Nooduitgave
U weet het, wij gaan door en onze
krant komt terug!
DE VRIJE ALKMAARDER
DE VRIJE HOORNSE
KENNEMER KOERIER
Open brief
De minister staat achter ons
Ridders van de
droeve figuur
'V,
Bureaux: Achterdam 20 - Alkmaar
Grote Noord 107 - Hoorn
Breestraat 38 - Beverwijk
van de dagbladen
V R IJ D A G
13 DEC. 1946
Waarde collega
Aan den heer J. BIJLSMA,
Directeur van de N.V. Dagblad
voor Noord-Ilolland, voorheen
hoofdredacteur van de Hel-
derse Courant.
Ik weet niet welke gril van het lot u van uw journalistieke
ze i <en Helder heeft gewipt en heeft doen neerploffen op
<k sea-. de bevrijding leegstaande directeursstoel van het
oor Noord-Holland. Veel plezier heeft deze wisseling
vu:: en functie u naar mijn mening nog niet gebracht. En
ik heb zo'n klein beetje het vermoeden, dat gij de dag betreurt,
i werd geroepen tot het doen van ..grote zaken".
O jrnallstike bloed, collega Bijlsma. klopt nu eenmaal
op and e maat dan die van den man uit het grote en woelige
zakenleven.
i journalistieke bloed verloochent zich niet gemakkelijk:
end cd:1, eken wij deze „innerlijke stem", dan komen wij in
(hshurnu nie met ons zelf en gaan ons gevoelen als een kat, of
on - val beter, een kater in een vreemd pakhuis.
Ho het echter moge zijn, gij hebt de dop op uw vulpen
geschroeid en bent op de directeurszetel van het Dagblad voor
Noot <J-Holland geklauterd. Ik zeide reeds: ik geloof niet. dat gij
met deze wisseling van beroep hebt geboft. Dit moge ik consta-
te ei zonder dat ik .u met klaaggezangen lastig zal vallen.
Daarvan zoudt ge trouwens stellig niet zijn gediend en gelijk
hebt gij!
Maai ziet gij. het is met het dagblad voor Noord-Holland een
ietwat vreemde geschiedenis. Gij hebt er ongetwijfeld óók wel
eens i s van vernemen. Ik wil mij zeker niet opwerpen als een
historieschrijver van uw kranten, die taak zoudt gij mij trou
wens. aar ik vermoed, niet toevertrouwen. Ik wil enkel nogmaals
hc licht brengen, dat de bladen van de N.V. die gij thans
ais tl a cteur dient, .tijdens de donkere jaren van de bezetting nu
niet zo'n héél beste vaderlandse rol hebben vervuld. Ik heb mij
in gespannen, om een zo mild mogelijke voorstelling van zaken te
geven van de houding van uw bladen in een nog zéér recent
verleden.
Toen de mannen en vrouwen van de illegale bladen voor de
Duitse vuurpeletons verschenen, stonden de kolommen van de
b":ad( waarvan gij thans directeur zijt, wijd open voor de meest
verr; rlijke Duitse propaganda. Als gij er prijs op stelt, willen
wij .ge speciminen van artikelen van de kranten uwer N.V.
publict ren.
Nu weet ik zeer wel, dat de N.V. Dagblad voor Noord-Holland
s dien zoals men dat officieel noemt, is gezuiverd. Dat
bcp ie, al te compromittante figuren, uit de leiding zijn ver-
y. ijde rd geworden en voor kortere of langere tijd een ongevraagde
arbeid.ivacantie genieten.
Dat is inderdaad iets.
Maar collega Bijlsma, naar onze mening wast dit niet de
sme en af, die er op uw krant rusten en die het publiek, gezien
ei i ichting van haar belangstelling zéér goed weet te onder-
s< den. Nu kunt gij mij tegenwerpen, dat gij niet verantwoor
de!: c kunt worden gesteld voor het verleden van het Dagblad
Noord-Holland. Ik wil niet ontkennen dat gij. wat dit
•- ft. de schijn van gelijk aan uw zijde hebt. Op het moment
•r. dat gij uw huidige functie aanvaardde, naamt gij mede
ieel van de smet van het verleden op u. Dat feit is even
nt als het rekensommetje dat ons vertelt, dat twemaal twee
s en daarom, collega Bijlsma, zijn wij in een verhouding tot
r gekomen die een tikkeltje op vijandigheid lijkt en dat is
ïer. Ik schrijf hierboven nadrukkelijk een verhouding, die
jandigheid LIJKT, want ziet u, ik draag u wezenlijk geen
d hart toe al hebt gij mij dan ook de deur gewezen en
wilt gij mij niet meer ontmoeten.
Kunt u zich dit laatste feit nog herinneren? Bij die gelegen -
h; vertelde u aan onze directie, dat gij het plan had ..onze
b.aden in drie maanden te vermoorden". Heel zacht en onhoor-
e vermoorden, zoals in de grote slachthuizen van Chicago
ue xoeien en varkens worden vermoord. En elke moord betekent
daar winst voor den ondernemer. In dit beeld zit voldoende stof.
collega Bijlsma, voor een zeer uitgebreid en een zeer philosofisch
"betoog. Ik laat dat na. Er zijn op dit ogenblik concreter dingen
aan de orde, want en het publiek is er getuige van geweest
onze bladen lieten zich niet geruisloos naar de slachtbank voeren.
Wij sloegen alarm en doorkruisten daarmede het zijn uw
eigen woorden uw plannen. Nu is het natuurlijk niet prettig
aan een onaangenaam verleden te worden herinnerd, zelfs als
wan den minister van Onderwijs,
V Kunsten en Wetenschappen ont
vingen wij Donderdagmiddag onder
staande brief:
De minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen,
gelet op artikel 14, tweede lid
van het tijdelijk persbesluit
1945 (Staatsblad no. F. 177» en
het Kon. Besluit van 19 Octo-
ber 1945, no. 4, Staatscourant
no. 288, gehoord de Persraad,
heeft besloten aan de N.V. Dag
blad voor Noord-Holland, ge
vestigd te Alkmaar, DE VER
PLICHTING OP TE LEGGEN
de na te noemen bladen te doen
setten en drukken ter drukke
rij van de Noord-Hollandse
Courant:
De Vrije Alkmaarder,
De Vrije Hoornse Courant,
De Kennemer Koerier.
Iïexe beschikking laat onver
let de voorzlenijigen cn voor
schriften, ingevolge de artikelen
15 en 16 van het lijdelijk Pers
besluit 1945, door de Persraad
gegeven, met betrekking tot de
dagbladen, die te Alkmaar wor
den gedrukt.
Afschrift dezes zal worden ge
zonden aan de N.V. Dagblad
voor Noord-Holland, N.V. Noord-
Hollandse Pers 1945 in oprichting,
de Persraad en den Officier van
Justitie bij de Arrondissements
rechtbank te Alkmaar. De Mi
nister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen.
<w.g.) JOS. J. GIELEN
Op grond van deze brief
kunnen wij vaststellen dat de
hoogste autoriteiten het
recht van onze bladci» erken
nen en geheel achter ons
staan. Wij zijn in de Noord-
Hollandse persstrijd aan de
winnende hand!
dat slechts een krantenverleden is; dan wordt een mens allicht
een beetje kriebelig.
Tóch verheug ik mij erover, dat wij met onze opening van
zaken zo raak in de roos hebben geschoten. Tussen u en ons
gaapt een diepe ideologische kloof en daaraan zal ik u blijven
herinneren. Dat is een plicht in dienst van de Waarheid en de
Gerechtigheid en zeker geen bezigheid die men met enig ge
noegen verricht. Gij moogt mij geloven of niet. maar ik zal mijn
belangstelling liever bij andere onderwerpen bepalen.
Het herverschijnen van uw bladen is echter een concreet feit.
Een feit dat ons duidelijk voor ogen stelt dat een brok van het
geen wij in de moeilijke jaren van de Duitse bezetting hadden
veroverd, teloor dreigt te gaan en daartegen stellen wij ons te
weer. Moéten wij ons verzetten en züllen wij ons verzetten.
Misschien lijkt deze strijd een beetje op die van wijlen Don
Quichotte. Niettemin, deze dolende ridder, die vocht tegen wind
molens. is een onsterfenike figuur geworden. Uw onsterfelijkheid,
collega Bijlsma, is nog geenszins zeker. Ge hebt thans de eind
fase van een strijd tussen uw en onze bladen ingeluid. Gij be
schikt over de machines en daarmede over macht. Want in deze
kapitalistische maatschappij betekent het bezit van productie
middelen. i.c. zetmachines én rotatiepersen, nu eenmaal macht.
Er is echter één ding sterker dan de macht en dat is het recht.
En nu moge het wat arrogant klinken, maar ik geloof dat wij
met onze oud-illegale biaden het recht onbetwistbaar aan onze
zijde hebben. Dus. college Bijlsma. bevinden wij ons in een strijd
waar macht staat tegenover recht. En ik betreur het dat gij aan
de kant van de macht staat. Het ware beter dat wij beiden aan
de kant van het recht stonden. Dan was waarschijnlijk de
mooiere en rechtvaardige maatschappij, waarheen wij. naar ik
meen. beiden rijkhalzend uitzien, minder veraf dan zij nu schijnt.
U hebt ons op straat laten zetten. U hebt zelfs een nieuw
slot op de deur laten aanbrengen, opdat wij ons kantoor maar
niet zouden kunnen bereiken
Waarde collega, ik schreef het reeds in een vorig artikel, wij
glimlachen om dit kinderlijk gedoe. Dacht gij nu werkelijk, ons
met dit kleinzielig gepeuter klein te krijgen? Dacht gij waarlijk
dat de idee van een nieuw en beter Nederland zou sterven aan
de belemmeringen die tij ons in de weg Jegt? Dacht gij dat het
recht zich blijvend zou buigen voor macht? Dacht gij tenslotte
met dit optreden onze kranten kapot,te kunnen maken en uw
krant nieuw leven te doen toestromen? Dat bereikt gij op déze
wijze niet. Zomin als door het uitloven van een rijwiel, dat gij
nooit langs een rechte weg verkregen kunt hebben en dat, naar
ik meen te weten, gisteren dan ook prompt in beslag werd ge
nomen.
Neen, collega Bijlsma. allen in Nederland voor wie de jaren
der Duitse bezetting een harde leerschool zijn geweest, zullen het
gevaar onderkennen en daarnaar handelen. Wanneer gij met uw
kranten deze slag zoudt winnen, dan zou het er inderdaad alle
schijn van krijgen, dat de jaren der bezetting geheel tevergeefs
zouden zijn geweest. Wij, collega Bijlsma. geloven echter in dc
triomf van het recht en daarom gaan wij vol vertrouwen de toe
komst tegemoet, terwijl uw optreden getuigt van innerlijke twijfel.
Uit de strijd die thans is begonnen, zullen wij als overwinnaar
te voorschijn treden en eerder dan gij denkt. Wij verheffen ons
daar geenszins op. Wij handelen echter in overeenstemming met
het besef, het recht aan onze zijde te hebben.
Welke maatregelen door ons zijn genomen, zult u op andere
wijze ervaren. Wanneer dit geschrift onder uw ogen komt. zult
gij daarvan waarschijnlijk reeds iets hebben bemerkt, Laat ik u
dan nogmaals mogen verzekeren, dat wij dit alles zeer betreuren.
Gij hebt echter niet anders gewild. Wij zeggen het vandaag den
groten Zwijger na, „saevis tranquillus in undis". te midden der
woelende baren, voelen wij ons rustig. Wij hopen dat gij over
een zelfde rust zult mogen beschikken. De strijd tussen onze
kranten heeft het hoogtepunt "bereikt. Op dit ogenblik wens ik
u veel sterkte. D. E. W. I.
De heer Bijlsma, directeur
van het Dagblad voor Noord-
Holland. is een keihard man.
Donderdagmiddag werd hem
door den minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschap
pen gelast onze bladen te druk
ken. Wij zonden dus weer kopy
naar de zetterij. Deze werd Don
derdagochtend echter zonder
opgave van reden teruggezon
den, zodat wij worden gedwon
gen ook heden een noodkrant
uit te geven. De heer Bijlsma
lapt dus dc opdracht van den
minister aan zijn laars.
Daarmede heeft hij ongetwij
feld zij» laatste slag verloren'.
Wij spreken hem deze middag
nader voor het gerecht. Wie
wind zaait, zal storm oogsten.
Zeep voor vuile arbeid
Zij die in aanmerking komen
voor zeep voor vuile arbeid kunnen
hiervoor formulieren afhalen op de
volgende data:
Voor Hoorn. Berkhout en Aven-
horn op Maandag 16 December:
Kantoor Rode Steen, van 9—12 en
van 24 uur.
Zwaag: Maandag 16 Dec. v^n
9—11 uur.
Wognum: Dinsdag 17 Dec. van
9.30—11.30 en 1,30—3.30 uur.
Nibbixwoud: van 9.30—11.30 uur
van 9.30—11.30 uur.
SchellinkhoutDonderdag 19 Dec.
van 9.3011 uur.
Blokker: Vrijdag 20 Dec. van
9 30—11.30 en 1 30—3 30 uur.
De aanvraagformulieren moeten
direct worden ingediend.
ALKMAAR
Bonnen-woekeraarster
De politie heeft proces-verbaal op
gemaakt tegen vier personen, die
handelden in distributiebescheiden.
Een der leden van dit klaverblad,
een ..damemaakte oovendien bij
verdienste door geldbedragen uit te
lenen en daarop stamkaarten in
onderpand te nemen. Wanneer op
deze kaarten bonnen konden worden
afgehaald, toog de vrouw naar het
distributiekantoor, inde de bonnen
en inplaats van deze aan haar
slachtoffers door te geven, liet zij
de levensmiddelenkaarten in de
zwarte handel verdwijnen.
De afdeling Schagen van de
Vrouwenbond van de Partij van de
Arbeid organiseert Maandagavond
8 uur ten huize Jaspers. Oude Slot-
straat, een lezing over het onder
werp „Landbouw" Spreker is de
heer J. J. Schroevers uit Schagen.
