Bittere woorden van Duits
socialist
De grote hoofdprijs
Hoop gevestigd op goedwillende
elders
Diepvriezen van groente
en fruit
Gij hebt recht" om ons te laten verrekken
Ik wens U geluk met dat „recht"
DE VERANDERINGEN VAN ITALIË EN DE BALKAN LANDEN.
Bij de vrede van Parijs te besloten, dat de Balkanlanden en Italië verschillen
de veranderingen zullen ondergaan. De Wet afgebeelde schets geeft daarvan
een beeld
Hoe het conserveringsproces plaats vindt
Een oprecht geluid
Wanneer men, als Duitser, tracht
In volkomen oprechtheid een beeld te
Keven van de huidige stand van za
ken in Duitsland, kan men er zeker
yan zfjn te worden beschuldigd van
nationalisme. Die argwaan is begrij
pelijk. In de afgelopen 12 jaar
heeft het Duitse volk iedere aan
spraak op sympathie verloren. Het
oogst slechts storm, waar het wind
heeft gezaaid. Dat alles weet ik. Nie
mand, die het overigens beter weet
dan juist die Duitsers, die de moed
hadden zich tegen Hitier te verzet
ten. Twaalf jaar van terreur en ver-
Volging hebben ontredderd naar
lichaam en geest, hun beste vrienden
zijn hun ontroofd. Zouden zij niet
weten wat het volk, dat Hitier volg
de, tegen de mensheid misdeed? Zou
den zij het zelfs niet beter weten
dan tallozen, die tot de .overwinnaars'
behoren, zonder dat zij zo heel veel
deden om tot die overwinning bjj te
dragen?
Toekomst van het Duit
se volle.
En toch deze wetenschap mag
ons er niet van weer houden de rea
liteit dwingt ons, te spreken over
de toekomst van het Duitse volk, en
om alles te zeggen wat daarover ge
zegd moet worden. Niet omdat dat
volk daar „recht" op heeft, maar om
dat Duitslands lot en dat van Europa
aan elkaar zijn verbonden. Indien wij,
Duitse socialisjten, niet de moed heb
ben om dit openlijk uit te spreken,
dan hadden wij beter gedaan met de
strijd tegen ons eigen nationalisme
op te geven. Want dan zou die strijd
zinneloos zijn geworden.
Ik weet niet of men zich er in
het buitenland wel voldoende reken
schap van geeft, dat de democratie
op het punt staat de slag om Duits
land te verliezen voor de tweede maal
en dit keer voor goed. Om dit in
te zien, moet men weten hoe het in
Duitsland gesteld is. Men weet dat
het Duitsland van heden een puin
hoop en een chaos is. Men weet, dat
er honger en kou wordt geleden.
Maar men heeft er geen voorstelling
van, hoe het er in het bewustzgn
van het Duitse volk uitziet, en het is
daarvan dat wfj willen trachten een
beeld te geven.
Nihilisme en honger
Laat ons beginnen met het begin.
Het eerste feit, dat, na de ineenstor
ting, tot het bewustzgn van het Duit
se volk doordrong, was de afscheu
ring van de oostelyke provinciën. De
morele uitwerking was ontzettend
neen, noodlottig. We spreken nu niet
over „recht" of „onrecht"; zelfs niet
over de economische gevolgen, die
hongersnood betekenden. We noemen
de uitwerking van dit feit noodlottig,
omdat het de Nazileer bevestigde en
ln feite rechtvaardigde! De over
winnaar neemt wat hij wil en waar
hy zin in heeft en hij heeft gelijk.
Iedere Nazi begreep zonder meer wat
er hier gebeurde; hy zou zelf immers
evenzo gehandeld hebben!
Ditzelfde nu heeft zich keer op
keer herhaald. Dat deel van het
Duitse volk, da* hechts kan denken
ln termen van ïa'-ïonale macht, ziet
zfjn denkwijze zonder ophouden beves
tigd door de daden der overwinnaars
Velen van hen, die deze leer waren
toegedaan, waren in de laatste oor
logsjaren gaan twijfelen aan haar
geldigheid. Maar sinds het moment
van de nederlaag zijn de aanhangers
van deze cynische theorie zonder op
houden gegroeid in aantal en overtui
ging. Duitse nationalisten, om maar
iets te noemen, begrijpen zonder meer
het besluit van de voedselconferëntie
van Washington om het rantsoen van
de Duitse bevolking voor de eerstko
mende drie paar te beperken tot
1.800 calorieën en daarna voorlopig
tot 2.100. Dat betekent in zoveel
woorden, dat Duitsland zal hongerlij
den, hoe zich de wereldvóedselsituatie
in deze -eriode ook ontwikkelen mag.
Een Nazi begrijpt zoiets. En de brede
laag van de Duitse bevolking, die in
wezen nog steeds denkt op de Nazi
manier, blijft zo denken. Wat kan
men anders verwachten Hoe en
van wie zou men anders moeten le
ren denken? Spreekt tot deze men
sen over democratie ze lachen u
in uw gezicht uit!
Ge kunt zeggen: „In 1918 waren
wij te zachtmoedig en dat zal ons
niet weer gebeuren". Ge kunt zeggen:
„Het interesseert ons niet wat het
Duitse volk denkt wij hebben de
macht en we zullen haar gebruiken".
Dat is een duidelijk en een eerlijk
standpunt. Maar hoe ge onder die
omstandigheden en met dat uitgangs
punt kunt spreken van .wederopvoe-
ding" en „democratisering" dat
vermag ik niet te zien.
Industrieel perspectief
In wezen ligt de situatie in Duits
land eenvoudig. Zonder voldoende
landbouwbasis is Duitsland op zijn in
dustrie aangewezen. De productie die
ons volgens de bepalingen van Pots
dam is toegestaan, is volkomen onvol
doende om ook maar onze dringend
ste behoeften te dekken. Maar zelfs
dit toegestane productie-peil kan niet
bereikt worden, omdat hongerige
mensen niet produceren kunnen.
Slechts circa 60% van de toegestane
productie wordt bereikt. Aangezien
de gevolgen van langdurige onder
voeding sleclfts langzamerhand in
hun volle omvang voelbaar worden,
zal het productieniveau voortgaan te
dalen. De mijnwerkers vormen de eni
ge uitzondering. Zij krijgen 4.000 calo
rieën per dag, maar zij weten dat
hun gezin is aangewezen op de nor
male 1500 calorieën of minder en
dat drukt hun prestatie. Over dit
alles behoeft tot een Nederlandsen le
zer na de winter van 19441945
trouwens jinig gezegd te worden:
hg kent het!
Anarchie?
En ook de verdere gevolgen van de
onderproductic en het ineenzakken
van d- levensstandaard zijn hem
zonder meer duidelijk, de economi
sche zo goed al" de morele. De strijd
om het bestaan van allen tegen al
len betekent ook hier de maatschap
pelijke ontwrichting, het machteloos
en zinneloos worden van recht en
wet, de chaos en de anarchie. De
zwarte markt en de corruptie groeien
tot nooit gekende vormen. De bezet
tingslegers en het bestuursapparaat
zijn ook hier als sprinkhanen, die het
land leegvreten. De afbraak van het
industriële apparaat gaat voort. De
Duitse bossen worden omgehakt; 10
procent van het totale met bos be
plante oppervlak is in het afgelopen
jaar verdwenen. De ruïneuze gevol
gen van deze ontbossing voor de
landbouw worden reeds nu voelbaar.
We hebben er de laatste tyd
herhaaldelijk op gewezen, dat
het Duitse probleem alleen kan
worden opgelost door een we
deroprichting van het Duitse
volk, waartoe de hulp moet
worden Ingeroepen van die ca
tegorieën uit dit volk, die het
best zijn te vertrouwen.
Ook Duitsland kende zijn on
dergrondse strijders tegen het
Hitler-bewlnd.
In „De Vlam" troffen we een
artikel aan, geschreven door
een Duitser Heinz Joachim
Heydorn, dat onzêT opvattingen
zuiver weergeeft en dat we
hier daarom ln zjjn geheel
overnemen.
Men kan zich slechts over één ding
verwonderen: dat er vandaag nog
honderdduizenden arbeiders in Duits
land zijn, die productief werk ver
richten tegen de officiële lonen. Ge
zien de enorme uitbreiding van de
zwarte markt 50% van de aard
apppeloogst van vorig jaar verdween
in de zwarte markt moet ook de
meest fatsoenlijke Duitser tot dezelf
de conclusie komes waartoe de Ne
derlander kwam in de Hongerwinter:
die eerlijk wil blijven, kan alleen nog
maar sterven. De zwarte markt en
alles wat daartoe behoort, is de maat
schappelijke realiteit van het Duits-'
land van heden. Het is evenzeer op
de zwarte markt dat het Duitse volk
zoiets als internationalisme in de
praktijk te zien krijgt: het inter
nationalisme van de smokkelaars, de
speculanten, de hoeren en de soute
neurs. De wet van de wildernis be
heerst alles en allen: wie niet sterk
^genoeg is gaat onder. Niemand helpt
hem.
Voor weinig dagen ondervond ik
van nabij wat dat zeggen wil. Een
jonge man klopte aan mijn deur om
Al jaren was hg een bekende ver
schoning op het Muntplein in Am
sterdam. Men kende hem niet an
ders dan met zijn oude, gebarsten
viool, waaruit cle ebroken lskuiken
meestal verstierven in het hgafctsn-
de stadsrumoer. En van de massa,
die dagelijks paseerde, was het maar
een enkeling, die notitie nam van den
grijsaard. Soms bleef iemand een
ogenblik staan en gooide dan, meer
uitmedelijden dan uit waardering
voor het spel, enige centen in de vie
ze, gerafelde pet, welke naast hem
op de grond lag. Vrijwelniemand ken
de z\jn naam of wist iets van. zijn
afkomst. Slechts een enkeling had
wel eens gehoord, dat hij uit Lim-
brug kwam en vroeger betere dagen
had gekend. Vrienden hadden ze
nooit bij hem gezien en hij sliep in 'n
vuil logement, ergens in het donker
ste gedeelte van Amsterdam. Kort
om, ieder die hem zo zag staan,
gaf hem niet veel dagen meer en ze
zouden het heel gewoon vinden als
op de een of andere dag zijn ver
schijning zou ontbreken op het Munt
plein.
Doch de oude man zelf dacht er
anders over. Al die mensen wisten
natuurlijk niet, dat hij al jaren ln de
Staatsloterij speelde en dat hij
daar was hij absoluut van overtuigd
eenmaal de grote hoofdprijs zou
winnen.
Hij spaarde elke dag zijn laatste
cent om een heel lot te kunnen be
talen. Hij leed bittere armoede en
honger, om iedere keer als er een
nieuwe trekking begon, zijn kans te
wagen. En het ogenblik zou komen
dat alle zorgen vergeten waren en
hy, als een der rijksten uit zijn buurt
zou doen en laten wat hi) wilde.
Er waren deze keer al vier klas
hulp. Hij had een arm verloren In
Rusland. Zijn familie was zoekge
raakt in Silezië. Hijzelf was geëvacu
eerd door de Polen. Geen Arbeidsbu
reau heeft werk voor hem, omdat hij
invalide is. Zonder werk krijgt hij
geen vestigingsvergunning. Zonder
vestigingsvergunning krijgt hij geen
distributiekaart. Er zijn er duizenden
en duizenden als hij. Ze zwerven door
het land en de steden. Het is Decem
ber, hij heeft geen schoenen. Hij be
delt langs de hulzen. Moet ik aan
dezen man iets gaan vertellen over
democratie? Er is maar één ding,
dat hij begrijpt, en dat is eten.
Bitter cynisme
Ik weet het. Gijzelf hebt hetzelfde
doorleefd door „onze" schuld. Wij
Duitsers hebben geen „recht" om ons
te „beklagen" en gij hebt „recht" om
ons te laten verrekken. Ik wens u
geluk met dat „recht". Ik stel u
slechts de vraag: gelooft ge dat daar
mee de zaak opgelost kan zijn?
Schiet iemand er iets mee op
Ik weet nog meer: ook wijzelf heb
ben een taak; het gaat niet aan dat
wij fatalistisch gaan zitten wachten
op hulp van het buitenland. We
moeten zelf aan het werk. Maar de
grenzen van onze mogelijkheden zijn
te eng. We moeten een beroep doen
op uw hulp, niet voor onszelf maar
voor ons volk; niet voor ons volk,
maar voor Europa. Blijft die hulp uit,
dan zal het onmogelijk zijn een ge
stabiliseerd levenspeil welk dan
ook tot stand te brengen. Dan zal
iedere .wederopvoeding" van 't Duit
se volk die op zich zelf zwaar
genoeg vallen zal voorgoed zijn
uitgesloten. Het resultaat? Diegenen
onder het Duitse volle, die genoeg
verantwoordelijkheidsgevoel hebben
om hun plicht te blijven doen, ook
onder de moeilijkste persoonlijke om
standigheden, zullen tot het inzicht
komen dat hun taak hopeloos en uit
zichtloos is, en vermoeid zullen zij
het werk neerleggen. Wij weten dat
een groeiend aantal kameraden ln
West-Europa doordrongen is van het
gevaar en bereid is ons te helpen en
de hand te reiken. Het is op hen, dat
onze hoop is gevestigd. Zij moeten
ons het verder-werken mogelijk ma
ken indien het nog niet te laat is.
sen gespeeld en nog steeds was zijn
nummer er in. Morgen ging de vijfde
klasse en daar zou de hondderddui-
zend uit rollen. En terwijl hy in weer
en wind zijn strijkstok hanteeerde,
vergat hij alles om zich heen en
dacht alleen nog maar aan zijn
nummer, dat als levensgroot voor
zijn ogen stond, 169879. Er was iets
in hem, iets onbewusts, dat hem zei
deze keer valt de ton op jouw num
mer, morgen ben je een rijk mar.
Het is vandaag voor het laatst, utr
je hier de dag vol maakt. Je vroe
gere, rijke dagen zullen terugkeren!
De volgende dag had hij de mor
gen nog op de Munt doorgebracht,
maar des middags was hij ee,n der
eersten, die voor het raam stonden
waar de trekkingslijsten zouden wor
den opgehangen, zodra dé uitslag
bekend was. Hy stond te trillen op
zijn oude benen. Kwam het van de
koude of was het de spanning?
Langzamerhand groeide het groep
je mensen, waarvan ieder op een
buitenkansje hoopte. Maar hy zorgde
ervoor, dat hij niet naar achteren
werd gedrongen.
Plotseling kwam er een groot stuk
papier voor de ramen. De Honderd
duizend w&3 er uit! De oude muzi
kant gaf een kreet, die £e omstan
ders door merg en been ging. Een
moment geleek het, alsof hij het be
wustzijn zou verliezen, maar toen
was het alsof hij eensklaps jaren
jonger was geworden. Een gemom
pel ging er door de menigte. Er was
iemand, een oude man, hier in hun
midden, die de hoofdprijs gewonnen
had. Ei als bij toverslag ging aller
belangstelling uit naar den grijzen
muzikant. Deze was uitgelaten van
vreugde.
Het snelbevriezen van groenten en
fruit is in ons land eerst gedurende
de laatste jaren tot ontwikkeling ge
komen. De nieuwe mogelijkheden,
welke het snelbevriezen van groenten
en vruchten biedt zowel uit een
oogpunt van consumptie als van af
zet hebben ertoe geleld, dat ge
durende dit winterseizoen ln beperk
te mate een ruime sortering snelbe-
vroren groenten en fruit in de handel
wordt gebracht. De totale productie
van snelbevroren groenten en fruit in
Nederland over 1946 bedroeg ruim ze
ven millioen kg, waarvan een gedeel
te in de binnenlandse consumptie kan
worden opgenomen. Het restant
wordt geëxporteerd.
De termijn voor het leveren van
snelbevroren groenten en fruit aan
Engeland is kortgeleden verlengd tot
28 Februari 1947, waardoor de ex-
portmoellijkheden aanmerkelgk zijn
verlicht De verscheping naar Enge
land, welke aanvankelijk voor 31 Ja
nuari 1947 voltooid moest zijn, is door
transportmoeilijkheden vertraagd,
waardoor op laatstgenoemde datum
nog niet de helft van het overeenge
komen kwantum naar Engeland was
geëxporteerd. Hoewel het vervoei
van het restant binnen de gestelde
termijn nog vele hoofdbrekens zal
kosten, is enig vertrouwen, dat het
voor export bestemde_ gedeelte op tijd
in Engeland kan worden afgezet, ge
rechtvaardigd.
In het algemeen kan een toene
mende belangstelling van de zgde
van het publiek worden geconsta
teerd, hoewel deze producten in ver
band met de betrekkelijk hoge prijzen
voor velen slechts sporadisch of in
het geheel niet bereikbaar zijn.
Een verlating van de productie
kosten stuit thans op onoverkome-
Een rondje voor ieder, die met
mij meegaat! schreeuwde zgn schor
re stem. En bijkans de hele groep
was er voor te vinden. Zoiets werd je
niet alle dagen aangeboden. Het
eerste het beste café stoven ze luid
zingend binnen. De man, die nooit
geen vriend gekend had, zat er nu
dik in. De kastelein liep zich het
vuur uit zijn sloffen. Daar was geld
aan te verdienen! Die oude kwezel
zou het wel niet bh én rondje laten.
Over betalen wert. niet gesproken.
Gek, want vroeger kon hy nooit geen
cent poffen.
Van dat café gingen ze naar een
ander en toen weer naar een ander.
Hoeveel was hy nu kwyt? O, die
paar duizend nog maar? Dan kon hy
voorlopig nog vooruit. En wat had
hy een stel toegewyde vrienden ge
kregen. Het kon toch raar lopen in
de wereld! De ene dag stond je straat
arm je liedjes te strgken en de an
dere dag was je een ryk man, die
onbeperkt crediet kon krijgen.
Avond aan avond un men hem
aantreffen in allerlei «-ufe's en kroe
gen op de Nieuwendyk, Warmoes-
straat, ja, door half Amsterdam. En
zyn vaste vriendenschaar scheen eer
nog te vermeerderen dan te ver
minderen.
Toen, na ongeveer twee weken na
de trekking kwam het intermezzo.
Er werd weer knap geborreld en de
oude man was de held van de dag.
De stemming was zeer luidruchtig
en het „lang zal hy leven" was niet
van de lucht.
Plotseling werd de deur openge
gooid en vier gouniformeerde man
nen traden binnen. Eén bleef by de
deur staan, een ander liep regelrecht
naar de achterdeur en de andere
twee grepen de ex-muzikant in zyn
kraag.
We moeten Je arresteren we
gens oplichterij, beet een wacht
meester hem toe.
My arresteren klonk zyn, door
drank bedronken stem.
Ja, je hebt Je ten onrechte op-
lgke bezwaren. Een uitgebreide ap
paratuur ls nodig om de daarvoor in
aanmerking komende producten de
vereiste bewerking te laten onder
gaan: snelle afkoeling tot ongeveer
40 graden C., terwyi voor vele soor
'ten groenten een verhitting daaraan
vooraf moet gaan. Voor het bewaren
van de snelbevroren producten op *n
temperatuur van 20 graden C., zo
wel in opslagruimten als in winkels
zyn speciale installaties (conservato
ren) onmisbaar en het transport van
fabriek vla handel naar consument,
dient in gekoelde wagens op vries
temperatuur te geschieden. Aan ver
zorging en verpakking der producten
worden eveneens hoge eisen gesteld.
Deze factoren oefenen uiteraard
een ongunstige invloed uit op de kost-
prys. Eén der eerste voorwaarden
tot prijsverlaging is opvoering van de
productie.
De zeven in Nederland gevestigde
snelvriesbedrijven hebben nog niet op
volle kracht gewerkt, zodat de pro
ductie ongetwijfeld aanmerkeiyk zou
kunnen stygen. Het komt hier even
wel niet alleen op de productie-ca
paciteit aan, maar ook op de ver-
voers- en opslagoutillage en vooral
op de afzetmogelijkheden! Afgewacht
zal moeten worden, hoe de blyvende
reacties van het publiek zullen zijn
en in hoeverre deze producten ln de
toekomst op de buitenlandse markten
te plaatsen zyn.
In ieder geval is de nieuwe verwer
kingsmethode, naast elke andere
methode van conservering als in
blikken, drogen en zouten voor de
Nederlandse tuinbouw van veel bete
kenis, daar juist, zoals men weet,
de afzet van tuinbouwproducten, ook
na de oorlog nog een uiterst moeiiyk
problem is, zodat elke verruiming
van de mogelgkheden tot afzet wel
kom is.
geworpen als winnaar van de hon-
derdduizden. Vergelgk je nummer
met het originnele.
Ergens uit een broekzak werd een
gekreukt en vuil lot te voorschijn
gehaald. Inderdaad had de oude man
zich vergist! Het originele lot wee»
no 196879 aan! Hg had zich een cij
fertje vergist!
Op het moment, dat dit tot hera
doordrong, werd hy vaal bleek. Een
groot rumoer ontstond in het zaal
tje. Er was een geschreeuw en een
gejoel en bierglazen rinkelden. Met
een harde klap viel de grijsaard op
de vloer.
De snel ontboden geneesheer kon
niets anders constateren dan de dood
door hartverlamming.
Op bovenstaand kaartje zijn de cor
recties aangebracht ,die aan de gren
zen van Finland ten behoeve van Rus
land zijn vastgelegd In de op de con
ferentie va Parijs ondertekend» vre
desverdragen
Een geweldige ontploffing in een galvaniseerfabriek te Los Angeles ver
oorzaakte grote verwoestingen. Men schat, dat 75 personen hierbij om het
leven kwamen en vele honderden gewond werden. Een radiografisch over
gebrachte foto, wtikc een overzicht van de plaats der ramp geeft. AP P.
Nederland heeft zijn wensen ten opzichte van Duits grondgebied kenbaar
gemaakt Er zijn grenscorrecties bij de Eemsmonding voorgesteld. Deze
veranderingen worden in bovenstaan kaartje schematisch voorgesteld
Kort verhaal
