Wij brachten
SLfrahatt&H naar
„Holland moet ons niet teveel
ophemelen!'
Snoep voor de
kleuters
Wij zagen Bosman
en Schipper
DE SCHOONMAAK
jpNZE BONNENSLAG]
jnS de pcnsioon mêr in ordo kump, dan sind wir tevreêe. Do rest is kwats.
Dat ze in Holland daor maor 'ns uver skrievo en us niet kommo op-
hiomelo", dat is de gedachte, waarmee iedere mijnwerker in dat prachtige
Limburgsche land tusschen Kerkrado en Sittard rondloopt, en dus ook de
reporter ontvangt, die hem 't Noordhollandsche presentje in den vorm van
ongeveer 130 onzen snoep en een goede twee honderd doosjes sigaretten, pak.
jes shag en sigaren komt brengen.
Een koude douche, zoo'n ontvangst, als je jezelf zoo'n beetje een baar-
deloozo 20ste-ceuwsche Sinterklaas voelt t
In geen geval. De Limburgers zijn geen menschen, die het hart op den
tong dragen. Wanneer een vreemde Hollander dus zoo bij hen komt bin
nenstappen, en hy krygt direct zoo'n uitspraak te hooren, dan is het een
teeken van vertrouwen. Ja, misschien wel een teeken van dankbaarheid!
De mijnwerkers voelen zich een tikje achteruitgesteld. Met mooie belof
ten hebben de heeren in Den Haag hen gepaaid. Nu al twee jaar lang.
Maar die beloften, culminecrend in een bevredigende pensioenregeling, zijn
nog steeds niet ingelost. D'r wordt wel aan gewerkt. Dat weten ze. Maar ze
snappen niet, waarom dat zoo verschrikkelijk veel tijd moet kosten.
Zondagsarbeid, best. Als het moet, moet het. Ook de spoormenschen
hebben die. Tiaar die spoorjongens hebben ook hun pensioon".
Wat karakter en intellectualiteit betreft doet de mijnwerker niet onder
voor den industrie-arbeider boven den Moerdijk. Alleen, hy is het zichzelf
minder bewust. Wanneer we met hom in aanraking komen, zeggen wo
dan ook al heel gauw: „Wat een bescheiden menschen zyn dat, die
Limburgers".
Do menschen uiten zich niet gemakkelijk, maar zy hebben een ernstig
plichtsbesef, en een hekel aan kankeren. Daarom kunnen zy sommige zelf
bewuste Hollanders, wien het kankeren nu eenmaal in het bloed zit, wel eens
minder goed verdragen. „Die Hollanders beginnen altijd eerst te rekenen,
.voordat ze iets doen. En daar houden wij niet van."
j^IMBURG heeft dus zorgen.
Groote zorgen. Maar de pres
tatie van zijn werkers is er daar
om niet minder om. Integendeel,
de kiezen worden op elkaar ge-
zet. De productie stijgt. Dag aan
dag. Den laatsten Zondag werd al
een cijfer bereikt, d-t vóór den
oorlog nimmer gehaald werd!
Ze waard eer en het, dat Holland
hun prestaties met zoo'n bijzon
dere aandacht volgt. En het wordt
hun warm om het hart, wanneer
er dan zoo'n paar luitjes van bo
ven den Moerdijk komen met een
koffer vol sigaretten, en een pak
ket snoep voor de kinderlrzns,
waarmee die twee zich lam hebhen
loopen te sjouwen op dien langen
weg van Noordholland naar Heer
len zes uur sporens.
Omzichtig hebben wc getast, waar
en wanneer we de uitdeeling van on
zen kostbaren last zouden houden. De
Vakbonden hadden gezegd, dat gc-
schenken niet uoodig waren. Ook zon
der deze presentjes zou de mijnwerker
zijn plicht doen tegenover zyn be
narde landgenooten. Na een collegiaal
gesprek met een der redactieleden van
het Dagblad voor Limburg, hebben we
ons gewend tot de leiding van het
Ghesellenhuis te Heerlen, waar 52
„vrije jongens" een onderkomen vin
den. Het is het oudste Gezeltenhnis
in Limburg en een stichting van den
Limburgschcn R.K. Werkliedenbond
„St. Jozef'"'. Do spreuk op den muur
in do hall typeert den geest, die bin
nen hecrscht:
De steun- van elk werd allen
tot een zegen,
In samenwerking is de kracht
gelegen
Huismeester L. Dcbie vertelt ons
vele bijzonderheden over het leven van
do menschen, die hier een tehuis heb
ben gevonden. Hy kent zijn klantjes op
oen prik. Voor den oorlog lieden van
allo mogelijke nationaliteiten „de
Pdlen vond ik do prettigste en beste
werkers" nu naast do Limburgers
do Hollanders, die „soms wel eens wat
veel praats hebben, maar toch geen
kwaad slag zyn". We hebben 52 pak
jes cigarctten bij hem achtergelaten,
overtuigd, dat zo b'y hem in vertrouw
de handen waren.
„Morgen voor den naamdag van
„St. Jozef", zei huismeester Dcbie.
„Een pracht-verrassing, waar niemand
op rekent".
Snoepklantcn hebben we in deze
jonggezellen niet gezien. Of Dcbie er
geen raad op wist, hebben we ge
vraagd.
DB -0M?E<?6C0IV06CS"
£>e s»e^^eTTer\;
o/vtva/vgst
„Gaat U eens met de sociale
werkster van do Oranje Nassau I pra^
ten, hier krêk tegenover. Maar deukt
U er vooral om, wanneer iets
schryft, te zeggen, dat de mijnwer
kers er niet van houden p g o h e-
mold te worden", gaf hij ons nog als
goeden raad mee.
We kwamen terecht by het hoofd
van do Socialo Afdceling der Oranje
Nassau I, den heer A. H. Steenaert,
die onmiddellijk het plan opperde de
lekkernijen te bezorgen bij ac zeven
bewaarscholen, die deze myn geheel
voor eigen rekening exploiteert. Een
kort telefonisch overleg niet „het
beheer" ook de particuliere mij
nen staan onder beheer van den Staat
leidde ertoe, dat behalve do kindcr-
kens van do bewaarscholen ook die
van „Het Storrehnis-Heerlenbaan",
een tehuis voor kindoren, van wie moe
der zwak of ziok is, en van het Era-
marehuis, een Protcstantscho instelling
te Troebcek, zouden profiteeren. Beter
bestemming dachten we niet voor deze
verrassing te kunnen vinden.
Bij de poort
j^E sigaren, shag en sigaretten, die
we nog in onzen koffer hadden,
zouden we aan den heer Steenaert even
graag kwjjt gekund hobbdn. Een andorp
mogelijkheid leek ons echter originee-
ler. By den terugkeer van den middag,
ploeg „ondergronders", 's avonds om
streeks tien uur, zouden we postvat
ten by de poort, waardoor de mijn
werkers het uitgestrekte terrein zou
den verlaten. De portier en een man van
de mynpolitio konden tegen dit Sin-
terklaasspel geen bezwaar hebben Bij
drieën en vijven gclyk druppelden ze
lnngs ons heen. Maar wanneer wo twee
van do drie menschen een pakje siga
retten in de handen stopten, omdat we
maar tweo handen hadden, konden we
er steevast van op aan, dat de derde
„Gids voor Schoolreizen",
Geen land ter wereld, waar, naar
verhouding, zooveel schoolreisjes wor
den gemaakt, als in ons land. Meer
dan 700.000 leerlingen van lagero- en
middelbare scholen trekken er elk
jaar voor één of meer dagen op nit
onder leiding van onderwijzer of
leeraar. Het sparen voor hot uitstap
je 2947 is op de meeste scholen reeds
begonnen. Schoolbesturen en ouder
commissies bicden de behulpzame
hand om de „pot" te doen groeien,
opdat er bij het groote gebeuren geen
achterblijvertjes zyn. De 19o jaargang
van den „Gids voor schoolreizen", een
boekje, dat alle gegevens bevat, noo-
dig om zulk een uitstapje volledig te
doen slagen, wordt begin Mei a.s. we
derom aan allo scholen gratis cn fran
co toegezonden. Do administratio is
gevestigd Suezkade 175, 's-Gravcnhage.
doorliep. Aarzelend accepteerden de
menschen de verrassing, direct vra
gend, „Waar voort" Een korte uitleg
onzerzijds maakt het hun duidelijk.
„Van de Noordhollanders, voor jullie
kolenslag".
En met een hartgrondig „Dank-
uwol", verwijderen ze zich, altyd weer
beleefd groetend met een tik tegen de
pet.
Nog hebben we in dit laat-avondljjk
uur na gedancn arbeid zoolang-de-
voorraad-strekte, de gelegenheid ge
had een der chefs en een ingenieur en
kele vragen voor te leggen, nadat zo
ons ieder naar eigen aard hebben vcr-
zekord, dat hen en ongetwijfeld al do
gelukkigen, die ons zoojuist gepas
seerd waren, de wjjze, waarop de
Noordhollandcrs met hen hadden mee
geleefd, en het blyk, dat zij daarvan
hadden gegeven, zeer getroffen had.
Ook do manier, waarop wy den wer
kers deze verrassing bezorgden, was
ten zeerste gewaardeerd.
„We hebben nog steeds oen te
kort aan ondergronders", verze
kerde ons de mijningenieur. „Meer
menschen zullen de productie nog
hooger opvoeren. Neemt U die
boodschap mee naar Holland. Ho
pelijk zullen er veel jongeren zijn,
die zich tot ons mooie werk.
waarvoor we hier zoo'n prachtig
opleidingsinstituut gekregen heb
ben, voelen aangetrokken. Dan zal
de mijnstreek nog gelukkiger «ijn,
en met haar de gansche bevolking
van Nederland".
Een goede boodschap, die we
hij deze doorgeven aan de Noord
hollanders, die pit in hun lijf voe
len. En dat aantal is niet gering,
naar wij dachten.
RUMOER ROND ELFSTEDENTOCHT
wdód
Maar „opleggen" was er
NIET bij!
J7EN verslaggever moet geluk heb
hen. Dat geluk was op dien kou
den Zaterdagmorgen van den Elfste
dentocht in de Friesche hoofdstad aan
onze zijde, toen wij een plaats konden
veroveren in de auto van de bevrien
de Leeuwarder Courant. Met die auto
konden wy de rijders uitstekend vol
gen. Een beteren chauffeur konden wij
ons bovendien niet wenschen. Onze
man achter het stuur kende Friesland
op zyn duimpje. Doordat hij over al
lerlei binnenwegen reed, weggetjes die
soms niet meer waren dan primitieve
karresporen, konden wij een maximum
aan indrukken opdoen. Mede waren
wij zoodoende in staat do koploopers
op de onmogelijkste plaatsen te zien
passeeren.
Ettclyke malen zagen wy hen, wor
stelend tegen dien meedoogenloozen
door merg en been dringenden Noord
ooster, uit het Friesche winterland
schap opdagen en naar ons toekomen.
Wy hebben he» ook gadegeslagen door
den verrekijker van een onzer Friesche
collega's, op afstanden dat zy ons on
mogelijk konden zien. Wy zagen Bos
man en Schipper dan verbeten jachten
in dien yzigen wind op het slechte ijs.
Het slechte ijs, dat hun volledige aan-
dacht vergde en-„opleggen" to eenen
male onmogelijk maakte. Met beide ar
men zwaaiend moesten zij zich in
evenwicht houden! Bovendien feou
„opleggen" voor Schipper al zeer
moeilijk zijn geweest, daar hy do be-
schermlatten van zyn Noren in zyn
handen had.
Op het gedeelte, waarvan een Fries
later heeft verklaard, dat de win
naars Bosman en Schipper hadden „op
gelegd" (d.w.z. de een met do handen
op den rug van den ander), zyn wy
ooggetuige geweest. Op het traject
Franeker-Vrouwbuur8termolcn hebben
wy de koploopers voortdurend gezien,
wy hebben hen gevolgd 6 km., terwijl
zy op een vaart langs den weg reden,
wy hebben hen met den verrekijker
gevolgd temidden van de landerijen,
enniet één keer hebben wy kun
nen constateeren, dat zy zich schuldig
maakten aan „opleggen". By Vrouw-
bnurstermolen, waar de rijders moes
ten overstappen en door verschillende
enthousiaste Friesche sportlui op den
rug werden genomen, vertelden wy
Onze speciale verslaggever by
don Frieschen Elfstedentocht in
Februaü j.1., is ooggetuige go-
woest van het rijden van Bos
man en Schipper op de plaatsen,
waarvan door hun aanklager wordt
gezegd, dat zy hebben „opge
legd". Onze medewerker heeft zyn
indrukken verwerkt in de bolang-
ryke beschouwing, dio wy hierne
vens publiceeren. Red.
Bosman en Schipper, dat zy li mi
nuten voor lagen op Nauta, den jonge
man, die zich het indewindsche "ge
deelte van den tocht liet „znigen"
door zyn broer, en dit later ook rui-
terlyk heeft toegegeven.
Hier ook hoorden wij de ver
zuchting van een erg chauvinisti-
schen Fries: „Jammer dat het
geen Friezen zyn, die den tocht
gaan winnen...." Ja, want zoo
was het. Daar, in Vronwbnnrster-
molen, stond het reeds vast, dat
Joop Bosman en Klaas Schipper
den Elfstedentocht 1947 zonden
winnen. En zouden deze gerouti
neerde sportlui, die dus wisten dat
zy 11 minuten voorsprong hadden,
hun zego door opleggen of wat
dan ook in de waagschaal heb
ben gesteld?!
Terug gaan onze gedachten, nu wy
dit schrijven, naar Vrouwbunrster-
molen, naar den Fries, die het zoo
jammer vond dat geen zoon van het
Friesche land dezen tocht won, den
Fries, die het maar moeilijk kon ver
werken, dat „anderen" met do eer
gingen strijken. Wij willen niet com-
binccrcn en generaliseeren, wij zyn
zelf van Friesche origine en weten, dat
lang niet alle Friezen chauvinisten
zyn, maar een onbehagelijk gevoel be
kruipt ons by do gedachte, dat die
ecne ons onbekende Friesche aankla
ger van Bosman en Schipper zoo'n
chauvinist kén zyn.
Wy vinden do disqualificatie alleen
zoo jammer voor die tweo moedige
"yOELT U zich tijdens de schoonmaak een beklagenswaardige
sloof? Nu, dan is dat zonder meer voor een groot gedeelte Uw
eigen schuld. Natuurlijk, schoonmaken is geen aardige verstrooiing,
die uitgevonden is om het leven van de huisvrouw eens een beetje
te breken. Maar wij moeten toch de kunst verstaan de schoonmaak
nuchter te bezien, inplaats van er een soort ziekte van te maken.
Jammer genoeg ontaardt de traditioneele voorjaarsbeurt maar al
te vaak in een zenuwachtig en kribbig gejacht door het huis, een
soort verbeten wedstrijd om binnen recordtijd klaar te zijn, waar
bij de orde, de gezelligheid, de huiselijke rust en dus ook de huls-
genooten gedurende een bepaalden tijd het loodje leggen.
Het is niet voor niets dat dc
mannen zoo mogelijk nog
meer hekel aan de schoon
maak hebben dan de vrou
wen: zij ondervinden er in de
meeste gevallen veel te veel
last van. Zij krijgen dagen
lang het idee alsof ze midden
in een verhuizing zitten, en
vinden het tenslotte op kan
toor nog gezelliger. Hun vrou
wen zijn overwerkt omdat ze
eiken dag weer teveel hooi
op haar vork nemen. Die
arme, ijverige werkbijtjes
loopen er in het voorjaar het
slordigst bij, omdat ze dan
„toch niets nut zijn". Manlief
wordt bij zijn thuiskomst ver
welkomd met de opmerking-
„Als je maar weet dat IK
mijn werk nog lang niet
hebEn de spreek»
vertoont helaas maar ni
vaak het volgende, voor een
man eenigszins afschrikwek
kende beeld: piekharen, een
raar zigeunerachtig hoofd
doekje, een vuil schort vol
vlekken, een vormloozc jurk.
kleurlooze palingkousen, afge
trapte schoenen
En maar jachten, jongens!
Liever een dag en een hal-
ven nacht doorwerken dan
drie maal achtereen een paar
morgenuren reserveeren voor
een stuk of wat kaster
Heusch, er zijn maar zoo wc
nig onderdeelen van het huis,
die werkelijk een langen
werkdag opeischen. Bijvoorbeeld een flinke kamer met een tame
lijk groot aantal meubelen.
Ja, het is een kunst op zichzelf den huisgenooten zoo min mo
gelijk van die vervelende schoonmaak te laten merken. Maar zor;
er tenminste voor dat er één opgeruimd, gezellig vertrek is waai
U ze kunt ontvangen. Is de eetkamer aan de beurt, wel zet hen
dan neer in een heldere, ordelijke keuken, en laat hen de maal
tijden gebruiken aan een goed gedekt keukentafeltje met een fleu
rig kleed.
Zie de groote schoonmaak nu eens eenvoudig als een KALM,
maar degelijk doorwerken van het heele huis. Degradeer Uzelf
niet tot een sloof met leelijke kleeren. Steek des morgens Uw haar
omhoog, of bind het tezamen met een strikje. Draag inplaats van
afschuwelijke kousen liever sokjes of alleen schoeisel. Tooi Uzelf
niet met voorwereldlijke rokken en schorten zonder model. Wees
fleurig in een practisch, sterk jasschort, of een soort dichtge
knoopte werkjapon van gezellig katoen, een sportieve dracht,
waarvan U den heelen zomer plezier zult hebben. Een vrouw zege
tijdens de schoonmaak veel te gauw „zonde van mijn kleeren'.
Maar zij vergeet dat het zonde is dat zij haar man zoo duidelijk
laat zien hóe slonzig en onvoordeelig zij er wel kan uitzien. Neen.
zij moet juist laten zien dat zij er in een katoenen rui'je of met
een grappig schortje even aardig uitziet als in haar mooiste japon:
charmant, óók tijdens de schoonmaak! E.S.
BESTRIJDING VAN HET
MOND- EN KLAUWZEER
W t met overtuigir. "-
gen Jc enting tegen mond- i
klauwzeer met de entstof van het
Staats Veeartsen ij kundig Onderzoe-
kings Instituut goed is. Een onvat
baarheid van ongeveer acht maan
den is vrijwel regel. Daarom zal het
noodig zijn in vele bedrijven weer
opnieuw te enten en meerdere vee
houders die tot nu toe afzijdig ston
den zullen nu ook willen laten en
ten. 't Gaat het vlugst en gemakke
lijkst in den staltijd en daa-
■il het tijd voor de veeho:
te beslissen of ze zullen laten enten
of niet, ook met het oog op het feit,
dat in het voorjaar de meeste run
deren in de volle lactatie verkceren.
Bovendien komt er nog een factor
bij. Het mond- en klauwzeer
heerscht nog steeds in ons land en
daarom zal men ook in geheel Ne
derland willen enten..Er zal dus een
groote vraag zijn naar entstof en,
om nu zeker te zijn dat men geho'-
pen kan worden dient men zoo
dig mogelijk aan den dierenarts op
te geven wanneer men zijn die -.1 in
wil laten spuiten en het aantai die
ren. Aan de hand van die gegevens
er dan aan het S.V.O.I. gezorgd
•n dat er voldoende entstof op
tijd beschikbaar is.
Brandstof.aanvragen
Handelaren, coöperaties en loon-
stoomers, voor zoover zy in het be
zit zün vnn bedrjjfsvcrgunning en
nic-t mei turi werken, kunnen een toe
wijzing kolen of stookolie aanvragen
by het Bureau van den Prov. Vocdsel-
cominissaris, ofd. Grondstoffen to Alk.
maar. Uitsluitend dio partyen, welke
vergezeld gaan van een „veevoedervcr-
klaring" mogen gestoomd worden.
Verbouw vlas 1947
Evenals het vorig jaar zal een voor-
inventarisatie worden gehouden van de
uitgezaaide of uit te zaaien .oppervlak
te vlas. Ieder vlasteler is verplicht, in
gevolge artikel 2 van de Algcmeeno
Verordening van het Hoofdbedrijfschap
voor Akkerbouwproducten 1942, vóór
20 April 1947 by den P.B.H. een des
betreffend formulier in to vullen en
te onderteekenen. De aandacht wordt
or op gevestigd, dat telers, die zaal-
klaar vlasland hebben verhuurd, geen
opgave moesten docu. In dit geval
dient dc opgave door do huurders zelf
verstrekt te worden. De telers, die op
contract telen, moeten zelf do gege
vens verstrekken on in do daarvoor
bestemde kolom van het inventarisa
tieformulier naam en adres van den
anderen contractant vermelden. Het
niet verstrekken van bovengenoemde
gegevens is strafbaar.
harde kerels, die den gehcelen dag ge
worsteld hebben tegen dien kouden
snydenden wind die prachtkerels, dio
uitgesproken dc «icjksicn waren eu
die in Leeuwarden do zegekrans deel
den. Wij herinneren ons ook het aan
grijpende moment toen Schipper, nadat
hy vlak voor de finish zoo ongeluk,
kig was gevallen, deze teleurstelling
ten spijt spontaan cn hartelijk op Bos
man toekwam en hem stevig de nand
drukte.
Zulke eeriyke en sportieve kna
pen zyn volgens ons wars van el-
ken zwendel. En daarom zullen
Joop Bosman en Eilaas Schipper,
niet alleen voor ons, die hen vol
komen fair hebben zien ryden,
maar ook voor waarschyniyk het
grootste deel van sportminnend
Nederland, de morecle winnaars
biyven van den veelbesproken en
onmenscheiyk zwaren Elfsteden
tocht 1947.