STADSNIEUWS.
De Jeugd moet 't
eerst uit de nood
BOLLIE BOF EN DE ZILVEREN OLIFANTJES.
Directeur Sociale Zaken
„Vóór alles moet ons volk geholpen
worden door de toekomst van onze
jeugd te verzekeren. Indien er voor
gezorgd wordt, dat, ook in de z.g.
a-sociale gezinnen, de kinderen een
vak leren (ambachtsschool!), kan dit
vraagstuk van onderen af worden
aangepakt en wordt de hoofdoorzaak
van armoede in en door werkloosheid
ondervangen", aldus de heer J. Plas,
directeur van het bureau Sociale Za
ken.
*t Is eigenaardig, dat de jongeren
©ok zij die jarenlang in Duitsland heb
ben gewerkt en daar moreel zeker niet
zijn verbeterd geen grotere zucht
naar de misdaad hebben, dan b.v. voor
de oorlog; het peil in 't algemeen is
echter gezakt.
Volgens den directeur van Sociale
Zaken doet een deel der jongeren in
tensief aan zwarte handel (sigaretten!).
De voornaamste oorzaak hiervan is z.i.
te vinden in de weinige animo om te
werken, die er onder enkelen bestaat.
Dit geldt speciaal voor sommige z.g. ex-
woonwagenbewoners, die geboren
handelaren als zij zijn er een broer
tje dood aan hebben grondwerk te ver
richten.
Het zijn deze en dergelijke jongens
uit z.g. a-sociale gezinnen, die het eerst
in aanmerking moeten komen voor
voortgezet onderwijs, ondanks de onwil
van de ouders. Want indien deze jonge
mensen wéér aan hun lot worden over
gelaten, komen we nooit uit de impasse
der armoede en werkloosheid, aldus de
heer Plas.
Sociale werksters nodig.
Onze zegsman verwacht in de naaste
toekomst een zeer nauwe samenwerking
zowel met B. en W. temeer daar dit
college thans zeer „sociaal-voelend" is
samengesteld als met de diverse ver-
enigingen voor armenzorg en met
N.V.H.
Vooral op het gebied der morele ver
betering hoopt hij van de stimulerende
werking van Volksherstel te profiteren.
Eén van. de wensen van den nieuwen
direceur en wij hopen dat zij spoedig
in vervulling moge gaan is de in
diensttreding van sociale werksters.
Juist vrouwen zijn zeer geschikt om a-
sociale gezinnen op de béen te helpen.
In vele gemeenten zijn diverse sociale
werksters aan de bureaux verbonden,
hoewel door de grote vraag de ervaren
dames op dit gebied niet talrijk zijn.
Voorts is het noodzakelijk, volgens
den heer Plas, mettertijd te komen tot
een afdeling „Beroepskeuze", verbon
den aan het Gewestelijk Arbeidsbureau.
Ten allen tijde dient men er rekening
mee te houden dat er grote behoefte
aan geschoolde arbeiders zal zijn. Want
niets werkt zo verlamrtiend als wanneer
jongetjes van 14, 15 jaar zonder enige
ambitie van 's morgens tot 's avonds op
een slagersfiets door de stad jakkeren,
half het vak leren en met 18 jaar een
andere beter betalende! baan
zoeken.
Wel wordt reeds veel voor de jeugd
gedaan door het contact, dat gelegd is
met de jeugdorganisaties, waardoor men
regelmatig de jongeren stimuleert bij
eenkomsten te organiseren en handen
arbeid te verrichten. Men houdt ze zo
uit de dancings en bioscopen.
Weeshuis en kinderverzorging.
Het is eigenaardig, aldus de heer Plas,
dat er in Alkmaar bijna. pp*™ yp7Pn
meer zijn, waardoor b.v. het uitgetrok
ken bedrag per wees tamelijk hoog is
geworden. Het Weeshuis wordt gelukkig
minder gebruikt omdatde leeftijd
van de mensen hoger wordt! Daarbij
verzorgen in het, reeds bijzondere,
geval indien een kind vader èn moe
der verliest maar al te vaak de fa
milieleden de kinderen. Trouwens, wat
is beter voor het jonge kind dan ge
zinsverpleging?
In verband met de verzorging van
mogelijke wezen en tevens om te ko
men tot een zekere eenheid in de ver
pleging van de ouden van dagen en
van z.g. permanente armlastige pa
tiënten (kanker e.d.), wier opname in
een ziekenhuis de gemeente to duur
Eén dezer dagen hadden wij een in
terview met den nieuwen directeur
van Sociale Zaken te Alkmaar, den
heer J. Plas, in de illegaliteit bekend
onder de naam „Oom Jan".
In den heer Plas, die reeds vanaf
1931 verbonden is aan dit gemeente
bureau en het wel en wee van Alk
maar zeer goed kent, vonden wij
een bereidwillig verteller, die ons
over de nood van de Alkmaarse
jeugd, de moeilijkheden bij werkloos
heid, en vele andere zaken zijn dienst
betreffende, uitvoerige mededelingen
heeft gedaan. Tevens lichtte hij een
tip op van de sluier, die er nog al
tijd hangt om de combinatie ge
meenteambtenaarillegaal werker,
die in dezen Alkmaarder was ver
enigd.
zou komen, bepleitte de heer Plas dc
instelling van een gemeentelijk ver
zorgingshuis. Natuurlijk stuit zo'n
voorstel op uit allerlei richtingen ko
mende moeilijkheden, maar én de kos
ten van de gemeente zouden hierdoor
worden verminderd én de verpleging
der mensen zou hierdoor kunnen wor
den verbeterd.
De werkloosheid
Het aantal werklozen in Alkmaar
bedraagt een 50-tal. De eens zo be
ruchte werkverschaffing werd via
werkverruiming tot de D(ienst) Uit
voering W (erken), waarbij z.g. vrij-
werk wordt verricht. Een verheugend
verschijnsel is ongetwijfeld dat in het
algemeen van luiheid of lusteloosheid
onder de arbeiders niets te merken,
een verschijnsel dat ongetwijfeld voor
zeer velen nog stamt uit de z.g.
Wehrmachtstijd, toen er vroeg begon
nen moest worden, wilde men een
hoog loon behalen.
Wat de ondersteuning betreft: het
zijn vooral enkele lichamelijk zwakke
ren (maaglijders e.d.), chauffeurs en
sigarenmakers (de kleine fabrieken
werken nl. nog niet) die hiervoor in
aanmerking komen. Herscholing is
niet mogelijk, daar voorlopig hiervoor
alleen jongeren in aanmerking kunnen
kom en.
Zeer soepel is er gehandeld met de
arbeiders, die uit Duitsland kwamen.
Zij ontvingen 80 pet. van hun normale
(Hollandse) loon, plus kindertoeslag;
d.i, de z.g. overbruggingsuitkering.
Armenzorg
De tijden zijn nog slecht en maar al
te zeer is dit merkbaar aan de armen
zorg. Vnl. gaat het hierbij om ouden
van dagen, armlastige, zieken en
politiek gedetineerden. In de toekomst
is de financiële last, die de gemeente
van deze laatsten zou kunnen krijgen
grotendeels afgewenteld op het Rijk.
dat nl. 75 pet. van de kosten zal beta
len.
De armenzorg of M(aatschappelijk)
H(ulpbetoon) zal, volgens de directeur,
weer een bestuur krijgen, zoals voor
de aftreding onder het nazi-bewind.
Het zal weer bestaan uit mensen uit
allerlei kringen, en allerlei standen.
Per 1 Januari zal het M. H. ook weer
een gemeentelijke instelling worden,
bestuurd door drie gemeente-raadsle
den, plus de vertegenwoordigers der
diverse richtingen. De werkzaamhe
den, eens door wethouder Slingerland
zo voorbeeldig opgezet, zullen in sa
menwerking kunnen worden voortge
zet.
Voorkoming van armoede het
eerste doel.
„Het is natuurlek prachtig als in
de uiterste noodzaak steun ver
leend wordt door geldelijke bij
dragen. Maar wij moeten er toch
voor alles op uit zijn de armoede
te voorkomen of te verkorten.
Geef de mensen werk, laat hen
zelf verdienen. De ouderwetse idee-
en, dat wij met wat geld panem
et circensis (brood en spelen)
de armen In bedwang moeten hou
den van de maatschappij te be
schermen, zijn toch al te zeer ver
sleten", aldus de zeer gezonde
opvatting van steunverlening van
den heer Plas.
Gemeente-ambtenaar en ille
gaal werker.
Voordat we de hopeloos oude ge
bouwen, waarin de moeilijkste sociale
werkzaamheden worden verrichten.
(Is voor deze donkere zijde van het
leven geen licht en luchtig gebouw
nodig?) verlieten, vernamen we nog
Iets over de wijze, waarop de heer
Plas maanden achter elkaar zijn dub
bele functie tijdens de bezeting ge
meente ambtenaar én illegaal werker
heeft vervuld. Door zijn werkzaam
heden aan het Bureau van Sociale Za
ken kon de heer Plas niet alleen op
zijn gemak geheel Noord-Holland door
zwerven, maar ook talrijke „hoogst-
nuttige" bezoeken aan het Arbeids
bureau afleggen.... En hoeveel on
derduikers zijn niet metterdaad door
dezen „aarts-socialen verzorger" ge-
holpep?
SySOngemotiveerde weigering tot
yfs' plaatsing van een Christus
beeld.
Tijdens de oorlog hebben vele
groepen der bevolking, in alle poli
tieke en godsdienstige schake
ringen, elkaar en elkanders princi
pes leren kennen en waarderen. Wij
waren allen o, zo verdraagzaam en
er volkomen van overtuigd dat de
tijd van vroeger, waarin Katholiek
tegenover Protestant stond en Com
munist tegenover Socialist, voorbij
was en nooit meer terug zou komen.
Onze opvattingen waren breder ge
worden, wij konden de zon in het
politieke en godsdienstige water zien
schijnen en hadden, ondanks alles,
ontzettend veel met de andersden
kende, landgenoten op. Tenminste
dat dachten wij.
Hoe geheel anders is dit tenslote af
gelopen.
De oorlog was nog niet voorbij, of
alle leed van de afgelopen jaren
scheen weer vergeten. Dit zal waar
schijnlijk gelukkig blijken te zijn
mensen hebben nu eenmaal de nei
ging om onaangename dingen maarzo
spoedig mogelijk van zich af te zetten
maar minder gelukkig is het, dat
tegelijk met de herinnering aan die
noodlottige oorlogstijd, dikwijls ook de
goede voornemens als sneeuw voor de
zon verdwenen.
Wij kunnen elkander plotseling niet
meer verdragen en op politiek en
godsdienstig gebied is overeenstem
ming in het geheel niet meer moge
lijk.
De gang van zaken
Enige tijd geleden heeft Alkmaar
de kans gehad om te getuigendat wij
hier nog niet in de oude sleur zijn te
ruggevallen. Deze kans is echter niet
aangenomen en integendeel, op uiterst
kleinzielige wijze verworpen.
Wat was het geval? Het bestuur van
de (R. K.) vereniging „Stillen Om
gang" had reeds gedurende geruime
tijd het plan om een Christusbeeld te
plaatsen op een hiervoor geschikte en
waardige plaats in de gemeente. Een
verzoek werd tot het gemeentebestuur
gericht, waarna een bespreking ten
stadhuize volgde. In deze bespreking
zegde de burgemeester al zijn mede
werking toe en wist zelfs enkele
plaatsen te noemen waar zijna inziens
het beeld schitterend tot zijn recht zot
komen.
Hierna vond overleg plaats met den
betrokken wethouder, toenmaals de
heer Ringers. Hier stuitte men op te
genwerking. Omdat men vreesde voor
moeilijkheden met andere kerkelijke
gezindten die echter ook uit Chris
tenen bestaan kon het beeld slechts
geplaatst worden in een vergeten
hoekje.
Men was bereid om vergunning tot
plaatsing te verlenen, maar dan moet
het beeld komenin de tuin van
Huize Augustinus aan de Emmastraat.
Het blijkt echter dat deze tuin toebe
hoort aan een Katholieke instelling,
zodat voor het oprichten van een
Christusbeeld op deze plaats, naar het
ons toeschijnt, nu niet direct een ver
gunning van het gemeentebestuur
noodzakelijk is.
Een andere beslissing mogelijk?
Het bestuur van de vereniging
„Stillen Omgang" heeft nu in arren
moede maar besloten tot plaatsing op
deze plek over te gaan, mits er voor
die tijd n een andere beslissing ge
nomen zou kunnen worden.
Wij zouden het, inmiddels gewijzig
de, gemeentebestuur willen adviseren,
neem deze zaak nog eens in overwe
ging. Er zijn plaatsen genoeg in onze
stad, waar een dergelijk beeld zonder
aanstoot te geven en wij geloven
niet dat het dit ooit zou doen, in hon
derden gemeenten in ons land staan
Christusbeelden langs de weg ge
plaatst zou kunnen worden. Wat zou
den onze vroede vaderen denken van
|*de hoek NassaulaanKennemersingel?
Het gaat hier niet slechts om een
beeld, maar om een totaal verkeerd
begrip van logische zaken.
Wanneer men de nu Ingeslagen weg
blijft bewandelen, wordt Alkmaar
nooit een grote stad, maar zal eeuwig
een provincieplaatsje blijven.
Mr. Koe1ma buitengewoon
hoogleraar te Rotterdam
Onze gemeente-secretaris, de heer
Mr. A. Koelma, is benoemd tot bui
tengewoon hoogleraar in de be
stuurswetenschappen, het gemeente
en het provinciale recht, aan de
Nederlandse Economische hoge
school te Rotterdam.
Deze benoeming zal voor vele Alk-
maarders een volkomen verrassing zijn.
Wel weinigen zullen weten dat Mr.
Koelma reeds sinds 1939 lector in de
bestuurswetenschappen aan de Econo
mische Hogeschool te Rotterdam was.
Deze promotie is de bekroning op een
leven van voortdurende arbeid. Onze
ijverige gemeente-secretaris zag op 42-
jarige leeftijd in 1931 n.1. kans om als
gemeente-ambtenaar aan de Universi
teit te Amsterdam zijn doctoraal exa
men rechten af te leggen.
In een onderhoud dat wij met den
professor-gemeenteambtenaar hadden,
verzekerde Mr. Koelma ons, dat hij zijn
functie als secretaris gewoon zal blij
ven waarnemen, daar de omzetting van
het lectoraat in professoraat geen wij
zigingen brengt in zijn werkzaamheden
aan de Rotterdamse Hogeschool.
Mr. Koelma's levenspad is niet altijd
over rozen gegaan. Een ieder herinnert
zich de tijd dat ook Mr. Koelma zijn
offer aan den bezetter moest brengen.
Van Juli tot October 1942 was hij
gijzelaar te Haren; in Juni 1944 werd
Mr. Koelma door de Duitsers na Wete
ringschans en Vught naar het concen
tratiekamp in Sacksenhausen gesleept,
alwaar hij tot de bevrijding verbleef.
