Nederlandse Unie had een positieve waarde
Commissie mei haar werk gereed
De landbouw gaat moeilijke tijden
tegemoet
Milloenennota
Voetbal programma
Commissie-Generaal te Batavia
Bioscoopbond accoord
met M.P.E.A.
Engeland-
Nederland
1946
<7i\N
SEH-tZONMBCHljRl
REGENBUIEN.
Weersverwachting, geldig tot heden
avond:
Krachtige, aan de kust en ln het
Noorden en midden van het land tij
delijk nog stormachtige. Westelijke
wind. Meest zwaar bewolkt met regen
buien. Weinig verandering van tem
peratuur.
DONDERDAG 1» SEPTEMBER 1948,
2e Jaargang No. 233-457.
Directeur: Th. W. Reenden Jr.
Hoofdredacteur: G. E. de Winter.
PAQHAD VOOS ALKMAA» EN OMGEVING
UITGAVE: N.V. NOOHDHOLLANDSL PERS IMS I.O.
Bedaetfe en Adm.i Aehterdaa 80, tel. zm. AdrertenUe-efd.: Langestraat IS. tel, 1*71.
Joe Louis sloeg ln 2 min. 9 sec.
Mauriells gisteren te New-York knock-
out.
Vanmorgen om half zes is bij
Petten een lichter op de pier gelopen
en door midden gebroken.
Thans is verschenen het rapport over de Nederlandse Unie en haar drie
manschap uitgebracht door de daartoe op verzoek van het driemanschap door
prof. ir. W. Schermer^orn benoemde commissie, welke bestond uit de heren
j, p, Fockema Andrea, voorzitter, W. M. de Brauw, H. M. J. Cassen, W. A.
Offcrhaus, A. Plate. F. L. R. Sassen, L. W. G. 8cho!ten en J. in 't_Veld, Secre
taris was de heer J. de Visser.
Het rapport maakt onderscheid tussen het uniewerk ais geheel genomen en
hetgeen te dien opzichte door leder der leden van het driemanschap is verricht,
waarbfj moet worden ln het oog gehouden, dat leder hunner niet alleen ver
antwoordelijk is voor zijn eigen daden, maar ook voor bet feit, dat hij in het
driemanschap met de beide anderen heeft samengewerkt.
Ten opzichte van het Uniewerk ais geheel genomen, fluit, naar ons gevoelen,
de balans met een voordelig saldo, aldus de conclusies van het rapport.
genomen, alles met de beste bedoelingen
hebben gedaan en zich steeds hebben voor
ogen gesteld hoe zij de Nederlandse zaak
zouden kunnen versterken en schade voor
die zaak zouden kunnen voorkomen of
afwenden.
Heilzame gevolgen
r\E oprichting van de Nederlandse Unie
heeft ongetwijfeld ln meer dan één
opzicht heilzame gevolgen gehad. Zi] bleek
to beantwoorden aan het verlangen van
het Nederlandse volk, kort na de capitu
latie, naar een samenbindend element.
Bovendien wist zij te bewerken, dat de
scherpe scheidingslijnen tussen sterk uit
eenlopende groepen der bevolking enigs
zins vervaagden en dooreenvloelen en dat
er meer dan te voren een werkelijke ge
meenschap van het Nederlandse volk
werd benaderd en dat men in brede
kringen ernstiger dan voorheen over be
langrijke problemen van staat en maat
schappij leerde 'nadenken.
De eer van dit alles komt voor een
goed deel toe aan de drie mannen,
he Initiatief tot de oprichting hebben
genomen en de leiding van de ganse be
weging hebben gehad. Het drieman
schap. dat ondanks gebleken verschil van
inzicht tot het einde toe samen is geble
ven, verdient voor zijn organisatie, door
zettingskracht en toewijding veel lof.
Uit de Unle-krlngen zijn voorts
vele illegale jr^rkers voortgekomen,
dat de Nederlandse Unie in werkelijkheid
belangrijk heeft bijgedragen tot het on
dergrondse verzet. De leiding heeft dit
verzet, al moest zij, zolang zij ln het
openbaar optrad, voor het uiterlijk zich
daartegen keren, steeds ln het oog ge
houden en vooral in het laatste tijdperk
der Unie sterk bevorderd.
De fouten
/"VNGETWIJFELD heeft het driemanschap
ook fouten gemaakt. Het zou trou
wens, gezien de bijzondere moeilijke om
standigheden en de spanning, waaronder
gewerkt werd, wel een wonder zijn ge
weest, als fouten waren uitgebleven.
Bij de beoordeling van die fouten moet
worden vooropgesteld, dat de zuivere,
warm-vaderlandse gevoelens van ieder
der leden van het driemanschap boven
twijfel verheven zijn en dat zij,'naar met
steUingheid door de commissie wordt aan-
Lady Baden Powell in ons
land
Alles te samen genomen spreekt de
commissie als haar overtuiging uit,
dat het optreden van het driemanschap
ondanks de ln het eerste moeilijke
oorlogsjaar begane fouten over het
geheel genomen ln het belang van
Nederland is geweest en dat het werk
van de Nederlandse Unie dank zij
het Initiatief van he driemanschap tot
stand gebracht als zodanig voor
Nederland een wezenlijke positieve
waarde heeft gehad.
Belgische Skymasler vermist
Een Skymaster van de Belgische lijn
op de V.S. wordt als vermist opgegeven.
Het toestel heeft 37 passagiers aan
boord. Het is Dinsdagavond van het
vliegveld Shannon (Ierland) naar New-
Foundland vertrokken.
De Duitse gemeenteraads
verkiezingen
De eindresultaten van de ge
meenteraadsverkiezingen in de fran
se zóne van Duitsland zijn als volgt:
Chr.-Democraten 3.080 zetels; On
af hankelij ken 1.074 zetels; Sociaal-
Democraten 755 zetels; Communis
ten 188 zetels.
De eindresultaten van de ge
meenteraadsverkiezingen in de pro
vincie Brandenburg (Sowjet-zöne)
zijn:
Soc. Eenheidspartij 820.600 stem
men Chr.-Democraten 259.038 stem
men; Liberaal-Democraten 236.287
stemenen.
Sociaaldemocratische zege in
Duitsland
De cijfers over de gemeentersads-ver-
ktezingen ln de Engelse zóne van Duits
land tonen aan, dat de Sociaal-Democra
ten het met een kleine meerderheid van
de Chrlaten-Democraten hebben gewon
nen:
Sfdaal-Democraten
CTiristen-Democraten
Onafhankelljken 2.534.970
Neder-Sakslsche Partij 1.002 718
Communisten 752.721
Vrije Democraten 651.721
Centrum Partij 459.425
Rijnse Volkspartij 528
Het grote verschil tussen het aantal be
haalde stemmen en het aantal zetels (de
Onafhankelljken hebben bijvoorbeeld
geveer 24.000 zetels, de Sociaal-Democra
ten ongeveer 18.000) wordt verklaard door
het feit, dat er minder stemmen nodig
zijn voor een zetel ln een dorpsgemeente
raad dan voor de gemeenteraad ln een
kleine stad. De onafhankelijke candtdaten
stamden voornamelijk uit de dorpen.
Minister Mansholf i
Landbouwtentoonstelling te Schagen
geopend
Op de Woensdag te Schagen geopende
landbouwtentoonstelling heeft de minis
ter van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening, Z.Exc. Minister S. L Mans-
holt. een rede uitgesproken, waarbij hij
erop wees, dat het op een tentoonstelling
als deze goed ls zijn gedachten te laten
gaan over datgene wat de toekomst kan
I brengen. Men moet daarbij beseffen, dat
1 het aan gt. t enkele regering ls gegeven
der I om aan een bepaalde streek een zekere
Lady laden Powell, chief gulde - -
<c welstand te brengen, doch aat men af-
wereld-organisatie va p J hankelHIt is van omstandiaheden Het wa;
voornemens een bezoek aan ons land te
brengen van 29 September t/m 8 Oc-
tober as. In verband hiermede verzoekt
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen de schoolbesturen te
willen bevorderen, dat de padvinders en
padvindsters, op de dag. waarop Lady
Baden Powell hun gemeente bezoekt,
zoveel mogelijk in de gelegenheid wor
den gesteld de ter ere van hun chief-
guide te geven demonstratie bij te wo
nen.
hankelijk ls van omstandigheden Het was
voor de oorleg niet de schuld van onze
landbouw, dat hij ln moeilijkheden ver
keerde want hij stond aai de spits. Hoe
wel wij mogen aannemen dat onze land
bouw nog steeds op een behoorlijk peil
staat moeten wij toch beseffen, dat ons
zeer moeilijke tijden te wachten staan.
Wij moeten ons realiseren, aldus de mi
nister, dat het op de duur niet mogelijk
zal zijn door te gaan met de kunstmidde
len die onze landbouw op het ogenblik
boven water houdt. Om de bedrijven aan
te passen aan de gewijzigde omstandig-
DRINSJESDAG had dit jaar onge
twijfeld een ander karakter, dan
wij uit de Jaren vóór 1940 gewend wa
ren. De plechtige opening van de Sta-
ten-Generaal had niet plaats door de
Koningin, doch in haar naam door den
Minister-President. Hierdoor en door de
staag neervallende regen was de be
langstelling voor dit belangrijke parle
mentaire gebeuren gering.
MEER echter dan in het uiterlijk
van de plechtigheid demonstreerde
zich in de millioenennota, hoezeer de
toestand sedert 1940 is veranderd. Toen
was Nederand, ondanks een diep ingrij
pende economische crisis, een welva
rende natie, thans, nu voor de eerste
maal sedert de bevrijding een staatsbe
groting aan een normaal parlement
wordt aangeboden, wordt het opnieuw
duidelijk, hoe zeer ons land verarmd is
enhoe onevenredig onze staatsuitgaven
nog altijd zijn ten aanzien van de in
komsten der staat. Spraken wij vroe
ger over de staatsbegroting als „de mil
lioenennota", nu mogen wij dit docu
ment gerust het praedicaat „Milliarden-
nota" toekennen.
gEKIJKEN wij deze begroting met
enige aandacht, voor detailbeschou
wing zullen wij dienen te wachten tot
de Regering de Memorie van Toelich
ting heeft gepubliceerd, dan zullen wij
onmiddellijk van de ernst der toestand
doordrongen zijn. Er is op dit ogenblik
geen reden het noodsein te hijsen. Wij
zouden echter onverantwoordelijk dom
doen, als wij geen acht sloegen op de
ernst, die zich achter de droge cijfers
der begroting verschuilt. Dat wij geen
reden zien voor al te groot pessimisme,
is mede hierin gefundeerd, dat deze be
groting voor het dienstjaar 1947 in
ieder geval een heel wat gunstiger beeld
vertoont, dan die voor het jaar 1946.
Toch worden wij tot de grootste voor
zichtigheid en de grootste soberheid ge
maand.
RILLEN wij het schip der 6taat
drijvende houden dan zullen wij
onze positie naar buiten belangrijk heb
ben te verstevigen. Dan zal onze indu
strie door verhoogde arbeidsintensiteit
en beperking van de interne consump
tie, de deviezen moeten leveren, die on
ze welvaart zullen kunnen herstellen.
Wij moeten rekening houden met nog
enige jaren van grote soberheid voor
ieder onzer. Dior deze zure appel zul
len wij echter heen hebben te bijten,
willen wij straks weer aan de consump
tie van minder zure vruchten toe ko
men.
£OMBER stemt het ongetwijfeld, dat
dat ruim een derde der uitgaven
van de begroting voorrekening komt
van de dienst der staatsleningen. Te
somberder, omdat wij mogen verwach
ten, dat de uitgaven op deze dienst in
de komende jaren e n stijgende tendens
zullen blijven vertonen.
Toch is er stellig reden de toekomst,
bij grote soberte en maximale krachts
inspanning van ons allen, met enig ver
trouwen te beschouwen. Minister Lief-
tinck heeft kans gezien de uitgaven in
verhouding tot de raming voor 1946 met
bijna veertien honderd millioen gulden
naar beneden te drukken. Daartegen
over staat echter een geraamde vermin
dering aan ontvangsten van ruim 725
millioen gulden. De effectieve besnoei
ing van de begroting beloopt dus onge
veer 675 millioen gulden. Het tekort zal
dan echter altijd nog ongeveer twee
milliard gulden voor het Jaar 1947 be
dragen.
Alzo ook voor 1*47 een milllardendans
op het slappe koord. Moge het koord
niet breken en de danser niet vallen!
t - DEWI.
N.B. Het tweede artikel in de serie
„Twee Jaar vrijheid" verschijnt
morgen.
heden ln binnen- en buitenland zullen
wy ona tot het uiterste moeten Inspan
nen. Onze landbouw ls steeds zeer afhan
kelijk geweest van het buitenland Kunst
meststoffen en veevoeders werden Inge
voerd. Afgewerkte producten werden
geëxporteerd. Thans wordt dikwijls het
geluld gehoord, dat wij het best doen ons
te specialiseren op de binnenlandse
markt, dit is echter onmogelijk. De ont
wikkeling sedert 1900, die voerde tot
export, is een zeer logische geweest
Nu ls het weer vanzelfsprekend dat
wij door onze dichte agrarische bevol
king ln de richting van het klein
bedrijf gedrongen worden. Het bui
tenland ls daarmede snel met zijn
oordeel klaar. Nederland zal dan maar
de structuur van het bedrijf moeten
veranderen. In de practljk zijn kleine
verschuivingen wel mogelijk, grote
structuurveranderingen zijn geheel on
uitvoerbaar
Het grote probleem.
Intussen valt aan de hand van wat men
Internationaal ziet gebeuren een lijn uit
te stippelen. Engeland voerde gedurende
de oorlog een consequente landbouw
politiek en wat hier is geschied, ls niet
meer ongedaan te maken. In de Ver.
Staten voltrok zich eveneens een grote
verschuiving, ln het bijzonder van graan
naar vlees. Hiermede gaan vroegere
zetgebieden verloren. Daarnaast hebben
wij het grote probleem van Midden-
Europa Van de opbouw van bet econo
mische leven ln Duitsland echter, ls onze
welvaart afhankelijk. De minister ging
zover dat hij sprak van een kwestie van
zijn of niet zijn. Men moet bedenken, dat
de zwaarste tijden nog komen. Als con
crete voorbeelden noemde spr. de vee
levering en de beperking van de varkens
stapel. De grote moeilijkheden daarbij
spruiten voort uit de volkomen onover
zichtelijke graanposltle. Amerika neemt
60 meer dan vroeger. Ook een land als
China ls tegenwoordig ln de markt. De
oogsten mogen elders goed zijn, w e heb
ben daarmede niet dat graan ln Neder
land.
Minister Mansholt achtte het gelukkig
dat Nederland een sterk organisatieleven
bezit De kracht blijkt mede uit het orga
niseren van deze tentoonstelling. De mi
nister wenste het gewest geluk met zijn
organisatoren en verklaarde de tentoon
stelling officieel voor geopend.
De ringende schilder
Een in Rouen vertoevende impreesario
hoorde, toen hij door de straten dezer
stad wandelde op magnifieke wijze de
grote aria uit „Wilhelm Teil" zingen
Rondziende wie daar 20 schitterend
zong, ontdekte hij een schilder, d'e be
zig was de verfkwast te ha-4 --On
middellijk klom de impressarlo de lad
der op om met den zanger te gaan pra
ten; deze bleek een zekere Jean Lecoq
te zijn, oud 35 jaar Na enig heen en
weer praten verwisselde Lecoq de verf
pot voor solfège.
Thans studeert hij zonder ophouden
voor zijn eerste openbaar optreden. On
dertussen zijn hem reeds vele contrac
ten aangeboden, welke hij tot nu toe
heeft geweigerd te accepteren.
Sonei vraagt gratie
De Japanse oorlofsmisd"'iger
Sonei heeft tot den luit. gouv.-
gen. Dr. Van Mook, een verzoek
om gratie verricht
Indien er geen gratie zal worden
verleend, zal Sonei worden geëxecu
teerd door een vuurpeleton op een
der eilanden in de nabijheid vap
Batavia. Journalisten, die hiertoe
zullen worden uitgenodigd, zullen
er bij tegenwoordig zijn.
Scheuring in de Joodse
verzetsbeweging
Dé Joodse verzetsbeweging in Pales
tina, de Hagana, heeft in Tel-Aviv vlug
schriften verspreid, waarin stelling
wordt genomen tegen de Irgoen Zwai
LeumJ en de Stern-groep, welker leden
„terroristen, gangsters, chantageplegers
en smokkelaars" genoemd worden. De
Hagana verklaart, dat beide organisaties
niet door de Joodse gemeenschap in
Palestina gefinancierd worden.
EERSTE
District I
VSV—Feyenoord
EDO—'t Gooi
Hermes DVS-DWS
RFC—Ajax
EmmaSparta
District n.
HBS—DFC
Neptunus—Haarlem
Volewijkers—Excelsior
Blauw Wit—DOS
Xerxes—Stormvogels
District III.
W agenlngenEnschBoys
Be Qulck—Qulck
VltesseGo Ahead
NEC—Tubantla
EnschedeHeracles
District TV.
RKTVV—Willem H
VVV—NOAD
Helmond la—
De Baronie DNL
NACHelmond
District V,
HeerenveenAchilles
GVAVHSC
Velocltas—Emmen
V eendam—Frlsta
Leeuwarden—Sneek
District VI.
Juliana—Bleljerheide
L.mburg—De Spechten
Sltt. Boys—Spel. Emma
Eindhoven—MVV
Brabantla—Maurlts
DISTRICT I.
Tweede klasse A.
ZFCAlkra Boys
ZeeburgiaAFC
Spartaan—West-Prlsia
RCH—WFC
Hilversum—de Kennemers
Tweede klasse B.
VolendamHBC
TOG—OSV
Watergraafsmeer—DWV
VeisenZVV
SDW—Vriendenschaar
Derde klasse A.
8LTO—Helder
KW—Succes
De Germaan—Halfweg
AhrendsGVO
De Meer—Bloemendaal
Derde klasse B.
Derde klasse C.
BeverwijkVVA
Rlpperda—ASVK
RK VVA—Schoten
De Meteoor-
Zilvermeeuwen
Aalsmeer—IW
Derde klasse D.
Hollandia—ADO '20
O WO—Zaandijk
HRCSchagen
AP GSAlcmarla-Victrlx
Vierde klasse A.
MFC—LSW '26
Grashoppers—BKC
JVC—Nw Nledorp
Wier. waardSchoorl
OudesluisTexel
Vierde klasse B.
Monnikendam—
St. George
De Rijp—Westfriezen
Sljbekarspel—Andljk
WW—SEW
PurmerendEVC
Vierde klasse C.
VroneCSV
Assendelft—Uitgeest
USVU—Randers
Vltesse '19—HSV
Alkmaar—Zeevogels
Schermerhorn verwacht resultaten
Gisteren is op het vliegveld Kemajoran te Batavia de Commissie-Generaal
aangekomen. De leden der commissie werden verwelkomd door dr. Van Mook,
mr P J Idenburg, den graaf van BUIandt, den Britsen consnl-generaai Gilbert
Mackereth. den Amerlkaansen consul-generaal W<er Foote, deo Fransen vice-
consul Alby, generaal Eric Mansergh, vice admiraal Pinke en een aantal andere
hoge officieren.
Bij zijn aankomst verklaarde prof. Scher
merhorn tegenover de pers, dat hij niet
kon zeggen, wanneer de besprekingen
zouden beginnen, doch dat zij wel zo spoe
dig mogelijk zouden aanvangen. De Com
missie-Generaal had, aldus prof. Scher
merhorn, enige tijd nodig om zich
oriënteren en de toestand ter plaatse
bestuderen.
Toen men hem vroeg, of een Brits
tussenpersoon hem welkom zou zijn, ant-
De Nederl. delegatie
bij de V.N.
De minister van Buitenlandse Za
ken. mr. c. g. w. h. baron van Boet-
zelaer van Oosterhout, is voornemens
de algemene vergadering van de Ver
enigde Naties, die op 23 October a.s.
te Lake Succes» in de Verenigde Sta
ten zal bijeenkomen, als leider van de
Nederlands# delegatie gedeeltelijk bij
te wonen.
Het Nederlandse lid van de Veilig
heidsraad, minister mr. e. N. Van Klef-
fens zal als plaatsvervanger van den
minister optreden; ook de oud-minis
ter van Buitenlandse Zaken. dr. J. H.
van Roijen, zal lid van de delegatie
zijn. Omtrent de verdere samenstelling
der delegatie, die in het geheel uit vijf
leden en vijf plaatsvervangende gede
legeerden zal bestaan en waaraan een
aantal deskundigen zal worden toege
voegd, konden op dit ogenblik nog
geen nadere mededelingen worden ge
daan.
Het ligt in de bedoeling aan de de
legatie toe te voegen een public-rela-
tions-expert, in welke functie zeer
waarschijnlijk zal benoemd worden de
heer dr. N. Slotexaalcer de Bruine, di
recteur van het Nederlandse informa-
tleburau te New York.
De algemene vergadering van de Ne
derlandse Bioscoopbond, waarvoor een
ongekend grote belangstelling be
stond, heeft gistermiddag omstreeks
4.30 uur met algemene stemmen, zowel
van de leden-exploitanten als van de
leden-exploitanten als van de leden-
filmverhuurders, besloten het accoord,
dat het hoofdbestuur met vertegen
woordigers van de M.P.E.A getroffen
heeft, te aanvaarden. De vergadering
verleende het hoofdbestuur decharge
voor het ln de Amerikaanse kwestie
gevoerde beleid.
Voort» 1» besloten een commissie in te
stellen, die op korte termijn bindend ad
vies zal uitbrengen aan het hoofdbestuur
nopens het treffen van maatregelen van
bondswege met betrekking tot de film-
voorziening van militairen. De leden
vergadering bekrachtigde het besluit van
het hoofdbestuur om aan militairen, oud-
illegale werker en BS-leden,"~die tenge
volge van hun strijd tegen den vijand
Invalide zijn geworden, op vertoon van
een door het bondsbureau uitgereikt di
ploma gratis toegang te verlenen tot de
bioscopen.
Na afloop van de vergadering werd den
bondsvoorzitter, den heer M. P. M. Ver
min. staande een ovatie gebracht.
De leiding van de M.Pi.A. in Amerika
heeft ten behoeve van het Bio-Vacan- 4
tleoord een dollarcrediet v8ÜT 25000
dollar geopend voor de aankoop van
goederen. Zij zegde tevens toe de
mogelijkheid onder het oog te zien
om uit de opbrengst van vertoningen,
die bulten het lidmaatschap om heb
ben plaats gehad, een gift aan het
Blo-Vacantieoord te doen toekomen.
RIDDER IN DE ORDE VAN
ORANJE-NASSAU.
Bij Kon. besluit ls benoemd tot ridder
ln de Orde van Oranje Nassau. Mere Cle
mentine (ln de wereld mej. M. E. van
Roermund) van de Orde van Jezus,
Maria, Joseph, te Berkel en Rodenrijs.
woordde prof. Schermerhorn: „Waarom
zou men onvriendelijk moeten zijn tegen
over iemand, die ons goede diensten zou
willen bewijzen?"
Schermerhorn zeide verder, dat de Com
missie-Generaal ledereen moest raadple
gen alvorens zij besprekingen zou kunnen
openen.
Toen men hem vroeg, of de beslissin
gen, die door de Commissie-Generaal
zouden worden genomen, als definitief
zouden worden beschouwo, antwoordde
prof. Schermerhorn: „Daar de Commis
sie-Generaal uit drie leden bestaat, die
de Nederlandse regering en de belang
rijkste partijen vertegenwoordigen, is
bet zeer onwaarschijnlijk, dat haar be
sluiten als waardeloos zullen worden
De strijd Byrnes-Wallace
President Truman zon den minister
van handel, Wallace, voor de keus ge
steld hebben niet meer te spreken over
de Amerikaanse buitenlandse politiek of
uit de regering te treden.
Volgens de „Evening Standard" zou
Byrnes ontslag nemen als minister van
Buitenlandse Zaken der V.S.. indien
president Truman zich niet volledig
achter zijn (Byrnes') buitenlandse poli
tiek stelt. Zelfs wordt aangenomen, dat
Bymes Wallace's verwijdering uit het
kabinet zal eisen.
Een minister bedenkt zich.
James Forrestal, de Amerikaanse mi
nister van Scheepvaart heeft plotseling
de redevoering, die hij voor het jaar
lijks diner van de „Nivy Industrial
Associatlon" klaar had. afgelast.
„Ik heb mij bedacht en besloten, dat
het beter is niets te zeggen", verklaarde
Forrestal tegenover verslaggevers
WIE een land bezoekt, dat hij voor de
oorlog in het geheel niet kende, waar
van hij in de oorlog de indruk kreeg,
dat men daar alles met een niet te de
finiëren zekerheid deed komt, wan
neer hij nu, na de tweede wereldoor
log, met de inwoners van dit land
wordt geconfronteerd, voor verras
sing ïn te staan, die hem bij zijn be
palingen hiervan steeds te hoog doen
grijpen.
Het land is Engeland; de verras
singen betreffen vooral vormen van
beleefdheid. Men verwondert zich
meestal niet om doodgewone dingen;
in het „huidige" Groot-Brittanië ech
ter staan wij perplex, omdat de auto
bestuurders zoo weinig m o g e 1 ij k
gebruik maken van hun claxons, om
dat de burgers zo rustig m o g e 1 lij k
in de rij gaan staan zowel voor auto
bussen als voor sigaretten, omdat men
daar met 'n minimum van ongerust
heid zijn fiets uren op straat laat staan,
omdat een jongetje ons zo hard als hij
kan narent, als wij een hoed of een
sigarenaansteker ergera hebbïn laten
liggen. Wij verwonderen ons omdat de
Engelsen hun best doen voor dingen,
die voor ons niet (meer) een belangrij-
waarde vertegenwoordigen. En
juist dit verleidt den Nederlander
licht tot de uitspraak: Wat staan die
Engelsen toch op een hoog peil van be
schaving. Wat hebben zij een beleefd-
heil. Met andere woorden: Wat zijn wij
Nederlanders, een stelletje barbaren.
O—
Afgezien van het
feit dat ieder mens
een barbaar is als
hij goederen ziet.
die in zijn land
niet en in een
ander land wel te verkrijgen zijn,
scheppen wij te veel sfeer tussen het
geen in het ene land gewoonte was en
nog steeds is, ondanks oorlog en ln het
andere land door deze oorlog (al werd
deze, nee, juist omdat deze op een an
dere wijze werd ondergaan) afgestompt
is.
Men maakt mij niet wijs dat er in
Engeland niet net zoveel lieden zijn, als
hier, die op het punt van „bereke
ningen" op een even „hoog" peil staan
als hun collega ln ons land. En als
m»n in Nederland de rush der squat-
ters op de leegstaande herenhuizen en
paleizen te Londen ook al wil camou
fleren achter de slagzin: ..Echt Engels"
dan moeet men zelf deze mensen en hun
„gemoedelijkheid" eens hebben aan
schouwd, om nog maar te zwijgen over
de arrogante wijze, waarop de Engelse
politie deze zaak in en onder handen
heeft genomen. Wat er van de Engelse
beleefdheid overblijft als het werke
lijk „urgente" dingen betreft (bv. een
belangrijke voetbalmatch in Liverpool
of Londen) ziet men als men leest hoe
veel doden er vielen bij de kaartver
koop voor deze „het leven bepalende
evenementen"Wat wij voor hogere
innerlijke beschaving verslijten, is niets
anders dan het constateren van de ver
laging van aspecten van ons eigen peil.
Wij hebben een oorlog en wat veel er
ger is een bezetting achter de rug,
waarin men meande dat het de plicht
van iedere huismoeder en vader was,
dat zij en hij zich volkomen „inzetten"
voor het gezin. Het doel heiligde on
der deze omstandigheden, dacht men,
de middelen.
Derhalve gaat het thans niet aan het
eigen volk voor een bsnde barbaren
uit te maken, alleen omdat men bij
een ander volk andere manieren of
door bepaalde ongelijke omstandighe
den veranderde manieren leert ken
nen.
O—
Deze verdediging heeft niets met
chauvinisme te maken. zij wil alleen
onderscheid maken tussen de overdrij
ving van de Engelse „beschaving" en
de overdrijving van het Nederlandse
„barbarendom" ln den vreemde. Het
is mode (geworden) in ons land het
eigen volk veelvuldig een trap te ge
ven. Het „staat" om denigrerend te
spreken over onze nationale onbe
schoftheid. Hetzij het een vorm van
zelfverheerlijking ls (omdat men zelf
natuurlijk vooral niet tot die „bende"
wil behoren en dit door een afkeurend:
„Wij zouden 't anders doen" herhaalde
lijk te kennen geeft, hetzij mm over
tuigd is van de superioriteit van onze
overburen (die toch zulke beleefde
mensen zijn): men overdrijft door on
kunde omdat men behoefte gevoelt te
kankeren uit jaloezie, uit behaagzucht
of uit misplaatst medelijden. Deze supe
rieure lieden bedenken eens hoe „laag"
wij zijn gevallen. Hoevelsn van ons, nu
na vijf jaar oorlog en een jaar vrede,
tot de conclusie zijn gekomen, dat van
al onze degelijkheid en deftigheid geen
cent meer is overgebleven, dat al het
vernis afgekrabd Is door een tijd, die
ons tot het hemd heeft uitgekleed, ook
wat betreft onze zo degelijke morele
Integriteit (die wij ons voor de oorlog
hadden aangemeten).
Het komt er te allen tijde alleen op
neer of men beseft, dat er dingen zijn,
die slechts ceremonie zijn. De hoge
hoed en de geklede ja3. de chicque
auto en de rode lippen zijn geen waar
demeters noch kan het bezit van veel
aanzien om de wille van geld bogen
op deze functie.
O
Wie veel reist kan veel vertellen.
Maar wie tegenwoordig reist, kan veel
vergelijken: en heus niet alleen het
ene met het andere land; veeleer zich
zelf en zijn volk in verschillende sta
dia van de laatste tien jarsn. Wij be
hoeven niet meer bevreesd te zijn om
het dunne laagje „beschaving" (samen
raapsel voor jan-en-alleman van ma
nleren, ceremonie en behaagzucht), dat
wij allen op ons denken, af te doen.
Ook bij de Engelsen niet, als wij nei
ging vertonen hen op het voetstuk der
super-beschaving te zetten. Men denke
dan maar eens aan hun sociale toestan
den: arbeiderswoningen, e.d. y
H. N. A,