kmaaftleï
Een vuile was uitgehangen
INjZMNBlfl
Vreemde dingen bij Bureau Nai. Veiligheid
Hei scherm gaat op
K.L.M.-toestel op Schiphol
in brand
Melkslijters nog steeds in een
slechte positie
WEINIG VERANDERING
Zwaar bewolkt methier en daar
enige neerslag en plaatselijke mist,
op sommige plaatsen tijdelijk bre
kende bewolking, weinig verande
ring In temperatuur. Matige of
zwakke wind tussen oost en zuid.
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1946
30 JAARGANG No. 247—268
Directeur: Th. W. Rejjnders Jr.
Hoofdredacteur: G. E. de Winter.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING
UITGAVE: N.V. NOORDHOLLANDSE PERS 1845 I.O.
Redactie en Adm.: Achterdam 20. tel. 2274.Advertentle-afd.: L*nz«Uaat 15, tel 5071.
Een autobus met fabrieksmeisjes, dia
op weg was naar de Heveafabrlek ta
Oosterbeek. is van de wegberm gegleden
en gekanteld.
Een vijftiental meisjes werd min of
meer ernstig naar het Gemeentezieken-ï
buis te Arnhem overgebracht.
Het ontslag van den heer Sanders
JJLT ls al weer enige maanden geleden, dat in de pers het bericht verscheen,
dat het Bureau Nationale Veiligheid zou worden opgeheven. Deze ophef
fing was het slot van een zeer onverkwikkelijke geschiedenis, waarbU de belan
gen van volk en staat werden opgeofferd aan een weerzinwekkend gekuip. De
wij" waarop de likwidatie werd uitgevoerd, was al even verbijsterend, als de
hele geschiedenis van dit Bureau Nationale veiligheid was geweest. Er versche
nen In de pers berichten, die het personeel en in het bijzQnder den heer W.
ganders, leider van de opsporingsdienst van het Bureau, op ernstige wUze in op
spraak moesten brengen. Geïnsinueerd werd, dat de heer Sanders een groot
aantal dossiers achterover zou hebben g edrukt, die later via Minister Beel weer
geheel of gedeeltelijk boven water zou den zijn gekomen. Om kort te gaan, het
publiek kreeg de indruk, dat er meer verzwegen werd. dan uitgesproken. Wat er
precies achter de schermen wm voorgevallen, bleef echter voorlopig een diep
geheim.
INMIDDELS ls er van verschillende
zijden gewerkt om meer licht in
4eze duistere zaak te brengen. Juist in
een geval, als dit, waar het gaat om
problemen van splonnage en contra-
6pionnage, is iedere geheimzinnigheid uit
do boze, is elk geintrigeer tussen lei
dende personen nog meer geoordeeld.
.Wanneer wij kennis nemen van de re
sultaten, die het onderzoek tot op dit
ogenblik hebben opgeleverd, dan vragen
wij ons met ontstelling af, hoe deze din
gen in het pas van het duitse juk be
vrijde Nederland mogelijk waren. Wij
vóelen er voorlopig niet veel voor hier
de gehele vuile was van dit gekonkel
uit te hangen. De ruimte zou ons trou
wens ontbreken. Wij willen evenwel een
tip van de sluier, die dit onsmakelijk
geval bedekt, oplichten.
Het Londense voorspel
JN Londen beschikte het Nederlandse
gouvernement over 2 concurreren
de inlichtingendiensten, n.1. het „Bureau
Inlichtingen" onder leiding van den lui
tenant-kolonel Somer en de „Militaire
Ihlichtlngen Dicns'tT Dit laatste bureau
was voornamelijk belast met de vorming
V8n en toezicht op een ondergronds le
ger in het bezette vaderland. Het bureau
van Somer steunde voornamelijk op de
door oud-officieren in Nederland opge
richte Orde Dienst, die tot taak zou
Krijgen onmiddellijk na de bevrijding de
arde tc handhaven.
Deze OD genoot stellig niet de onver
deelde sympathie van de illegaliteit.
Men vreesde, dat een gantal reaction-
naire officieren door middel van deze
OD na de bevrijding zouden pogen het
heft In handen te krijgen; om zodoen
de de wil naar vernieuwing en progres
siviteit in de kiem te smoren. Zij heb
ben het tenslotte gelukkig niet verder,
dan het beruchte Militair Gezag ge
bracht In de kringen vanTiet „Bureau
Inlichtingen" zou men over d?" ille
galiteit, in het bijzonder de Raad van
Verzet,^ hebben gesproken als een
„communistisch zoodje".
Valse voorlichting
yoOR dit B. I. was er alles aan ge-
L legen, dat (le hoogste Nederlandse
autoriteiten ln Londen onjuist werden
ingefccht over de toestand in bezet ge
bied. Zo werden door het B. L maar al
tfe vaak bij uit het vaderland ontvangen
berichten de bronnen weggelaten. Daar
door werd de indrffft gevestigd, dat alle
aitiviteit voor rekening kwam van de
OD. Zelfs schijnt men zó ver te zijn
gegaan, dat men Koningin en regering
voorspiegelde, d&t ons volk genoeg zou
hebben van democratie en perlementa-
risme.
In dit verband valt het te begrijpen,
dat men bij het „Bureau Inlichtingen"
een beetje verlegen zat met Engeland
vaarders, die juiste inlichtingen" over de
situatie in het vaderland zouden kunnen
verstrekken. Zij werden dan ook spoe
dig politiek onschadelijk gemaakt.
Zelfs minister van Heuven Goedharte
eigenaardig ontslag hU^ moest op
dienstreis in het bevrijde Zuiden toe
vallig vernemen, dat hU aan de bant
was gezet kan men niet geheel los
maken van het gestook van de heren
van het „Bureau Inlichtingen".
Bureau Nationale Veiligheid!
J^ET de totale bevrijding van ons land
kwam er een einde aan de werk
zaamheid van het „Bureau Inlichtingen",
en de andere Londense inlichtingendien
sten. Een nieuwe centrale werd gevormd
ln het „Bureau Nationale Veiligheid"
(BNV). Met een zorgvuldig voor dit werk
uitgekozen personeel zou dit bureau
moeten pogen de draden van het overige
werk van verra§d tijdens de bezetting
gepleegd te Ontwarren. Niet in de laat
ste plaats voor de toekomst van onze
nationale veiligheid, was dit van qmïnent
belang. Edoch, voor de opsporingswerk
zaamheden ook maar bij benadering wa
ren voltooid, werd het „Bureau Natio
nale veiligheid" op last van hogerhand
gelikwideerd.
Het ls Interessant en bovenal leerzaam
de kortstondige geschiedenis van dit
Bureau Nationale Veiligheid aan een
nadere beschouwing te onderwerpen.
Deze historie na te pluizen isgeen
aangename bezigheid. Wij hebben oïis
echter in het bevrijde Nederland al
voor een hele serie onaangename fei
ten geplaatst gezien. Wij verbazen ons
niet spoedig meer.
De leiding van het B.N.V.
JOT chef van het BNV werd be
noemd mr. L. Einthoven, oud
hoofdcommissaris van "politie van Rot
terdam en lid yan het driemanschap
van de voormalige Nederlandse Unie.
Het js een publiek geheim, dat dit lid
van het Unie-triumvirraat dat ook na de
bevrijding nog illusie? koesterde over
een gegroeide eenheid in ons volk; waar
mede hij alleen bewees de realiteit op
ontstellende wijze mis te vatten.
Tot de voornaamste officieren van den
heer Einthoven behoorde de chef van de
opsporingsdiénst van het BNV, de heer
W. Sanders, voorheen hoofdinspecteur
van politie te Enschede en chef van de
recherche aldaar.
Volgens de bronnen, die ons ten dien
ste staan, zou over de deskundigheid van
den heer Einthoven voor dit werk zeer
matig worden geoordeeld. Orde en een
heid tussen de verschillende afdelingen
van het Bureau vermocht hij niet te
scheppen, toen hij zich met zijn bureau
vestigde In het „Grand Hotel" te Sche
ven ingen.
Van de oprichting af heerste op het
BNV een grenseloze verwarring en za
ten de verschillende afdelingen rustig
op elkanders terrein te grasduinen.
Men verdacht een zekeren kapitein er
zelfs van met een interne spionnage-
dlenst te werken.
De zaak Richard Protze
gELANGWEKKEND is wat één der
onderchefs van den heer Sanders,
n.1. de heer Hoogendijk, chef van de af
deling, die de opgespoorde feiten en ge
gevens ordent, weet mede te delen over
het geval Richard Protse, de vader van
de Duitse contra-splonnage. In opdracht
van den heef Einthoven mocht deze
Protse niet worden gehoord over zijn
vooroorlogse activiteit. Tevens moest
met het verhoor worden gewacht tot mr.
Einthoven zelf met hem had gesproken
„Vreesde", rapporteert de heer Hoo
gendijk, „kolonel Einthoven wellicht,
dat Protse ons zou Inlichten over de
blunders op het gebied der contra-spi-
onnage begaan door een zekeren hoofd
commissaris te Rotterdam?"
Verder lezen wij in het rapport van
den heer Hoogendijk nog de volgende
merkwaardige regelen:
„Wanneer de kolonel Einthoven, zoals
ik moest constateren, Prötoe door een
speciale afgevaardigde tijdens onze af
wezigheid op Zondagen advies liet
vragen voor de organisatie van een
nieuwe geheime dienst ter vervanging
van het BNV, dan mag men toch wel
spreken van oen blunder van de eerste
grootte".
Deze Protse loopt op dit ogenblik weer
vrij In zijn vaderland rond.
De verhouding Sanders-
Einthoven
J^OND de figuur van den Heer San
ders ontwikkelde zich al spoedig
een latercampagne. Uit de kringen van
de OD kwam het praatje, dat de heer
Sanders communist zou zijn. Wij kennen
langzamerhand de tactiek, om ieder,
die minder welgevallig is. als communist
te doodverven. De heer Einthoven even
wel ging maar al te graag op deze rod
del in, althans ondernam hij niets om
haar te keren, bewerkt als hij was door
zijn militaire vrienden uit de OD^
Zo verweet een Amsterdams blad
Sanders, dat hij drie beruchte spionnen
op geheimzinnige wijze zou hebben laten
verdwijnén. De heer Einthoven zweeg,
terwijl hij kon weten, dat één in En
gelse handen was en de belde anderen
in de gevangenis zaten, respectievelijk
in Parijs en Toulouse.
Evenmin kwam de heer Einthoven tus
sen beide toen Sanders werd belasterd
in verband met zijn optreden in de zaak
Zwolsman. Wij zouden nog meer bijzon
derheden kunnen mededelen. De hierr
boven aangehaalde feiten demonstreren
echter naar onze opvatting, voldoende
dat de verhouding tussen de heren Eint
hoven en Sanders verre van idenal was.
Spionne bewerkt dossiers
DE heer Sanders_doet nog het vol
gende interessante verhaal: Op
zekere dag werd mij door een paar
rechercheurs medegedeeld, dat een
SD-secretaresse, mejuffrouw deJBruyn,
v die veel kennis had van duitse spion-
nagezaken nog steeds vrfl in Den Haag
rondliep. De heer Sanders gaf de re
chercheurs last de bewuste dame te ar
resteren. De .piannen kwamen enige
tijd later bij den heer Sanders terug
met de ontstellende mededeling, dat de
spionne al twee maanden op het Bu
reau Nationale Veiligheid werkzaam
was en ijverig rapporten zat te bewer
ken. Zij werkte daar onder de hoede
van kapitein Mulder.
Het geval-Vorrink
jyjEN weet, dat er enige tijd geleden
een hevige rel is geweest rond de
persoon van den heer Koos .Vorrink,
voorzitter van de Partij vhn de Arbeid.
Bij de werkzaamheden van het BNV
heeft deze zaak eveneens een rol ge
speeld. Vorrink werd van verraad tij
dens de bezetting beschuldigd Door zijn
optreden zouden verschillende illegale
strijders in moeilijkheden zijn geraakt.
Wie Vorrink en zijn werk kent, weet dat
hier slechts wat viezigheid uit een stink-
put opborrelde.
Toch zou mr. Einthoven, volgens San
ders. zich over Vorrink hebben uitge
laten met de woorden: „Wat een
schoft".
Ook door deze kwestie werd de ver
houding tussen Einthoven en Sanders,
die geloofde in de integriteit van Vor
rink, er niet beter op. In het geval Ar-
nold Meyer was de houding van mr.
Einthoven al even zonderling. Niet in de
laatste plaats door zijn schuld zou de
affaire Meyer tot een tragi-comedie zijn
geworden, met als achtergrond voor het
publiek de onloochenbare zekerheid, dat
het fascisme in ons land nog vele be
gunstigers rijk is.
De dossier-kwestie
PJOEWEL door den heer Sanders vele
pogingen in het werk werden ge
steld om de geest en de verhoudingen bij
het BNV te verbeteren, bleef het toch
een nare geschiedenis.
In het voorjaar van 1946 begonnen toen
de geruchten te circuleren, dat het BNV
zou worden opgeheven. Tenslotte "viel
het besluit, dat de likwidatie op 1
Augustus een feit zou worden. Dit be
tekende het einde van de carrière van
enige honderden ambtenaren. Met een
vriendelijk briefje werden ze naar huis
gestuurd.
Toen de likwidatie eenmaal een feit
was, werd het publiek opgeschrikt door
de mededeling, dat de heer Sanders dos
siers zou hebben achtergehouden. De
juiste toedracht van de zaak kwam het
publiek nooit te weten.
Inderdaad had de heer Sanders een
aantal belangrijke documenten onder
zijn berusting genomen. Hij deed dit
met het oogmerk deze in vertrouwde
handen te doen geraken, als hoedanig
hij het Directoraat Generaal voor Bi-
zondere rechtspleging niet beschouwde.
Het was echter geenszins de bedoeling
van den heer Sanders met deze zaak
enige geheimzinnigheid te betrachten.
Half Juli reeds verzocht hU den minis
ter-president een onderhoud over deze
kwestie, dat echter pas op 8 Augustus
tot stand kwam, nadat het verschillen
de malen was uitgesteld.
De heer Sanders rapporteert over deze
zaak nog het volgende:
„Aangezien ik het met de gehele ont
wikkeling van het BNV niet eens was en
verwachtte dat de wetenschap en ken
nis, die door ons werd verzameld teloor
zou gaan, besloot ik enige tijd voor de
likwidatie om het derde duplo van de
documentatie buiten hèt bureau BNV
te brengen om dit op een gegeven mo
ment. wanneer de zaken onverbidde
lijk zouden moeten stagneren, samen te
voegen met het materiaal, dat vóór de
oorlog door de Rijks-recherche was" ver
zameld om in samenwerking hiermee tot
centrale reconstructie en betere vervol
ging van de betrokkenen te komen.
Het tweede argument was. dat het bi-
zondero optreden van den heer Eiqtho-
ven mtJ geen voldoende waarborgen
betreffende zijn objectiviteit bood".
Alweer dus: een gerechtvaardigd wan
trouwen, gebaseerd op de aanwijsbare
werking van onze democratische natie
vijandige krachten.
Tenslotte werden de dossiers op 2
September aan den minister-president
ter hand gesteld. Het onderhoud, dat
plaats vond, was niet van aangename
aard. Wij zullen er echter voorlopig over
zwijgen.
Taak voor het Parlement
^IJ hebben ons best gedaan over de
zaak van het BNV met de nodige
gereserveerdheid te schrijven Er zijn
echter voldoende gegevens in ons bezit
om nog enige kolommen ta vullen.
Naar onze mening echter heeft het
Parlement d© plicht hier een nader
onderzoek in te stellen. Ons volk heeft
er recht op te weten welke duistere
machten achter de schermen hun spel
letje poker spelen. Er moet een einde
komen aan de vertrouwenscrisis die
er ten aanzien van vele officiële in
stanties by ons volk heerst.
^DEWI
Passagiers en bemanning omgekomen
Het Dakota-lijn toestel van de KLM dat gisterenavond van Londen
komende te kwart voor acht op Schiphol zou landen, heeft, door on.
bekende oorzaak, een verkeerde landing uitgevoerd. Het toestel is ten
gevolge daarvan in brand gevlogen.
Aan boord bevonden zich 21 pasagiers en 5 leden der bemanning.
Allen zijn levend verbrand Het toestel stond onder commando van den
Engelsen KLM-piloot Marebon.
N.H.C.M.V.-vergadering
Opheffing iegensielling wetielijk-buiienweüelijk
geëist
DE Noordhollandse Consumptiemelkve
Wapen van Heemskerk een eigenaardig
er, by monde van den heer Ten Cate v
doodsklok over deze vereniging geluld,
zitter, dr D Mol, werd een sterk geluid
ons niet wegpraten voor we weg zijn",
van de aanwezigen, hoewel men af en
portée van ht gehele geval niet begre
niet. De belangrijkste kwesties betroffe
en niet-wettelyke zones en de hiermee
In zijn openingswoord legde dr Mol er
de nadruk op, dat het bestuur zTch al
leen daadwerkelijk zal bemoeien met de
sanerluggwerkzaamheden indien dit na
drukkelijk door de afdelingen wordt ge
vraagd. Dank zij de vitaliteit van den
voorzitter hij had juist een dezer da
gen zijn kuitbeen gebroken, maar „ik
moest hier heen, al 'zou het dragend
moeten" vlogen de notulen en het
jaarverslag er snel door, waarbij de
heer Bakkecjiit Hoorn het bestuur voor
zijn werk dankte namens de leden. Bij
de financiële zaken toonden de. heren
Karhof (Volendam) en Lakemond (Den
Helder) hun critisch talent, doch de ge-
decharcheerde secretaris-penningmees
ter, de heer G W, Kloos, wist wel raad
met deze opponenten. Bij de hierna ont
stane discussies deelde de heer Kloos
om. mede, dat er binnenkort een aan
zienlijke reductie te verwachten is op
de omslag.
Statuten-perikelen.
Erg duidelijk was de kwestie van de
positie der standaardisatiebedrijven en
der veehouders niet, toen hiérbij verwe
zen werd naar statuten, die de ene groep
uit, doch de andere voor bestuursfunc
ties nadrukkelijk Insloten. Tóen men
26 doden
Schiphol half acht, het Lissabontoe-
stei met gezagvoerder H. Groenevcld
landt op Schiphol. In de lucht boven
Amsterdam cirkelt reeds gedurende
meer dan een half uur het Ijjntoestel
van de KLM uit Londen met als ge
zagvoerder den Engelsman Moreton.
Het is de Dakota PH-TDW, die ruim
anderhalf uur geleden van Croydon
gestart is. Waarom het toestel niet
landt^begrijpt niemand. Dan eindelek
komt de PH-TDW binnen vliegen over
het rode hoofdlichtbaken, het neon-
baken van Schiphol. Dwars over het
veld vliegt het toestel in de richting
van de ringvaart. Dwars over de start
baan, die vanavond dienst deed. Een
enorm© slag, een steekvlam. Dat
de landing moeten zijn, het werd een
catastrophe.
Schiphol elf uur. Met een auto,
ons door de KLM ter beschikking
gesteld, rijden we van een nog niet
gereed zijnde hangar over het terrein
van de plaats der onheils. Aan het
eind van startbaan 23 parkeren we
we de auto. We gaan te voet ver
der.
Dwars door het drassige veld. Dan
stuiten we op het eerstle teken, dat
hier een catastrophe is geweest. Eén
der vleugels, meer dan honderd me
ter weggeslingerd, ligt eenzaam in
de modder. We lopen er omheen, de
zoeklichten tegemoet, -waar onver
moeide werkers bezig zijn. Hier,
aan de rand van het vliegveld Schip
hol, is de Dakota bij de poging tot
landen verongelukt.
Er was maar één steekvlam, ver
telde ons een ooggetuige.
Onmiddellijk renden tientallen
mannen, die op het vliegveld werk
zaam waren, naar de rand van het
vliegveld, waar de machine was
neerggkomen.I
De bemanning van het verongelukte
KLM-toestel bestond uit de volgende
heren: Moreton, gezagvoerder; Milo,
radio-telegrafist; Vos. telegrafist en
Tiemens, boord-mecano. Ook de ste
wardess mej. Lammens kwam om het
leven.
In de contróletoren op Croydon werd
even voor de ramp op Schiphol een
radiografische boodschap van het ver
ongelukte vliegtuig opgevangen, luiden
de: „motor in brand, zetten koers naar
Schiphol".
Er viel echter niet veel meer te
redden. Hoogstens zeven minuten
brandde de uiteengeslagen resten
van de Dakoto nog na. Dan was het
stil.
[inister Ringers treedt a(,
Dr Ir J A Ringers, minister van We
deropbouw heeft zoals wU reeds berich
ten met Ingang van 15 November 1948
ontslag uit zijn functie gevraagd Van
officiële züde wordt thans gemeld, dat
H M de Koningin overeenkomstig dit
verlangen den heer Ringers met Ingang
van genoemde datum ontslag verleend
op de meest eervolle wUze, onder dank
zegging voor de vele en gewichtige
diensten' door hem bewezen.
Kabinetscrisis in België
opgelost
De Belgische eerste minister, Huysmans.
heeft verklaard, dat de kabinetscrisis is
opgelost De socialistische fractie heeft
tijdens een gisterenmiddag gehouden ver
gadering besloten, dat Brunfaut, de so
cialistische vice-voorzitter der Kamer,
zijn ontslag zal aanbieden Door deze be
slissing zal h- mogelijk worden dat
Lahaut, de voorzitter van de communis
tische party, tot vice-voorzlter van de
Kamer wordt gekozen
De firma Kaal heropent haar
haar bedrijf
EEN AANWINST VOOR
ONZE STAD.
Zaterdagmiddag om 3 uur wordt
de geheel gemoderniseerde radio-
handel van de fa. Gebrs^ Kaal in de
Houttil heropend.
Wij hebben de zaak bezichtigd en
kunnen constateren, dat de gebrs.
Kaal een winkelruimte hebben ge
kregen, die zeker in Noord-Holland
ongeëvenaard is.
Een prachtige ruime winkel van
een uitgesproken distinctie is het
resultaat van het ontwerp van den
heer Balder (RedoBalder), die te
gelijkertijd een „gramotheek" heeft
ontworpen een apart, afgeschoten
gedeelte van de zaak waar mes
de adspirant-kopers in de toekomst
(wanneer er weer een ruime keus
zal zijn) de gewenste platen zal
kunnen voorspelen. In dit vertrekje
is een goed geslaagde wandschilde
ring aangebracht, waardoorheen zich
een lint slingert met de woorden:
„Zoals het licht de bloemen kleurt,
zo kleurt muziek het leven".
Een andere noviteit is de winkel
gong, men heeft gebroken met de
oude winkelschellen of -bellen, maar
zoals dat meer in overeenstem
ming is met karakter van een radio-
en gramofoonhandel een gong
aangebracht, die bij het openen van
de deur zijn klanken laat horen.
Rest nog te vermelden, dat het
timmerwerk door de firma Bolten is
verricht, de firma S. Koster het
schilderwerk verzorgde en de uitge
breide verlichting door de firma
Jansen werd aangelegd.
Wij wensen de gebroeders Kaal
veel succes, in hun verjongde be
drijf.
reniging (NHCMV) heeft gisteren in het
e vergadering gehouden: eensdeels werd
an de Bedrijfsgroep Zuivel, bijna de
door anderen en speciaal door den voor
tegen deze suggestie geuit: „We laten
Dit realisme ondervond grote steun
tde sterk de indruk kreeg, dat velen de
pen, althans in de volle consequenties
n de gelijkstelling van de zgn. wettelijke
in verband staande locale sanering.
zich hierbij wendde tot den heer Ten
Cate kwam de veel opzienbarende vraag
vaiTdezen: „Hoe lang zullen de CHMV-
en nog bestaan?" met de gemotiveerde
mededeling, dat het In het voornemen
ligt voor geheel Nederland één vergun
ningsstelsel op te richten. Uit de vele
procesten, die tegen deze veronderstel
ling opkwamen, noteerden wij die van
den heer Kooyman uit Den Helder, die
het recht tot opiïêffing van een vereni
ging .'.alleen aan de wil van den vrijen
Nederlander gaf.
Melkslijters in de aanval
Dr Mol las tenslotte een mededeling
voor van~de Noordhollandse Bond van
Melkslijters, waarbij het bestuur van de
NHCMV werd voorgesteld om minister
Mansholt te bepraten tot iedere prijs
'Zie vervolg pag. 2)
Schildertentoonstelling t
Het Comité, dat verleden jaar in
het Alkmaars Museum de tentoon
stelling „Het J?ortret" organiseerde,
heeft van deze expositie een saldo
overgehouden.
Men is thans van plan dit bedrag
aan te wenden voor een nieuwe ten
toonstelling, welke van 21 December
tot 21 Januari a s. wordt gehouden
en waarbij speciaal jonge kunste
naars uit Alkmaar en omgeving aan
bod zullen komen. Men heeft in het
bijzonder het oog op beeldhouwers
en scliilders.
HET PAARD VAN ST. NICOLAAS.
De stalhouder, die Woensdag de
eer had St. Nicolaas per rijtuig naar
Alkmaar te brengen, verzoek* ons
mede te delen, dat niet één der
paarden van het rijtuig op hol is
geslagen, doch één der rijpaarden
van de herauten was onwillig.
Deze waren niet uit zijn stal af
komstig.
EXTRA-TREIN
HRCALCMARIA.
Voor de te Den Helder te spelen
wedstrijd HRCAlcmaria is een
extra-trein ingelegd, welke om 13.06
vertrekt en terug om 17.37 weer te
Alkmaar arriveert.
INSTITUUT VOOR ARBEIDSONT-
WIKKELING
De afdeling Alkmaar van het Instituut
voor Arbeidsontwikkeling heeft Maandag
jl. een zeer geslaagde lezing in het ABB-
gebouw georganiseerd, waarbij de heer
Kohnerd het licht liet vallen op de he
dendaagse wetenschap. As. Maandag
houdt de heer Muller, leraar ULO-school
een lezing over de natuur. Voorts deelde
men ons mede, dat de arbeiders-avond
school doorgang zal vinden Aanmeldin
gen bij den heer E. Schinkel, Bruinvis-
straat 18.
DIERENBESCHERMING.
Zwervend te Alkmaar zijn aange
troffen drie jonge hondjes. Kenteke
nen: zwart krulhaar, pl.m. 8 weken
oud; lichtbruin, pl.m. half jaar oud,
reu; smaushondje, donkere kop.
Adres: C. Verwer, Baanstraat,
OUDE MENSEN IN EEN
OUD HUIS
r\E Alkmaarders lopen er
L' meestal haastig voor
bij, doch een vreemdeling
blijft meestal even staan.
En dat is geen wonder,
want het schone dat men
dagehjks ziet. blijft op de
duur geen schoon meer.
maar wordt tot Iets alle
daags, waaraan men nau
welijks meer aandacht
schenkt. Met vele dingen
ls dat zo en dus ook met
het Hof van Sonoy aan de
Nieuweslobt. Wie het ge
bouw van Veerstraat,
Lombardsteeg of Hofplein
benadert, ziet alleen grau
we, weliswaar oude, doch
ln geen geval mooie mu
ren, doch wie langs de
Nieuwesloot het hofje
voorbij loopt, moet zich
wel een ogenblik bekoord
voelen door het aardige
binnenpleintje met de to
ren ln de hoek en de ste
nen leeuwen aan de kant
van het straatje.
De bewoners van het
hofje, verpleegden van de
Nederlands Hervormde ge
meente. ztJH oud, doch het
hofje ls nog altijd byna
vijfmaal ouder, dan de
oudst© inwoonster, die
reeds zes-en-negentig maal
de wisseling der jaargetij
den beleefde. Het hofje is
zelfs zo oud. dat Amerika
nog ontdekt moest wor
den, toen het gebouwd
werd. In 14IJ2 werd de eer-
ste steen gelegd en na
men „8 zusters religleusen"
er hun Intrek Het heette
teen nog geen .„Hof vap
Sonoy"; die naam ontstond
pas toen in 1576 de heer
van Sonoy er zijn Intrek
nam.
Niet altijd Is het hofje
aan de ouderdom gewijd
geweest: van 1658—1679
hebben vrolijke meisjes
stemmen door de marmere
gang geklonken en heb
ben rappe sleriyke voetjes
de torentrap beklommen
Dat was ln de tijd. toen
er een Franse meisjes
kostschool gevestigd was,
vlak na de periode, dat
de Gouverneur Generaal
v. d. UJn er zijn laatste
levensdagen sleet door te
dromen van het eilanden
rijk. dat „zich om de
evenaar slingert als een
gordel van Smaragd."
Eerst ln 1744. dus ruim
i0 Jaar geleden, kreeg het
hof van Sonoy zijn tegen
woordige bestemming,
doordat de diakenen van
de Ned. Herv. gemeente
t© Alkmaar eigenaar wer
den.
In 1944. het laatste oor-
losgsjaar, bestond dus het
„Tehuis voor oude man
nen en vrouwen. Hof van
Sonoy" tweehonderd Jaar
De tijdsomstandigheden
lieten een viering van dit
feit helaas niet toe.
Helaas? Zouden d© bewo
ners en bewoonsters van
het hofje eigenlijk wel de
behoefte gevoeld hebben
aan een feestdag? De man
nen roken hun pijp en le
zen de krant; de vrouwen
drinken thee. spelen do
mino of laten de poes op
hun schoot spinnen. Het
is alles zo rustig, zo echt
bezadigd in de grote dag
verblijven, dat men eigen-
tijk zou schromen, de
oude mensen uit hun rust
te halen voor dergelijke
futiliteiten. Wat is twee
honderd Jaar? Niets im
mers! Het hofje van So
noy zal nog wel vele ma
len tweehonderd Jaar ouder
zijn: het heeft de tach
tig-Jarige oorlog meege
maakt. de Franse bezet
ting, de Duitse overheer
sing, het heeft rouw- en
hoogtijdagen beleefd, ge
slachten zien geboren wor
den en sterren en niets
heeft het kunnen doen.
Het gebouw zelf staat thans
onder de hoede van Mo
numentenzorg, maar ..Mo-
numentenzorg" zal reeds
lang nlër meer bespan
als het Hofje van Sonoy
nog de haastige stedeling
een verbaasde blik zal
gunnen op zyn rustieke
binnenpleintje
Eeuwen heeft het Hof
van Sonoy reeds getrot
seerd en het zal nog vele
eeuwen zien komen en
gaan. Is er waardlggr plek
denkbaar, om oude men
sen hun laatste dagen ln
kalmte en rust te laten
slijten? S;