Om de eenheid van Europa!
Buitenland i
„De deur staat nog wijd open"
zegt Bevin te Parijs
Laslci valt Plan-Marshall aan
Binnenland
Britse bemiddeling in kwestie
gendarmerie?
Republikeinse commentaren op
de regeringsverklaring
Gunstige aspecten voor nieuwe
plastic-industrie
4e Jaargang No 984
Maandag 14 Juli 1941
Uitgave N.V. NoordhoUandae Pen
1945 1.0. Redactie Achterdam
20 tel. 2274, Adm. en Adv. Rld-
aeratraat hoek Oudegracht tel. 8871
Alkmaar.
maaidef [5^]
JJAflBLAD VOO* ALKMAAS IN OMGEVIMö
ZATERDAGMORGEN om vflf over elf is de Parijse conferentie be
tonnen. Hier zal door veertien van de twee en twintig uitgenodigde Eu
ropese landen worden beraadslaagd over het plan-Marshall, dat voorziet
in een economische hulpactie ten behoeve van Europa. Zestien vlaggen
ook die van Frankrijk en Groot Brittannië wapperden in de wind
boven het gebouw van het ministerie van buitenlandse zaken, waar in
de ruime eetzaal de afgevaardigden bijeen gekomen waren. Aan de orga
nisatie haperde nog wel iets, want aanvankelijk waren ook de vlaggen
van de niet aanwezige landen Albanië en Finland gehesen, terwijl de
Zweedse vlag ontbrak, toen George Bidault het woord nam. Hij gaf de
afgevaardigden de verzekering, dat de souvereiniteit en de onafhanke
lijkheid van hun landen zal worden geëerbiedigd en gaf een uiteenzet
ting van de bedoelingen van de bijeenkomst. „Ik ben er zeker van, dat
wij versterking krijgen, wanneer ons werk de richting van ons streven
heeft aangetoond", waren de laatste woorden van Bidault, die verschei
dene malen herhaalde, dat geen pogingen zullen worden gedaan inbreuk
te maken op de souvereiniteit van de Europese landen. Hierna werd op
voorstel van Nederland, België en Luxemburg Bevin met algemene
stemmen tot voorzitter benoemd.
gelegd aan de sub-commissie der V.N.
te Saloniki. Drie Griekse legervlieg
tuigen zullen de leden van deze com
missie vandaag nog naar het strijd
toneel bij Konitza brengen.
Bevin sprak
Bevin kwam na Bidault aan het
Voord. Hij sprak de hoop uit, dat
niet alleen de economische proble
men. doch ook de politieke moeilijk
heden tot een oplossing gebracht zul
len worden. Voorts gaf hij te ken-
n?n. dat de deur wijd open zal blij
ven voor alle landen, die er aan mee
willen helpen, dat geheel Europa weer
ep de been komt. „Wij willen geen
permanente organisatie naast de Ver.
Noties, doch een tijdelijke organisa
tie. die energiek en snel kan werken.
Onze loyaliteit jegens de V. N. blijft
onveranderd". Bevin besloot zijn toe-
sp aak, die reeds omstreeks 11 uur
een einde maakte aan de eerste bij-
eenJ: M-nst, met de woorden:
„Ik ben gemach
tigd namens de
Britse regering me
de te delen, dat
de hulpbronnen
liet alleen van En-
geland zelf, doch
voor zover moge
lijk van het gehele
gen::-nebest, ter beschikking staan
voor het herstel van Europa. Het is
ivet alleen onze pliqht. doch ook in
ons eigen belang zulks te doen."
Laski over Marshalls plan
V ij zijn niet bereid om ons. met
d? hoed in de hand. bij de V. S. aan
te dienen, noch onze politiek op te
geven in ruil voor finantieele hulp",
a'dos heeft Prof. Laski verklaard tij
dens een arbeidersbijeenkomst in
E^ex. ..Groot-Brittanië, aldus voegde
I.oski er aan toe, kan geen controle
van een buitenlandse mogendheid
aanvaarden.' Ik weet niet wat het
p'an-Marshall inhoudt en ik denk.
dat Marshall zelf het ook niel
weet. Wij willen geen economisch
Puinkerken en wij moeten niet de
4f)ste staat van de V. S. worden
Groot-Brittannië heeft behoefte aan
de vriendschap van de Sowjet-Unie
zowel als aan die van de V. S. en
tussen ons en de Russen bestaat er
geen verschil van mening, dat wij
niet met geduld en verdraagzaamheid
zouden kunnen oplossen."
Albanese infiltratie
Uit Athene werd gemeld, dat afde
lingen van een internationale brigade
de AlbaneesGriekse grens hebben
overschreden. Zij zouden reeds het
stadje Konitza. dat 8 Km. van de
grens verwijderd ligt, hebben bezet
Konitza ligt achter het gebergte
Grammos. waar de voornaamste strijd
tussen het Griekse leger en de gue-
rillastrijders momenteel plaats heeft
De binnengevallen brigade werd bij
haar optreden gesteund door de revo
lutionaire communistische guerilla-
benden.
Zondagavond werd het bericht van
het optreden van deze z.g. internati
onale brigade door Griekse regerings
kringen bevestigd. 'De brigade is een
goed-toegeruste eenheid van meer dan
10000 man, voornamelijk bestaande
uit Albanezen. Er zijn zoveel Albane
zen onder, dat de twijfel is gerezen
of het wel een internationale brigade
Is. Men kreeg zelfs de indruk, hier
te doen te hebben met een Albanese
legerafdeling, die door ongeregelde
Griekse troepen wordt gesteund. Het
garnizoen van het stadje Konitza
heeft zich heftig tegen de aanvallers
geweerd.
Het ncident is onmiddellijk voor-
Palestina
Vrijdag werden 2 Britse onderoffi
cieren uit het Palestijnse dorpje Na-
thanië ontvoerd. - Abraham Weinberg.
een Joodse klerk, was hier getuige
van en van de zijde der Joodse ver
zetsbeweging wordt nu gemeld, dat
Herinnert U zich nog? De schoolvakanties zyn weer begonnen. Weet u
nog hoe op die laatste middag, als de verschillende traditionele karwei
tjes, het schoonmaken der inktpotten, het opruimen der kastjes en kasten
en wat al meer gedaan waren, de juffrouw een boek tevoorschijn haal
de, waaruit zg zó prachtig vertellen kon, dat het zalige gevoel van de
aanstaande vacantie even volkomen op de achtergrond werd geschoven-
Dit plaatje zal zeker de herinnering aan Uw eigen „zalige" schooltijd
weer bij U wakker roepen.
deze klerk „voor zijn eigen veilig
heid is ontvoerd".
Ondertussen hebben de Britten hun
tegenmaatregelen genoemen. Indien
de twee Britse sergeants van de In
lichtingendienst niet voor hedenavond
zijn teruggekeerd, zal in het plaatsje
Nathanië de staat van beleg worden
afgekondigd. Eerder was verklaard,
dat dit zou geschieden, indien de ont
voerden niet voor Zondagnacht waren
vrijgegeven.
De secretaris van de Joodse com
munistische partij in Palestina, Sa-
muël Mikoenis, heeft voor de speci
ale commissie der Ver. Naties voor
Palestina, verklaard, dat het 30-jarige
bestuur van Engeland een aaneen
schakeling van onderdrukkingen is.
Hij eiste een wegtrekking van de Brit
se troepen en de vestiging van een
vrije staat Palestina. Een in Duitsland
geboren Joodse communist verklaar
de iets dergelijks.
Uit Bologna in Noord-Italië wordt
gemeld, dat men aldaar Zaterdag
avond schotels heeft zien vliegen
REEDS VELE malen hebben wij op deze plaats betoogd. dJt
naar onze mening het tijdstip van de absolute souvereiniteit»
van de afzonderlijke naties voorgoed voorbij is. Geen natie,
ook de zeer grote niet, is in staat autarkisch aan de bevolking
een behoorlijke bestaansmogelijkheid te bieden. Wij moeten
in de eerste plaats constateren, dat de wereldbevolking op
ontstellende wijze in de laatste eeuw is toegenomen. Dit schept
op zich-zelf reeds enorme moeilijkheden. Daarnaast is de mens
aan het leven veel grotere eisen gaan stellen en zijn zijn be
hoeften naar evenredigheid toegenomen. De hedendaagse mens
wil niet enkel bestaan; hij wil ook leven. De zelfbewustwor
ding van ongeleide miJlioen-n beantwoordt stellig aan de
eis der gerechtigheid, maar stelt sociaal, economisch en poli
tiek aan de wereld vele naar oplossing schreeuwende proble
men. Problemen, die geen enkele natie op eigen gelegenheid
kan oplossen. Wij zullen de weg naar groter eenheid op moeten
of wij zullen geen hoopvolle toekomst meer hebben. De aarde
bezit een onmetelijke rijkdom; het komt er slechts op aan of
de mensheid de wijsheid zal blijken te bezitten de rijkdom
naar recht en billijkheid aan allen ten goede te doen komen.
Europa voor de keus
HET IS helaas een feit ,dat velen
in het streven naar groter een
heid en een federatief samengaan
der naties slechts een hersen
schim, een vrome wens of een
zeer verre toekomstdroom zien.
Men haalt met enige meewarig
heid de schouders op voor dit
idealisme, dat niet met beide voe
ten op de vloer heet te staan. Wij
ontkennen niet, dat dit streven
idealistisch is, in zoverre er een
grootse idee achter staat. Het is
echter naar onz:> mening
geen hersenschimmig streven, dat
werkt met onvervulbare leuzen,
doch een bij uitstek realistisch
idealisme.
De conferentie van Pargs over
het plan Marshall stelt het pro
bleem opnieuw in volle duidelijk
heid voor ons. Wij zien in het
Amerikaanse aanbod stellig geen
louter onbaatzuchtigheid. Ameri
ka is het land van de big busines3
En Marshalls hulpverleningsplan
dient ongetwijfeld ook het belang
van het dollarkapitaal, dat geen
voordeel kan putten uit een bank
roet Europa. Ook wanneer wg dit
feit scherp zien, moeten wy toch
toegeven, dat Europa er zonder
de Amerikaanse hulp niet komt.
Wil Europa leven, dan heeft het
geen keus. Dit geldt voor West-
Europa evenzeer, als voor de lan
den in de Sovjet-sfeer.
Belangrgk en nieuw is de wgze
waarop Amerika zijn hulp wil
verlenen en waarmede het Europa
tot groter eenheid dwingt. Ameri
ka wil niet afzonderlgke nationale
eco .omie steunen, maar wil de
Europese economie als totaal weer
op de been helpen. Door deze op
zet dwingt het Europa de weg
naar eenheid in te slaan. En daar
over kunnen wij ons slechts ver
heug u.
De les van de oorlog
ALS WIJ één les uit de laatste
oorlog hebben kunnen trekken, is
het deze, dat iedere Europese na
tie te klein is Engeland niet
uitgezonderd om de eigen zelf
standigheid te handhaven. Even
zeker weten wij echter, dat iedere
natie te klein is om op eigen
kracht weer tot welvaart te ko
men. Het is een merkwaardig feit,
dat dit inzicht het sterkst leeft
in de grootste Westeuropeese sta
ten, met name Engeland en
Frankrijk. Daar beseft men ter
dege, dat ook deze landen mili
tair- en economisch onverdedig
baar zgn. En ander voorbeeld van
dit nieuwe realisme vinden wij ln
de nog prille economische samen
werking van Benelux.
Welk een ander beeld zouden
wij rchter zien ontstaan als alleen
reeds West-Europa tot eenheid
zou geraken en de economische
rijkdommen van Engeland, Scan
dinavië, Lotharingen en West-
Duits'and zouden zijn verbonden.
Hoe waar zijn de woorden, die
wtJ onlangs in de „Observer" la
zen: „Dieren, die zich niet aan
passen aan veranderde klimaats
omstandigheden. sterven uit. Niet
anders gaat het met staten, die
blind blijven voor de ontwikke
lingsgang der historie. Alleen op
deze wijze kan het zorgwekken
de probleem, dat ons door de we
tenschappelijke en technische ont
wikkeling van de laatste vijftig
jaar wordt gesteld, worden op
gelost: Minister Atlee heeft ge
zegd: „Europa moet zich aaneen
sluiten of ondergaan. Die woor
den r" *\n op het heden, niet op
een vage toekomst."
Hei Duiise probleem
NU ZULLEN wij het Europese
vraagstuk nooit geheel tot oplos
sing kunnen brengen .zonder het
Duitse probleem te hebben gere
geld. Europa zal nimmer tot een
heid kunnen geraken met een va-
cuum in het hart er van. Inscha
keling van de Duitse economie is
onverbiddelijke voorwaarde voor
Europese eenheid. Wij kunnen
Duitsland aan zijn lot overlaten
en economisch laten ondergaan,
maar dan worden wijzelf in de
ondergang meegesleurd, aange
zien wij het Duitse economische
potentieel niet kunnen missen.
Wg kunnen ook medewerken aan
het herstel van Duitsland, als een
industrieel sterke nationale staat,
maar dan versterken wij de
krachten, die tot een nieuwe we
reldoorlog zouden kunnen leiden.
De derde mogelijkheid is, dat wij
de Duitse economie opnemen ln
een boven-nationaal Europees
perspectief. Dan binden wij Duits-
lands herstel aan een algemeen
Europese wederopbouw.
De Russische houding
HELAAS MOET worden gecon
stateerd, dat Moskou voor een
dergelijk verenigd Europa niet
bijster enthousiast is. In het
Kremlin droomt men nog gaarne
van een wereldrevolutie onder
bolsjewistische vlag; niet ter ver
wezenlijking van internationale
doeleinden, maar ten nutte van
de vervulling van de groot-Rus
sische nationale Idee.
Wij zullen moeten blijven vol
harden in ons pogen om Rusland
bij ons streven te betrekken en
een stem in het kapittel voor dit
grote land moeten blijven reser
veren. Willen de huidige regeer
ders aan de Moskwa kracht blfl-
ven zoeken in hun afzgdigheid,
dan zullen wij even resoluut zon
der hen moeten handelen. Wy
zouden tekort schieten in zelfres
pect en zelfvertrouwen, als wjj
ons door Rusland de wet lieten
stellen. Daarvoor kunnen wjj hier
in het westen ook nog wel op
enige verworvenheden bogen. De
westerse mens zal zich-zelf niet
hoogmoedig moeten overschatten,
h'j behoeft zich evenmin te laten
leiden door een minderwaardig
heidsgevoel.
Tóch blijven wij vertrouwen, dat
by een Europese- en later een we-
reldsamenwerking Rusland ten
slotte een actieve partner zal
worden. Wij herinneren ons daar-
bij de woorden, die Stalin eens
tegen Elliot Roosevelt sprak:
„geen enkele grote mogendheid
zou op dit ogenblik, zelfs als haar
regering het zou wensen, een le
ger op de been kunnen brengen
om een andere grote mogendheid
te bestrijden. De mensheid wil
geen oorlog. Zij is de oorlog moe."
Organisatie van de vrede
HET GAAT er echter niet enkel
om of de mensheid geen oorlog
wil. Dat zal de meerderheid der
mensen wel nooit hebben gewild.
Belangrijker is de vraag, wat de
mensheid wil doen om de vrede to
organiseren. Of zjj bereid is daar
voor offers te brengen. Of zy ln
staat is de tekenen des tijds te
verstaan en de les der historie te
leren. Op ons, die leven op een
tydskentering, rust een enorme
verantwoordelijkheid. Slechts, als
wy ons deze steeds bewust zyn,
zullen wy ln staat zyn de nieuwe
toekomst te scheppen. DEWI
Volgens een betrouwbare bron heeft Engeland ter poging om het
voornaamste struikelblok voor de totstandkoming van een interim
regering weg te nemen, zyn hulp aangeboden voor do vorming van
een neutrale commissie voor de binnenlandse veiligheid ln Indonesië
Het struikelblok is zoals bekend ontstaan door de voortdurende
verwerping door de Republiek van de Nederlandse voorstellen voor
een gezameniyko gendarmerie, welke het recht en de veiligheid moet
handhaven als do Nederlanders en de buitelanders hlerby 7.yn
ook de Engelsen begrepen onder de interimregering naar hun
ondernemingen op Java en Suniatra terugkeren.
De Republiek heeft aangetoond, dat zy bereid is het federale toe
zicht op haar eigen speciale politiemacht te accepteren, teneinde de
taak te volbrengen. Naar verlnldtheeft Engeland aan de Nederland
se ambassadeur ln Londen meegedeeld, bereid te zyn hulp te verle
nen, zodra de Nederlandse regering dit nodig acht.
Reeds besprekingen
De diplomatieke correspondent van
Reuter heeft later in een mededeling,
waarin hy een woordvoerder van het
Britse ministerie van buitenlandse
zaken aanhaalde, gezegd, dat in Lon
den besprekingen hebben plaats ge
had tussen de Nederlandse ambassa
de en de Britse regering over de ge-
zamenlgke gendarmerie in Indone
sië. Verschillende mogelgkheden wa
ren bepsroken. Engeland echter had
de Nederlandse regering geen concre
te voorstellen gedaan.
De woordvoerder zeido, dat van
Britse zyde nooit suggesties waren
gedaan betreffende deelneming van
Britten ln een politiemissie In Indo
nesië.
Republikeins commentaar
Het republikeinse dagblad „Soem-
ber" schrgft in een hoofdartikel naar
aanleiding van de Nederlandse rege
ringsverklaring in de Tweede Kamer
dat het waar is, dat de Nederlanders
de verantwoordelgkheid voor orde
en rust dreigen en dat dit ook reeds
in de republikeinse brief van 8 Juli
erkend is. Doch omdat het formele
gezag van de republiek eveneens er
kend ls, moet van zelf de gedeelte
lijke verantwoordelgkheid worden
overgegeven aan de regering van de
republiek. Indien de republiek tekort
schiet zgn de Nederlanders verplicht
in te grgpen. In de vorming van een
centraal comité waarmee de repu
bliek instemde, krggen de Nederland-
ders ruim gelegenheid advies en hulp
te verlenen ter „verbetering van de
machtsmiddelen van leer deel van
Indonesië. Maar by deze hulpverle
ning moeten de Nederlanders het
recht van de republiek niet vergeten
en de hulp moet niet gepaard gaan
met het binnenbrengen van Neder
landse troepen in republieks gebied.
„Rajat" meent, dat de verklaring
van minister Beel niet overeenkomt
met de tgd, waarin men eikaars
waarde erkent. Hy is niet vry van
een houding, als zou hy nog tot het
„Herrenvolk" behoren, zoals destijds
gedurende het vroegere Nederlands-
Indische tydperk.
Nieuwe zomerzegels
Gedurende het tydvak van 1
Augustus tot en met 30 September
a.s. zullen, evenals dit vroeger het
geval was, op de postkantoren zo
merzegels verkrygbaar worden ge
steld, met een toeslag boven de fran-
k^erwaarde, die ten goede zal komen
voor de helft aan sociale- en voor de
helft aan culturele doeleinden.
De frankeerwaarde is 2 cent rood
(toeslag 2 cent) 4 cent groen (toe
slag 2 cent) 7% cent paars (toeslag
2% cent) 10 cent sepia (toeslag 5
cent) en 20 cent blauw (toeslag 5
cent) De zegels dragen de beeltenis
van Hendrik van Deventer. P. C.
Hooft, Johan de Witt, Mr. J. F. van
Ro en Huig de Groot.
De staking te Rotterdam
Een commissie van zeven perso
nen, afgevaardigd door de stakers in
het sleepbootbedryf, heeft een be
spreking gehad met de werkgevers
ten kantore van de sleepdienst Piet
Smit Jr. Naar van de zyde der di
rectie van Piet Smit werd medege
deeld, heeft men aan de commissie
uiteengezet, dat er van onderhande
len over eventuele wensen en voor
stellen geen sprake kan zyn, voordat
de staking is opgeheven.
Eventuele betere lonen zullen met
terugwerkende kracht tot het ogen
blik, waarop de staking beëindigd is,
worden betaald.
De E.V.C. heeft zich, toen de de com
missie werd samengesteld, uit de
stakingsleiding teruggetrokken.
Welke beslissing de commissie zal
nemen is nog niet bekend.
Doodstraf Mollis bevestigd
Het Byzonder Gerechtshof te Am
sterdam deed uitspraak in de zaak
tegen een der meest beruchte Am
sterdamse SD-ers, deoud-agent van
politie Mollis, die tydens de bezetting
in samenwerking met Maarten Kui
per en de Duitsers Lages, Viehbahn,
Ruhl en Albers ontelbare Nederlan
ders van het leven heeft beroofd en
anderen heeft gemarteld, o.a. te
Westwoud, Alkmaar en Beverwyk.
Hy had voorts een groet aandeel ir
de represaillemaatregelen in Soes*
maakte deel uit van executiepeleton-
en hielp mede een overval van ille
galen op het Huis van Bwaring aar
de Weteringschans te Amsterdam t
doen mislukken.
Conform de eis veroordeelde he*
Hof Mollis tot de doodstraf.
Nederlandse Plastic-
industrie
Nederlandse fabrikanten van be
paalde kunstharsen werden onlangs
gesommeerd hun werk te staken ln
verband met octrooirechten van een
Brits concern. Het kunststofinstituut
te Delft heeft thans, ln samenwerking
met enkele andere laboratoria, een
nieuwe groep stoffen gevonden, die
tot nu toe nooit beschreven zyn. Op
deze stoffen,- die op eenvoudige wij
ze te bereiden en goed hanteerbaar
zyn en bovendien zeer aantrekkeiyke
eigenschappen bezitten, Is reeds oc
trooi aangevraagd. Het ls niet onmo
gelijk, dat ons land daardoor een
belangryke Industrie ryker zal wor
den, die ln staat Is bepaalde stoffen
te leveren voor minder dan de piijzen
die thans voor overeenkomstige stof
fen op de wereldmarkt betaald wor
den. Plannen daartoe worden reeds
uitgewerkt.
Vier militairen pleegden enorme
verduisteringen te Ede. De leider van
deze dienvenbende, een sergeant, als
mede een korporaal kregen twee jaar
zondre aftrek en ontslag uit de dienst
De twee anderen resp. 1 jaar, waar
van 6 maanden voorwaardelijk en 8
maanden, waarvan 4 voorwaardelijk.
Ee^i aantal burgers, die als heler op
traden, zullen binnenkort ook terecht
staan.
Het weer vandaag
Hier en daar in de nacht vorming
van mist en wolkenvelden, die in de
loop van de ochtend gedeeltelijk op
lossen.
Overigens vry zonnig, droog weer.
Zwakke tot matige wind, overwegend
tussen West en Noord-West
Weer een kleine styging van tem*
peratuur. j