kmaaftleï Een vuile was uitgehangen INjZMNBlfl Vreemde dingen bij Bureau Nai. Veiligheid Hei scherm gaat op K.L.M.-toestel op Schiphol in brand Melkslijters nog steeds in een slechte positie WEINIG VERANDERING Zwaar bewolkt methier en daar enige neerslag en plaatselijke mist, op sommige plaatsen tijdelijk bre kende bewolking, weinig verande ring In temperatuur. Matige of zwakke wind tussen oost en zuid. VRIJDAG 15 NOVEMBER 1946 30 JAARGANG No. 247—268 Directeur: Th. W. Rejjnders Jr. Hoofdredacteur: G. E. de Winter. DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMGEVING UITGAVE: N.V. NOORDHOLLANDSE PERS 1845 I.O. Redactie en Adm.: Achterdam 20. tel. 2274.Advertentle-afd.: L*nz«Uaat 15, tel 5071. Een autobus met fabrieksmeisjes, dia op weg was naar de Heveafabrlek ta Oosterbeek. is van de wegberm gegleden en gekanteld. Een vijftiental meisjes werd min of meer ernstig naar het Gemeentezieken-ï buis te Arnhem overgebracht. Het ontslag van den heer Sanders JJLT ls al weer enige maanden geleden, dat in de pers het bericht verscheen, dat het Bureau Nationale Veiligheid zou worden opgeheven. Deze ophef fing was het slot van een zeer onverkwikkelijke geschiedenis, waarbU de belan gen van volk en staat werden opgeofferd aan een weerzinwekkend gekuip. De wij" waarop de likwidatie werd uitgevoerd, was al even verbijsterend, als de hele geschiedenis van dit Bureau Nationale veiligheid was geweest. Er versche nen In de pers berichten, die het personeel en in het bijzQnder den heer W. ganders, leider van de opsporingsdienst van het Bureau, op ernstige wUze in op spraak moesten brengen. Geïnsinueerd werd, dat de heer Sanders een groot aantal dossiers achterover zou hebben g edrukt, die later via Minister Beel weer geheel of gedeeltelijk boven water zou den zijn gekomen. Om kort te gaan, het publiek kreeg de indruk, dat er meer verzwegen werd. dan uitgesproken. Wat er precies achter de schermen wm voorgevallen, bleef echter voorlopig een diep geheim. INMIDDELS ls er van verschillende zijden gewerkt om meer licht in 4eze duistere zaak te brengen. Juist in een geval, als dit, waar het gaat om problemen van splonnage en contra- 6pionnage, is iedere geheimzinnigheid uit do boze, is elk geintrigeer tussen lei dende personen nog meer geoordeeld. .Wanneer wij kennis nemen van de re sultaten, die het onderzoek tot op dit ogenblik hebben opgeleverd, dan vragen wij ons met ontstelling af, hoe deze din gen in het pas van het duitse juk be vrijde Nederland mogelijk waren. Wij vóelen er voorlopig niet veel voor hier de gehele vuile was van dit gekonkel uit te hangen. De ruimte zou ons trou wens ontbreken. Wij willen evenwel een tip van de sluier, die dit onsmakelijk geval bedekt, oplichten. Het Londense voorspel JN Londen beschikte het Nederlandse gouvernement over 2 concurreren de inlichtingendiensten, n.1. het „Bureau Inlichtingen" onder leiding van den lui tenant-kolonel Somer en de „Militaire Ihlichtlngen Dicns'tT Dit laatste bureau was voornamelijk belast met de vorming V8n en toezicht op een ondergronds le ger in het bezette vaderland. Het bureau van Somer steunde voornamelijk op de door oud-officieren in Nederland opge richte Orde Dienst, die tot taak zou Krijgen onmiddellijk na de bevrijding de arde tc handhaven. Deze OD genoot stellig niet de onver deelde sympathie van de illegaliteit. Men vreesde, dat een gantal reaction- naire officieren door middel van deze OD na de bevrijding zouden pogen het heft In handen te krijgen; om zodoen de de wil naar vernieuwing en progres siviteit in de kiem te smoren. Zij heb ben het tenslotte gelukkig niet verder, dan het beruchte Militair Gezag ge bracht In de kringen vanTiet „Bureau Inlichtingen" zou men over d?" ille galiteit, in het bijzonder de Raad van Verzet,^ hebben gesproken als een „communistisch zoodje". Valse voorlichting yoOR dit B. I. was er alles aan ge- L legen, dat (le hoogste Nederlandse autoriteiten ln Londen onjuist werden ingefccht over de toestand in bezet ge bied. Zo werden door het B. L maar al tfe vaak bij uit het vaderland ontvangen berichten de bronnen weggelaten. Daar door werd de indrffft gevestigd, dat alle aitiviteit voor rekening kwam van de OD. Zelfs schijnt men zó ver te zijn gegaan, dat men Koningin en regering voorspiegelde, d&t ons volk genoeg zou hebben van democratie en perlementa- risme. In dit verband valt het te begrijpen, dat men bij het „Bureau Inlichtingen" een beetje verlegen zat met Engeland vaarders, die juiste inlichtingen" over de situatie in het vaderland zouden kunnen verstrekken. Zij werden dan ook spoe dig politiek onschadelijk gemaakt. Zelfs minister van Heuven Goedharte eigenaardig ontslag hU^ moest op dienstreis in het bevrijde Zuiden toe vallig vernemen, dat hU aan de bant was gezet kan men niet geheel los maken van het gestook van de heren van het „Bureau Inlichtingen". Bureau Nationale Veiligheid! J^ET de totale bevrijding van ons land kwam er een einde aan de werk zaamheid van het „Bureau Inlichtingen", en de andere Londense inlichtingendien sten. Een nieuwe centrale werd gevormd ln het „Bureau Nationale Veiligheid" (BNV). Met een zorgvuldig voor dit werk uitgekozen personeel zou dit bureau moeten pogen de draden van het overige werk van verra§d tijdens de bezetting gepleegd te Ontwarren. Niet in de laat ste plaats voor de toekomst van onze nationale veiligheid, was dit van qmïnent belang. Edoch, voor de opsporingswerk zaamheden ook maar bij benadering wa ren voltooid, werd het „Bureau Natio nale veiligheid" op last van hogerhand gelikwideerd. Het ls Interessant en bovenal leerzaam de kortstondige geschiedenis van dit Bureau Nationale Veiligheid aan een nadere beschouwing te onderwerpen. Deze historie na te pluizen isgeen aangename bezigheid. Wij hebben oïis echter in het bevrijde Nederland al voor een hele serie onaangename fei ten geplaatst gezien. Wij verbazen ons niet spoedig meer. De leiding van het B.N.V. JOT chef van het BNV werd be noemd mr. L. Einthoven, oud hoofdcommissaris van "politie van Rot terdam en lid yan het driemanschap van de voormalige Nederlandse Unie. Het js een publiek geheim, dat dit lid van het Unie-triumvirraat dat ook na de bevrijding nog illusie? koesterde over een gegroeide eenheid in ons volk; waar mede hij alleen bewees de realiteit op ontstellende wijze mis te vatten. Tot de voornaamste officieren van den heer Einthoven behoorde de chef van de opsporingsdiénst van het BNV, de heer W. Sanders, voorheen hoofdinspecteur van politie te Enschede en chef van de recherche aldaar. Volgens de bronnen, die ons ten dien ste staan, zou over de deskundigheid van den heer Einthoven voor dit werk zeer matig worden geoordeeld. Orde en een heid tussen de verschillende afdelingen van het Bureau vermocht hij niet te scheppen, toen hij zich met zijn bureau vestigde In het „Grand Hotel" te Sche ven ingen. Van de oprichting af heerste op het BNV een grenseloze verwarring en za ten de verschillende afdelingen rustig op elkanders terrein te grasduinen. Men verdacht een zekeren kapitein er zelfs van met een interne spionnage- dlenst te werken. De zaak Richard Protze gELANGWEKKEND is wat één der onderchefs van den heer Sanders, n.1. de heer Hoogendijk, chef van de af deling, die de opgespoorde feiten en ge gevens ordent, weet mede te delen over het geval Richard Protse, de vader van de Duitse contra-splonnage. In opdracht van den heef Einthoven mocht deze Protse niet worden gehoord over zijn vooroorlogse activiteit. Tevens moest met het verhoor worden gewacht tot mr. Einthoven zelf met hem had gesproken „Vreesde", rapporteert de heer Hoo gendijk, „kolonel Einthoven wellicht, dat Protse ons zou Inlichten over de blunders op het gebied der contra-spi- onnage begaan door een zekeren hoofd commissaris te Rotterdam?" Verder lezen wij in het rapport van den heer Hoogendijk nog de volgende merkwaardige regelen: „Wanneer de kolonel Einthoven, zoals ik moest constateren, Prötoe door een speciale afgevaardigde tijdens onze af wezigheid op Zondagen advies liet vragen voor de organisatie van een nieuwe geheime dienst ter vervanging van het BNV, dan mag men toch wel spreken van oen blunder van de eerste grootte". Deze Protse loopt op dit ogenblik weer vrij In zijn vaderland rond. De verhouding Sanders- Einthoven J^OND de figuur van den Heer San ders ontwikkelde zich al spoedig een latercampagne. Uit de kringen van de OD kwam het praatje, dat de heer Sanders communist zou zijn. Wij kennen langzamerhand de tactiek, om ieder, die minder welgevallig is. als communist te doodverven. De heer Einthoven even wel ging maar al te graag op deze rod del in, althans ondernam hij niets om haar te keren, bewerkt als hij was door zijn militaire vrienden uit de OD^ Zo verweet een Amsterdams blad Sanders, dat hij drie beruchte spionnen op geheimzinnige wijze zou hebben laten verdwijnén. De heer Einthoven zweeg, terwijl hij kon weten, dat één in En gelse handen was en de belde anderen in de gevangenis zaten, respectievelijk in Parijs en Toulouse. Evenmin kwam de heer Einthoven tus sen beide toen Sanders werd belasterd in verband met zijn optreden in de zaak Zwolsman. Wij zouden nog meer bijzon derheden kunnen mededelen. De hierr boven aangehaalde feiten demonstreren echter naar onze opvatting, voldoende dat de verhouding tussen de heren Eint hoven en Sanders verre van idenal was. Spionne bewerkt dossiers DE heer Sanders_doet nog het vol gende interessante verhaal: Op zekere dag werd mij door een paar rechercheurs medegedeeld, dat een SD-secretaresse, mejuffrouw deJBruyn, v die veel kennis had van duitse spion- nagezaken nog steeds vrfl in Den Haag rondliep. De heer Sanders gaf de re chercheurs last de bewuste dame te ar resteren. De .piannen kwamen enige tijd later bij den heer Sanders terug met de ontstellende mededeling, dat de spionne al twee maanden op het Bu reau Nationale Veiligheid werkzaam was en ijverig rapporten zat te bewer ken. Zij werkte daar onder de hoede van kapitein Mulder. Het geval-Vorrink jyjEN weet, dat er enige tijd geleden een hevige rel is geweest rond de persoon van den heer Koos .Vorrink, voorzitter van de Partij vhn de Arbeid. Bij de werkzaamheden van het BNV heeft deze zaak eveneens een rol ge speeld. Vorrink werd van verraad tij dens de bezetting beschuldigd Door zijn optreden zouden verschillende illegale strijders in moeilijkheden zijn geraakt. Wie Vorrink en zijn werk kent, weet dat hier slechts wat viezigheid uit een stink- put opborrelde. Toch zou mr. Einthoven, volgens San ders. zich over Vorrink hebben uitge laten met de woorden: „Wat een schoft". Ook door deze kwestie werd de ver houding tussen Einthoven en Sanders, die geloofde in de integriteit van Vor rink, er niet beter op. In het geval Ar- nold Meyer was de houding van mr. Einthoven al even zonderling. Niet in de laatste plaats door zijn schuld zou de affaire Meyer tot een tragi-comedie zijn geworden, met als achtergrond voor het publiek de onloochenbare zekerheid, dat het fascisme in ons land nog vele be gunstigers rijk is. De dossier-kwestie PJOEWEL door den heer Sanders vele pogingen in het werk werden ge steld om de geest en de verhoudingen bij het BNV te verbeteren, bleef het toch een nare geschiedenis. In het voorjaar van 1946 begonnen toen de geruchten te circuleren, dat het BNV zou worden opgeheven. Tenslotte "viel het besluit, dat de likwidatie op 1 Augustus een feit zou worden. Dit be tekende het einde van de carrière van enige honderden ambtenaren. Met een vriendelijk briefje werden ze naar huis gestuurd. Toen de likwidatie eenmaal een feit was, werd het publiek opgeschrikt door de mededeling, dat de heer Sanders dos siers zou hebben achtergehouden. De juiste toedracht van de zaak kwam het publiek nooit te weten. Inderdaad had de heer Sanders een aantal belangrijke documenten onder zijn berusting genomen. Hij deed dit met het oogmerk deze in vertrouwde handen te doen geraken, als hoedanig hij het Directoraat Generaal voor Bi- zondere rechtspleging niet beschouwde. Het was echter geenszins de bedoeling van den heer Sanders met deze zaak enige geheimzinnigheid te betrachten. Half Juli reeds verzocht hU den minis ter-president een onderhoud over deze kwestie, dat echter pas op 8 Augustus tot stand kwam, nadat het verschillen de malen was uitgesteld. De heer Sanders rapporteert over deze zaak nog het volgende: „Aangezien ik het met de gehele ont wikkeling van het BNV niet eens was en verwachtte dat de wetenschap en ken nis, die door ons werd verzameld teloor zou gaan, besloot ik enige tijd voor de likwidatie om het derde duplo van de documentatie buiten hèt bureau BNV te brengen om dit op een gegeven mo ment. wanneer de zaken onverbidde lijk zouden moeten stagneren, samen te voegen met het materiaal, dat vóór de oorlog door de Rijks-recherche was" ver zameld om in samenwerking hiermee tot centrale reconstructie en betere vervol ging van de betrokkenen te komen. Het tweede argument was. dat het bi- zondero optreden van den heer Eiqtho- ven mtJ geen voldoende waarborgen betreffende zijn objectiviteit bood". Alweer dus: een gerechtvaardigd wan trouwen, gebaseerd op de aanwijsbare werking van onze democratische natie vijandige krachten. Tenslotte werden de dossiers op 2 September aan den minister-president ter hand gesteld. Het onderhoud, dat plaats vond, was niet van aangename aard. Wij zullen er echter voorlopig over zwijgen. Taak voor het Parlement ^IJ hebben ons best gedaan over de zaak van het BNV met de nodige gereserveerdheid te schrijven Er zijn echter voldoende gegevens in ons bezit om nog enige kolommen ta vullen. Naar onze mening echter heeft het Parlement d© plicht hier een nader onderzoek in te stellen. Ons volk heeft er recht op te weten welke duistere machten achter de schermen hun spel letje poker spelen. Er moet een einde komen aan de vertrouwenscrisis die er ten aanzien van vele officiële in stanties by ons volk heerst. ^DEWI Passagiers en bemanning omgekomen Het Dakota-lijn toestel van de KLM dat gisterenavond van Londen komende te kwart voor acht op Schiphol zou landen, heeft, door on. bekende oorzaak, een verkeerde landing uitgevoerd. Het toestel is ten gevolge daarvan in brand gevlogen. Aan boord bevonden zich 21 pasagiers en 5 leden der bemanning. Allen zijn levend verbrand Het toestel stond onder commando van den Engelsen KLM-piloot Marebon. N.H.C.M.V.-vergadering Opheffing iegensielling wetielijk-buiienweüelijk geëist DE Noordhollandse Consumptiemelkve Wapen van Heemskerk een eigenaardig er, by monde van den heer Ten Cate v doodsklok over deze vereniging geluld, zitter, dr D Mol, werd een sterk geluid ons niet wegpraten voor we weg zijn", van de aanwezigen, hoewel men af en portée van ht gehele geval niet begre niet. De belangrijkste kwesties betroffe en niet-wettelyke zones en de hiermee In zijn openingswoord legde dr Mol er de nadruk op, dat het bestuur zTch al leen daadwerkelijk zal bemoeien met de sanerluggwerkzaamheden indien dit na drukkelijk door de afdelingen wordt ge vraagd. Dank zij de vitaliteit van den voorzitter hij had juist een dezer da gen zijn kuitbeen gebroken, maar „ik moest hier heen, al 'zou het dragend moeten" vlogen de notulen en het jaarverslag er snel door, waarbij de heer Bakkecjiit Hoorn het bestuur voor zijn werk dankte namens de leden. Bij de financiële zaken toonden de. heren Karhof (Volendam) en Lakemond (Den Helder) hun critisch talent, doch de ge- decharcheerde secretaris-penningmees ter, de heer G W, Kloos, wist wel raad met deze opponenten. Bij de hierna ont stane discussies deelde de heer Kloos om. mede, dat er binnenkort een aan zienlijke reductie te verwachten is op de omslag. Statuten-perikelen. Erg duidelijk was de kwestie van de positie der standaardisatiebedrijven en der veehouders niet, toen hiérbij verwe zen werd naar statuten, die de ene groep uit, doch de andere voor bestuursfunc ties nadrukkelijk Insloten. Tóen men 26 doden Schiphol half acht, het Lissabontoe- stei met gezagvoerder H. Groenevcld landt op Schiphol. In de lucht boven Amsterdam cirkelt reeds gedurende meer dan een half uur het Ijjntoestel van de KLM uit Londen met als ge zagvoerder den Engelsman Moreton. Het is de Dakota PH-TDW, die ruim anderhalf uur geleden van Croydon gestart is. Waarom het toestel niet landt^begrijpt niemand. Dan eindelek komt de PH-TDW binnen vliegen over het rode hoofdlichtbaken, het neon- baken van Schiphol. Dwars over het veld vliegt het toestel in de richting van de ringvaart. Dwars over de start baan, die vanavond dienst deed. Een enorm© slag, een steekvlam. Dat de landing moeten zijn, het werd een catastrophe. Schiphol elf uur. Met een auto, ons door de KLM ter beschikking gesteld, rijden we van een nog niet gereed zijnde hangar over het terrein van de plaats der onheils. Aan het eind van startbaan 23 parkeren we we de auto. We gaan te voet ver der. Dwars door het drassige veld. Dan stuiten we op het eerstle teken, dat hier een catastrophe is geweest. Eén der vleugels, meer dan honderd me ter weggeslingerd, ligt eenzaam in de modder. We lopen er omheen, de zoeklichten tegemoet, -waar onver moeide werkers bezig zijn. Hier, aan de rand van het vliegveld Schip hol, is de Dakota bij de poging tot landen verongelukt. Er was maar één steekvlam, ver telde ons een ooggetuige. Onmiddellijk renden tientallen mannen, die op het vliegveld werk zaam waren, naar de rand van het vliegveld, waar de machine was neerggkomen.I De bemanning van het verongelukte KLM-toestel bestond uit de volgende heren: Moreton, gezagvoerder; Milo, radio-telegrafist; Vos. telegrafist en Tiemens, boord-mecano. Ook de ste wardess mej. Lammens kwam om het leven. In de contróletoren op Croydon werd even voor de ramp op Schiphol een radiografische boodschap van het ver ongelukte vliegtuig opgevangen, luiden de: „motor in brand, zetten koers naar Schiphol". Er viel echter niet veel meer te redden. Hoogstens zeven minuten brandde de uiteengeslagen resten van de Dakoto nog na. Dan was het stil. [inister Ringers treedt a(, Dr Ir J A Ringers, minister van We deropbouw heeft zoals wU reeds berich ten met Ingang van 15 November 1948 ontslag uit zijn functie gevraagd Van officiële züde wordt thans gemeld, dat H M de Koningin overeenkomstig dit verlangen den heer Ringers met Ingang van genoemde datum ontslag verleend op de meest eervolle wUze, onder dank zegging voor de vele en gewichtige diensten' door hem bewezen. Kabinetscrisis in België opgelost De Belgische eerste minister, Huysmans. heeft verklaard, dat de kabinetscrisis is opgelost De socialistische fractie heeft tijdens een gisterenmiddag gehouden ver gadering besloten, dat Brunfaut, de so cialistische vice-voorzitter der Kamer, zijn ontslag zal aanbieden Door deze be slissing zal h- mogelijk worden dat Lahaut, de voorzitter van de communis tische party, tot vice-voorzlter van de Kamer wordt gekozen De firma Kaal heropent haar haar bedrijf EEN AANWINST VOOR ONZE STAD. Zaterdagmiddag om 3 uur wordt de geheel gemoderniseerde radio- handel van de fa. Gebrs^ Kaal in de Houttil heropend. Wij hebben de zaak bezichtigd en kunnen constateren, dat de gebrs. Kaal een winkelruimte hebben ge kregen, die zeker in Noord-Holland ongeëvenaard is. Een prachtige ruime winkel van een uitgesproken distinctie is het resultaat van het ontwerp van den heer Balder (RedoBalder), die te gelijkertijd een „gramotheek" heeft ontworpen een apart, afgeschoten gedeelte van de zaak waar mes de adspirant-kopers in de toekomst (wanneer er weer een ruime keus zal zijn) de gewenste platen zal kunnen voorspelen. In dit vertrekje is een goed geslaagde wandschilde ring aangebracht, waardoorheen zich een lint slingert met de woorden: „Zoals het licht de bloemen kleurt, zo kleurt muziek het leven". Een andere noviteit is de winkel gong, men heeft gebroken met de oude winkelschellen of -bellen, maar zoals dat meer in overeenstem ming is met karakter van een radio- en gramofoonhandel een gong aangebracht, die bij het openen van de deur zijn klanken laat horen. Rest nog te vermelden, dat het timmerwerk door de firma Bolten is verricht, de firma S. Koster het schilderwerk verzorgde en de uitge breide verlichting door de firma Jansen werd aangelegd. Wij wensen de gebroeders Kaal veel succes, in hun verjongde be drijf. reniging (NHCMV) heeft gisteren in het e vergadering gehouden: eensdeels werd an de Bedrijfsgroep Zuivel, bijna de door anderen en speciaal door den voor tegen deze suggestie geuit: „We laten Dit realisme ondervond grote steun tde sterk de indruk kreeg, dat velen de pen, althans in de volle consequenties n de gelijkstelling van de zgn. wettelijke in verband staande locale sanering. zich hierbij wendde tot den heer Ten Cate kwam de veel opzienbarende vraag vaiTdezen: „Hoe lang zullen de CHMV- en nog bestaan?" met de gemotiveerde mededeling, dat het In het voornemen ligt voor geheel Nederland één vergun ningsstelsel op te richten. Uit de vele procesten, die tegen deze veronderstel ling opkwamen, noteerden wij die van den heer Kooyman uit Den Helder, die het recht tot opiïêffing van een vereni ging .'.alleen aan de wil van den vrijen Nederlander gaf. Melkslijters in de aanval Dr Mol las tenslotte een mededeling voor van~de Noordhollandse Bond van Melkslijters, waarbij het bestuur van de NHCMV werd voorgesteld om minister Mansholt te bepraten tot iedere prijs 'Zie vervolg pag. 2) Schildertentoonstelling t Het Comité, dat verleden jaar in het Alkmaars Museum de tentoon stelling „Het J?ortret" organiseerde, heeft van deze expositie een saldo overgehouden. Men is thans van plan dit bedrag aan te wenden voor een nieuwe ten toonstelling, welke van 21 December tot 21 Januari a s. wordt gehouden en waarbij speciaal jonge kunste naars uit Alkmaar en omgeving aan bod zullen komen. Men heeft in het bijzonder het oog op beeldhouwers en scliilders. HET PAARD VAN ST. NICOLAAS. De stalhouder, die Woensdag de eer had St. Nicolaas per rijtuig naar Alkmaar te brengen, verzoek* ons mede te delen, dat niet één der paarden van het rijtuig op hol is geslagen, doch één der rijpaarden van de herauten was onwillig. Deze waren niet uit zijn stal af komstig. EXTRA-TREIN HRCALCMARIA. Voor de te Den Helder te spelen wedstrijd HRCAlcmaria is een extra-trein ingelegd, welke om 13.06 vertrekt en terug om 17.37 weer te Alkmaar arriveert. INSTITUUT VOOR ARBEIDSONT- WIKKELING De afdeling Alkmaar van het Instituut voor Arbeidsontwikkeling heeft Maandag jl. een zeer geslaagde lezing in het ABB- gebouw georganiseerd, waarbij de heer Kohnerd het licht liet vallen op de he dendaagse wetenschap. As. Maandag houdt de heer Muller, leraar ULO-school een lezing over de natuur. Voorts deelde men ons mede, dat de arbeiders-avond school doorgang zal vinden Aanmeldin gen bij den heer E. Schinkel, Bruinvis- straat 18. DIERENBESCHERMING. Zwervend te Alkmaar zijn aange troffen drie jonge hondjes. Kenteke nen: zwart krulhaar, pl.m. 8 weken oud; lichtbruin, pl.m. half jaar oud, reu; smaushondje, donkere kop. Adres: C. Verwer, Baanstraat, OUDE MENSEN IN EEN OUD HUIS r\E Alkmaarders lopen er L' meestal haastig voor bij, doch een vreemdeling blijft meestal even staan. En dat is geen wonder, want het schone dat men dagehjks ziet. blijft op de duur geen schoon meer. maar wordt tot Iets alle daags, waaraan men nau welijks meer aandacht schenkt. Met vele dingen ls dat zo en dus ook met het Hof van Sonoy aan de Nieuweslobt. Wie het ge bouw van Veerstraat, Lombardsteeg of Hofplein benadert, ziet alleen grau we, weliswaar oude, doch ln geen geval mooie mu ren, doch wie langs de Nieuwesloot het hofje voorbij loopt, moet zich wel een ogenblik bekoord voelen door het aardige binnenpleintje met de to ren ln de hoek en de ste nen leeuwen aan de kant van het straatje. De bewoners van het hofje, verpleegden van de Nederlands Hervormde ge meente. ztJH oud, doch het hofje ls nog altijd byna vijfmaal ouder, dan de oudst© inwoonster, die reeds zes-en-negentig maal de wisseling der jaargetij den beleefde. Het hofje is zelfs zo oud. dat Amerika nog ontdekt moest wor den, toen het gebouwd werd. In 14IJ2 werd de eer- ste steen gelegd en na men „8 zusters religleusen" er hun Intrek Het heette teen nog geen .„Hof vap Sonoy"; die naam ontstond pas toen in 1576 de heer van Sonoy er zijn Intrek nam. Niet altijd Is het hofje aan de ouderdom gewijd geweest: van 1658—1679 hebben vrolijke meisjes stemmen door de marmere gang geklonken en heb ben rappe sleriyke voetjes de torentrap beklommen Dat was ln de tijd. toen er een Franse meisjes kostschool gevestigd was, vlak na de periode, dat de Gouverneur Generaal v. d. UJn er zijn laatste levensdagen sleet door te dromen van het eilanden rijk. dat „zich om de evenaar slingert als een gordel van Smaragd." Eerst ln 1744. dus ruim i0 Jaar geleden, kreeg het hof van Sonoy zijn tegen woordige bestemming, doordat de diakenen van de Ned. Herv. gemeente t© Alkmaar eigenaar wer den. In 1944. het laatste oor- losgsjaar, bestond dus het „Tehuis voor oude man nen en vrouwen. Hof van Sonoy" tweehonderd Jaar De tijdsomstandigheden lieten een viering van dit feit helaas niet toe. Helaas? Zouden d© bewo ners en bewoonsters van het hofje eigenlijk wel de behoefte gevoeld hebben aan een feestdag? De man nen roken hun pijp en le zen de krant; de vrouwen drinken thee. spelen do mino of laten de poes op hun schoot spinnen. Het is alles zo rustig, zo echt bezadigd in de grote dag verblijven, dat men eigen- tijk zou schromen, de oude mensen uit hun rust te halen voor dergelijke futiliteiten. Wat is twee honderd Jaar? Niets im mers! Het hofje van So noy zal nog wel vele ma len tweehonderd Jaar ouder zijn: het heeft de tach tig-Jarige oorlog meege maakt. de Franse bezet ting, de Duitse overheer sing, het heeft rouw- en hoogtijdagen beleefd, ge slachten zien geboren wor den en sterren en niets heeft het kunnen doen. Het gebouw zelf staat thans onder de hoede van Mo numentenzorg, maar ..Mo- numentenzorg" zal reeds lang nlër meer bespan als het Hofje van Sonoy nog de haastige stedeling een verbaasde blik zal gunnen op zyn rustieke binnenpleintje Eeuwen heeft het Hof van Sonoy reeds getrot seerd en het zal nog vele eeuwen zien komen en gaan. Is er waardlggr plek denkbaar, om oude men sen hun laatste dagen ln kalmte en rust te laten slijten? S;

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1946 | | pagina 1