Crisis in het land van de macaroni
Buitenland j
Strijd tegen zwarte handel
Weer gas en electriciteit
Amerikaanse troepen uit
Frankrijk?
KORT maar krachtig
Binnenland
Binnenland]
Een sombere Beel op Schiphol
Een Indonesische federatie?
Conflict in de Rotterdamse
haven
4s Jaargang No. 942
Uitgave N.V. Noordhollandse Pers
1945 i.o. Redactie Achterdam
20 tel. 2274. Adm. en Adv. Rid
derstraat hoek Oudegracht teL 3971
Alkmaar.
■naarder
-DAGBLAD VOOB ALK-MAAK IN OMGEVING
Woensdag 28 Mei 1947
Directeur:
TH. W. REYNDERA
Hoofdredacteur:
a E- DE WINTER
De vroegere president der Verenigde Staten, Her-
bert Hoover, heeft op een persconferentie te Was
hington verklaard, dat naar zijn mening het eco
nomisch herstel van de wereld binnen twee of
drie jaar een feit zou zUn. wanneer Frankrijk en
de Sowjet-Unie willen meewerken. Als een van de
voornaamste oorzaken van de vertraging bij het
industrieel herstel in Europa ziet Hoover het veld-
winnen van het socialisme. De periode tot de nieu
we oogst zal volgens Hoover voor de volken van
Europa vrü moeilijk zijn. Men moet veel strenger
optreden om te voorkomen, dat voedsel naar de
zwarte markt gaat.
Ook vertegenwoordigers uit zeven
landen, die te Washington bijeen zijn
gekomen om de wereldvoedselsituatie
te bespreken zijn van oordeel dat er
een volledige opruiming moet gehou
den worden van de zwarte markten
ln Europa. Voorbereidingen worden te
Washington getroffen voor een bijeen
komst van alle ministers van land
bouw en voedselvoorziening ter we
reld, waarbij men zal trachten te ko
men tot rantsoenerings-standaarden
en dwingende maatregelen inzake het
verzamelen van de landbouwproduc
ten. Een volledige conferentie zal
waarschijnlijk in Juli in Europa wor
den gehouden terwijl een speciale
graanconferentie als voorloopster van
de FAO conferentie in Augustus te
"enève eveneens op het programma
staat.
Weer gas
De staking in de Franse gas- en
electriciteitsbedrijven is van korte
duur geweest. Reeds een half uur na
dat de staking te middernacht in wer
king was getreden werd het bevel tot
staken ingetrokken. Deze nieuwe op
dracht werd gegeven na besprekingen
tussen de federatie en de minister van
arbeid Mayer. De regering en de vak
verenigingen zijn het tenslotte ter elf
der ure eens geworden over een rege
ling door arbitrage vóór 18 Juni a.s.
De beslissing zal worden genomen
door een rechter van het opperste
Franse gerechtshof en mag niet strij
dig zUn met de regeringspolitiek. De
regering heeft inmiddels het vorde
ringsdecreet van Remadier buiten wer
Ring gesteld
Nicaragua
De strijdkrachten van generaal
Anastasio Somoza, ex-president en lei
der van de opstand tegen de regering
zijn de toestand in de'hoofdstad Ma
nagua meester. De president van Ni
caragua bevindt zich in de Mexicaan
se ambassade. Hij is vergezeld van 12
trouwe officieren van de nationale
garde. 20 andere loyale officieren van
de garde zijn in bescherming geno
men door andere diplomatieke verte
genwoordigers. Het grootste deel der
nationale garde heeft zich bij gene
raal Somoza aangesloten.
Het ziet er naar uit dat de Joodse
verzetsorganisaties hun activiteit niet
alleen tot Palestina zullen beperken
en dat zii de Engelsen op eigen terrein
te lijf zullen gaan. Een correspondent
van de ..Milano Sera" te Genua heeft
vernomen dat de „Irgoen Zwai Le-
oemi" bezig is een complot te smeden
tegen prinses F.lisabeth. Een der lei
ders van deze Joodse verzetsorganisa
tie zou hebben verklaard, dat de or
ganisatie een aanval zou doen op 't
centrum van Londen, op Buckingham
Palace zelf en zou pogen prinses Eli-
sabeth om het leven te brengen. On
dertussen doen de diverse commissies
hun best een oplossing te vinden voor
het Palestijnse vraagstuk. De com
missie der V N. zal zich op 6 en 10
Juni in twee speciaal daarvoor ge
charterde vliegtuigen naar Palestina
begeven. Ieder vliegtuig zal 36 passa
giers vervoeren. Men hoeft dus niet
aan de goede wil van deze commissie
te twijfelen, maar het is geen eenvou
dige taak, waarvoor zij zich geplaatst
zien.
Tass meldt
Het officiële Russische nieuwsbu
reau Tass. dat overigens in zijn be
richtgeving niet altijd een officieel
relaas geeft van gebeurtenissen en fei
ten. weet te melden, dat momenteel
te Parijs onderhandelingen worden
gevoerd tussen Amerika en Frankrijk
over het terugtrekken der Amerikaan
se troepen uit Frankrijk in ruil voor
het recht van doortocht voor deze
troepen door Frankrijk naar de Ame
rikaanse zone van Duitsland. De Ame
rikanen zouden van plan zijn een ma
rine- en luchtbasis te behouden bij
Marseille, dat de schakel vormt in de
verbinding tussen de Azoren en
Duitsland. Men neemt aan, aldus on
ze Tass-collega's dat de Amerikanen
ook een aantal bases en havens in
Frans Guinea, Nieuw Caledonië, Afri
ka en het eiland Tahiti willen behou
den.
In de Haarlemmermeer is men thans bezig met net r«xzorgen der suJ-
kerbietenplanrjes. Het wieden der velden.
In het R.K. Ziekenhuis te Gronin
gen is een drieling geboren. Moeder
en kinderen maken het zeer wel.
De gemeente Wildervank zal op 12,
13 en 14 Juni a.s. haar 300-jarig be
staan vieren.
De Twentse sigarenfabrikanten zijn
ontevreden. De distributie deugt niet.
De tabak die is aangekocht is zo
slecht, dat deze voor omblad onbruik
baar is en niet kan worden geaccep
teerd. Rook prettig.
Aan de Hooftherdenking komt
geen einde. Het is goed, dat de man
al lang dood is, anders zou zijn hoofd
omlopen. Gisterenavond werd hij her
dacht in de Koninklijke Schouwburg
te Den Haag.
Twee vliegtuigen van de Frits
Diepen N.V. moesten gisteren een
noodlanding maken. De machines wer
den veilig op de grond gezet.
Mr. S. J. R. de Monchy, oud-bur
gemeester van Den Haag is uit Zwe
den teruggekeerd. Hij heeft de dank
van Nederland voor de Zweedse hulp
in de hongerwinter overgebracht.
Buitenland
Gisteren en vandaag heeft men in
totaal 49 bewakers en beambten van
het vroegere concentratiekamp Mat-
hausen opgehangen.
Vier gewapende lieden hebben een
spoorwegstation op 40 km. afstand van
Jeruzalem opgeblazen. Zij waren
kwaad omdat de trein te laat was, zo
meldt onze speciale correspondent.
In Frankrijk zijn hagelstenen ge
vallen van 150200 gram. De bui
duurde een kwartier .Te velde staan
de gewassen in het departement Indre
en Loire werden vernietigd. Vele da
ken van huizen zijn doorzeefd.
100.000 verplaatste personen tussen
16 en 50 jaar zullen waarschijnlijk in
aanmerking komen voor een betrek
king in Groot-Brittannië.
Met ingang van 15 Juni zulle#; -
weer prentbriefkaarten en zakenbrie-
ven uit Duitsland naar het buiten
land kunnen worden gezonden.
Na drie maanden staking hebben
13.000 mijnwerkers in de kolenmijnen
van de Canadese provincies, gelegen
aan de Atlantische kust, het werk
weer hervat.
De eerste groep Deense bezet
tingstroepen is in de Britse zone aan
gekomen. De Denen willen ook wel
eens soldaafje spelen.
lüij. ta^en..
In het weekblad „Kompas"
wij over de volgende tragedie:.
Een 10-jarig meisje benam zich
het leven.
Op Moederdag 1947.
In een tehuis voor verwaar
loosde kinderen in Dordrecht.
Hing zich op met een spring
touw aan de trekker van de W.C.
waarin men haar had opgesloten.
Omdat zij om haar moeder huil
de. Op Moederdag 1947.
De voetjes slechts enige cen
timeters van de grond, had het
kind zich grote inspanning moe
ten getroosten zijn doel te be
reiken. Doch de drang om deze
aarde te verlaten was zo groot,
dat het in zijn euvel plan slaagde.
Het verhaal vertelt dan verder,
dat dit een kind is, van een gezin
van politieke delinquenten. Als je zo
iets leest, gaat er toch even een
schok door je heen. Gruw je van een
wereld waar zoveel liefdeloosheid
heerst, dat dit mogelijk was. Wij
pleiten stellig geen straffeloosheid
voor hun, die zich misdroegen. Maar
de zonden der ouders mogen niet
aan de kinderen worden bezocht
Deze "kinderen hebben wij te steu
nen in hun eenzame strijd. In onze
houdin gtegenover hen hebben wij
te tonen, dat het ons ernst is met
nos streven naar een nieuwe wereld.
Wij moeten voor hen zorgen, zo goed
als mogelijk is en daarnaast de lief
de voor de ouders, hoe verkeerd deze
ook gehandeld moge hebben, hoog
houden. Een dergelijke zelfmoord is
een vingerwijzing aan ons. In ons
streven naar gerechtigheid behoeven
wij niet liefdeloos te zijn.
MEN moet stekeblind zijn, om de toestand in West- en
Zuid-Europa hoopgevend te vinden. Er heerst een chaos,
die het pessimisme van Oswald Spengler alle eer aan
doet. Velen en het zijn niet de slechtsten geloven
niet meer int oekomstmogelijkheden voor de cultuur van
het oude Europa. Zij zien enkel neergang en decadentie
en aanvaarden deze in het besef, dat alles op aarde ver
gankelijk is en iedere cultuur gedoemd is onder te gaan.
Wat werkelijk van waarde is, zal behouden blven en
stimulansen leveren voor nieuwe opkomende culturen,
zoals die van Amerika en de Sowjet-Unie. In dit reali
teitsbesef blijven zij staande, temidden van een ineen
stortende wereld.
munisten voorstanders om de bepa
lingen van het door Mussolini met de
Heilige Stad gesloten concordaat van
Lateranen in de nieuwe grondwet op
te nemen.
Daarmede poogden zij ongetwijfeld
good-will te veroveren in het over
wegend kerkelijk georiënteerde Zuid-
Italië. Om het evenwicht een beetje
te herstellen stonden de communisten
in de school- en echtscheidingskwes
ties weer zeer afwijzend tegenover het
Katholiek standpunt. Het is altemet
een weinig fraai politiek spel. Onder
tussen: het ontwerp van de nieuwe
grondwet moet over enige maanden
gereed zijn. Het staat te bezien of men
het tijdig zover zal brengen.
Rond de vrede
TEN aanzien van de bepalingen
door de politieke onmacht waartoe
deze cultuurrijke landen zijn vervallen
Beide naties zweven aan de rand van
de afgrond. En men blijft doof voor
Frankrijk en Italië verdeelde socialistische partij, waarde
stromingen van Nenni en Saragat te-
WIE een deel van zijn liefde aan
Frankrijk en Italië heelt verpand. S .L m.n n' t il H f het vredestractaat vertonen de
moet in zijn hart wel worden gewond anders dan betreu- Itaijanen een sterke eensgezindheid.
Het verdrag, dat wèl getekend, maar
p nog niet door het parlement is be-
vrevaarlljke Situatie krachtigd, ziet men als iets zeer voor-
REEDS het Italië van voor Musso- lopigs. Vooral de kwestie der Ita-
de stemmen die waarschuwen. Wan- 3in3 was parlementair zeer zwak. De liaanse koloniën, die nog niet defini-
kele regeringen volgen elkander snel situatie thans is zeker niet beter, tief is geregeld, houdt de gemoederen
op; een reële regeermeerderheid is Dwars door het Italiaanse volk loopt bezig. Italië heeft nu eenmaal grond-
zelden of nooit aanwezig. Machtige een diepe kloof. Blikken vele Italianen stoffen nodig cn ruimte voor zijn over-
politieke partijen, ieder voor zich een naar Washington, niet minder talrijk tollige arbeidskracht. De kwestie
minderheid vertegenwoordigend, staan Triëst is feitelijk geen kwestie. Men
erkent doodeenvoudig de geproject-
fel tegenover elkander. Geen enkel
doelgericht program kan worden uit
gevoerd. En ondertussen staan deze
teerde regeling niet.
Onzekere toekomst
ZO staat het zonnige Italië voor een
landen en zij waarlijk niet alleen js j^et aantal van hen, die hun hoop
in West-Europa aan de grens van op Moskou vestigen. Het is daarnaast
een financieel bankroet en voor een begrijpelijk, dat twintig jaar fascisme toekomst, die zich allerminst zonnig
algehele economische uitputting. niet onmiddellijk spoorloos uit het laat aanzien. Wij mogen slechts ho-
volksleven zijn verwijderd. Men denke Pen> dat de democratie zich zo sterk
De Gasperie afgetreden slechts aan de Qualunquisti, de aan- weet te maken, dat de huidige gesple-
IN Italië is de coalitieregering van hangers van de partij van de kleine tenheid onschadelijk kan worden ge-
de christen-democraat de Gasperi af- man, die zeker niet van fascistische maakt. Dat het Italiaanse volk zijn
getreden, omdat de laatste een uit- smetten vrij zijn. roeping in Europa en de wereld zal
breiding van de regering naar reehta beseffen. Het ia nog altijd waar.dat
noodzakelijk achtte en de socialisten Dc I11CUWC COIlStltUtic adeldom verplichtingen oplegt. Onze
en communisten zich daartegen ver- DE Italiaanse republiek zwoegt hoop ec]ltfr wordt getemperd door de
zetten. Zij vonden tot een dergelijke reeds geruime tijd om een nieuwe v^ees'°at raen, mat bl3 machte zal
reconstructie te minder aanleiding, grondwet te scheppen. Erg vlotten 21311 2 c aa? decadentie te ont-
omdat zij juist op Sicilië een verkie- doet het werk niet. Men kan zich worstelen. Daarop wijst bijvoorbeeld
zingssucces hadden geboekt. Tegen- voorstellen, dat zich rond deze nieuwe meT} f~e kabinetsformateurs zoekt
over de sterke eensgezinde communis- grondwet allerlei politieke conflicten on^er e ^^r
tische party van Toglati (die zich in afspelen. Vreemde dingen kan men ^en 3 ons
ballingschap Ercoli noemde) staat een daarbij beleven. Zo bleken de com- DEWI.
De ministers Beel en Jonkman zyn Dinsdagmiddag per
K.L.M.-vliegtuig van hun reis naar Indonesië op Schip
hol teruggekeerd. Zij werden door een zestal collega's
begroet. Ook de chef van de Generale Staf was aan
wezig. Kort na de aankomst werd door Dr. Beel een
verklaring afgelegd, waarin hy o.a. zeide:
Wij betreuren het, dat wjj ten aanzien van de hou
ding van de Republiek met betrekking tot de uitvoei
ring van Linggadjati een onbevredigende stand van
zaken hebben aangetroffen.
1 Ter gelegenheid van ons bezoek aan Makassar en in
BEEL antwoord op de critiek door president Soekawati uit
gebracht op woorden en daden van de Republiek, heb ik my dan ook
genoopt gevoeld ernstige twijfel uit te spreken over de bereidheid tot sa
menwerking van de Republiek met de andere gedeelten van Indonesië en
Nederland. Aan deze twgfel moet ten spoedigste een einde komen. Te dien
einde is dezer dagen door de Commissie Generaal aan de Republikeinse
delegatie een nota overhandigd, welke niet alleen economische en finan*
ciële, maar ook staatkundige problemen behandeld. Hierin is nX verdere
vorm gegeven aan de federatieve opzet in het accoord van Linggadjati
belichaamd. In deze nota wordt de nakoming van de hierin in overeen*
stemming met het accoord van Linggadjati gestelde voorwaarden over de
gehele linie voorgesteld en verlangd. Over de inhoud van deze nota zullen
zo spoedig mogelijk mededelingen worden gedaan. Wie in de huidige om
standigheden de geschikte personen zijn om in de hoogste functies aan de
oplossing van deze vraagstukken mede te werken, heeft destijds gciyk
voor de aanvang van de reis reeds bekend werd gemaakt een punt van
bespreking uitgemaakt. Hierover kon de minister echter in dit stadium
zonder voorafgaand overleg met zijn ambtgenoten niets mededelen.
Indonesische federatie?
Uit betrouwbare bron weet Reuter
te berichten, dat Nederlandse auto
riteiten aan vertegenwoordigers van
de Republiek een voorstel hebben
overhandigd, dat kan leiden tot de
instelling van een voorlopige federa
le regering voor geheel Indonesië.
(Wy vermoeden, dat hiermede wordt
gedoeld op de nota, waarover min.
Beel in zyn verklaring op Schiphol
sprak Red.) Men verwacht, dat
de beslissing inzake aanvaarden of
verwerpen van dit voorstel a.s. Zon
dag zal vallen tgdens een vergade
ring van het Republikeinse kabinet.
Sommigen nemen aan, dat de be
trokken voorpolige regering bevoegd
heid zou krijgen om handelend op te
treden in kwesties met het buiten
land van financiële en economische
aard. Voorts neemt men aan, dat de
voorlopige regering vertegenwoordi
gers zou bevatten van de staten
Oost-Indonesië, Borneo en van de
Republiek.
De staking te Rotterdam
By het conflict in de Rotterdamse
haven zijn op het ogenblik ruim twee
duizend losse havenarbeiders betrok
ken. Het conflict is ontstaan rond
een driehonderd arbeiders, die op
Tweede Pinksterdag moesten wer
ken, waartegen van de zyde van de
E.V.C. bezwaar werd gemaakt. Aan
de weigerachtigen werd Dinsdag
morgen de toegang tot het werk
ontzegd. Als antwoord hierop werd
door de E.V.C. de staking geprocla
meerd en de eis gesteld, dat deze
mannen ongestraft zouden biyven.
Hiermede kon het bestuur van de
redersvereniging, de Scheepvaartver
eniging Zuid, zich niet verenigen.
Het was van mening, dat arbeiders
die de officiële loonbepalingen niet
erkennen, niet aan het werk kunnen
gaan. De z.g. Unievakbonden staan
achter de werkgevers, omdat zij van
mening zyn dat arbeidscontracten
door beide partyen moeten worden
nagekomen.
Inmiddels vergaderde de E.V.C. om
haar houding nader te bepalen. Be
sloten werd de reders schrifteiyk om
en onderhoud te verzoeken.
Het Strijdkrachten
programma
Naar aanleiding van enige hem
door het Tweede Kamerlid W. Tho
massen gestelde vragen over hot
strydkrachtenprogramma heeft de
minister van Oorlog medegedeeld,
dat hy de mening niet kan delen,
dat in de uitzendingen van dit pro
gramma een algemeen scepticisme
zou doorklinken ten aanzien van het
regeringsbeleid inzake Indonesië. De
minister kan dan ook niet inzien,
dat de radiouitzendingen voor de
Nederlandse strydkrachten indruisen
tegen de geest van de regeringspoli
tiek en hy acht het derhalve niet
nodig byzondere maatregelen te tref
fen.
Wy hadden waariyk geen antwoord
verwacht. Niettemin betreuren wy
het dat deze uitzendingen rustig
iedere dag doorgaan. Evenals spe
ciale soldatenkranten, achten wy
deze radiouitzendingen een gevaar
voor een vrye democratische ontwik
keling van onze burgers in uniform.
Klei
ne eieren
Op de laatste bonnen hebben wy
vry'wel steeds „grote" eieren ontvan
gen. Aangezien de pluimveestapel
ook talrgke bescheiden leden telt,
dio slechts eieren van bescheiden
omvang produceren, mogen wy er
zo wordt officiëel medegedeeld
op rekenen in de 1 omende weken
kleine eieren op de bon te krygen.
En dat by de verlaging van het
vleesrantsoen!
Uit Indonesië
De Heren Soekarno en Hatta zyn
van hun achtdaagse reis door West-
Java in Djokjakarta teruggekeerd.
Zy zouden overal enthousiast door
de bevolking ontvangen zijn. Hatta
was van mening, dat de proclamatie
van de Staat-Pasoendan, de positie
van de Republiek in West-Java
slechts had verstevigd.
Het Oost-Indonesisch Parlement
heeft in plaats van Tadjoeddin Noor
tot voorzitter gekozen Moh Kaha-
roedin, sultan van Soembawa.
De beroemde Plantentuin te Bui
tenzorg bestond vorige week 130
jaar. Het is een van de schoonste bo
tanische tuinen ter wereld.
Uit Indonesische bron komt de
suggestie ,dat voor de post van Gou
verneur-Generaal slechts prof. Scher
merhorn aanvaardbaar zou zyn. Aan
gezien men Romme botweg heeft
afgewezen, mag men niet aannemen,
dat de Heer Meynen een gunstiger
onthaal ten deel zou vallen. Men
adviseert daarom de Commissie-Ge
neraal te ontbinden en prof. Scher-
merhorn als Gouverneur-Generaal de
besprekingen to laten voortzetten.
Het weer vandaag
OPNIEUW STIJGING VAN
TEMPERATUUR
Opnieuw sterke styging van tem
peratuur, echter gelcldeiyk weer wat
toenemende bewolking met later vor
ming van verspreide buien met kans
op onweer. Meest matige wind hoofd
zakelijk tussen Oost en Zuid*
