Eerste luchtlijn per
Helicoptère
HET GEVANGENISWEZEN
IN NEDERLAND
Productieve arbeid voor
gedetineerden
Volledige vak
opleiding
OolkMsdlwq
Italië heeft de primeur
Hitler's evenbeeld wandelt
nog door Rome rrid
Zijn verschijning
wekte paniek
Duitsers verschoten hun
kunstmeststoffen
Vier hoefnagels
voor een ei
Auto der Koningin
was van Amerikaanse
AT AAR te verwachten is zal de arbeid in Nederlandse gevangenissen,
die tot nog toe van weinig betekenis was, binnen afzienbare tijd be
langrijk worden uitgebreid. Er zijn in deze grootse plannen, doch de prac-
tische uitvoering daarvan is afhankelijk van verschillende factoren en
problemen,-die momenteel door een vanwege de Minister van Justitie in
gestelde Departementale Commissie worden bestudeerd en opgelost. Men
beoogt hierbij niet alleen te komen tot een natuurlijker leefwijze der ge
detineerden. doch wil hen zelfs inschakelen bij het algemeen productie
proces zoals ook de zich vrij tn de maatschappij bewegende mens dit kent
de toekomst alles weer genormali
seerd zal zijn en de fabrieken volop
kunnen leveren. De tegenwoordige,
nog in de kinderschoenen staande
gevangenis-arbeidsproductie kent
dit probleem niet en werkt alleen
voor staatsdoeleinden, hetgeen b'y
een „echte" productie onmogelijk zal
worden. Het grote voordeel van
geestelijke opbouw der gedetineer
den eist echter oplossing, ook van
die moeilijkheid. Het gaat er hier
om dat onze gevangenissen worden
ingesteld op kennis van de per
soonlijkheid der veroordeelden zon
der in eenzijdige zorg voor deze
personen te ontaarden doch op een
wijze die, aldus aen ui gebreid arti
kel van dr. Muller in het Maand
blad voor Berechting en Reclasse
ring in de eerste plaats ligt in de
zorg voor de gemeenschap die een
elk ter harte gaat.
HOEWEL omschakeling van cel
lulair steisel op productief sy
steem een enorme omwenteling lijkt,
zal-men bij verwezenlijking van de
niouwe plaitoen toch min of meer
aansluiten op wat men hier en daar
in ons land al kent, want er >s 'n
verschillende gevangenissen reeds
jaren géëxperlmenteërd met vakop
leiding en arbeid die ook in de vrije
maatschappij pp lonende wjjze uit
voerbaar is. Op de zolders van een
onzer grootste inrichtingen staan
zeventig breimachines opgesteld en
elders bevindt zich drukkerij
waar de machines op ongeveer drie
meter afstand van elkaar zqn ge*
plaatst om te voorkomen, dat onge
wenst contact wordt gelegd. Het
drukkersvak wordt daar aan som
mige veroordeelden geleerd en het
b zelfs mogelijk dat deze mensen
deer nemen aan het typographen-
oxaraen om eventueel in het bezit
te ntken van het vakdipJcma, dat
de bezittel' iaiei een behoorlijke
werkkring garandeert. Natuurlijk
kan niet ieder tot riworden
opgeleid en dient de aanleg voor dit
vak aanwezig te zijn. terwijl boven
dien de straftijd minstens even lang
moet zijn als de opleiding duurt.
Waar het vonnis kortere jstraf
wees staan echter weer andere
scholingen open. In Haarlem leren
daarvoor geschikte gedetineerden
bijvoorbeeld bet. meubelmaken. zo
dat aldaar lang niet ieder tot geest
dodend celverblijf gedoemd is. On
danks de goede uitzonderingen is
men er echter van overtuigd, dat er
voor de Nederlandse gevangenissen
15 grote en enige hulninrichtin-
gen benevens de ópenluclitgevange-
ais in Veenhuizen veel-meer ge
daan kan worden en naar de Am
sterdamse deskundige rar. dr. N.
Muller ons mededeelde vraagt men
Zich af, of het verkeerd zou zijn ge
vangenen te laten medewerken in
't algemeen productie-proces. Hier
toe zullen echter gevangenis-indus
trieën niet te ontberen zijn en zal
men het gróte verschil tussen cel
«n fabriek móeten Verbruggen. Er
zou zeer streng moeten worden ge
waakt, opdat geen verkeerde con
tacten tot'stand komen waarbij de
■lechten de goeden zouden schaden,
doch de natuurlijke leefwijze en da
veel grotere aanpassing aan het le
ven der niet-gevangenen zijn van
zulk *een overwegend belang, dat
men wel. enig risico mag wagen. Bo-
vendien kan men de gedetineerden
des nachts ic cellen onderbrengen,
waar niet alleen een rustige slaap,
doch ook de „straf-gedachte" ver
zekerd blijft.
Gevangenis-industrie'
MET dr. Muller over toekomst
mogelijkheden sprekend stel
den wij de vraag of eon gevangenis-
Industrie als producerend lichaam
wel verantwoord is, want behalve
schade aan de andere bedrijven te
doen, zou'het mogelijk zijn. dat de
„deiinquente-arbeiders" zich uitge
buit gaan voelen. Men stelt zich
echter, wanneer het zover zal ko
men dat Nederland aan gevangenis-
Industrieën kan beginnen op bet
standpunt, flat alle concurrentie
voorkomen moet worden en er tegen
loon moei worden gewerkt, waar
van een bepaald bedrag voor logies
wordt afgetrokken, terwijl de pro
ducten voor normale fabrieksprijzen
van de hand gedaan moeten worden,
een niet eenvoudig vraagstuk als in
AT AAM en voorletters? Pinok-
kio, zonderJhr. of zo, AaniceS
tig in de gemeente zijner inwoning
Bqjigt af van het weer. Zijn we
gen zijn overigens duister.
Geboren? Neen, geschapen
Stamboom tijdens hongerwinter ge
kapt.
Nederlander? Volvet. Via En
gelse ziekte, Spaanse griepinterna
tionaal gevormd.
Geslacht? Tijdens de bezetting
één koe en twee schapen.
Gehuwd? Laten we over pret
tiger dingen praten.
Woont hij alleen? Ja huis
pas gezuiverd Wap nodig.
In dienst van het hoofd? Ja:
vaatioasseUi hond uitlaten, tuin har-
'ken. spinnen vangen en diversen.
Gepromoveerd? En hóe. Van
soldaat tot gewoon mens
Studierichting? Vólgens diver
se leraren: het gevang-. Volgens la
tere waarnemers: dienst der gemeen
schap.
Werkt, hij In een ambt? Ja, in
tijn vrije tijd. De re: t is vrijetijd
Hoe heel zijn banVraïtg het
hem zelf. Maar voeten vegen en
niet twee woorden spreken. Èn zeg
gen. dat U van mij komt. -
Is hij eigenaar van ren zaak?
Ik? Roiuït U er buiten1 Leidende
positie9 zéét liideud.
Grootmoeder Amerika
Het Amerikaanse huis van af
gevaardigden heeft zich bezig
gehouden met een uiterst belang
rijke staatsaan gelegenheid: de
verkiezing van grootmoeder Ame
rika 1947.
Een der afgevaardigden hééft
voorgesteld mevrouw Barbara
Gilgenbacht Elchinger uit Holgate
Ohio) als zodanig te benoemen.
Hier volgt de staat tan dienst
van deze 93-jarige dame.
11 kinderen (negen in leven).
66 kleinkinderen, 87 achterklein-
'klnderen, 8 achter-achter klein
kinderen, en 7 achter-achter-ach
ter kleinkinderen. 179 levende af
stammelingen.
Selectie Nederlandse
toneelstukken
De ernstige wil der toneeldirecties
om stukken van Nederlandse auteurs
te gaan brengen, heeft in schrijvers
kringen belangstelling gewekt. Bjj
de letterkundige afdeling Haagse
Kunstkring heeft zich* een commissie
van deskundigen gevormd, welke
zich ten doel stelt de haar ter be
oordeling voorgelegde stukken te
selecteren en aan de toneeldirecties
aan te bieden. Ook zal contact wor
den gezocht met het dilettantento-
neel om te trachten het zeer ver
ouderde repertoire met Nederlandse
stukkèn te vernieuwen.
(Van onze luchtvaartmedeworker)
Wij vernemen, dat binnen
kort de eerste luchtlijn geo
pend wordt voor de belicoptè
re, het vliegtuig dat zowel een
horizontale als een verticale
tige wijze door de lucht met
plkaar verbonden kunnen
worden en b.v. de steden Ant
werpen en yiissingen.
In Washington is bekend gemaakt, dat captain John Sheldon Doud L'sen-
hower, zoon van generaal Dwight D. Eisenhower, op 10 Juni a.spi het
huwelijk zal treden met mej. Barbara Jane Thompson, een beroemde
Society"-schoonheid
T^-E Rome woont een man, die het sprekend evenbeeld is van
wijlen Adolf Hitier. Als Carlo Bertone, zoo heet hij, op
straat loopt, verkeert hij onophoudelijk in gevaar, in zijn kraag ge
grepen en naar de politie gesleept te worden. Het zit 'm niet alleen
in zijn gezicht,, maar ook in zijn lengte, zijn gewicht, zijn figuur,
zijn haargroei, zijn snor en zelfs Zijn leeftijd. Al deze factoren
maken hem tot de méést volstrekte" dubbelganger van Adolf Hitier.
voor*%Hitler in een vermomming. In
arrenmoede deed hij dus maar weer
gewoon, zodat tenminste zjjn vrien
den uit de buurt hem weer herken
den en hem het vertrouwde: „Hallo,
die Hitier. Hoe gaat het met de
Gestapo?" toeriepen.
".Bertone vertelde, dat hij, toen de
geallieerden Rome bezetten, onge
veer alles verwachtte: Van in de ge
vangenis geranseld te worden tot op
het eerste gezicht aan een bajonet
té worden gerégen. Maar dat viel
mee. De eerste Amerikaanse solda
ten kwamen naar zijn buurt.alleen
om hem te bekijken en zij gooiden
hem hele dozen sigaretten en repen
chocolade naar het hoofd. Dit was
beter dan de reactie van de Duit
sers, die hem altijd met een fototoe
stel achterna waren gelopen en-op
namen van hem hadden gemaakt.
Gefeliciteerd
Hü gelooft, dat een van die foto's
in handen van Hitier is gekomen,
want op een goede dag ontving h|j
per post een foto van de Führer,
waarop deze geschreven had: „Gefe
liciteerd", met zijn handtekening.
Bertone deelde mede, dat hij die
foto had vernietigd toen de Duitsers
uit Rome waren weggetrokken.
Tenslotte zjjn de Amerikanen de
enigen geweest, die hem toch heb
ben gearresteerd. Een man van de
Amerikaanse militaire politie greep
hem in Juli 1945 en nam hem een
verhooraf, maar het dikke pak
identiteitspapierén, officiële stuk
ken, beëdigde verklaringen, lidmaat
schapskaarten en andere stukken
van overtuiging, dat hij altijd bij
zich droeg, redde hem uit de peri
kelen. Na een uur werd hij onder ver
ontschuldigingen vry gelaten.
Dayvero. Io non sono Adolfo
Hitier, Signore.
Carfo Bertone werd te Rome ge
boren in 1889, hetzelfde jaar, waar
in Hitier te Braunau het levenslicht
zag.
Zy'n leven verliep zonder schok
kende gebeurtenissen tot 1933, het
jaar, waarin Hitier in Duitsland aan
de macht kwam en zijn portret in
alle kranten ter-wereld begon te ver
schijnen.
Spoedig kwam toen de dag. waar
op een kellner in een koffiehuis een
steelse blik op zijn klant wierp, nog
eens goed keek en toen een kleine
paniek veroorzaakte door te roepen:
„Hitier, dat is Hitier, daar, Hitier is
in Rome!"
Het was toen nog niet gevaarlijk
op Hitier te lijken én Bertone
voormalig krantenman en ambte
naar der staatsspoorwegen onder
vond dus geen verdere last, dan dat
hij soms ten onrechte voor een van
de groten der aarde werd gehouden.
Niettemin had Bertone er reeds
lang voor het uitbreken van Me oor
log een gewoonte van gemaakt, al
tijd en overal een karrevracht pa
lieren mee te sjouwen om zijn ware
identiteit te kunnen bewijzen. Zijn
ervaringen .gijn dikwijls dezelfde ge
weest als die van een publieke per
soonlijkheid, die er op uit was zijn
incognito te bewaren, maar die te
veel op zichzelf lijkt oiri daarin te
kunnen slagen. ,f
Niet voor U!«
Hij vertelde, dat hij in 1938 eens
met zijn vrouw, naar Padua ging,
toen Mussolini daar juist een rede
voering kwam houden. Daar -hij
slechts over bescheiden middelen be
schikte, zochten zij een kamer in een
logement, maar zij werden telkens
afgewezen met de op eerbiedige toon
uitgesproken verontschuldiging, dat
er geen plaats was t- geen plaats
,voor u, eccellenza."
Toen begreep BertoneHij
moest er de politie "bij halen cm een
logementhouder er van te .overtui
gen, dat hij werkelijk Hitier niet
was, die naar men meende voor een
geheime bijeenkomst met de duce
nadr de stad was gekomen.
Na"het gebeurde te Padua, schoor
hij zijn snorretje af èn droeg hij zijn
scheiding rechts.
Dit maakte naar zijn zeggen
slechts weinig verschil en dan nog
iri zijn nadeel. Want nu herkenden
zyn vrienden hem niet meer en
scherpziende vreemden hielden hem
schroef heeft^ en daardoor
loodrecht kan opstijgen en
landen. Italië heeft de pri
meur. En om nog nauwkeuri
ger te zijn; het ie de stad Reg-
gio, die het initiatief nam tótc
dit merkwaardig experiment.
Reggic heeft in de oorlog heel
wat beleefd uit de lucht Eerst
waren het de Duitse luchtdoel
batterijen, die aan de rand van
het stadje hun vuur tegen de
Amerikaanse bommenwerpers uit
braakten, later, toen de geallieer
den reeds de „overstap" van Tu
nis naar Sicilië gemaakt hadden,
waren het de Duitse jagers, die
een beschermende „paraplu" bo
ven de stad vormden ter dekking
van hun troepen, die over de
Straat van Messina terugtrokken.
Reggio wordt alleen door de
nauwe zee-engte van de oude stad
Messina gescheiden en met ont
zetting zagen de Italianen, hoe de
Amerikanen een luchtbrug bouw
den over de Straat, zo stevig, dat
bet wel een zonsverduistering
leek. Dat was om de gedlllèerde
troepen veilig over de' Straat te
brengen, toen de landing op het
Italiaanse vasteland werd uitge
voerd.
Nu is Reggio zo overtuigd ge
raakt van de toekomst van het
luchtverkeer dat het zelf het voor
beeld geeft door een iuchtdienst
met hellcoptères over de Straat
naar Messina in te luiden.
Voor een dergelijk verkeer is
dit toestel ook ideaal. Beide stad
jes liggen in bergland en hebben
dus weinig mogelijkheid om een
groot vliegveld aan te leggen. De
zware viermotorige toestellen van
dU ogenblik zullen er dan ook
^nimmer kunnen landen en dalen.
Wel de helicoptère, die maar een
paar vierkante meter grond no
dig heeft.
Met dit Italiaanse voorbeeld
voor ogen zouden ook. de
Zwitsers kunnen beginnen
mot hun bergstadjes op het
verkeer aan te eluiten. En in
Nederland kan men kleine
locale verbindingen over het
water tot stand brongen mét
dit vliegtuig; zo zouden de
Zeeuwse eilanden op doelma-
Jubilé Jhr. D. C. Roëll
Jhr. D. C; Roëll, thans directeur
van het Rijksmuseum, werd 25 jaar
geledeb aangesteld als wetenschap
pelijk as&'istent aan dit museum. In
'36 werd hij directeur van het Sted.
Museum te Amsterdam, maar keer
de in 1945 naar het Rijksmuseum te
rug, nu afs directeur.
In een interview verklaarde hij.
dat de gerestaureerde Nachtwacht
waarschijnlijk over drie weken in de
z.g. „Troostzaal" te zien zal zijn.
Wjj wachten nog steeds op de
verklaring van K.L.M.-zijde over
haar Inzichten en plannen ton
aanzien van de helicoptère.
Een helicoptère, het wonderlijke
vliegtuig, dat loodrecht stijgen en
dalen kan. Met dergelijke toestellen
zal een vaste luchtlijn van Reggio
met Messina worden onderhouden
Televisie en een
geplukte kip
Een per televisie uitgezonden
demonstratie van het plukken
van een kip, heeft grote veront
waardiging gewekt onder de toe
schouwers. die betoogden, dat
het oeest met zijn vleugels had
geklapt en dus tijdens de de
monstratie nog had geleefd.
Het stroomde Donderdag
avond na de uitzending telefoon
tje* binnen bjj de B.P.C tot de
omroeper verplicht was mede te
delen, dat de kip werkelijk dood
geweest was. Een verontwaar
digde liefhebber van kippen en
televisie dacht er anders over, en
waarschuwde de dierenbescher
ming. X
„De kip was heus dood, en de
bewegin* was een gewone re
flex", verklaarde een wanhopige
woordvoerder van de B.B.C
Ontredderd Nazirijk
Lang nadat de geallieerde
legers Duitsland zullen hebben
verlaten zal er nog honger .zijn,
voorspellen Amerikaanse des
kundigen.
Landbouwstatlstieken tonen aan,
dat het landbouwkundig d lemma
van liet'vooimalig nazirijk op dit
ogenblik nog erger is, dan toen het
land zich twee jaar geleden overgaf.
Zelfs de' meest ambitieuze plannen
op lange termijn van ie westelijke
bezettingsmachten lopend tot
1950 zullen dé gemiddelde Duit
ser geen „volle schalen" bezorgen.
Een typisch Duitse staat,, het door
de Amerikanen bestuurde Hessen,
leverde na een nauwkeurige studie
ENKELE maanden
geledèn ging
Mrs. Lilla von Saher,
een Amerikaanse da
me met een Duitse
naam, in .New York
naar de bioscoop, niet
vermoedend dat het
resultaat van dit
filmbezoek zou zijn,
dat z(j de auto zou te
rugkrijgen, die zij ze-
Ven jaar geleden in
de steek had moeten
laten.
De heer en mevrouw
Von Saher moesten
bö de Duitse invasie
in het voorjaar van
1940 overhaast Ne
derland verlaten met
achterlating van een
luxueusc 12-cilinder
limousine. De opval
lend fraaie wagen
werd gretig ,,be-
8chlagnhhmt" en voor
do duur der Duitse
bezetting werd hfi ge
bruikt door dragers
van dik gegalonneer
de hakenkruispetten
en flun dames. Een
van Seyss-Inquart'a
naaste handlangers
was de fortuinlijke
„bezitter" geworden
en mot „herrcnvöl-
kische" praalzucht
zoefdo hij lang Hol
lands wegen, die vijf
eindeloze jaren Hol
lands wegen, niet
meer waren.
Maar al die tijd
waren er enkele Ne
derlanders, die het
wel en wee van de
12-cylinder nauwlet
tend gadesloegen.
Zodra de bevrijding
kwam werd hij de
Duitso dief ontnomen,
die zich over dit ver
lies bedroefder toon
de dan over het ver-,
lies van de oorlog. De
wagen werd overge
dragen aan de Geal
lieerden en door hen
in de garage van Ko
ningin Wilhelmina's
paleis ondergebracht.
Teruggegeven
DE limousine was
nog steeds een
vorstin waardig
en ook generaal Ei
senhower en Winston
Churchill, toen zij
Nederland bezochten.
Op zekere dag, toen
Koningin Wilhelmina
een rijtoer door Am
sterdam maakte, nam
een filmcameraman
een serie opnamen.
Het was puur toeval,
dat Mrs. Von Saher
juist deze opname in
het New Yorkse film-
nieuws zag en
haar eigen auto her
kende!
Toen kwam het
probleem. Moesten z\j
en haar man Konin
gin Wilhelmina vra
gen de limousine aan
de rechtmatige eige
naars te retourneren
Na lang wikken eh
wegen besloten zij het
verzoek in zee te stu
ren. Het werd aan
Hare Majesteit voor
gelegd en thans is de
historische limousine
aan boord van een
Nederlands schip op
weg. naar New York
waar het echtpaar
Von Saher vol span
ning de aankomst
verbeidt
Nadruk verboden)
DE AUTO WAARIN CHURCHILL bij zijn
bezoek aan Amsterdam reed (zij waj hem
door de Koningin ter beschikking gesteld),
bleek door een toeval de auto van Mrs. Von
Saher, New York, te zijn. Zij krijgt hem nu
terug.
materiaal op waaruit blijk- waarom
het voeden van een verslagen volk
een ontzettende verantwoordelijk
heid zowel voor de overwinnaar als
do overwonnene met zich brengt.
San! M. Katz, voedselofficier van
de Amerikaanse militaire regering,
die met vier assistenten, het opper
toezicht heeft over een gebied v«n
4vierkan e Mjl met vier miill-
oer inwoners, geeft de volgende op
somming: „Hessen, dat zelfs in de
bcsto tijden voor de oorlog, zich
zelf niet kon. voeden, moet thans
nog zorgen voor honderdduizenden
vluchtelingen. Zelfs een landbouw
kundig tovenaar zou Hessen niet
kunnen maken tot een land. dat
zichzelf kan voeden. De kunptmpsi-
stoffen, die bet land zo drinéenM
nodisr'hccft. werden in de vorm van
ammunitie door de wiermacht ver
schoten. De stalen onderdelen voor
de tractoren, die nu stil staan wer
den gebruikt in de pantserwagens,
die naar Stalingrad en El Alamein
gingen. De mannen, die achter de
ploeg hadder. kunnen staan, liggen
nu op do soldatenkerkhoven. Do
oorlog is de eerste oorzaak voor het
tekort in de DtN'tso landbouw.
Weinig vee
Evenals andere staten .n de Ame
rikaanse zone. staat Bessen in het
midden van een revolutionnaire ver
andering op landbouwgebied. De
veeteelt is gezakt tot een voor
West-Duitsland ongekend laag peil.
De bezettingsautoriteitcn hebben al
les aangewend tot uitbreiding van
graan, en aardappelteelt, vooi^on-
middellijko menselijke /oeding.
Gedurende 1947 zullen er 460.000
varkens geslacht worden, waardoor
er slechts 58.000 zeugen en' 5000 be
ren In de ge* elc- staat znllen over
blijven. De veestapel van Hessen zal
mot 10 verlaagd oeten worden
beneden het totaal va 1945. Dit be
tekent, dat het rantsoen van de
Duitsers in de komende jaren in de
westelijke zone voor het grootste
deel uit aardappelen en brood *.al
bestaan met *eer weinig vet.
De gestadige achteruitgang van
de Duitso bodem door gebrek aan
kunstmest wordt aangetoond door
jaarlijkse oogstbericUten. De aard
appeloogst' van nessen zakte met
meer dan 20 (in 1946) van het
peil van 1945 en hij zal in 1947 nog
Itger zijn.
De tarwe productie is met 19%
achteruit gelopen en beweegt zich
in dalende richting. Het land moet
fosfaat hebben uit Npord-Afrika,
maar er komt slechts zeer weinig
binnen. Het sluiten van de fabrie
ken ten gevolge van kolengebrek
heeft *de opbrengst van potas doen
ineenschrompelen.
Kolen betekent potas, potas be
tekent voedsel en meer voedsel be
tekent meer kolen. Een onbeteke
nend ding als een hoefnagel i»
voor een boer niet te krijgen. On
der de huidige omstandigheden op
de zwarte markt krijgt men vier
hoefnagels voor een vers ei. (A.P.)