Ket Wezen van de
De Werkelijkheid juist even gepasseerd
D
KERK en qeesteiiik leven
Allerlei voor de Jeugd.
De schoone lei
go
Eel
(E encyclopedie zegt er nog niet veel van. De film is onlangs vijftig jaar
oud geworden en heeft een meer bewogen jeugd gehad dan de overige
muzen, maar nog is dc encyclopedist blijkbaar niet ln staat een bondige en
verantwoorde definitie te geven over het begrip zooals hö het deftig
noemt cinematografie. Wat slechts in die 50 jaar, sedert de gebroeders
l.umléro in een Parysche kelder hun baanbrekende experimenten uitvoerden,
is komen vast te staan, Is, dat de film een klasse van kunst op zichzelf kan
zijn. Met een dikke streep onder dat beperkende werkwoordje kan, overigens!
De encyclopedie zivijgt
EN daarmede zitten we midden in
dit artikel. Wat is het wezen der
film? Wat doet de film, wat wil zii
en wat bedoelde zij oorspronkelijk
"Vragen, vragen. De lezer houde
schryver van deze regelen wel ten
;oede, hij is geen encyclopedist en
__eker niet zoo'n origineele, dat hji
het antwoord op die vragen gaat
geven. Hjj is een van die vervelende
echruvers. die het probleem van tijd
tot tyd stellen en zich daar met een
veelheid van woorden, doch op door
gaans fatsoenlijke w(jze weer van af
maken. Niet echter alleen maar, om
voor krantenvulling te zorgen. Want
het probleem-film is er een van wel
iswaar minder importantie dan de
-kwesties Triest, Palestina of Indone
sië, maar toch van beteekenis.
wy behoeven er nu waarlijk niet
met ontsteltenis, of alleen maar con-
stateerend op te wijzen, dat dage
lijks zoo en zooveel millioen men-
achen den bioscoop bezoeken en daar
gretig, ongewild of critlsch den in
vloed van de ten denzen der film
ondergaan. Dat hebben, voordat dit
artikel van de pers kwam. al zoo
vele schrijvers gedaan en het aantal
bioscoopbezoekers neemt eerder toe,
dan af.
Daarvoor ls natuurlijk een reden
aan te wijzen.
Goedkoope kunst
HDT filmisch weergeven van wat
in 't dageiykach leven geschiedt
of kan geschieden, is een kunst ge
bleken, die het (moeilijk te bepalen)
midden houdt tusschen schilderen,
schrijven en componeeren en als zoo
danig is de film als kunst erkend. Dat
"beoefening dezer kunst niet altijd
kunstwerken afwenjt. ls de film niet
kwalijk te nemen, al gebeurt dit maar
al te dikwijls. Het is alleen maar erg
vervelend, dat voor een mislukt schil
derij of een valsch muziekstuk geen
gela betaald wordt en voor een mis
lukte film vvel, omdat we van te
voren bij de bioscoopkassa contant
betalen en na afloop te breed van op
vatting zijn, om over enkele kwar
tjes kabaal te maken. De publieke
smaak verschilt bovendien nergens
zoo en dit verschil treedt nergens zoo
duidelijk naar voren als b(j de film,
omdat dagelijks millloenen menschen
wel naar den bioscoop, maar niet
aiaar een schilderijententoonstelling of
een concert gaan. En de filmcritiek
staat machteloos om die enkele
kwartjes, die de bioscoop goedkooper
is.
Techniek, mooie muziek, mooie
vrouwen, mooie decors, sprookjes
sfeer, och, wat ls de filmbusiness
doortrapt simpel en wat is het film
publiek hinderlijk menscheliik. Het
vertoeft twee uur ln het behaaglijk
duister van de bioscoopzaal en ziet
door het magische linnen venster
naar menschen en omstandigheden,
zooals het van en voor zichzelf
wenscht; liefde, avontuur, romantiek,
de wrekende gerechtigheid, enz. enz.
En de advertentie kondigt dan met
een afschuwelijke, maar trefzekere
gemeenplaats aan: „Een diep-men-
echeljjk filmwerk"!
De onmogelijke oplossing
Wat Is het filmvraagstuk onoplos
baar simpel, zoolang films in donkere
FJLMRELIEF
£R gaat een anecdote over een
groot Amerikaanse h filmregis
seur, die ven schoenpoetsersjon-
yetje, zoo wan de straat opge
raapt, voor de camera brengt en
neut over zyw dagelgksche bezig
heid voor de film instrueert.
U kent natuurlijk allemaal de
kunst van het schoenpoetsen, zoo
als die door pa's en mas zorgvul
dig van geslacht op geslacht wordt
doorgegeven: niet te dik insmeren,
lang uitwrijven. De 14-jarige shoe-
shitte deed dit al 8 jaar en tot
tevredenheid t-an zijn steeds wis
selende clientèle.
De regisseur zegt: ,fichiet een
straaltje vocht op den neus van
den schoen, wrijf er met je arm
over en trek een lachende snuit
over het tesultaat"
Verontwaardiging bij den jeug
digen vakman, maar de regisseur
houdt vol: ,^Doe, zooals ik zeg en
het publiek zal gelooven, dat de
schoen glimt-. Dit is geen werke
lijkheid, dit is film!"
bioscoopzalen voor weinig geld ver
toond worden en zoolang de mensch
uit pure behaagzucht belangstelling
voor zijn Ideale ik houdt. Het wezen
van de film is de kunst geworden, om
menschen te doen gelooven in hun
betere ego, en daarom is het noodig,
dat de werkelijkheid luist even ge-
Sasseerd wordt. Een film is dus nooit
lep-menschelyk, maar de filmkunst
zelve, gelijk iedere vorm van kunst.
Millioenen menschen bezoeken
regelmatig den bioscoop. Ze kijken
naar menschen, die iets beter zijn dan
zij^lf en met wie zij zich gemakke-
lijkr kunnen transformeeren. Zoodra
de film afgeloopen is. treedt men met
tegenzin ae werkelijkheid weer bin
nen, om te ervaren, dat er hier ver
schillende onaangename misstanden
heerschen. Daaraan ergert men zich
geruimen tyd, om dit vervolgens in de
bioscoopzaal weer te vergeten.
Wat dus te doen om het filmpro
bleem op te lossen Het feillooze ver
nietigen van Hollywood. Billancourt,
Denhem, Ealing, Joinville en River-
slde en het aanleggen van een aantal
ongeriefelJike kelderruimten in Parijs,
waar op dezelfde wijze filmkunst be
oefend kan worden als schilderkunst
in de stijle straatjes van Montmartre.
L. R.
Wereldjamboree wordt in
Frankrijk gehouden
De zesde wereldjamboree, de per
ste na den oorlog zal van 9 tot 21
Augustus bij Mantes (ten N.-W. van
Parijs) aan de Seine worden gehou
den en aan de nagedachtenis van den
in 1941 overleden Lord Baden Powell
z(jn gewijd. Men verwacht 50.000
padvinders uit 44 landen, onder wie
2500 Belgen, 1500 Amerikanen, 8000
Engelschen 1.000 Nederlan
ders, 500 Hongaren, 5000 Noren,
300 Zweden en 1000 Russen.
dezelfde manier gedrar
gen als de middeleeuw-
sche ridders hun achQden
droegen. Ren fleurige po-
c hot te verleent aan het
geheel een elegante noot
en maakt een tasch van
een neutrale kleur tot
een passend geheel met
hoed, shawl of corsage
te maken.
Deze modieuze handtasch werd
ontworpen door een Hongaarsche
gravin, die sedert jaren in Enge
land woont en een groote be
kendheid heeft verworven door
haar ortgineele tasschen. Haar
laatste vondst is een vrij groote
tasch van stevig leer of stof,
waar een tweetal gleuven aan de
achterzijde de mogelijkheid biedt
de tasch over den arm te schui
ven en aldus beide handen Vry te
houden. Deze tasch wordt dus op
Tweede huwelijk
Onlangs ben lk op een kerkhof ge
weest. Er waren veel versch-gedolven
graven van jonge soldaten; zij sneuvel
den door schoten van snlpers, die ver
borgen zaten ln een boom langs dun
weg. of werden gewond op patrouille,
ergens ln de heete, droge sawahs. Op
hun graf werd een steen of een groot,
houten kruis opgericht, vermeldend hun
naam en die van hun regiment. Zij vie
len, ver van hun land, als zoovele an
dere soldaten ln dezen oorlog, en wer
den dienovereenkomstig met alle eerbied
begraven.
Maar vlak daarnaast liggen honder
den graven, zonder naam of kenteeken.
honderden graven in eentonige rijen;
niets duidt hun plaats aan dan een bam
boe paaltje met een nummer, Dat zijn
de graven van de vrouwen, die verhon
gerden achter het gedek, ln de afgeloo
pen Jaren. Er was geen eerbetoon bij
haar begrafenis, niemand was daarbij
tegenwoordig dan de koelies, die de gro-
bak voerden.
Dat ls niet zoo belangrijk; wij zijn
daar ln deze Jaren aan gewoon geraakt
Wie. van de vele duizenden, die stierven
langs de wegen van Burma of wegzon
ken ln de diepten der zee, heeft een
graf, een plek, waar men hem de laat
ste eer kan bewijzen Wij hebben ge
leerd. daarvan af te zien. Dit ls niet het
erge. Het erge ls de leegte, de open plek
in zooveel duizenden gezinnen.
Er gaat een vliegtuig naar Holland
Een man stapt ln; hij kan nog niet oud
zijn maar zijn gelaat ls gegroefd, ver
stild Ln een uitdrukking van nog niet
overwonnen smart. Naast hem zit alleen
een klein meisje. Dat is al wat hem ge
bleven ls van een gelukkig gezin. Als hij
met haar spreekt, en het smalle lintje
«inieuw strikt om haar verwaaide krul-
tjes, vertrekt zijn gezicht tot een op-
gewekten glimlach, waaraan alle natuur
lijke vreugde ontbreekt. Straks, daar
ginds ln Holland, zal hij ook dit laatste
kind achterlaten. Wat moet een man al
leen in dit land in dezen verwarden
tijd, met een klein meisje aanvangen'
Misschien vindt hij een nieuwe levens-
Een
BOVEN in het stampvolle circus
zal het trapezenummer beginnen.
Het net is opgebouwd en de vanger
hangt al schommelend aan zijn tra
peze, wachtend op de „vliegers", die
nu spoedig hun precisiewerk zullen
beginnen.
Het orkest speelt een langzame wals
en duizenden oogen richten zich op de
slanke, soepele figuren, die ln de
nok van de tent heen en weer zwaai
en en nu voor de duizendste maal hun
leven gaan wagen. Hun vaardigheid
en de betrouwbare sterke armen van
den vanger dat is alles, waarop
rij zich kunnen verlaten.
Dan gebeurt het....
vliegers laat de tra
peze los, wentelt ln
een lenige salto,
grijpt naar de uitge-
strekte handen van
den vanger.grijp'
mis en ploft on-ele
gant ln het net
Een schok gaat
door het publiek,
maar dan zijn de
lieden, dié 't altijd
beter weten, aan het woord en zeg
gen; „Doet-ie expres om "t inte
ressant te maken." Dat is niet waar.
Een goed circus-artist zal nooit ex
pres 'n „trick" laten mislukken. Niet
alleen, dat zijn artisteneer hem dat
verbiedt, maar bovendien neemt de
regisseur het horloge ter hand. want
dergelijke 6toringen bederven het
tempo van de voorstelling. Natuur-
lijk klautert de artist weer lachend
naar boven, alsof er niets aan de
hand is en zijn oefening herhalen,
maar zijn lach is niet gemeend.
MET dat al zijn door dergelijke
mislukkingen wel eens vond
sten gedaan, die een middelmatig
nummer groot hebben gemaakt'. Zoo
stortte eens een acrobaat uit de nok
van het circus omlaag, had het geluk
een paal te grijpen, bezat bovendien
zooveel tegenwoordigheid van geest
dat hij z'n nummer onmiddellijk „in
hei komische omwierp" en had met
zijn geestige excercities aan dien
paal een daverend succes.
De directie wenschte hem geluk
met zijn fortuinlijke redding. „Je hebt
gêluk gehad, maar.... zie er iets op
te vinden, dat je er een „nummer
van maakt, zonder dat je er gevaar
bij loopt."
Na veel overleg en weken van
oefening, ontstond op deze wijze een
geheel nieuw programma en werd een
klein, middelmatig luchtnummer een
internationaal vermaarde prestatie,
onder den titel „Doodensprong"
een nummer, dat den artist tot een
schatrijk man maakte.
Ook kan het gebeuren, dat een
nummer mislukt, zonder dat een
der toeschouwers het bemerkt Ernst
Schumann was langer dan een halve
eeuw een der beste paardendresseurs
uit de circuswereld. Nog op hoogen
leeftijd trok hij met het circus Sarra-
sani mee. Al kon de grijsaard ^bijna
niet meer loopen, toch hadden Je
paarden nog een ongekend ontzag
voor hem. Angstig volgden zijn col
lega's van het circus den ouden
Schumann, wetend dat bij de vurige
paarden nooit zou kunnen ontwijken,
indien er een fout werd gemaakt.
Schumann had een nummer met
COMMISSIE BEZOEKT INTER.
NEERINGSKAMPEN.
de uit leden van de subcommissie ter
bespoediging van de evacuatie, die
een onderzoek heeft ingesteld naar
de omstandigheden in interneerings-
kampen in het binnenland, ts terug,
gekeerd. Aneta verneemt, dat «e
commissie 18 kampen in Oost. en
Midden-Java heeft bezocht. De alge.
meene indruk was. dat de voedsel'oe.
stand redelijk was. Met kleeding
was het echter slecht geteld. Onge
veer 7000 geïnterneerden moeten nog
worden geëvacueerd.
zes schimmels en tijdens een avond
voorstelling wachtte hil de lange
zweep in de hand de dieren op
Het zestal stoof de o'rto in. hoH»
rond enwipte over de Inmiddels
gesloten barrière om weer door den
inoang te verdwijnen.
Een daverend crelarh steeg on. maar
Schumann redde de situatie door met
een gebaar van wanhoop over zoo
vee' ontrouw, moedeloos od den olste-
rand te gaan ritten De ongevangen
paarden werden ten tweede m»le de
olste in gestuurd en werkten daarna
feilloos het programma af.
DE beroemde figuur „August de
domme" is niets anjers Jan he'
gevolg van een mislukking. Tn een
clownsnummer was een der deelne
mers een onverbeterllike drinkebroer
en viel op een avond ln handen van
den zeer strengen directeur Renz Hil
had al in de Diste moeten ziirt maar
stond no« slerhts half gekleed
..achter". Woedend zond Renz 'den
man regelrecht de piste ln, bereid
alles te riskeeren als In Clod's naam
het kostbare „temoo" van de voor
stelling" maar nie4 gebroken werd
Bedremmeld schommelde de clown
de niste in en maakte zoo'n zotten
indruk, dat hem een ware ovat'e
werd oebracht. Zon ontstond de klas
sieke fieuur van den onfortuln'ilken
alles verkeerd doenden, steeds de
dune wordenden Dommen August
Zelfs de naam was een „clrcusnaam"
want om een of andere onbegrline-
llike reden schreeuwde het publiek
„Hela. August".
In de bonte cl reiswereld Is nu een
maal alles mogelijk, doch ook al wer
den mislukkingen tot wereld-succes
sen, het was toch steeds het genie
van den artist dat deze metamorfose
wist te bewerkstelligen.
gezellin; een nieuwe moeder voor zijn
kind, een vrouw die dat zachte, kleine
gezichtje tegen zich aan wil drukken en
liefhebben Is dat ontrouw aan zijn ge
storven vrouw? Is hij haar nu reeds, zoo
snel. vergeten? De moeder die stlerl.
omdat zij haar schamele hongerrantsoen
grootendeela aan het kind afstond? Er
komt een man terug uit Japan, na jaren
Hij weet niets; hij schrijft aan ztjn
vrouw: Ik kom! Liefste, eindelijk kom
Ik terug!" Maar zij ls al lang begraven.
In een van die lange doodsche rijen, on
der een naamloos nummerpaaltje.
Na eenlg zoeken over Java vindt hij
zijn heele reeks kleuters terug, in een
oorloesweegfruls. Een van de leidsters
heeft zijn vrouw zien sterven en de kin
deren tot zich genomen. Hij verlooft
zich met haar en er ls feest in het kin
derhuls. feest ook ln de harten der kin
deren. die een nieuwe, echte moeder
krijgen En 's avonds, bij het naar bed
gaan. dringen de andere moederlooze
kleintjes zich dicht tegen de leidsters
aan. Er ls epn nieuwe hoop ln hun kleine
hart geboren, dit kan dus. dat men weer
een moeder krijgt I ZIJ slaan hun armpjes
om haar hals en fluisteren: „Wilt U mijn
nieuwe moeder worden?"
Nieuwe huwelijken, van oorlogswedu
wen en mannen, die eenzaam terug kwa
men. Hoe velen zijn er al gesloten, hoe-
velen zullen nog gesloten worden ln deze
maanden. Kan dat geen liefde zijn? Is
dat een huwelijk „uit berekening", tpr-
wllle van de kinderen, of terwllle van
de onmacht om alleen verder te gaan?
Moet men dit veroordeelen, omdat het
geen huwelijk uit zuivere, argelooze
liefde ls?
Wij zouden willen zeggen: Integendeel!
Trouwen, dat beteekent: elkaar trouw
beloven. Misschien Is -de trouw in het
huwelijk van grooter waarde dan liefde,
ln den alledaagschen zin van het woord
Zou zulk een tweede huwelijk, geboren
uit den nood en de eenzaamheid, gebo
ren uit den innlgen wensch elkander
daarin te helpen en te troosten, geen
grooter kans van slagen hebben, dan
vele eerste huwelijken, ln jeugdige ver
liefdheid gesloten?
C. Swaan—Koopman ln ..Kerk Nieuws"
van de Prot Kerk in Indonesië.
De zending in West-Afrika
Rev. George Gunn. verbonden aan de
Buttenlandsche zending der Schotsche
Kerk en juist teruggekeerd uit Gibral
tar tn verband met de viering van het
honderdjarig bestaan van de Zending,
schrijft dat evenals vele landen ter
wereld West-Afrlka voor het probleem
van de teruggekeerde soldaten staat.
Deze menschen, van wie velen christe
nen zijn. vinden het zeer moeilijk om
Zich weer aan te passen aan het gewone
leven. Ondanks 't nog steeds heerschende
heidendom, merkte Rev Gunn dat de
Christelijke Kerk door de geheele ge
meente wordt gerespecteerd en dat de
Inboorlingen al zijn net geen christenen
of leden der Kerk. toch dikwijls dank
offers brengen, wanneer zij van een
ziekte zijn genezen of een ander kwaad
ls afgewend Maar zooals overal, is ook
hier een groot tekort aan zendelingen
en zendeling-artsen en moeten alle po
gingen in het werk wordc-n gesteld om
arbeiders voor het zendingsterrein te
vinden.
N'iauwe godsdienstige films
Twee nieuwe films op godsdienstig ge
bied. opgenomen (n Amerika. zijn naar
Engeland gekomen cn daar vertoond. ZIJ
zijn door den Amerikaanschen predikant
James K Frledrlch ontworpen om te
worden gebruikt door Zondagsscholen,
bij het godsdienstonderwijs en bij kerke.
Ujk Jeugdwerk. De titels zyn „Een stem
in de woestijn", het leven dus van Jo-
hannes den Dooper. en „De blindgebo
rene ln Jerusalem". die Jezus' eenezing
van den blindgeborene op het doek
brengt, het verhaal uit Johannes 9 Belde
films hebben het Jeruzalem van Jezus
dagen tot achtergrond wat betreft ge
bouwen. kieedtng. volksgebruiken e*c
ZU houden zich ook nauwkeurig aan de
Bijbelsche gegevens Niettemin schijnt
niet van een eerste klasse product ge
sproken te kunnen worden en ondanks
de hooge sommen, die aan de films zijn
ten koste gelegd, kunnen zij wat techni
sche uitvoering betreft, toch niet coi.
correeren met 't beste, dat op nlet-chrla-
telljk gebied ls vertoond Toch zijn deze
films waard om te worden gezien en
kunnen zij bij de genoemde arbeidster
reinen zeker van dienst zijn.
In de vacature van voorzitter van
den Bond van Nederlandsche Diacones-
senhulzen. ontstaan door het overlijden
van Ds. A. C van Uchelen. Ia benoemd
Dr C. RlCmcrs. predikant-directeur der
Luthersche Dlaconessenlnrichting te Am
sterdam.
De uitwendige zending in
Denemarken
Op een bijeenkomst van de Deensche
Zendingsvereemglngen ln Kopenhagen
werden de plannen voor de toekomst
van den Deenschen Zendingsraad be
sproken. Ook hier is het voornaamste
probleem hoe men aan meer krachten
voor de Zending moet komen De Zen
dlngsraad hoopt, dat zich veel Jonge
menschen zullen aanmelden om opgeleid
te worden aan een school, die tot dat
doel zal worden opgericht. In September
1947 hoopt men met een cursus ie kun
nen beginnen Het komende voorjaar zal
er reeds een cursus worden gegeven ln
Zendingsgeschiedenis voor predikanten.
twee kinderen, die een zwaarbelat
slee achter zich aan trokken.
„Oudejaarsavond, de heerlijkste
avond van 't jaar, vmd je ook met,
Fien?" vroeg de jongen aan 't meisje.
Ze knikte. „Alleen vergeet Kerst
avond niet!" „Ja. dat Ls natuurlijk ook
fijn, maar nu ga je spelletjes doen
en Vader leest voor uit „De Sneeuw,
koningin", en dat opblijven, o 't ls
reusachtig." En Dick stond even stil
en haalde diep adem. „Ja, dat is alles
wel heerlijk als 't leitje maar schoon
blijft Als Vader weg moet Ls de aar.
digheid er af!"
„Ik wou, dat Vader maar geen dok-
ter was!" riep de jongen boos int.
„Bah, op Kerstavond ook al, op 't
laatste moment nog een boodschap,
net toen we de cadeautjes uit zouden
pakken!"
,,'t Is nu eenmaal zo," zei Flen
berustend, „wie weet. blijft het leitje
wel leeg Maar trek eens wat harder
Dick, Neei moet a] de appelbollen
nog maken ep ze zou ook wafels bak
ken." Zwijgend trokken ze de zware
slee tussen de grote met sneeuw be
dekte sparren, die als reusachtige
Kerstbomen langs het bospad ston-
Hen.
Het doktershuis lag een eindje bul.
ten het dorp, de patiënten mopper,
den vaak, maar er was maar één
dokter Van Houten en daarvoor liep
je eigenlijk toch we) graag een eindje.
Hans. de tamme kraai, zat op de met
sneeuw bedekte tuintafel en vloog
krassend op, toen F.en en Dick aan.
kwamen Hij zette zich op de zak
met appelen, die op de slee lag en
begon, ijverig te pikken. „Pas pp
Hans jij krijgt vanavond geen ap
pelbol," dreigde Dick. Als antwoord
vloog Hans op Dick's hoofd en pikte
hem eens ln zijn kuif. Robbie, de
Benjamin, deed de deur open. „Kom
gauw, Neel wacht al op jullie!" De
slee werd afgeladen en weldra was
het in de grote keuken een drukte
van belang. Fien schilde de appels,
Dick boorde de klokhu.zen eruit,
Robbie keek of er niet een appeltje
brak, dat dan opgepeuzeld moest
worden, en Neel maakte het lekkere
vulsel van suiker en kaneel. Nettie,
de oudste, kwam binnen met een
groot blati, waarop voor elk een geu
rig kopje thee en een krakeling!
„Help je mee'", vroeg Fien. „Ik ben
met Moeder broodjes aan 't smeren
voor vanavond!" „Room'" vroeg
Fien hoopvol, die een afschuw van
margarine had en stellig met een
boterboer wilde trouwen „Allemaal
marg, hoor!" plaagde Nellie en ver
dween.
„Wat ben je stil, Dick," zei Neel,
„scheelt er wat aan?" „Ik wel nee,
hoe kom je er brj?" Maar Dick wa6
wél stil hij luisterde naar een stem
die steeds weer zei: „Als het leitje
maar leeg blijft." Het leitje moést lee
blijven, daar zou hij wel voor zor
gen. De boodschappen die nu kwa
men deed Vader nog af. Maar na 't
avondeten gingen Moeder en Vader
naar de kerk, hls Paps weg kon,
tenminste! En wat dan kwam, mocht
niet op 't leitje geschreven worden.
Dat stond vast. Kerstavond was al
bedorven, Oudejaarsavond mócht niet
mislukken.
Vader kwam laat. „Zyn er nog
boodschappen, twee maar? Mooi, d.e
werk ik nog even af voor we naar
de kerk gaan!" „Moet je vanavond
nog weg?" vroeg Moeder. „Ais 't
een beetje meeloopt niet. Er zijn er
nog weg?" vroeg Moeder. „Ais 't
.•loopt niet. Er zijn er
twee, dié me nodig zouden kunnen
hebben, ais de koorts oploopt, dan
is er wei gevaar en moet ik er nog
heen."
Dick kwam binnen „Vader gaan
we nog kwartetten en ganzenborden
en leest u nu „De Sneeuwkoningin"
u.t?" „Dan mogen we we' de bele
nacht opbleven, jongetje, als Je dat
allemaal wilt." lachte Vader, „maar
kom ik moet weg. Moede- over een
half uur kom ik je halen. Den je dan
klaar?" Wee was Vader. Moeder elng
zich verkleaen en Dick bracht Neel
een bezoek, die. geholpen door Nellie,
zich door een stapel vuile borden en
schalen heen worstelde. „Neen. ik zal
ie eens helpen, ik Iet vanavond op de
bel." „Goed zo. jongetje, eindig Jij
't oude jaar maar met een goede daad
voor die oude Neel en negin het
nieuwe jaar er ook maar mee. Ter.
wijl Fien Rob naar bed bracht legde
D.ck alles klaar voor 't feest. Het
sprookjesboek van Andersen. het gan_
zenbord, kwartetspel, maar onuertua-
sen lette h(j scherp op de bel. Eigen
lijk was het beter als hij zo'n beetje
in de hall bivakkeerde, dan noords
hij ze wel het stoepje opkomen en kon
hij opendoen voor ze belden; de ande
ren hadden er immers niets mee tóf
maken.
Daar reed Vaders auto voor. Vlug
als de wind was Dick weer in da
huiskamer. Dick hoorde hem naar 't
leitje lopen, dat aan de muur hing.
Daar stond niets op en zou ook niets
opkomen. Moeder riep nog: „Neel, zet
je alles klaar In de kamer, en Nellie,
als je de tafel dekt in de voorkamer,
:et je dan de kaarsen n.et? Dag
riep Moeder plagend, „jij wil
zeker graag naar bed?"
Dick,
Nauwelijks waren Vader en Moe
der weg, of Dick was weer op post.
Twee keer klonk er een stap op de
stoep, maar vóór de uilgestoken hand
de bel had kunnen grijpen had Dick
al geopend. „Of Dokter bij
Jol wou komen, de koorts liep
op!" En de volgende kwam met
dezetfde boodschap. Dick zei met een
effen gezicht: ,,'t Komt m orde."
Morgenochtend vroeg zou h(J Vader
de boodschappen geven 't Was maar
goed, dat hij 't niet opschreef.
Vrouw Bo) en Hansje Harmsen woon
den zeker een uur uit elkaar en wa
ren alleen maar langs smalle paadjes
bereikbaar op de f.ets, Vader had
daar aan zijn auto niets, dus als Va
der om 9 Qur uit de kerk kwam was
hij nog wel twee uur onder weg en
was de Oudejaarsavond zo goed als
voorbij.
Eindelijk klonk het bekende getoe
ter Daar waren ze. FeestelHk zag de
kamer eruit, kaarsen brandden, scha
len appelbollen en wafels, leder ge
zicht straalde. Vader's eerste gang
was naar 't leitje. „Gelukkig.
zuchtte hij verlicht, „niets!" Dick
was nu een heel klein beetje blij toen
hij zag hoe opgelucht Vader was.
Zooeven voelde hij zich wel erg onge
lukkig.
Het Indische Departement
van Sociale Zaken
Tekort aan geschoold personeel
Sedert 17 December vertoeft ln
ons iand de heer B. Krijger, directeur
van het op 1 December 1946 te Ba
tavia ingestelde departement van
sociale zaken.
Een journalist had met den pas
benoemden directeur een onderhoud,
waarin deze het doei van zijn komst
uiteenzette, n.1. het treffen van
voorbereidende maarregelen voor bei
werven van personeel.
De heer Kryger wees er op, dat hy
zich daarbij geenszins zal beperken
tot het verkrijgen van ambtenaren
voor zyn eigen departement, daar
men op het oog en blik in Indië alge
meen met groote moeilijkheden op
het gebied van de personeelsvoorzie
ning te kampen heeft. Dit geldt wei
in de eerste plaats voor die posten,
die menschen met speciale ervaring
eischen. De huidige overheldsbezet-
ting in die categorie bedraagt slechts
30 van de noodige sterkte. De
heer Krijger deelde mede, dat hij
voorstelt langs twee wegen verbete
ring ln den bestaanden, uiterst zor-
gely'ken toestand te brengen, t.w.:
door bevordering van een zoo spoe
dig mogei ijken terugkeer der gere-
Satrieerde ambtenaren. Aangezien
it nog geen volledige oplossing zal
zijn, door een beroep te doen op de
Nederlandsche autoriteiten ten einde
hun medewerking te verkrijgen voor
de bezetting van de dan nog in ruime
mate overblijvende posten. De heer
Krijger deelde mede reeds eerder
voor een dergelijke moeilijkheid te
hebben gestaan, namelijk na 10 Mei
1940. toen de toevoer van menschen-
materiaal uit Nederland geheel was
afgesneden. Teneinde in de bestaande
behoeften te kunnen voorzien ia men
toen o.a. overgegaan tot instelling
van een „bijkantoor" te Pretoria, ln
het bijzonder voor de werving van
technische krachten.
De moeilijkheden van het oogen-
blik zijn echter nog aanzienlijk groo
ter. De maatschappelijke machine is
immers ais het ware geheel verdwe
nen en moet van den grond af her
opgebouwd worden.
De heer Krijger vertelde verder,
dat de thans bestaande departemen
ten t.z.t. aan de nieuwe Negara's
(staten) voorlichtingen en hulp ln
diverse aangelegenheden zullen ge
ven en daartoe ook hun apparatuur
ter beschikking zullen stellen.
Tenslotte was de heer Krijger van
meening, dat door de aanvaarding
van Linggadjatl de spanningen in
Indonesië aanmerkelijk afnemen. Hij
achtte samenwerking met de repu
bliek zeer zeker mogelijk. Verschil
lende aanwijzingen waren daarvoor
aanwezig. Op 12 Januari za! de heer
Krijger naar Batavia terugkeeren
om den opbouw van zijn departement
te kunnen leiden.
Kritische Krabbels
Bernardus Emoleo: Rerzamel-
de desillusies (N.V. „De Pel
grim", Eindhoven, 1946).
De schrijver van deze verhatèn
heeft zich geërgerd over de schijn
bare logica van tallooze detective
verhalen. Inderdaad: de conclusies
daarvan zyn vaak volkomen fantas
tisch, en in vele (ook van de gere
nommeerd-beste) detective-verhalen
is geen sprake meer van den 00r-
spronKelijken eisch, die aan elk van
die verhalen gesteld moet worden:
n.L zijn alle gegevens voor de oplos
sing zóó in het ooek verwerkt, dat n
intelligent lezer, hls h(J z'n hersens
maar gebruikte, de oplossing zelf zou
kunnen vinden?
Ln de verhalen van den schrijver,
die zich achter het pseudoniem Ber
nardus Emoleo verbergt, zitten
zwakke punten. Ik bedoel niet, dat
zijn humor te zeer LeonardJLuizin-
ga-achtig dwaas zou zijn Dat komt
wei eens een keer voor, la, een en
kele maal wordt het zelfs Onmera-
Obscura-achtig (ln het genre van
„hier zet men Koffie en over"); maar
de schryver geeft in zyn voorwoord
toe dat humor altijd subjectief is, en
h(j heeft werkelijk geest genoeg.
Alleen zouden wy hem dezen raad
willen geven: wees wat zuiniger en
soberder met den geest, dien Je wer
kelijk bezit. De persiflage op de de-
tective-story is uitstekend en er zit
ten genoeg grappige flitsen Ln het
boek. om het van harte te kunnen
aanbevelen aan ieder, die eens lachen
wil —-en die genoeg „henul" heeft
om de persiflage te begrijpen.
Maar juist l.v.m de subjectiviteit
van dezen humor moge B. E. in zijn
volgende boek 1 waarnaar ik met
spanning uitkijk) het bekende citaat
van de Firma Goethe Schiller over
de zelfbeperking in praktijk brengen.