maarder
Europa's grootste luchthaven
Alkmaarse P.R.A. houdt
razzia te Zaandam
SCHIPHOL:
Einde van de competitie nabij
VOETBALPROGRAMMA
Kort maar krachtig
Succesvolle expeditie
4e Jaargang No. 928
Uitgave N.V. NoordhoUandse Pers
1945 La Redactie Achterdam
20 teL 2274. Aclm. en A<ïv. Rid
derstraat hoek Oudegracht, tel.
3971 Alkmaar.
Vrijdag 9 Mei 1947
Directeur
TH. W. RBTHDCIU
Hoofdrad aeteuri
O. U DB WINTER
DAGBLAD VOO* ALKMAAK IN OMGEVINO
Onder de rook van Amsterdam
ligt een vliegveld, dat een eenvou
dige naam heeft: Schiphol. Eertijds
vonden schepen een veilige anker
plaats in dit Noordhollandse binnen
water, waar het geducht kon spoken
maar dat thans een simpele ring
vaart om de Haarlemmermeer Is. De
schippers wisten Schiphol te vinden,
nti weet iedere piloot in West-Euro
pa en ook menige Amerikaan waar
Schiphol is en hoe er te komen.
Een' Ruïne
Schiphol was twee jaar geleden
een ruïne en wie er kort na de be
vrijding kwam schudde het hoofd en
meende, dat het wellicht beter waa
de ganse zaak daar maar te laten
liggen en elders in het Westen van
ons land een geheel nieuw vliegveld
aan te leggen. Deskundigen dachten
er anders over en zowaar: zij zagen
kans om in twee jaar uit het puin
een luchthaven op te trekken, die
weliswaar nog niet gereed is, bij
lange na nog niet: het gehele sta
tionsgebouw moet nog uit de grond
verrijzen maar'die toch de eerste
jaren al elke verdere ontwikkeling
van het luchtverkeer kan opvangen
en behoorlijk verwerken. En dat is
al heel wat!'
Intensief verkeer
Alom in de wereld is de 'grote
klacht van dit ogenblik, dat de
vliegvelden een te kleine behuizing
bieden ahn de geweldige ontplooiing,
welke het verkeer neemt. Dan zién
wil uit de recente statistieken, dat
Schiphol in de afgelopen wintér 10%
meer luchtverkeer verwerkte dan de
twee grote Parijse vliegvelden (Le
Bmirget en Orly) tezamen en dat de
.drie Londense luchthavens (Croy-
don, Heathrow en Northolt) gedrle-
en maar 12% hoger kwamen dan
SchiphoH Dus: Schiphol is thans
een van -de allergrootste iuchthavens
in geheel. Europa, ja er heerst een
intensiever verkeersdrukte dan op
één der vliegvelden van Parijs of
Londen.
Dit is een feit,- waarover wij ver
heugd mogen zijn. Dat het druk is
op Schiphol wordt ook aangetoond
Gouden Regeringsjubileum
Er heeft zich een comité gevormd
onder voorzitterschap van Jhr. Mr.
F. Beelaerts van Blokland, en ver
der bestaande uit Ir. J. W. AJbarda,
Dr. J. J C. van Dijk, Mr. Dr. S. J
R. de Monchy, Jhr. -Dr. C. G. G.
Quarles van Ufford, Prof. Dr. J. E.
de Quay en Mr. J.E. H. van S.chaik,
dat zich ten doel stelt, een gedenk
boek uit te geven ter gelegenheid
van het gouden regeringsjubileum
van H.M. de Koningin lil 1948, en
waarin in korte trekken de geschie
denis van ons volk gedurende de
laatste 50 jaren wordt beschreven.
-De regering heeft het comité toege
staan, dit werk te publiceren als het
officieel gedenkboek. Het zal worden
uitgegeven door de firma Scheltens
'en Giltay te Amsterdam, terwijl M.
J. Leenderts te Arnhem zal optre
den als secretaris van de redactie
raad.
door het simpele cijfer, dat, op een
mooie Augustusdag van het vorige
jaar niet minder dan 285 vliegtui
gen op Schiphol landden of vertrok
ken. In .totaal werden in het vorige
jaar bijna 20.000 landingen en starts
verricht, tegenover nog geen 8.000
in het laatste voor-oorlogse jaar.
dat nog „normaal" voor de vliegerij
was; 1938.
En het laatste cijfer, dat wij óver
Schiphol noemen, zal voor de lezer
zeker een verrassing z\jn, namelijk,
dat er heel wat mensen op Schiphol
komen kijken, zomaar naar het vlie
gen -en naar het bouwen. Dat gaa*
in excursies of in rondgangen van
bijeengezamelde groepen van "zelf
standige bezoekers: in de vorige zo
mer kwamen gemiddel per maand
40.000 bezoekers op Schiphol! Men
ziet. ,dat ons land nog even lucht
vaart-gezind is in de opwinden
de dagen van de .„Pelikaan" van
Smlrnoff of-de Uiverrace van Par-
m entier.
De toekomst
En nu do toekomst. De overheid
steekt mllliocnen in de grond van
Schiphol en .waarom z\j dat doet
kunnen wij zien ahn een treffende
symboliek: een straatnaambordje
Ergens tüssen de, houten barakken,
walke eerlang afgebroken worden
om plaats te maken voor het mach
tige stationsgebouw is een houten
bord geslagen en daarop staat:
„Vrijheidsstraat" en daaronder „Li
berty Street" en nog meer vertalin
gen in hét Maleis, Russisch, Frans
en Zweeds. Schiphol heeft al één
straat. Binnen één generatie zal er
een dorp op dit* vliegveld zijn. een
wereldje-op-zichzelf van hangars,
loodsen, werkplaatsen, garages, res
taurantjes, wachtkamers, dienstge
bouwen, verkeerstorens.
Met recht kan men dan ook zeg
gen, dat de victorie Is begonnen met
de bevrijding in de „Vrijheidsstraat"!
Voetbalprofetieën
Wanneer de flinke programma's van
Zondag en Hemelvaartsdag achter de
rng zijn, zal dat voor vele clubs be
tekenen, dat de competitie voorbij is.
Het ziet er nu dan werkelijk naar uit.
dat dit eindeloze voetbalseizoen toch
nog betrekkelijk snel kan worden af
gesloten, al wordt het dan voor de
kampioenen en degradat'ecandidaten
een latertje. Maar ook deze clubs
zullen er wel doorheen' komen!
BW de eerste lcamploen?
Slechts wanneer VSV tegen Sparta
In Rotterdam verliest en HDVS in
Dordrecht een punt aan Emma zou
verspelen, kan Ajax kampioen wor
den, gesteld dat de Amsterdammers
van Feyenoord winnen. De kans, dat
BW in district IV eerder de kampi-
oensviag in top heeft, is aanmerke
lijk groter. De club uit Den Bosch
heeft n.1. in de uitwedstrijd tegen
Willem H aan slechts 1 punt genoeg
en hangt dus niet van de uitslagen
van andere wedstrijden af.
XerxesVol e wijekers Is de grote
fitijjd in district H. Een zege van de
groenwitten zou de spanning totaal
breken, maar dat zU tegen WUkes c.s.
goedkoop de beslissing zullen force
ren, IUkt ons geenszins- aannemelijk.
Een Rotterdamse overwinning bete
kent een nieuw oplaaien van het
strijdvuur In dit district met zijn won
derlijke uitslagen. Noemden we Nep-
tunus ook al eens de a.8. kampioen?
SItL Boys zal de ontmoeting MW
PSV met meer dan grote belangstel
ling tegemoet zien. De Boys zouden
het meest gebaat zijn bij een gelijk
spel. Is dat, niet het geval, dan"draalt
het hoogstwaarschijnlijk op een be
slissingswedstrijd uit.
Interessante wedstrijden In 2 A
De enorme spanning in 2 A Is er
oorzaak van, dat wekelijks een bui
tengewoon aantrekkelijk programma
District I
Emma—HDVS
ADO—EDO
Sparta-VSV
AjaxFeyenoord
DWS-'t Gooi
District II
Xe rxesV olewijekers
DHCNeptunus
StormvogelsHBS
DOS—DFC
ExcelsiorHaarlem
District m
Ei^ch. Boys—Go Ahead
Quick—AGOW
Be Quick-Tubantia
V i tesseEnschede
W ageningen—NEC
District IV
Hl lmondia—NAC
Willem II—BW
VVVHelmond
Baronie—RKTVV
District V
Be Quick—HSC
GVAVVeendam
Achilles—Sneek
Leeuwarden—Emmen
H ren veenVelocitas
District VI
Maurits—Brabantla
MVV—PSV
Eindhoven-Spel. Emma
Limburgia-Bleyerheide
2e klasse A
Hl IversumSpartaan
RCHZeeburgia
KennemersZFG
WestfrisiaHVC
AFGAlkm. Boys
2e klasse B
SDW—W.gr.meer
VelsenTOG
Vr. schaarKFC
ZWVolendam
DWV—HBC
■8e klasse A
SLTOBloemendaal
SuccesDe Meer
Germaan—GVO
AhrendsHelder
3e klasse B
RaplditasP'Stcyn
DTSTerr. vogels
DEMAJw. Forward
3e klasse C
RKVVA—Beverwijk
MeteoorWA
SchotenAalsmeer
3e klasse D
HollandiaHRC
ADOSchagen
Zaandijk—APGS
4e klasse A
OudeslulsW. Waard
Texel-Graashoppers
WatervogelsMFC
SchoorlLSW
Nieuwe ftiedorp-BKC
4e klasse B
PurmerendWW
EVC—De Rijp
Zouaven-Monnikendam
SEWSt George
And ykWestfriezen
4e klasse C
Alkmaar—US VU
ZeevogelsWSV
HSVVrone
RandersCSV
4e klasse t
EHSWB
THBWE
Fokke-Ontwaakt
O. GezellenA8R
IEVVL Vogels
staat te wachten. De leiders, AFfc.
Zeeburgia en Westfrisia kunnen geen
verllespunten meer gebruiken, maar
deze keer zal Zeeburgia do uitwed
strijd tegen RCHFÏ wel met bange voor
gevoelens tegemoet zien. AFO zal te
gen de Boys geen "fout maken, want
The Reds zijn uiteraard belust op re
vanche voor de 0-1 in Alkmaar. Een
verrassing lijkt ons dan ook vrijwel
uitgesloten. Westfrisia wint van HVC
maar het op de vierde plaats w taande
ZFO (2 punten achter op de tclders)
heeft in Beverwijk nog niot direct
gewonnen vau De iienncmers, die
pnnten dringend nodig heeft. Spar
taan trekt naar Hilversum. De clnb
uit 't Gooi kan zich door een over
winning bulten gevaar brengen en zal
daarom wel a'les op alles zetten, ver
moedelijk tot geluk van de Boys en
wellicht De Kennemers.
Weinig nieuws in SB en SC
In 3 B Is slechts Raplditas—Pur-
mersteyn van belang. Winnen de
Weespers, dan kan slechts WZ nog
gelijk komen het Kinhefm en deze
gang van zaken lijkt ons geenszins
onmogelijk.
Beverwijk kan tegen RKWA rus
tig spelen, nu de beslissing is geval
len en door winnen zijn plaats op de
ranglijst aanmerkelijk verbeteren.
SchotenAalsmeer is van belang
voor IW, want een nederlaag van
de geelzwarten betékent, dat het kam
pioenschap even vroeger in landsmeer
terecht komt
Een kans voor Alkmaar
Alkmaar krUgt bezoek van de me-
de-zwakke-broeder, U8VTJ. Winnen
de groen-witte, dan komen ze aar
dig op streek! Er zal evenwel hard
gewerkt moeten worden, want ook
USVU zal overtuigd zijn van liet be
lang van do strijd en Alkmaar brengt
er tegen sterkere tegenstanders door
gaans meer van terecht dan tegen
zwakke.
Vrone is ook nog niet geheel bui
ten schot, maar of ze veel kans heb
ben in Heiloo betwijfelen we. Randers
heeft wellicht een kansje nu het In
de laatste weken teleurstellende CSV
op bezoek komt. WSV zal de uitwed
strijd tegen Zeevogels moeten winnen
om de theoretische kans te behou
den.
WE heeft weer een kans
WB gaat op bezoek bij EHS en
wanneer de Hoogoyenmensen er In
zouden slagen de leiders een of twee
pnnten af te snoepen zouden ztf daar
mee WE een belangrijke dienst be
wijzen. Of het zover komt? Een vraag
waarop we geen antwoord durven
WE heeft zelf een ongemakkelijke
uitwedstrijd tegen THB, één van de
degradatie-candidatcn, die zich de
laatste wedstrijden zo goed hebben
hersteld. Deze wetenschap zal de
„Wijkers" er van weerhouden de te
genstander te onderschatten. Fokke -
Ontwaakt Is een wedstrijd van be
lang voor de onderste plaats met
winstkansen voor de thuisclub. On
ze Gezellen ASR en IEV VI.
Vogels zijn ontmoetingen zonder span
nlng met gelijke winstkansen.
Ifed- uB
De 13-jarige Arthur Pomar, hel
Spaanse schaakwonder, die aan hel
internationale schaaktournooi to
Baarn zal deelnemen, na zijn aan
komst op Schiphol. Links zijn vader;
rechts de heer Schreuder, lelflér van
het toarnool.
De Boterverstrekleing aan
kinderen
Er blQkt, zo doelt de afd. voor-
lichting van het ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening mede, enig misverstand te
zijn gerezen over de verstrekking
van boter aan kinderen van vijf tot
veertien Jaren, n.1. dat deze kinde
ren boven het bestaande normaft
rantsoen voedlngsvetten 125 gram
botar extra zouden ontvangen. Het
Is echter zo, dat in het rantsoen
voedlngsvetten 125 gram margarine
vervangen wordt door 125 gram bo
ter. Tot nu toe ontvangen personen
boven vier jaar (a-, b-.- c-groep) per
veertien dagen 500 gram voedings-
vetten, waarvan 125 gram boter en
^75 gram margarine/vet. In de af
gelopen wintermaanden is een en
kele maal het rantsoen per veertien
dagen geheel in margarine/vet ver
strekt. Men heeft het ln de bewuste
periode zonder boter móeten stellen.
Thans is er gelegenheid, alleen voor
de kinderen van vflf tot veertien Ja
ren (c-groep), voorlopig meer boter
te geven, uiteraard met overeen
komstige vermindering van de hoe
veelheid margarine. In de nieuwe
distributieperiode van veertien da
gen ontvangt deze groep 250 gram
boter en 250 gram margarine/vet.
De kinderen ontvangen dus ln plaats
van 375 gram niargarine/vet nu
250 gram en In plaats van 125 gram
boter nu 250 gram. Voor deze groep
zijn de volgende bonnen aangewe
zen: C 01 boter (125 gram boter),
C 07 reserve (125 gram boter) en
C 02 boter (250 gram margarine of
200 gram vet).
Concertgebouworkest
naar V.S.?
Naar wif vernemen, worden er op
het ogenblik onder hahdeijngen ge
voerd over een tournee van het con
certgebouworkest naar de Verenigde
Staten van Noord-Amerika in het
najaar van 1948. De bedoeling is, dat
het orkest in verschillende steden 25
concerten zal gevent voor het groot
ste deel onder leiding van Eduard
van Belnum.
De Australische minister van
luchtvaart, Drakeford, ls tot voor
zitter gekozen van de algemene ver
gadering der internationale burger-
luchtvaartorganisatie (I.C.A.O.),
welke thans te Montreal bijeen Is.
In het kader van de zomer-
manoeuvres zullen twee Noorse on
derzeeboten ln Juni aanstaande een
bezoek aan Nederland en Frankrijk
brengen.
De Noorse communistische
partij heeft voorgesteld ln het wet
boek een omschrijving op te nemen
van de plicht van alle Noren tot en
hun recht op arbeid.
HET WEER VANDAAG:
In het Oosten van het land aanhou
den van het warme voorjaarsweer
met over het algemeen weinig bewol
king en matige wind tussen Oost én
Zuid.
In het Westen van het land tijde
lijk nog verder toenemende bewolking
echter voornamelijk in de hogere la
gen. Overwegend droog weer, iets
minder hoge temperatuur. Matige
wind tussen Zuid-Oost en Zuid-Went.
Ónze jeep deed gemoedelijk zijn
plicht. HU rammelde er bij als een
bus met spijkers en kuchte als een
zwaar-verkouden Ome Keesje. MAAr
wU reden al was het met een tam
vaartje, dat afgestemd scheen op on
ze gemoedsgesteldheid.
Wie zou er overbruisen van levens
lust als hü midden ln de nacht uit
zijn slaap gewekt werd door de kou
de knokels van de plicht, als hU ge
dwongen werd een lange tijd heen eri
weer te schudden op het stampendt
rythme van een jeep, die stromen
tocht doorlaat uit alle windstreken
en dit alles verduren moest met het
vooruitzicht van een* mager kansje
op succes?
De „tip"
De „tip" waarop wij dagenlang
wachtten was op het laatste moment
ineengeschrompeld tot een bouwval
lig schaduwtje van een tipje en uit
eindelijk waren we meer op pad ge
gaan, omdat we nu toch eenmaal
ons bed uit waren -en „Een vlie
gende kraal vindt per slot altijd we'
wat" zei een van ons hangerig.
De woorden waren nog niet uit zijn
mond, of onze aandacht werd go-
trokken. door drie paar kopllchten
achter ons.
Drie wagens achter elkaar, ln het
holst van de nacht? De jeep hield
zijn vaart wat in. Een personenauto
schoot ons voorbij, toen nog een. »Hé"
op het spatbord staat M. J. Roetsy
de derde.
Die wagens horen bij élkaar. Wat
moeten drie wagens van het Minis
terie van Justitie een nachtelijke tour
maken? „M'n kop er af als daar geen
copy ln ziet" pelst een van ons hard
op, terwijl de ander uitroeit: die éne
wagen ken Ik, P.R.A. Alkmaar.
De jeep gromt. HiJ snuft wild en
springt vooruit. Als een hazewind zet
hij de achtervolging ln, als een ter
riër blüft hU vasthouden.
j Zaandam
Hot wordt Zaandam.
Het drietal slaat hier af. verspreidt
zich in de straten. De wagen die wij
kozen te volgen, staat met een ruk
stil voor het gemeentehuis. Tegelijk
met ons arriveert no. 2. van een an
dere kant en stopt eveneens.
Do jeep puft voldaan en zet zich tot
wachten.
Er komt Iemand naar ons' toe. De
pers boven óp Je dak. als Je als
rechercheur er 's nachts op uittrekt
om Je slag te slaan Doe er eens wat
aan, als Je die pech hebt.
Er zijn muskieten die zich niet la
ten verjagen
We komen snel tot een accoord. Er
even later volgen twee van ons drie
dónkere gedaanten, die door de sche
mering de Prins Hendrikkade op
gaan. Een paar honderd meter ver
der verdwijnen Óe drie gestalten om
een hoek. Maar hun voetstappen ver
stommen, daar zal het zUn.
En daar ls het Voor het huls met
winkelpul wordt halt gehouden. Twee
man lopen naar de voordeur, kUken
even en een seconde later ztJn zU bin
nen. Het raampje ln de deur stond
open dat. was nogal eenvoudig
Tegelijk ging de huisbel over. De be
woners worden in hun slaap ge
stoord en een seconde later flitst op
de bovenverdieping het licht aan.
WU wachten. En de man met de
aten daar bU achterpoort om de
hoek, wacht. R. Boekelaar. handel ln
motoren, lezen wU op de winkelruit
Het wachten duurt lang. Er gebeurt
niet veel. Twee nachtwakers, op een
damesfiets, komen bU ons staan en
vragen wat er aan de hand is. WU
halen de schouders op. Wisten we
het maar... Politieke dellnguenten.
ontsnapt, SS-ers?
Misschien kunnen zU ons meer ver
tellen dan wU hen. En dat kunnen
Zwarte handel
Een broer van deze Boekelaar
hield in de oortog een café. Illegale
werkers kwamen vaak bij hem samen
en hU rekende op de hoogte te zUn
van de bergplaatsen van de onder
grondse. Van deze wetenschap maak
te hU misbruik door ln Duits uniform
cjx bewapend, er op uit te trekken
en uit de bergplaats o.m. voedsel
voorraden weg te halen. Voor fan
tastische prijzen zou hU'deze aan de
De P.R.A., van Alkmaar heeft
opnieuw een goede slag gesla
gen in Zaandam. Nauwelijks
nog was het nieuws van de ar
restatie van de oud-inspecteur
van politie, T. J. Jansen, koud.
of een nachtelijke razzia wen)
gehouden die zes arrestanten ln
de val bracht
De namen der gearresteerden
zUn: C. Wijngaarden. Joh. van
RUn. C. Kluft, H. Vos, R. Em
mer en R. Boekelaar.
Deze personen zouden zich in
de winter van 1944 op '45, ge
kleed ln uniformen van de
Wehrmaelit en bewapend mei
pistolen en revolvers, meester
hebben gemaakt van voorraden
voedsel om deze tegen fantas
tische prijzen te verkopen aan
hun hongerige landgenoten.
man hebben gebracht. V\ noorden
het bedrag van 900 gulden voor een
zakje aardappelen noemen.
De Illegaliteit gaf het passende
antwoord en ruimde deze misdadiger
uit de weg.
„Ik geloof dat Zijn broer, deze hier"
zei de nachtwaker terwijl hU met ri|n
duim over-zijn schouder In de rich
ting van het hots wees, „van hetzelf
de sop was overgoten. Maar precies
weet lk het niet .want Ik hen geen
Zaandammer".
Als dit Inhoudt, dat de echte
Zaandammers het wél precies weten
en er zUn redenen om dit als vaat
staand aan te nemen dan ligt
hiér de kern van de zaak.
De verschillende gesprekken die wU
voerden kwamen alle op hetzelfde
neer.
Plunderaars
In de winter van 1944 op 1945
werd Zaandam en de wflde omeevlng
onveilig gemaakt door een eigenaar-
dlg slag plunderaars. ZU doken op
het onverwachtst, meestal na spertijd
op bfj een of andere boerderU, joegen
de bewoners de stuipen op het UJf
door hun Duitse uniformen en hun
dreigende pistolen en waren even la- 1
ter vertrokken met de buit die zU aan
levensm'ddelen hadden kunnen vin
den. Er werd druk gezwgrtehandeld
ln de Zaanen de honger dreef de
mensen er toe schatten geld te be
talen voor een zakje aardappelen of
een mudje tarwe
Het vreemde van dc zaak ls, dat
velen ons de namen konden noemen
van deze onverlaten. ZIJ bleken te
kloppen met de namen van de fci deze
nacht gearresteerde personen..
Hoe, zo vroegen wij ons af, is het
mogclUk, daf de Zaandammers niet
zorgden, dat deze vogels reeds lang
werden Ingerekend?
WU hebben redenen om aan te ne
men, dat er Indertijd aanklachten zUn
ingediend. Maaren hier denken
wU plotseling aan „Tony", de oud-in
specteur van politie, die thans sinds
oen paar dagen „zit". De conclusie
ligt voor de hand dat dit hrerschap
van deze zaken afwist en,rt* belang
bU had om zo in de doofpot te stop-
pen. Hef 1b een bekend feit ln Zaan
dam, dat het „Tony" in de oorlogsttyd
naar den vleze ging
Typerend voor hun schuldgevoel
was h't gegprek, dat wij opvingen
van twee der arrestante, die voor
het gemeentehuls een ogenblik tn
elkanders buurt kwamen. De een
zegt: „Hé, JU ook hier? Waarom
hebben ze ons nou opgepakt?"
De ander. „Ja dat vraag ik me ook
af".
Wat zou er nou in hemelsnaam aan
het handje zijn?"
De rechercheurs lachten. En wjj
schoten tn de lach. Het klonk té
overtuigend
WU wensen de P.K.A. geluk met
dezo vangst on zien met belangstel
ling naar het verloop van de zaak
uit.
Mr. G. Steyn, hoofd van de P.R.A.
kon de geruchten die wU opvingen
omtrent de beweegredenen van deze
razzia niet tegenspreken. HQ verzocht
on» slechts te publiceren, dat alle in
lichtingen welkom zijn kam» 0t
van Voorhout, tel. ?on»