kma&ïdei'
Zomerfestival
Scheveningen - Amsterdam
Vier jaar tegen
ex-opperwacht-meester
Australische lening aan Nederland
Strenge controle op auto's
Medewerking van
buitenlandse kunstenaars
Vliegdienst
1070 km. per uur
Verkiezingen in de Britse zone
Overeenkomst tussen Amerikaanse
Britse en Franse regeringen
Deense koning
uitgeroepen
Het weer vandaag
4e Jaargang No. 914
Uitgave N.V. Noordhollandse Pers
1945 i.o. Redactie Achterdam
20 tel. 2274. Adm. en Adv. Rid
derstraat hoek Oudegracht tel. 3971
Alkmaar.
DAGBLAD VOOR ALKMAAR IN OMCEVINQ
Dinsdag 22 April 1947
Directeur:
TH. W. REYNDERS
Hoofdredacteur:
O. E. DB WINTER
Naar het A.N.P. verneemt, zal dit
Jaar een muziek en theaterfestival
worden gehouden afwisselend te
Scheveningen en te Amsterdam. Het
Scheveningse aandeel in dit festival
vindt plaats van 16 tot en met 29
Juni. De kern van dit festival z\jn
de opvoeringen van „Der Rosenkava-
Her" van RIchard Strauss, dat speci
aal voor het Kurzaaltoneel in scene
Is gebracht door prof. dr. Lothar
Wallerstein met medewerking van
zangers en zangeressen van de Ween-
se staatsopera en van de Metropoll-
ten opera van New York.
Daarbij treden o.a. op Alfred Jer-
ger, Hilde Guesen, Frits Krenn, Ma-
ry Bethwel en Maria Starrm. De
Amerikaanse dir. Wolfgang Martin
zal daar bg het Utrechts stedelflk or
kest dirigeren. In de syphonische om
lijsting van de 3 voorstellingen van
„der Rosenkavalicr" op 16.19 en 24
Juni, nemen het BBC smphonie or
kest onder leiding van Adrian Boult,
op 26 Juni, het concertgebouworkest
op 21 en 28 Juni, het residentieorkest
op 17, 18, 20, 23, 25 en 27 Juni en
het Utrechts stedeiyk orkest op 22
en 29 Juni hun plaats in.
Klassieke avonden
De programma's in deze 14 dagen
zullen een bijzonder karakter dragen
In voorbereiding zijn klassieke avon
den, een Franse avond, een Iberi
sche avond en een Canadese avond.
In de stadsschouwburg te Amster-
Enschede-Eindhoven -Brussel
De KLM heeft Maandag een nieu
we dienst, EnschedeEindhoven
Brussel geopend. Deze dienst ver
bindt twee Nederlandse industriecen
tra met Brussel en is van groot be
lang voor het economisch contact
met onze Zuiderburen. De burge
meester van Enschede, M. van Veen
en drs. F. Gijsels, wethouder te Eind
hoven, die de inauguratie-vlucht mee
maakten, spraken tijdens de door de
KLM te Brussel aangeboden lunch
woorden van waardering voor het
Initiatief van de KLM en hoopten
dat deze directe verbinding met
Brussel voor de handel van beide
landen goede vruchten zou afwerpen.
In Eindhoven geschiedt de douane
controle.
Geen doorgang voor
Duitsers
Te Hengelo werd 51 Duitse jour
nalisten, leraren en vertegenwoordi
gers van vakverenigingen, die in En
geland een zesweekse cursus in de
mocratie gaan volgen, door de Ne
derlandse grenspost de toegang tot
Nederland geweigerd.
Ofschoon de Britse officier, die de
groep Duitsers begeleidde, /rotes-
teerde, hielden de Nederlandse amb
tenaren vol, dat de Duitsers geen
(doorreisvisa voor Nederland hpbben
en de groep moest onverrichterzake
naar Hannover terugkeren.
Geldigheidsduur
brandstoffenbonnen
De rantsoenbonncn „een eenheid
.brandstoffen 1946/'47", alsmede de
bonnen van de bonkaarten WA en
WB 606 en de bonnen 65 BV van de
brandstoffenkaart T 606 biyven, naar
het Centraal Distributiekantoor me-
deelt, geldig tot en met 26 April '47.
Deze bonnen moeten derhalve ui-
teriyk op 26 April a.s. bg een brand-
•toffenhandelaar zyn Ingeleverd.
Het verse eitje
In de bonneniyst, die Donderdag
As. wordt bekend gemaakt, zal weer
«en bon voor een ei worden opgeno
men. Deze bonaanwfjzing zal voor
alle leeftijdsgroepen zijn.
dam zullen galaopvoeringen worden
gegeven van Shakespeare's „Richard
de Derde", „Twelf night" en van Euri
pides „Alcestis", op 4, 5, 18, 19, 25 en
26 Juni. De Nederlandse opera zal
galavoorstellingen geven van Hoff-
mann's „vertellingen van Offenbach"
van Mozart's „De ontvoering uit het
Serail" en van Verdi's „Don Carlos"
en wel in de stadsschouwburg op 3,
6, 17, 20, 24 en 27 Juni.
Nieuwe candidaat voor
de Spaanse troon
Prins* Francisco Xaver Bourbon
Parma, een neef van ex-koning Victor
Emmanuel van Italië, is door de voor
zitter van de vereniging voor Spaan
se traditie, Manuel Falconde, op een
bijeenkomst te Montserrat candidaat
gesteld voor de Spaanse troon. Dit in
stry'd zowel met het ontwerp van
Franco ten aanzien van de Spaanse
troonopvolging als met de verklaring
welke te dien aanzien door Don Juan
is afgelegd.
Het Britse straalvliegtuig „Glos
ter Meteor Four" is 45 minuten na
zijn vertrek uit Brussel op het vlieg
veld Kastrup aangekomen. De ge
middelde snelheid bedroeg 1070 km.
per uur. Het toestel wordt in de
Scandinavische landen gedemon
streerd. Te Kopenhagen is de de
monstratie echter uitgesteld.
Mekkagangers
„Antara" verneemt, dat de Repu
blikeinse regering stappen heeft on
dernomen om een schip te charteren
teneinde de Mohammedanen in Indo
nesië in staat te stellen zich naar
Mekka te begeven. Er zijn tot dusver
nog geen definitieve resultaten be
reikt.
De Britse onderminister van
buitenlandse zaken heeft verklaard
dat het Arabische legioen in Trans-
Jordanië de Britse belastingbetaler
jaarlijks bijna 2.000.000 pond sterling
kost.
De gehele walsery West van het hoogovenbedrijf te IJniuiden, Welke tij
dens de bezetting door de Duitsers werd gedemonteerd en naar Duitsland
werd vervoerd, ls het vorig jaar teruggekeerd, waarna met spoed aan de
wederopbouw werd begonnen. Dezer dagen is men met de montage ge
reed gekomen en kon men weer met de walsery beginnen. De gigantische
walsen „Quarto" en „Duplo".
Meerderheid voor socialisatie van
sleutelindustriëen
De Dtütse kiezers in de Britse
zone hebben in elk der drie staten die
partyen een duideiyke meerderheid
bezorgd, die socialisatie van sleutel-
industrieën en agrarische hervorming
voorstaan, n.1. Soc.-Democraten, Com
munisten en de Centrumparty (pro
gressieve katholieken).
De voornaamste verschuiving ver
geleken bij de October-verkiezingen
valt op te merken in het overwegend
katholieke Noordrynwestfalen, waar
onder het Ruhrgebied. Het percenta
ge van op de Chr. Democratische Par
ty uitgebrachte stemmen is daar te
ruggelopen van bijna 46 procent tel.
beneden de 38 procent van het totaal,
terwijl de Communisten van 10 op 14
procent zyn gekomen.
De Soc. Democraten, die in het
Ruhrgebied nagenoeg gelijk zijn ge
bleven, hebben in SleeswijkHolstein
een landbouwgebied, winst behaald.
Zy kwamen van 41 op 46 procent, ten
koste van de Chr. Democraten, die
van 37 tot 32 procent terugliepen.
In Nedersaksen, waar de socialis
ten steeds het sterkst zgn geweest,
trad geen noemenswaardige verande
ring in.
De overwinning van de socialisten,
die hen tot de sterkste party in de
Britse zone heeft gemaakt, is des te
merkwaardiger, omdat vele waarne
mers van mening waren, dat de kle-
De Veiser affaire
Vier jaar eiste Mr. J. Besier, advocaat fiscaal aan het Byzonder Ge
rechtshof te Amsterdam, heden tegen de 38-jarlge ex-opperwachtmeester
van de Velserpolitie J. L. M. V. die onder de corps-chef Harrebomee ais
chauffeur heeft dienst gedaan by de beruchte politieke afdeling in Velsen
Voordat Mr. Besier zy'n requisitoir
kon uitspreken, verschenen in deze
zaak, die de gehele dag in beslag
Een speciale ANP-fbtovcrslaggcver
was ln staat als een der eersten Zon
dagmorgen het volkomen verwoeste
Helgoland te betreden, waarby hy bo
venstaande opnamo maakte. Wat er
overbleef van het dorpje Helgoland.
nam, achttien getuigen charge en
acht decharge voor het hof.
V. ontkende met grote felheid alle
hem ten laste gelegde feiten, waaron
der het arresteren van twee joden te
Velsen, het beletten van een ont
vluchtingspoging te Santpoort van
een vrouw, die een by haar onder
gebrachte joodse baby in veiligheid
wilde brengen en het deelnemen aan
diverse invallen en huiszoekingen.
„Een fgrie kerel" noemde de on
langs ter dood veroordeelde Harrebo
mee verdachte. Deze uitspraak uit dc
mond van de vroegere Velser politie
chef achtte de president, mr. F. W.
van Schaeck Mathon op zichzelf
reeds typerend voor verdachte. V.
zelf verklaarde, dat hy in het geheel
geen Duitse sympathiën had en al
les gedaan heeft om de arrestaties te
bemo?iiyken. Hij zou zy'n auto veel
vuldig onklaar hebben gemaakt en
diverse personen voor razzia's hebben
gewaarschuwd. Eenige getuigen 6.
decharge, die destijds door bemidde
ling van V zyn vrygekomen, bevestig
den verdachtes verklaringen. Mr. Be
sier was van mening, dat de scherpe
kantjes van de tenlastelegging we
liswaar waren afgegaan, doch dat
z.U. verdachte voor zijn optreden be-
hooriyk dient te worden gestraft.
„Een man" aldus mr. Besier
„die van twee walletjes heeft gege
ten".
zers ongunstig zouden reageren op de
band, die men vermoedt tussen de
party van Schumacher en de Britse
Labourparty. Na de moeiiyke win
ter is de anti-Britse stemming name
lijk toegenomen.
Het succes van de Communisten be
perkt zich tot het Ruhrgebied, waar
Steenkool export uit Duitsland
De Amerikaan sh.-, Britse en Franse
regeringen hebben tezamen bekend
gemaakt, dat regelingen zyn getrof
fen ter vaststelling van de verhou
ding ln de uitvoer van steenkolen uit
hun bczettingszónes van Duitsland
naar steenkoolinvocrende landen van
Europa voor de periode van 1 Juli
1947 tot eind 1917.
De uitvoer zal worden vastgesteld
in percentages van de netto verkoop
bare steenkoolproductie, te begin
nen by 21%, wanneer de dagelijkse
productie in de westeiyke zönes
280.000 ton en opwaarts tot 25%,
wanneer zy 370.000 ton per dag be
draagt. De percentageschaal houdt
enerzyds rekening met de behoefte
aan steenkool voor de herbouw der
bevryde landen van Europa en ander-
zyds met de essentiele industriële en
andere behoeften van de Duitse eco
nomie, aldus de bekendmaking. „De
ze regeling zal zowel voor de invoe
rende landen als de autoriteiten be
last met de Duitse economie van ge
mak zyn. Aan het eind van het jaar
Von Papen, die verleden week
door een hartaanval werd getroffen,
is door zyn dokter in staat geacht
om per trein naar Garmisch Parten
Kirchen te worden vervoerd, waar
heen het kleine kamphospitaal ver
huist
Tsjechoslowaakse
minister veroordeeld
Rudolf Beran, voormalig premier
van Tsjecho-Slowakye, en generaal
Jan Syrovy, voormalig minister van
defensie, zyn tot 20 jaar gevangenis
straf veroordeeld, verlies van bur
gerrechten en confiscatie van eigen
dommen wegens collaboratie met de
Nazi's.
Be ram en Syrovy werden schuldig
bevonden aan steunverlening aan de
Nazi's en het overdragen van milit-li
re uitrustingen aan de Duitsers.
Van bevoegde zyde is te Canberra
medegedeeld, dat Australië aan de
Nederlandse regering een lening van
zeven-en-een-half millioen pond ster
ling heeft toegestaan, te gebruiken
voor de delging van schulden, in oor-
logstijd door de Nederlanders ge
maakt in verband met legering van
Protesterende Duitsers
De Hamburgse politie heeft een
aantal personen gearresteerd, die te
Hamburg affiches hebben opgeplakt
waarin tegen het opblazen van Hel
goland wordt geprotesteerd. Op de
affiches stond: „Helgoland is een hei
lig land. Past op. Het zonnekruis
waakt". Het zonnekruis is een Duits
mythisch teken, waaruit de swastika
haar oorsprong vond.
Om vier uur Maandagmiddag heeft
de Deense premier Frederik IX tot
koning van Denemarken uitgeroepen.
De proclamatie werd voorgelezen
van het balkon van het kasteel Chris
tlaansborg. De nieuwe koning ver
scheen daarna op het balkon en
werd door de op het plein voor het
paleis verzamelde menigte harteiyk
toegejuicht. In een korte toespraak
zeide de koning, dat hg hoopte dat
het volk hem hetzelfde vertrouwen
zou schenken als zij geschonken had
den aan zyn overleden vader.
Lewis wil onderhandelen
De mgnwerkersleider John Lewis
heeft besloten met de mgneigenaren
te onderhandelen over een nieuw col
lectief arbeidscontract. De Ameri
kaanse regering tracht een vergeiyk
te bewerkstelligen tussen .Lewis' myn
werkersbond en de mgneigenaren.
Tegen 30 Juni eindigt de regerings
exploitatie der mynen.
Normaal rantsoen
gas en electra
Blgkens een beschikking van den
minister van Economische Zaken,
wordt de op 15 Januari j.L vastge
stelde verlaging van 20 pet op de
gas- en electrlclteitsrantsoenen in
getrokken. De beschikking is 18 April
J.l. met terugwerkende kracht van 1
April 1947 af, in werking getreden.
hun luchtstrydkrachten en huur van
gebouwen.
Naar verluidt is de Australische
regering verder van opvatting, dat
zy de schepen en uitrusting, welke
door de Australische troepen in Bor-
neo zyn achtergelaten, heeft ver
kocht, doch de Nederlanders zeggen
dat deze schepen en uitrusting hun
slechts in bewaring gegeven zyn.
Naar men verwacht zal een Neder
landse missie van financieel deskun
digen met den Australischen minister
president Chifley besprekingen voe
ren over de uiteindelijke regeling van
deze kwestie.
Het gouverneurschap
van Triest
Vertegenwoordigers van de Grote
Vier hebben gisteravond te Lake Sus-
ces een informele byeenkomst ge
houden om te pogen over het dode
punt Inzake de verkiezing van een
gouverneur van Trlëst heen te komen.
Algemeen neemt men aan, dat de
Sowjet-Russische candidaat, het
Zweedse parlementslid Georg Bran-
tlng, niet gaarne wrdt aanvaard door
Groot-Brittannie en de V. S. Men ver
wachtte daarom moeiiyke discussies.
De Belgische kunstschilder Gvis
ta af van de Woestyne is Maandag
morgen overleden.
zal deze regeling aan een herzie
onderhevig zgn. Tevens is besiou..
dat wanneer tot de economische in
corporatie van het Saargebied by
Frankryk zal zyn besloten, de Euro
pese steenkoolorganisatie ervan op
de hoogte gesteld zal worden, dat
Frankryk voortaan aan dezo organi
satie zowel de hulpbronnen als de be
hoeften van Frankryk en het Saar
gebied als geheel bekend zal make».
De huidige overeenkomst is na lange
discussies tot stand gekomen en door
drie ministers van buitenlandse za
ken
Publicatie Linggadjati
onderhandelingen
Naar het republikeinse persbureau
Antara meldt, heeft de Gcrakan Pc-
moeda Islam Indonesia (Indonesische
Islamietische jeugdorganisatie) te
Djokja op 10 April een schryven tot
de republikeinse ministerraad gericht
waarin verzocht wordt de notulen en
de officiële correspondentie betreffen
de de besprekingen tussen de Indo
nesiërs en de Nederlanders te publi-
Von Papen overleden
Do vroegere Duitse Rykskan-
scller Von Papen ls in het
werkkamp Landwasser aan
de gevolgen van hartzwak
te overleden.
Kort maar krachtig
Een vliegtuig stortte neer op t
dak van een sport-stadion te Nevers
in Centraal-Frankryk. De val werd
echter gebroken door hoogspannings
draden, zodat de piloot en do drie
passagiers slechts schrammen oplie
pen.
De plaatsvervangende comman
dant van het concentratiekamp Kauf
beuren, dat een „filiaal" was van
Dachau, is door een Amerikaans mi
litair gerechtshof tot de strop ver
oordeeld.
De eerste groep verplaatste per
sonen uit de Britse zdne (350 man
van verschillende nationaliteit), die
zich voor tewerkstelling in Enge
land heeft beschikbaar gesteld, ls uit
Cuxhaven vertrokken.
De Belgische ministers van Econo
mische Zaken en Buitenlandse Handel
zullen Dinsdag een bezoek aan de
Jaarbeurs te Utrecht brengen.
Dr. Karl Jacobl, een der Ameri
kaanse openbare aanklagers te Neu
renberg, is aan een hartaanval over
leden.
Een vliegtuig van de Scandina
vische Luchtvaartmaatschappij heeft
een nieuw record op de route Oslo-
New York gevestigd. Het 6.700 km.
lange traject werd ln 17 uur 9 minu
ten afgelegd.
Een hoge Joegoslavische functio
naris heeft verklaard, dat zyn land
op de algemene vergadering der VN
voor volledige onafhankeiykheid voor
Palestina en de Arabische staten zal
pleiten.
Zondagsverbod gehandhaafd
Zondag j.l. is op de toegangswegen
naar Den Haag en te Scheveningen
door de Haagse politie, in samenwer
king met de ryksverkeersinspectie
ean strenge contróle uitgeoefend op
de naleving van de bepaling betref
fende het Zondagsverbod voor auto's.
In totaal werden 12 auto's en 5 mo
toren ln bewaring genomen. Zestien
van deze 17 motorry tuigen reden zon
der ryvergunning. Er werden 50 pro-
cessenverbaal opgemaakt, waarvan
20 voor het ryden zonder ryvergun
ning en 25 weliswaar met vergunning
maar in overtreding betreffende het
Zondagsverbod. Door de ryksver
keersinspectie werd een groot aantal
ryvergunningen ingenomen. Onder de
aangehoudenen bevonden zich vele
personen, die een vergunning hadden
om op Zondag te ryden, maar uitslui
tend voor zakeiyke doeleinden. In
vele gevallen kwam vast te staan, dat
betrokkenen voor niet-zakeiyke doel
einden gebruik maakten van hun
auto. Voor deze vergunninghouders is
nu het Zondagsverbod voor zakciyke
doeleinden Ingesteld.
Tenslotte kan medegedeeld worden
dat het Zondagsverbod streng zal
worden gehandhaafd.
Krachtige Zuid-Westelijke ^Ind,
geleidelijk toenemende bewolking
met later plaatselijk enige regen,
echter hoofdzakeltyk ln het wcuiea
van het land. Iets kouder.