISJE,
voor den dag of voor de
morgenuren. hoog loon,
werkster aanwezig.
POORTER, Payglop 13. Tel.
2901.
Gevraagd te Wassenaar in
klein gezin een
FLINKE
hoog loon. Brieven onder no'
E 428 bureau van dit blad-
FLINKE BIJVERDIENSTE.
Grote Verzekering Mij- vr. op
zéér ruime voorwaarden
ACTIEF AGENT
voor Alkmaar en omgeving.
Inpecteurs-assistentie aanwe
zig. Brieven onder no. E 419
bureau DVA.
LEERJONGEN
gevraagd voor schoenmakerij
of winkelwerk.
FAHNER'S LEDERHANDEL,
Huigbrouwerstraat 4.
PUIN VERKRIJGBAAR
aan vaarwater.
Adres BIERKADE 9.
E 414 bureau DVA.
JAC. METS'S
AUTOMOBIELBEDRIJF NV.
Er is plaatsing voor een
JONGEN als hulp in de
garage. Zich melden aan
kantoor Achterweg 19.
B i. a. nette WERKSTER,
ook voor kantoren schoon te
houden. Brieven onder no.
E 429 bureau DVA.
H. H. KAPPERS.
Gevraagd een nette
KAPPERSBEDIENDE.
In- of extern. Brieven met
verlangd salaris onder no.
E 421 bureau D V A,
NET TEHUIS GEZOCHT
voor een jongen van 15 jaar,
intern, hij een goed vakman
liefst Alkmaar en omstreken
Adres BRUIN, Zeglis 38,
Alkmaar.
ïnsoecteur van een grote
verzekeringsinstelling b. b- h.
h. zoekt gemeubileerde
ZIT-SI.AAPKAMER
of gera. zitkamer en slaap
kamer met pension- "Br. onder
no. E 395 bureau DVA.
Voor zo snoedïg moeilijk
PENSION GFVR.
voor Heer alleen. Br- onder
no. E 420 bureau DVA.
