De erfenis van het Duizendjarig rijk
Een dag in Antwerpen
Hef vraagstuk der vluchtelingen
Centrale boeking - gonzende bijenkorf
Tabak
Wij werden doorgezaagd
DE VOGELTREK NADERT
Ted Bolt op het onbekende eiland
4
(Van onzen reporter SJoerd de Vrfl).''
Als de chauffeur z(jn wagen uit laat lopen, bevinden w(J ons voor een der
Duitse stations. HU heeft al gedienstig het portier voor ons geopend en zegt,
terwUl wö uitstappen: „Kijkt U maar eens, of de hongersnood meevalt. Als
ik mU niet vergis, is er pas een trein uit het Oosten binnengekomen".
Er heerste doodse stilte op het perron. De sombere stoet vluchtelingen had
een onderkomen gezocht ln de kale, hoge wachtkamer, waar honderden lagen,
stonden of zaten. Er werd geen woord gesproken. Een ontvangstcomité was er
niet. Alleen een glas bier is er voor deze paria's te krUgen. Reeds maanden
lang houdt deze stroom uit het Oosten aan. Het meest vrouwen en kinderen,
voorzien van een handjevol bagage. Waarheen de tocht gaat? Zij weten het
zrtet. Berlijn ls een doel voor hen geweest, maar geen eindbestemming. Zö wil
len en zU moeten weg uit de Russische zöne en zU vragen om in de Britse
zöne te mogen leven.
Maar er is njemand, die weg weet met deze Oosterse stroom vluchtelingen,
paria's, verhongerden en vertwUfelden, wier aantal In de millioenen loopt.
Ein Volk, ein Reich,
ein Führer
Zo gaat de slagzin „Ein Volk, Ein
Reich, Ein Führer" op satanische wijze
ln vervulling. Men heef* een Volk, een
Rijk en een Führer en dat is de ellende.
Bij duizenden ontnemen zich deze uit
gestotenen het leven, omdat zij nergens
meer uitkomst, noch een toekomst
zien. Dagenlang hebben zij gewacht op
een vervoergelegenheid en tenslotte is
de uitputtende reis in volgepropte wa
gens begonnen. Hun schamel bezit werd
hun hier nog geroofd door soldaten,
die, zoals de officiële term luidt, een
„vreemde taal spraken". Er is geen
slaapgelegenheid, geen voedsel. Vrou
wen verliezen onderweg hun kinderen
en reizen apatisch verder, wanneer hun
pogingen om ze terug te vinden niet
beloond worden.
Het is een geweldige tragedie, die
zich hier aan deze Duitsers voltTekt,
Het leed is te ontzaglijk en te diep om
voor dit drama van de haat de ogen
te sluiten.
Geen einddoel
Berlijn is voor deze mensen wel een
doel, maar geen eindbestemming! I!
Die eindbestemming is er niet, want
!n de Engelse zóne is de bevolking al
zo groot en zijn de voorraden voedsel
70 klein, dat de catastrofe nog groter
zou worden, wanneer het aantal be
woners ongelimiteerd zou worden
gebreid. Wie er dan voor deze troepen
'daklozen moet zorgen? Men weet het
niet. Het is de straf voor hun geloof in
het huis, dat Hi(l£r bouwde, zodat zij
een ahasveriaanse tocht door het nu ge
hate „Reich" maken.
Door ieder gehaat
Is het wonder, dat deze vluchtelingen,
Voor een zeer groot deel „Auslands-
deutsche", die „helm ins Reich" ge
bracht móesten worden, door de Polen
en Tsjechen diep gehaat werden? Zij
hebben de „vijfde colonne" gevormd en
de oorlog in het land, waarin zij lange
jaren gastvrij waren opgenomen, mede
voorbereid. Dat op hun verblijf thans
zeker geen prijs gesteld zou worden,
hebben zij tijdig begrepen, of het werd
hun op hardhandige wijze aan het ver
stand gebracht. Op de conferentie te
Potsdam was door de drie grote mo-"
gendheden reeds besloten deze duitsers
uit Polen, Tsjecho-Slowakije en Hon
garije uit te wijzen De massale volks
verhuizing zou op menselijke wijze uit
gevoerd moeten worden. Noch in Polen,
noch in Tsjecho-Slowakije heeft men
zich van deze overeenkomst veel aange
trokken. De duitsers werden in een mi
nimum van tijd van huis en hof ver
jaagd, beroofd, bespot, blootgesteld aan
de willekeur 'van de haat van een ieder.
De chauffeur van de Volkswagen
heeft ons die nacht niets meer ge
vraagd. Wij waren zwijgend bij hem
teruggekomen en werden zwijgend naar
ons hotel gereden, 's Anderendaags heb
ik den leider van het Evangelisch Hulp
werk te Berlijn een organisatie, die
in alle zónes haar verbindingen heeft
gevraagd, hoe groot hij het aantal duit
sers schatte, dat uit het familieverband
losgerukt, in geen Jaren meer berichten
over allernaaste hulsgenoten had
had. HIJ noemde mij het onwaarschijn
lijk klinkende cijfer van_J2 mlllioen,
„Iedere dag", zo zelde hij, „ontvangen
wij ongeveer 10.000 brieven met drin
gende smeekbeden om hulp te verschaf
fen bij het opsporen van verloren gega-
ne vaders, moeders, zusters of broeders.
Alleen In Berlijn liggen op het hoofd
postkantoor ruim 1 mlllioen onbestelba
re brieven.... en iedere dag komen
nieuwe bij. De volksverhuizingen heb-
Zwijgend terug
bij het zoekraken van millioenen ln
sterke mate bevorderd.
Bedenkt men daarbij de gevolgen
van de vreselijke bombardementen
twee aanvallen op Dresden kostten
niet minder dan 250.000 mensen het
leven, dat ls een kwart millioen
dan baart het geen verrassing, dat
mülioenen en millioenen mensen van
daag niet meer weten, wat er van hun
allernaaste familieleden geworden is.
De mannen van het Evangelische hulp
werk staan voor een vrijwel onbegon
nen taak, die echter toch gebeuren
moet. Dagelijks moeten duizenden
brieven geopend en gerangschikt wor
den, waarna de gegevens worden vast
gelegd. En als men dan bedenkt, dat
na een arbeid van meer dan een maand
het aantal gevallen, waarin ophel
dering verschaft kon worden, slechts
twintig bedroeg, dan beseft men, dat
men respect moet hebben voor de hier
getoonde volharding.
Rekening gepresenteerd
Inderdaad voor het beleid der nazi's is
het Duitse volk op velerlei gebied de
rekening al gepresenteerd .Na 1914-'18
meenden ée Duitsers, dat zij door de ge
allieerden zwaar geslagen werden, nu
zijn ze reeds gruwelijker en wreder ge
troffen dan de schadevergoedingsrege
lingen en alle andere materiële maatre
gelen van de overwinnaars ooit zullen
kunnen doen.
Duitsland ls éen rampzalig land. Dat
moeten wij ons op de dag van heden
rustig voor ogen kunnen houden. Op
deze wijze bedreigt het de idealen van
het Westen, want op de verschrikkelijke
nood van dit mlllioenenvolk zal
wrange vrucht volgen als zij tijd tot rij
pen krijgt.
(Einde.)
SCHIPHOL ACHTER DE SCHERMFV
„HALLO, HALLO. Ja, Johnson hebben we geboekt. Nachtkist Stockholm
Amsterdam.Juist, hoogstwaarschijnlijk 18 stoelen, dan kan hij mee. Morgen defi
nitief. O.K." Dat telefoongesprek bewUst ons, 0at we er zUn. Ik heb U meegeno
men naar Schiphol met de belofte, U eens een kUkje te gunnen achter de scher-
men.U eens één der raderen te tonen, één der belangrijkste, die draait in de grote
machine, die K.L.M. heet.
Alarm
Hoever deze vervolgingen worden
doorgevoerd, blijkt wel uit het alarm
systeem, dat de bewaker van het
vluchtelingencontingent op het Ber-
lijnse station, ons deze nacht toonde.
Het systeem moest regelmatig ge
bruikt worden om de Engelse mili
taire politie te waarschuwen als ge
volg van de met tussenpozen zich her
halende aanvallen van de Russische
soldaten! Het is een deel van de vre
selijke tragedie, die wij hier voor
onze ogen zien afspelen. Een drama,
dat, wat afmetingen betreft, 7.o groot
is, dat hulp eigenlijk niet meer kan
baten.
De blauwe bus bracht ons en we gin
gen door de deur wparboven „Douane"
staat, wrongen ons door de veeltallig
converserende menigte, want hier moes
ten wij niet zijn. Kas, Exchange, staat
boven het loket links, waar een Ameri
kaan kostbare dollars inwisselde voor
Nederlands courant; ook hier stapten
we voorbij, door een gangetje, ratelend
van telexgerucht, nog een deur en we
waren in de afdeling:
Centrale Boeking.
NET een bijenkorf, was uw eerste in
druk. Inderdaad, zt ging het mij de eer
ste keer ook. Alleen het permanente
gerinkel van telefoons hielp mij uit de
droom; 600 telefoongesprekken, 500 te
lexen en 1200 boekingen per dag! Wat
de 66 Jongelui, die hier aan het werk
zijn, doen? Wel, stapt ge in Schagen of
Zoutelande, in Hariingen of Heerlen
naar een reisbureau of reisagent en
maakt ge daar uw verlangen kenbaar,
per KLM „ergens" heen te vliegen. Uw
aanvraag komt tenslotte in deze locali-
teiten terecht. Hier zoekt men uit, of,
wanneer en in welk vliegtuig er een
plaatsje voor u is en het kantoor, waar
ge u vervoegde, weet binnen de kortst
mogelijke tijd, wat het u kan antwoor
den.
Anderhalf jaar opleiding.
DE mensen, die hier werken, kennen
het vak. Voordat ze hier achter hun bu
reau mochten gaan zitten, moesten ze
een opleiding volgen, die anderhalf jaar
duurde. Als men weet, dat de berichten
over en weer in een geheime taal gaan,
zoals in de IATA-, de Private India- en
de Bentley-code, is de lange opleiding
begrijpelijk. Nu zijn ze nog met hun
66en: de afdeling wordt dagelijks uitge
breid en straks zullen er 120 man aan
het werk zijn.
Wcreldnet van boeking-kante*-—
DEZE Centrale Boeking zit op Schip
hol als een spin in haar web. Want boe
king voor de KLM-vluchten geschiedt
over de gehele wereld. In New-York en
Londen zijn KLM-boeking-affices;
Gezondheidspreek no. I
Inleiding.
Wanneer wij in dit dagblad over
gaan tot de opening van een me
dische rubriek, willen wij niet zo
zeer kennis verbreiden over allerlei
ziekten, gelijk dat tot nogtoe de
gewoonte was in medische rubrie
ken, maar gezondheid prediken.
De taak van de pers is toch, zo
als onze hoofdredacteur in een
hoofdartikel onlangs uiteenzette,
ook een profetische, een predikende
taak. Door veel uit te weiden over
allerlei ziekten en derzelver ver
schijnselen is het fevaar niet (Denk
beeldig, dat vele lezers zulke ver
schijnselen bij zichzelf zullen gaan
opmerken, of liever, menen deze op
te merken.
Dit is heel normaal en veronder
stelt bij de(n) lezer(es) generlei
geestelijke stoornis of verbeeldings
ziekte, want bij de medische stu
denten komt dit herhaaldelijk voor.
Deze jonge mensen moeten zich
uiteraard verdiepen in de ziekte
verschijnselen en gaan zeer gemak
kelijk allerlei verschijnselen bij
zichzelf of bij hun familieled-en op
merken.
Bij het toenemen van kennis en
Inzicht verdwijnt deze ziekelijke
neiging, die wei de ziekte der can-
didaten genoemd wordt, vanzelf,
maar heeft dan reeds veel onnodige
bezorgdheid doen ontstaan. En
daarvoor nu willen wij U bewaren;
wij geven U zelfs de raad: Verdiep
U zo min mogelijk in ziekten en
geschiedenissen van ziekte, het
maakt U maar nodeloos ongerust.
Het is al erg genoeg, wanneer U
daar onvermijdelijk mee in aanra
king moet komen by Uzelf of Uw
gezinsleden.
Tracht te leven uit de schatten
van Uw gezondheid en heb daaraan
genoeg. Indien wij over ziekten wel
voor U zouden gaan spreken, zou
den wij vrezen moeten een ziekte
te predikén. Dat willen wjj nu juist
niet. Wij willen Uw gezondheid pre
diken. Daarbij kan het zeer wel ge
beuren, dat wij met de vinger naar
U wyzen moeten en zeggen: „Mijn
heer of Mevrouw, U doet verkeerd,
op deze wijze doorgaande, loopt
de ziekte in de armen. Uzelf of rnis_
schien Uw kinderen." Wordt dan
niet boos, maar keer in tot Uzelf of
wend U tot de deskundigen, de
dokters. Dit is dan het eerste, dat
onze medewerker U vragen wil: „U
eet toch niet te veel?" Doch hier
over handelt hij in een volgende
r-eek. - MEDICUS.
de andere landen boeken de nationale
luchtvaartmaatschappijen, zoals ook de
KLM hier de boeking voor b.v. de Air
France, de B.E.A. (Engeland), de A B A.
(Zweden), de DDL (Denemarken) en de
DNL (Noorwegen) verzorgt. In het bin
nenland zijn KLM-boekingkantoren
Amsterdam (Leidseplein), Den Haag
(Hofweg) en Rotterdam (Coolsingel).
Niet zo eenvondlg.
NEEN, inderdaad, die boeking gaat
niet eenvoudig. Voorbeeld: voor elk
vliegtuig hebben de buitenlandse kanto
ren plaatsen in commissie; heeft nu de
Centrale Boeking plaatsen te kort, dan
moeten aan Stockholm, Lissabon of New-
York gevraagd worden, of deze plaatsen
kunnen afstaan. Voor deze en andere
gevallen moet doorlopend contact ge
houden worden met de luchtvaartkanto
ren over de gehele w.ereld. Daarom
staat de C.B. Schiphol, in telex-contact
die in Londen, Bazel, Geneve en Zürich,
telegrafisch met New-York, terwijl ook
met de kantoren in Nederland en met
met de meeste andere plaatsen radio
grafische verbinding bestaat. Ook wordt
per radio uit vliegtuigen geboekt, die
onderweg zijn van Batavia of New-
York.
Helaas moeten nu nog dikwijls aspi
rant-passagiers teleurgesteld worden of
verzocht, hun relsdatum later te stellen;
vooral de lijnen naar Stockholm, Praag
en Parijs, zijn reeds weken te voren
volgeboekt In bijzondere gevallen wor
den speciale vliegtuigen gecharterd, dat
gebeurde b.v. voor de UNO-gede'egeer-
den. Soms kan men alleen boeken voor
het geval er in de tussentijd nog plaat
sen zouden openvallen. Schiphol ls 's
werelds grootste transit-luchthaven;
daarom moeten er veel ingewikkelde
door-boekingen verricht worden.
Opbonw.
HET Is merkwaardig, zo veel jonge
gezichten men op de afdeling ziet. Zo
is het bij de gehele KLM; het percen
tage nieuw personeel is groot, kenmer
kend voor een bedrijf in (weder)-op-
bouw. u
We gaan van onze excursie nog even
uitrusten in het Schiphol-restaurant. dat
zoals alle gebouwen daar uitge
breid wordt. We hebben er een pracht
uitzicht op het vliegveld met zijn rijen
glanzende reuzenvogels en het bier is
opperbest. Terwijl we op de Boeking
rondneusden, ls het vliegtuig naar Cu-
racao vertrokken; nu worden in drie ta
len beurtelings de passagiers voor Lon
den en Stockholm uitgenodigd, zich voor
embarkatie gereed *e maken en zich
naar de uitgang te begeven.
Gevolg ls, dat den ober in alle talen
der wereld afrekenen wordt verzocht.
Even later vertelt de luidspreker, dat
het ïndië-vliegtuig om kwart voor vijl
zal arriveren. Daar wachten we nog
even op, want het is altijd een mooi
ogenblik als uit de zilveren buik de ge
bruinde landgenoten uit dat andere Ne
derland, aan de evenaar, door hun fa
milie worden verwelkomd. En als dan
stipt op tijd de DC-4, die vier da
gen geleden Tjililtan onder zich liet, Is
gearriveerd, stappen wij weer ir
blauwe btjs^-die ons keurig thuis brengt.
We hebben daar op Schiphol gezien,
wat er in korte tijd opgebouwd kan
worden, als Nederlanders hun schou
ders er onder zetten I
ZE zeggen dat het hem ln de ar
beidskrachten zit. Er zijn er te weinig.
En daarom zijn er ook te weinig siga
rettan. Want de minister (U weet wel
de oom van onzen ouden vriend Koen-
raad) heeft gezegd: „Liever soldaten
dan tabak" (Waar heb ik iets derge
lijks al eens gehoord?) Toen heeft hij
alle arbeiders uit de sigarettenfabrie-
ken gehaald en ze in ean battle-dress
gestoken en dus zijn de Jongens in hun
eigen vak gebleven. Want ze hebban
nu ook tabak van. Van het sol
daatje spelen dan.
De fabrikanten waren eerst veront
waardigd, neen, razend waren ze en de
vakvereniging stuurde een deputatie
naar den minister. Van oorlog en van
Overzeese gebiedsdelen. Ean mooie
deputatie was het. Alle heren droegen
lange jassen en gestreepte broeken cn
hadden voor deze gelegenheid ean
extra pakje Sweet Caporal ln hun zak
gestoken. Niet om de minister om te
kopen, want die komt er zo ook wel,
maar om Iets aan te bieden te hebben.
Toen ze binnenkwamen zei de bode.
dat ze evan moesten wachten want
Zijne Excellentie was even sigaren ha
len in die nieuwe winkel op de hoek
van het Plein. Gelukkig duurde dat
niet lang, want de winkelier had een
kistje goede panatella's achteraf ge
houden en dus was de minister gauw
weer terug op zijn bureau en kon de
conferentie beglnnan. De minister
sprak het eerst en het meest en de he
ren luisterden en durfden uit ontzag
géén stgaret op te steken. Zo gaat het
altUd bij ministers en eigenlijk haddan
die deftige meneren dat moeten weten
want per slot van rekening waren ze
niet van gisteren en een van hen was
ook al eens minister geweest.
Ja, de moeilijkheden waren groot,
zei Excellentie, maar er was toch geen
reden om te wanhopen, want ziet U,
we hebben al zo lang zonder rookar
tikelen gezeten, dat we daar wel aan
gewand zijn. Maar, en de minister
zoog eens met welbehagen aan zijn
overdadige sigaar, terwijl een glim
lachje over zijn goedmoedige gelaat
speelde maar mijne heren, het doel
heiligt de middelen.
Wanneer U en zijn stem daalde
tot een verlokkend en veelbelovend ge
fluister het nog eans even aan wilt
zien met die dienstplicht -en de ta-
baksschaarste, dan zult U binnen niet
al te langen tijd een verheugende hoe
veelheid Indische tabak in Uw fabrie
ken kunnen ontvangen. Waarvoor
dacht U, dat ik anders onze jongens
en hij pinkte tersluiks en ongezien een
traan weg onze dappere jongens,
naar Indonesië zou laten gaan?
Even zweeg de deputatie en toen
kwam de brede, de begrijpende glim
lach hun zorgelijk trekken verhelde
ren. Zij drukten den minister de hand
en offreerden op luidruchtige wijze
hun laatste Sweet Caporals.
De minister belde de bode. Wijs d£
heren even de kortste weg naar „De
Witte". Ik kom zo direct horen. Dan
i drinken we samen een borrel
Naar den Betgiek zunne
(Van een bizondere medewerker).
België gij züt een sohoon land! Vooral thans lokt een reisje over de Zuider
grenzen omdatdaar alles te koop ls. En zo hebben wU ons enige dagen
geleden reisvaardig gemaakt, hebben een wrakke, doch nog rUdbare auto met
natuurlUk slechte banden gecharterd en zijn ons in „den Belgiek" van de hui
dige toestanden op de hoogte gaan stellen.
De coloradokever
De Coloracfo-kever heeft zich thans ook
In Engeland genesteld. Reeds meer dan
60 vindplaatsen zijn gemeld, waaronder
twee vrij grote larvenkolonies. Deze in
fectie kan nu niet langer aan invoer van
b^-!*cr.".;ndse land-
Myort
Onze grensbewakers zijn voorbeelden
van rechtsorde. Op een bijna wij zou
den haast zeggen hondse wijze wer
den wij „verhoord". Misschien zagen wij
er niet uit zoals in onze passen staat
aangegeven. We werden doorgezaagd!
Het belangrijkste punt was natuurlijk de
hoeveelheid gave guldens die wij bij
ons droegen. De totale som viel blijk
baar niet mee, want onze auto werd nog
eens terdege inwendig bekeken. Einde
lijk kregen wij Juist op tijd onze uitreis
stempel plus een net papiertje waarop
de totale som die in ons bezit was, stond
aangetekend. Verder kregen wij mis
schien omdat wij zo zoet gebleven wa
ren, een „goede reis" toegewenst met de
prett-ge toevoeging: „heren U mag van
dat bedrag niets uitgeven".
SCH0BBER-DE-B0NK-
MANNETJES
Toch wel charmant vond een van de
'collega's, dat onze grensbewakers „pea-
dagogie van de grens" toepassen en ons
willen opvoeden tot „schobber-de-bonk-
mannetjes". Hij raakte er niet over uit
gepraat, haalde voorbeelden met dozij
nen voor de dag om aan te tonen, dat
dit niets met de deviezen-positie te ma
ken heeft, raasde totdat wij zonder er
erg in te hebben ergens over de grens
plots achter een Bels potteke bier za
ten. De baas van het établissement wil-
de ons wel van onze guldens afhelpen
en na krijgsraad gehouden te hebben,
besloten wij stout te zijn en een tientje'
in België te beleggen.
Schappelijke lieden
Die Belgen zijn toch schappelijke,
vriendelijke lieden. Voor ons tientje kre
gen wij 75 frankskens. Wij waren ont
hutst Wees niet elke dag de officiële
wisselkoersenlijst de franc aan op zes
cent? Onze wisselaar lachte eens ge
heimzinnig, sprak zo iets van „dat de
heren heus goed behandeld werden,
want in Antwerpen kregen we maar z<
voor een gulden en dat we toch ook
voor onderweg francs moesten hebben,
want er kan toch van alles gebeuren,
zunne?...." Wij voelden ons wel een
pietsje aan de heidenen overgeleverd,
maar onder alle omstandigheden moet
je heer blijven en zo vertrokken wij met
een niet al te vrienlelijk „tot ziens" met
een kleinigheid aan Belgische munt in
ons bezit naar Antwerpen, de stad der
Belgische steden.
Antwerpenluilekkerland
Och wat een land.... alle winkels vol
met allerlei begerenswaardige dingen.
Wij hebben onze Nederlandse ogen bij
na uit onze koppen gekeken. Een eldo
rado van alles. Onze frankskens bleken
echter ln deze winkel van Sinkel te
weinig in aantal. Na een paar kleintjes
koffie op de Groenmarkt met een or.sje
echte amandelnootjes bleek de schatkist
uitgeput te zijn. Trouwens de hoed, die
een van ons zo graag had willen kopen,
bleek maar frs. 600 te kosten. Het is
bijna te geef.
Wij zijn tenslotte ijlings uit dit land
gevlucht. Bij de grens troffen wij een
heel erg vriendelijk beambte, die geluk
kig niets zei van het verlies van ons
tientje. Ergens in ons land kochten wij
een tijdschrift. Een mooie titel A.B.C
Prijs in Nederland 027, prijs in België
frs. 3. Gedrukt in Brussel en met een
behoorlijk afzetgebied in ons land. Ze'.fs
in eigen land betalen wij met goedkeu
ring van de autoriteiten negen cent voor
de franc. Zouden we de wisselbcurs
toch maar niét afschaffen?
Fietsen in Duitsland
Ondanks het grote tekort aan ar
beidskrachten en het enorme ge
brek aan ruw materiaal, voorname
lijk rubber, wisten de rij wielfabrie
ken in de Britse zöne van Duitsland
de productie van 5000 fietsefi in
Januari tot 25.000 in Juni 1.1 op te
voeren. Voor deze nieuwe rijwielen
komen in aanmerking de leiders
van de officiële instanties, de mijn
werkers, de spoorwegarbeiders en%
zy die werkzaam zijn voor de mili
taire instanties.
Vóór de oorlog kostte een fiets
ongeveer Mk. 45,of in Neder
landse munt uitgedrukt 32JÏ0.*
Thans moet men er Mk. 75,voor
betalen of op de huidige koers van
0 20 per Rm. 15.Voor cDa
meesten van onze lezers zal dit be
richt enige wrevel te weeg bren
gen. Tijdens de Duitse bezetting
verlieten wagons vol Nederlandse
rijwielen onze Oostgrens om het
„Herrenvolk" in het genot te stel.
,len van een dergelijk vervoersmid
del. Wij, Nederlanders, konden lo
pen. Soms omdat onze fiets reeds
gestolen was. Soms omdat wij er
niet mee buiten durfden te komen,
omdat de heren bezetters last van
lange vingers hadden. Na vijf jaar
bezetting lopen- de meeste onz.e:
landgenoten nog! De Moffen heb-
i>en de oorlog verloren, onze fiet
sen braaf voor „koffie" verkwan
seld.
De Herfst staat voor de deur
Het voorjaar en de herfst heb ik
altijd de mooiste jaargetijden ge
vonden. In de lente wordt alles ge
boren en in de natuur kan men dan
alles wat leeft en groeit „geboren
zien worden"; de herfst daartegen
over brengt ons de periode, waarin
de natuur sterft.
Maar hoe mooi is het niet om te
zwerven door bossen, waar de bla
deren van de bomen in verschillen
de kleuren glanzen in de najaars
zon en in een bonte mengeling ter
aarde dalen, als een stevige ruk
wind door het woud jaagt en over
al zijn „moordend" werk verricht.
Eh langs uitgestrekte heidevelden,
die als bruine inktvlekken in het
landschap liggen en waar de zand
paden als geel-witte banen door
heen kruisen. Dan is er geen mooier
landschap dan het Hollandse, als
het de herfstinten draagt.
Nog enige luttele weekjes en het
zal zover zijn
Wat doen de vogels?
In die tijd komen drommen trek
vogels uit Noordelijker gelegen lan
den ons land binnenvliegen.
Het is niet de koude, die deze vo
gels tot trekken dwingt, doch meer
de voedselpositie, die nijpender
wordt in het gebied, waar ze ge
broed hebben.
Zij zakken dan Zuidelijker af en
komen via Noorwegen, Zweden en
Duitsland ons land binnenvallen.
Bij plotseling invallende koude
worden deze troepen groter en vol
gen elkander snel achter elkaar op,
we spreken dan van „rushes".
Meestal komen deze rushes voor
in de maand Januari by strenge
vorst. (Voorlopig zullen wij daarvan
dus nog geen last hebben.)
Voor het overgrote deel bestaan
deze groepen uit eenden en ganzen,
doch ook wel andere vogels, die de
felle kou in het Noorden afgewacht
hebben, vluchten dan ijlings naar
het Zuiden of Zuidwesten.
Eén van de hoofdtrekwegen loopt
over ons land. de vogels verplaatsen
zich n.1. langs de Westkust van
Europa. Een andere loopt via Duits
land over Italië naar Afrika.
Millioenen vogels, afkomstig uit
Scandinavië en andere in het hoge
Noorden gelegen gebieden vormen
grote groepen en beginnen de lange
reis naar het warme Zuiden.
Nu zullen we ons afvragen: „Hoe
vinden deze vogels hun weg over
deze geheel vreemde gebieden?"
Het trekinstinct.
Het is echter het Instinót, dat de
vogels er toe dwingt de Zuidelijke
richting in te slaan.
Er zyn vogels, die alleen of in
heel keine gToepjes trekken, b.v. de
roofvogels. Toch vinden zy hun weg
naar het land, waar ze de winter
zullen doorbrengen. Niemand komen
zij tegen, die hen de weg wijst, ter
wijl er in het luchtruim ook geen
ANWB-borden zijn, waarop zie kun
nen lezen, welke kant ze op moeten.
Zelfs jonge vogels, die nog nooit
eerder deze afstand hebben af ge
legd, zullen op de plaats van be
stemming aankomen.
Bakens ln de lucht
Natuurlijk sneuvelen honderden
vogels onderweg tengevolge van
uitputting; zy vallen dan in zee en
verdrinken.
Zo kan het weieens voorkomen,
dat u na een najaarsstorm een
enorme massa spreeuwen of andere
lijsterachtige vogels op het strand
vindt, die door de zee op 't strand
zijn geworpen. Spreeuwen zijn geen
watervogels, zodat ze niet op zee,
zoals de eenden gestorven zijn.
Maar in zo'n geval hebt u te ma
ken met vogels, die de overtocht
niet konden halen en een graf in de
golven hebben moeten vinden.
Een grote vijand van de vogels,
die 's nachts trekken, zijn de vuur
torens; onze gevederde vrienden
vliegen tegen het licht in, worden
er door verblind en vliegen te plet
ter tegen de harde torenwand.
De Vereniging tot Bescherming
van Vogels heeft reeds op verschei
dene vuurtorens lichten laten plaat,
sen, zodat deze bakens op de tiek-
weg geen vogellevens meer eisen.
Ook telefoondraden vormen een
ernstig gevaar. Het is my zelf eens
overkomen, dat na een heldere
maannacht ik langs een tramrails
van 5 km, waar langs telefoondra
den liepen, ik 52 dode koperwieken
en kramsvogels vond.
Dit is lechts een klein voorbeeld.
Welk een offers moet dan wel de
hele vogeltrek over ons land eisen!
Nog even wachten.
Nog kringen de zwaluwen over
velden en wegen, nog zoemen de
insecten langs de bijna uitgebloeide
zomerbloemen, maar het zal niet
lang meer duren, of ook hieraan
zal een einde gekomen zijn.
De herfst staat voor de deur, laat
hem binnenkomen met vogels van
diverse pluimage! w B. Jr.
Druk: Dagblad v. Noord-Holland N.V.
Voor de Jeugd
27. „Waarom heb Je mij in hemelsnaam van pret ln haar handen. „Geweldig,
hierheen gebracht,- vroeg Rlta verbaasd.
„Dat zal ik je uitleggen", antwoordde
Ted, „lk heb namelijk een plan."
En samen raten ze een hele tijd te fluis
teren en toen Ted klaar was, klapte Rite j «eui'
Ted", verklaarde re, „Je bent een kraan!
Zo ral Je ongetwijfeld de Alympiode
winnen! Wat zal die ouwe snoeshaan
'»n een Wandy-Koning op rijn neus JclJ -
Enthousiast bleven ze doorpraten tot
Ted zich vermande.
„Ga JtJ nu maar naar het dorp. Rits,
en zorg dat niemand me stoort.
En «e ging.
„V,oei-succes", .Ted!*