De strijd gaat verder!!
Acties op Java verlopen
thans iets minder snel
Tegal in samenwerking met
de marine bezet
De troepensterkte in Indonesië
KORT
4e Jaargang No. 996
Uitg. N.V. Noordhollandse Pers 1945
i.o. Redactie: Achterlaan 20. Tel 2274
Adm. en Adv. Ridderstraat hoek
Oudegracht. Tel. 3971 Alkmaar
Maandag 28 Juli 1947
maarder
.DAGBLAD VOO» AIKMAAK IN OMGEVINÖ
Directeur:
TH W REYNDERS
Hoofdredacteur:
G E. DE WINTER
DE LEGERBERICHTEN
West Java
Palahoehanratoe aan de Wjjnkoops-
baai en de centrale Lamadjang bij
Pengalengan werden bezet. Alle brug
gen°in de weg naar Palahoehanra-
toe waren onbeschadigd. Bij de bezet
ting van de centrale Lamadjang werd
meer weerstand dan gewoonlijk on
dervonden; de centrale was ogen
schijnlijk in orde. De bezettingsdeta
chementen van Tjitjalenka en Mad-
jalaja werden, nadat verkenningen
waren uitgevoerd, in verband met
andere opdrachten teruggenomen. Er
was geen tegenstand en wij leden
geen verliezen. De verbinding tussen
Poerwakarta en Tjikalong Wetan
werd tot stand gebracht.
Midden Java
In samenwerking met landingsdi
visies van de Marine werd Tegal be
zet. Republikeinse groepen voerden
een aanval uit in het Oostelijk deel
van het rond Semarang bezette ge
bied bij Genoeksari. De aanvallers
bezigden Indonesische vrouwen als
schild en werden met verliezen ver
dreven. Later werd in bedoeld gebied
een zuiveringsactie ingezet. Onze
troepen ondervonden daarbij hinder
van republikeins artillerievuur.
Oost Java
Nederlandse troepen van Lawang
hebben een tocht gemaakt naar het
15 km. verder in de richting van Ma-
lang gelegen Singosari teneinde een
groot aantal van Lawang door de
TNI afgevoerde en te Singosari ge-
interneerde Chinezen te bevrijden.
De herhaalde berichten omtrent
het gebruik van Japanners aan Ned.
zijde zijn volledig uit de lucht ge
grepen. De totale verliezen tot en
met 26 Juli bedragen: 41 doden, 75
gewonden en 8 vermisten. In deze
cijfers zijn ook enkele nagekomen
meldingen verwerkt.
Legerbericht van Zaterdag
Zaterdag is het volgende officiële
legerbericht verstrekt:
In West-Java bereikten onze troe
pen de brug bij Losari, halverwege
de weg CheribonTegal.
Aan de Noordkust werd Indra-
majoe bezet. Ten Z.O. van Bandoeng
werden Bandjaran en Soreang, beide
circa 15 km van Bandoeng, bezet.
Midden Java
(Semarang, Salatiga). Hier wordt
gemeld, dat de bevolking in steeds
stijgend getal terugkeert naar de
dessa's, waaruit de TNI haar tevoren
verdreven had. In Oost Java werd
Lawang bezet, terwijl over land de
verbinding van Soerabaja met de
Oosthoek tot stand is gebracht via
de weg PasoeroeanProbolinggo.
Uit de sector Modjokerto wordt
verhoogde republikeinse activiteit ge
meld.
Sumatfa
In Palembang heeft het opruimen
van de versperringen enige vertra
ging in onze bewegingen gebracht.
Weerstand van betekenis is nagepoeg
nergens onde: vonden met uitzonde-
Frankrijk werkt aan
atoomvoorraden
Joliot Curie, hoge commissaris in
Frankrijk voor de atoomenergie,
heeft op een persconferentie te Pa
rijs verklaard, dat men zich als eer
ste taak ziet gesteld om twee atoom-
voorraden te vormen, een van ge
ringe capaciteit (zwaar water en
uranium) en een van grote capaci
teit (graphiet en uranium) om een
kunstmatig radio-element te kunnen
verkrijgen. Dit wordt in geweldige
hoeveelheden in de VS vervaardigd,
doch de export er van is verboden.
Terwijl in FrankrijJ. in April 1946
slechts 30 personen hieraan werk
ten, aldus Curie, zijn thans meer dan
1000 personen voor dit werk inge
schakeld, hetgeen de verwachting
rechtvaardigt, dat eind 1948 de eer
ste atoomvoorraad is gevormd.
In Frankrijk is een derde uranium
mijn ontdekt, welke geëxploiteerd
kan worden. Verder Is een fabriek
opgericht ,waar per dag 100 kg. zui
ver uranium wordt gewonnen.
Tenslotte verklaarde hij, dat Frank
rijk vastbesloten is om deze werk
zaamheden langs vreedzame wegen
te leiden en samen te werken met
alle landen, welke deze mening de
Jen.
ring van het gebied van de rivier de
Kommering. Deze werd echter zon
der moeite overwonnen. De genie her
stelde binnen korte tijd een aantal
vernielde bruggen. De houding van
de bevolking was' overal bepaald
vriendschappelijk te noemen.
Ter veiligstelling van de vrijgeko
men gebiedsdelen worden zuiverings
acties voortgezet.
Republikeinse berichten
Reuter meldde Zaterdag uit Djok-
ja, dat volgens het republikeinse le
gerbericht Indonesische troepen na
een hardnekkige strijd van zes uren
in nachtelijke duisternis en onder
stromende regen de Nederlandse
troepen tot in Semarang hebben te
ruggeslagen. De republikeinen vielen
vanuit het Z.O. de stad aan. Tien km.
ten N. van Malang maakten de Ned.
tanks vorderingen, terwijl Nederland
se vliegtuigen Pakisadji ten Zuiden
van Malang aanvielen.
Republikeins legerbericht
Het republikeinse legerbericht van
gister luidt als volgt:
Oost Java
De stad Malang werd gisteren van
uit de lucht door een Nederlands
vliegtuig aangevallen. De aanval
duurde van 's morgens tot op de
middag en er werden schoten gelost
met dumdumkogels. Sedert 22 Juli
is Loema^jang onderhevig aan lucht
aanvallen, terwijl ook in de stad ge
vechten plaats vinden.
De Nederlanders treden hier zeer
willekeurig op. Ieder, die groene,
bruine of zwarte kleren draagt wordt
gevangen genomen of zonder meer
doodgeschoten. De Islam-groet is
verboden en overtreders worden met
de dood gestraft, terwijl jeugdige
personen bij overtredingen gevangen
worden genomen. Zaterdagmorgen
werd Tawargandong van de landzij
de aan; wallen door 800 manschap
pen met pantserwagens in desector
van Modjokerto hebben onze troepen
Beloek, Bagiredjo, Karangi, Kedon-
gong, Tosari, Bendo en Baloengerhi
in handen.
Franco regent van Spanje^
Volgens een bericht van de corres
pondent van de „Daily Telegraph" te
Madrid gaan er in de Spaanse hoofd
stad hardnekkige geruchten, dat gene
raal Franco in de herfst tot regent
van Spanje zal worden uitgeroepen.
Tevens wordt er een wijziging in het
kabinet verwacht en zou er een nieu
we eerste minster worden benoemd/-—
een post, welke thans door Franco
zelf wordt bekleed.
5934 MDJOEN DOLLAR....
De Amerikaanse senaat heeft ia
stemming zijn goedkeuring gehecht
aan de begroting van het ministerie
van oorlog, die een bedrag van 59S4
millioen dollar beloopt. Dit is 166
millioen minder dan de door presi
dent Truman voorgestelde begroting.
Bovendien wordt er in voorgesteld
58.000 ambtenaren van het ministe
rie van oorlog (niet 74.000, als voor
gesteld) te ontslaan.
Joego-Slavië heeft Zondag gewei
gerd toegang te verlenen aan de
subcommissie der V.N. voor onderzoek
in de Balkan, welke naar aanleiding
van Griekse klachten op Joegc-Sh»
visch grondgebied een onderzoek wil
de instellen.
De laatste dag der vierdaagse afstands
marsen te Nijmegen. Deelneemsters en
deelnemers kregen voor de kranige
prestaties een welverdiende bloemen
hulde.
Salim beschuldigt Britten
Hadji Agoes Salim, die leider ge
weest is van de Republikeinse de
legatie naar het Midden-Oosten heeft
de Britten verantwoordelijk gesteld
voor de situatie in Indonesië, welke
geleid heeft tot de vijandelijkheden.
Hadji Agoes Salim is uit Damascus
naar Cairo vertrokken, waar hij zich
zal vestigen. Hij dankte de Moslem-
staten en India voor hun morele
steun aan de Indonesische zaak en
verzocht om materiële hulp eerst
genees- en verbandmiddelen, later
wapens!
Marshall heeft voor zijn plan tot
«economisch herstel van Europa de
Amerikaanse vrijheidsprijs voor 1947
gewonnen.
r
HOEVEEL MILLIOENEN hebben gedurende de jaren van oor
log gehunkerd naar de vrede? Naar een oplossing van de ge
schillen, die de wereld schenen te verscheuren? Ging ideëel
gezien de bloedige strijd niet om democratie, geestelijke vrij
heid en verdraagzaamheid? Edele za ken, die dienden de wor
den beschermd tegen dictatuur, terreur en knechting van de
menselijke vrijheid èn -persoonlijkheid!
Nu zijn wij nog slechts twee jaren verder en reeds vragen on
geteld velen zich af, wat er van die mooie leuzen uit de oor
log is terecht gekomen.
In Spanje heerst de trouwe knecht van de As-dictatoren Franco
verder of hij nooit van de „Victorie van de democratie" heeft
gehoord. In verschillende Zuid- en Middelamerikaanse staten
treffen wij dictatoren aan van het slag Péron, die het durft be
staan zijn charmante vrouw als handelsreizigster voor dicta-
toriale zaken naar Europa te zenden. In Oost-Europa wordt de
dictatoriale pas aangegeven door Stalin, waarvan Trotsky in
zijn laatste onvoltooide boek getuigde, dat hij het volk
minacht, zich er niet één mee voelt en zijn vele revolutionnaire
leven streefde naar de volledige beheersing van de partij- en
staatsmachine. Dit verklaart, dat van de 31 leden van het Cen
trale Bolsjewistische comité van 1917 behalve Stalin nog slechts
Alexandra Kollontay over is. De rest is gestorven of.ver
bannen of gelikwideerd.
De strijd duurt voort
ZO IS DAN de situatie in wezen
niet bijster veel veranderd. Het
oorlogsgeweld is tot zwijgen ge
bracht, als wij de krijgsverrichtin
gen van geringer omvang iri ver
schillende delen van de wereld
voor het ogenblik buiten beschou
wing laten. Verder is de dictatuur
in Duitsland, Italië en Japan
laten wij hop.:i voor goed uitge
schakeld. Maar de oude tegenstel
lingen zijn blijven bestaan; de kloof
is misschien dieper dan ooit. De de
mocratie is in deze wereld nog al
lerminst veilig. Naast de strijd tus
sen democratie en dictatuur zien
wij gelijktijdig een spannende wed
loop om de wereldheerschappij. Nu
Duitsland uit het strijdperk is ver
dwenen en de macht van Groot-
Brittannië is verminderd liggen
Rusland en Amerika in een nek
aan nek-race. Sportief gezien een
spannende strijd; het noodlottige is.
dat deze strijd de toekomst van de
wereld tot inzet heeft. Wee, de
mensheid, als deze strijd zou lei
den tot wapengeweld. Dan kun
nen wij ons democratische idealen
wel voor goed op stal zetten. Om
het even of Amerika of Rusland
deze oorlog zóu „winnen".
Amerika en Rusland
OP DIT OGENBLIK zijn het Ame
rika en Rusland, die de loop van
de wereldhistorie in de eerste
plaats bepalen. Zij streven naar de
verloting van eigen macht. Voor
lopig nog ten koste van derden;
maar toch reeds al te vaak ge
richt op een zelfde doel. Zo treden
spanningen op, daar waar beider
invloedssferen elkander raken. Eén
van de gevaarlijkste punten van de
aarde is ongetwijfeld het gebied,
dat wij gewoonlijk aanduiden als
het Nabije Oosten. Dit gebied is
mede zo belangrijk doordat het rijk
is aan petroleum, een product
waaraan zowel Amerika als Rus
land grote behoefte hebben.
Eertijds, na de ineenstorting van
het Ottomaanse rijk, bezette En
geland hier machtige posities.
Doordat de moeilijkheden voor het
Britse Imperium gedurende de laat
ste decennia hand over hand toe
namen is de Engelse invloed hier
sterk afgenomen, hoewel nog steeds
van betekenis, zoals wij in Pale
stina moeten constateren.
De hulp, die dr Truman aan
Turkije en Griekenland werd toege
zegd die overigens los staat van
de door. Marshall geprojecteerde
Europese hulpverlening moet
voor Moskou een duidelijke aan
wijzing zijn geweest, dat Amerika
een verdere Russische machtsuit
breiding in deze richting minder
zou weten te waarderen.
In dit licht moeten wij ook de
Amerikaanse interesse voor Iran
en de Arabische landen zien.
Het Verre Oosten
EEN ANDER TERREIN waar de
Amerikaanse en Russische belan
gen elkander de voorrang betwis
ten ligt in het Verre Oosten. China
plukt daarvan b.v. de wrange
vruchten. Tegen alle overeenkom
sten in gaf het optreden van de
Russen in Mantsjoerije aan de Chi
nezen veel reden tot critiek. Op
grond "van de Russische deelname
gedurende enkele dagen aan de
oorlog tegen Japan meende Moskou
het recht te hebben het grootste
deel van het industriële apparaat
in Mantsjoerije als oorlogsbuit weg
te voeren. Daarnaast treuzelden de
Russen zolang met de ontruiming
van Mantsjoerije, dat niet de le
gers van Tsjang-Kai-Chcck dit ge
bied konden bezetten, maar de
troepen van de Chinese communis
ten, trouwe volgelingen van Stalins
internationale politiek. Van de an
dere kant wordt het officiële, niet-
communistische China door Ameri
ka gesteund, dat hier een machtig
afzetgebied ziet
In Korea botsen de Russische en
Amerikaanse belangen rechtstreeks
op elkaar. Dit land is, als Duits
land, door een ijzeren scherm in
twee stukken verdeeld.
Zo staan deze wereldmachten op
vele plaatsen tegenover elkaar.
Beiden hebben een groot indu
strieel apparaat; dat van Amerika
is voor het ogenblik nog superieur.
Dit kan echter een kwestie van tijd
zijn.
Het zijn niet enkel twee machten,
die botsen; het zijn evenzeer twee
geestelijke werelden, Er is, ook na
de tweede wereldoorlog, niet veel
In de wereld veranderd. De rust en
het evenwicht zijn nog lang niet
weergekeerd.
Democratie en dictatuur strijden
om de voorrang en daarmede tege
lijk de vrije individualistische mens
en de massa-mens van het Russi
sche collectivisme.
Het gaat er om of de bezielde
mens over materie en materialisme
zal zegevieren of zal ondergaan in
een ontzielde staats-collectiviteit,
waarin de dode materie ieder leven
verlaagt tot een louter „bestaan".
DEWI
Trotzky Stalin, an appraisal
of the man and his influence
Harper New York Londen.
Aflossing zal niet volgens vast
schema kunnen geschieden
Het Memorie van Antwoord op het
eindverslag der commissie van rap
porteurs uit de Eerste Kamer over
het ontwerp van wet tot wijziging
van de dienstplichtwet (uitzendingen
dienstplichtigen) spreekt o.m. over
de aflossing van de troepen, welke
zich momenteel ln Indonesië bevin
den. We ontlenen hieraan het vol
gende:
„Het spreekt vanzelf, dat de volg
orde, waarin de verschillende groe
pen van militairen aan de beurt ko
men, om afgelost te worden, in het
algemeen wordt bepaald naar de tijd
stippen, waarop zij hun dienst heb
ben aangevangen.
Allereerst nu waren in militaire
dienst personen, behorende tot on
derdelen van het KNIL, vervolgens
de bataljons oorlogsvrijwilligers, aan
vullende eenheden, de 7-December-
divisie en de tweede divisie. In het
najaar volgen weer jongere troepen.
Te beginnen met de 7-Decembcr-di-
visie, dient elke ploeg niet tot ver
sterking van de aanwezige troepen
macht, maar tot aflossing. De 7-De-
cember-divisie heeft de Britse troe
pen afgelost. Na aankomst van de
tweede divisie wordt een begin met
de aflossing van Nederlandse troe
pen gemaakt en z\jn de militairen
van het KNIL het eerst aan de beurt.
Dan volgen de eerst uitgezonden ba
taljons oorlogsvrijwilligers, die einde
1947 worden terug verwacht, daar
na de overige van deze bataljons, de
aanvullende eenheden, de 7-December
divisie enz. Om dit mogelijk te ma
ken, zal er telkens weer een nieuwe
ploeg moeten vertrekken, zjj het dan
ook, dat, naar gehoopt wordt, de
Chinese regering
overweegt maatregelen
Volgens Ghinese rei ringskringen
bestudeert de Chinese regering de
maatregelen, welke tot een onmid
dellijke beëindiging van de vijande
lijkheden tussen de Nederlanders cn
de Indonesiërs kunnen leiden, alhoe
wel zij nog geen officieel verzoek tot
bemiddeling heeft ontvangen. Hun
sympathie met de Indonesische zaak
betuigend, verklaren deze zelfde
kringen met nadruk, dat China zijn
verplichtingen moet eerbiedigen, wei
ke voortvloeien uit de met de gealli
eerden tijdens de Japanse oorlog ge
sloten verdragen en uit het interna-
-tionale recht. Ten slotte merkt men
op, dat de Chinese regering zich be
zig houdt met de veiligheid van haar
onderdanen In Indonesië.
Fijn krijgt tien jaar
De 51-jarige vroegere commies en
wnd. gemeentesecretaris te Bergen
(N.H.), Geert J. H. Fijn, die als over
tuigd nazi tijdens de bezetting ach
tereenvolgens tot burgemeester van
de gemeenten Egmond, Bergen en
Hilversum werd benoemd, is Zater
dag door het Bijz. Gerechtshof te A'
dam tot een gevangenisstraf van 10
jaar met aftrek van het voorarrest
en ontzetting uit de rechten voor het
leven veroordeeld. Op 10 Juli was 12
jaar tegen hem geëist.
Guerrillastrijders uit Bulgarije heb
ben het Griekse spoorwegstation Ka-
ragatsj aangevallen en de spoorweg
beschadigd. De Griekse troepen dre
ven de guerrillastrijders met achter
lating van doden en gewonden over
de grens, aldus het Griekse persbu
reau.
Zuid-Amerikaanse
overdrijving
De ambassadeur van San Domin
go te Washington heeft verklaard,
dat „een leger communistische re-
volutionnairen" van 3000 man uit
Cuba, Guatemala, Venezuela en Por
to Rico op Cuba gereed staat voor
een invasie in de republiek San Do
mingo. Tegen een verslaggever zeide
hij, dat een boot met 1000 man Za
terdag volgens de plannen uit de
Cubaanse haven Antilla zou vertrek
ken. Het gehele leger van San Do
mingo was volgens hem paraat om
de aanvallers te ontvangen.
De Venezolaase ambassadeur te
Washington heeft nadrukkelijk de
verklaring tegengesproken. HU zeide
dat zijn regering ln het geheel niet
betrokken was bU een gewapende ac
tie tegen een of andere Amerikaan
se regering. De zaakgelastigde van
Guatemala noemde de verklaring
„hoogst belachelijk en onzinnig".
Minstens tien doden zijn te be
treuren bU een trein-ongeluk in
Zwitserland. Bij Elnsiedeln reden 2
treinen in volle vaart op elkaar in.
Alle slachtoffers waren van Zwitser
se nationaliteit. Er zijn minstens 30
gewonden.
vertrekkende ploeg van gcrlngers
sterkte zal kunnen zijn dan de te
rugkerende".
Op 14 October, de datum van het
aanvaarden van het bestand, waren
er 40.500 man Britse troepen op Ja
va en Sumatra. De Ned. landmacht,
het KNIL en de mariniers telden
55.650 man en aldus het rpemo-
rie van antwoord op 30 November
verlieten de laatste Britse onderde
len Java en Sumatra, terwijl de Ne
derlandse troepenmacht werd aange
vuld met de 7-Decembcr-divisie.
Op 1 Mei 1947 bedroeg de sterk
te der Nederlandse troepen in totaal
rond 89.000 man, 7000 man lager du*
dan volgens het bestand was toege
staan. De Tweede Divisie leverde
18.000 man, doch door de gebeu: te-
nissen werd het niet toelaatbaar ge
acht, dat de aflossing in volle om
vang plaats vond.
Voorts wordt verklaard, dat. zo
dra dit mogelijk is, op grote s.u
tot aflossing zal worden overgegaan
Een vast schema hiervoor is echter
niet te formuleren.
maar krachtig
BINNENLAND
In vergelijking met vorig jaar
heeft de aardbeienoogs1 dit jaar on
geveer de helft opgeleverd van vo
rig jaar. Minder dan 3000 ton was
voor binnenlandse consumptie be
schikbaar bij een opbrengst van 5U00
ton.
Charlie Chaplins film „De Dicta
tor" zal in 25 Nederlendse bioscopen
tegelijk worden uitgebracht. De A'
damse première is op 1 August n.,.
60.000 duiven stegen gisteren to
Venlo op voor de traditionele wed-
strijdvlucht ten bate van de t.b.c.-
bestrijding.
In N.O. Groningen staken momen-
teel 2000 arbeiders. Het is een felle
strUd, want de Stichting van de Land
bouw is thans drnk doende om de po
gingen aan te wenden de staking
door inzetten van hulpkrachten
te breken.
De in Engeland tijdens de oorlog
gedrukte Ned. postzegels verliezen 1
December a.s. hun geldigheid, doch
zullen nog tot 1 September aan de
postkantoren verkrijgbaar zUn.
BUITENLAND
Zes doodvonnissen en vier gevan
genisstraffen van 30 jaar zijn in
Spanje tegen communisten" ge
ëist. Vijf van de tien „verdacht-n"
zijn nog geen 21 jaar en drie hiervan
tellen slechts 17 jaar... Een meisje
is als gevolg van mishandelingen
door de politie reeds krankzinnig
geworden.
Een soldaat trachtte bij een lu
cifer de titel van een film te lezen.
H(j was er oorzaak van, dat onlangs
de brand in het Brusselse ministerie
van onderwijs uitbrak, waarbU velen
het leven lieten.
De Franse nationale vergadering
heeft een motie van vertrouwen aan
genomen in de buitenlandse politiek
van de regering.
De sub-commissie der VN Voor de
Balkan heeft Albanië, Joego-Slaviö
en Bulgarije er van beschuldigd dat
zij afbreuk doen aan het gezag van
de VN door systematisch een on
derzoek te weigeren naar de gebeur
tenissen aan de Griekse grenzen.
In Spanje i., officieel bekend ge
maakt, dat 92 procent der stemmen
tijdens het Spaanse referendum ten
gunste van Franco's opvolgingswet
zijn uitgebracht, terwijl uit geen en
kel deel van Spanje protesten waren
binnengekomen tegen e geldigheid
van het referendum. Hoe bestaat dat
nu?
MEAT AND VEGETABLES
Het CDK deelt mede, dat men de
destijds voor meat and vegetables
aangewezen bonnen „E 03 vlees",
voor zo' er men daarop nog niets heefi
kunnen krijgen, vóór 3 Augustus a.».
bij een slager in moet leveren, des
gewenst tegen ontvangstbewijs. Op
doze bonnen zal men dan alsnog 1 1b
(ca 450 gram) meat and vegetables
of 4 oz. (ca 112 gram) blikvlees kun
nen krijgen. Men dient genoegen te
nemen met hetgeen waarmede de
slager op deze bonnen wordt bevoor
raad. Het doen van een keuze zal
dus niet mogelijk zijn.
Het weer vandaag
WARM
Over het algemeen zonnig weer,
maar met wat grotero kans op vor
ming van verspreide onweersbuien#
Temperatuur opnieuw oplopend tot
zeer hoge waarden, vooral in het Z.
van het land. Zwakke tot matig*
wind, hoofdzakelijk uit Oostelijke
richtingen.