De Vrije Alkmaarder
ROTTERDAM STIEFMOEDERLIJK
BEHANDELD
BE DAKOTA's ZIJN PRIMA
VLIEGTUIGEN
De lading is zeker niet te zwaar
Rechter Windham
weer vrij
Woensdag 29 Januari 1947 i
Dagblad voor Alkmaar en omgeving
Uitgave N.V. Noordhollandse Pers 1945 i.o.
Red. en Adm. Achterdam 20, teL 2274
Adv. Langestraat 15, tel. 3971, Alkmaar
Dir. Th. W. Reyndcrs Hoofdred. G. E. de Winter
3e Jaargang 306 - 264
BR1TSCH-AMERIKAANSCHE ZÓNE:
Hamburg en Bremen genieten de voorkeur
omdat er geen „deviezen" zijn in Duitschland
OOK GEEN EXPORT
VAN GROENTEN
lach«q nf: in Den Haag gehouden han-
*«3 delsbesprekingen tusschen Ne-
le derland en de Britsch-Amerikaan-
gtr^Jl sche zone zijn geen volledig succes
ik, 3 geworden.
Innend
rotje® Over hoofdpunten van discussie
werd geen overeenstemming bereikt,
hoogstens „een beter begrip voor el-
orwar kaars standpunten". Ten eerste was
het Nederlandsch wensoh den gro en-
tenexport naar Duitschland te her-
04 vatten. Hieraan kon niet worden vol-
!S mtb daan daar de bezetters van meening
rf z'^n' dat de econom'sche. toestand van
snee» Duitschland niet toelaat dure versche
snuk gt°enten te importeeren. Van Neder-
p^. jandsche zijde zijn vele voorstellen ge
nacht daan teneinde koste wat het kost tot
is 4 een afzet van groenten te komen, doch
ït 6 overeenstemming kon niet wordtn be-
Wetf reikt
oDe» **et tweede hoofdpunt, waarop niet
intaai aan de Nederlandsche eischen werd
voldaan, is het gebruik van de haven
mat; Rotterdam voor Duitsche importen. De
acht Britsch-Amerikaansche onderhande-
laars zeiden dat zij de eischen van Ne-
derland ten volle begrepen doch dat
„gebrek aan deviezen" hen noodzaakte
5 uitsluitend Duitsche havens te blijven
gebruiken.
u
t *-i Nederland zal stellig niet bereid
zijn zich bij dezen stand van zaken
neer te leggen en zal waarschijnlijk
tot het uiterste gaan om de rechten
van Rotterdam te verdedigen.
t VI
a"
inlt,
ig b
Ook de Nederlandsche wenschen tot
herleving van deri entrepothandel moe-
ten volgens de onderhandelaars voor-
loopig vrome wenschen blijven daar
Duitschland niet bij machte is artikelen
als koffie, thee en chocolade te koopen.
Het belangrijkste resultaat voor de
f Nederlandsche zakenlieden werd geacht
1 het feit; dat overeengekomen werd, dat
zij voortaan in Duitschland rechtstreeks
met de Duitsche tegenpartij kunnen on.
1 derhandelen, al blijft de koopovereen
komst natuurlijk nog aan licencies ge
bonden. Opgemerkt zij, dat de Neder
landsche kooplieden de eersten zijn,
die vrijelijk met de Duitschers zaken
kunnen "doen.
Onder de artikelen, waarvoor invoer,
contracten werden afgesloten, vallen:
spoorwegmateriaal, masten voor elec-
trische bovenleidingen, reparatieonder-
deelen, chemische en pharmaceutische
producten en instrumenten.
SCHOENENBONNEN BIJ
VOORRANG
Na 8 Februari de nummers
3, 6 en 9 aan de beurt
De uitreiking van schoenenbonnen
aan hen wier stamkaartnummer ein
digt op het cijfer 5 en die tusschen
1 Januari 1945 en 1 April 1946 geen
schoenenbon hebben ontvangen, zal op
Zaterdag 8 Februari a.s. worden be.
eindigd. Zij, die op grond van het
bovenstaande recht hebben op een
schoenenbon, moeten zich dus uiterlijk
op 8 Februari tot den distributiedienst
wenden om een sehoenenbon in ont
vangst te nemen. Dit geldt eveneens
voor hen wier stamkaartnummer reeds
werd aangewezen, doch die hun schoe
nenbon nog niet hebben afgehaald.
Na 8 Februari a.s. zal op de in 1946
aangewezen nummers van de stam
kaart onder geen enkele voorwaarde
meer uitreiking van schoenenbonnen
plaats hebben.
Van 17 Februari a.s. af zullen de
distributiediensten op plaatselijk na
der te bepalen dagen een schoenen
bon uitreiken aan hen, wier stamkaart
nummer eindigt op het cijfer 3, 6 of
9, voorzoover zij nog in het bezit
zijn van den inlegvelbon 614.
Dit zijn dus degenen, die thans zoo
dringend schoenen noodig hebben, dat
zy niet kunnen, wachten tot zjj volgens
het laatste cyfer van hun stamkaart
aan de beurt komen, noch in de gele
genheid zijn hun beurt met die van
andere gezinsleden te ruilen. De
tweede distributiestamkaart met bij-
behoorend inlegvel moet overgelegd
worden.
WIJ ZIJN UIT DEN
BRAND
Drie eenheden brandstof
worden aangewezen
Het ligt in de bedoeling Donderdag
a s. bonnen voor 3 eenheden brandstof
aan te wijzen. Het zal onmogelijk zijn
deze bonnen onmiddellijk te honoreeren
en daarom zal er slechts één eenheid
direct worden afgeleverd.
WEERBERICHT
Geldig tot Woensdagavond:
Aanhoudende vorst
Slechts enkele overdrijvende wol.
i kenvelden. Zwakke tot matige wind
Oostelijke richtingen. Strenge
i tot matige vorst.
Geen zware gevechten bij
Krian
Slechts een soldaat
licht gewond
Op een bijeenkomst van de Neder
landsche en Indonesische delegatie
heeft een militaire woordvoerder ver
klaard, dat er bij Krian geen zware
gevechten zijn geleverd, aangezien er
slechts twee compagnieën werden in
gezet. Eén Nederlnder is door sluip
schutters licht gewond.
De tegenmaatregelen, die de Neder-
ders hebben genomen, schijnen door de
T.R.I. vermoed te zyn geweest. Krian
was tenminste door de republikeinsche
troepen en civiele autoriteiten ont
ruimd.
Bij verkenningen van Nederlandsche
zijde vond men slechts enkele Chinee-
zen en Indonesiërs, die mededeelden,
dat de rest van de bevolking met wa
pengeweld door do T.R.I. was verdre
ven .De suikerfabriek „Krian'werd
geheel vernield.
Nederland werd in
Londen gehoord
Mr. "Van Vredenburg, een van de
leden van de delegatie, die zich naar
Londen heeft begeven om een monde
linge toelichting te geven op het
standpunt der Nederlandsche regee
ring ten aanzien van Duitschland,
heeft daar gesproken over de politie
ke aspecten der problemen en heeft
o.a. twee feiten belicht: A) Dat de
huidige Nederlandsch-Duitsche grens
onbevredigend is; B) Dat deze grens,
in het bijzonder ten Zuiden van den
Ryn, het resultaat is van toevallige
omstandigheden en, meer in het bij
zonder, van de beslissing'der mogend
heden op het Weensch CongreB; C)
Dat Nederland besliste, historische
aanspraken kan maken op de in het
geding gebrachte gebieden.
Ook de financieele en economische
zyde van het vraagstuk werd nader
belicht en nogmaals werd de meening
der Nederlandsche regeering onder
streept, dat de Duitsche economie zoo
spoedig mogelijk moet wprden gede
centraliseerd.
COMMISSIE-GENERAAL
Over gevechten bij
Soerabaja
De Commissie-Generaal heeft gister
avond een communiqué uitgegeven,
waarin met betrekking tot de gevech
ten te Soerabaja, het volgende wordt
verklaar: „De gebeurtenissen te
Soerabaja, evenals soortgelijke ge
beurtenissen te Medan, Palembang
en Padang, zijn in eerste instan
tie een gevolg van het van republi
keinsche zijde nog steeds uitblijven
van een duidelijk bevel: „Staakt het
vuren" en van een behoorlijke nale
ving van dat bevel. De maatregelj
waardoor de desa Krian Sidoardjo
werd bezet, moet worden gezien als
een zuiver politioneele maatregel in
een gebied, waar op dit moment geen
duidelijk gezagsapparaat aanwezig is.
Het ligt niet in de bedoeling dit ge
bied als zoodanig in te lijven bij het
bezette gebied, zoodat de Nederland
sche strijdkrachten kunnen worden
teruggetrokken, wanneer een regelma
tig bestuur zal zyn hersteld".
Soekawati in ons
land
Per K.L.M.-Skymaster is gisteravond
om ongeveer half zeven op Schiphol
gearriveerd de heer Soekawati, presi
dent van den nieuwen staat Oost-In-
donesie.
Z. Exc., die verklaarde een goede reis
te hebben gehad, deelde mede nog niet
te weten hoelang zijn verblijf in Ne
derland zal duren. Het ligt in de be
doeling. dat hij door H.M. de Koningin
in audiëntie zal worden ontvangen.
Z.Exc. heeft voorts het voornemen zich
over eeni^en tijd naar Parijs te be
geven, om zijn aldaar vertoevende echt-
genoote en kinderen te ontmoeten. Ge
zamenlijk zullen zij dan de terugreis
naar Indonesië aanvaarden.
Ve -bcirior^op Se \\y\fi Jant-En)^iuizerL
worde rt zóó gesloopt. Jat de directie v/eer
Oude Duifoche wagens lleeHr in^lasc. kfc".
Y.OoTtcr^.
VIRULY VERONTWAARDIGD
„Ik heb met myn collega's gedurende de oorlogsjaren 1600 vluchten met
Dakota's gemaakt van Londen naar Lissabon, terwyl de machines een totaal
gewicht hadden van 29.000 Engelsche sponden. In deze jaren is slechts één
toestel verongelukt en dat was de Dakota, waarin zich o.m. de bekende En-
gelsche filmster Leslie Howard bevond. Na de Duitsche capitulatie en by
den wederopbouw van de burgerluchtvaart heeft de K.L.M. dit gewicht tot
een maximum van 28.000 pond teruggebracht. Met dit gewicht kunnen wy
de Dakota's, nadat ze los zyn van den grond, op één motor tot 2000 meter
hoogte optrekken", zoo verklaarde gisteren de bekende K.L.M.-vlieger
Viruly ,naar aanleiding van de geleverde critiek op deze vliegtuigen.
jyü beweren de Zweden, die de Da
kota's niet zwaarder laden dan
20000 pond", zoo vervolgde Viruly,
„dat het gevaarlijk is deze grens te
overschrijden, waarmede ik het zeker
niet eens ben. Dat hebben immers de
oorlogsjaren wel bewezen. Maar dan
nog: de verongelukte Dakota had hot
maximunmgewicht van 28000 pond niet
Hollandsche vliegboot
verongelukt
Een doode te
betreuren
Een catalina-vliegboot van de marine
luchtvaartdienst is op 26 Januari bij
Gillimanoek (Bali) verongelukt. De
overige leden -an de bemanning en drie
van de vier passagiers werden gewond.
Alleen de laatste passagier bleef onge
deerd. Sergeant Muller is inmiddels
reeds begraven. De gewonden zijn met
de „Piet Hein" naar Soerabaja ge
bracht, waar zij in het marine-hospitaal
worden verpleegd. Hun toestand is be
vredigend,
AMERIKA. EN POLEN
De Vereenigde Staten zullen geen
onmiddellijke verbreking der diploma
tieke betrekkingen met Polen overwe
gen, ofschoon zij van meening zijn, dat
de onlangs gehouden Poolsche verkie
zingen niet voldoen aan de bepalingen
van de overeenkomsten van Jalta en
Potsdam.
De eeuw van het atoom. In Londen
wordt een tentoonstelling gehouden,
welke den bezoeker een beeld geeft
van de ontdekking, de vervaardiging
en het gebruik van atoomenergie in
oorlogs en vredestijd. Een model
van het apparaat, dat gebruikt
A-erd, toen het atoom voor het eerst
gesplitst werd door prof. Cockcroft
in het Cavendish laboratorium te
Cambridge
AMERIKA HOUDT
VOET BIJ STUK
Eerst ontwapening,
dan verbod
atoombommen
Na een onderhoud met president
Truman heeft Austin, de Amerikaan-
sche afgevaardigde bij den Veilig
heidsraad, verklaard, dat de Ver. Sta
ten niet zullen wijken voor pressie
tot het verbieden van de vervaardi
ging van atoombommen of de vernieti
gd van reeds bestaande, alvorens
ee- practisch en uitvoerbaar systeem,
dat de collectieve veiligheid waar
borgt, in werking zal zijn gesteld.
bereikt en woog slechts 26.500 EngeL
sche ponden. De meening als zouden
het juist Dakota's zyn, die verongeluk
ken, is waanzin. Overal op de we
reld vliegen de Dakota's in grootere
getale dan andere machines en het
spreekt dus vanzelf, dat er meer Da
kota's verongelukken dan machines
van andere merken."
Twee en een half uur nadat de
PH-TCR op het vliegveld Kastrup by
Kopenhagen was neergestort, landde
daar in een andere Dakota de bekende
K.L.M.-piloot A. Viruly, die met zyn
toestel op weg was n*aar Malm5. Viru
ly was dientengevolge een der eerste
leden van het K.L.M.-personeel, die
op de plaats des onheils arriveerde en
zich op de hoogte kon stellen. Hy had
daarvoor overigens weinig tyd, want
enkele uren later moest hij doorvlie
gen met zyn machine naar Malmö en
maakten den volgenden dag, Maan
dag, den omweg via Stockholm, ten
einde daar de passagiers op te nemen,
die Geyssendorffer niet meer kon
vervoeren. In Stockholm liet hy zyn
Dakota nazien: de motoren draaiden
niet tot zyn algeheele voldoening, een
olieleiding moest worden schoonge
maakt en de antenne was beschadigd.
Het grondpersoneel in Stockholm was
drie uur bezig aan de machine, waar
na Viruly^naar Kopenhagen vertrok.
Boven de Deensche hoofdstad ver
zocht hy radiografisch een andere ma
chine voor hem klaar te zetten voor
het laatste stuk van de reis, omdat
hem duidelijk was geworden, dat er
nieuwe bougies in de motoren moes
ten worden gezet.
Zoo legden de passagiers de reis vsf
Kopenhagen naar Schiphol af in de
voor eiviele doeleinden omgebouwde
oorlogsdakota, waarin de enquêtecom
missie der K.L.M. zich daags tevoren
naar Kopenhagen had begeven.
ROERKLEM DE
OORZAAK
De deskundige piloot onder
schreef volkomen de bevindingen
van de enquêtecommissie, die be
kend heeft gemaakt, dat een roer
klem, die door een nalatigheid niet
tijdig zou zijn verwijderd, de oor
zaak van den ramp zou zijn ge
weest. Deze stalen pennen zijn on
geveer anderhalve decimeter lang
en worden gewoontegetrouw door
het grondpersoneel als wig tus
schen de spleten van de staart ge
plaatst, daar waar het vaste ge
deelte van den staart eindigt en het
beweegbare hoogteroer begint. Op
deze wijze worden de roeren vast
geklemd, ten einde ze te bescher
men tegen den harden wind. Deze
stalen pennen zijn meestal rood ge
verfd, opdat ze gemakkelijk in het
oog vallen.
Het woei flink op het vliegveld, zoo
dat ook in de PHTCR na aankomst
op het Deensche vliegveld de pennen
in de spleten werden gezet, waardoor
het hoogteroer niet langer kon klappe
ren in en beschadigd worden door den
sterken wind. Oök Viiulv achtte het
niet uitgesloten, dat Gejssendorffer is
opgestegen, terwijl het grondpersoneel
vergeten had de klampen te verwijde-
De Britsche minister van voedsel
voorziening, Strachey, heeft in het La
gerhuis medegedeeld, dat Groot-Brit-
tannië tegen het najaar aardappelen uit
verschillende landen, eventueel met in
begrip van de V.S. zal invoeren. De
consumptie van aardappelen is in En
geland aanmerkelijk gestegen. Een
Hollandsch stoomschip heeft gisteren
het geïsoleerde Zweedsche s.s. „Karin"
gevonden, op sleeptouw genomen en
behouden de haven van Falmouth bin
nengeloodst. In Portugal zijn door
hevige koude en Zware sneeuwstormen
reeds zes personen om het leven ge
komen en verscheidene huizen bescha
digd. Uit Teheran wordt gemeld, dat
een Perzisch legervliegtuig van het
type Moth is neergestort. De beide pi
loten kwamen om het leven. In Den
Haag is een zekere C. J. R. gearresteerd
d:e boekhouder bij Sociale Zaken, al
daar was. Deze boekhouder heeft door
het vervalschen van posten, het ver
dubbelen van ingediende declaraties en
tijdens de gezondheidsenquête, na de
bevrijding gehouden, zich een bedrag
van 100.000 weten toe te eigenen. De
man legde dadelijk een volledige be
kentenis af. Van de verduisterde „ton"
is niets meer over. Het Iersche par
lement heeft in een tweede lezing een
wet aangenomen, waarbij het vlieg
veld Shannon douanevrij wordt. Dit
zou de eerste douanevrije vlieghaven
ter wereld zijn. Te Hamburg zijn
deze maand, tot Vrijdag j.1. 37 perso
nen doodgevroren en 140 door de kou
bevangen, naar het ziekenhuis ver
voerd. De plechtige begrafenis van
prins Gustaaf Adolf zal Dinsdag 4 Fe
bruari te Stockholm plaats hebben.
Gedurende de eerste elf maanden van
1946 bedroeg het aantal geboorten in
Amerika 16 procent meer dan in dezelf
de periode van 1945. Aan alle Ame-
rikaansche diplomatieke en consulaire
functionarissen is opdracht g.egeven d-
verstrekking van visa te vergemakke
lijken aan buitenlandsche echtgenooten
cn kinderen van Amenkaansche bur
gers, die voor of op 31 December 1946,
den datum, dien president Truman
hoeft vastgesteld als het einde van de
vijandelijkheden van den tweeden we-
leïdoorlog, waren opgenomen in de
Amerikaansche gewapende strijdkrach
ten. In Tilburg is Maandag, tenge
volge van een lek in de leiding, een
bejaard echtpaar door gasverstikking
om het leven gekomen. Een kinder
wagen met een vijf maanden oud kind
je, stond gisteren op de terreinen vao
PALESTINA
Verontwaardiging bij
Joodsch Bureau -
De in Palestina ontvoerde Engelsche
rechter Ealph Windham is, na meer
dan 24 uur gevangen te zyn gehouden,
door de Joodsche verzotsbeweging
Irgoen Zwai Leoemi bevrijd uit een
textielfabriek, 8 KM. ten Noord-oos
ten van Tel Aviv, Majoor Collina was
reeds eerder vrijgekomen.
De staking heeft in Palestina veel
beroering gewekt, daar zy plaats vond
juist terwyl de besprekingen met En
geland waren begonnen. Het rabbinaat
deed op religieuze gronden een beroep
op de illegaliteit de ontvoering meteen
ongedaan te maken.
In zeer scherpe bewoordingen
werd tegen de ontvoering stelling ge
nomen met de verzekering, dat het
geheele Joodsche volk door deze daad
te schande werd gemaakt.
Het Joodsche bureau verklaarde dat
de ontvoering „barbaarsch" was en de
bedryvers krankzinnige desperados",
DOUANE-ONDERZOEK IN
DEN TREIN
De Belgische autoriteiten hebben be
sloten ia het reizigersverkeer per
trein van en naar Nederland de con-
tróle voortaan in den trein zelf t«
doen plaats vinden, zoodat de reizigers
te Esschen niet meer behoeven uit te
stappen. Deze maatregel is Maandag
j.L van kracht geworden.
Interessant radio-vraaggesprek
Prinses Juliana en Prins Bernhard
hebben in verband met het verblijden-
de nieuws, dat wy binnenkort van pa
leis Soestdyk hopen te vernemen, toe
gestemd in een vraaggesprek, dat
Donderdagavond 30 Jan. des avonds
om acht uur over beide zenders zal
worden uitgezonden.
Eeen week halve rouw
Naar wy vernemen heeft de op-
perceremoniemeester van H.M. de Ko
ningin bekend gemaakt, dat het Hof,
in opdracht van H.M. wegens het
overlyden van prins Gustaaf Adolf
van Zweden een week halven rouw zal
aannemen, ingaande 30 Januari 1947.
Geslaagd
Voor het propaedeutisch examen
voor civiel-ingenieur slaagde te Delft
de heer J. de Jager te Zaandam en
voor het prop. examen electrotechnisch
ingenieur de heer G. Dekker te Alk.,
maar en J. Schuytemaker te Berk
hout.
een autofirma in Hypolytushoef. Toen
een der chauffeurs met een wagen wil
de wegrijden, bemerkte hij de kinder
wagen niet, die hij omverreed. Het
kindje rolde uit den wagen en kwam
onder de auto terecht. Het was vrijwel
op slag dood. Een motie van wan
trouwen in de Fransche regeering Ra-
ir.adier is met 544 tegen 47 stemmen
verworpen. Daarna werd gestemd over
een motie van vertrouwen, welke met
543 tegen 18 stemmen werd aan
vaard. Opnieuw wordt een vliegtuig
van de Chineesche nationale lucht
vaartmaatschappij vermist, ditmaal met
een bemanning van twee Amerikanen
en 24 passagiers, onder wie 9 buiten
landsche missionarissen. De laatste
weken neemt de Monarchistische ac
tiviteit in Spanje toe. Een belangrijke
groep heeft een manifest uitgegeven,
waarin het nut van een spoedig herstel
dei monarchie word omschreven.
Franz Karl Maier, de openbare aankla
ger bifTiet zuiveringsproces tegen
Schacht, is ontslagen, daar hij heeft
verzocht de zuiveringswetten ook toe
te passen op dr. Einhold Maier, minis
ter-president van Württèmberg-Baden
en op Wilhelm Sirapfendoerfer, minis
ter van onderwijs van ülen staat.
FRITZSCHE IS EEN
GRAPPENMAKER
Hij heeft nooit
„Mein Kampf'
gelezen
In het door het zuiveringsge
rechtshof te Neurenberg tegen
Hans Fritzsche, voormalig mede
werker van Goebbels,, gevoerde
proces is Fritz Saenger, ex-hoofd
redacteur van de „Frankfurter
Zeitung", als getuige k charge
opgetreden. Volgens Saenger ver
spreidde Fritzsche als radiocom
mentator valsche berichten. Zoo
berichtte hy het zinken van het
vliegtuigmoederschip „Ark Royal"
in de Noordelijke IJszee een jaar
voordat het in de Middelland-
sche Zee werkelijk tot zinken werd
gebracht.
Op een vraag van den president
heeft Fritzsche geantwoord, dat
hy niet op de hoogte was van de
Duitsche politiek ten aanzien van
de Sowjet-Unie en dat hy niets
afwist van Hitier's politieke ge
dachten aangaande het Oosten,
daar hy nooit „Mein Kampf" had
gelezen.