Eresaluut aan de doden ERELIJST der gevallenen België Holland Twee jaar Bevrijding Het weer vandaag 4e Jaargang No. 924 Uitgave N.V. Noordhollandse Pers 1915 i.o. Redactie - Achtcrdam 20 tel. 2274. Adm. en Adv. RM«- derstraat hoek Oudegmcht tel. 3971 Alkmaar. maarder DAGBLAD VOOS ALKMAAR BN OMGEVING Zaterdag 3 Mei 1947 Directeur: TH. W. REYNDER& Hoofdredacteur: E. DE WINTER >ERS 'TER HET kan niet anders of onze gedachten gaan deze dag "uit naar hen, die in de jaren van de bezetting zijn gevallen voor de vrij heid. De stille helden, die stierven voor het vuurpeloton: Zij allen hebben vrijwillig de cijns voor onae vrijheid betaald. zy hebben dat gedaan in de verwachting van een betere wereld, die vrede zou brengen voor véle generaties. Z\j hebben gedacht aan "hun kinderen, die in vrijheid moesten kunnen ademhalen, vrij van angst, vry van zorg, vrij van knechting van mensenwaarde. En toen de vuurlopen reeds op hen waren gericht, hebben zy nog luidkeels hun vertrou wen in de'overwinning uitgeschreeuwd. WIJ denken ook aan.de vele dapperen, die zijn gevallen bij de uit oefening van hun plicht op de vele slagvelden, die de laatste oorlog heeft gekend die onder zyn gegaan op verre zeeën of hun laatste plicht-vervulden vliegend boven vijandelijk land. Ook zij hebben hun offer gebracht voor de vrijheid van ons volk; voor de vernietiging van een allen bedreigende tyrannie. OPNIEUW zullen wij deze dag moeten bedenken, dat wij ten over staan van deze doden een grote plicht te vervullen hebben. Wij hebben wéér te mak^- de idealen waarvoor zij hebben gestreden. Als wij thans tekort .s.nieten, zal onze schuld dubbel zo groot zyn Dan zullen de geesten der gevallenen aantreden en ons verwijten de zaak te hebben verraden, waarvoor zfl vielen. OP ONS rust de plicht hun werk te voltooien. Daarnaast echter hebben wij de taak op onbekrompen .wijze de nabestaanden van de gevallenen te verzorgen. Zij mogen ^niet met een fooi worden afge scheept, noch minder worden overgeleverd aan de publieke liefda digheid. De achtergebleven gezinnenmoeten door de gemeenschap ir. staat worden gegteld het leven onder dezelfde omstandigheden voort te zetten. De kinderen moeten weten, dajt het gehele Neder landse volk hen tot vader wil zijn. STRAKS zullen de vlaggen neigen. Zal dof trbmgeroffel over de- dodenakkers klinken. Zullen de doden onder diepe stilte worden her dacht. En dan zullen wij opnieuw weten: hun dood betekent voor ons levenDEWT* Boekenactie opgedra gen aan prinsesjes De Washington Post meldt, dat vier Washingtonse kinderen, die vier scho len vertegenwoordigden, ceri boeken actie voor Nederland aan de vier Prinsesjes hebben opgedragen. Elk kind bood hun op de verjaardag van Prinses Juliana op de Nederlandse ambassade een boek met opdracht «aan. Er zijn door de Netherlands-Ameri- ca Foundation reeds meer dan 2.000 Ramadier en de communisten Naar na een kabinetszitting van he denmorgen bekend werd, zou de Fran 1 se Premier, Ramadier, overwegen de communistische ministers demission- nalr te beschouwen en over te gaan tot een hervorming van zijn kabinet, indien de communisten niet voor het regëringsprogram ten aanzien der lo nen en pryzen stemmen. Het herstel van cacao cultuur in Sumatra Als - symbool- van het herstel van de Surinaamse cacaocultuur, die eens mer dan 200 plantages omvatte, heeft gouverneur Brons Woensdag j.L in de gouvernementstüin een kleine ca- caoboom overgeplant, welke door -Professor Gerold Stahl in het land bouwkundig proefstation is ge- kweet. Deze boom Is op instigatie van de Surinaamse cmmlssle voor sociale en economische research en met steun van de planter Thomas Waller, lid van de staten, ontwikeld. uit e envarieteit, welke Immuun is voor ziekten en afkomstig is van Tri- nidad. Herinnering aan onze bevrijding. „Wir gehen fahren Maar niet tegen Engelandr Op de boten, welke aanvankelijk besterad waren om de Duitse soldaten naar Engeland te brengen, werden zy in Juni 1945 uit Den Hel der in krijgsgevangenschap naar Duitsland vervoerd. Het is voor ons nageslacht van ge schiedkundig belang, wanneer het kan beschikken over zo volledig mogelijke gegevens van de strijd, waarin dui zenden Nederlanders tijdens de be zetting tegen de overweldiger van ons land het leven hebben gelaten. Het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen tatie heeft zich o.a. tot taak gesteld, een erelijst sanien te stellen, waarop He namen en bijzonderheden voorko men van allo in de strijd gevallen Ne derlanders, dio weerstand hebben ge boden .aan de Duitse overheersing en daarbij persoonlijk risico niet» hebben geschuwd. Dertig duizend Ons land heeft door de oorlog 265.00& mensen verloren, Waarvan 30.000 per sonen in aanmerking komen voor plaatsing op de Nederlandse erelijst. Maar al te «aak zijn het die Neder landers geweest, die tot het beste deel der natie behoorden en wier ini tiatief, durf, organisatievermogen en bovenal karaktervolle geest ons land thans bij de wederopbouw eigenlijk niet kan missen. Vergelijking Hoewel het verlies van 265.000 zie len percentsgewijs op onze bevolking niet onherstelbaar lijkt, brengt voor al 'een vergelijking met de totale ver liezen van de geallieerden, de ernst ervan onder het oog. Met een bevolking, die ongeveer 14 maal die van' Nederland Is, is het aantal Amerikaanse -gevallenen 400.000. Voor Groot-Brittaüinlë is het 500:000 (incl. de dominions en de 60.000 bij bombardementen omgeko-, men burgers) en, voor zover de Rus sen het hebben kunnen nagaan, heeft de Sovjet Unie op een bevolking van ongeveer 180 millloen zielen er 7 mil- lioen verloren. De Nederlandse verliezen In Nederland gefusilleerde 'vader landers: 2.000. Gestorven in Vught en Amersfoort 4.000 Gesneuveld of vermist van de K.N. L. incL verliezen tijdens de Meidagen 1940: 4.000 K. M. verloor eveneens 4.000 man. Omgekomen van de 16.000 z.g. poli tieke gevangenen: 11.000 Niet teruggekomen van de 120.000 gedeporteerde Joodse Nederlanders: 114.000 (95%) 380.000 man zijn in Duitsland te werkgesteld: niet teruggekeerd 34.000. Slachtoffer van de bombardemen ten in Nederland werden: 22.000. Aan ondervoeding gestorven: 25.000 Gedood in Japanse internerings kampen: 22.000 Tenslotte zjjn er de 90.000 vermis ten uit al deze groepen, naar wfFhet Rode Kruis nog steeds zoekt ÓNZE tweede interlandwedstrijd tegen «ie Belgen staat niet zo in het middelpunt van «Ie belangstelling'als «lle op Ce raasdag 1947. In de pers S heerst een merkwaardige stilte, crl- tlek op de samenstelling van ons team wordt practisch niet gehoord en «le samenstelling van de Belgische ploeg bleef evenals de vorige'keer tot de laatste Hagen onbekend. Is 't óm dat er gelijktijdig met deze interland wedstrijd een volledig en uiterst be langrijk competitie-programma wordt afgewerkt of komt het «loor het te leurstellende spel ,in Amsterdam, dat de animo en belangstelling zo uiter- mate gering is? /Hetzelfde elftal. Ons elftal heeft slechts één enkele wijziging ondergaan en dan nog een wijziging, die zozeer in da ljjn der verwachtingen lag, dat niemand er zich -over verwonderd zal hebben. La- kenberg de gehele sportpers was het* op dit punt eens moest ver vangen worden, want hoezeer de Nij- megenaar ook zwoegde, hij slaagde er niet in de indruk te vestigen, dat hij voor de tweede maal een echte rechtsbuiten aan de kant zou kunnen laten staan. Dragers opstelling was ook al geen verrassing: de Amster dammer heeft tenslotte ervaring en ernstige concurrenten waren er niet op de kust. Werkelijk goede buiten spelers hebben we niet veel! Opnieuw: „Modern Voetbal" De rest van ons elftal is gehand haafd en dat betekent, dat de Tech nische Commissie voortbouwt op wat *nen tegenwoordig pleegt aan te dui den met „Modern Voetbal", het sys teem met den stopperspll, waarin 't „magische vierkant" wie heeft die fraaie, uitdrukking toch ontdekt?. zo'n uiterst voorname rol schijnt te spelen, móet men enige toonaange vende sportbladen geloven. Of het systeem van ons nationale elftal nu werkelijk voor modern kan worden versleten, zouden we niet graag be weren. Het stopperspil-systeem of W- formatie wordt reeds zoyele jaren al dan niet op de juiste manier op onze voetbalvelden ^oegepast, dat men toch geenszins van modern kan spre ken, tomeer omdat er in het vader land van het voetbal, Groot Brittan- nië, moeilik één club zal zijn'te vin den, die het befaamde systeem niet reeds èen tiental jaren toepast. Neen, wé geloven niet, dat by de Technische Commissie het idee voor gezeten heeft door een „nieuwigheid- je" ons voetbal uit de put te helpen. Het was veeleer een aanpassen aan de aard van het spel tijdens de club- wedstrijden, een opgeven "van de po ging. om tegen de stroom op te roei en, die de Engelse invloed sedert tien tallen jaren omvillekeurig op het Europese voetbal Is gaan uitoefenen! Dat men daarnaast het opvoeren van He -technische vaardigheid van de speler primair stelt, is niet alleen logisch, maar méér dan noodzakelijk, want wie op onze voetbalvelden we kelijks zijn ogen de kost geeft, komt onvermijdelijk tot de ontdekking, dat het er met het technisch kunnen droevig voorstaat. Dfc omschakeling naar het „moderne" voetbal Was een onvermijdelijkheid en het feit, dat ons nationale elftal om met Karei Lotsy te spreken: de beste propagan dist voor de voetbalsport zich ln 1947 van .een bepaald systeem, van tactiek gaat bedienen, is een bewijs, dat dit en het begrip techniék onver brekelijk zijn. „Het magische vierkant" In een van onze toonaangevend:» sportbladen werd de overwinning op Faas-Maandag verdiend genoemd, omdat het „magische Vierkant" bij ons beter functionneerde dan bU on ze Zuiderburen. Letterlijk betekent dit „magische vierkant" een tover- vierkant. Een foverviorkant, dat ge vormd wordt door de beide binnen- spelers en de belde kanthalves. Het is een* ieder zo langzamerhand bekend, dat het S.S.S. een bepaalde opdracht heeft voor alle veldspelérs: backs dekken de vleugels van de te- BELGIE Thlrifayt Debuck Anoul Pannaye Daenen Vercammen Declcyn j Aernoudts Puttacrt Coppens Lambe rechts Drfigcr Wllkes Stroker Van Bun Roozen Möring Kraak v. d. Linden Rijvers de Vroet Bergman HOLLAND genpartij, halfspelers de blnnenspe- lers, de teruggetrokken spil schaduwt de middenvoor. De belde binnenspe- lers tenslotte zorgen voor de beken de W in de voorhoede, doordat zij achter de voorhoede opereren. Met de kanthalves dienen zij dus het mld- denvèld te beheersen, een opdracht die van alle vier spelers een onbe perkt uithoudingsvermogen vraagt! We zouden echter niet graag bewe ren, dat het tovervierkant beslist over nederlaag of overwinning. Het mag een zeer belangrijke taak heb ben, in het moderne voetbal gaat het o.i. echter voor een groot deel om de intelligentie van de speler. Het Is niet alleen een stomweg uitvoeren van 'n bepaalde opdracht, zoals velen den ken! Het steeds wisselende spelbecld stelt de spelers voor andere proble- vlerkant, dat overigens kenmerkend is voor het S.S.S. We denken hier slechts aan Rijvers, die op de meest vreemde-plaatsen opduikt! Voetbal-wederopbouw Men moet de strUd in Antwerpen zien ln het kader van de voetbal-wc- deropbouvv, een opbouw, waarbij de T.C. naar moderne middelen heeft ge grepen. Een verheugend feit ia het, dat de eerste proefneming een geluk kige is geweest en we de tweede daarom met wat meer vertrouwen te gemoet kunnen zien. In dit verband Is de uitslag van on ze vierde wedstrijd tegen de Beigen minder gewichtig, al hopen voctbal- lend Nederland en wij natuurlijk op een zege van de Oranje-Elf. Een nieuwe overwinning zou bovendien 'n morele steuh zyn op de zware tocht, die leidt naar een vooroorlogs spel peil en de herovering van de plaats waarop wfl in die dagen recht had den I VANDAAG twee jaren geleden werd üe capitulatie van de duitsers in het nog bezette westelijk deel van ons land, eèn feit. Er kwam daarmede een einde aan een wel zeer angstige tyd voor de hier wonende millioenen- bevolking. De terreur van de duitsers was zo mogelijk nooit zo hevig geweest, als in de laatste maanden van de bezetting. De nog bezette provincies waren overgeleverd aan een vrcseiyke hongersnood, die de mensen in lange stoeten het land ln deden trekken op zoek naar voed sel. Hele streken waren door de vy- and onder water gezet. De mannen werden by tienduizenden wegge sleept, slavenarbeid wachtte hen. Het was een der somberste tydperken van de vaderlandse geschiedenis. MAAR-eindeiyk was de lang verbel de bevrydingsdag aangebroken. Ne derland herademde en danste van uit gelaten vreugde. Nu zou het goed worden. Nu zouden alle gedurende de bezetting gekoesterde verlangens ln vervulling gaan. Een tot eenheid ge groeid volk zou de zaken op groot scheepse wyze aanpakken. Een nieuw Nederland was geboren. Althans zo' -scheen het Wel waren' er de waarschuwingen en ervaringen van hen, die in het Zui den reeds meer dan acht maanden het genoegen van de vryheid hadden mogen smaken en tot het besef wa ren gekomen, dat de toestand aller minst, optimistisch moest worden be oordeeld. Spreciaal de ervaringen met het autoritaire Militair Gezag stem den tot waakzaamheid. In dit M.G. was een flink brok anti-democrati sche ondernemersmentaliteit ver enigd. Het werkt nu, twee jaren na de bevrydlng, nog na. ONDER de oppervlakkige vreugde ging een ontzettende ontreddering, verarming en verwarring schulL Een ogenblik sche het of met het optreden van het kabinet Schermerhorn alles toch nog ln goede tianen.gekanali seerd zou worden. De start was goed. De regeringsploeg beschikte over een goodwill, als nog nooit een kabinet in ons land had bezeten. Maar de moeiiykhcden, veroorzaakt door de funikende omstandigheden en een hand over hand toenemende reactie, waren zo groot, dat van alle schone plannen uit de klassieke programma- rede van Schermerhorn maar weinig terecht kwam. BLJ de verkiezingen van 1946 bleek tot schrik.van velen, dat er ondanks doorbraakpoginen van de party van het democratisch-sociallsme in de politieke verhoudingen van ons land niet zo byster veel was veranderd. Slechts de communisten waren In staat een procentueel belangrijke winst in de wacht te slepen. In hoe verre hier van oorlogswinst sprake Is, zal de toekomst moeten leren. Gevolg echter was, dat het zeer vooruitstre vende kabinet van Schermerhorn op gevolgd werd door de getemperd pro gressieve formatie van Beel. Het had heel wat voeten ln de aarde eer dit kabinet was geformeerd. Toch mag men de regeerkracht er van niet onderschatten, gefundeerd als het is in de zeer ruimoK.V.P.—P.v.d.A.- meerderheid. INMIDDELS was echter do bat&u-» van het na-oorlogse Nederland opge- maakt en bleek, dat wy er erger aan toe waren, dan wy zelfs met een reëel pessimisme hadden durven ho pen. De ontzettend zware taak op do schouders van regering en volk ge legd werd nogf verzwaard door de ontwikkeling van de toestand M In donesië. Toch kan men niet anders zeggen, dan dat de mannen van Bcel de zaak met moed hebben aangepakt. En wat belangrijker is dat z\j niet geringe resultaten hebben ge boekt. Wy verwyien slechts naar het accoord van Linggadjati; naar de socialiserende belastingmaatregelen van minister Lleftinck; naar de ver beterde ouderdomszorg door Dreea tot stand gebracht. Het zyn alles by elkander zeker zaken van zeer om vattende importantie. TOCH zyn de moeiiykheden voor ons volk nog ontzettend groot De zwar te handel ontwricht de normale eco nomische verhoudingen en onttrekt duizenden Jonge - en oude mei —m aan het productieproces; onze devie- zenpositle is desolaat, wie dit nog niet wist zal er sedert de nota van minister Lleftinck wel van doordron gen zyn; de militaire uitzending naar Indoneéië verslindt ongetelde rallli- oenen; de geest tn leger en vloot ia verontrustend rcactlonnair; do be rechting van politieke delinquenten verhit de gemoederen; de wederop bouw is geworden tot een ergernis voor de oorlogsslachtoffers. En zo zouden wy door kunnen gaan. wy staan nog voor een berg moeiiykhe den. Maar en dat mag wel eens duldeiyk worden gezegd wy móé ten er doorheen. MET aile ernst en Kracht die in ons is zullen wy de zaken hebben aan te pakken. In sterke mate aangewezen op onszelf, zpllen wy de handen uit de mouwen hebben te steken. Kanke ren kan in sommige omstandigheden gezond ei geestbevrydend zyn, noeste arbeid is ln alle gevallen beter, wy hebben ons te realiseren, dat wy *r door kunnen kpmen, als wy willen en geloven. Geloven in cigen_ krachtge loven niet minder in een Betere maat' schappeiyke orde, die ook voor ons land een schone toekomst kan bren gen. ALS wy de dingen zo zien, dan kun nen wy ondanks alle donker aan de maatachappeiyke-, economische- en poli ti Ce hemel toch gematigd optimistisch zyn. Vele moeiiykheden staan oi.< nog te wachten. Wy zul», len de toekomst waariyk niet cadean krygen. Maar met volharding zullen wy slagen. Als wy%twee jaren na de bevrydlng de rekening opmaken, dan treffen wy daarop licht en donker aan. Maar goéd.beschouwd overheerst toch Tiet licht. Laten wy met geloof ln de toekomst verder trekken. DEWJ Burgemeester van den Haag benoemd Burgemeester van den haag benoemd By Kon. Besluit van 1 Mei no. 12 is met ingang van 1 Juni 1947 be noemd tot burgemeester van Den Haag, Mr. W. A. J. Visser, thans burgemeester van Zeist. Slag in de woestijn De politie van Cairo heeft zich we ten meester te maken van een party verdovende middelen ter waarde van ongeveer een millioen gulden. Men had een inlichting ontvangen, dat een Bedouinen-karava&n zou pogen met een lading haschlsch door de woesty* van Seuz naar Cairo te trek ken. Een groep politiemannen be trok hierop de wacht langs de wocs- tynwog. Na twee dagen wachten ver scheen de kamelen-karavaan en de politiemannen omsingelden de smok- kclaarsbende. De Bedouinen, negen ln getal, verschansten zich achter zand heuvels en openden het vuur. Na een uur was hun ammunitie echter op en moesten zy zich overgeven. Aan de Lezers In verband roet de Nationale feest- «iag zullen onze kranten Maandag a.s. niet verschijnen. Mr. W. A. J. VU is btuo. fot burgemeester van 'a-Gravenhage. KRACHTIGE WIND Krachtige in het Noorden van het land tydeiyk harde wind tussen Noord en Oost. Meest zwaar be wolkt met vooral aanvankelUk regen. Vry koud.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

De Vrije Alkmaarder | 1947 | | pagina 1