Wetsontwerp Comm.-Generaal aangenomen Marine Truman voor emigratie van „verplaatste personen"' Een internationale federatie van het amateur-toneel? Euwe, Botwinnik en Denker Erfenis van de U.N.R.R.A. TIJDELIJKE WEERSVERBETERING. Goldig tot Zondagavond: Gedeel telijk bewolkt met plaatselijk een enkele regenbui. Matige wind, voor namelijk tussen West en Zuid. Iets hogere temperaturen. Temperatuur: Zomerbad 20 gr. C - 68 gr F; Overdekte 22 gr C 71.6 F. ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1946 S<ïe Jaargang 2S0£-43O Directeur: M. J. Roggeveen. Hoofdredacteur: G. E. de Winter, DAGBLAD yoo* ALKMAAR EN QMGgVING UITGAVE: N.V. NOORDHOLLANDSE PERS 1945 I.O. Redactie en Adm.: Achtentam 20, tel. 2274.Advertentle-&M.: Langestraat B, tel 3871. De V.S. hebben Hongarije een aan- lende crediet van 5.000.000 dollar toege staan. In Illinois (V.S.) zijn door overstro mingen 2000 personen dakloos Tweede Kamer Vrijheid Prot. Chr. en Partij van de stemden tegen (Van onzen parlem entalren redacteur.) DE Tweede Kamer aanvaardde in haar zitting van Vrijdag het wetsont- werk tot instelling van een Comm missie-Generaal voor Indonesië met 51 tegen 29 stemmen. De belangstelling zowel van publieke als officiële zijde voor de uitvoerige gedachtenwissellng was zeer groot. Teg en stemden de A.R. Partij, de Chr. Hist. Unie en de Partij van de Vrijheid. Poll (KVP) de wenselijkheid opperde, de Kamer bekend te maken met de per sonen die zitting ln de Commissie zullen hebben. Voorposten gevecht r\E zitting begon met de installatie van het nieuwe KVP-lld van der Zanden. Da heer Schouten (A R.), die daarna als eerste het woord verkreeg, vestigde er de aandacht op, dat de Kamer niet de draag wijdte van het wetsontwerp kan overzien en vroeg ln verband hiermede de discus sie niet te openen voor de Instructie, die de regering aan de Commissie-Generaal zal meegeven, ter kennis van de leden ls gebracht. De fractie-voorzitter van de CPN, d< heer Wagenaar, diende hierover een mo tie van orde in, waarbij de heer Van (plewi) Deze week werd door den minister van Marine een ontwerp tot wijziging van de begroting van zijn departement ingediend. Uit het betref fende stuk blijkt, dat de kostenbegroting voor 1946 wordt gebracht van 326 roill op 448 mill., een verhoging dus van tuim 37 pet. Houden wij daarbij rekening met een bedrag van ongeveer vier millioen aan achterstallige traetementen en van tien in verband met niet gecalculeerde prijs stijgingen, dan resteert toch nog een verhoging der begroting met 108 mill aan werkelijke uitgaven. Er zit dus wel een stijgende tendens in de marine- begroting. Het totaalbedrag voor het lopende dienstjaar van bijna 450,000,000 gulden is waarlijk geen peuleschilletje. IJu aanvaarden wij gaarne, dat deze gelden in het raam van de huidige omstandigheden verantwoord zijn. Wij zouden den minister, noch zijn departe. ment geen ogenblik willen verdenken van geldsmijterij. Daarvoor zijn ook zij waarschijnlijk te zeer doordrongen van de ernst van het ogenblik en van het fpit, dat wij een straatarm volk zijn geworden. Niettemin, en dit zeer nadrukkelijk, betreuren wij deze gang van zaken zeer. Nog pas ligt een alles vernietigende wereldoorlog achter ons. Een oorlog, waarin wij ditmaal niet neutraal konden blijven; waarvan wij de wrange vruchten zelf hebben moeten plukken. Een oor log, die voor millioenen aan productie middelen voor ons volk heeft vernietigd; een oorlog ook. die ons een schulden last heeft nagelaten, die de 26 milliard reeds heeft overschreden. En nu staan wij voor het feit, dat wij bijna een half milliard uit gaan geven voor onze marine, wat toch als een onproductieve uitgave kan worden beschouwd. Let jyel!: een half milliard voor één jaar. Het bovenstaande is echter enkel de materiële zijde van de zaak. Veel meer betekenis dienen wij er aan te hechten, dat ons volk als vrijwel alle volken in deze na-oorlogse jaren bereid is voor zijn vloot een dergelijk bedrag te voteren. En ten aanfcien van leger en luchtmacht staan de zaken in wezen niet anders. Dat is, ethisch en ook idealistisch ge zien. diep beschamend en teleurstellend. Na het einde van de oorlog van 1914 —1918 zagen wij een golf van vredes- verlangen over de wereld gaan. die zich uitte in de kreet: „Nooit meer oorlog!" Daarin openbaarde zich het zeer rea listische verlangen, eindelijk de mens heid te bevrijden van de gTuwel. de ellende, het onrecht, de zwijnerij van de oorlog. Wij konden er in ontdekken de massale wil een op gerechtigheid gebaseerde maatschappij op te bouwen. In de jaren tussen de eerste en de tweede wereldoorlog is de verblindende glans van dit door niets getemperde cultuuroptimisme, dit onvoorwaardelijke geloof in den mens stilaan verduisterd, tot het in de tweede wereldoorlog vrij wel geheel schijnt te zijn ondergegaan Het jaar 1945 bracht het einde van de oorlogshandelingen.En de volken hebben gejuicht. Van harte was deze vreugde echter niet. En de blijheid verkeerde al spoedig in een ijselijke stilte. Het schijnt of geheel de mensheid ver doofd is. Daarbij voegt zich een niet voldoende te peilen angst voor de toe komst. Het geloof in 'n schone toekomst heeft door de.atoombom voor velen de genadeslag gekregen. Het heeft plaats gemaakt voor een gelaten aanvaarden van het leven en gebeuren van iedere dag. Zo in de geest van: vandaag is het goed en morgen komt de rest. Daarom ook hoort men in de wereld, ondanks UNO en vredesconferenties, zo weinig spreken over uitbanning van de oorlog, en veel belangrijker vesti ging van de vrede. En omdat wjj in ons hart niet geloven in de vrede, houden wij onze legers zo sterk mogelijk, bouwen wij ons grote vloten: verschaffen wij ons een perfecte luchtmacht. Nogmaals: 't is misschien in de huidige situatie van mens en wereld niet anders mogelijk. Maar dan geldt voor mens en wereld zonder enige reserve: gewogen en te licht bevonden! Het is de verdienste van den minister van Marine, dat hij ons dit in herinne ring, hrahht* Moeilijk, maar niet onmogelijk. MINISTER Jonkman zeide als antwoord hierop, dat het inderdaad moeilijk ls het wetsontwerp te beoordelen zonder de Instructie te kennen, onmogelijk achtte hij het echter niet. Hij deelde mede, dat de Instructie nog niet geheel gereed ls, wel verklaarde zich bereid om tijdens de debatten de Kamer over de instructie ln te lichten, wan neer zulks nodig zal blijken. De heren Schouten en Wagenaar waren over dit antwoord niet tevreden; de he ren Van Poll en Joekes (PvdA) verklaar den het eens te zijn met den minister. Bi) de stemming werd het voorstel verworpen met 62 tegen 19 stemmen. De vóórstemmers waren de commu nisten, antl-revolutlonnairen en de Staatkundige Gereformeerden. A.R. tegenstand. PEN reeks van niet minder dan elf spre- kers hebben daarop hun licht over het ontwerp doen schijnen. Slechts zelden was dit licht zo helder als dat van prof Logeman (PvdA). De redevoeringen van vele anderen kon men veeleer betitelen als een staatsrechterlijk bal-masqué: uit gebreide Juridische beschouwingen over de verhouding tussen opperbestuur en algemeen-bestuur welke ln de nood situatie van het afgelopen jaar uiteraard volkomen dooreengelopen zijn in de taak van dr. Van Sfook moesten nJ. mas- qeren, dat men de reële verhoudingen ir Indonesië niet onder het oog wil zien. De kroon spande daarbij wel het vol strekt irreële betoog van jonkheer Buys de Beerenbrouck (KVP), die als een slaapwandelaar wel elk onzacht contact met Juridische moeilijkheden wist te ver mijden, maar tegelijk met volkomen ge sloten ogen voor de feitelijke situatie, zijn welgevormde zinnen liet voortkab belen. Terwijl hij echter, ondanks zijn afwijkend standpunt, voorstander van het ontwerp bleef, vonden de A.R.-woord- voerders, Meljerlnk en Schouten, deze Juridische constructies Juist het bolwerk, waarin zij zich tegen het denkbeeld der Commissie-Generaal verschansten. Zij spreken gaarne over hun bereidheid tot vergaande hervorming, maar wanneer deze zich niet voltrekt volgens het af gebakende paadje van de voor-oorlogse juridische verhoudingen, geven zij niet- thuis, en alles, wat afwijkt van de tra ditionele verhouding van minister, Gou verneur-Generaal, Raad van Indlë Tweede Kamer ls daarom voor hen uit den boze- Daarom griezelt de heer Schouten ook van termen als „nieuwe rechtsorde", „een scheppende taak" voor de commissie, „de loop der gebeurtenis sen" en wijst hij elke bevestiging van het aandeel van dr Van Mook ln het opper-bestuur en het büTEenlands leid af. „Alles vloeit" roept hij uit, en dat niet alleen ln Indlë, maar ook bij de rege- rlngs-polltlek; doch hij schijnt niet te be seffen, dat hij zo mtssctlen formele verhou dingen redt, maar het koninkrijk verspeelt Ook ds. Zandt (SGP) redeneert natuur lijk ln dezelfde lijn. De heer Hoogcarspel (CPN) zette al deze heren pp het eind van de middag ln het zonnetje, door er aan te herinneren, dat ook Nederland staatkundig uit een revolutie Is gebo ren en de Spanjaarden nog lange jaren na 1568 even formeel hebben gesproken als deze Geuzenzonen thans. Omgekeerd klinkt het pleidooi van de communisten voor de vrijheid en voor de gelijkwaar dige onderhandelingen-positie, die de re publiek tegenover Nederland moet Inne men, weer irreël, als men dit standpunt vergelijkt, met het verzet van de SowJet- Unie tegen de rechtsgelijkheid van kleine landen tegenover de vier groten en hoe de communisten zouden staan, tegen een viijheldstrijd van de Baltische landen b.v Voorstanders. Wel reëel is de Indonesiër Palar (P* dA) herinnerde er terecht aan ^dat ln Indonesië nog dagelijks wordt gevochten en dat de zending van de Commissie- Generaal Nederland's laatste kans ls voor een vreedzame oplossing, zonder Inmen ging van buiten, maar dat er dan wel moet worden gehandeld en dat een op óen lijn stellen van de Conferentie van Malino met de toekomstige besprekingen in Batavia, lijkt op een staart, dle met de hond probeert te kwispelen; de C.-G zal een sterk eensgezind team moeten vormen, wil zij In een goede onöerhan- delings-positie tegenover het gesloten blok der nationalisten staan. Ook prof. Logeman Juichte namens de gehele fractie het ontwerp toe, omdat hierin de mogelijkheid voor een radicale constructieve politiek was gelegen. Ook de heer Van Poll betuigde, namens de KVP, zijn Instemming en erkende dat uit de tegenwoordige verwarring een nieuwe rechtsorde moet worden opgebouwd, waarbij hét éénhoofdig gezag weer door een democratische opbouw van elkaar ln evenwicht houdende organen, moet wor den vervangen. In deze lijn oefende hij aandrang op den minister uit, om de po sitie van den Luitenant O. G. en die van de overige Commissarissen-Generaal goed te blijven onderschelden, nu met het be roep, dat aan den eersten is toegekend, op den minister, alle recht aan de positie van dr. Van Mook is gedaan. Ondermijningspogingen. Gezamenlijk richtten deze woordvoer ders der regeringspartijen zich scherp tegen de pogingen van de heren Tilanus (CH) en mr. Vonk (PvdV), die met hun halve steun aan het ontwerp een poging hadden gedaan om het scheef te trekken tot een curatele over dr. Van Mook, waarbij een duidelijke „wig" moëST" wor den gedreven tussen de fouten van het verleden en de mogelijkheden van de 'Ge- komst. De Insinuaties van mr. Vonk Jegens de Engelse politiek werden laarbij verworpen, als een voorbeeld van een on zakelijke behandeling van dit ontwerp en de afwijzing van elke discussie met een aanhanger der republiek, zoals de heer Tilanus had voorgésteld, als volstrekt on houdbaar. Krachtig kwam prof. Logeman ook op tegen het staatsrechterlijk onjuiste uitspelen van dr. Van^Mook's politiek tegenover die van de vorige regering: datgene, waartegen de minister niet open lijk ingaat, dekt hij met zijn verantwoor delijkheid en hem moet de Kamer ter verantwoording roepen. Zo komt men tot juiste verhoudingen en niet door sprook jes te vertellen omtrent de gezindheid van, zij het nog zo hoge, ambtenaren. Een „eerlijke oploss/na" voor Palestina Waarom geen Amerikaans plan? f)E Amerikaanse president Truman heeft gisterenavond in een verkla ring de hoop uitgesproken, dat tengevolge van de Britse conferen ties met Joden en Arabieren een eerlijke oplossing van het Palestijnse probleem kan worden gevonden en onmiddellijke stappen kunnen worden gedaan om de toestand, waarin de „verplaatste" Joden in Europa verkeren, te verbeteren. President Truman zeide, dat hij overwoog een speciale wet bij het Congres in te dienen voor het binnenlaten in de V.S. van een vastgesteld aantal „verplaatste personen" uit Europa, onder wie Joden- In de verklaring wordt voorts gezegd, dat de Amerikaanse regering „geen enkel eigen plan heeft voorgesteld voor de oplossing van het pro bleem", hoewel de president met den Britsen eerste-minïster, Attlee, een onderhoud over deze kwestie heeft gehad. De president deelde nog mede, dat hij hoopte, dat er overeenkomsten kunnen worden getroffen, het mogelijk wordt, dat verscheidene landen, waaronder de V.S., vele van deze personen als permanente bewoners toelaten. BidattH .Geen objectiviteit te Parijs" QP de Parijse Vredesconferentie bleek gisteren duidelijk, dat de Sovjet-Unie niet wenst, dat landen, die met een land geen oorlog hebben gevoerd, hun stem uitbrengen bij het nemen van be slissingen over de betrokken voormalig vijandelijke mogendheid. Bidaut trok gisteren eveneens van leer met zijn opmerking, dat „deze con ferentie tot dusverre maar weinig zin voor objectiviteit heeft getoond". Nederland neemt initiatief IN SEPTEMBER GEDROOGDE ZUIDVRUCHTEN. In September zal een bon wor den aangewezen, welke voor all" leeftijden recht geeft op het ko pen van 100 gram gedroogde Zuid vruchten: Adverteerders! Als gevolg van een technische sto ring konden heden meerdere adver tenties niet geplaatst worden. Wij zullen deze zo spoedig mogelijk in onze volgende uitgave opnemen. Het georganiseerde amateurtoneel Nederland gaat contact opnemen met het buitenland, dank zij o.m. de medewerking van het betrokken Departement. Uitwis seling van Ideeën en repertoires slaan op het programma, alsmede de bestudering van eikaars werkmethoden. Zo mogelijk zal Nederland het initiatief nemen vorming van een internationale federatie. Lichte gevallen vóór 1 October thuis Naar het ANP verneemt, heeft de mi nister van Justitie een bespreking ge had met de Procureurs-Fiscaal over de u'tvoering van de regeringsplannen be treffende de invrijheidstelling van de politieke delinquenten. Daarbij bleek, dat van de uniforme wijze van buiten- vervolgingstelling van de z.g, lichte ge vallen kon afgeweken worden in die ge vallen, welke zich bij onderzoek hier voor niet bleken te lenen. De Procu reurs-Fiscaal hebben hunnerzij'ds toe gezegd te zullen zorgen, dat vóór 1 Oc tober de voorgenomen werkzaamheden zullen zijn voltooid en er ernstig naar te zullen streven, dat alsdan slechts het door den minister genoemde aantal der- genen^ die voor berechting door Bij zonder Gerechtshof en Tribunaal in aanmerking komen, in de kampen zal zijn achtergebleven. Sfaunf on-schaafc'oarnoo i Stoltz de verrassing; Steiner no. 20 De uitslagen van de vierde ronde van 't Staunton-tournooi te Groningen luiden: Euwe—Guimard 1—0; Kottnauer— Flohr Vt; Lundin—Boleslafskie 0l Smislov—Denker Botwinnik— Steiner 10; Stoltz—Christoffel i—0: Naj- dorf—Bernstein Vidmai>-Kotov Yanofsky—Tart'akower ma 69 zetten: 5 uur spelen!), Szabo—O'KeUy 1—0 (na 16 zetten!). De stand is t'-ans als volgt: Euwe en Botwinnik Ieder 4 p.; Denker en Stoltz leder 3 p.; Najdorf, Smislof en Kotov ieder 2»/* P-: Tartakower 2 p en 1 afgebr. partij; O'Kelly en Szabo ieder 2 p.; Flohr IV* p. plus 1 afgebr. partij; Boleslafskie lVt punt; Guimard 1 punt plus 1 afgebr. partij; Christoffel, Lundin, Yanofsky en Vidmar ieder 1 punt; Bernstein V» punt plus 2 afgebr. partijen; Kottnauer punt plus 1 afgebr. partij; Steiner punt. De „vijfde". Als vijfde tegenstander van Euwe fun geert de 36-jarige Argentijn van Poolse origine Najdorf. Deze speler Is klein van stuk maar in tegenstelling met de Rus sen Kotov en Flohr, die ook klein zijn, doch weinig spreken, Is hij levendig, staat elk ogenblik van zijn stoel op, maakt met iedereen die hij tegenkomt een grapje en keert dan, volkomen ge concentreerd, naar het schaakbord terug. In de oorlogsjaren heeft hij aan zeven tien tournooien in Zuld-Amerika deelge nomen, hij won erzestien, en werd een keer tweede. De partij Euwe NaJ dorf wordt beschouwd als de eerste grote krachtproef van onzen landgenoot in dit tournooL De Westelijke eersteklassers Deze plannen gaan uit van de Neder landse Amateur Toneel Unie (NATU); de voorzitter van deze Unie, mr. J. de Blleck heeft voorts nog aan het ANP meegedeeld dat serieuze pogin gen zullen worden ondernomen de landjuwelen in ere te herstellen. Mr. de Blieck vertrek dezer dagen naar Engeland, waar hij de gast zal zijn van The British Drama League. Op de vraag of deze League de enige organisatie van die aard ls, verklaarde mr. de Blieck, dat zij alleen Engeland omvat. Hij hoopte ook ln relatie te ko men met The Scottish Communlty Drama Associaton en met The Drama League of Northern Ireland. „Ik hoop", aldus besloot mr. de Blieck, „dat wij ook zo spoedig mogelijk contact met de Belgen kunnen opnemen. Wat de andere landen betreft, weten wij nog niet hoe de zaken liggen, maar met deze eer ste contacten hopen wij een begin ge maakt te hebben, dat leiden kan tot een internationale federatie van amateur- toneelverenigingen. bovengenoemde onderhoud met Attlee schijnt neergekomen te zijn op een Amerikaanse weige ring van het plan om een Palestijn se federatie te stichten: In Londen heeft men zich verbaasd over deze gang van zaken: Een woordvoerder van het Jewish Agency heeft fe Parijs naar aanlei ding van de verklaring van Truman gezegd, dat Amerika zich al eens eerder heeft bereid verklaard een aantal Joodse vluchtelingen op te nemen. De Amerikanen houden er echter niet van zich te binden. Ook van Arabische zijde toont men zich sceptisch. Het feit, dat ersstdaags in de V,S, verkiezingen worden gehouden, acht men niet vreemd aan deze gang van zaken Een suggestie. Senator Pepper heeft voorgesteld de UNO op te dragen de gehele zaak-Palestina over te nemen. Het vluchtelingenprobleem kan worden opgelost, meende hij. indien de V.S., Engeland, Frankrijk en de Sowjet-Unie een deel van deze mensen opnemen. In Palestina. 18 jonge leden van de terroristi sche Stemgroep zijn te Haïfa ter dood veroordeeld; vier meisjes wer den tot levenslang veroordeeld. Met een klein zeilschip zijn op nieuw circa 800 Joodse immigranten op de kust van Palestina geland: Velen bereikten zwemmende het vaste land. Nieuw U.N.R.R.A.-plan Volgens het a'euwe UNRRA-plan, dat gisteren te Genève werd bekend ge maakt, zullen honderddu'zer.den ver plaatste personen uit kampen in Duits* land en Oostenrijk in eer, nieuw tehuis hun leven weer kunnen beginnen De Sovjet-Unie, de Oekraine, Wit-Rusland, Polen en Joegoslavië verzetten zich e "li ter tegen dit voorstel. Voorts werd be sloten, dat de UNRRA werkzaam zal blijven voor de verplaatste personen, totdat de nieuwe internationale organi satie van refugié's gereed is deze taak over te nemen, echter niet later dan 30 Juni 1947. La Guardia, directeur-generaal der UNRRA, zeide, dat voor het huidige ogenblik de repatriëring de voornaam ste taak der UNRRA zou zijn. Schrik niet! Het Tweede Kamerlid Andriessen heeft den minister van Openbare Werken en Wederopbouw de vraag gesteld of het juist is, dat hij die op dit moment een huis wil bouwen, daarvoor eerst bij 33. instanties de nodige vergunningen moet halen. De heer Andriessen vraagt verder, of indien dit aantal juist is, de mi nister wil mededelen welke instan ties gemist kunnen worden en of de ze organisatie bevorderlijk is voor een vlotte gang van zaken bij de we deropbouw. Grepen uit het Radio programma VOOR ZONDAG 18 AUGUSTUS 1946. HILVERSUM I. 8.— Nieuws. 8 30 Mor gen wij ding. 9.30 Nieuws. 10.— Hoogmis. li-30 Trio piano en viool. 12.— Angelus. 12.15 „In 't Boeckhuys". 12.30 Lunchcon cert. 13.Nieuws. 13.20 Lunchconcert (vervolg). 13 40 Apologie. 14.- Gr.pl. 14.30 Kurhaus-concert. 16.15 R.K. Boeren- en Tuindersbond. 16.30 ZIekenlof. 17.— Kerk dienst. 18 30 Voor <}e Ned. strijdkrachten. Gewijde muziek. 19.30 Nieuws. 20.— Sport reportages. 20.15 Operaprogramma. 21.30 Hengelen. 22.— Nieuws. 22.20 Avond- gebed. 22.35 Alexander Brailowsky, piano. °e_J_eS ®fffle^lasafaebgen voor 22.45 Ensemble Ormenda. 23.15 Zondag- avondconcert. het seizoen 1046—1947 zijn als volgt Inge deeld: DISTRICT I: AJax, Hermes-DVS, DWS. ADO, Feijenoord. Emma, VSV, 't Gooi, Sparta. EDO. RFC. DISTRICT H: Haarlem. De Volewijckers. Xerxes, Neptunus, DOS, DHC, HBS. Excelsior, Blauw-wit, Stormvogels, DFC. SPORTUIT WISSELING HAARLEM- DERBY. Maandag vertrekt uit Haarlem een ge zelschap Haarlemse zwemmers(-sters). damesathleten, ericketters en voetballers naar de Engelse stad Derby om daar hun krachten met de Engelsen te meten De Haarlemmers keren over een week terug. HILVERSUM n. 8.— Nieuws. 8.15 Voor het platteland f.30 Gr.pl. 8.55 Postdulven- ber. 9 Aan dichters hand9.15 Gr pl. 9.45 Geestelijk leven. 10.— VPRO. 10.30 Kerkdienst 12.— Gr pl. 12.30 Hoort zegt het voort. 12.40 Viool en plano. 13.— Nieuws. 13.15 Musette-orkest. 14.— Frltz Kreisler 14.05 Boekbespreking 14.30 Amst. Politiecorps. 15.05 Fllmpraatje: 15.20 Poli tie Harmonie. 15.50 Gemengd koor. 16.10 Reportagedienst. 17.— Dichters der eeuwen. 17.30 Bravour en charme. 18.— Nieuws. 18.15 Bravour en charme18.45 Sportreportages. 19.— Klaar terwijl U wacht. 20.— Nieuws. 20.15 Kurhaus. 2130 Hoorspel. 22.— Orgel en zang. 22.15 Lief desdromen. 23— Nieuws. 23.15 The Sky- mastors. 23.45 Gr.pl, ftE ex-burgemeester van New York, Fiorello la Guardia, sinds enige jaren directeurgeneraal van de UNRRA, heeft zijn Italiaans bloed nooit verloochend Tijdens zijn burgemeesterschap had hij de gewoonte in New York in zijn auto rond te rijden, plotseling in een of andere buurt te stoppen envoor zijn gemeentenaren een gloedvolle rede af te steken. Als directeur-generaal van de UNRRA (United Nations Relïef and Rohabilitation Örganisation, de organi satie, die oorspronkelijk was gesticht om achter de zegevierende legers der geallieerden aan te rekken en ae eens door de as-mogendheden bezette landen te helpen bij hun herstel), toont La Guardia zich van deze zelfde originele zijde. Op de laatste vergadering van de UNRRA, verleden week te Genève ge houden, sloeg hij met zijn vuist op tafel en schreeuwde en snikte hij alsof hij de hoogste ruzie aan het maken was. De oorzaak van deze gemoedsuitbar sting is het feit, dat op 31 December 1946 de UNRRA ophoudt te bestaan. Wat betekent dit? Ie. Dat meer dan 830,000 „displaced persons" (mensen, die door de Duitsers voor slavenarbeid, door rasdiscriminatie e.d. uit hun geboorteland naar een an der land zijn verplaatst), aan hun lot worden overgelaten. In concentratie tenten- en andere kampen zullen deze mensen dan zonder medische, materiële en geestelijke hulp ten ondergang ge doemd zijn, een prooi worden van fas cistische elementen en daardoor de kiem vormen van een nieuwe klasse „Habe- nichtsen". vooral wanneer zij in Duits land in het economische proces zouden worden ingeschakeld Meer dan de helft van deze massa is van Poolse origine Ideaal acht men het hen niet terug te voeren naar hun vaderland, waar zij uitgestotenen zullen blijven, maar hen een nieuw vaderland, d wz. een nieuwe toekomst te geven en dan het liefst in Amerika, Afrika en Australië. 2e. Dat alle Balkanlanden economisch te gronde gaan. Polen, dat op het ogen blik streeft naar een gemiddelde voedingswaarde voor lederen burger van 1800 caloriën, zal bij deze stand van zaken 200,000,000 tekort komen. Tsje- cho-Slowakije zal voor een deficit van 824,700,000 komen te staan. Wie zal. indien de UNRRA wordt opgeheven voortgaan met het aanvoeren van grondstoffen en machines voor de abrieken van deze landen? Door de door de UNNRA ver zorgde export herstelden deze staten zich heel langzaam, steeds steunend op de sterke schouders van deze organi satie. Wie neemt het hen kwalijk, wan neer zij bij een plotseling wegvallen van deze steun als zoutzakken in al kaar zakken? En evenals bij de „d.p.'s" zal over de ellende van de inwoners heen een politiek spel met de honger worden gespeeld. 3e. Dat een van de meest geteisterdp volkeren van de aarde, de Joden, de algehele vernietiging in Midden- en Zuid-Europa tegemoet gaat. Dagelijks vluchten 1200 tot 1500 Joden van Polen naar Duitsland, waar zij door de UNNRA met levonsmid^elen geholpen Over de grens worden. De Engelsen, zo langzamerhand in de benarde positie alle Joden ter wereld tegen zich in het harnas te hebben gejaagd, noemen alle hulp aan deze „illegale" mensen medewerking aan de Instandhouding van „de onder grondse spoorweg naar Palestina". Men kan het de Britten niet kwalijk nemen, dat zij met La Guardia, die zich van deze „definitie'' niets wil aantrekken, overhoop liggen HEZE ellende staat, indien de UNRRA binnenkort opgeheven wordt,, voor de deur. tenzijOpnieuw moet de wereld kiezen tussen overdracht van bepaalde functies aan de nationale re geringen of aan een organisatie als de UNO. La Guardia heeft op de boven beschreven wijze geprotesteerd tegen de eerste mogelijkheid, doch zijn land genoot Stillwell. adviseur vcor de be voorrading aan het Amerikaanse depar tement van Buitenlandse Zaken, denkt er anders, meer Amerikaans over. Laat de regeringen de hulpverlening zelf overnemen, aldus de menslievende heer Stillwell; die UNRRA kan spoedig haar werk, beëindigen. „Het natuurlijke her stel. dat komt door wederopleving van de internationale handel, moet worden gestimuleerd"; om de pil te vergulden geeft hij dan nog een lofzang op „het mooie werk, dat door de UNRRA zon der twijfel is verricht".... Daar is geen woord Spaans bij. De Amerikanen zitten met talrijke produc ten opgescheept; er zijn landen, die deze producten nodig hebben en dus.. Iaat deze landpn er zoveel mogelijk voor betalen, en geef ze niet de kans deze waren op goedkope wijze via de UNN RA te bemachtigen. -.Vrije handel" en „natuurlijk herstel" zijn dan de demo- cratisch-klinkende frazen, die dit han deltje moeten rechtvaardigen. Bedenken wij daarbij, dat de V.S. dit jaar een recordoogst verwachten, dat de Europese broodgraanproductie in vergelijking met 1939 gehalveerd is, dat 500 van de 2000 millioen bewoners van deze aarde ondervoed zijn en dat in Europa 20 millioen kinderen lijden aan Engelse ziekte, t.b.c, en bloedarmoede dan kan men zijn conclusies over „natuurlijk herstel" in samenwerking met „vrije handel" wel trekken. O HET staat vast, dat de UNRRA ver vangen wordt door drie organisaties, n.1. voor voedsel en landbouw, voor de wereldgezondheid en voor de vluchte lingen. Drie organisaties, die nog ln de kinderschoenen staan wat betreft hun practlsche ervaring, die geen bijzondere door alle staten erkende macht bezit ten en die evenmin de beschikking heb ben over de nodige financiële en eco nomische middelen Honger of een rechtvaardige voedsel- en materialenverdeling, dat is de keus. Slechts de UNO kan, met een permanen te voedselraad, die wereldvoedselvoor raden aanlegt, naar het plan van Slr John Boyd Orr, den directeur-generaal van de FAO, het werk van de UNRF.A voortzetten en uitbreiden. De Algemene Vergadering van de UNO zal deze kwestie op voorstel van Canada bespreken. Laten we hopen, dat de Amerikaanse minister van Handel, Wallace. die dit plan wil aanvaarden, niet gedwarsboomd wordt door machtige „Stillwells"..jï; ^4 4-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1946 | | pagina 1