Duivelinnen op rolschaatsen
Onder water varen fascineerde
talloze uitvinders
Hoving naar Monte Carlo
een wensdroom..?
Het antwoord is aan Den Haag
Engelse luchtmacht voor
Griekenland
Alexander de Grote als
eerste duiker
,Luctor et Emergo'
Neerlands éerste
onderzeeboot
dtindsAnbhaan
F'T "N
Parijs bejubelde negenjarige
Italiaanse dirigent
Een fenomeen, zei
Jean Cocteau
SINDS Kees Hoving; het we mogen misschien wel wggcn onzalige
besluit nam om zich terug te trekken nlt de wedstrijdsport, ts het
•roer de zwakke sexe Iet van Fcggelen, Ne! van Vliet, Hannle Ter-
meolea die straks in Monte Cario de kastanjes uit het vuur moet
haleo. Maarzo vragen we ons af, is er geen eekclo hoop om hem s*n
besluit te laten herroepen en straks in September een ernstige candidaat
te hebben voor de Europese titel?
fPn kennen het motief, waarom
Rees Hoving zich uit de wedstrijd
sport heeft teruggetrokken. Toen
bij het vorig jaar in dienst trad bij
de Spoorwegen zag hu zich voor de
rraag gesteld: werken of zwemmen.
Ben ander in zijn plaats zou mis
schien naar een compromis hebben
gezocht. Niet Hoving. Voor hem
«ras het: het een of het ander en
aangezien het werk voor het spel
gaat, stond het antwoord reeds bij
voorbaat vast. Wij kunnen dit be
sluit betreuren, doch anderzijds
moeten we er ook respect-voor heb
ben. Dit betekende niet, dat Hoving
nooit meer zou zwemmen. Hü is,
niettegenstaande hij Rotterdam ver
laten heeft, nog altijd een trouw
lid van de R.Z.C. en laatst heeft hrj
4n Huil nog eens een wedstrijd mcc-
gezwommen. Wij moeten dit baan
tje in Huil zeker niet overschatten
of er de conclusie uit trekken, dat
Hoving er toch wel over denkt om
zijn „come-back" te maken. Hij
meent ph evenwel, dat zijn werk
kring hem geen tijd meer laat voor
•en serieuze training. Is het dan
geen ijdele wens om te hopen, dat
hü in Monte Carlo de strijd kan op
nemen tegen de Fransman Jany en
de Zweed Per Ohlson...?
Een gunstig symptoom
Ware Kees Hoving geen Neder
lander doch bijvoorbeeld een Rus,
dan zou er van een geivetenscon-
flieS tussen de ingenieur en de
wïroiwr geen sprake *yn. Hoving
ring dan eenvoudig met groot ver
lof. Een dergelijke inmenging van
do staat is hier onmogelijk en mis
schien ook niet wenselijk, doch dat
houdt nog geen totale onverschillig
heid in
Kort na de bevrijding heeft Ho
ring enkele buitenlandse reizen ge
maakt. We weten het, we hebben
het zelf aan den lijve ondervonden:
de regering moet zuinig zijn met
haar deviezen. Doch om Hoving
zonder é£n cent vreemd geld in z'n
zak naar 't buitenland te laten
gaan, dat was toch ook niet nodig
geweest. Hij kweekte daar met zijn
zwemmen wel en deviezen, maar
toch was hij op ztjn manier een pro
pagandist voor de Nederlandse
zaak, zoals Iet van Feggelen en
Nel van Vliet, die naar Michigan
gaan. in Amerika een good-will
.gaan kweken. Er schijnt echter in
middels wel iets ten gunste veran
derd te zijn, want werden we dezer
dagen niet verrast met het bericht,
dat de overtocht van de dames
door de Staat zou worden betaald?
Kijk. deze kentering geeft ons hoop,
dat er op de een of andere manier
nog iets voor Kees Hoving te doen
is. Al was het alleen maar een of
ficiële verklaring, dat de afwezig
heid van Hoving in Monte Carlo be
treurenswaardig zou moeten wor
den genoemd.
Nog een opvolger
Want een .opvolger van Kees
Hoving is er nog niet. Sindorf, die
nu de snelste man is in Nederland,
zwemt nog boven de minuut, ter
wijl Hoving in 1938 te Londen reeds
Europees kampioen werd in de
tfid van 59.8 sec. Zijn beste tijd is
geweest 58.6, op 12 Juli van het vo
rig jaar te Amersfoort. Door gebrek
aan tijdo» nemers kon dit record niet
worden erkend. Na eerst het re
cord van 59.2 op 59.1 te hebben te
ruggebracht, zwom hü op 21 Sep
tember vorig jaar de honderd meter
in 59 seconden.
Van zijn zwaarste concurrent, de
Fransman Jany, heeft Hoving nog
slechts ééir keer kunnen winnen, op
23 April '46 te Amsterdam in de i
tijd van 59.9 (Jany: 1 minuut). In
Rotterdam zwom Jany de honderd
meter in 59 sec. en bleef Hoving bo-
ven de minuut.
Zijn dus de meeste duels ten gun
ste van Jany verlopen, dit bete-
kent nog geenszins, dat Hoving bij
de Europese kampioenschappen j
kansloos zou zijn. Jany is niet in ai
te beste conditie uit Amerika te-
ruggekomen (een waarschuwing
voor onze meisjes!) en het is de
vraag of hij in September reeds op
z'n oude peil terug zal zijn.
De vraag is slechts of Hoving, die j
nu ook niet veel meer traint, in
September in topvorm kan zijn. We j
hebben de vraag voorgelegd aan
Delwei, de secretaris van de R.Z.C. j
en deze heeft haar zonder aarzelen
bevestigend beantwoord.
„Als hij nu zou gaan trainen, „zei
Delwei, „is een jongen als Kees Ho
ving, die altijd zo serieus heeft ge
leefd, binnen een maand weer op
peil..."
ZAL KEES HOVING straks In
Monte Carlo (ais op deze foto)
met Hannie Termeulen weer aan de
start verschijnen?
KPM-schepen vervoerden:
Machinist tijdens
de oorlog
|-fET was aan het begin van de
x x oorlog dat"ons troepenschip uit
Alexandrië „wegsloop", waar Duit
se bommenwerpers en Brits lucht
afweergeschut een grimmig duel
uitvochten.
De dekken zagen blauw door de
uniformen der Engelse luchtmacht:
piloten, bombardiers en grondperso
neel, elk plekje was bezet.
De reis zelf verliep vlot, geen
vijandelijke vliegtuigen of duikbo
ten vielen ons aan, de Middellandse
zee was niet bauw doch grijs en
het was ook niet erg warm, maar
verder was alles zoals het beschre
ven staat in de reclames van scheep
vaartmaatschappijen.
's Nachts ora twaalf uur liepen
we Piraeus binnen en bij het aan
breken van de dag kregen we het
eerste luchtalarm* hoewel we de
vliegtuigen hoorden zagen we zi
niet en bommen nog minder.
Enige uren later verlieten de
troepen het schip; de vliegtuigen,
die bij deze groep hoorden, waren
al gearriveerd met vrachtschepen;
grote hoveelheden bommen werden
eveneens uitgeladen. Deze waren
van klein formaat en hadden gele
ringen om htm neus, duizenden
stonden rechtop op de kade gelijk
een enorme hoeveelheid Keulse pot
ten.
Naar Athene
\7 AN Piraeus naar Athene ging
v zeer snel per electrische trein,
in Athene was deze spoorlijn onder
gronds. Piraeus zelf was niet inte
ressant; verstrooide blokken steen
en huizen, voor Nederlandse begrip
pen onbeschrijfelijk armoedig. De
bevolking was slecht gekleed en hy
giënische wantoestanden hemel
schreiend.
Athene was een beetje meer in
overeenstemming met onze ideeën,
van levensstandaard en van kunst
zinnig oogpunt uit een mooie en
interessante stad. Ondanks de oude
tempels en bouwwerken was het
moeilijk te geloven dat dit een jeen-
trum van cultuur was geweest/Aiet
heden was daarmee teveel in lijn
rechte tegenspraak. Om de een of
andere reden bleven we een week
in Piraeus en we maakten van de
gelegenheid gebruik als echte toe
risten alle bezienswaardigheden te
bekaken. Maar aan dit herenleven
kwam een eind; op een koude och
tend in November ratelde de an
kerketting terug in de kettingbak
en we gingen nieuwe avonturen te
gemoet.
W. H. KIK WIET.
Veertig jaren onderzeedienst
Sensatie in Brussel!
D RU SS EL beleeft z'n nieuwste
sensatie in het Palais des Sports,
Waarbij zelfs het Filmfestival maar
een dood tüen.ei.t is.
Duivelinnen op rolschaatsen, die
elke avond van negen tot elven een
hels kabaal ontketenen in het Brus-
aehe Sportpaleis. ROLLER CATCli,
etaat er op hei programma en voor
hendie nog niet weien wat die
nieuwe sport betekentzij hieraan
toegevoegd, dat het een kruising is
van hef beruchte „cafh as caihan"
*n een zesdaagse.
Er ztjn twee ploegen op de baan.
Om het interessant te maken heet
de ene ploeg Europaen de andere
„Amerika"Maar onder ons gezegd
en gezwegen komen ze allebei uit
Amerika, want alleen daar is het
mogelijk om zo iets krankzinnigs te
bedenken. In uitzonderlijke cofc-
tuiims, met valhelmen op en leren
knicbeschermers om de poezelige
beentjes, gaan deze juffrouwen me
kaar achterna zitten. Bleef het daar
maar bij. Met een vaartje van zes
tig kilometer bedenken zij listigheid-
jes om premies in de wacht ie sle
pen. Tackelen, schoppen met de
schaats of vastgrijpen is bij de re
glementen \trboden, maar tegen een
klapje in dc nek of -en fikse zwie-
HET IDEE om langer onder water t« kunnen blijven dan de
lnebt in de longen toelaat heeft de mens de eeuwen door ge
fascineerd en bezig gehouden. Het Brits Museum bezit een oeroade
plaat, waarop een gekroond orst staat afgebeeld, zittend In een
vat vervaardigd van doorzichtig materiaal. Men heeft goede reden
aan te nemen, dat deze gekroonde figuur Alexander de Grote moet
voorstellen. Hü zit met zijn vat een eind onder water en boven
hem drijft een schip met vele opvarenden, waaronder ook Alexan-
der's gemalin, die een naar het inwendig van het vat lopend touw
in de hand houdt. Alexander de Grote was een zeer ondernemend
mens en stond bekend om zün experimenten op dit gebied. Wellicht
mogen wjj hem als de eerste duiker ter wereld beschouwen!
stclpartij geworden, want de nog in
December van hetzelfde jaar gehou
den proeftocht werd een trandiozc
mislukking! De speciaal hiervoor uit
Amerika overgekomen manschappen
waren stuk voor stuk knappe tech
nici doch als zeelui bleken zij niet
opgewassen tegen de bijzondere
nautische eisen, die het varen in het
zeegebied rondom onze kusten aan
de bemanning van een onderzeeboot
stelt.
Onderzeedienst geboren
Dat per slot van rekening niet lang
na dit fiasco toch de geboorte van
de Onderzeedienst in de annalen der
Koninklijke Marine kon worden op
getekend is te danken aan de luite
nant-ter-zee P. Koster.
Hij boen aan onder zijn leiding een
Nederlandse onderzeebootbemanning
te oefenen met welk plan èn de Ma
rine èn de Scheldeweri accoord gin
gen. Hij wist zijn mensen, waaronder
ook een viertal employé's van „De
Schelde", vertrouwd te maken met
de ietwat zonderlinge nukken van dc
„Loctor et Emergo" en aldus slaagde
hij erin verscheidene proeftochten te
ondernemen, die een volkomen be
vredigend verloop hadden.
De eerste onderzeeboot was ei en
wat voor 6én! De avonturen er mee
beleefd zouden een boek kunnen vul
len. Vergeleken bij een onderzc^
boot van thans was de O. I. nog zó
gebrekkig, dat men- diep respect
moet hebben voor de marinemensen.
Latere kroniekschrijver uit de
oude geschiedenis, Aristoteles bijv.,
maken eveneens gewag van toestel
len, heel priiritiet natuurlijk, die het
de mens mogelijk naken I iger dhn
normaal onder het wateroppervlak te
toeven. Eerst in de zeventiende eeuw
er sprake van een werkelijk
onder water varend schip, dat
men met een beetje goede wil als
een voorloper van de huidige onder
zeeboot zou kunnen beschouwen.
Het betreft hier het vaartuig, dat de
veelzijdige Alkmaarse uitvinder Cor-
nelis Drebbel heeft geconstrueerd.
Zijn schip, voortbewogen door
twaalfroeiers, zou op Theems, on
der water varend, een tocht hebben
gemaakt van Westminster naar
Greenwich.
Wc! geen technisch probleem heeft
de uitvinders in zo'n grote getale in
actie gebracht als het onder water
varend schip. In de loop van de 18e
en 19e eeuw duiken dan in het ene
dan in het andere land ontwerpen op.
Hoe vernuftig ook, in de practïjk
schoten de ontwerpen echter in
technisch opzicht tekort, -zodat menig
uitvinder met zijn schip, waaraan hij
soms jaren ploeterde, wel onder de
golven verdween, maar nimmer meer
aan de oppervlakte kwam.
De Amerikaan John P. Holland is
de constructeur geweest van de eer
ste onderzeeboot, die aèn behoorlijke
technische eisen bleek te voldoen.
Hij bouwde verscheidene proto-ty-
pes, eerst een heel kleintje, de „Hol
land I" geheten, voortbewogen door
een trapmechanisme, later grotere
uitgerust met benzine-motoren en
electromotoren voor de vaart onder
water.
Ik worstel en ontzwem
De Britse Admiraliteit, conservatief
als zij was, had in het begin niet veel
met de onderzeeboot op en ook de
Nederlandse lyarine-auloriteiten twij
felden aan de bruikbaarheid van het
nieuwe marinewapen. Zo gebeurde
het, dat de bouw van de eerste Ne
derlandse onderzeeboot of „onderzee»
toTpedoboot" zoals men zo'n vaar
tuig toentertijd noemde, op initiatief
van een particuliere maatschappij, de
bekende werf van „De Schelde" te
Vlissjngen, tot stand kwam. Toen
de minister van Marine de toezeg
ging deed, dat als de boot aan de
gestelde eisen zou voldoen, hij de
overname door de Staat zou bevor
deren, werd op 1 Juni 1904 de kiel
gelegd. Dfe boot kreeg de naam:
„Luctor et Emergo", de spreuk dus
uit Zeeland's wapen: Ik worstel en
ontzwem. Het is inderdaad een wor-
D ANG ben ik niet; maar dezer
dagen heb ik hem geknepen. Ik
daverde nl. per autobus naar een
zekere plaats in de provincie- De
autobus was groot, log en zwaar
de weg smal en losjes, de snelheid
nogal groot en 't gevaar congruent.
Van mijn zetel blikte ik omlaag in
een kikkersloot, 'naar ik elk mo
ment verwachtte op bezoek te zullen
gaan bij „Kinq Blaaskaak and hts
Kwakkers". Als er een tegenligger
aankwam oelala sloot ik de
ogen en prepareerde me op borst-
crawl.
Mijn medepassagiers, die deze rit
meer hadden beleefd, naar het me
toescheen, babbelden onbezorgd
over alles en nog wat, alsof er geen
modderkloof zo dicht bij gaapte.
Slechts een oude dame in de hoek
achterin staarde met mij onafge
broken in de umterwir-tvar, als ver
richtte ze een sloolshow.
Ik zal alle angsten tijdens de
rit niet navertellen: het hesft geen
zin, al zou het wel eens preWg zijn,
dat die bus wat meeop de weg
reed. Maar ik kan U bezweren, dat
het angstzweet zo vloeide, dat het
bij de aankomst wel leek, of ik een
vol uur achter dc bus had aange
hold.
die het waagden met het „spaarvar
ken" zee te kiezen. Een toch met de
O. I. van Den Helde naar Hoek van
Holland bijv. gold in die dagen niet
zonder reden als een bijzondere
prestatie. Dc gasoiii.emotor - Diesels
waren er nog niet! - en de tandrad-
overbrenging op de schroefas maak
ten zo'n feideis si takel, dat men
het tot op grote afstand op de wal
kon horen. Men kan zich voorstellen,
dat het binnen de schuit helemaal
een heksenketel moest zijn geweest
en alleen officieren met een Sten
torstem het lawaai konden over
schreeuwen.
Ondanks alles heeft de O. I. de Ma
rine onschatbare diensten bewezen.
Zij immers leverde, zowel in tech
nisch als in nautisch opzicht, de eer
st,. kostbare ervaringen met een ge
heel nieuw en ingewikkeld marine-
wapen op.
Strijd
Deze oorlog wikkelde ook de On-
derzcedienst der Koninklijke Marine,
in een jarenlange, verbitterde strijd
tegen de schepen en vliegtuigen der
/.8mogendheden. Op nagenoeg alle
zeeën ter wereld en in h.t bijzonder
in de Oost-Aziatische wateren heeft
de Onderzeedienst onder uitermate
gevaarvolle omstandigheden succes
volle gevechten geleverd.
De Onderzeedienst der Koninklijke
Marine herdacht dezer dagen zijn
veertig jarig bestaan Engelse en
Noorse collega's, wapenbroeders uit
de oorlog brachten een bezoek aan
de basis.
Op Waalhaven werd door Koningin
Wilhelmina een monument ter ere
van het in de TWHog gesneuvelde
onderzeebootpersoneel onthuld en
tevens eerde de Koningin de Onder-
zeedienst met de hoogste militaire
onderscheiding door aan de comman
dant, de luitenant ter zee der eerste
klasse J. F. van Duim, de Willems
orde vierde klAsse te overhandigen.
DE HOLLAND VIII, een door
John P. Holland ontworpen
onderzeeboot.
per, met massala valpartijen waarbij
de liefjes letterlijk over elkaar
heengaan zoals de foto laat zien
ie geen bezwaar. Dat wit zeggen,
de heer O'Hara, die als scheidsrech
ter optreedt, ziet er geen been In,
doch de uit de baan gezwiepte juf
frouw is neet egns gepikeerd en
trekt dan de sportzuster, die haar
dit kunstje geflikt heeft, de haren
bij dotten uit het hoofd. Dat ken
m'sieu O'Fara weer niet gedogen
Vermanend wordt 'n wijsvinger naar
de stoute Dolorcs uitgestrekt, waar
op deze hem prompt in de vinger
bijt. Ja, jongedame, dat is ts gek.
Voor straf mag te dan twee minu
ten niet meedoen.
Het aapje terug in
Amsterdam
Een typische noot in het bééld
van een grote stad zelfs in het
teer drukke New Yorkont
breekt deze niet keert terug
in Amsterdam. Aan enkele ou
de en bonafide ondernemers" ts
vergunning verleend om gedu
rende de zomermaanden enige
rijtuigen tgn. ,/sapjef te exploi
teren. Zaterdagmorgen zijn de
teven koetsjes feestelijk in ge
bruik genomen.
Toen Pierino Gamba, de negen
jaar oude dirigent, naar Parijs
kwam om het beroemde orkest „Des
Concerts Lamoureux" te dirigeren,
was het publiek aanvankelijk voor.
zichtig, doch barstte los in een geest,
driftig applaus na dc onvoltooide van
Schubert. Het succes was overwel
digend.
De Franse pers prees hem en de
jonge Pierino werd het middelpunt
van de Parijse muziekkringen. Som-
mige mensen verbaasden zich er
over, hoe het mogelijk was dat een
kind 75 musici kon leiden, op de
wüze zoals hij dat deed. Stak er
geen truc achter? Zo niet, dan was
de kleine jongen een genie.
„Hij is zonder enige twijfel een
fenomeen" verklaarde Jean Cocteau,
de Franse dichter, film. en toneel
schrijver. „Kjjk maar naar hem,
hij is geen monster, en evenals de
nieuwe Italiaanse generatie ie hij
geen comediant. Laten wij hopen,
dat het zo blijft." Slank, met licht
bruin haar en glinsterende ogen, is
Pierino Gamba tegelijkertijd won
derkind en jongen, een heel aardige
jongen, die graag lacht en speelt
zoals andere jongens van zijn leeftijd.'
Maar een onzichtbare en onweer
staanbare kracht huist in zijn broos
lichaam: de muziek. Wanneer hy
samen met musici is, is dat het enige
wat telt. En als de muziek voorbij
is vergeet hfl zyn successen in Italië,
Zwitserland of Parijs, dan is hy doof
voor het gejubel in de concertzaal.
Ver weg van zyn jonge roem, gaat
hfj terug naar zyn speelgoed, zyn
geliefkoosde weekbladen, zyn water
verfdoos en geniet hy van het leven
zoveel hy kan.
Op zijn achtste jaar
Pierino Gamba, die op 16 Septem
ber 1938 in Rome geboren werd, be
gon op zyn achtste Jaar met de
muziek. Signor Piero Gamba, een
Romeins zakenman, wiens hobby de
viool was en die in een goed dilettan
ten orkest speelde, zette de jongen
er toe aan piano te leren spelen om
hem te begeleiden. Pierino bewees
een buitengewoon goed gehoor voor
muziek te hebben. „Wanneer men
een geldstuk op de grond laat val
len, kan hy onmiddellijk zeggen
welke toon dit heeft," vertelde
mevrouw Gamba.
Moest Pierino dus pianist worden
of violist net als zyn vader? Het
viel moeilijk te voorspellen. - Op een
dag toen Signor Gamba bezig was
een uittreksel van Massenet's Cleo-
patra te bewerken, toonde h\j dit aan
zyn zoon, die het zonder enige moei
lijkheid neuriede en bewees, dat hü,
meer door intuïtie, precies de orkes
tratie kende, evenals het tempo en
de inzetten.
Romeo Arduini, voormalig opera
dirigent, hoorde dit en zocht Pierino
op, die hy onmiddellijk een grote
toekomst voorspelde. De maestro
stelde voolr hem les te geven en gaf
het dirigeren op om zich te wyden
aan het wonderkind. Iedere dag,
wanneer er geen concert is, werken
zy twee of drie uur samen op Mo-
zart, BaéTi, Beethoven, Rossini, Schu
bert, Verdi, Massenet enz.... en op
het ogenblik kentwPierino 32 volle
dige partituren, waarby de eerste en
de vyfde van Beethoven en dirigeert
uit het hoofd.
Pierino. is zo begaafd, dat hn na
anderhalf jaar les bij Romeo Arduini
reeds voor het eerst in Parys optrad
in het Palais de Chaillot. Pierino
dirigeert alles uit het hoofd.
In de grote zaal hoort men plot
seling een zachte maar vaste stem,
die zegt: „Mozart". Dan tikt Pierino
met zijn dirigeerstokje en het orkest
begint. Een eenvoudig gebaar en het
orkest zwygt.
Pierino neuriet: „tra lalalala" en
het orkest speelt weer, de aanwijzin
gen van de kleine dirigent volgend.
Naast het podium gezeten volgt
Romeo Arduini de uitvoering, keurt
goed, legt zo nodig de nadruk op de
aanwijzingen en vertaalt ze zelfs in
het Frans, daar Pierino alleen Ita
liaans spreekt.
Liever lekker eten dan
lang haar
Honderdzeventig Beieren, die
rond hot soofdkwariier van de
Amerikaanse militaire politie
werkzaam waren, moesten dezer
dagen hun lange haren, waarop
zij erg trots zijn, laten knippen
op bevel van een Amerikaanse
officier die zich er aar. ergerde,
dat deze Duitsers telkens met
welbehagen hun lange lokken
stonden ts kammen. Het alterna
tief was: ontslag.
Het Duitse arbeidsbureau, nam
zijn landgenoten in bescherming
tegen deze militaristische
maajregel, maar toen hei Ameri
kaanse militaire besturu op zijn
stuk bleef sfa^n, kwamen hon-
derdtwee-en-zestig zich bij de bar.
bier melden. „Knippen als 't u
blieftSI chte acht Duitsers of
ferden hun baan voor hun coif
fure.
